Sic ci tat 1

Prevod
189
pu ke umje tnos ti i ta ko |er je umjes to “oslo ba |a nja” ko ris tio
pros to ~o vje ko vo “ra zrje {e nje”. “Nes vje sno vo di ka naj ve }oj
po `u di”, ta ko gla si kraj Tris ta na. “Jer pre va zi la zi lo je ri je ~i”,
ta ko za vr{a va Broc ho va knji ga. Ali oslo bo |e nje, a ra zrje {e nje
~o vje ka po go to vo, ni ka da ni su mo gli na do mjes ti ti rje {e nje
pro ble ma, a i Ver gi li je va smrtna de zin te gra ci ja nam ne pru `a
od go vor na pi ta nje pje sni ko ve ulo ge u svi je tu.
Po red ovih osno vnih te ma, “pro pu {ta nja” i “`rtvo va nja”,
po jav lju ju se jo{ ne ki dru gi idej ni mo ti vi, i to ih je ne vje ro va -
tno mno go: sva ka ri je~ se ~i ni sim bo li ~ki na bi je nom: sva ka
stvar ka, sva ki do ga |aj, sva ka ges ta pre na pu nje na je smi slom.
Ot kud to li ko obi lje smi sle nos ti
Prevelika “smislenost” ima iste korijene kao i prevelika koli
~ina onog “svjetskog”, o ~emu smo govorili na po ~etku. “Previ
{e” (“du bo kog”) smi sla stva ri ima ju za onog ~o vje ka za kog
su one, unutar sistema njegovog prakti ~nog svijeta, “postale
potpuno besmislene”; kojem nedostaje ona ta ~ka sa koje po-
~inje artikulacija odre |enog smisla za svaku stvar pojedina-
~no. U naj kon kre tni jem smi slu je ta ko, npr., bi lo sa Fran zom
Bi ber kop fom, ko ji je bio “bez ta ~ke”, iz Döbli no vog dje la “Ber -
lin – Alexan der platz”: ob zi rom da je ne ~a sno otpu {ten i zbog
to ga ni je imao {ta ra di ti, ~i ni lo mu se da sva ka stvar ne {to zna -
~i. Ta ko je i Broc ho vom Ver gi li ju, ta ko je i Broc hu. Ipak, ako
mu svaki komad svijeta izgleda toliko ispunjen zna ~enjem,
on da je to ta ko sa mo za to {to se u tom dje lu, ogo lje nom od
zna ~enja, mo`e ugnijezditi bilo kakav poku {aj zna ~enja. I ako
sva ko zna ~e nje iz gle da kao da mu ne ma kra ja, on da je to sa -
mo tako iz istog razloga zbog kojeg putokaz sa nevidljivim natpisom
izgleda kao da upu }uje prema beskraju.
Zbog ono ga {to sa da ozna ~a va stil ove fi lo zo fi je, on pos ta -
je uzvi {en, di je li mi ce zbog nje go vih kla si ~nih te ma, di je lom
zbog nje go vih re li gio znih pre ten zi ja; na ne ka kvom “vi so -
kom” nje ma ~kom je zi ku, ko jeg je te {ko kla si fi ci ra ti jer ne od -
go vo ra ni ka kvom vi so kom ni vou dru{ tva, ni ti ka kvoj vi so ko
for mal noj si tu aci ji iz stvar nog `i vo ta. Ali ta hva los pje vna
uzvi {e nost kri `a se sa je dnim sti lom sa svim dru ga ~i je pro -
ven ci jen ci je: sa sti lom Joyce ovog “Ulysse sa”. Ka ko je do {lo
do tog kri `a nja Za {to Broch, po put Joycea, sve gu ra u ta ko
ti je san vre men ski ra spon od 24 sa ta Iz je dnog je dnos ta vnog
ra zlo ga.
^o vje ko va egzis ten ci ja je za Broc ha na pros to pa si vna
stvar; kroz 500 stra ni ca ju nak knji ge go to vo ne po mi ~no le `i;