pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie
pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie
pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Zdrowie & SPA<br />
RAK SZYJKI MACICY<br />
Czy mo¿na zmieniæ statystyki<br />
PROFILAKTYKA<br />
RAKA SZYJKI MACICY<br />
BADANIE CYTOLOGICZNE<br />
Prawdziwa rewolucja w diagnostyce raka szyjki<br />
macicy dokonała się dzięki opublikowaniu w latach<br />
20 XX wieku pracy opisującej zmiany zachodzące<br />
w komórkach szyjki macicy. Klasyfikacja oceny<br />
preparatów cytologicznych opracowana przez jej<br />
autora Georgiosa Papanicoloau do dziś znajduje<br />
zastosowanie, chociaż w ostatnim okresie stopniowo<br />
zastępowana jest przez bardziej nowoczesny<br />
i dokładny system klasyfikacji Bethesda.<br />
W chwili obecnej profilaktyka<br />
raka szyjki macicy polega<br />
na przeprowadzaniu<br />
cyklicznie badań cytologicznych<br />
oraz stosowaniu<br />
szczepionki przeciwko niektórym<br />
typom wirusa HPV.<br />
Trzeba jednak pamiętać, że<br />
szczepienia nie zastapią<br />
wykonywanego regularnie<br />
badania cytologicznego.<br />
Jego zadaniem jest wykrycie<br />
zmian komórkowych<br />
w obrębie szyjki macicy,<br />
najlepiej we wczesnym<br />
stadium, zanim przekształcą<br />
się one w komórki nowotworowe. Możliwość<br />
postawienia prawidłowej diagnozy jest w znacznym<br />
stopniu zależna od jakości przyrządu użytego do<br />
pobrania wymazu z szyjki macicy oraz właściwej<br />
techniki pobrania materiału komórkowego. Kluczową<br />
sprawą jest także odpowiednie wyszkolenie<br />
lekarza wykonującego badanie cytologiczne. Niezachowanie<br />
odpowiedniego standardu procedury<br />
skutkuje brakami w jakości wymazu (np. niewystarczająca<br />
liczba komórek, nieczytelny obraz). Zgodnie<br />
bowiem z wymaganiami wspominanego wcześniej<br />
systemu Bethesda, specjalista oceniający preparat<br />
cytologiczny powinien jednoznacznie określić, czy<br />
zawiera on materiał przydatny do dalszej analizy t.j.<br />
czy wszystkie elementy komórkowe w preparacie są<br />
dobrze zachowane, utrwalone i zabarwione. Ponadto<br />
wynik badania powinien zawierać informację<br />
o tym, czy obraz cytologiczny jest prawidłowy czy nie<br />
(w przypadku wyniku nieprawidłowego wymagane<br />
jest scharakteryzowanie stwierdzonych zmian).<br />
JAKOŚĆ WYMAZU<br />
Wymaz cytologiczny powinien zostać wykonany<br />
specjalną szczoteczką, która pobiera materiał komórkowy<br />
z całej powierzchni szyjki macicy. Aby<br />
wynik badania mógł być wiarygodny, w ocenianym<br />
materiale musi znajdować się odpowiednia liczba<br />
komórek z kanału szyjki, strefy przejściowej (w tym<br />
miejscu najczęściej powstają zmiany nowotworowe)<br />
oraz z tarczy szyjki macicy. W kolejnym etapie<br />
komórki rozprowadzane są na szkiełku mikroskopowym<br />
i utrwalane. Tutaj także pojawia się dużo<br />
błędów spowodowanych nieprawidłowym przeniesieniem<br />
materiału, co w konsekwencji może skutkować<br />
błędną diagnozą.<br />
REKOMENDACJE<br />
EUROPEJSKIE<br />
Rekomendacje Europejskie dotyczące programu skriningowego<br />
raka szyjki macicy na rok 2009 (European<br />
guidelines for quality assurance in cervical cancer<br />
screening) zostały przygotowane przez większość<br />
krajów członkowskich Unii Europejskiej. Polska nie<br />
uczestniczyła w tym procesie i dotychczas nie przyjęła<br />
oficjalnie zapisów rekomendacji. Wytyczne tam<br />
zawarte są konsensusem bardzo wielu doświadczeń<br />
uznanych ośrodków i specjalistów zajmujących się<br />
tym tematem. Stanowią istotne wsparcie dla osób<br />
i instytucji dbających o zachowanie wysokiego poziomu<br />
jakościowego programów profilaktycznych.<br />
Jednocześnie treść zapisów dostępna jest w internecie<br />
dla wszystkich osób zainteresowanych tematem.<br />
•<br />
56
Change language