SERWIS ELEKTRONIKI

Odpowiadamy na listy Czytelników
Odpowiadamy na listy Czytelników
OTVC Lexus RC2501. Wszystko jest w porz¹dku
do czasu kiedy obraz nie ma kontrastowych pól.
W chwili, kiedy na ciemnym obrazie pojawia siê bia³y
napis lub jakiœ inny jasny element, wówczas nastêpuje
ogromne wygiêcie obrazu w danym miejscu – nawet o
5÷8 cm. Je¿eli obraz jest stonowany, to geometria jest
prawid³owa. Regulacja szerokoœci dzia³a niew³aœciwie:
do po³owy zakresu potencjometru dzia³a prawid³owo, a
potem szybko robi siê poduszka i zamiast szerokoœci
zmienia siê wysokoœæ obrazu. Regulacja poduszki jest
prawid³owa. Brak jest te¿ reakcji na zmiany jaskrawoœci
obrazu, a zmienia siê szerokoœæ obrazu o oko³o
2÷3cm. Sprawdzi³em tranzystory Q401 do Q408 oraz
Q503-505, wymieni³em kondensatory C420, C419 C421
C620 C505 i bez rezultatów. Napiêcia s¹ chyba prawid³owe,
a na pewno bez têtnieñ (piszê chyba, gdy¿ na
schemacie nie zosta³y podane wartoœci napiêæ). Napiêcie
g³ówne ma wartoœæ 135V.
Analizuj¹c zestaw elementów, które Czytelnik wymieni³,
mo¿na dostrzec, ¿e skoncentrowa³ siê Pan na poszukiwaniu
usterki w uk³adzie korekcji E-W oraz w uk³adzie z tranzystorami
Q503, Q504 i Q505, o funkcji których za chwilê.
Aby przekonaæ siê o tym, czy Ÿród³o usterki tkwi w uk³adzie
korekcji, najlepiej j¹ od³¹czyæ. Najproœciej mo¿na to zrobiæ,
od³¹czaj¹c jednym koñcem cewkê L502 (proponujê od strony
tranzystora Q403). Raster obrazowy bêdzie wówczas zawiera³
zniekszta³cenia poduszkowe, ale bêdzie mo¿na stwierdziæ,
czy krzywienie, wyginanie obrazu bêdzie nadal wystêpowa³o.
W tym stanie pracy obraz powinien byæ równie¿ zwê-
¿ony. Proponujê wykonaæ jeszcze jedn¹ próbê pracy odbiornika
z nieaktywnym uk³adem korekcji geometrii, ale w stanie
zwarcia do masy indukcyjnoœci L502 od tej strony, któr¹ sugerowa³em
od³¹czyæ. W tym stanie pracy obraz powinien nadal
zawieraæ zniekszta³cenia poduszkowe, ale bêdzie rozszerzony.
Jeœli w obu tych stanach objaw wyginania rastra towarzysz¹cy
zawartoœci treœci wizyjnej ust¹pi, wówczas dalsze poszukiwanie
usterki nale¿y skierowaæ do uk³adu korekcji E-W.
Osobiœcie nie dajê wielkich szans na taki wynik przeprowadzonej
próby.
Kolejnym uk³adem gdzie Czytelnik dopatrywa³ siê uszkodzenia,
jest uk³ad z tranzystorami Q503, Q504, Q505. Jest to
uk³ad opóŸniaj¹cy wysterowanie tranzystora kluczuj¹cego stopnia
koñcowego odchylania poziomego po pojawieniu siê napiêæ
zasilaj¹cych. O opóŸnieniu decyduje iloczyn pojemnoœci
C537 i rezystancji R525. Ta sta³a czasowa jest dosyæ d³uga,
poniewa¿ wynosi oko³o 12 sekund. Oczywiœcie opóŸnienie
wykorzystywane w uk³adzie jest mniejsze i stanowi mniej ni¿
1/10 sta³ej czasowej, a wiêc oko³o 1 sekundy.
Ten fragment uk³adu nie mo¿e dawaæ objawów opisywanej
usterki, a dla próby mo¿na go równie¿ od³¹czyæ, najlepiej
odlutowuj¹c kolektor tranzystora Q503. Zastosowanie takiego
uk³adu opóŸnienia jest wprawdzie celowe, ale w wiêkszoœci
konstrukcji OTVC siê go nie stosuje.
Gdzie wobec tego nale¿y poszukiwaæ uszkodzenia Proponujê
wykonanie poni¿ej opisanej próby.
Na wejœcie antenowe (lub AV) podaæ sygna³, który da statyczny
obraz. Najlepiej jeœli bêdzie to generator sygna³u wizyjnego,
w którym mo¿na zmieniaæ jasnoœæ t³a obrazu (od bia-
³ego do czarnego). Jeœli Czytelnik nie ma takiej mo¿liwoœci,
niech bêdzie obraz z magnetowidu na stop-klatce lub nawet
œnieg z wewnêtrznego tunera, po wyjêciu anteny. Regulacji
jaskrawoœci mo¿na dokonaæ, reguluj¹c nawet potencjometrem
siatki drugiej kineskopu na trafopowielaczu. Jeœli natomiast
Czytelnik ma tak¹ mo¿liwoœæ, koniecznie dokonaæ regulacji i
zmieniaæ pr¹d anodowy kineskopu poprzez zmianê napiêcia
jego drugiej siatki i poprzez zmianê zawartoœci poziomu bieli
w sygnale wizyjnym.
Powiedzmy, ¿e obie próby daj¹ taki sam efekt. A obserwowaæ
nale¿y: wymiary obrazu w poziomie i w pionie. Nale¿y
równoczeœnie dokonaæ paru pomiarów. Najistotniejszy by³by
pomiar napiêcia zasilaj¹cego stopieñ koñcowy „poziomu”, ale
to trzeba wykonaæ oscyloskopem.
Sporo informacji wniesie pomiar napiêcia zasilaj¹cego koñcówkê
odchylania pionowego, a napiêcie to uzyskiwane jest z
trafopowielacza – proponujê pomiar na C513.
Oczywiœcie w zale¿noœci od wyniku tej i wczeœniejszych
prób, tok dalszego postêpowania bêdzie siê „rozwidla³”, przyjmê
jednak rozwi¹zanie najbardziej prawdopodobne.
Pobór pr¹du przez uk³ad odchylania poziomego jest bardzo
„nierównomierny”, bywaj¹ wrêcz przedzia³y czasowe w
których energia jest oddawana (do Ÿród³a zasilania). Zatem
napiêcie mierzone jako wartoœæ œrednia mo¿e siê niewiele wahaæ,
natomiast mo¿e ono silnie „siadaæ” wraz z obci¹¿eniem,
które stanowi zmienny pobór pr¹du ze Ÿród³a wysokiego napiêcia.
Wówczas jaskrawoœæ bêdzie wydatnie wp³ywa³a na pracê
stopnia mocy odchylania poziomego. Równie¿ wtedy da
siê zauwa¿yæ „siadanie” napiêcia zasilaj¹cego pion i amplituda
pionowa bêdzie zmniejsza³a siê ze wzrostem œredniej jaskrawoœci
ekranu.
Jeœli ta „œcie¿ka” diagnozy oka¿e siê trafna, to mo¿liwoœci
jest stosunkowo niewiele. Nale¿y siê dopatrywaæ paso¿ytniczej
rezystancji lub reaktancji w obwodzie zasilania koñcówki
odchylania poziomego. Mo¿e to byæ spowodowane utrat¹ pojemnoœci
któregoœ z kondensatorów blokuj¹cych zasilanie linii
lub brak indukcyjnoœci L507. Uszkodzenie mo¿e byæ zatem
zarówno na p³ycie bazowej, jak i na module zasilacza.
Jest równie¿ doœæ prawdopodobne, ¿e uk³ad nie bêdzie reagowa³
bezpoœrednio na jaskrawoœæ jako na pr¹d anodowy kineskopu,
ale na zawartoœæ sk³adowych poziomu bieli w sygnale
wizyjnym. Wtedy kierunek dalszych poszukiwañ musi byæ zupe³nie
inny. Nale¿y podejrzenie skierowaæ na tor separatora impulsów
synchronizuj¹cych. Tu wiêkszoœæ zawarta jest w „kombajnie”
TDA8362. Nie oznacza to wcale, ¿e jest on najbardziej
podejrzany. Nale¿y sprawdziæ prawid³owoœæ jego zasilania i
elementy aplikacyjne zwi¹zane z odchylaniem poziomym.
Jeszcze sugestia prozaiczna, ale bardzo istotna. Nale¿y
sprawdziæ prawid³owoœæ po³¹czenia umasienia kineskopu z
mas¹ chassis odbiornika. Jego brak daje czêsto zaskakuj¹ce i
trudne do wyt³umaczenia efekty.
K.Œ.
SERWIS ELEKTRONIKI 1/2005 9