You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
54<br />
35 Autorefern<strong>ci</strong>jalna<br />
opaska Jergovićeva<br />
pripovjedača. V. Volga,<br />
volga, nav. izdanje, str.<br />
157.<br />
<strong>Sic</strong>!critic<br />
– dotle Dželal Plevljak odlazi kao sretan gledajući svog ubicu<br />
kao prijatelja: ostvaren kao čovjek, smislenih inten<strong>ci</strong>ja, u<br />
konačni<strong>ci</strong>; i tu se defetist Selimović, u svojoj modernističkoj<br />
kratkovidnosti, zapliće u proturječje s našim postmodernističkim<br />
senimentalistom Jergovićem, koji cjelomudreno<br />
objektivizira svog lika u svjetlu nevjerovatnog dobra: ali ko je<br />
uopšte taj Selimović da bi proturječio dokumentarističkofantazijskom<br />
romanu Miljenka Jergovića, našeg najozbiljnijeg<br />
kandidata za Nobelovu nagradu<br />
Ljudi su lipsavali, ljudi su spaljivani, ljudi su rasijecani,<br />
ljudi su klali u jednoj epohi ljudožderstva o kojoj je Jergović<br />
odlučio napisati roman; u obzorima te epohe milijuni ljudi<br />
prevedeni su u prah, u čađ i pepeo; u umjetnosti su se ukazali<br />
dvije nove nulte tačke odbrojavanja u vremenu: Auschwitz i<br />
Kolima – nakon kojih se literatura sva okupirala zlom kao<br />
temeljnim simbolom jednog svijeta i vremena: divljenje zlu<br />
dijalektički je postalo u umjetnosti mjera moralnosti u<br />
odnosu na orgiju humanizma (i umjetnost se tog osjećanja<br />
desetljećima već ne može osloboditi, poput kamena koji joj je<br />
svezan oko vrata) – i u tim i takvim obzorima, izražavajući<br />
neurozu takvog jednog društva pred raspadom, 35 uobličujući<br />
upravo dvadesetovjekovnu istorijsku građu, literata Jergović<br />
prefinjeno i narodski tka jednu finu pričicu o mnogim<br />
ljudima, nama na radost, narodu na hasnu, jednu zaista<br />
tužnu priču o odricanju i samožrtvovanju, ali priču nadasve<br />
istinitu i mogućnu u jednom vremenu: otvorite u to ime<br />
istinitosti ove priče, molim vas lijepo, otvorite jednom dnevne<br />
novine na crnohroničkoj strani<strong>ci</strong>, pročitajte sličnu vijest o<br />
neopreznostima naših vozača, pročitajte koliku kalvariju<br />
čovjek može napraviti svojim nehatom, i sve će vam se<br />
ojasnoviditi – čarolija uvjerljive priče može početi: počnite<br />
imaginirati slučaj Dželala Pljevljaka, <strong>ci</strong>vilnog lica trideset i pet<br />
godina zaposlenog u armiji, dobrog čovjeka iz Baškine vode,<br />
meleka na zemlji, nevjerovatnog požrtvovanika, najsamijeg<br />
čovjeka na zemlji, uzornog čovjeka, junaka našeg doba, koji<br />
je imao takvu sudbinu da mu se eto to i to strašno dogodilo,<br />
tako Jergović piše, kćerka mu je nestala, žena mu se ubila,<br />
prijatelja imao nije, i ljudi koji su mu značili nisu bili ono što<br />
je on mislio, za jednog od njih se i žrtvovao, priznao njegovu<br />
krivicu, u zatvoru završio, a onda rat počeo – a ono s njim u<br />
ćeliji naopak prijatelj bio, koji mu je kasnije čuvar postao, pa<br />
se prozlio i šta će ti biti: pogubiti ga odlučio; ali unatoč svemu
Change language