Seçilmiş əsərləri - Azərbaycan Milli Kitabxanası
Seçilmiş əsərləri - Azərbaycan Milli Kitabxanası
Seçilmiş əsərləri - Azərbaycan Milli Kitabxanası
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
________________<strong>Milli</strong> Kitabxana________________<br />
"Şamo" mürəkkəb, ziddiyyətli, hətta faciəvi və dramatik bir epoxanın gerçəkliklərini,<br />
insanlarını təsvir etmək sahəsində milli romanımızın ilk təşəbbüsüdür və bu cəhəti ilə həm<br />
yazıçının yaradıcılığında, həm də ədəbiyyatımızın inkişafında mühüm bir hadisədir.<br />
"Şamo"nun üzərində işlədiyi dövrdə S.Rəhimov ikinci romanı olan "Saçlı"nı yazır və 1944-<br />
cü ildə romanın ilkcildini çap etdirir. Bu romanda da yazıçı böyük bir dövrü - 30-cu illərdən<br />
başlamış müharibənin qurtardığı ilk illərə qədərki bir dövrü əhatə etməyə çalışırdı.<br />
Əsərdəki hadisələr çoxşaxəli olsa da, bu hadisələrin axınında çoxlu insanlar göstərilsə də,<br />
onun əsas, mərkəzi surəti - işlədiyi kənddə hamının Saçlı adlandırdığı Ruxsarə adlı həkim<br />
qızdır. Bakıda tibbi təhsil alan Ruxsarə 1931-ci ildə uzaq bir kəndə göndərilir. O, Bakı fəhləsi<br />
Xəlilin, təmiz və alicənab Nənəqızın qızıdır. İndi o, ucqar bir rayona düşmüşdür. Qoşa qalın<br />
hörükləri olduğu üçün hamı onu Saçlı adlandırır. Ruxsarə nəinki təmiz və namuslu qızdır, həm<br />
də qeyri-adlı gözəlliyə malikdir. Ədib romana həsr etdiyi "Müəllif qeydləri"ində onun haqqında<br />
belə yazmışdır: "Kənardan dayanıb süzəndə Ruxsarə ucaboylu, qoşa hörüklü, ala gözlü<br />
füsunkar bir qız, bəlkə də gözəllik ilahəsidir. Bu gözəllik ilahəsi" dərhal hamının diqqətini cəlb<br />
edir. Belələrindən biri də rayon icraiyyə komitəsinin sədri Qəşəm Sübhanverdizadədir. Qəşəm<br />
sovet quruluşunda məsul vəzifə daşısa da, əslində o, bu quruluşa qarşıdır, onun qəddar<br />
düşmənidir. O, xarici kəşfiyyat üçün bu rayonda fəaliyyət göstərir. Ruxsarənin düşdüyü<br />
rayonda banditizmə qarşı mübarizə gedir. Bu mübarizəyə rayonun yeni adamları - Tahir<br />
Dəmirov, Xosrov və başqaları başçılıq edirlər. Ruxsarə də bu mübarizədən kənarda qalmır, ona<br />
qoşulur, silah götürüb Zülmət kimi banditlərə qarşı atışmalarda iştirak edir, bu mübarizənin<br />
qəhramanlarından biri olan Xosrov onun əlləri üstündə keçinir.<br />
Romanda S.Rəhimovun daha böyük diqqət yetirdiyi, epik hadisələrin mərkəzinə çəkdiyi<br />
ikinci surət Tahir Dəmirovdur. O, rayon partiya komitəsinə başçılıq edir. Tahir dərin insani<br />
keyfiyyətləri ilə də romanın əsas surətlərindəndir. O, Moskvada təhsil almışdır və Bakıda qalıb<br />
yüksək bir vəzifədə işləyə bilərdi. Lakin Tahir geridə qalmış ucqar bir rayona könüllü olaraq<br />
işə gəlir və o, burada Sübhanverdizadə kimi qapalı düşmənlərlə mübarizə aparır. Yazıçı özü<br />
deyirdi ki, bu romanı iki surətə görə qələmə almışdır. Onlardan biri Ruxsarədirsə, ikincisi Tahir<br />
Dəmirovdur. Tahir işə gəldiyi rayona yenilik gətirir, yol çəkdirir, burada maarifi, mədəniyyəti<br />
inkişaf etdirir. Yazıçı onu həm də insan kimi ətraflı göstərmişdir. Müəllif bu surətdən<br />
danışarkən yazırdı: "O, vaiz deyil, insandır, pərəstiş etməli, öyrənməli, layiqli insandır". Tahir<br />
romanda belə də göstərilmişdir.S.Rəhimovun başqa romanları da vardır. Bu romanlarda da<br />
yazıçı ictimai problemlər qaldırır, real həyat həqiqətlərini əks etdirir. "Ana abidəsi", "Ağ-bulaq<br />
dağlarında" və s. romanları belə əsərlərdəndir.<br />
8
Change language