pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie
pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie
pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
11/2009, cena 5,90 zł (w tym 7% VAT)<br />
www.e-eurostyl.pl<br />
W drodze<br />
do Vancouver<br />
Tomasz Sikora<br />
Pokochałam<br />
snowboard<br />
Paulina Ligocka<br />
Perła Antyli<br />
Kuba<br />
Pani Piosenka<br />
Judy Garland<br />
Świat należy<br />
do nas<br />
Katarzyna i Artur<br />
Trawińscy<br />
Teraz<br />
Polska<br />
Krzysztof<br />
Przybył<br />
1
SZUKASZ ŁÓŻKA<br />
SOHO<br />
LUCCA<br />
ALTUS<br />
A.R.M. Mieczysław Różański, Majdan 88, 05-462 Wiązowna
SAHRA<br />
RONDO<br />
LAZORA<br />
WAVE<br />
DANCER<br />
WWW.POPROSTULOZKA.COM<br />
tel. 022 499 48 30, fax 022 499 48 29, kom. 607 412 231
11/2009<br />
Wydawnictwo AN-PRESS<br />
adres redakcji<br />
ul. Siennicka 23 lok. 4<br />
04-394 Warszawa<br />
tel.: 022 403 15 36<br />
fax: 022 435 95 37<br />
e-mail: eurostyl@e-eurostyl.pl<br />
www.e-eurostyl.pl<br />
W <strong>numer</strong>ze:<br />
POSTACI<br />
10 Katarzyna i Artur Trawińscy<br />
Świat należy do nas<br />
14 Judy Garland<br />
Pani Piosenka<br />
18 Ambasador Republiki Kuby<br />
Rosario Navas Morata<br />
44 Krzysztof Przybył<br />
Promujemy przedsiębiorczość<br />
46 Janusz Rajkowski<br />
Lubią nas inwestorzy<br />
KRAJ<br />
20 Republika Kuby<br />
Perła Antyli<br />
redaktor naczelna<br />
Aneta Polak-Myszka<br />
a.polak-myszka@e-eurostyl.pl<br />
zespół redakcyjny<br />
Borys Czonkow, Lucyna Kocicka,<br />
Juliusz Krasny, Magdalena Krawczak,<br />
Katarzyna Krzymińska, Marek Kukiel,<br />
Maciej Łabudzki, Ilona Miluszewska,<br />
Robert Sławiński, Monika Wesołowska,<br />
Anna Zawadzka, Grzegorz Zieliński<br />
dyrektor wydawnictwa<br />
Maciej Kocuj<br />
m.kocuj@e-eurostyl.pl<br />
reklama i marketing<br />
Anna Kocela-Mroziewicz<br />
a.kocela@e-eurostyl.pl<br />
tel.: 022 243 02 82<br />
Konrad Sulowski<br />
k.sulowski@e-eurostyl.pl<br />
tel.: 022 243 02 74<br />
Jolanta Ratkowska<br />
j.ratkowska@e-eurostyl.pl<br />
tel.: 022 403 15 36<br />
webmaster<br />
Katarzyna Sadło<br />
korekta<br />
Daria Wolska<br />
skład<br />
Apla Press<br />
tel.: 022 668 92 91<br />
druk<br />
Drukarnia Imprima<br />
Redakcja nie odpowiada za treść<br />
zamieszczonych reklam. Materiałów<br />
niezamówionych nie zwracamy.<br />
Zastrzegamy sobie prawo do redagowania<br />
i skracania nadesłanych tekstów
10<br />
PASJE<br />
22 Biathlon<br />
Tomasz Sikora<br />
24 Snowboard<br />
Paulina Ligocka<br />
14 18<br />
EKSKLUZYWNE MARKI<br />
26 Helena Rubinstein<br />
Nigdy nie oglądaj się wstecz<br />
30 Audi A5 Sportback<br />
20<br />
40 Viessmann<br />
Ciepło dla twojego domu<br />
KULTURA<br />
48 I tak doczekaliśmy końca<br />
22<br />
24<br />
50 Szkoły dla Tybetu<br />
ZDROWIE & SPA<br />
52 Krótka historia wody<br />
54 Pij zdrową wodę z minerałami<br />
30<br />
56 Rak szyjki macicy<br />
58 Najważniejsza jest dieta
10<br />
PASJE<br />
22 Biathlon<br />
Tomasz Sikora<br />
24 Snowboard<br />
Paulina Ligocka<br />
14 18<br />
EKSKLUZYWNE MARKI<br />
26 Helena Rubinstein<br />
Nigdy nie oglądaj się wstecz<br />
30 Audi A5 Sportback<br />
20<br />
40 Viessmann<br />
Ciepło dla twojego domu<br />
KULTURA<br />
48 I tak doczekaliśmy końca<br />
22<br />
24<br />
50 Szkoły dla Tybetu<br />
ZDROWIE & SPA<br />
52 Krótka historia wody<br />
54 Pij zdrową wodę z minerałami<br />
30<br />
56 Rak szyjki macicy<br />
58 Najważniejsza jest dieta
Zajęci codziennymi sprawami, często zapominamy, jaką<br />
radość daje dzielenie się z innymi. Zwykle przypominamy sobie<br />
o tym, gdy wokół nas pojawiają się krzykliwie przystrojone choinki<br />
i podejrzani długobrodzi osobnicy w czerwonych strojach. Na<br />
chybił trafi ł kupujemy wtedy kilka prezentów dla naszych najbliższych<br />
i zadowoleni siadamy do wigilijnego stołu. Są jednak tacy<br />
ludzie, którzy przez cały rok bezinteresownie niosą pomoc potrzebującym.<br />
Stowarzyszenie Edukacja dla Pokoju buduje i wspiera<br />
szkoły dla dzieci w najbiedniejszych rejonach świata. Od kilku lat<br />
skutecznie działa w Afganistanie, gdzie dzięki jego staraniom powstało<br />
kilka szkół dla dziewcząt i chłopców. Teraz stowarzyszenie<br />
zaangażowało się w projekt budowy szkoły dla dzieci z plemion<br />
tybetańskich koczowników.<br />
Tego typu działalność jest bardzo ważne, bo jeśli dzieci z biednych<br />
rejonów świata zdobędą wiedzę i wykształcenie, to w przyszłości<br />
będą mogły zmienić otaczający je świat i polepszyć życie<br />
mieszkańców własnego regionu.<br />
Za pomoc w budowie szkoły można otrzymać niezwykłą nagrodę<br />
– fragment zabytkowej buddyjskiej sutry, o której piszemy<br />
w artykule o szkołach w Tybecie.<br />
Zapraszam do lektury
Postaci<br />
Katarzyna i Artur Trawińscy,<br />
właściciele FM GROUP Polska<br />
Foto: Mieczysław Mieloch<br />
Chociaż żadne z nich nie ukończyło<br />
jeszcze trzydziestego roku życia, są<br />
właścicielami jednej z najdynamiczniej<br />
rozwijających się polskich firm,<br />
działających w sektorze marketingu<br />
wielopoziomowego. Od pięciu lat<br />
Katarzyna i Artur Trawińscy<br />
z FM GROUP Polska wypuszczają<br />
na rynek produkty, po które<br />
codziennie sięgają tysiące osób<br />
na całym świecie<br />
Œwiat<br />
nale¿y<br />
do nas<br />
10<br />
Rozmawiała: Magda Sądel
Katarzyna i Artur Trawińscy<br />
WWiele osób dziwi się, gdy słyszy, że FM GROUP<br />
jest polską firmą. Zwłaszcza, że produkty FM<br />
GROUP można kupić niemal na całym świecie.<br />
Artur Trawiński: To prawda. Wciąż jeszcze niektórzy<br />
nie mogą przyzwyczaić się do myśli, że<br />
polska firma i polskie produkty mogą odnieść<br />
sukces i to nie tylko w Europie, ale praktycznie<br />
na całym świecie. W Polsce część osób<br />
nadal jest pod wrażeniem wszystkiego, co<br />
„zachodnie”, nawet gdy opis na opakowaniu<br />
wskazuje jasno, że towar został wyprodukowany<br />
w Azji lub Afryce. Jednak coraz większa<br />
część naszych klientów świadomie sięga po<br />
produkty FM GROUP, doceniając fakt, że są<br />
polskie i że dokładnie z tych samych produktów<br />
korzystają użytkownicy na przykład we<br />
Włoszech, w Rosji, w Stanach Zjednoczonych,<br />
w Japonii czy w Australii.<br />
w Australii. Tam sprzedaż bezpośrednia i marketing<br />
wielopoziomowy cieszą się dużą popularnością.<br />
To uznane kanały dystrybucji, które<br />
przynoszą wymierne zyski i stanowią alternatywę<br />
dla tradycyjnych form zatrudnienia. Po powrocie<br />
do Polski chciałem wykorzystać swoją<br />
wiedzę i doświadczenie. Na rynku działały już<br />
od kilku lat inne firmy zarówno polskie, jak i zagraniczne,<br />
dlatego wiedziałem, że w polskich<br />
realiach system się sprawdza. Należało tylko<br />
opracować efektywny plan marketingowy dla<br />
dystrybutorów i zaproponować produkt, który<br />
byłby atrakcyjny zarówno pod względem jakości,<br />
jak i ceny.<br />
Jako pierwsze w ofercie FM GROUP pojawiły się<br />
perfumy.<br />
Katarzyna Trawińska: Perfumy i wody perfumowane.<br />
Do tej pory, choć znacząco rozszerzyliśmy<br />
asortyment, są to nasze produkty flagowe.<br />
Obecnie w ofercie FM GROUP znajduje się ponad<br />
160 różnych zapachów.<br />
Artur Trawiński: Wybrałem perfumy, ponieważ<br />
moja rodzina od lat zajmuje się ich produkcją.<br />
Musiałem mieć pewność, że będziemy w stanie<br />
zaoferować odbiorcom bardzo dobre towary<br />
i stale kontrolować ich jakość. Dlatego wszystkie<br />
produkty perfumeryjne FM GROUP wytwarzane<br />
są na bazie oryginalnych kompozycji<br />
Z czego wynika międzynarodowy sukces FM<br />
GROUP<br />
Artur Trawiński: Sukces FM GROUP opiera się<br />
na dwóch filarach. Pierwszym z nich są dobre,<br />
uniwersalne i szybko rotujące produkty codziennego<br />
użytku, z których korzystają ludzie<br />
na całym świecie, niezależnie od wieku, płci<br />
czy wykształcenia. Drugim filarem jest dostosowany<br />
do tych produktów system dystrybucji<br />
– w naszym przypadku jest to marketing wielopoziomowy.<br />
Wydawałoby się, że marketing wielopoziomowy<br />
nie jest w Polsce zbyt popularną formą sprzedaży,<br />
jednak rozkwit założonej przez Państwa firmy<br />
pokazuje, że jest odwrotnie…<br />
Katarzyna Trawińska: W Polsce wciąż brakuje<br />
rzetelnych informacji na temat marketingu<br />
wielopoziomowego, a obraz dystrybutorów<br />
współpracujących z firmami z sektora MLM<br />
bywa wypaczony. Jednak coraz więcej osób,<br />
które decydują się na rozpoczęcie działalności<br />
w marketingu wielopoziomowym, odkrywa,<br />
że MLM to po prostu biznes. I to dobry biznes,<br />
w którym awans i wysokość zarobków uzależnione<br />
są jedynie od nakładów własnej pracy.<br />
Skąd pomysł, by rozprowadzać produkty za pomocą<br />
MLM<br />
Artur Trawiński: Miałem możliwość zapoznania<br />
się z systemem MLM podczas pobytu<br />
11
Postaci<br />
zapachowych stworzonych przez kreatorów<br />
z niemieckiej firmy Drom Fragrances, a perfumy<br />
i wody perfumowane są produkowane przez<br />
rodzinną firmę – Perfand. Chciałbym podkreślić,<br />
że nasze produkty perfumeryjne cieszą<br />
się ogromną popularnością w krajach Europy<br />
Zachodniej, we Włoszech, w Grecji, czyli na<br />
rynkach, które przez część ekspertów uznawane<br />
były za rynki już nasycone. To pokazuje, że<br />
dobry produkt zawsze znajdzie nabywcę, niezależnie<br />
od tego, jak dużą ma konkurencję.<br />
Kiedy podjęli Państwo decyzję o rozszerzeniu<br />
oferty produktowej<br />
Katarzyna Trawińska: Dość szybko. Na początku<br />
staraliśmy się budować spójną ofertę wokół dostępnych<br />
kompozycji zapachowych – na prośbę<br />
naszych dystrybutorów najlepiej sprzedające<br />
się zapachy perfum i wód perfumeryjnych zostały<br />
uzupełnione o perfumowane produkty do<br />
pielęgnacji ciała, między innymi o balsamy, żele<br />
pod prysznic, perfumy do włosów, antyperspiranty,<br />
kremy do rąk, pianki do golenia… W ten<br />
sposób powstały całe linie zapachowe FM.<br />
Artur Trawiński: Pod koniec zeszłego roku<br />
wprowadziliśmy serię FM GROUP FOR HOME<br />
obejmującą kilkadziesiąt produktów do czyszczenia<br />
i pielęgnacji domu, głównie chemię<br />
gospodarczą. Mniej więcej dwa razy w roku<br />
wprowadzamy kolejne produkty z tej serii.<br />
Pracujemy też nad specjalną linią kosmetyków<br />
samochodowych, która będzie się nazywać FM<br />
GROUP CAR CARE.<br />
A FM GROUP Mobile<br />
Artur Trawiński: FM GROUP Mobile to wyjątkowe<br />
przedsięwzięcie, nad wprowadzeniem<br />
którego pracowaliśmy ponad dwa lata. Specyfika<br />
pracy w marketingu wielopoziomowym<br />
wymaga częstych kontaktów z wieloma ludźmi,<br />
w tym kontaktów telefonicznych. Stąd pojawił<br />
się pomysł, by stworzyć telefonię komórkową<br />
FM GROUP Mobile, która byłaby dla dystrybutorów<br />
narzędziem pracy i jednocześnie dodatkowym,<br />
atrakcyjnym produktem do sprzedaży.<br />
FM GROUP Mobile to wirtualny operator telefonii<br />
komórkowej, który działa wykorzystując<br />
infrastrukturę firmy Polkomtel SA, jednego<br />
z największych operatorów w Polsce. Dzięki<br />
temu od 5 października tego roku dystrybutorzy<br />
FM GROUP Polska mogą korzystać z usług<br />
telefonicznych zarówno abonamentowych, jak<br />
i na kartę. Mogą także kupować nowoczesne<br />
aparaty telefoniczne. Opracowaliśmy również<br />
specjalną ofertę dla klientów zewnętrznych,<br />
nie będących dystrybutorami FM GROUP.<br />
Perfumy, środki czystości, telefonia komórkowa…<br />
Co jeszcze chcą Państwo zaproponować swoim<br />
klientom<br />
Katarzyna Trawińska: W najbliższych miesiącach<br />
chcemy wprowadzić kolekcję kosmetyków<br />
kolorowych FM GROUP MAKE UP. Jest to seria<br />
nowoczesnych kosmetyków do makijażu, która<br />
powstała głównie w oparciu o składniki mineralne,<br />
mające również właściwości pielęgnacyjne.<br />
Pracujemy nad nimi już od dłuższego czasu, ponieważ<br />
bardzo nam zależy, by te produkty cieszyły<br />
się taką samą popularnością jak perfumy,<br />
chemia gospodarcza i FM GROUP Mobile.<br />
Artur Trawiński: Tak duża rozpiętość oferty może<br />
dziwić osoby, które nie są obeznane z marketingiem<br />
wielopoziomowym. Jednak wszystkie<br />
nasze produkty wprowadzane są na rynek<br />
w odpowiedzi na konkretne oczekiwania naszych<br />
dystrybutorów, którzy mają bezpośredni<br />
kontakt z klientami i znają ich potrzeby. W MLM<br />
bardzo ważna jest dobra komunikacja. Liderzy<br />
FM GROUP mają możliwość wysuwania propozycji<br />
wprowadzenia <strong>nowy</strong>ch towarów i usług. My<br />
wszystkie te propozycje zbieramy i analizujemy,<br />
a jeśli widzimy w nich potencjał, zaczynamy pracę<br />
nad stworzeniem optymalnego produktu.<br />
Katarzyna Trawińska: Paradoksalnie dynamiczna<br />
ekspansja zagraniczna nieco utrudnia<br />
nam pracę nad <strong>nowy</strong>mi produktami. Wszystko<br />
dlatego, że od początku chcieliśmy, żeby<br />
w każdym kraju dystrybutorzy mogli korzystać<br />
z identycznych materiałów marketingowych,<br />
katalogów i oferty produktowej. Stąd wszystkie<br />
przygotowywane przez nas produkty są<br />
dostosowywane do wymogów prawa każdego<br />
z państw, w którym działa FM GROUP.<br />
W jaki sposób Państwa firma informuje klientów<br />
o <strong>nowy</strong>ch produktach<br />
Katarzyna Trawińska: Tak jak już Artur wspominał,<br />
w marketingu wielopoziomowym najważniejsza<br />
jest dobra komunikacja. Z klientami<br />
zewnętrznymi firma kontaktuje się za pośrednictwem<br />
międzynarodowej sieci dystrybutorów.<br />
Dlatego tak duży nacisk kładziemy na relacje<br />
z naszymi dystrybutorami. Każdy z nich, a jest ich<br />
już ponad 370 000 na całym świecie, ma moż-<br />
liwość komunikowania się z FM GROUP poprzez<br />
różne kanały – regularnie wydajemy katalogi<br />
produktów, ulotki oraz przygotowujemy materiały<br />
marketingowo-szkoleniowe. Najważniejsze<br />
informacje zamieszczamy na stronie internetowej,<br />
a ponadto, w każdej chwili dystrybutorzy<br />
mogą skontaktować się z lokalnymi działami<br />
Call Center, gdzie konsultanci udzielają informacji<br />
na temat aktualnej oferty produktowej.<br />
Artur Trawiński: Ale to nie wszystko. Organizujemy<br />
krajowe i międzynarodowe spotkania szkoleniowe,<br />
na których dystrybutorzy otrzymują<br />
w przyjaznej, łatwej do przyswojenia formie informacje<br />
na temat produktów i usług FM GROUP,<br />
ulepszają swoje umiejętności menadżerskie<br />
i handlowe, integrują się, wymieniają doświadczenia.<br />
Celowo zrezygnowaliśmy z popularnych<br />
form marketingu i inwestujemy w szkolenia, ponieważ<br />
MLM bazuje na autorytecie i wiarygodności<br />
dystrybutora. Jeśli za jakość produktu ręczy<br />
bliska mi osoba – brat, kolega, sąsiadka – która<br />
go używa i jest z niego zadowolona, chętniej po<br />
niego sięgnę niż wtedy, gdy do kupna zachęca<br />
mnie wynajęty aktor w spocie reklamowym.<br />
Jakie mają Państwo plany na najbliższą przyszłość<br />
związane z FM GROUP<br />
Artur Trawiński: Muszę przyznać, że mamy szeroko<br />
zakrojone plany. Skupiamy się teraz przede<br />
wszystkim na ekspansji na rynki azjatyckie<br />
i południowoamerykańskie. W najbliższym czasie<br />
wkraczamy z ofertą produktową do Brazylii,<br />
Indonezji i Tajlandii. Chcemy też intensywnie<br />
pracować nad rozwojem już istniejących sieci<br />
w Argentynie i na Filipinach. Z drugiej strony<br />
we wszystkich krajach, gdzie działa FM GROUP,<br />
będziemy wdrażać projekt FM GROUP MAKE UP.<br />
Poza tym stale pracujemy nad podnoszeniem<br />
jakości już dostępnych produktów, by były<br />
wciąż konkurencyjne.<br />
Katarzyna Trawińska: Jeśli zaś chodzi o FM<br />
GROUP w Polsce, chcemy wprowadzić kolejne<br />
programy motywacyjne i kontynuować szkolenia.<br />
W październiku we Wrocławiu rozpoczęliśmy<br />
cykl ogólnopolskich mitingów szkoleniowych,<br />
które będą regularnie odbywać się<br />
w największych miastach w Polsce. Chciałabym<br />
również wprowadzić biuletyn dla polskich dystrybutorów,<br />
w którym obok informacji szkoleniowych,<br />
znajdowałyby się inspirujące wywiady<br />
z liderami i interesujące artykuły life’stylowe.<br />
•<br />
12
Katarzyna i Artur Trawińscy<br />
13
Postaci<br />
Tekst: Michał Szewczyk<br />
Foto:<br />
Pani<br />
Piosenka<br />
14
Judy Garland<br />
Wybitna interpretatorka utworów<br />
Richarda Rodgers’a i George’a Gershwina.<br />
Doskonale radziła sobie w tak popularnym<br />
w latach 40 musicalu i we wciąż jeszcze<br />
rozwijającym się przecież filmie.<br />
Sława i ogromny wysiłek włożony<br />
w karierę wywarły jednak destrukcyjny<br />
wpływ na jej zdrowie, a tajemnicze<br />
okoliczności jej śmierci często porównuje się<br />
do odejścia Marilyn Monroe.<br />
Na zawsze pozostanie królową sceny,<br />
mikrofonu i niepowtarzalnej energii<br />
płynącej przez głos, którym trafiała<br />
do serc słuchaczy. Judy Garland<br />
Pani Piosenka, bo była chyba bardziej piosenkarką niż aktorką. Jeszcze<br />
w latach 50 zaczęła jeździć w trasy koncertowe, odnosząc – szczególnie<br />
w Londynie – niesamowite sukcesy. Jej wokalny talent doceniono w pełni<br />
ponad dekadę później. Nagrany w roku 1961 w Nowym Jorku album Judy<br />
Garland at Carnegie Hall został uhonorowany aż pięcioma statuetkami<br />
Grammy. Co istotne, jako aktorka, choć kilka razy nominowana, nie zdobyła<br />
ani jednego Oscara. W listopadzie 1964 r. wystąpiła wraz z córką Lizą<br />
Minnelli w London Palladium. Pięć lat później, 22 czerwca 1969 r. zmarła<br />
w Hotelu Chelsea w Londynie z powodu przedawkowania leków. Już jako<br />
trzynastolatka podpisała morderczy kontrakt z wytwórnią Metro-Goldwyn-<br />
Meyer, była eksploatowana ponad siły. Żeby mogła wytrzymać tempo pracy,<br />
menedżerowie podawali jej na przemian amfetaminę i środki nasenne.<br />
W rezultacie nałóg ją zniszczył.<br />
Być może już niebawem będzie można obejrzeć film biograficzny o Judy.<br />
Aktorka doczeka się bowiem filmowej adaptacji książki Get Happy: the Life<br />
of Judy Garland autorstwa Geralda Clarke’a. Literacka opowieść wydana<br />
została w roku 2000 i cieszyła się sporym zainteresowaniem. Teraz wytwórnia<br />
Harveya Weinsteina nabyła prawa do powieści. Clarke w swojej książce<br />
skoncentrował się na trudnych losach gwiazdy, która w latach 50 i 60 dorównywała<br />
popularnością Marilyn Monroe. W roli Judy wystąpi znana m.in.<br />
z filmu „Diabeł ubiera się u Prady” Anne Hathaway. Przeciwna realizacji<br />
obrazu jest Liza Minnelli, której bardzo zależy na tym, aby filmowcy skoncentrowali<br />
uwagę na blaskach, a nie – jak planują – cieniach życia jej matki,<br />
czyli np. uzależnieniu od narkotyków. Z drugiej strony laureatka Oscara jest<br />
bardzo zadowolona, iż to właśnie 26-letnia Hathaway ją zagra. Jak dotąd<br />
biografia Garland była podstawą scenariusza fabularyzowanego serialu<br />
Judy Garland w blasku i cieniu, który stał się wydarzeniem telewizyjnego<br />
sezonu 2000/01. Produkcja była nominowana do nagrody Emmy w trzynastu<br />
kategoriach, zdobywając ostatecznie pięć statuetek, w tym dwie dla<br />
odtwórczyń roli tytułowej, australijskiej aktorki Judy Davis oraz wschodzącej<br />
gwiazdy broadwayowskich musicali Tammy Blanchard. Co ważne w filmie<br />
wykorzystano w warstwie muzycznej oryginalne nagrania Garland. Miało to<br />
zapewne wpływ na werdykt jurorów Emmy, doceniających prócz filmowego<br />
warsztatu twórców i wykonawców obrazu także, jeśli nie przede wszystkim,<br />
nastrojowe piosenki wykonywane przez Judy.<br />
Uczyłam się śpiewu i marzyłam, że będę nową Judy Garland. Musical ki<strong>nowy</strong><br />
i śpiewanie przed kamerą to moje marzenie. Tak w jednym z wywiadów<br />
powiedziała Scarlett Johansson. Cóż, pomimo faktu, iż jest naprawdę dobrą<br />
aktorką, jak dotąd jej marzenia chyba się nie spełniły. Za to Judy tak. Swym<br />
aksamitnym głosem zdobyła cały świat.<br />
Naprawdę nazywała się Frances Ethel Gumm. Imię i nazwisko pseudonimu<br />
artystycznego zaczerpnęła – jakże by inaczej – z teatru i piosenki. Było to<br />
w latach 30. Do rubryki teatralnej jednej z chicagowskich gazet recenzje<br />
pisywał wówczas niejaki Robert Garland. To właśnie jego nazwisko wybrał<br />
aktor George Jessel, do którego jedenastoletnia Fran zwróciła się z prośbą<br />
o interwencję, gdy zauważyła, że na afiszach teatru, w którym razem występowali<br />
przekręcono jej nazwisko na Glumm. Udało się. Garland przekręcano<br />
już zdecydowanie rzadziej. W odróżnieniu od nazwiska sceniczne imię Fran<br />
miało genezę muzyczną. Pochodziło bowiem od tytułu piosenki autorstwa<br />
Hoagy Carmichael’a „Judy”, którą mała artystka bardzo lubiła.<br />
15
Nie bez przyczyny piszemy artystka. Judy była nią od najmłodszych lat. Już<br />
jako nastolatka wyróżniła się rolą Dorotki w zrealizowanym przez Victora<br />
Fleming’a w roku 1939 filmie Czarnoksiężnik z Oz.<br />
Jej pozycję w Hollywood ugruntował jednak udział w produkcjach zdecydowanie<br />
większych. Były to: Spotkamy sie w St. Louis i Pirat, oba w reżyserii<br />
Vincente Minnelliego, przyszłego, drugiego męża i ojca innej słynnej artystki,<br />
Lizy Minelli. W latach 40 Garland występowała też z Laną Truner, Hedy<br />
Lamarr i Jamesem Stewartem w filmie Kulisy wielkiej rewii (1941) Roberta<br />
Z. Leonarda. Aktorka zagrała również w kolejnych filmach Minnelliego: Pod<br />
zegarem (1945), Burzliwe życie Kerna (1946), Zigfeld Follies (1946). Była<br />
też Susan Bradley w westernie The Harvey Girls (1946) George’a Sidneya.<br />
W 1948 zaś obsadzono ją w roli Hannah Brown w nagrodzonym Oscarem za<br />
muzykę filmie Wielkanocna parada z Fredem Astaire’em w roli głównej.<br />
W sześć lat później także i Judy doczekała się swojej jedynej, filmowej<br />
nagrody. Jej kreacja w nakręconych w roku 1956 Narodzinach gwiazdy<br />
George’a Cukora, została uhonorowana Złotym Globem oraz nominacją do<br />
Oscara. Po siedmioletniej przerwie aktorka powróciła drugoplanową rolą<br />
Irene Hoffman Wallner w dramacie historycznym Wyrok w Norymberdze<br />
Stanleya Kramera, za którą otrzymała kolejną, oskarową nominację. Wciągnął<br />
ją też świat dynamicznie rozwijającej się w USA lat 60 telewizji. Garland<br />
prowadziła własny program The Judy Garland Show emitowany przez stację<br />
CBS. W 1963 roku po raz ostatni wystąpiła przed kamerą, grając Jean<br />
Hansen w dramacie Dziecko czeka Johna Cassavetesa oraz Jenny Bowman<br />
w I dalej będę śpiewać Ronalda Neame.<br />
Życie osobiste Judy nie było tak kolorowe jak filmy, w których grywała. Pięć<br />
razy wychodziła za mąż. Miała także kilka romansów, często z dużo starszymi<br />
mężczyznami. W roku 1941 wyszła za mąż za kompozytora Davida<br />
Rose’a. Cztery lata później poślubiła Vincente Minnelliego. Owocem związku<br />
była wspominana już Liza. W roku 1952 wstąpiła w związek małżeński<br />
z producentem Sidneyem Luftem. Mieli dwoje dzieci, Lornę i Joeya. Idylla<br />
nie trwała jednak długo. Garland porzuciła Lufta dla aktora Marka Herrona.<br />
Rozwiedli się, gdy odkryła, że jest on gejem. Wreszcie w marcu 1969 wyszła<br />
za menedżera klubu muzycznego, Mickeya Deansa. To był jej ostatni mąż.<br />
Judy Garland była wielką artystką i w swoim czasie także wielką gwiazdą,<br />
zdecydowanie większą niż Liza Minelli. Ameryka nadal ją za taką uważa,<br />
a niektórzy mówią nawet, że Judy to amerykańska Edith Piaf. Być może zasłużenie.<br />
Śpiewana przez nią piosenka Over The Rainbow z „Czarodzieja<br />
z krainy Oz” to wciąż pierwsze miejsce na liście stu największych przebojów<br />
filmowych wszech czasów. Nagrywały ją największe gwiazdy z Placido<br />
Domingo na czele. Jej życie było z jednej strony pulsującą kolorami sceną,<br />
z drugiej zaś zwyczajnym, ludzkim dramatem. Za swój artystyczny sukces<br />
musiała przecież zapłacić bardzo wysoką cenę. Judy była drobną kobietą<br />
i ważyła ok. 50 kilogramów. Tymczasem będąc w depresji czy stresie potrafiła<br />
przytyć do 90, wyglądać jak potwór, by w chwilę później zdobyć się<br />
na niesamowity wręcz wysiłek i wrócić do poprzedniej wagi, przechodząc<br />
trwające wiele tygodni głodówki. Dlaczego Bo była absolutnie uzależniona<br />
od sceny i gotowa dla niej na każde wyrzeczenie. Scena to był jej prawdziwy,<br />
szczęśliwy świat, w którym potrafiła poruszyć do łez czy rozbawić<br />
i dzięki któremu miała ogromny wpływ na słuchających ją ludzi. Jak wróżka.<br />
Jak Pani Piosenka.<br />
•<br />
17
Postaci<br />
Naszym<br />
największym bogactwem<br />
Do odwiedzenia<br />
Perły Antyli<br />
zaprasza<br />
Ambasador<br />
Republiki Kuby<br />
– Rosario<br />
Navas Morata<br />
są Kubańczycy<br />
CCo Kuba ma do zaoferowania odwiedzającym<br />
ją turystom<br />
Kraj nasz ma bogatą historię i duży potencjał<br />
kulturowy. Wszystko to w połączeniu z bujną<br />
przyrodą, pięknymi krajobrazami gór, dolin,<br />
plaż, flory i fauny, stanowi wspaniałą atrakcję<br />
dla zagranicznego turysty. Nie bez powodu<br />
nasza wyspa jest od stuleci znana jako Perła<br />
Antyli. Każdy powinien zwiedzić mityczną<br />
i malowniczą Hawanę z fortecą Castillo del<br />
Morro, promenadą Malecon i zachowaną<br />
architekturą kolonialną w historycznym centrum.<br />
Warto też zawitać na słynną plażę Varadero<br />
o przezroczystej wodzie i delikatnym<br />
piasku. Właśnie te miejsca są chyba najbardziej<br />
znane na świecie. Wśród innych atrakcji<br />
można też wyróżnić Strefę Turystyczną Holgu-<br />
in we wschodniej części Kuby, oraz wysepki<br />
o rajskiej urodzie takie jak Cayo Largo, Cayo<br />
Guillermo, Cayo Coco i Cayo Santa Maria.<br />
Polecam też wizytę w prowincji Pinar del Rio,<br />
która jest usytuowana na zachodzie Kuby.<br />
Można tam podziwiać przepiękne krajobrazy<br />
doliny Vinales z łańcuchem górskim Sierra<br />
de St. Maria del Rosario i urzekającą roślinnością.<br />
Cała dolina jest Rezerwatem Biosfery<br />
uznanym przez UNESCO.<br />
Miasto Trinidad w centralnej części kraju<br />
to szczególna atrakcja architektoniczna<br />
o charakterze kolonialnym. Miejsce to zostało<br />
wpisane przez UNESCO na listę światowego<br />
dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego,<br />
tak samo jak fortyfikacje w Hawanie<br />
i Santiago de Cuba.<br />
18
Rosario Navas Morata<br />
Na liście największych atrakcji turystycznych<br />
naszej wyspy znajduje się na czołowym miejscu<br />
właśnie Santiago de Cuba. To miasto<br />
położone we wschodniej części Kuby, znane<br />
jest jako kolebka Rewolucji Kubańskiej.<br />
Znajdują się tu majestatyczne góry Sierra<br />
Maestra, oraz Baracoa – najstarsza osada na<br />
Kubie o bogatej florze i faunie, ostatnia na<br />
wyspie ostoja rdzennych wspólnot tainów.<br />
Ludność Kuby to silna mieszanka ras i kultur<br />
z zaznaczonym synkretyzmem religijnym,<br />
który wyraża się w ich stroju, muzyce, tradycjach,<br />
tożsamości kulturowej i folklorze narodowym.<br />
Te aspekty niewątpliwie są magnesem<br />
przyciągającym turystów.<br />
Dotąd na Kubie tradycyjnie przeważała turystyka<br />
wypoczynkowa. Ludzie przyjeżdżali<br />
głównie w poszukiwaniu słońca i pięknych<br />
plaż. W ostatnich latach rozwinęła się również<br />
turystyka specjalistyczna, między innymi,<br />
kulturalna i zdrowotna.<br />
Sprzyjający klimat karaibski, bogata roślinność,<br />
fauna, cudowne plaże i wspaniałe miasta<br />
zachowujące kolonialne tchnienie stają<br />
się szczególnym schronieniem, pozwalającym<br />
odpocząć zagranicznemu turyście.<br />
Bez cienia wątpliwości można jednak powiedzieć,<br />
że Kubańczycy ze swoją muzykalnością,<br />
pogodą ducha, sympatią, poczuciem<br />
humoru, ciepłem wewnętrznym, poziomem<br />
wykształcenia, otwartością i gościnnością<br />
stanowią nasze największe bogactwo i atrakcję<br />
dla ludzi odwiedzających naszą wyspę.<br />
Jakie miesiące są najlepsze na odwiedzenie<br />
Kuby i czy jest potrzebne do tego załatwienie<br />
jakichś formalności<br />
Z punktu widzenia klimatycznego Kuba jest<br />
rajem przez cały rok, ale najlepszym okresem<br />
na wyjazd są miesiące od marca do czerwca,<br />
jak również listopad i grudzień. Między<br />
lipcem i wrześniem jest niezwykle gorąco<br />
w całym kraju. Osoby wyjeżdżające na Kubę<br />
w celach turystycznych muszą posiadać kartę<br />
turysty, którą można nabyć w polskich biurach<br />
turystycznych lub w Konsulacie Kubańskim<br />
w Warszawie.<br />
Czy jest szansa na ożywienie stosunków gospodarczych<br />
między Kubą, a Polską<br />
Jeśli chodzi o ożywienie stosunków gospodarczych<br />
między Kubą i Polską trzeba zaznaczyć,<br />
że w lipcu bieżącego roku złożył wizytę w naszym<br />
kraju Sekretarz Stanu w Ministerstwie<br />
Gospodarki RP, a towarzyszyła mu misja handlowa,<br />
na czele której stał Sekretarz Generalny<br />
Krajowej Izby Gospodarczej. W ramach<br />
wspomnianej wizyty została odnowiona umowa<br />
między naszymi izbami gospodarczymi jak<br />
również przeprowadzono oficjalne rozmowy<br />
odnośnie rozszerzenia w przyszłości naszych<br />
więzi gospodarczych i współpracy.<br />
W listopadzie pojawi się na Międzynarodowych<br />
Targach Hawańskich FIAV 09 kolejna grupa<br />
przedsiębiorców polskich, co stanowi pozytywny<br />
sygnał dla dwustronnych stosunków.<br />
Jeśli chodzi o turystykę, należy powiedzieć,<br />
że Polska zajmuje 14 miejsce wśród krajów<br />
wysyłających turystów na Kubę. Pierwsze<br />
miejsca zajmują: Kanada, Wielka Brytania,<br />
Hiszpania, Włochy, Niemcy, Francja i Meksyk.<br />
Od 2006 roku coraz więcej Polaków odwiedza<br />
Kubę. W 2006 roku odwiedziło nas 8568<br />
turystów z Polski, co stanowiło 3 proc. wzrostu<br />
w porównaniu z 2005 rokiem. Największy<br />
przyrost odnotowano w roku 2008, kiedy to<br />
przybyło na Kubę 21 719 polskich turystów,<br />
prawie dwa razy więcej niż w roku 2007.<br />
Jak Pani ambasador podoba się w Polsce<br />
i czy jest przygotowana na zbliżające się<br />
mrozy<br />
Zostałam akredytowana jako Ambasador<br />
Kuby w Polsce w listopadzie 2006 roku i muszę<br />
przyznać, że dobrze się tu czuję. Polska to<br />
piękny kraj, a ludzie są tu otwarci, przyjaźni,<br />
dobrze wychowani, uprzejmi i grzeczni. Zarówno<br />
na szczeblu oficjalnym, jak i towarzyskim<br />
łatwo nawiązaliśmy stosunki, co uprzyjemniło<br />
i ułatwiło mi wykonywanie zadań. Jestem<br />
traktowana z szacunkiem i z przyjaźnią i uważam,<br />
że to bezpośrednio wpłynęło na fakt, że<br />
zaadoptowałam się bez żadnych problemów,<br />
pomimo różnic językowych, kulturowych,<br />
geograficznych i klimatycznych, jakie istnieją<br />
między Polską i Kubą. Muszę powiedzieć, że<br />
najtrudniejszy do przyswojenia jest język, którego<br />
nauczenie się jest skomplikowane – no<br />
i klimat, chociaż ostatnie zimy były dość łagodne.<br />
Teraz przygotowujemy się na przyjście<br />
zimy 2009, która wnioskując po pogodzie<br />
za oknem może być bardziej surowa. Mam<br />
nadzieję, że stawimy czoła zbliżającym się<br />
mrozom dzięki serdeczności, jaką okazuje się<br />
nam w Polsce.<br />
•<br />
19
Kraj<br />
Opiewana w piosenkach<br />
i literaturze największa wyspa<br />
Karaibów od wieków kusiła<br />
podróżników swą egzotyczną<br />
urodą i zabytkami kolonialnej<br />
architektury. Któż z nas<br />
nie chciałby choć na chwilę<br />
zanurzyć się w atmosferę<br />
wypełnioną rytmami salsy,<br />
aromatem kawy i cygar, oraz<br />
widokiem słońca zachodzącego<br />
na plaży Varadero<br />
Per³a<br />
Gdy w październiku 1492 roku Krzysztof Kolumb<br />
odkrył Kubę, był przekonany, że wylądował<br />
w raju. Dzika przyroda i piękne plaże zrobiły na<br />
nim ogromne wrażenie. Kolumb nazwał wyspę Juana<br />
na cześć ówczesnego księcia Asturii. Niestety<br />
nie była to dobra wróżba ani dla księcia, ani dla<br />
wyspy. Zaledwie kilka lat później osiemnastoletni<br />
Jan z Asturii zmarł na gruźlicę, nie doczekawszy<br />
się męskiego potomka, a Kuba została podbita<br />
przez Diego Velazqueza, co doprowadziło do całkowitej<br />
zagłady miejscowej ludności.<br />
Pierwotnie Kuba była zamieszkana przez rdzenne<br />
plemiona Sibonejów, Tainów i Arawaków przybyłe<br />
z Ameryki Południowej. Hiszpańscy konkwistadorzy<br />
doprowadzili do wyniszczenia rdzennych<br />
mieszkańców, których populację w chwili odkrycia<br />
wyspy szacowano na 100 tysięcy ludzi. Na Kubie<br />
zabrakło rąk do pracy. Zaczęto więc sprowadzać<br />
niewolników z Afryki. Wyspa stała się hiszpańską<br />
bazą wypadową dla dalszych podbojów i ośrodkiem<br />
handlu niewolnikami. Pozostałością po tam-<br />
tych czasach jest obecnie wielu czarnoskórych<br />
mieszkańców. 10 proc. ludności Kuby stanowią<br />
Murzyni, a 25 proc. Mulaci.<br />
Dzięki niewolniczej pracy wyspa stała się największym<br />
producentem cukru na Antylach. Szybki rozwój<br />
wyspy doprowadził do powstania wielu miast<br />
i założenia <strong>nowy</strong>ch plantacji tytoniu i kawy.<br />
W 1762 roku Kuba została zdobyta przez Anglię,<br />
która po roku oddała ją Hiszpanii w zamian za<br />
Florydę. Niewolnictwo zniesiono dopiero w roku<br />
1880 po zapoczątkowaniu walki o niepodległość<br />
wyspy. Po wielu perypetiach Kuba uzyskała niepodległość<br />
w 1902 roku, jednak jeszcze przez<br />
wiele lat trudno się jej było wyzwolić spod amerykańskich<br />
i hiszpańskich wpływów.<br />
Kuba zajmuje 15 miejsce na liście największych<br />
wysp świata i ma największą powierzchnię wśród<br />
wysp karaibskich. W skład Republiki Kubańskiej<br />
wchodzi dodatkowo około 1600 raf koralowych<br />
i małych wysepek. Powierzchnia kraju wynosi 110,9<br />
tysięcy kilometrów kwadratowych, z czego znaczna<br />
większość przypada na centralną wyspę, którą zamieszkuje<br />
ponad 11 milionów mieszkańców.<br />
Większość wyspy jest nizinna, ale w zachodniej<br />
części wznoszą się wapienne góry Sierra de los<br />
Organos, a wzdłuż południowych wybrzeży ciągnie<br />
się łańcuch gór Sierra Maestra z najwyższym szczytem<br />
Turquino sięgającym 1974 metrów. Panuje tu<br />
gorący i wilgotny klimat, a latem i jesienią istnieje<br />
niebezpieczeństwo pojawienia się groźnych cyklonów<br />
tropikalnych. Kuba znana jest ze swoich walorów<br />
krajobrazowych, a także z egzotycznej flory<br />
i fauny. Na znacznych terenach Kuby występują sawanny<br />
porośnięte kaktusami, palmami i drzewami.<br />
Mało jest jezior, natomiast licznie występują źródła<br />
wód mineralnych. Na zachodzie wyspy rosną lasy<br />
z dominacją sosny karaibskiej, a w górach wschodniej<br />
części Kuby lasy z przewagą sosny kubańskiej.<br />
Faunę reprezentują liczne gatunki owadów i pajęczaków.<br />
Można tu spotkać słynne jadowite pająki<br />
– czarne wdowy, skolopendry i skorpiony. Na<br />
wyspie i w jej okolicach występują tysiące gatun-<br />
20
Antyli<br />
Tekst: Maciej Kocuj<br />
Foto: Ambasada Republiki Kuby<br />
obejrzeć zbudowany w XVI wieku zamek i fort Morro,<br />
katedrę Niepokalanego Poczęcia z drugiej połowy<br />
XVII wieku, klasztor Santa Clara, kościół San Francisco<br />
i zamek de la Real Fuerza, który był siedzibą<br />
hiszpańskich gubernatorów.<br />
Innym miastem wartym odwiedzenia jest Santiago<br />
de Cuba. Położona nad piękną zatoką zabytkowa<br />
metropolia była pierwszą stolicą wyspy. Na<br />
przedmieściach Santiago de Cuba znajduje się<br />
zamek San Pedro de la Roca. Twierdza została<br />
wzniesiona w początkach XVII wieku według projektu<br />
włoskiego architekta Giovanniego Battisty<br />
Antonelliego. Znajdujący się tu skomplikowany<br />
układ mostów zwodzonych, fos, przejść, schodów<br />
i lochów stanowi niesamowitą atrakcję dla każdego.<br />
Jest to jeden z zabytków wpisanych na listę<br />
światowego dziedzictwa ludzkości.<br />
Niezwykłym miejscem jest wyspa Isla de la Juventud.<br />
Przez wiele lat władali nią piraci. To miejsce było<br />
odwiedzane przez najsłynniejszych korsarzy świata,<br />
a sama wyspa posłużyła za scenerię powieści „Wyspa<br />
skarbów” napisanej przez Roberta Stevensona.<br />
Kuba z roku na rok staje się coraz popularniejszym<br />
miejscem wśród turystów z całego świata. Wszystkie<br />
liczące się biura podróży organizują wycieczki<br />
na tę egzotyczną wyspę. Pogoda jest tu zawsze<br />
piękna, a ceny bardzo umiarkowane.<br />
•<br />
Kuba<br />
ków ryb, płazów i gadów. Nie jest problemem<br />
zaobserwowanie krokodyla, legwana lub żółwia<br />
morskiego. Żyje tu też prawie 300 gatunków ptaków.<br />
Jedną z atrakcji turystycznych są jaskinie<br />
krasowe. Najsłynniejsza z nich to Santo Tomas<br />
o długości 17 kilometrów.<br />
Największym miastem Kuby jest Hawana. Miasto<br />
zostało założone w 1515 roku jako port handlowy<br />
i stolica hiszpańskiej kolonii. Mimo licznych<br />
napadów angielskich, francuskich i holenderskich<br />
piratów miasto dynamicznie się rozwijało<br />
i szybko stało się głównym hiszpańskim portem<br />
w Nowym Świecie. Od 1902 Hawana jest stolicą<br />
Republiki Kuby, w pierwszej połowie XX wieku stała<br />
się ważnym ośrodkiem turystycznym. Hawana<br />
była ulubionym miejscem Ernesta Hemingwaya,<br />
który spędził tu 20 lat swojego życia. W Hawanie<br />
znajdują się liczne zabytki architektury kolonialnej.<br />
Stare miasto nazywane przez mieszkańców<br />
La Habana Vieja zostało w 1982 roku wpisane<br />
na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Warto<br />
21
Pasje<br />
W drodze<br />
do<br />
Vancouver<br />
Foto: Maciej Łabudzki<br />
Na konferencji prasowej<br />
w siedzibie Polskiego<br />
Komitetu Olimpijskiego<br />
udało nam się porozmawiać<br />
z naszym medalistą olimpijskim<br />
i Mistrzem Świata w biathlonie<br />
– Tomaszem Sikorą<br />
Panie Tomaszu, przed Panem sezon olimpijski.<br />
Po tym, co pokazał Pan w ostatnim sezonie,<br />
wielokrotnie zostawiając za plecami<br />
sławy światowego biathlonu, wszyscy kibice<br />
bardzo na pana liczą... Czy to pomaga, czy<br />
może przeszkadza Czy woli pan, żeby takiego<br />
szumu wokół Pana startu nie było<br />
Na dzień dzisiejszy jest mi to bez różnicy.<br />
Ostatnie sezony pokazały, że jestem już do<br />
tego przyzwyczajony. Poza tym im emocje są<br />
większe, tym start jest dla mnie bardziej udany.<br />
Myślę, że presja będzie mi bardziej pomagać<br />
niż przeszkadzać.<br />
Czy nie jest Pan trochę zły, że przez wiele<br />
lat musiał Pan liczyć na błędy przeciwników<br />
na strzelnicy, a dopiero od niedawna, dzięki<br />
zmianie techniki biegania może Pan wyprzedzić<br />
wszystkich na trasie<br />
Nie myślę o tym w ten sposób. Jeśli chodzi<br />
o moje odczucia, to mniej więcej od siedmiu lat<br />
biegam na równym poziomie. Oczywiście najlepiej<br />
wyglądało to w ostatnim sezonie, tylko<br />
że niestety uciekła mi trochę forma strzelecka.<br />
Gdyby nie to, to moje wyniki mogłyby być jeszcze<br />
lepsze.<br />
22
Biathlon<br />
No właśnie. Jak będzie w tym roku z tym strzelaniem<br />
Znudziło mi się już odrabianie dystansu po<br />
każdym pobycie na strzelnicy i w tym roku mocno<br />
popracowałem z karabinem. Wyciągnąłem<br />
wnioski z poprzedniego sezonu... Oczywiście<br />
nie ominą mnie zapewne drobne wpadki, ale<br />
ogólnie moje strzelanie będzie stabilniejsze<br />
niż w ostatnich startach.<br />
Czy plan przygotowań do Igrzysk Olimpijskich<br />
zakłada, że starty w Pucharze Świata zostaną<br />
potraktowane ulgowo I czy obieca nam Pan,<br />
że nie będzie tracił sił na występy w biegach<br />
sztafetowych<br />
Chcę uzyskać jak najlepszy wynik w Pucharze<br />
Świata. Wszystko, co zdobędę, będzie dla<br />
mnie miłym bonusem, no i oczywiście nabiorę<br />
pewności siebie przed Igrzyskami Olimpijski-<br />
mi, które są celem nadrzędnym. Marzę, aby<br />
początek był taki jak w zeszłym sezonie. Jeżeli<br />
będzie inaczej, to naprawdę nie będę zaniepokojony,<br />
bo wiem do czego się przygotowuję,<br />
wiem kiedy ta forma powinna być najwyższa.<br />
A jeśli chodzi o sztafetę, to na dzień dzisiejszy<br />
zaplanowaliśmy z trenerem dwa starty w biegach<br />
sztafetowych i myślę, że więcej ich nie<br />
będzie.<br />
Z jakimi dystansami wiąże Pan największe nadzieje,<br />
jeśli chodzi o Vancouver<br />
Nie mam tu jakiegoś preferowanego dystansu.<br />
Wiem, że na każdym dystansie stać mnie na<br />
dobry wynik. Oczywiście ostatnie dwa sezony<br />
pokazały, że najsłabiej prezentuję się w biegu<br />
na 20 kilometrów, ale myślę, że w tym roku<br />
będzie lepiej ze strzelaniem i jestem dobrej<br />
myśli.<br />
Jakie uczucia towarzyszą Panu, gdy myśli Pan<br />
o zakończeniu kariery Czy czeka Pan na ten<br />
dzień z utęsknieniem, czy boi się Pan trochę<br />
tej chwili<br />
Na pewno się tego nie boję. Jest w życiu wiele rzeczy,<br />
które mogę robić z powodzeniem. Zakończenie<br />
kariery nie napawa mnie strachem. W ogóle<br />
o tym nie myślę. Mam teraz przed sobą bardzo<br />
ważny sezon. I nie wiadomo, co będzie później.<br />
Może ta kariera jeszcze trochę potrwa...<br />
Uzależnia to Pan od wyniku, który uda się<br />
osiągnąć na Igrzyskach Olimpijskich<br />
Uzależniam to od tego, jak pójdzie mi w tym<br />
sezonie, ale również od innych kwestii. Na<br />
przykład takich, czy nasz obecny prezes związku<br />
biathlonowego zechce pracować z nami<br />
w następnych latach...<br />
•<br />
23
Pasje<br />
Pokocha³am<br />
snowboard<br />
O fascynacji<br />
snowboardem<br />
i planach na<br />
rozpoczynający się<br />
sezon olimpijski<br />
rozmawialiśmy<br />
z medalistką<br />
mistrzostw świata<br />
w half-pipe’ie<br />
– Pauliną Ligocką<br />
Rozmawiał: Maciej Kocuj<br />
Foto: Jarek Możdżyński<br />
24<br />
JJak to jest z tą odwieczną wojną między narciarzami,<br />
a snowboardzistami To mit czy autentyczna<br />
walka z chwytami poniżej pasa włącznie<br />
Rzeczywiście lata temu, kiedy na stokach zaczęli pojawiać<br />
się snowboardziści atmosfera była nieco napięta.<br />
Różniliśmy się od narciarzy. Mieliśmy dziwny<br />
sprzęt, luźne ubrania, jeździliśmy, słuchając muzyki.<br />
Często spotykaliśmy się z tym, że „wyciągowi” nie<br />
wpuszczali nas na wyciąg, bo rzekomo niszczyliśmy<br />
trasę. Nieraz spotkałam się z tabliczką przed wjazdem<br />
na trasę: „snowboardzistom wjazd zabroniony”.<br />
Nie pałaliśmy do siebie miłością. To fakt. Ale<br />
z czasem wszystko się zmieniło. Snowboard urósł<br />
w siłę, stał się solidnym, przyszłościowym sportem,<br />
przez duże S! Stosunki pomiędzy narciarzami<br />
i snowboardzistami znacznie się poprawiły. Tolerujemy<br />
i respektujemy siebie nawzajem. A zwłaszcza<br />
od kiedy pojawiły się narty freestylowe i narciarze<br />
zaczęli jeździć tyłem – switch! Teraz można śmiało<br />
powiedzieć, że jesteśmy dobrymi przyjaciółmi!<br />
Dlaczego właśnie snowboard, a nie narty Przypadek,<br />
czy przemyślana decyzja<br />
Jeździłam na nartach wiele lat. Rodzice uczyli<br />
mnie jeździć, od kiedy skończyłam 3 lata. Ale<br />
spróbowałam na desce kilka razy, od razu wybrałam<br />
freestyle. Stwierdziłam, że snowboard daje<br />
mi większą radość, przyjemność i satysfakcję. Pokochałam<br />
snowboard i tak już zostało. Jest w tym<br />
sporcie coś takiego, co przyciąga jak magnes...<br />
Podobno snowboardzista nie może być mięczakiem,<br />
bo w tym sporcie złamana kończyna, to<br />
normalka...<br />
O! Pewnie. Jeśli chodzi o zawodowstwo, o profesjonalny<br />
snowboarding, to trzeba być twardym.<br />
Jeśli mówimy o freestylu, to upadki na twardy<br />
śnieg z wysokości kilku metrów zdarzają się<br />
praktycznie cały czas. I jest to dość nieprzyjemna<br />
sprawa. W swojej karierze miałam już kilka<br />
razy złamane kości, zerwane wiązadło krzyżowe,<br />
parę razy wstrząśnienie mózgu. Kontuzje są tak<br />
zwanym ryzykiem zawodowym i są wliczone<br />
w ten sport. Ale cóż, kontuzje miną, a frajda<br />
z jazdy pozostanie. Ważna rada: należy zawsze<br />
używać ochraniaczy!<br />
Czy to prawda, że w Polsce nie ma snowboardowego<br />
half-pipe’u, takiego, na którym startujesz<br />
w międzynarodowych zawodach Na pierwszy
Snowboard<br />
rzut oka to może trochę przypominać historię<br />
jamajskich bobsleistów...<br />
To prawda. Nie mamy half-pipe’u nawet najmniejszego.<br />
A taki, jaki będzie na Igrzyskach w Vancouver<br />
jest o tej porze roku, skąd właśnie piszę ten<br />
wywiad chyba tylko w Cardronie w <strong>Nowe</strong>j Zelandii.<br />
Po drugiej stronie globu. To, że nie mamy pipe’u<br />
jest bardzo smutne i przygnębiające. Nie chodzi<br />
mi tylko o brak możliwości treningu mojego czy<br />
zawodników kadr narodowych, ale również o to<br />
że młodzież, która chciałaby zająć się tym fantastycznym<br />
sportem, nie ma w naszym kraju na to<br />
najmniejszej szansy.<br />
Popularna jest opinia, że każde zawody snowboardowe<br />
to jedna fajna imprezka... Jak to jest<br />
Przeważa powaga, skupienie i pełna koncentracja<br />
czy panuje zabawowy klimat<br />
Snowboard to profesjonalny sport na najwyższym<br />
poziomie. Odkąd zadebiutował na Igrzyskach<br />
Olimpijskich w 1998 roku podejście<br />
zawodników, trenerów i całego środowiska<br />
snowboardowego znacznie się zmieniło. Są<br />
zawody organizowane przez federację FIS i TTR,<br />
podczas których zawodnicy walczą między sobą<br />
nie tylko o pieniądze i trofea, ale także, a może<br />
przede wszystkich o prestiż. Każdemu z nas zależy<br />
na tym, aby zaprezentować się z jak najlepszej<br />
strony. Snowboard to bardzo ciekawy i widowiskowy<br />
sport. Organizowane są także zawody<br />
„show” nie tylko dla zawodników, ale głównie<br />
dla publiczności. Zawody te często mają miejsce<br />
w centrach miast, czy na stadionach sportowych.<br />
Atmosfera na takich zawodach różni się od tej na<br />
klasycznych zawodach FIS i rzeczywiście może<br />
przypominać ogromny event, podczas którego<br />
wszyscy, również zawodnicy bawią się znakomicie.<br />
Nie znaczy to jednak, że snowboardziści zapominają,<br />
po co znajdują się na liście startowej.<br />
Należy też pamiętać o tym, że snowboardziści są<br />
bardzo ze sobą zżyci, panują przyjacielskie stosunki,<br />
nawet w trakcie zawodów. Dochodzi więc<br />
do paradoksu. Na przykład moja koleżanka Gretchen<br />
Bleiler z USA systematycznie w kwietniu<br />
organizuje zawody Snow Angels. Format i cała<br />
oprawa skonstruowana jest tak, żeby dziewczyny<br />
czerpały radość ze wspólnej jazdy, ale również<br />
czuły nutkę rywalizacji.<br />
Gdzie najczęściej trenujesz, a gdzie najchętniej<br />
byś trenowała, gdybyś mogła dowolnie wybierać<br />
Zazwyczaj jeździmy tam, gdzie są aktualnie najlepsze<br />
warunki. Latem najczęściej udajemy się<br />
do szwajcarskiego Zermatt. Poza Szwajcarią na<br />
początku grudnia zazwyczaj jeździmy do Colorado<br />
do resortu Copper. Ze względu na odbywający się<br />
Puchar Świata w <strong>Nowe</strong>j Zelandii często zostajemy<br />
tu na trening w sierpniu i wrześniu. A najchętniej<br />
chciałabym trenować oczywiście u nas w Polsce.<br />
Jakie masz plany i cele na zaczynający się zaraz<br />
sezon Kiedy będziemy mogli zobaczyć cię<br />
w akcji<br />
Nadchodzący sezon będzie bardzo intensywny.<br />
Najważniejszym punktem będą Igrzyska Olimpijskie<br />
w Kanadzie. Przed nimi kilka Pucharów Świata,<br />
między innymi najbliższy w szwajcarskim Saas<br />
Fee oraz w austriackim Kreischbergu. Poza tym<br />
kilka zawodów Ticket To Ride, w kwietniu oczywiście<br />
Snow Angels. W każdym z tych startów chciałabym<br />
po prostu dobrze wykonać swój przejazd<br />
i osiągnąć jak najlepszy wynik.<br />
•<br />
25
Historia marki<br />
Inna niż wszyscy.<br />
Wymagająca<br />
i zdecydowana,<br />
a przy tym serdeczna.<br />
Przez jednych kochana,<br />
a przez innych<br />
nienawidzona.<br />
Helena Rubinstein.<br />
Cesarzowa piękna<br />
26
Helena Rubinstein<br />
Nigdy<br />
nie ogl¹daj siê wstecz<br />
Helena Rubinstein urodziła się 25 grudnia 1872 roku w Krakowie. Dom Rubinsteinów pełen był miłości. Poza Heleną było<br />
jeszcze siedem córek: Paulina, Róża, Regina, Stella, Cześka, Mańka i Erna. W wieku dwudziestu lat, Helena Rubinstein<br />
wyjeżdża do Australii. Mówić będzie, że to przez niespełnioną miłość, ale prawda była zupełnie inna. „We wschodniej Europie<br />
Żydzi mieli ciężkie życie. Byliśmy tam niebogatymi, maluczkimi ludźmi. Byłam najstarszą córką, nie mieliśmy braci,<br />
wiedziałam, że będę musiała pomóc rodzinie. Australia była jedynym wyjściem. Musiałam sobie poradzić, odnaleźć swoją<br />
drogę” niechętnie wspominała. Ta młoda dziewczyna powoli kształtowała w sobie pozycję głowy rodziny, niewiele później<br />
całego imperium, rodzinnego interesu, którym wspólnie kierowała z siostrami, synami, krewniakami. „Polska mafia” mówiła<br />
Elizabeth Arden, jej wielka rywalka i wróg.<br />
Na początku 1892 roku Helena Rubinstein pojawia się u Louisa Silberfelda, wuja ze strony matki, który był hodowcą owiec<br />
w Corelaine, małym odizolowanym miasteczku, sto kilometrów od Melbourne. Tam pracuje w aptece. Przygotowuje maści<br />
i zioła lecznicze, pochłania Kodeks. Fascynują ją formuły, które następnie wyznaczają jej los.<br />
Z pomocą przychodzą przyjaciele, bracia Lukusky, którzy tworzą formułę pierwszego kremu Heleny o nazwie Valaze.<br />
Edward Titus – przyjaciel dziennikarz, którego poślubi w 1907 roku – poświęca jej artykuł, w którym wychwala korzyści<br />
tego dobroczynnego kremu. Powstaje marka Helena Rubinstein… Niedługo potem Helena otrzymuje piętnaście tysięcy zamówień.<br />
Kremy przygotowuje ręcznie, napełnia nimi słoiczki, przykleja etykiety, pracuje dzień i noc, ale nie może sama odpowiedzieć<br />
na rosnące zapotrzebowanie. Pomoc przychodzi z Polski. Doktor Lykusky przyjeżdża, aby zająć się produkcją.<br />
W 1902 roku Helena decyduje się otworzyć salon piękności Valaze w Melbourne. Osobiście oferuje poradę i pielęgnację,<br />
przy okazji tworząc <strong>nowy</strong> zawód – kosmetyczka.<br />
W 1905 roku przyjeżdża do Heleny jej siostra Cześka. We dwie, w ciągu roku zarabiają sto tysięcy dolarów. Pojawia się potencjał<br />
na otwarcie kolejnych salonów. Ale Helena Rubinstein zastanawia się. Ma wątpliwości co do siebie i własnej wiedzy.<br />
Cześka przejmuje stery przedsiębiorstwa, a ona powraca do Europy. Przez dwa lata przemierza Austrię i Niemcy. Wiedeń,<br />
Drezno, Berlin, Hamburg. Konsultuje i asystuje największym dermatologom, biologom, dietetykom epoki. „Chciałam zrozumieć,<br />
wiedzieć wszystko o skórze i sztuce leczenia jej niedoskonałości”.<br />
W 1908 roku Helena Rubinstein i Edward Titus przeprowadzają się do Londynu. Rodzi się jej pierwszy syn, potem drugi.<br />
W Mayfair otwierają drugi salon Valaze. W ciągu 10 lat młoda, polska imigrantka stała się kobietą sławną i bogatą, która miała<br />
już swój styl: bogato odziana, ozdobiona liczną biżuterią, włosy gładko uczesane w kok, czerwone usta i podkreślone czarnym<br />
kolorem badające spojrzenie. „Liczy się głównie blask” mówiła. W wieku trzydziestu lat, Helena Rubinstein jest olśniewającą<br />
kobietą, delikatną i silną, żywą i inteligentną, a przede wszystkim pewną siebie. Jednak nadal mówi cicho i niepewnie, co dodaje<br />
jej wyjątkowego uroku, któremu nie można się oprzeć. Londyn przynosi jej sukces, ale ona bez przerwy pracuje i spędza godziny<br />
w swojej „kuchni”, jak nazywa laboratoria, a później fabryki. To ona odkrywa i klasyfikuje różne typy skóry: mieszana, normalna<br />
i sucha. Krem Valaze staje się pełną linią produktów, która zawiera kremy na dzień i na noc, maść Pommade noire, pierwszą<br />
maseczkę przeciwtrądzikową, toniki ściągające i pobudzające jak Eau d’or, Eau verte czy Eau qui pique.<br />
„Londyn to miasto eleganckie, ale wszystko wywodzi się z Paryża” mawiała. Paryż jest, będzie i pozostanie miastem bliskim<br />
jej sercu. Przenosi się tam w 1912 roku i otwiera, na ulicy Faubourg-Saint-Honoré, swój salon Valaze – ten w Londynie<br />
kierowany był przez jej siostrę Mańkę.<br />
27
Historia marki<br />
28
Helena Rubinstein<br />
Helena Rubinstein maluje swoje modelki i tworzy pierwsze pomadki w tubce, jak i pierwsze kolorowe pudry do cery.<br />
U Misi Sert poznaje Prousta: „Zadał mi mnóstwo pytań na temat makijażu. Czy księżna nosi szminkę Czy kurtyzany<br />
stosują kredkę do oczu”, ale również spotyka Bonnarda, Vuillarda, Renoira. Melbourne sprawiło, że stała się bogata,<br />
a Londyn przyniósł jej sławę, Paryż odkryje przed nią jej drugą pasję po urodzie – sztukę.<br />
Pozuje dla Helleu, Dufy’ego, Van Dongena, Marie Laurencin. Picassowi pokazuje sztukę prymitywną, dzięki niej Dali polubi<br />
srebro. Nigdy nie będzie miała samochodu – „tracą połowę swojej wartości po pierwszym kilometrze” – ale kupuje obraz<br />
za obrazem, nie dyskutując ceny z ich twórcami. Ta estetka gromadzi płótna, tak jak zarządza: w sposób matriarchalny. Helena<br />
Rubinstein nie kolekcjonuje, woli wspierać i promować artystów. Przez całe swoje życie tworzyć będzie różne fundacje<br />
artystyczne. Fascynuje ją wszystko to, co jest piękne. Jej gust jest eklektyczny. W Paryżu, Nowym Jorku, każde jej mieszkanie<br />
to muzeum. Jej salon na Park Avenue łączy wiktoriańskie krzesła, chińskie stoły i tureckie lampy, wszystko na zielonym<br />
dywanie projektu Miró. Ściany pokryte są ramka przy ramce, rząd przy rzędzie, niezwykłymi zbiorami obrazów. Matisse,<br />
Braque, Chagall, Derain, Gris, Rouault, Picasso, Dali, Tchelitchew. Są tam wszyscy. Na Quai de Béthune, Modigliani, Bonnard<br />
i Miró sąsiadują sześciuset dwudziestu dwóm rzeźbom z Beninu, oparte o żółte ściany meble to Boulle, Regence i Ludwik<br />
Filip. Swoim przeciwnikom odpowiada: „Istnieje wieź między afrykańską maską, meblem z epoki romantyzmu i obrazem<br />
Matissa. Jest ona tajemnicza i silna, niezbędna dla estetyki i szczęścia.” To symboliczne dla jej osobistych poszukiwań<br />
i ciągłego dążenia do perfekcyjności.<br />
I wojna światowa zmusza Helenę Rubinstein i jej rodzinę do przeprowadzki do Stanów Zjednoczonych. Odkrywa tam sufrażystki,<br />
konkurencję Elizabeth Arden i Charlesa Revsona, jak i business w amerykańskim stylu. W Nowym Jorku otwiera salon<br />
Helena Rubinstein, produkty Valaze – kolejne powstają w Chicago, Bostonie, San Francisco – musi dostosować się do zasad<br />
rynku kapitalistycznego. Jej produkty muszą być sprzedawane we wszystkich największych sklepach w kraju. Ulega, ale narzuca<br />
zasady. Każdy dystrybutor musi przejść sześciomiesięczne szkolenie naukowe. To samo dotyczy sprzedawców. Silna<br />
organizacja Food and Drug Administration przygląda się jej reklamom, ale Helena uprzedza kontrole i narzuca rygorystyczne<br />
zasady produkcji. Sprawia, że kosmetyka staje się prawdziwym przemysłem. Uroda nie jest już tylko dla elit, ale dla wszystkich<br />
kobiet, ze wszystkich klas społecznych. W 1923 roku, jej katalog zawiera osiemdziesiąt produktów pielęgnacyjnych,<br />
sto sześćdziesiąt produktów do makijażu, „Reducing preparation” oraz kremy wyszczuplające. Helena Rubinstein, kreatorka<br />
z intuicją, da się również poznać jako wyjątkowa kobieta businessu. W 1928 roku, kilka miesięcy przed krachem na<br />
giełdzie, na przekór wszelkim oczekiwaniom, sprzedaje swoją firmę za osiem milionów dolarów. Cały Nowy Jork zgadza się,<br />
że operacja ta była wyjątkową bystrością finansową. Ona zaprzecza, stwierdzając po prostu, że chciała ocalić małżeństwo<br />
z Edwardem Titus – mieszkają już wtedy oddzielnie. Jednak rok później, osobiście zwraca się do setki drobnych akcjonariuszy,<br />
szczególnie kobiet, tłumacząc im, że banki nie interesują się problemami kobiet. Za mniej niż dwa miliony dolarów<br />
odkupuje swoją firmę, zyskując netto sześć milionów dolarów. Staje się jedną z najbogatszych kobiet na świecie.<br />
W powojennym Paryżu, drobna, żywa kobieta codziennie rano dojeżdża metrem do pracy w małym sklepie bez elektryczności<br />
na Faubourg-Saint-Honoré. To Helena Rubinstein, która stała się księżniczką Gourielli. Holokaust zabiera część jej rodziny.<br />
Niemcy przejęli lub zniszczyli wszystkie ich dobra w Europie. Mając siedemdziesiąt lat i będąc multimilionerką w Stanach<br />
Zjednoczonych, jest jednak gotowa zacząć od nowa i poświęcić temu taką samą energię i zapał jak w Melbourne. Ponownie,<br />
opracowuje kremy, umieszcza je w słoikach i sprzedaje. Spragnione urody paryżanki odpowiadają z entuzjazmem: sprzedaż<br />
zwiększa się. Pięć lat później, firma Helena Rubinstein staje się <strong>numer</strong>em jeden w Europie. Zatrudnia młodych chemików i zarządza<br />
swoim sztabem silną ręką, dyskutując wszystkie projekty z zaraźliwym zapałem, podejmując wszystkie decyzje. Nawet<br />
jeśli sama nie tworzy już kremów, każdy produkt rodzi się z jej dokładnych obserwacji. W 1950 roku, wprowadza na rynek Deep<br />
Cleanser, pierwszy preparat dogłębnie oczyszczający. W 1954 roku, rynek odkrywa Lanolin Vitamin Formula, pierwszy krem<br />
wzbogacony witaminami, a następnie Contour Lift Film, który ujędrnia i napina skórę twarzy. Wreszcie, w 1956 roku, Skin Dew<br />
jest pierwszą nawilżającą emulsją na świecie, Longlash pierwszym uzupełnianym automatycznym tuszem do rzęs. Jako jedna<br />
z dwóch międzynarodowych firm kosmetycznych, w 1959 roku, zaproszona zostaje na amerykańskie targi w Moskwie. Zbudowała<br />
imperium, spełniło się marzenie młodej dziewczyny. Pod koniec lat pięćdziesiątych, czternaście fabryk, tysiące punktów<br />
sprzedaży oraz cztery miliony zatrudnionych osób reprezentuje markę Helena Rubinstein na całym świecie.<br />
Helena Rubinstein, kobieta wizji, stworzyła markę wyprzedzającą epokę. Mawiała „nigdy nie oglądaj się wstecz! To niczemu<br />
nie służy. Nikt nie lubi pamiętać o rzeczywistości”.<br />
Jean Cocteau nazywał ją cesarzową piękna. Wymagająca, pasjonatka, zdecydowana, ciekawa, pewna siebie i czarodziejka<br />
– Helena Rubinstein była osobą inną niż wszyscy. Wiedziała, jak połączyć przedsiębiorczość z rodzącą się kosmetologią.<br />
•<br />
29
Ekskluzywne marki<br />
Eleganckie jak coupé, komfortowe jak limuzyna i praktyczne jak kombi.<br />
Jego emocjonalna stylistyka łączy się ze sportowym charakterem<br />
i licznymi praktycznymi rozwiązaniami. Nowoczesne<br />
silniki gwarantują dobre osiągi, a nowe technologie<br />
jeszcze większe bezpieczeństwo i dynamikę<br />
A5<br />
Audi Sportback<br />
30
Z całą pewnością można powiedzieć, że Audi to<br />
jedna z najlepszych marek w dziedzinie stylistyki.<br />
A5 Sportback jest tego kolejnym dowodem. Pięciodrzwiowe<br />
coupé ma emocjonalną i nowoczesną<br />
linię, fascynuje elegancją i sportowymi proporcjami:<br />
4,71 m długości i 1,85 m szerokości, lecz<br />
zaledwie 1,39 m wysokości – o 36 milimetrów<br />
mniej, niż A4 Limousine. Z długim rozstawem osi<br />
2,81 metra, krótkimi zwisami i szerokim rozstawem<br />
kół (1,59 metra z przodu, 1,58 metra z tyłu)<br />
samochód jest bardzo stabilny na drodze.<br />
Audi A5 Sportback jest standardowo wyposażone<br />
w reflektory ksenonowe. Podczas jazdy<br />
w dzień światło emitują diody ustawione w formie<br />
rozciągniętego pasa. Ich wygląd jest niepowtarzalny,<br />
a zużycie energii wyjątkowo niskie.<br />
Patrząc z boku, także wyraźnie widać sportowy<br />
charakter A5 Sportback. Duże koła – seryjnie<br />
17-calowe, opcjonalnie nawet 20-calowe – są<br />
Audi A5 Sportback<br />
otoczone masywną bryłą nadwozia z wąskim<br />
pasem okien. Słupek C przebiega długą, elegancką<br />
linią ku tyłowi. W słupku tym znajduje<br />
się trzecie, małe okno boczne z narożnikiem<br />
skierowanym ku górze, co stanowi nawiązanie<br />
do Audi 100 Coupé S z 1969 roku.<br />
Audi A5 Sportback wyróżnia się bardzo dobrymi<br />
parametrami jakości, m.in. dużą sztywnością<br />
karoserii – stanowi ona bazę dla precyzyjnego<br />
prowadzenia, nadzwyczajnego komfortu<br />
toczenia kół, wysokiego bezpieczeństwa podczas<br />
zderzenia i ciszy na pokładzie. Kierowca<br />
i pasażerowie nie odczuwają praktycznie żadnych<br />
drgań i wibracji.<br />
Audi stawia także na bezpieczeństwo. Podczas<br />
zderzenia czołowego uruchamiane są peł<strong>nowy</strong>miarowe<br />
poduszki bezpieczeństwa. Sterownik<br />
rozpoznaje za pomocą czujnika pozycję siedzenia<br />
i może sterować w sposób adaptacyjny<br />
przebiegiem wyzwalania napinaczy pasów<br />
i poduszek bezpieczeństwa – oznacza to możliwie<br />
najlepszą ochronę w każdej sytuacji zarówno<br />
dla osób o małym, jak i dużym wzroście.<br />
Optymalnie rozmieszczone w przednich fotelach<br />
poduszki boczne oraz system poduszek<br />
chroniących głowy o dużej pojemności, gwarantują<br />
ochronę podczas zderzenia bocznego.<br />
W przypadku zderzenia tylnego na posterunku<br />
jest integralny, specjalnie opracowany system<br />
zagłówków w fotelach przednich. Dzięki tej<br />
technice zagłówki są w stanie odpowiednio<br />
wcześniej, skutecznie podeprzeć tył głowy<br />
i przeciwdziałają w ten sposób niebezpieczeństwu<br />
uszkodzenia kręgosłupa szyjnego.<br />
Wnętrze A5 Sportback to prawdziwa przyjemność<br />
dla zmysłów. Eleganckie rozwiązania<br />
stylistyczne, doskonała ergonomia, najwyższej<br />
jakości materiały i bezkompromisowy poziom<br />
jakości wykończenia tworzą niepowtarzalną<br />
całość. Oba duże instrumenty i dodatkowe<br />
wskaźniki otoczono chromowanymi ramkami<br />
w kształcie kropli. Główny, wysoko umieszczony<br />
monitor pokładowy należy do wyposażenia<br />
seryjnego, podobnie jak sportowa trzyramienna<br />
skórzana kierownica.<br />
Bagażnik jest kolejną mocną stroną Audi A5<br />
Sportback. W podstawowym układzie ma on<br />
480 litrów pojemności. Po złożeniu oparć kanapy,<br />
co można zrobić bez żadnego wysiłku,<br />
pojemność wzrasta do 980 litrów.<br />
Audi oferuje kilka jednostek napędowych:<br />
2.0 TDI 170 KM (125 kW)<br />
2.7 TDI 190 KM (140 kW)<br />
3.0 TDI 240 KM (176kW)<br />
2.0 FSI 211 KM (155 kW)<br />
3.2 FSI 265 KM (195 kW)<br />
•<br />
31
Ekskluzywne marki<br />
Tańczące tuż nad zegarkową<br />
tarczą diamenty rozsyłają<br />
wokoło swoje blaski. Doskonały<br />
patent firmy Chopard rozwijany<br />
przez lata i ewoluujący przez<br />
wiele modeli zegarków i biżuterii<br />
zawsze dodaje splendoru<br />
właścicielce czasomierza.<br />
Model Happy Sport jest<br />
ozdobnym czasomierzem<br />
i doskonałą dekoracją nadgarstka<br />
także dla stroju mniej oficjalnego<br />
Klasyczne zegarmistrzostwo firmy<br />
Chronoswiss przebija praktycznie<br />
z każdego modelu tej marki.<br />
Wersja zegarka Imperia dekorowana<br />
kamieniami szlachetnymi przenosi<br />
czasomierz do grupy prestiżowych,<br />
wieczorowych elementów biżuterii.<br />
W wariancie podstawowym jest<br />
przykładem idealnych proporcji<br />
i pochwałą doskonałego stylu.<br />
Złota koperta wysadzana<br />
diamentami, koronka na godzinie 12,<br />
datownik, mechanizm automatyczny,<br />
szafirowe szkła z obu stron koperty<br />
Klasyczny biżuteryjny zegarek,<br />
który w zależności od stroju<br />
pasuje dla każdej kobiety i który<br />
niezbędny jest w każdej szkatułce<br />
biżuterii. Wykonany w <strong>wersji</strong><br />
z kopertą okrągłą lub beczkowatą<br />
w kolorze srebrnym, złotym<br />
lub mieszanym będzie współgrał<br />
z każdą prestiżową biżuterią.<br />
Koronka z kabuszonem, koperta ze<br />
stali szlachetnej, gileszowana tarcza<br />
Gratka dla fanów tenisa!<br />
Unikatowy zegarek Maurica Lacroix<br />
Fyrstenberg & Matkowski to efekt<br />
współpracy najlepszego polskiego<br />
debla i salonu jubilerskiego<br />
„odCzasu doCzasu”.<br />
Mechanizm z naciągiem<br />
automatycznym, tytanowa<br />
koperta, wodoszczelność<br />
do 50 metrów, limitowana<br />
edycja 50 egzemplarzy,<br />
pasek kauczukowy<br />
Ruch księżyca po sferze niebieskiej<br />
fascynował ludzkość od zawsze. Od zawsze<br />
był on elementem wskazań wielu zegarów<br />
i zegarków. Czasomierz Moonphase firmy<br />
Perrelet posiada największy, opatentowany<br />
przez producenta wskaźnik fazy księżyca,<br />
którego wędrówka po tarczy zegarka,<br />
wraz z kopertą imitująca sferę niebieską,<br />
na pewno umili szybki upływ czasu.<br />
Koperta ze stali szlachetnej, wysadzana<br />
diamentami, tarcza pokryta masą perłową,<br />
pasek z płaszczki<br />
Klasyczny i dystyngowany<br />
model czasomierza, który<br />
dzięki delikatności kształtów<br />
koperty może służyć jako<br />
zegarek męski jak i paniom<br />
lubującym się w większych<br />
czasomierzach.<br />
Koperta z 18 karatowego<br />
złota, mechanizm z własnej<br />
manufaktury, wskazanie<br />
rezerwy chodu, pasek<br />
ze skóry krokodyla<br />
32
Ekskluzywne marki<br />
Jean Paul Gaultier<br />
zawsze odciska<br />
artystyczne piętno<br />
na swoich produktach.<br />
Nowy zapach dla kobiet<br />
w etui, w którym można<br />
ze sobą zabrać flakon<br />
z perfumami lub… MP3<br />
IsaDora 16Hrs<br />
Active Moist Make-up<br />
SPF 30 to wyjątkowo trwały<br />
podkład, który zapewnia<br />
skórze nawilżanie i ochronę<br />
przez 16 godzin. Polecany<br />
dla aktywnych kobiet<br />
wymagających trwałego,<br />
ochronnego i nawilżającego<br />
podkładu<br />
Cudowna konsystencja<br />
i niezwykła ceremonia<br />
towarzysząca aplikacji<br />
kosmetyku – Guerlain<br />
oferuje kobietom nowe<br />
produkty pielęgnacyjne<br />
w gamie Orchidee Imperiale<br />
Ferox Pure Pulp<br />
to kosmetyk<br />
do pielęgnacji<br />
skóry o działaniu<br />
nawilżająco<br />
– odmładzającym<br />
Ludwik Styl to meble, które schlebiają najbardziej wyrafinowanym<br />
gustom. Są jedyne w swoim rodzaju. Niezwykle eleganckie,<br />
a zarazem funkcjonalne i wygodne.<br />
Ich siła bierze się z litego drewna – najszlachetniejszego,<br />
a zarazem wyjątkowo ciepłego tworzywa. Dlatego obcowanie<br />
z meblami Ludwik Styl to niepowtarzalne przeżycie.<br />
Dopracowane w najdrobniejszych szczegółach, dają poczucie<br />
komfortu i arystokratycznej wytworności. Nic więc dziwnego,<br />
że kolekcje Ludwik Styl zdobią najwykwintniejsze wnętrza<br />
w kraju i zagranicą.<br />
Meble Ludwik Styl zaczarują swoim wdziękiem bez wyjątku<br />
każdego konesera.<br />
www.ludwikstyl.com<br />
34<br />
Novum collection
www.ariete.pl<br />
MICKEY MILANO<br />
bicolor design<br />
Mickey Kettle Traditional<br />
czajnik<br />
pojemność max. 1,2 l<br />
filtr przeciw kamieniowi<br />
wskaźnik poziomu wody<br />
iluminacja podczas uruchomienia<br />
zasilanie: 220-240V 50Hz, 1850-2200W<br />
Mickey Scale<br />
waga kuchenna<br />
precyzyjny odczyt<br />
pomiar min. 3 g/ max. 3 kg<br />
pomiar w gramach i uncjach<br />
tarowanie<br />
zasilanie: 4 x 1.5V baterie AAA<br />
Mickey toster<br />
miejsce na dwa tosty<br />
opiekanie / rozmrażanie / przycisk stop<br />
8 stopni opiekania<br />
zasilanie 220-240V 50-60Hz, 800W<br />
podwójna kolorystyka<br />
automatyczne wyłączenie<br />
obustronne opiekanie
Ekskluzywne marki<br />
Damski zegarek<br />
na skórzanym pasku<br />
w kolorze czekolady,<br />
z błyszczącymi akcentami<br />
w kolorze złotym,<br />
inspirowanymi<br />
akcesoriami hippicznymi.<br />
Tarcza w kolorze<br />
szampańskim<br />
Ten telefon zaprojektowano<br />
tak, aby komunikacja była<br />
jak najbardziej szykowna.<br />
Ma jedynie 73 mm długości<br />
– czyli mniej niż szminka<br />
– łatwo więc go zmieścić<br />
w najmniejszej nawet<br />
torebce lub do kieszeni<br />
kurtki czy żakietu<br />
Minerały zawarte w kosmetykach<br />
Artdeco Mineral Make Up & Mora<br />
działają energetyzująco, opóźniają<br />
efekty starzenia się skóry, przywracają<br />
optymalne funkcjonowanie komórek,<br />
intensywnie nawilżają, wspomagają<br />
odporność skóry oraz chronią<br />
przed szkodliwym działaniem<br />
czynników zewnętrznych<br />
Bąbelki Martini Asti stanowią<br />
idealny dodatek do celebrowania<br />
wyjątkowych chwil. Lekkość,<br />
świeżość i słodycz musującego<br />
wina idealnie komponuje się<br />
ze świeżymi owocami, tworząc<br />
smak i aromat orzeźwiającego<br />
i czarującego trunku –<br />
powspominajmy letnie chwile…<br />
Najnowszy zegarek<br />
Emporio Armani dla kobiet<br />
to propozycja w kolorze<br />
czarnym. Bransoleta<br />
i koperta ze stali szlachetnej.<br />
Na kopercie dwa rzędy<br />
migających szkiełek, które<br />
na tarczy pełnią funkcję<br />
indeksów godzin<br />
Salvatore Ferragamo<br />
i wszystko jasne…<br />
dla kobiety pełnej szyku,<br />
śmiałej, pewnej<br />
swojego uroku<br />
36
Ekskluzywne marki<br />
KenzoPower – zapach<br />
obdarzony genialną<br />
świeżością i czystą<br />
prostotą wody kolońskiej,<br />
podkreślony cytrusowo<br />
aromatycznym duetem<br />
bergamotki i werbeny.<br />
Elegancki w swej<br />
prostocie flakon został<br />
jakby nakreślony<br />
jednym ruchem<br />
Czyż nie jest piękny<br />
A do tego ergonomia,<br />
funkcjonalność<br />
i niezawodność<br />
na piątkę<br />
Zegarek Citizen to wyjątkowa propozycja<br />
dla panów lubiących się wyróżniać.<br />
Oprócz ciekawego wyglądu zegarek<br />
posiada również inne atuty<br />
– nie potrzebuje baterii, gdyż jest zasilany<br />
światłem, ma szafirowe szkiełko i jest<br />
wodoszczelny do 100 metrów<br />
Mikrowieża wyposażona w 160-watowe głośniki oraz stację dokującą<br />
do iPoda obsługuje wszelkie formaty audio jak i wideo. Idealnie<br />
trafia w potrzeby osób, którym niewielka przestrzeń mieszkania<br />
czy biura każe szukać funkcjonalnego sprzętu audio zamkniętego<br />
w małej, eleganckiej obudowie<br />
Wódka NEMIROFF CITRON<br />
stanowi kombinację niezrównanej<br />
łagodności spirytusu klasy premium,<br />
wytwarzanego z ziaren poddanych<br />
starannie dobranej selekcji,<br />
z odświeżającym i naturalnie<br />
rześkim smakiem cytryny<br />
37
Ekskluzywne marki<br />
Sony Ericsson XPERIA X2<br />
został zaprojektowany<br />
dla tych, którzy muszą być<br />
zawsze w kontakcie<br />
ze światem, czy to w celach<br />
biznesowych, czy prywatnych.<br />
Z tym telefonem zacierają się<br />
granice pomiędzy pracą,<br />
a zabawą<br />
Jedno z praw Murphy’ego<br />
mówi: telefon wyładowuje<br />
się zawsze wtedy, gdy<br />
w pobliżu nie ma ładowarki.<br />
Samsung E1107 to<br />
ekologiczny spryciarz<br />
– zasilany jest energią<br />
słoneczną!<br />
Acer S243HL jest najcieńszym<br />
na rynku 24-calowym monitorem<br />
panoramicznym (niecałe 15 mm),<br />
z elegancką, czarną ramą<br />
oraz podstawą w kształcie<br />
litery L z wykończeniem<br />
ze szczotkowanego metalu.<br />
Można na niej umieścić<br />
klawiaturę i zaoszczędzić<br />
cenne miejsce na biurku.<br />
W postawie znajduje się też<br />
wbudowany głośnik<br />
Smukły, przenośny dysk twardy LG XD3<br />
w aluminiowej obudowie. Dostępny<br />
w wersjach 500, 320 lub 250GB pozwala<br />
na magazynowanie tysięcy fotografii,<br />
setek godzin muzyki, filmów oraz innych<br />
danych bez konieczności obciążania<br />
dysku twardego komputera<br />
Ultracienki ekran LG umieszczony jest na podstawie w kolorze głębokiej<br />
czerwieni, z którą korespondują podświetlane czerwonym światłem przyciski<br />
na obudowie. Są one jednak widoczne tylko po zbliżeniu ręki do monitora<br />
– podczas pracy pozostają wygaszone w celu oszczędzania energii<br />
38<br />
Monitor Philips Brilliance z funkcją PowerSensor to niezwykle prosty<br />
sposób na zmniejszenie rachunków za prąd. Kiedy użytkownik monitora<br />
odejdzie od komputera, ekran jest automatycznie przyciemniany,<br />
co zmniejsza zużycie energii nawet o 70 proc. Po powrocie monitor<br />
natychmiast wraca do normalnego trybu
E-MAIL MARKETING<br />
39
Ekskluzywne marki<br />
Innowacyjne systemy grzewcze,<br />
które w efektywny sposób wykorzystują<br />
kopalne i odnawialne źródła energii,<br />
przy jednoczesnym poszanowaniu<br />
środowiska naturalnego i znacznej<br />
redukcji kosztów, stanowią kompletną<br />
ofertę firmy Viessmann. Bez względu<br />
na rodzaj inwestycji, każdy znajdzie<br />
najbardziej optymalny system<br />
grzewczy dla swojego domu.<br />
40<br />
Ciepło dla<br />
Twojego<br />
domu…<br />
Decydując się na zakup nowego, bądź modernizację<br />
starego systemu grzewczego, inwestor musi poświecić<br />
wiele czasu, aby wybrać najlepszy, najbardziej<br />
optymalny sposób ogrzania swojego domu,<br />
który w przyszłości nie stanie się studnią bez dna,<br />
która pochłonie znaczą część domowego budżetu.<br />
Poszukując najlepszej oferty, klient jest kuszony<br />
niezwykle niską ceną, która często nie ma odzwierciedlenia<br />
w jakości oraz sprawności pracy urządzenia.<br />
Może się okazać, że pozorna oszczędność<br />
przynosi dodatkowy kłopot w postaci braku komfortu<br />
cieplnego, nadmiernej eksploatacji surowców<br />
czy zawodności pracy urządzenia i konieczności<br />
naprawy. Dzieje się to często, gdy poszczególne<br />
elementy systemu grzewczego nie współgrają ze<br />
sobą. Firma Viessmann proponuje swoim klientom<br />
pełną ofertę, za pomocą której możliwa jest budowa<br />
systemu grzewczego w każdym domu, przedsiębiorstwie<br />
czy nawet zakładzie produkcyjnym, który<br />
wymaga urządzeń o dużej mocy. Dzięki temu klient<br />
ma pewność, że każdy element systemu będzie<br />
współgrał ze sobą. Dodatkowo zakup u jednego<br />
producenta, ułatwia sprawy serwisowe. Trudno<br />
bowiem z każdym elementem dzwonić do innego<br />
producenta, czy dostawcy.<br />
W ofercie Viessmann dostępne są urządzenia wykorzystujące<br />
zarówno kopalne, jak i odnawialne<br />
źródła energii, systemy do ogrzewania, przygotowania<br />
ciepłej wody użytkowej, a nawet do mechanicznej<br />
wentylacji, jednym słowem wszystko, od<br />
kotła, do grzejnika.<br />
Jednym z najbardziej efektywnych rozwiązań proponowanych<br />
przez firmę Viessmann jest technika<br />
kondensacyjna, która jest stosowana w gazowych<br />
i olejowych kotłach kondensacyjnych. W efektywny<br />
sposób wykorzystuje ona surowce energetyczne,<br />
uzyskując dodatkową energię cieplną ze spalin.<br />
W ofercie Viessmann znajduje się szeroki wybór<br />
kondensacyjnych, gazowych kotłów wiszących,<br />
począwszy od kotła Vitodens 100-W, skończywszy<br />
na najbardziej zaawansowanych technicznie kotłach<br />
Vitodens 300-W. Dodatkowo istnieje możliwość<br />
zakupu centrali grzewczych: Vitodens 222-F<br />
i Vitodens 333-F, a także dedykowanego instalacjom<br />
solarnym kotła Vitodens 343-F. W jednej,<br />
stojącej obudowie znajdziemy kompletny, gazowy<br />
kocioł kondensacyjny i zbiornik na ciepłą wodę<br />
użytkową. Wymienione urządzenia, popularnie<br />
zwane „lodówkami”, mają elegancką obudowę,<br />
dzięki czemu mogą być ustawiane w kuchni czy<br />
łazience, idealnie komponując się z pozostałymi<br />
elementami wnętrza. Wszystkie kompaktowe cen-
Viessmann<br />
trale grzewcze firmy Viessmann wyposażone są<br />
w regulator Vitotronic, którego obsługa przypomina<br />
sterowanie popularnego iPod’a. Po podłączeniu<br />
instalacji solarnej, na ekranie regulatora<br />
będziemy mogli sprawdzić, ile energii uzyskujemy<br />
z kolektorów, a także będziemy mogli kontrolować<br />
temperaturę i sterować pracą urządzenia.<br />
Kocioł jest jednym z najważniejszych elementów<br />
systemu grzewczego, nie mniej jednak może<br />
on być wspomagany kolektorami słonecznymi<br />
firmy Viessmann, płaskimi lub próżniowymi. Prawidłowo<br />
dobrana instalacja solarna może nam<br />
przynieść spore oszczędności w kosztach przygotowywania<br />
ciepłej wody użytkowej. Roczny koszt<br />
eksploatacji małej instalacji solarnej nie przekracza<br />
100zł. Dodatkową zaletą korzystania z kolektorów<br />
słonecznych jest redukcja emisji CO 2<br />
.<br />
Innym, niezwykle zaawansowanym technologicznie<br />
urządzeniem wykorzystującym odnawialne<br />
źródła energii, są pompy ciepła. Czerpiąc ciepło<br />
z otoczenia, z powietrza, gruntu, czy wód, w prosty<br />
sposób, bez szkodliwej ingerencji w środowisko<br />
naturalne, jesteśmy w stanie wytworzyć, a raczej<br />
pobrać ciepło wprost z natury. Jest to inwestycja na<br />
lata, dzięki której w znaczny sposób zredukujemy<br />
rachunki za ogrzewanie, nawet do 66 proc. rocznie.<br />
Wytworzone w kotłowni ciepło, musi być w jakiś sposób<br />
bezpośrednio przekazane do pomieszczenia.<br />
Viessmann dysponuje szeroką gamą uniwersalnych<br />
grzejników, które bez większych strat przekazują<br />
ciepło. Są one wykonane z wysokiej jakości stali, co<br />
zapewnia dużą trwałość. Blacha grubości 1,25 mm<br />
zapewnia dużą akumulację ciepła, a gęste kanaliki<br />
wodne, zapewniają szybkie nagrzewanie pomieszczeń.<br />
Estetyczne wykonanie grzejników sprawia, że<br />
można je montować praktycznie w każdym pomieszczeniu,<br />
bez uszczerbu estetycznego.<br />
Alternatywnym rozwiązaniem do grzejników<br />
jest ogrzewanie podłogowe. Viessmann oferuje<br />
swoim klientom systemy przewodów pod nazwą<br />
ViPEX. Są to rury typu PEX – Al – PEX. Mogą<br />
być stosowane do wody pitnej i wody grzewczej<br />
(posiadają niezbędne atesty). Dzięki braku tzw.<br />
pamięci kształtu, znacznie łatwiej się układają.<br />
Doskonała bariera antydyfuzyjna zapobiega przedostawaniu<br />
się do zładu szkodliwego dla instalacji<br />
grzewczych tlenu.<br />
W jednym artykule nie sposób wymienić całej<br />
oferty urządzeń grzewczych Viessmann. Nie mniej<br />
jednak, w jednym miejscu, klient ma możliwość<br />
zakupu wszystkich elementów, niezbędnych do<br />
budowy systemu grzewczego, począwszy od kotła,<br />
poprzez zasobnik, przewody, pompy, zawory<br />
mieszające wraz z elektroniką sterującą i silnikami,<br />
skończywszy na grzejnikach z głowicami<br />
termostatycznymi lub ogrzewaniu podłogowym.<br />
Chcąc regulować pracą układu użytkownik nie<br />
będzie musiał wchodzić do kotłowni. Wszystkie<br />
potrzebne nastawy może wykonać np. z pokoju,<br />
korzystając z regulatorów z serii Vitotrol. Gdyby<br />
zaistniała potrzeba włączenia lub wyłączenia<br />
kotła zdalnie, można to zrobić dzięki modułowi<br />
Vitocom GSM, który steruje pracą kotła lub pompy<br />
ciepła za pomocą wiadomości tekstowej SMS.<br />
Na stronach internetowych www.viessmann.pl<br />
można zapoznać się z kompletną ofertą, a także<br />
wysłać zapytanie ofertowe. Doradcy z firmy Viessmann<br />
odpowiedzą na wszystkie pytania, a także<br />
przygotują specjalną ofertę, która będzie dostosowana<br />
do danej inwestycji. Dzięki temu wszelkie<br />
wątpliwości, które wiążą się z zakupem systemu<br />
grzewczego, zostaną rozwiane.<br />
•<br />
41
Postaci<br />
Promujemy<br />
przedsiębiorczość<br />
Jak polskie przedsiębiorstwa zmieniały się<br />
na przestrzeni ostatnich lat Jak godło<br />
Teraz Polska wpływa na kreowanie<br />
wizerunku firm i samorządów,<br />
zapytaliśmy prezesa Fundacji<br />
Teraz Polska, Krzysztofa Przybyła.<br />
Konkurs Teraz Polska będzie organizowany<br />
w tym roku po raz dwudziesty. Jak przez te lata<br />
zmieniały się firmy startujące w konkursie<br />
Z pewnością można zauważyć jakościową<br />
zmianę pomiędzy przedsiębiorstwami z lat tuż<br />
po transformacji ustrojowej, a obecnymi. Czy<br />
dziś jesteśmy lepiej przygotowani do rywalizacji<br />
na światowych rynkach i reprezentowania<br />
Polski poprzez produkty i usługi<br />
Na początku zadaniem fundacji było wspieranie<br />
działań marketingowych naszych rodzimych<br />
przedsiębiorców, więc kryteria konkursu<br />
były dostosowane do ówczesnej sytuacji.<br />
Wspierano firmy, które ze swoimi produktami<br />
czy usługami dopiero wchodziły na rynek.<br />
42
Krzysztof Przybył<br />
Można powiedzieć, że czasami otrzymywały<br />
one nagrodę niejako na wyrost, jedynie za<br />
swój potencjał. W ówczesnych czasach istotna<br />
była zmiana społecznej świadomości, przekonanie<br />
Polaków do tego, by w sklepach sięgali<br />
po polskie produkty, choć to zachodnie kusiły<br />
kolorowymi opakowaniami i tak dobrze kojarzyły<br />
się z wolnością wyboru, której jeszcze do<br />
niedawna wszystkim brakowało. Jednak bardzo<br />
szybko konkurs ewoluował. Przy fundacji<br />
powstały eksperckie komisje branżowe, które<br />
– co roku z coraz większej liczby zgłoszeń<br />
– mogły wybierać produkty i usługi najlepsze<br />
z najlepszych. W ciągu tych lat godło „Teraz<br />
Polska” zyskało status nagrody prestiżowej.<br />
Jest ono jednym z najbardziej rozpoznawalnych<br />
znaków promocyjnych w kraju. Badania<br />
marketingowe pokazują, iż rozpoznawalność<br />
godła sięga aż 90 proc. Wśród ludzi młodych<br />
i średnio zarabiających, a tych jest przecież<br />
większość, nasze godło jest jednym z istotniejszych<br />
czynników przy wyborze produktu<br />
lub usługi.<br />
W konkursie dla firm mogą brać udział zarówno<br />
wielkie przedsiębiorstwa, jak i średnie,<br />
i całkiem małe. Co jest tak naprawdę kryterium<br />
przy przyznawaniu godła Czym musi charakteryzować<br />
się produkt i usługa, by zasłużyć<br />
sobie na nagrodę i oznaczenie Teraz Polska<br />
Ważne jest to, że nie nagradzamy firm, tylko<br />
oferowane przez nie produkty bądź usługi. Dla<br />
nas nie ma znaczenia, czy produkt wytworzyła<br />
firma zatrudniająca 10 tys. pracowników czy<br />
100. Istotne jest to, aby był on na odpowiednim<br />
poziomie zarówno pod względem wykonania,<br />
jak i jakości sprzedaży, dostępności.<br />
Wstępna selekcja produktów i usług należy do<br />
jednej z 40 eksperckich instytucji branżowych,<br />
które wspierają fundację w tej trudnej roli. Kiedyś<br />
odrzucały one ponad 50 proc. zgłoszeń.<br />
Dziś 80 proc. zgłoszonych produktów i usług<br />
przedstawianych jest kapitule do wyboru tych<br />
najlepszych. Polskie firmy mają coraz lepszą<br />
ofertę. I to właśnie ona podlega ocenie – im<br />
lepsza oferta, tym wyższa punktacja.<br />
Czy można powiedzieć, że przyznawanie godła<br />
„Teraz Polska” pełni rolę edukacyjną Czy firma,<br />
która zgłasza produkt i nie dostaje godła<br />
zwykle stara się lepiej przygotować w roku następnym,<br />
aby wywalczyć sobie tę prestiżową<br />
nagrodę<br />
Często zdarza się, że jeśli w jednym roku firma<br />
nie otrzymała godła, ale miała dobrą wstępną<br />
ocenę nominacyjną, to stara się w przyszłym<br />
roku poprawić swój wynik, lepiej przygotowując<br />
się do konkursu, np. zdobywając rozmaite<br />
certyfikaty dla swojego produktu lub usługi.<br />
Takie ambicjonalne podejście widoczne jest<br />
zwłaszcza wśród samorządów, dla których od<br />
kilku lat również rozpisujemy konkurs. Jeśli<br />
dana gmina nie otrzyma godła, można liczyć,<br />
iż w przyszłym roku ponownie przystąpi do<br />
konkursu. I będzie się solidnie przygotowywać,<br />
niwelując wszelkie braki. Tak było w przypadku<br />
Mielca. Przyznając temu miastu godło w tym<br />
roku, widzieliśmy, jak ogromną pracę wykonało<br />
w międzyczasie. Niech to będzie przykładem<br />
dla kolejnych samorządów i odpowiedzią na<br />
pytanie, co zrobić, aby zasłużyć na symbol „Teraz<br />
Polska”. Z naszej strony to taka edukacja<br />
przez doping. Godło stało się modne. Obserwujemy<br />
coraz ostrzejsze współzawodnictwo<br />
na tym tle. Jeśli jednego roku do wyścigu o<br />
nagrodę wystartował Toruń, to w kolejnym roku<br />
zgłosiła się Bydgoszcz. To przyjemne móc w<br />
ten sposób oddziaływać na samorządy.<br />
Biało-czerwone godło „Teraz Polska” to prestiż<br />
i wzmocnienie marki, obok której widnieje, a dla<br />
firmy ugruntowanie pozycji. Tak dzieje się u nas<br />
w kraju. Polacy obdarzyli bowiem zaufaniem<br />
znak „Teraz Polska”. Jednak ideą konkursu jest<br />
promocja polskich towarów, usług, gmin, produktów<br />
lokalnych, a także przedsięwzięć innowacyjnych<br />
za granicą. Jak przebiega realizacja<br />
tego – głównego przecież – statutowego celu,<br />
jaki postawiła przed sobą Fundacja<br />
Samo posiadanie godła jest już elementem<br />
promocyjnym. I tak naprawdę to firmy, czy<br />
samorządy, najlepiej wiedzą, jaki zrobić z niego<br />
użytek, jak wykorzystać je marketingowo.<br />
Choć nie chcemy wkładać rąk w kieszenie i nie<br />
mówimy – teraz radźcie sobie sami. W miarę<br />
naszych możliwości staramy się pomóc, np.<br />
przy okazji zagranicznych misji organizowanych<br />
przez Ministerstwo Gospodarki. Dawniej<br />
ściśle współpracowaliśmy z tym resortem,<br />
uczestnicząc z naszymi laureatami w zagranicznych<br />
wystawach krajowych. Dziś marzą<br />
nam się spektakularne akcje we współpracy<br />
z takimi instytucjami jak PAIiIZ, PARP czy POT.<br />
Problemem są jednak ograniczenia ustawowe<br />
i czasochłonne procedury, bardzo utrudniające<br />
możliwości sprawnego organizowania znaczących<br />
przedsięwzięć.<br />
Konkurs „Teraz Polska” to nie jedyne przedsięwzięcie<br />
Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego.<br />
Jakie są założenia programu Polski Sukces<br />
i dla kogo został on stworzony<br />
Uznałem, że ludzi odpowiedzialnych za zwycięstwo<br />
produktów, usług czy samorządów w konkursie<br />
„Teraz Polska” trzeba pokazać innym. To<br />
oni przecież znają receptę na sukces, warto,<br />
aby się tą wiedzą podzielili z innymi. Takie było<br />
główne założenie programu – dzielenie się<br />
doświadczeniami z innymi. Od tamtego czasu<br />
w obrębie programu powstało kilka nośnych<br />
projektów, które cieszą się dużym powodzeniem.<br />
Jednym z nich jest konkurs prac magisterskich<br />
na temat promocji Polski, w takich<br />
kategoriach jak gospodarka, dyplomacja, turystyka,<br />
kultura, przemysł rolno-spożywczy, bankowość<br />
i finanse. Od branżowych ministerstw<br />
i NBP udało nam się uzyskać środki na nagrody<br />
specjalne, a w zamian otrzymały one prawo do<br />
użytkowania zawartych w pracach pomysłów.<br />
Spodziewamy się uzyskać cenne analizy dotyczące<br />
promocji Polski w rozmaitych obszarach,<br />
co – mam nadzieję – będzie miało ogromne<br />
znaczenie poznawcze dla tych instytucji. Od<br />
kilu lat organizujemy także konferencje, których<br />
tematem przewodnim jest promocja Polski, czy<br />
projekty innowacyjne. Staramy się włączać<br />
w to naszych laureatów, którzy mogą podzielić<br />
się swoimi doświadczeniami z innymi.<br />
•<br />
43
Postaci<br />
LUBIĄ NAS<br />
INWESTORZY<br />
Rozmawiała: Aneta Polak-Myszka<br />
Foto: Maciej Łabudzki<br />
Wójt Gminy Raszyn,<br />
Janusz Rajkowski<br />
JPanie Wójcie, Raszyn ma bardzo korzystne położenie<br />
na granicy z Warszawą. Jak przyciąga<br />
inwestorów<br />
Podstawowym wyznacznikiem przyszłego wizerunku<br />
gminy Raszyn będzie umiejętne wykorzystanie<br />
potencjału związanego z dogodnym<br />
położeniem, atrakcyjnością inwestycyjną oraz<br />
osadniczą. Już w chwili obecnej na terenie<br />
gminy funkcjonuje ponad 3 tysiące podmiotów<br />
gospodarczych z kapitałem krajowym<br />
i zagranicznym. Swoje siedziby mają tu znane<br />
na rynku przedsiębiorstwa handlowo-usługo-<br />
we, jak Centrum Handlowe Janki o powierzchni<br />
handlowej 75 000 m 2 , gdzie poza Real sp. z o.o.<br />
znalazło się blisko 100 butików i punktów<br />
usługowych: H&M, Reserved, Go Sport, CCC,<br />
Leroy Merlin, Feu Vert, Saturn, Sephora, Cubus,<br />
Smyk, Empik. Jest też część świadcząca usługi<br />
rozrywkowe: mulitiplex Cinema City, kompleks<br />
restauracyjny (10 restauracji). Rocznie to około<br />
6 milionów odwiedzających. Obok znajduje się<br />
centrum IKEA oraz Park handlowy Janki. Są też<br />
inne znane marki m.in.: Plastmo, Grupa Franke<br />
i Mosso.<br />
44
Janusz Rajkowski<br />
Jak wiele podobnych miejsc w Europie, leżących<br />
na przedmieściach metropolii, Raszyn rozwijać<br />
się będzie w kierunku gminy handlowo-usługowo-osadniczej,<br />
z dobrze rozwiniętym sektorem<br />
małych i średnich przedsiębiorstw.<br />
Gmina Raszyn to miejsce dobrze osadzone<br />
w teraźniejszości, z planami na przyszłość,<br />
znakomite dla poszukiwaczy własnej przestrzeni,<br />
ciszy i spokoju w tak bliskim sąsiedztwie<br />
europejskiej stolicy. Położenie gminy,<br />
sprzyjające warunki przyrodnicze, intensywny<br />
rozwój miejsc pracy, rozwój infrastruktury<br />
i podstawowych usług, sprawia, że gmina Raszyn<br />
to znakomite miejsce do zamieszkania, to<br />
też przyciąga deweloperów i indywidualnych<br />
inwestorów.<br />
Chcielibyśmy też, żeby poważnym źródłem<br />
dochodów gminy i kreowania miejsc pracy stał<br />
się w przyszłości sektor rekreacyjny. Raszyn, to<br />
wszakże jedna z najstarszych miejscowości na<br />
Mazowszu, z niezwykłym bogactwem zasobów<br />
przyrodniczych – rezerwatem przyrody. Wpisany<br />
do rejestru zabytków układ historycznego<br />
centrum Raszyna, a w nim zabytkowy kościół<br />
św. Szczepana i św. Anny, dawny zajazd „Austeria”<br />
z budynkiem poczty, kramami kupieckimi,<br />
karczmą oraz plebanią – podobnie jak zespół<br />
pałacowo-parkowy w Falentach zaprojektował<br />
najznakomitszy architekt oświecenia, Szymon<br />
Bogumił Zug, mający w swym dorobku dzieła<br />
tak wybitne jak projekt sali balowej Zamku<br />
Królewskiego w Warszawie, pałace, kamienice<br />
i posiadłości magnatów.<br />
Bardzo ważne zarówno dla sektora biznesowego<br />
jak i osadnictwa są inwestycje w infrastrukturę.<br />
W niedługim czasie zakłada się<br />
praktyczne zakończenie działań w obrębie rozwoju<br />
infrastruktury technicznej gminy. Stan dróg<br />
i chodników ulegnie radykalnej poprawie. <strong>Nowe</strong><br />
obwodnice, obudowanie Alei Krakowskiej oraz<br />
zmiany i rozbudowa komunikacji w Warszawie<br />
ograniczą negatywny ruch komunikacyjny<br />
w Raszynie. Na terenie całej gminy dostępna<br />
będzie sieć wodociągowa i gaz przewodowy.<br />
Nastąpi znaczny postęp w estetyzacji gminy.<br />
Dla potrzeb zwiększenia liczby ludności niezbędna<br />
będzie znaczna rozbudowa sieci infrastruktury<br />
technicznej i społecznej i opracowa-<br />
nie, a następnie wdrożenie programu integracji<br />
<strong>nowy</strong>ch mieszkańców.<br />
Należy także zwrócić uwagę na fakt, iż wspomniane<br />
tereny inwestycyjne muszą posiadać<br />
uregulowany status własnościowy i prawny<br />
oraz aktualne plany zagospodarowania przestrzennego,<br />
nad czym nieustannie pracujemy.<br />
W celu przyciągnięcia <strong>nowy</strong>ch inwestorów<br />
gmina powinna również wypracować znak rozpoznawczy<br />
oraz w celach promocyjnych wykreować<br />
swój wizerunek.<br />
W niedalekiej przyszłości planujemy przyłączyć<br />
się do Mazowieckiej Regionalnej Organizacji<br />
Turystycznej. Sądzimy bowiem, że posiadamy<br />
wystarczający potencjał, aby w efekcie naszych<br />
działań utworzyć z Raszyna ciekawy „produkt<br />
turystyczny” (w oparciu o wydarzenia, jakie<br />
w historii miały tutaj miejsce, głównie Bitwę<br />
pod Raszynem szeroko znaną, po której na<br />
terenie gminy zachowało się wiele pamiątek)<br />
– zarówno w formie propozycji kierowanych<br />
do indywidualnego odbiorcy, jak też grup, np.<br />
szkolnych lub turystycznych.<br />
Jak Raszyn wykorzystuje środki, płynące z funduszy<br />
zewnętrznych Jakie inwestycje są obecnie<br />
prowadzone<br />
Obecnie staramy się pozyskać środki z Regionalnego<br />
programu Operacyjnego Województwa<br />
Mazowieckiego 2007 – 2013 na budowę<br />
świetlicy środowiskowej we wsi Rybie. Przystąpiliśmy<br />
także do Rządowego Programu „Moje<br />
boisko – Orlik 2012”. Ubiegamy się o dofinansowanie<br />
budowy kompleksu dwu boisk sportowych<br />
zlokalizowanych w gminie Raszyn. Staramy<br />
się także o środki z Rządowego Programu<br />
Wsparcia Budownictwa Socjalnego na budowę<br />
budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami<br />
socjalnymi. Wnioskujemy o dofinansowanie<br />
przebudowy ulicy Lotniczej z Narodowego<br />
Programu Przebudowy Dróg Lokalnych.<br />
Dotychczas udało nam się przebudować budynek<br />
przy ul. Poniatowskiego 20 na potrzeby<br />
Gminnej Biblioteki Publicznej w Raszynie. Inwestycja<br />
współfinansowana była przez Unię<br />
Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu<br />
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.<br />
A plany na najbliższy rok<br />
Kontynuacja kanalizacji gminy, drogi i chodniki,<br />
ścieżki rowerowe, boiska sportowe, stworzenie<br />
centrum gminy – poprzez wytyczenie<br />
niewielkiego rynku z zielenią i podświetloną<br />
fontanną, służącego głównie integracji społecznej<br />
mieszkańców, a także budowa przedszkola.<br />
Czym gmina może się pochwalić<br />
Mamy swoje ujęcia dobrej wody pitnej, swoją<br />
oczyszczalnię, która zabezpiecza możliwość<br />
oczyszczanie na wiele lat, dobrą sieć<br />
przedszkoli i szkół, włącznie z wyższą szkołą<br />
w Falentach, boiska sportowe, ogródki Jordanowskie,<br />
skate park, wspaniały basen, sieć<br />
dobrych dróg gminnych, Centrum Handlowe<br />
Janki. W ostatnim czasie udało nam się zakwalifikować<br />
do ogólnopolskiego programu „Wioski<br />
internetowe”. Dzięki temu w gminie powstało<br />
ogólnodostępne centrum wyposażone<br />
w najnowocześniejszy sprzęt multimedialny.<br />
Realizuje ono ideę „uczenia przez całe życie”,<br />
oferując m.in. bezpłatne kursy komputerowe<br />
dla seniorów czy możliwość pozyskiwania ofert<br />
pracy dla bezrobotnych.<br />
Z jakimi problemami trzeba się mierzyć na co<br />
dzień<br />
Musimy przejąć służbę zdrowia, bo możliwości,<br />
jakie stwarza Samodzielny Zespół Opieki<br />
Lekarskiej Ochota, do którego obecnie należymy,<br />
zupełnie nas nie satysfakcjonuje oraz<br />
przebrnąć przez wszystkie procedury związane<br />
z rewitalizacją kompleksu zabytkowej<br />
Austerii.<br />
Przed nami kampania wyborcza. Czy już się Pan<br />
do niej przygotowuje<br />
Zobowiązania w stosunku do wyborców traktuję<br />
bardzo poważnie. Ponieważ mamy jeszcze<br />
ponad rok do wyborów samorządowych,<br />
zajmuję się sprawami, które pozostały do<br />
realizacji w obecnej kadencji. Do zrobienia<br />
w gminie jest jeszcze wiele, bowiem poprawa<br />
jakości życia mieszkańców jest procesem<br />
ciągłym.<br />
•<br />
45
Kultura<br />
Nikt nie zna nas tak dobrze jak ci, którzy siedzą obok nas na spotkaniach<br />
służbowych i zapełniają biurowe lodówki podpisanymi<br />
jogurtami. Nikt nie wie lepiej od nas, co mamy myśleć niż ci, z którymi<br />
stoimy w kolejce po codzienny obiad w biurowym barku lub<br />
pijemy kawę w biurowej kuchni z naszych ozdobionych logotypami<br />
kubków. Każde biuro jest rodzajem rodziny, a agencja reklamowa<br />
w Chicago, którą w swojej książce błyskotliwie opisuje Joshua Ferris,<br />
jest rodziną dziwaczną i wyjątkowo ciekawą. Powieść „I tak doczekaliśmy<br />
końca" właśnie ukazała się na polskim rynku nakładem<br />
wydawnictwa Nowa Proza.<br />
Pracownicy pewnej chicagowskiej agencji reklamowej myślą, że są<br />
niezastąpieni, że świat należy do nich. Wymyślenie chwytliwego sloganu<br />
reklamowego urasta do rangi epokowego odkrycia, a trafiona<br />
kreacja przyćmiewa nawet kryzys polityczny. Nagle kryzys gospodarczy<br />
przykręca kurek z <strong>nowy</strong>mi zleceniami, a szefowie zaczynają<br />
ciąć koszty. Bohaterowie radzą sobie z kryzysem w uświęcony tradycją<br />
sposób: poprzez plotki, sekretne romanse, skomplikowane<br />
dowcipy i coraz częstsze przerwy na kawę. Kiedy kolejni pracownicy<br />
są zwalniani, pozostali obsesyjnie roztrząsają decyzje szefów, no<br />
chyba że właśnie walczą o najlepsze meble biurowe pozostawione<br />
przez odchodzących z pracy... W wolnych chwilach starają się też<br />
zrozumieć tajemniczą społeczną kampanię walki z rakiem piersi,<br />
która pozostaje ich jedynym zleceniem.<br />
Tak wygląda nieco surrealistyczny, ale jednocześnie bardzo prawdziwy obraz współczesnej korporacji, która<br />
równie dobrze mogłaby istnieć w Chicago, Warszawie czy Paryżu. Ferris ma znakomite oko do szczegółów<br />
i uczuć, z których składa się nasze życie. Napisał śmieszną i poruszającą powieść o dziwnych maskach, które<br />
zakładamy wchodząc codziennie do biura. I trzeba prawdziwego kryzysu i fali zwolnień, żeby korporacyjni<br />
koledzy i koleżanki mogli się naprawdę poznać. Ta powieść jest zarówno histerycznie zabawna, jak i trochę<br />
smutna. Pokazuje wyobcowanie ludzi i idiotyczne zachowania wymuszane przez system pracy w nowocześnie<br />
zarządzanych firmach.<br />
Joshua Ferris jest laureatem nagrody Discover New Writers przyznawanej przez największą sieć księgarską<br />
w USA najlepszemu debiutowi pisarskiemu roku. W 2008 roku otrzymał nagrodę PEN przyznawaną przez<br />
Hemingway Foundation dla najbardziej wyróżniającej się książki roku.<br />
46
cena<br />
3zł<br />
(w tym 7% VAT)<br />
<br />
Orkiestra Reprezentacyjna<br />
Straży Granicznej<br />
Chór Uniwersytetu<br />
Kardynała Stefana Wyszyńskiego<br />
oraz Chór Dziecięcy „Kantylena”<br />
ISSN 1734-9079<br />
SG<br />
47<br />
Opieka medialna:
Kultura<br />
Szkoły dla Tybetu<br />
MMieszkańcy Płaskowyżu Tybetańskiego prowadzą pasterski, wędrowny<br />
tryb życia. Podążają za stadami jaków i owiec w poszukiwaniu<br />
terenów zdatnych do wykarmienia zwierząt. Przez większą<br />
część roku mieszkają w namiotach, a ich stałe siedziby są ubogie<br />
i pozbawione elementarnych zdobyczy cywilizacyjnych. Brak<br />
oświaty przekreśla szanse na poprawę życia. Trudność leży nie<br />
tylko w braku szkół, ale także wiąże się z tym, że dzieci wędrują<br />
ze swoimi rodzicami i pomagają im w pasterstwie. Nie mogą<br />
więc opuścić rodziny i udać się do szkoły w odległym chińskim<br />
mieście. Aby je kształcić, trzeba umożliwić im zamieszkanie<br />
w miejscu nauki.<br />
W malutkiej miejscowości położonej we wschodniej części<br />
wysokogórskiego stepu w regionie Kham (w chińskiej prowincji<br />
Syczuan), miejscowa społeczność tybetańska od trzech<br />
lat podejmuje godne wsparcia wysiłki utworzenia „społecznej<br />
szkoły” i przerwania beznadziejnego kręgu analfabetyzmu,<br />
w jakim przychodzi im trwać pokolenie po pokoleniu.<br />
Każdy może pomóc zbudować szkołę<br />
dla tybetańskich dzieci. Nagrodą za wsparcie jest niezwykle<br />
cenna, zabytkowa sutra z Tybetu w pięknej oprawie, będąca darem<br />
buddyjskich mnichów. Prosimy o kontakt w tej sprawie pod adresami:<br />
info@edukacjadlapokoju.org lub p.balcerowicz@uw.edu.pl<br />
W małym, społecznie wybudowanym pawilonie, trzydzieścioro<br />
dzieci nomadów mieszka i pobiera lekcje czytania<br />
od dwóch mnichów buddyjskich z pobliskiego klasztoru.<br />
W związku z brakiem książek mnisi uczą dzieci, przynosząc<br />
z klasztoru sutry – święte buddyjskie księgi. Te stare manuskrypty<br />
i drzeworyty, opisujące nauki buddy, są elementarzem<br />
i pierwszą czytanką dzieci pasterzy tybetańskich.<br />
Skromne datki miejscowej ludności i nieodpłatnie świadczona<br />
praca nie wystarczają do ukończenia budowy: pomieszczeń<br />
klasowych, sal mieszkalnych i, co także ważne, kwatery dla<br />
nauczyciela. Niektórych uczniów wspomagają rodzice, wielu<br />
innym trzeba dodatkowo zapewnić wyżywienie na czas pobytu<br />
w szkole. Snując marzenia, Tybetańczycy mówią o sali z komputerami<br />
i kursach ekonomii dla dorosłych, ale rzeczywistość<br />
jest taka, że nie starcza im nawet mąki jęczmiennej na cangpa<br />
– mączne kulki z herbaty i odrobiny jaczego mleka – tradycyjny<br />
posiłek biedaków.<br />
48
Kultura<br />
Pasterze i wieśniacy nie produkują niczego atrakcyjnego, co<br />
mogłoby zapewnić im dodatkowy dochód. Brak wykształcenia<br />
uniemożliwia im dostosowanie się do zmian, jakie niesie chińska<br />
modernizacja. W rezultacie nie mają szans ani na zachowanie<br />
swojej wspaniałej, wielowiekowej tradycji, ani na postęp.<br />
Pozostaje marginalizacja, bieda, a w końcu zagłada.<br />
Ta mała społeczność nie dysponuje niczym wartościowym, czym<br />
mogłaby odwdzięczyć się za pomoc. Tybetańczycy zdecydowali<br />
poświęcić jedną z zabytkowych sutr, z których dzieci uczą się<br />
czytać. Postanowili przeznaczyć ją na wsparcie budowy szkoły<br />
przeznaczonej dla swoich dzieci.<br />
To niezwykłe poświęcenie z ich strony. W tradycji tybetańskiej<br />
sutry są święte, są czczone i nie mogą być podzielone ani rozproszone.<br />
Ale jeden z mnichów tak wyjaśnił tę pełną desperacji<br />
decyzję: „Czy boddhisatwa może zabić człowieka Oczywiście,<br />
że nie może. Zdarzyło się jednak kiedyś tak, że boddhisatwa zabił<br />
człowieka, gdyż wiedział, że ten popełni potworną zbrodnię.<br />
W ten sposób ocalił i przyszłego winowajcę, i przyszłe ofiary.<br />
Można zatem czasami rozproszyć sutrę, nie popełniając grzechu,<br />
jeśli cel jest ważniejszy niż przewina”. W tym przypadku<br />
tym celem jest szkoła i przyszłość dzieci.<br />
Państwo zaś – w dowód wdzięczności za wsparcie tej akcji –<br />
mogą otrzymać część tej zabytkowej sutry. Jest to wyraz zaangażowania<br />
i desperacji tybetańskich mieszkańców małej górskiej<br />
wioski, którzy chcą, by ich dzieci mogły się uczyć. Tym niepowtarzalnym<br />
i wysokiej klasy darem jest zabytkowa, oryginalna karta<br />
pochodząca ze starego manuskryptu tybetańskiego w wyjątkowo<br />
eleganckiej oprawie. Może stanowić również niezwykle szlachetny<br />
i gustowny prezent. Wszystkie karty manuskryptu zostały<br />
uprzednio sfotografowane i udokumentowane.<br />
Stowarzyszenie Edukacja dla Pokoju aktywnie działa w regionach<br />
Azji. Pomagamy między innymi dzieciom tybetańskim.<br />
Kwota zebrana dzięki tej akcji zostanie w całości przekazana<br />
na rzecz budowy szkoły społecznej w Kham. Bardzo dziękujemy<br />
Państwu za wsparcie akcji i wpłaty na konto:<br />
Numer konta: 82 1600 1374 0003 0052 1297 6001<br />
Bank:<br />
FORTIS Bank Polska<br />
Odbiorca:<br />
Stowarzyszenie Edukacja dla Pokoju<br />
Niemcewicza 26/64, 02-306 Warszawa<br />
Tytułem:<br />
Tybet<br />
Stowarzyszenie Edukacja dla Pokoju<br />
www.EdukacjadlaPokoju.org, www.orient.uw.edu.pl/edu<br />
49
W księgarniach od 12 listopada<br />
www.mag.com.pl
Zdrowie & SPA<br />
Kompozycja śmiała, impertynencka,<br />
zmysłowa. Zapach F for Fascinating Night<br />
jest wyrafinowany i intensywny.<br />
Zadedykowany eleganckiej kobiecie<br />
na wieczór i specjalne okazje<br />
Uwielbiamy przepych<br />
i bogactwo, ale dziś wolimy<br />
je w subtelnym wydaniu.<br />
Splendor idzie w parze<br />
z lekkością i humorem.<br />
W <strong>nowy</strong>ch akcesoriach<br />
Guerlain odnajdujemy<br />
urodę cennych tkanin<br />
i szlachetnych kamieni<br />
Viscoblast<br />
Krople do oczu nawilżające<br />
i łagodzące podrażnienia.<br />
Odpowiednie dla osób<br />
stosujących szkła kontaktowe.<br />
Expert włosy<br />
Preparat hamujący wypadanie<br />
włosów. Wzmacnia je<br />
i przywraca ich blask.<br />
Dermena<br />
Odżywka do włosów, ułatwia<br />
rozczesywanie wzmacnia włosy,<br />
spowalnia proces wypadania,<br />
nadaje gładkość i połysk.<br />
Cetaphil<br />
Nowoczesny preparat<br />
głęboko nawilżający skórę,<br />
który można stosować<br />
do twarzy i całego ciała.
Zdrowie & SPA<br />
Podstawową rzeczą, jaką człowiek potrzebuje do życia, jest woda.<br />
Często nie zdajemy sobie sprawy, jak dużo jej potrzebujemy. Jeden<br />
człowiek do picia i higieny wykorzystuje 1000 metrów sześciennych<br />
wody rocznie – to prawie połowa objętości basenu olimpijskiego<br />
SSkąd się wzięła woda To proste pytanie nie daje<br />
spokoju wielu naukowcom, bo nie ma na nie jednoznacznej<br />
odpowiedzi. A przecież ta kwestia ma<br />
podstawowe znaczenie, jeśli chodzi o rozszyfrowanie<br />
zagadki początków życia na ziemi, bo powstało<br />
ono właśnie dzięki wodzie.<br />
Według jednej teorii, 4 miliardy lat temu ziemia<br />
była kompletnie sucha i wtedy zaczęły ją bombardować<br />
lodowe komety i asteroidy. To właśnie<br />
one przyniosły na ziemię wodę z otchłani kosmosu.<br />
Za tą teorią przemawia fakt, że w wodzie<br />
morskiej występują podobne proporcje izotopów,<br />
jak w asteroidach bogatych w H 2<br />
O. Inni badacze<br />
starają się udowodnić, że woda mogła powstać<br />
bezpośrednio na ziemi dzięki reakcjom bogatej<br />
w wodór atmosfery z tlenkami obecnymi w skorupie<br />
ziemskiej.<br />
52<br />
Krótka historia<br />
wody<br />
Tekst: Maciej Kocuj<br />
Tak czy inaczej życie na naszej planecie powstało<br />
w pradawnym oceanie i woda stała się jego podstawowym<br />
składnikiem. Można powiedzieć, że<br />
u zarania dziejów zostaliśmy skazani na wodę.<br />
Mimo że nasi przodkowie dawno temu wyszli z oceanów<br />
na ląd, nadal jesteśmy od niej uzależnieni.<br />
Brak dostępu do wody może prowadzić do głodu,<br />
chorób, a nawet konfliktów zbrojnych. Warto więc<br />
doceniać wodę i jej ogromny wpływ na ludzką cywilizację,<br />
zwłaszcza że według prognoz w najbliższej<br />
przyszłości grozi nam niedobór wody. Cywilizacja<br />
ludzka jest bardzo wodożerna.<br />
Aby rozwiązać problem niedoborów wody konieczne<br />
będzie ograniczenie jej zużycia i zwiększenie<br />
zasobów. 97 proc. znajdującej się na świecie<br />
wody, to woda słona. Ludzkości potrzebne są więc<br />
oszczędne urządzenia do jej odsalania. Jedną<br />
z najlepiej rokujących technologii w tej dziedzinie<br />
jest proces odwróconej osmozy. Woda pod ciśnieniem<br />
jest filtrowana przez specjalną membranę<br />
i zostaje oczyszczona z soli.<br />
W dawnych czasach wiele chorób i epidemii miało<br />
swoją przyczynę w korzystaniu z zanieczyszczonej<br />
wody. Dzięki temu, że nauczyliśmy się filtrować<br />
i oczyszczać wodę, znacznie zmniejszyła się śmiertelność<br />
w całej populacji i wydłużyła się średnia długość<br />
ludzkiego życia. Dlatego ważne jest, żeby woda,<br />
z której korzystamy, była czysta. Z roku na rok ludzkość<br />
zużywa coraz więcej wody. Żeby wyprodukować<br />
jedną parę dżinsów, trzeba zużyć 11 metrów<br />
sześciennych wody – to prawie cała cysterna! Warto<br />
więc dbać o wodę, żeby za sto lat nasze prawnuki<br />
nie pomyślały o nas jako o zwykłych egoistach.<br />
•
Zdrowie & SPA<br />
ARTYKUŁ SPONSOROWANY<br />
Pij zdrow¹ wodê<br />
z minera³ami<br />
Woda, tak jak pożywienie, powinna dostarczać cennych składników odżywczych.<br />
Powinniśmy wycisnąć z niej, co się da – wapń, magnez, potas. Ludzie pijący<br />
dużo wody bogatej w minerały (czyli wodę mineralną) nie mają problemów<br />
z utrzymaniem prawidłowego poziomu tych pierwiastków w organizmie.<br />
Woda źródlana dostarcza ich w niewielkim stopniu. Właśnie o tym rozmawialiśmy<br />
z profesorem Krzysztofem Grabowskim z Wrocławskiej Akademii Medycznej<br />
Panie Profesorze, wody mineralne często są naturalnie nasycone dwutlenkiem<br />
węgla, czyli delikatnie gazowane (np. Staropolanka). A co z teorią, że<br />
woda niegazowana jest zdrowsza od gazowanej<br />
To oczywiście tylko mit. Woda gazowana nie szkodzi, a tylko w niektórych<br />
przypadkach należy jej unikać z określonych powodów zdrowotnych (przy<br />
nadkwasocie, zaburzeniach trawienia, przy chorobie gardła i strun głosowych).<br />
Nie tylko nie szkodzi, ale pod względem mikrobiologicznym<br />
jest zdrowsza od niegazowanej. W obecności „bąbelków”,<br />
które obniżają pH wody, nie rozwijają się bakterie, które mogą<br />
wywoływać różne choroby.<br />
Jakie jeszcze korzyści dla organizmu może przynieść picie<br />
gazowanej wody mineralnej<br />
Uwalniany z gazowanej wody mineralnej dwutlenek<br />
działa na kubki smakowe znajdujące się w jamie ustnej,<br />
co orzeźwia i pobudza apetyt i zwiększa jednocześnie<br />
czynność wydzielniczą żołądka. Wszystko to razem ułatwia<br />
trawienie spożytych pokarmów. Dodatkowo znajdujące<br />
się w wodzie mineralnej elektrolity jak: sód, potas,<br />
wapń i magnez wpływają na czynność perystaltyczną<br />
jelit, co jednocześnie zapobiega zaparciom. Należy dodać<br />
również, że woda gazowana oprócz wymienionych<br />
własności bardzo dobrze gasi pragnienie. Wodę z bąbelkami<br />
warto pić również po wysiłku, bo m.in. ułatwia<br />
wydzielanie moczu, z którym wydalane są toksyny.<br />
Czyli wody mineralne, również gazowane, są dobrą formą<br />
dostarczania do organizmu niezbędnych dla organizmu<br />
minerałów<br />
Zdecydowanie tak. Pamiętać należy jedynie o różnicy<br />
między wodą mineralną, a wodą źródlaną. Musimy<br />
wyrobić w sobie nawyk sprawdzania zawartości opakowania<br />
i wiedzieć, co kupujemy. Między butelką wody<br />
mineralnej a źródlanej jest zdecydowana różnica: po wypiciu butelki wody<br />
źródlanej w organizmie nie zostanie nic z pożytecznych składników mineralnych.<br />
Wody źródlane to wody o śladowej ilości składników mineralnych,<br />
a im mniej w wodzie minerałów, tym wartość zdrowotna mniejsza. Natomiast<br />
z butelki wody mineralnej z dużą zawartością minerałów pozostanie<br />
ich odpowiednia ilość.<br />
W okresie zimowym powinniśmy pić więcej czy mniej niż zazwyczaj<br />
W zimie, zwłaszcza w czasie mrozów, zapotrzebowanie na wodę wzrasta,<br />
podobnie jak latem. Powinniśmy pić zatem dużo wody, również gazowanej.<br />
Zmusi to nasz przewód pokarmowy, wątrobę i trzustkę do zwiększonej<br />
pracy. W takiej sytuacji bardziej korzystne dla naszego organizmu jest<br />
popijanie posiłków i gaszenie pragnienia gazowaną wodą mineralną.<br />
Może to być Staropolanka, która produkowana jest<br />
w różnych wersjach w zależności od stopnia nasycenia<br />
dwutlenkiem węgla. Dla osób z chorobą refluksową<br />
przełyku, chorobą wrzodową żołądka, nadkwaśnością<br />
i nieżytem żołądka polecam wodę leczniczą Wielka<br />
Pieniawa. W składzie tej wody znajduje się wodorowęglan<br />
wapniowy mający zdolność zobojętniania<br />
kwaśnej treści żołądkowej, co likwiduje uciążliwe<br />
objawy pieczenia za mostkiem i w nadbrzuszu,<br />
określane jako zgaga. Naturalny dwutlenek węgla<br />
obecny w niewielkiej ilości w wodzie Wielka Pieniawa<br />
pobudza dodatkowo czynność perystaltyczną<br />
żołądka, przyspiesza jego opróżnianie,<br />
co pośrednio ułatwia również wypróżnianie.<br />
Pamiętajmy!<br />
Organizm człowieka zbudowany jest w 70 proc.<br />
z wody. Znaczenie jej dla naszego ustroju potwierdza<br />
fakt, że bez jedzenia możemy żyć do<br />
miesiąca, natomiast bez wody tylko kilka dni.<br />
54
MINERAŁY Z GÓR STOŁOWYCH<br />
Unikalne formy skalne Gór Stołowych nasycają<br />
Staropolankę minerałami, dzięki którym możesz<br />
prowadzić w pełni aktywny tryb życia.<br />
Pijemy wody na co dzień, ale czy świadomie wybieramy<br />
tę najlepszą dla zdrowia<br />
Marka Staropolanka to gwarancja<br />
odpowiedniego składu minerałów<br />
oraz najwyższej jakości produktów.<br />
Pijąc Staropolankę wykorzystasz<br />
każdy dzień...<br />
Naturalna woda mineralna<br />
prosto z Uzdrowiska Polanica-Zdrój<br />
55<br />
www.staropolanka.pl
Zdrowie & SPA<br />
RAK SZYJKI MACICY<br />
Czy mo¿na zmieniæ statystyki<br />
PROFILAKTYKA<br />
RAKA SZYJKI MACICY<br />
BADANIE CYTOLOGICZNE<br />
Prawdziwa rewolucja w diagnostyce raka szyjki<br />
macicy dokonała się dzięki opublikowaniu w latach<br />
20 XX wieku pracy opisującej zmiany zachodzące<br />
w komórkach szyjki macicy. Klasyfikacja oceny<br />
preparatów cytologicznych opracowana przez jej<br />
autora Georgiosa Papanicoloau do dziś znajduje<br />
zastosowanie, chociaż w ostatnim okresie stopniowo<br />
zastępowana jest przez bardziej nowoczesny<br />
i dokładny system klasyfikacji Bethesda.<br />
W chwili obecnej profilaktyka<br />
raka szyjki macicy polega<br />
na przeprowadzaniu<br />
cyklicznie badań cytologicznych<br />
oraz stosowaniu<br />
szczepionki przeciwko niektórym<br />
typom wirusa HPV.<br />
Trzeba jednak pamiętać, że<br />
szczepienia nie zastapią<br />
wykonywanego regularnie<br />
badania cytologicznego.<br />
Jego zadaniem jest wykrycie<br />
zmian komórkowych<br />
w obrębie szyjki macicy,<br />
najlepiej we wczesnym<br />
stadium, zanim przekształcą<br />
się one w komórki nowotworowe. Możliwość<br />
postawienia prawidłowej diagnozy jest w znacznym<br />
stopniu zależna od jakości przyrządu użytego do<br />
pobrania wymazu z szyjki macicy oraz właściwej<br />
techniki pobrania materiału komórkowego. Kluczową<br />
sprawą jest także odpowiednie wyszkolenie<br />
lekarza wykonującego badanie cytologiczne. Niezachowanie<br />
odpowiedniego standardu procedury<br />
skutkuje brakami w jakości wymazu (np. niewystarczająca<br />
liczba komórek, nieczytelny obraz). Zgodnie<br />
bowiem z wymaganiami wspominanego wcześniej<br />
systemu Bethesda, specjalista oceniający preparat<br />
cytologiczny powinien jednoznacznie określić, czy<br />
zawiera on materiał przydatny do dalszej analizy t.j.<br />
czy wszystkie elementy komórkowe w preparacie są<br />
dobrze zachowane, utrwalone i zabarwione. Ponadto<br />
wynik badania powinien zawierać informację<br />
o tym, czy obraz cytologiczny jest prawidłowy czy nie<br />
(w przypadku wyniku nieprawidłowego wymagane<br />
jest scharakteryzowanie stwierdzonych zmian).<br />
JAKOŚĆ WYMAZU<br />
Wymaz cytologiczny powinien zostać wykonany<br />
specjalną szczoteczką, która pobiera materiał komórkowy<br />
z całej powierzchni szyjki macicy. Aby<br />
wynik badania mógł być wiarygodny, w ocenianym<br />
materiale musi znajdować się odpowiednia liczba<br />
komórek z kanału szyjki, strefy przejściowej (w tym<br />
miejscu najczęściej powstają zmiany nowotworowe)<br />
oraz z tarczy szyjki macicy. W kolejnym etapie<br />
komórki rozprowadzane są na szkiełku mikroskopowym<br />
i utrwalane. Tutaj także pojawia się dużo<br />
błędów spowodowanych nieprawidłowym przeniesieniem<br />
materiału, co w konsekwencji może skutkować<br />
błędną diagnozą.<br />
REKOMENDACJE<br />
EUROPEJSKIE<br />
Rekomendacje Europejskie dotyczące programu skriningowego<br />
raka szyjki macicy na rok 2009 (European<br />
guidelines for quality assurance in cervical cancer<br />
screening) zostały przygotowane przez większość<br />
krajów członkowskich Unii Europejskiej. Polska nie<br />
uczestniczyła w tym procesie i dotychczas nie przyjęła<br />
oficjalnie zapisów rekomendacji. Wytyczne tam<br />
zawarte są konsensusem bardzo wielu doświadczeń<br />
uznanych ośrodków i specjalistów zajmujących się<br />
tym tematem. Stanowią istotne wsparcie dla osób<br />
i instytucji dbających o zachowanie wysokiego poziomu<br />
jakościowego programów profilaktycznych.<br />
Jednocześnie treść zapisów dostępna jest w internecie<br />
dla wszystkich osób zainteresowanych tematem.<br />
•<br />
56
Co to jest „szczoteczka cytologiczna”<br />
Rovers ® Cervex-Brush ®<br />
Przełom w cytodiagnostyce<br />
Niewiele można wskazać badań<br />
diagnostycznych o tak znacznej<br />
wartości profilaktycznej jak badanie<br />
cytologiczne. Mimo prowadzonych<br />
w ostatnim okresie<br />
intensywnych działań w celu<br />
opracowania szczepionki zapobiegającej<br />
infekcjom wirusem<br />
HPV, wciąż pozostaje najskuteczniejszą<br />
metodą zapobiegania<br />
rakowi szyjki macicy. Stało się to<br />
możliwe m.in. dzięki wprowadzeniu<br />
w latach 80 XX wieku, opracowanej przez<br />
holenderską firmę ROVERS, innowacyjnej<br />
techniki pobierania wymazu cytologicznego metodą<br />
„szczoteczkową”.<br />
Wykonana ze specjalnego materiału i posiadająca<br />
odpowiednią formę szczoteczka cytologiczna<br />
Cervex-Brush ® dopasowuje się (w przeciwieństwie<br />
do innych przyrządów) tak idealnie<br />
do kształtu szyjki macicy, że pozwala na pobranie<br />
wszystkich niezbędnych do oceny komórek.<br />
Wadą poprzednich rozwiązań było znaczne<br />
ryzyko „ominięcia” zakażonych obszarów,<br />
a co za tym idzie niewykrycie istniejących zmian<br />
nowotworowych. Dodatkowo odpowiednia budowa<br />
poszczególnych elementów szczoteczki<br />
pozwoliła na przeniesienie na szkiełko komórek<br />
dobrze nadających się do oceny, niezniszczonych<br />
podczas procesu pobierania.<br />
W końcu należy wskazać na sprawę nie mniej<br />
istotną, jaką jest komfort badania. Wcześniej<br />
stosowane patyczki z nawiniętą watą czy drew-<br />
niane twarde szpatułki mogły<br />
powodować ból. Prawidłowo<br />
przeprowadzone badanie cytologiczne<br />
przy użyciu elastycznej<br />
szczoteczki Cervex-Brush ®<br />
powinno zostać wykonane jednym<br />
ruchem i być bezbolesne.<br />
Ten ostatni argument może się<br />
okazać szczególnie ważny dla kobiet,<br />
które obawiają się badania.<br />
Nie powinny one jednak zapominać,<br />
że rak szyjki macicy odpowiednio<br />
wcześnie wykryty jest wyleczalny w stu<br />
procentach, jest więc o co walczyć.<br />
Niestety wszystko ma swoje blaski i cienie.<br />
W ostatnim okresie pojawiły się imitacje oryginalnej<br />
Cervex-Brush ® o niejednolitych parametrach,<br />
często niskiej jakości i tylko zewnętrzną<br />
formą oraz kolorystyką przypominające pierwowzór.<br />
Ważne, aby lekarze i ich pacjentki uświadomili<br />
sobie, że zastosowanie nieoryginalnych<br />
szczoteczek, nieposiadających odpowiednich<br />
badań klinicznych ani standaryzacyjnych, nie<br />
daje gwarancji prawidłowego przeprowadzenia<br />
procedury i otrzymania wiarygodnych wyników.<br />
Istotną rolę w tym przypadku może odegrać wiedza<br />
samych kobiet o tym temacie. Pomogłoby to<br />
zmotywować podmioty odpowiedzialne za organizację<br />
programu profilaktyki do skuteczniejszej<br />
kontroli, a lekarzy do zwracania baczniejszej<br />
uwagi na wyposażenie gabinetu. Pamiętajmy:<br />
TYLKO BEZPIECZNA CYTOLOGIA RATUJE ŻYCIE!<br />
57
Zdrowie & SPA<br />
Najważniejsza<br />
Aby niezależnie od wieku każdy<br />
dzień witać z energią i gotowością<br />
do działania, niezbędny jest<br />
odpowiedni tryb życia. Zima<br />
to czas szczególny dla naszego<br />
organizmu. O tej porze roku<br />
znacznie obniża się odporność<br />
naszego organizmu.<br />
Jak z tym walczyć<br />
jest dieta<br />
Wielonienasycone znajdują się w rybach oleistych,<br />
w niektórych olejach roślinnych (np. olej<br />
słonecznikowy) i margarynach. Jednonienasycone<br />
tłuszcze odnajdziemy w oliwie, oleju rzepakowym,<br />
niektórych orzechach i awokado. Udowodniono,<br />
że oba rodzaje obniżają poziom cholesterolu, pomagając<br />
w zachowaniu dobrej kondycji serca.<br />
Dla odmiany tłuszcze nasycone i tłuszcze trans są<br />
szkodliwe dla naszego serca i naczyń krwionośnych.<br />
Spożywamy je wraz z produktami pochodzenia<br />
zwierzęcego, takimi jak: sery, śmietana,<br />
masło, tłuste mięsa i kiełbasy. Nie dość, że zwiększają<br />
one poziom cholesterolu, to nie dostarczają<br />
organizmowi żadnych wartości odżywczych.<br />
Zastąpienie produktów o wysokiej ilości tłuszczów<br />
nasyconych produktami zawierającymi tłuszcze<br />
wielonienasycone i jednonienasycone, takimi jak:<br />
margaryna, oliwa z oliwek, a także wystrzeganie się<br />
produktów z zawartością tłuszczów trans to dobra<br />
droga do zachowania zdrowia, a co za tym idzie<br />
dobrego samopoczucia. Dlatego, sięgając po przekąskę,<br />
wybierzmy lepiej surowe warzywa zakrapiane<br />
oliwą z oliwek lub jogurt z niską zawartością<br />
tłuszczu niż ciastka.<br />
•<br />
Tradycyjna polska kuchnia niestety nie należy do<br />
najzdrowszych – zawiera zbyt dużo soli, ponadto<br />
podnosi poziom złego cholesterolu. Z badań<br />
przeprowadzonych nad ludnością Europy wynika,<br />
że dobrym zdrowiem najdłużej cieszą się Włosi.<br />
Oznacza to w praktyce tyle, że za najzdrowszą<br />
uważana jest dieta śródziemnomorska. Opiera się<br />
ona na spożywaniu 600 g warzyw (zwłaszcza zielonych),<br />
około 200 g owoców, 200 – 300 g pełnoziarnistych<br />
zbóż, a także serów (owczych, kozich<br />
i bawolich), oleju z oliwek i owoców morza.<br />
Złe i dobre tłuszcze<br />
Zwykle boimy się tłuszczu i tłustych potraw. Trzeba<br />
jednak wiedzieć, że nie wszystkie tłuszcze są<br />
szkodliwe dla zdrowia. Wiele z nich dodaje jedzeniu<br />
niezbędnego smaku i zapachu.<br />
Istnieją dwa rodzaje tłuszczów – „dobre” i „złe”. Nasycone<br />
tłuszcze i tłuszcze trans, nazywane są złymi<br />
tłuszczami, ponieważ podnoszą poziom cholesterolu.<br />
Nienasycone tłuszcze są korzystne dla utrzymania<br />
zdrowia serca i układu krwionośnego. Dzielą się<br />
na jednonienasycone i wielonienasycone.<br />
58
Audi Centrum Wrocław<br />
al. Karkonoska 47, Wrocław<br />
tel. 071 / 363 00 63<br />
info@audicentrumwroclaw.pl<br />
www.audicentrumwroclaw.pl<br />
Audi Leasing