23.12.2014 Views

весник царина број 7 - Царинска управа на Република Македонија

весник царина број 7 - Царинска управа на Република Македонија

весник царина број 7 - Царинска управа на Република Македонија

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>цари<strong>на</strong></strong><br />

/ Гласило <strong>на</strong> <strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong> <strong>на</strong> <strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong> / февруари 2009 / <strong>број</strong> 7 /<br />

– EXIM<br />

,<br />

E<br />

НОВИ ПРАВИЛА ВО ПАТНИЧКИОТ ПРОМЕТ ВО ЕВРОПСКАТА УНИЈА


Содржи<strong>на</strong><br />

НОВОСТИ<br />

ЦАРИНСКИ<br />

ПРЕКРШОЦИ<br />

39 -<br />

ФОРМИРАНО<br />

СОВЕТОДАВНО ТЕЛО<br />

ЗА СОРАБОТКА<br />

СО ДЕЛОВНАТА ЗАЕДНИЦА<br />

ИЗБРАНИ НАЈДОБРИ<br />

ЦАРИНСКИ ИСПОСТАВИ<br />

ЕДНОШАЛТЕРСКИ СИСТЕМ<br />

ЗА УВОЗ,<br />

ИЗВОЗ И ТРАНЗИТ<br />

НА СТОКИ И ТАРИФНИ<br />

КВОТИ – EXIM - ЧЕКОР<br />

КОН БЕЗХАРТИЕНО<br />

ЦАРИНСКО РАБОТЕЊЕ<br />

НОВО УПАТСТВО<br />

ЗА ВРШЕЊЕ СЕЛЕКТИВНИ<br />

КОНТРОЛИ<br />

ВО ЦАРИНСКОТО<br />

РАБОТЕЊЕ<br />

ЦАРИНСКАТА<br />

ЛАБОРАТОРИЈА<br />

И НЕЈЗИНАТА<br />

УЛОГА ВО ЦАРИНСКОТО<br />

РАБОТЕЊЕ<br />

3<br />

5<br />

7<br />

12<br />

14<br />

ЗАКОНОДАВСТВО<br />

НА ЕВРОПСКАТА<br />

УНИЈА ВО ВРСКА<br />

СО ИНИЦИЈАТИВАТА<br />

ЗА ЕЛЕКТРОНСКА ЦАРИНА<br />

ИЗВЕСТУВАЊЕ<br />

ОД МЕЃУНАРОДНАТА<br />

ЦАРИНСКА ЗАЕДНИЦА<br />

НОВИ ПРАВИЛА<br />

ВО ПАТНИЧКИОТ<br />

ПРОМЕТ<br />

ВО ЕВРОПСКАТА УНИЈА<br />

21<br />

25<br />

27<br />

32<br />

ЦАРИНСКИ<br />

ПРОПИСИ<br />

ЦАРИНСКИ<br />

ПРЕКРШОЦИ<br />

Теми <strong>на</strong> <strong>број</strong>от<br />

НОВОСТИ<br />

МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА<br />

И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ


SLIKA 2<br />

pratete<br />

mi pa po<br />

mail


ПРОГЛАСЕН ШПЕДИТЕР<br />

НА ГОДИНАТА


ЕДНОШАЛТЕРСКИ СИСТЕМ ЗА УВОЗ,<br />

ИЗВОЗ И ТРАНЗИТ НА СТОКИ И ТАРИФНИ<br />

КВОТИ – EXIM - ЧЕКОР КОН БЕЗХАРТИЕНО<br />

ЦАРИНСКО РАБОТЕЊЕ


EXIM<br />

<br />

<br />

EXIM


НОВИНИ ВО СЕКТОРОТ ЗА ИНФОРМАТИЧКО<br />

КОМУНИКАЦИСКА ТЕХНОЛОГИЈА ( ИКТ)<br />

Главни <strong>на</strong>соки во работата <strong>на</strong> Секторот за ИКТ се<br />

исполнување <strong>на</strong> стратешките определби <strong>на</strong> <strong>Царинска</strong>та<br />

<strong>управа</strong> во врска со развој <strong>на</strong> ИКТ системите кој<br />

се засновува <strong>на</strong> два основни принципа<br />

- Постојано осовременување <strong>на</strong> системот и организацијата<br />

<strong>на</strong> работење преку <strong>на</strong>доградување и<br />

развој <strong>на</strong> системот во согласност со постојаниот<br />

развој <strong>на</strong> ИКТ технологијата посебно во областа <strong>на</strong><br />

приме<strong>на</strong> <strong>на</strong> безхартие<strong>на</strong> околи<strong>на</strong> приме<strong>на</strong> <strong>на</strong> сигурносни<br />

елементи приме<strong>на</strong> <strong>на</strong> ИКТ проектни методологии<br />

приме<strong>на</strong> <strong>на</strong> методологии за управување со<br />

квалитетот<br />

- Постигнување интероперабилност и интерконекцијасоевропскитецаринскисистеми<br />

и реализација<br />

<strong>на</strong> проектите за поврзување со транзитниот<br />

систем <strong>на</strong> Заедницата - , Системот <strong>на</strong><br />

ТАРИК ( ), Системи за извоз и увоз <strong>на</strong> Заедницата -<br />

, , и со системите кои Европската унија ги<br />

планира како долгорочен приоритет<br />

ИКТ системот <strong>на</strong> <strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong> се базира <strong>на</strong><br />

три системски столба Во текот <strong>на</strong> годи<strong>на</strong> имп<br />

лементирани се нови решенија за два од трите системски<br />

столба<br />

Интегриранинформационенсистем ИИС<br />

Системот опфаќа автоматизација <strong>на</strong> процесите<br />

<strong>на</strong> работа во административните служби преку управувањето<br />

со документи системот за планирање и<br />

управување со човечки ресурси фи<strong>на</strong>нсовото работење<br />

обуките како и комплетното канцелариското<br />

работење и работењето <strong>на</strong> архивата Во соработка<br />

со изведувач изврше<strong>на</strong> е инсталацијата <strong>на</strong> софтверот<br />

и спроведени се обуки <strong>на</strong> вработените Системот<br />

започ<strong>на</strong> да се применува од јануари годи<strong>на</strong><br />

и истиот ќе се <strong>на</strong>доградува со нови функцио<strong>на</strong>лности<br />

а крај<strong>на</strong> цел е постигнување <strong>на</strong> комплетно<br />

безхартиено работење во административните служби<br />

<strong>на</strong> <strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong><br />

Поддршка<strong>на</strong>работењето<strong>на</strong>секторотзаконтролииистраги<br />

Во соработка со Crown Agents во тек е пуштање<br />

во функција <strong>на</strong> апликација , <strong>на</strong>менета за обработка<br />

<strong>на</strong> разуз<strong>на</strong>вачки информации заплени прекршоци<br />

претреси и податоци од претреси Спроведени<br />

се почетните обуки за администратори и корисници<br />

<strong>на</strong> апликацијата и извршено е иницијалното<br />

тестирање<br />

Третиот и <strong>на</strong>јважен столб <strong>на</strong> ИКТ системот <strong>на</strong> <strong>Царинска</strong>та<br />

<strong>управа</strong> е системот за обработка <strong>на</strong> царинскидекларации<br />

СОЦД<br />

<strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong> <strong>на</strong> <strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong> согласно<br />

заложбите за обезбедување <strong>на</strong> квалитет<strong>на</strong><br />

информатичка поддршка <strong>на</strong> обработка <strong>на</strong> царинските<br />

декларации при увоз извоз и транзит и сог-<br />

ласно функцио<strong>на</strong>лните и техничките барања во<br />

врска со евроинтергативните процеси по однос <strong>на</strong><br />

интероперабилноста и интерконекциите со европските<br />

царински системи ја согледа потребата и донесе<br />

одлука за заме<strong>на</strong> <strong>на</strong> постоечкото софтверско<br />

решение со нов систем за процесирање <strong>на</strong> царинските<br />

декларации<br />

Со цел изготвување <strong>на</strong> сеопфат<strong>на</strong> и релевант<strong>на</strong><br />

спецификација за потребниот систем <strong>Царинска</strong>та<br />

<strong>управа</strong> се обрати и побара од ЕАР ЕК соодвет<strong>на</strong> техничка<br />

асистенција за изготвување <strong>на</strong> истата Притоа<br />

беа ангажирани консултанти кои во соработка со<br />

оформе<strong>на</strong>та работ<strong>на</strong> група во <strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong><br />

во периодот мај јули годи<strong>на</strong> го изготвија документот<br />

Корисничка и техничка спецификација <strong>на</strong><br />

системот за обработка <strong>на</strong> царински декларации<br />

Документот представуваше основа за постапката за<br />

<strong>на</strong>бавка која отпоч<strong>на</strong> во септември Во текот <strong>на</strong><br />

јануари беше потпишан договор со изведувачот <strong>на</strong><br />

системот <strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong> <strong>на</strong> <strong>Република</strong> Италија<br />

за имплементација <strong>на</strong> системот АИДА Главните<br />

карактеристики <strong>на</strong> системот се<br />

1. Компатибилност <strong>на</strong> царинските постапки и режими<br />

со ЕУ потребите<br />

2. Покриевање <strong>на</strong> системите за увоз извоз транзит<br />

контролен извозен увозен и подсистемите<br />

ТАРИМ ТАРИК управување со <strong>на</strong>плата и гаранции<br />

управување со ризик царински одобренија<br />

3. Решение <strong>на</strong> <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лниот домен како и <strong>на</strong> екстерниот<br />

домен <strong>на</strong> <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лно ниво за делов<strong>на</strong>та<br />

заедницата и владините институции<br />

Имплементацијата <strong>на</strong> комплексен систем како<br />

што е СОЦД мора да биде пратен со следните проекти<br />

активности<br />

Променивоцаринскотозаконодавство<br />

- Поставувањето <strong>на</strong> системот мора да биде пратено<br />

со неопходните легислативни промени и истите<br />

ќе представуваат приближување кон европското<br />

царинско законодавство<br />

Воведување<strong>на</strong>Електронскадекларација<br />

- <strong>Царинска</strong> <strong>управа</strong> и другите <strong>на</strong>длежни министерства<br />

и владини агенции ќе ги иницираат проектот<br />

активностите за воспоставување <strong>на</strong> безхартие<strong>на</strong><br />

околи<strong>на</strong> електронски документи од законодавен<br />

и технички аспект<br />

Дефинирање <strong>на</strong> правила за <strong>на</strong>стап <strong>на</strong> бизнис<br />

заедницата<br />

- <strong>Царинска</strong> <strong>управа</strong> согласно фазите <strong>на</strong> имплементација<br />

<strong>на</strong> проектот соодветно ќе ги вклучи представниците<br />

од делов<strong>на</strong>та заедницата со цел да се<br />

подготват за поднесување <strong>на</strong> електронски царински<br />

декларации


УПОТРЕБУВАНО ВОЗИЛО СО ВГРАДЕНА<br />

БЕТОНСКА МЕШАЛКА - 8705 40 00 00


-<br />

-<br />

-<br />

-<br />

-<br />

-


АКТИВНОСТИ ЗА СПРЕЧУВАЊЕ НА ШВЕРЦ,<br />

КРИУМЧАРЕЊ И ЕКОНОМСКИ КРИМИНАЛ<br />

2007 2008<br />

Вкупно кривични пријави 163 164<br />

Кривични пријави против правни лица 67 81<br />

Кривични пријави против физички лица 206 209<br />

Вредност <strong>на</strong> стоки 57.390.900 113.947.857<br />

Избег<strong>на</strong>ти давачки 70.585.809 126.492.205<br />

2007 2008<br />

Внесување опасни материи 0 1<br />

Даночно затајување 10 5<br />

Закон за акцизи и лажно пријавув. <strong>на</strong> кривично дело 0 1<br />

Кражба 0 1<br />

Криумчарење 35 38<br />

Недозволе<strong>на</strong> изработка, чување и тргув.со оружје 1 1<br />

Недозволено производство 2 1<br />

Неовластено производство и промет со <strong>на</strong>ркотици 3 2<br />

Неовластено производство и промет со оружје 1 3<br />

Промет со акцизни стоки без бандероли 55 35<br />

Спречување <strong>на</strong> службено лице во врш.<strong>на</strong> сл. дејствија 0 1<br />

Транспорт со акцизни стоки од акциз.склад 1 3<br />

Фалсификување и употреба <strong>на</strong> исправа 7 20<br />

Фалсификување пари 0 1<br />

<strong>Царинска</strong> измама 48 51<br />

Вкупно 163 164<br />

Вид <strong>на</strong> дрога 2007 2008<br />

Кокаин 486.705,00 гр. 1.325,00 гр.<br />

Марихуа<strong>на</strong> 15.802,00 гр. 0,00 гр.<br />

Морфин 0,00 гр. 12.119,00 гр.<br />

Семе за ка<strong>на</strong>бис 0,00 гр. 49,00 гр.<br />

Хероин 46.648,00 гр. 37.695,00 гр.


Валута 2007 2008<br />

AUD 21.000 32.000<br />

DKK 16.000<br />

CHF 85.600 19.300<br />

EUR 757.605 836.404<br />

MKD 166.700 155.700<br />

USD 54.750 187.450<br />

SEK 240.00<br />

2007 2008<br />

Цигари 21.712.435 парче 946.305 парче<br />

Алкохол 984 литар 339 литар<br />

2007 2008<br />

Вкупно заплени 4.028 4.395<br />

По основ <strong>на</strong> интелектуал<strong>на</strong> сопственост 314 269<br />

По основ <strong>на</strong> непријаве<strong>на</strong> стока 1.473 2.820


Активност 2008 2007<br />

Извршени дополнителни контроли по разни основи во<br />

244 187<br />

трговски друштва<br />

Извршени документарни контроли 2 4<br />

Вкупно изготвени предлози за дополнител<strong>на</strong> <strong>на</strong>плата <strong>на</strong><br />

1189 1.655<br />

помалку пресметан царински долг<br />

Виси<strong>на</strong> <strong>на</strong> давачки во де<strong>на</strong>ри (вкупно со предлози за <strong>на</strong>плата 46.026.181 202.693.201<br />

по укинување <strong>на</strong> слобод<strong>на</strong> зо<strong>на</strong> Фени Индустри)<br />

Виси<strong>на</strong> <strong>на</strong> давачки во де<strong>на</strong>ри (вкупно без <strong>на</strong>плати по<br />

38.710.938 12.493.038<br />

укинување <strong>на</strong> слобод<strong>на</strong> зо<strong>на</strong> Фени Индустри)<br />

Предлози за враќање <strong>на</strong> повеќе платен царински долг 2 121<br />

Виси<strong>на</strong> <strong>на</strong> давачки во де<strong>на</strong>ри 24.439 523.914<br />

Предлози за дополнител<strong>на</strong> проверка <strong>на</strong> комерцијални<br />

59 53<br />

фактури, Атести и ЕУР-1;<br />

Заеднички контроли со други организациони единици <strong>на</strong> ЦУ<br />

<strong>на</strong> <strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong><br />

14 18


-<br />

<br />

-<br />

<br />

-<br />

-


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

ЗАКОНОДАВСТВО НА ЕВРОПСКАТА УНИЈА<br />

ВО ВРСКА СО ИНИЦИЈАТИВАТА<br />

ЗА ЕЛЕКТРОНСКА ЦАРИНА<br />

Иницијативата за електронска <strong>цари<strong>на</strong></strong> во основа<br />

се базира <strong>на</strong> следните три законски акти:<br />

<br />

<br />

<br />

Измените <strong>на</strong> Царинскиот закон <strong>на</strong> ЕУ за безбедност<br />

и сигурност, кои предвидуваат целос<strong>на</strong><br />

компјутеризација <strong>на</strong> сите постапки во врска<br />

со безбедносни и сигурносни прашања;<br />

Одлука за безхартиено опкружување во <strong>цари<strong>на</strong></strong>та<br />

и трговијата (Одлука за електронска <strong>цари<strong>на</strong></strong><br />

<strong>на</strong> ЕУ) која ја поставува основ<strong>на</strong>та рамка<br />

и главните рокови за реализација <strong>на</strong> проектите<br />

за електронска <strong>цари<strong>на</strong></strong>;<br />

Модернизираниот царински закон кој обезбедува<br />

спроведување <strong>на</strong> компјутеризација <strong>на</strong> <strong>цари<strong>на</strong></strong>та.<br />

Одлуказаелектронска<strong>цари<strong>на</strong></strong><br />

Како што е <strong>на</strong>ведено во Одлука за безхартиено<br />

царинско и трговско опкружување „Одлука за<br />

електронска <strong>цари<strong>на</strong></strong> “ (Одлука бр. 70/2008/ЕЗ), иницијативата<br />

за електронска <strong>цари<strong>на</strong></strong> има за цел воспоставување<br />

<strong>на</strong> безбедни, интероперабилни<br />

електронски царински системи за разме<strong>на</strong> <strong>на</strong><br />

податоци што ќе овозможи:<br />

Олеснување <strong>на</strong> постапките при увоз и извоз;<br />

Намалување <strong>на</strong> административните трошоци<br />

и трошоците за сообразност;<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Скратување <strong>на</strong> времето <strong>на</strong> царинење;<br />

Коорди<strong>на</strong>ција <strong>на</strong> пристапот за контрола <strong>на</strong><br />

стока и приме<strong>на</strong> <strong>на</strong> законските прописи;<br />

Адекват<strong>на</strong> <strong>на</strong>плата <strong>на</strong> царински и други давачки<br />

во Заедницата;<br />

Непречен проток <strong>на</strong> податоци помеѓу страните<br />

учеснички и овозможување <strong>на</strong> повторно користење<br />

<strong>на</strong> тие податоци.<br />

Одлуката за електронска <strong>цари<strong>на</strong></strong> детално ги<br />

разработува интероперабилните системи што<br />

треба да бидат воведени, роковите за нивно воведување<br />

и обврските кои се однесуваат <strong>на</strong> човечките,<br />

буџетските и техничките ресурси <strong>на</strong> Зедницата<br />

и земјите членки, како и земјите<br />

кандидати.<br />

Измени<strong>на</strong>Царинскиотзакон<br />

забезбедностисигурност<br />

Уредбата <strong>на</strong> Европската заедница бр. 648/2005<br />

и нејзините одредби за спроведување <strong>на</strong>лага<br />

електронско поднесување <strong>на</strong> информации пред<br />

пристигнување и пред поаѓање ( pre-arrival and<br />

pre departure information - информации во вид <strong>на</strong><br />

збир<strong>на</strong> декларација кои се поднесуваат пред внесување<br />

во или изнесување <strong>на</strong> стоката од царинското<br />

подрачје <strong>на</strong> Заедницата)<br />

и истата предвидува<br />

мож<strong>на</strong> разме<strong>на</strong> <strong>на</strong> информации помеѓу царинските<br />

служби <strong>на</strong> земјите членки.<br />

МодернизиранЦаринскизакон<br />

Модернизираниот царински закон (Уредба <strong>на</strong><br />

ЕЗ бр. 450/08) го поедноставува законодавството<br />

и ги преструктурира царинските постапки и процеси<br />

во корист <strong>на</strong> царинските органи и делов<strong>на</strong>та<br />

заедницата. Освен тоа, Модернизираниот царински<br />

закон:<br />

Воведува електронско поднесување <strong>на</strong> царинските<br />

декларации и пропрат<strong>на</strong>та документација;<br />

Го промовира концептот за централизирано<br />

царинење со кое овластените економски оператори<br />

можат да ја пријавуваат стоката електронски<br />

и да ги плаќаат царинските и други давачки<br />

во местото кадешто се основани, без<br />

разлика преку која земја членка стоката била<br />

внесе<strong>на</strong> во или изнесе<strong>на</strong> од царинското подрачје<br />

<strong>на</strong> ЕУ или каде ќе биде пуште<strong>на</strong> во слободен<br />

промет.<br />

21


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

<br />

Нуди основа за развој <strong>на</strong> концептот за едношалтерски<br />

систем и контрола при единствено<br />

застанување. Концептот за едношалтерски<br />

систем им овозможува <strong>на</strong> економските оператори<br />

да доставуваат информации кои ги <strong>на</strong>лага<br />

царинското и другото законодавство за<br />

увоз и извоз <strong>на</strong> едноставен и ефикасен <strong>на</strong>чин –<br />

<strong>на</strong> едно место – дури и кога информациите им<br />

се потребни и <strong>на</strong> други управи и служби. Така,<br />

контролите <strong>на</strong> стоката за различни цели (царински,<br />

фитосанитарни,...) можат да се вршат<br />

истовремено и <strong>на</strong> едно место (концепт „контрола<br />

при единствено застанување”).<br />

Посебнипроекти<br />

Во овој дел е даден краток преглед <strong>на</strong> главните<br />

проекти во основата <strong>на</strong> иницијативата за електронска<br />

<strong>цари<strong>на</strong></strong> <strong>на</strong> ЕУ. Детални информации за истите<br />

можат да се <strong>на</strong>јдат во Повеќегодишниот стратешки<br />

план. Проектите служат за потребите <strong>на</strong> делов<strong>на</strong>та<br />

заедницата и/или царинските управи и истите<br />

се <strong>на</strong>дополнуваат еден со друг по обемот и целите.<br />

Автоматизиран систем за увоз и автоматизираниот<br />

систем за извоз, заедно со Новиот компјутеризитран<br />

транзитен систем - НКТС ( NCTS) имаат за<br />

цел олеснување <strong>на</strong> царинските постапки (при<br />

извоз, увоз и транзит), при што се избегнува дуплирање<br />

<strong>на</strong> постапките <strong>на</strong> ниво <strong>на</strong> ЕУ. Единствениот<br />

електронски пристап и едношалтерскиот систем,<br />

соодветно, <strong>на</strong> трговците им обезбедуваат<br />

придобивки <strong>на</strong> единствен пазар <strong>на</strong>јпрвин од царинска,<br />

како и од поопшта глед<strong>на</strong> точка. Системот<br />

за Овластен економски оператор <strong>на</strong> доверливите<br />

бизниси им овозможува шанса за користење <strong>на</strong><br />

поедноставени постапки во доменот <strong>на</strong> безбедноста<br />

и сигурноста. Системот за регистрација и<br />

идентификација <strong>на</strong> економските оператори ќе<br />

воспостави единствен систем за регистрација и<br />

идентификација <strong>на</strong> економските оператори во ЕУ.<br />

Единствените овластувања за поедноставени постапки<br />

(доколку бидат усвоени) ќе користат европска<br />

димензија за елиминирање <strong>на</strong> канцелариските<br />

и бирократски бариери. И за крај, иницијативата<br />

за електронска <strong>цари<strong>на</strong></strong> ќе биде потпомог<strong>на</strong>та<br />

од информациски алатки кои ќе обезбедуваат податоци<br />

<strong>на</strong> специфично место како што е царинскиот<br />

информатички портал <strong>на</strong> ЕУ.<br />

Проектот за интегрира<strong>на</strong> тарифа, рамката за управување<br />

со ризик и системот за регистрирани извозници<br />

ќе овозможи достапност <strong>на</strong> информации<br />

кои и се потребни <strong>на</strong> учесниците во царинската<br />

постапка.<br />

22<br />

Нов компјутеризиран транзитен систем<br />

(НКТС)–безбедносниисигурносниаспекти<br />

НКТС е првиот и во моментов единствен компјутеризиран<br />

и оперативен царински систем кој е<br />

во функција во сите земји членки (како и ЕФТА земјите<br />

– Исланд, Норвешка, Лихтенштајн и Швајцарија).<br />

Согласно Уредбата <strong>на</strong> ЕЗ 648/05 и нејзините<br />

одредби за спроведување сите делови <strong>на</strong> НКТС<br />

треба да бидат <strong>на</strong>дградени. Едно од основните<br />

прилагодувања, пропишани во Уредбата, а кое<br />

треба да биде <strong>на</strong>правео е внесувањето <strong>на</strong> нови податоци.<br />

НКТС–ТИР<br />

Целта <strong>на</strong> оваа апликација (моментално во пилот<br />

фаза) е обезбедување <strong>на</strong> целос<strong>на</strong> контрола <strong>на</strong><br />

европските фази за движење врз основа <strong>на</strong> ТИР и<br />

олеснување <strong>на</strong> завршувањето /раздолжувањето<br />

<strong>на</strong> ТИР постапките во Заедницата, со што <strong>на</strong>место<br />

Ваучерот бр. 2 да се врати, ќе се испраќаат пораки<br />

преку НКТС.<br />

Автоматизирансистемзаувоз<br />

Целта <strong>на</strong> автоматизираниот систем за увоз е да<br />

се овозможи увозните постапки отпоч<strong>на</strong>ти во<br />

ед<strong>на</strong> да можат да се завршат во друга земја членка,<br />

без притоа да мора повторно да се поднесат истите<br />

информации. Ова вклучува и разме<strong>на</strong> <strong>на</strong><br />

електронски пораки за различните стадиуми <strong>на</strong><br />

постапките кај различните актери (<strong>цари<strong>на</strong></strong>, трговци<br />

и други институции). Со првата фаза <strong>на</strong> имплементацијата,<br />

Системот за контрола <strong>на</strong> увоз,<br />

се планира<br />

овозможување <strong>на</strong> управување со декларациите<br />

пред пристигнување (согласно Уредбата<br />

бр. 648/2005) и врска <strong>на</strong> тие информации со а<strong>на</strong>лиза<br />

<strong>на</strong> ризик.


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

Автоматизирансистемзаизвоз(АСИ)<br />

Целта <strong>на</strong> автоматизираниот систем за извоз е<br />

да се овозможи извозните постапки кои се отпоч<strong>на</strong>ти<br />

во ед<strong>на</strong> да можат да бидат завршени во друга<br />

земја членка, без притоа да мора повторно да се<br />

поднесат истите информации. Ова вклучува и разме<strong>на</strong><br />

<strong>на</strong> електронски пораки за различните стадиуми<br />

<strong>на</strong> постапките кај различните актери (<strong>цари<strong>на</strong></strong>,<br />

трговци и други институции). Проектот е поделен<br />

<strong>на</strong> 3 фази:<br />

<br />

<br />

<br />

Систем за контрола <strong>на</strong> извоз (СКИ), фаза 1 –„даноч<strong>на</strong>”<br />

контрола <strong>на</strong> излез – обезбедува целос<strong>на</strong><br />

контрола <strong>на</strong> завршувањето <strong>на</strong> извозните<br />

постапки преку електронска разме<strong>на</strong> <strong>на</strong> информации<br />

за извоз/излез помеѓу царинските<br />

испостави <strong>на</strong> излез, особено кога се вклучени<br />

повеќе земји. Со ова се заменува досегашното<br />

враќање <strong>на</strong> хартие<strong>на</strong>та копија бр. 3 од извоз<strong>на</strong>та<br />

декларација (стапи во сила во јануари<br />

2007 годи<strong>на</strong> и е целосно достапен во сите земји<br />

членки од јули 2007 годи<strong>на</strong>);<br />

СКИ фаза 2 –„безбеднос<strong>на</strong>”<br />

контрола <strong>на</strong> излез –<br />

обезбедува електронско управување со излезни<br />

збирни декларации, согласно Уредбата<br />

<strong>на</strong> ЕЗ 648/2005 и меѓу другото, ќе <strong>на</strong>ложи потреба<br />

од обезбедување <strong>на</strong> дополнителни податоци<br />

во извозните декларации од безбедносни<br />

и сигурносни причини. Фаза 2 е изграде<strong>на</strong><br />

врз основа <strong>на</strong> фаза 1 и претставува продолжување<br />

<strong>на</strong> функциите <strong>на</strong> фаза 1;<br />

АСИ – целос<strong>на</strong> имплементација – изграде<strong>на</strong><br />

врз основа <strong>на</strong> претходните фази и ги содржи<br />

функцио<strong>на</strong>лностите <strong>на</strong> СКИ фазите 1и2игововедува<br />

пристапот за централизирано царинење.<br />

Системзарегистрацијаиидентификација<br />

<strong>на</strong>економскитеоператори<br />

Целта <strong>на</strong> системот за регистрација и идентификација<br />

<strong>на</strong> економските оператори е воспоставување<br />

<strong>на</strong> единствен систем за регистрација и<br />

идентификација за економските оператори <strong>на</strong> ЕУ.<br />

Системот ќе овозможува и приз<strong>на</strong>вање <strong>на</strong> сите овластувања<br />

кои им се доделени <strong>на</strong> економските<br />

оператори.<br />

Овластенекономскиоператор<br />

Овластениот економски оператор (дефиниран<br />

во Уредбата <strong>на</strong> ЕЗ 648/2005) ќе користи олеснувања<br />

во однос <strong>на</strong> безбедносните и сигурносните царински<br />

контроли и/или поедноставувања, предвидени<br />

со одредбите за спроведување <strong>на</strong> Уредбата<br />

(ЕЗ) 648/2005. Одредбите за спроведување детално<br />

ги <strong>на</strong>ведуваат критериумите за доделување<br />

<strong>на</strong> статусот, приз<strong>на</strong>ен од сите Земји Членки.<br />

Информациските и комуникациските системи<br />

кои го поддржуваат концептот Овластен економски<br />

оператор, ќе им овозможат <strong>на</strong> Царинските управи,<br />

<strong>на</strong> пример, да доделуваат статус ОЕО (вклучувајќи<br />

и on-line консултации) и ќе обезбеди<br />

пристап до списокот <strong>на</strong> ОЕО за деловни цели.<br />

Единственоовластување<br />

запоедноставенипостапки<br />

Согласно предложе<strong>на</strong>та прав<strong>на</strong> основа, целта<br />

е воспоставување <strong>на</strong> единствено овластување за<br />

поедноставени постапки во ЕУ кога повеќе Царински<br />

управи применуваат такво овластување и<br />

создавање <strong>на</strong> ИКТ систем за проток <strong>на</strong> барања,<br />

одлуки и информации за управување со единствено<br />

овластување за поедноставени постапки.<br />

Регистрираниизвознициосновани<br />

вотретиземји<br />

Целта <strong>на</strong> системот за регистрирани извозници<br />

е да обезбеди ажурирани и целосни информации<br />

за регистрирани извозници, основани во трети<br />

земји кои извезуваат стока во ЕУ со преференцијал<strong>на</strong><br />

царинска стапка, врз основа <strong>на</strong> исполнување<br />

<strong>на</strong> важечките правила за преференцијално потекло.<br />

Регистрираните извозници се сметаат како<br />

поз<strong>на</strong>ти партнери од доверба за одередени правила<br />

за потекло.<br />

Европската комисија ја разгледува можноста<br />

за воспоставување <strong>на</strong> систем за распределба <strong>на</strong><br />

информации за регистрирани извозници кои ќе<br />

бидат достапни низ цела ЕУ за овластени корисници.<br />

Единственелектронскипристап<br />

Единствениот електронски пристап и овозможува<br />

<strong>на</strong> претставниите <strong>на</strong> бизнис заедницата да<br />

23


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

поднесува декларации пред пристигнување и<br />

пред поаѓање <strong>на</strong> стоката, збирни и целосни декларации<br />

преку единствени интерфејс по нивен избор,<br />

кој преку нивниот систем е поврзан со царинските<br />

системи <strong>на</strong> земјите членки. Податоците автоматски<br />

им стануваат достапни <strong>на</strong> сите царински<br />

испостави кои се <strong>на</strong>длежни за местата каде стоката<br />

била, е или ќе биде ставе<strong>на</strong> <strong>на</strong> увид, без разлика<br />

<strong>на</strong> тоа за која земја членка станува збор.<br />

Интегрира<strong>на</strong>тарифа<br />

Целта <strong>на</strong> проектот е подобрување <strong>на</strong> интерконективноста<br />

помеѓу постоечките ИКТ системи за<br />

тарифа, со цел овозможување <strong>на</strong> повторно користење<br />

<strong>на</strong> податоци и/или функцио<strong>на</strong>лност <strong>на</strong> еден<br />

систем со друг (пример, описи <strong>на</strong> шифри од Комбинира<strong>на</strong>та<br />

номенклатура (КН), кои припаѓаат <strong>на</strong><br />

системот за КН, ќе се искористат за TARIC) и усогласување<br />

<strong>на</strong> интерфејсите <strong>на</strong> различните тарифни<br />

системи кои се поврзани меѓу себе со земјите<br />

членки,<br />

без притоа да се појави вишок/дуплирање<br />

<strong>на</strong> податоци.<br />

Рамказауправувањесоризик(РУР)<br />

Целта <strong>на</strong> Рамката за управување со ризик е да<br />

обезбеди брза, директ<strong>на</strong> и безбеде<strong>на</strong> разме<strong>на</strong> <strong>на</strong><br />

ризични информации кои би помог<strong>на</strong>ле при таргетирањето<br />

<strong>на</strong> пратки за царинска контрола и со<br />

цел Европската комисија да може да пренесува информации<br />

кои се однесуваат <strong>на</strong> закани по Заедницата.<br />

Првата фаза од РУР, електронскиот систем за<br />

Формуларот за ризични информации, поч<strong>на</strong> во<br />

април 2005 годи<strong>на</strong>. Втората фаза вклучува <strong>на</strong>дградба<br />

<strong>на</strong> ФРИ системот, при што ќе се воведат<br />

нови барања кои произлегуваат од стек<strong>на</strong>тото<br />

практичното искуство <strong>на</strong> корисниците.<br />

Во след<strong>на</strong>та фаза ќе се зајакнува ФРИ системот<br />

со што ќе се обезбеди безбеден електронски пренос<br />

и управување <strong>на</strong> заедничките ризични профили<br />

<strong>на</strong> Заедницата, за кои земјите членки мораат<br />

да превземат задолжителни контролни мерки.<br />

Овие ризични профили се поврзани со приоритетни<br />

области за контрола, што е предвидено во<br />

новите прописи за Рамката за управување со<br />

ризик <strong>на</strong> Заедницата, пропишани со Уредбата<br />

648/2005 и соодветните одредби за спроведување.<br />

Информацискицаринскипортал<strong>на</strong>ЕУ<br />

Информацискиот царински портал <strong>на</strong> ЕУ ќе им<br />

обезбеди пристап <strong>на</strong> економските оператори до<br />

информации во врска со барањата за увоз и извоз,<br />

како и информации за оперативниот статус <strong>на</strong> движењето<br />

кои ќе бидат достапни преку царински информациски<br />

портал. Таков портал би содржел информации<br />

за правилата за пренос <strong>на</strong> стока преку<br />

границите и важни информации од други релевантни<br />

области (<strong>на</strong> пример. законска регулатива<br />

која се однесува <strong>на</strong> земјоделството, живот<strong>на</strong>та<br />

среди<strong>на</strong>). Ќе постојат линкови за пристап до подетални<br />

информации и/или информации од <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лен<br />

интерес кои ќе бидат достапни <strong>на</strong> информациските<br />

царински портали <strong>на</strong> државните царински<br />

управи.<br />

Едношалтерскисистем<br />

Целта <strong>на</strong> едношалтерскиот систем е да им<br />

овозможи <strong>на</strong> економските оператори електронско<br />

поднесување <strong>на</strong> сите потребни информации<br />

само ед<strong>на</strong>ш, согласно царинските и другите прописи<br />

за прекугранично движење <strong>на</strong> стоката во ЕУ.<br />

Планираните <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лни едношалтерски системи<br />

ќе бидат меѓусебно поврзани и ќе бидат потпомог<strong>на</strong>ти<br />

од единствен електронски пристап.<br />

24


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

ИЗВЕСТУВАЊЕ ОД МЕЃУНАРОДНАТА<br />

ЦАРИНСКА ЗАЕДНИЦА<br />

60-та седница <strong>на</strong> Комисијата за политички прашања<br />

<strong>на</strong> Светската царинска организација,<br />

декември 2008 годи<strong>на</strong>, Буенос Аирес<br />

Светска фи<strong>на</strong>нсиска криза 2008<br />

1. Комисијата за политички прашања <strong>на</strong> Светската<br />

царинска организација (СЦО) ја одржа својата<br />

60-та седница во Буенос Аирес, Аргенти<strong>на</strong><br />

од 9-11 декември 2008 годи<strong>на</strong>. Се среќаваме<br />

во време <strong>на</strong> голема финсиска криза која почнува<br />

да ги погодува и меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>та трговија<br />

и царинското работење. Како ед<strong>на</strong> од главните<br />

алки во меѓу<strong>на</strong>родниот синџир <strong>на</strong> трговија,<br />

секоја <strong>Царинска</strong> <strong>управа</strong> може <strong>на</strong> терен да ги<br />

увиди ефектите <strong>на</strong> фи<strong>на</strong>нсиската криза <strong>на</strong> самите<br />

гранични премини.<br />

2. Сведоци сме дека состојбата <strong>на</strong> трговскофи<strong>на</strong>нсискиот<br />

пазар е влоше<strong>на</strong>; извозот/увозот<br />

<strong>на</strong> одредени земји опаѓа; предвидувањата<br />

за меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>та трговија нема да<br />

се остварат; Царинските управи се под притисок<br />

да продолжат да ги исполнуваат плановите<br />

за <strong>на</strong>плата <strong>на</strong> давачките, и покрај моментал<strong>на</strong>та<br />

состојба. Освен тоа, загрижува и фактот<br />

од можен нов бран протекционизам кој <strong>на</strong>место<br />

да ја олесни може да ја влоши кризата.<br />

3. Членките <strong>на</strong> СЦО информираат за благ пад <strong>на</strong><br />

<strong>на</strong>платата <strong>на</strong> давачките во ноември 2008. Постојат<br />

показатели дека компаниите се соочуваат<br />

со проблеми при обезбедувањето <strong>на</strong> осигурување<br />

<strong>на</strong> извозот. Нашите партнери од Консултатив<strong>на</strong>та<br />

групација <strong>на</strong> приватниот сектор<br />

при СЦО, составе<strong>на</strong> од компании или здруженија<br />

кои имаат фи<strong>на</strong>сиски или сопственички<br />

интерес во производството или доставувањето<br />

<strong>на</strong> стоката, воочија дека кризата почнува да<br />

и задава удар <strong>на</strong> меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>та трговија. Членовите<br />

<strong>на</strong> Консултатив<strong>на</strong>та групација забележаа<br />

<strong>на</strong>малување <strong>на</strong> купопродаж<strong>на</strong>та моќ потрошувачите,<br />

што доведува до <strong>на</strong>мален извоз,<br />

што пак од друга стра<strong>на</strong> предизвикува вериж<strong>на</strong><br />

реакција низ целиот синџир <strong>на</strong> с<strong>на</strong>бдување.<br />

4. Мисијата <strong>на</strong> Царинските управи е да обезбедат<br />

безбедност, сигурност и ефикас<strong>на</strong> <strong>на</strong>плата<br />

<strong>на</strong> давачките, како и да тежнеат кон олеснување<br />

<strong>на</strong> трговијата за доверливите економски<br />

оператори со крај<strong>на</strong> цел промовирање <strong>на</strong><br />

државата за инвестиции и <strong>на</strong>малување <strong>на</strong> сиромаштијата.<br />

Наплатата <strong>на</strong> давачките може да<br />

биде загрозе<strong>на</strong> од комерцијални измами, а во<br />

фи<strong>на</strong>нсиска криза постои зголемен ризик за<br />

затајување <strong>на</strong> данок. Затоа, за време <strong>на</strong> кризи<br />

Царините мора да оста<strong>на</strong>т сосредоточени и <strong>на</strong><br />

<strong>на</strong>платата <strong>на</strong> давачките, олеснувањето <strong>на</strong><br />

трговијата и соодветно да одговорат при можни<br />

комерцијалните измами.<br />

5. <strong>Царинска</strong>та заедница верува дека треба да и<br />

одговори <strong>на</strong> фи<strong>на</strong>нсиската криза со заеднички<br />

<strong>на</strong>пори <strong>на</strong> светско ниво со цел задржување<br />

<strong>на</strong> довербата во трговскиот систем. Треба да<br />

се избегнува воведување <strong>на</strong> нови трговски бариери<br />

или мерки кои ги зголемуваат трошоците<br />

и предизвикуваат дополнителни задржувања<br />

<strong>на</strong> границите. Во таа <strong>на</strong>сока, користење-<br />

25


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

то <strong>на</strong> управување со ризик е клучниот елемент.<br />

Затоа, СЦО превзема серија мерки, при<br />

што:<br />

преку развој <strong>на</strong> пакет инструменти и техничка<br />

помош кои поддржуваат управување <strong>на</strong> ризик<br />

и ревизорски контроли и користење <strong>на</strong> технологија<br />

ќе ја поддржува безбедноста, сигурноста<br />

и <strong>на</strong>платата <strong>на</strong> давачките, без притоа да ја<br />

кочи трговијата;<br />

ќе продолжи да ја поддржува Светската трговска<br />

организација (СТО) за олеснување <strong>на</strong> трговијата;<br />

ќе ја зајакне модернизацијата <strong>на</strong> <strong>цари<strong>на</strong></strong>та<br />

преку зајакнување <strong>на</strong> капацитетите;<br />

ќе продолжи да работи <strong>на</strong> системот Овластен<br />

економски оператор (ОЕО) и аранжманите за<br />

взаемно приз<strong>на</strong>вање, со цел одржување <strong>на</strong><br />

конзинстентност и нив<strong>на</strong> широка приме<strong>на</strong>;<br />

ќе води сметка предностите и погодностите<br />

од безбедносните аранжмани <strong>на</strong> трговскиот<br />

синџир да бидат во согласност со моментал<strong>на</strong>та<br />

фи<strong>на</strong>нсиска клима и исто така, во време <strong>на</strong><br />

<strong>на</strong>мале<strong>на</strong> <strong>на</strong>плата <strong>на</strong> давачки, ќе ја препоз<strong>на</strong>е<br />

важноста <strong>на</strong> буџетска сигурност особено <strong>на</strong><br />

земјите во развој;<br />

ќе промовира спроведување <strong>на</strong> Законот за<br />

заштита <strong>на</strong> правата <strong>на</strong> интелектуал<strong>на</strong> сопственост<br />

со цел заштита <strong>на</strong> здравјето и безбедноста<br />

<strong>на</strong> граѓаните и олеснување <strong>на</strong> трговијата.<br />

6. Сите горе-<strong>на</strong>ведени мерки се вклучени во Ревидира<strong>на</strong>та<br />

Кјото конвенција <strong>на</strong> СЦО. Светската<br />

царинска организација ќе продолжи да промовира<br />

пристапување кон Ревидира<strong>на</strong>та<br />

Кјото конвенција и нејзи<strong>на</strong> приме<strong>на</strong> и имплементација.<br />

7. За да се оствари сево ова потребно е сеопфатно<br />

градење <strong>на</strong> капацитетите. СЦО има потреба<br />

од поддршката од до<strong>на</strong>тори, <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лни институции<br />

и меѓу<strong>на</strong>родни организации. СЦО е спрем<strong>на</strong><br />

да работи со релевантните субјекти за<br />

да се создаде соодветен одговор <strong>на</strong> заканите<br />

со кои се соочува меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>та трговија.<br />

8. Партнерството помеѓу Цари<strong>на</strong>та и делов<strong>на</strong>та<br />

заедница е исто така многу важен елемент за<br />

справување со фи<strong>на</strong>нсиската криза. Преку силното<br />

партнерст <strong>на</strong> двете страни, тие имаат меѓусебно<br />

разбирање од што ќе произлезе исход<br />

од взаем<strong>на</strong> корист за двете страни.<br />

9. Согласно <strong>на</strong>веденото, ние членките <strong>на</strong> Комисијата<br />

за политички прашања при СЦО:<br />

а. Ја искажуваме загриженоста од ударот предизвикан<br />

од светската фи<strong>на</strong>нсиска криза врз<br />

меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>та трговија и царинското работење;<br />

б. Им препорачуваме <strong>на</strong> до<strong>на</strong>торите, институции<br />

<strong>на</strong> државите и меѓу<strong>на</strong>родните организации<br />

да го зајак<strong>на</strong>т градењето <strong>на</strong> капацитетите <strong>на</strong> Царините<br />

во земјите во развој;<br />

в. Ги советуваме сите Царински управи да из<strong>на</strong>јдат<br />

<strong>на</strong>чини за <strong>на</strong>малување <strong>на</strong> административните<br />

оптоварувања за законската трговија;<br />

г. Го очекуваме потпишувањето <strong>на</strong> Доха равој<strong>на</strong>та<br />

агенда;<br />

д. Предлагаме да се внимава со <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лните,<br />

регио<strong>на</strong>лните и глобаните акции за протекционизам;<br />

ѓ. Ги промовираме активностите <strong>на</strong> СЦО за по<strong>на</strong>тамошно<br />

олеснување <strong>на</strong> трговијата;<br />

е. Инсистираме влијанието <strong>на</strong> фи<strong>на</strong>нсиската<br />

криза да остане <strong>на</strong> агендата <strong>на</strong> СЦО за тековни<br />

дискусии, дури и <strong>на</strong> регио<strong>на</strong>лно ниво;<br />

ж. Му <strong>на</strong>лагаме <strong>на</strong> Секретаријатот <strong>на</strong> СЦО да<br />

координира идни истражувања за влијанието <strong>на</strong><br />

фи<strong>на</strong>нсиската криза врз Царинските управи; и<br />

з. Бараме од Секретаријатот <strong>на</strong> СЦО да ја олесни<br />

разме<strong>на</strong>та <strong>на</strong> информации за превземените<br />

мерки од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> Членките, за да им се помогне<br />

<strong>на</strong> доверливите трговци во време <strong>на</strong> светска фи<strong>на</strong>нсика<br />

криза.<br />

CARINSKA UPRAVA<br />

REPUBLIKA MAKEDONIJA<br />

26


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

НОВИ ПРАВИЛА ВО ПАТНИЧКИОТ ПРОМЕТ<br />

ВО ЕВРОПСКАТА УНИЈА<br />

Од 1 декември 2008 годи<strong>на</strong> стапија во сила и се<br />

применуваат нови правила за ослободување од плаќање<br />

<strong>на</strong> увозни давачки во патничкиот промет со<br />

кои патниците кои влегуваат во Европската унија<br />

(ЕУ) добиваат поволности (во поглед <strong>на</strong> заштеда <strong>на</strong><br />

трошоци) кога внесуваат стока во нивниот личен<br />

багаж. Во исто време, земјите членки <strong>на</strong> Европската<br />

унија ги избегнуваат административните трошоци<br />

поврзани со <strong>на</strong>платата <strong>на</strong> мали износи <strong>на</strong> увозни<br />

давачки.<br />

Со новите правила се вршат корекции <strong>на</strong> вредносните<br />

и количинските ограничувања според кои<br />

патниците кои влегуваат во Европската унија од<br />

трети земји може да внесуваат слободно (без давачки)<br />

предмети во нивниот личен багаж.<br />

феми, тоалетни води, кафе и чај, што з<strong>на</strong>чи дека за<br />

овие артикли ќе се применува вредносното ограничување;<br />

се зголемува количинското ограничување за<br />

вино од 2 <strong>на</strong> 4 литри;<br />

се воведува количинско ограничување за внесување<br />

<strong>на</strong> пиво во износ од 16 литри;<br />

се дава можност <strong>на</strong> земјите членки <strong>на</strong> ЕУ за <strong>на</strong>малување<br />

<strong>на</strong> количинското ограничување <strong>на</strong> тутунските<br />

добра (<strong>на</strong> пример, за цигарите од 200 <strong>на</strong> 40<br />

парчиња) како поддршка <strong>на</strong> здравстве<strong>на</strong>та<br />

политика.<br />

На пример, во <strong>на</strong>јдобар случај, патниците во воздушниот<br />

сообраќај може да увезат без давачки 200<br />

цигари, 1 литар алкохолни пијалоци, 4 литри вино,<br />

16 литри пиво и 430 евра друга стока (играчки,<br />

парфеми, електрични уреди). Увозни давачки ќе се<br />

применуваат за вредноста <strong>на</strong> стоката која ги<br />

<strong>на</strong>дминува овие граници. Меѓутоа, вредноста <strong>на</strong><br />

поединечниот предмет не може да биде поделе<strong>на</strong>.<br />

Ослободувањата за тутунски добра и алкохолни<br />

пијалоци не важат за патници кои се <strong>на</strong> возраст помала<br />

од 17 години. Цигарилосите претставуваат<br />

цигари со максимал<strong>на</strong> тежи<strong>на</strong> од 3 грама по парче.<br />

Увоз од некомерцијал<strong>на</strong> природа е увоз кој се одвива<br />

повремено и се состои од стока за лич<strong>на</strong> употреба<br />

<strong>на</strong> патникот или неговото семејство или стока<br />

<strong>на</strong>менета за подарок.<br />

Ограничувањата <strong>на</strong>ведени во табелата се применуваат<br />

и кога патниците доаѓаат од: Ка<strong>на</strong>рските острови,<br />

Ка<strong>на</strong>лските острови, Француските преку-<br />

Со ноните правила:<br />

- се зголемува вредноста <strong>на</strong> предметите кои патниците<br />

ги внесуваат, и тоа досегашниот износ од 175 Хелголанд, Бизинген, Цеута и Мелила, Ливињо и<br />

морски територии, Аландските острови, Гибралтар,<br />

евра се зголемува <strong>на</strong> 430 евра за патници во други територии каде одредбите <strong>на</strong> Европската<br />

воздушниот и поморскиот превоз и 300 евра за унија за данок <strong>на</strong> додаде<strong>на</strong> вредност и акциза не се<br />

патници во копнениот и превозот по в<strong>на</strong>трешни применуваат.<br />

пловни патишта; Драган Ивановски,<br />

- се укинува количинското ограничување за пар-<br />

Одделение за царински и даночни постапки<br />

-<br />

-<br />

-<br />

Прва опција<br />

Втора опција<br />

Тутунски добра<br />

200 цигари или<br />

100 цигарилоси или<br />

50 пури или<br />

250 грама тутун<br />

40 цигари или<br />

20 цигарилоси или<br />

10 пури или<br />

50 грама тутун<br />

Алкохолни пијалоци - Вкупно 1 литар алкохол и алкохолни пијалоци со процент <strong>на</strong> алкохол <strong>на</strong>д<br />

22 %, или неде<strong>на</strong>туриран етил алкохол со процент <strong>на</strong> алкохол од 80% или<br />

повеќе или<br />

Вкупно 2 литри алкохол и алкохолни пијалоци со процент <strong>на</strong> алкохол<br />

што не <strong>на</strong>дминува 22 %.<br />

Гориво<br />

Друга стока, вклучувајќи парфеми,<br />

кафе или чај<br />

- Дополнително, вкупно 4 литри вино и <strong>на</strong>јмногу 16 литри пиво (само за<br />

ДДВ и акцизни давачки)<br />

За сиет видови <strong>на</strong> транспорт со моторни возила, горивото кое се <strong>на</strong>оѓа во<br />

стандарден резервоар и количи<strong>на</strong> <strong>на</strong> гориво која не <strong>на</strong>дминува 10 литри<br />

содржани во канистри<br />

До 430 евра за патници во воздушен и поморски транспорт<br />

До 300 евра за патниците кои патуваат со друг вид <strong>на</strong> транспорт<br />

27


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

ЦАРИНСКИТЕ АДМИНИСТРАЦИИ<br />

СЛИЧНИ ИЛИ РАЗЛИЧНИ<br />

<strong>Царинска</strong> администрација<br />

<strong>на</strong> Кралството Шведска<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> утврдува и <strong>на</strong>платува царински<br />

давачки, даноци и други <strong>на</strong>доместоци поврзани<br />

со увозот и извозот <strong>на</strong> стока. Во 2007 годи<strong>на</strong><br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> <strong>на</strong>платила околу 58 SEK (билиони<br />

шведски круни) <strong>на</strong> име даноци -приход кој<br />

оди директно во владините куфери.<br />

Обработката <strong>на</strong> голем дел од трансакциите<br />

електронски помага во спроведување <strong>на</strong> мудри и<br />

рентабилни операции. Најголемиот трансакциски<br />

прилив, царински декларации при увоз и извоз,<br />

се обработуваат електронски преку Царинскиот<br />

ИТ систем и со пријавување <strong>на</strong> стоката електронски<br />

преку веб стра<strong>на</strong>та <strong>на</strong> Шведска <strong>цари<strong>на</strong></strong>.<br />

До крајот <strong>на</strong> 2007 годи<strong>на</strong>, 98 проценти од ваквите<br />

трансакции се обработуваа електронски.<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> ги <strong>на</strong>сочува активностите за<br />

борба против крими<strong>на</strong>лот кон ограничување <strong>на</strong><br />

организираните и растечки крими<strong>на</strong>лни активности<br />

и има помог<strong>на</strong>то во <strong>на</strong>малување <strong>на</strong> <strong>број</strong>от<br />

<strong>на</strong> крими<strong>на</strong>лни мрежи. Во 2007 Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong><br />

елиминирала или сериозно попречила 17 крими<strong>на</strong>лни<br />

мрежи.<br />

Бројот <strong>на</strong> заплени <strong>на</strong> дрога се зголемил од<br />

1.500 во 2006 годи<strong>на</strong> <strong>на</strong> 2.300 во 2007 годи<strong>на</strong>. Борбата<br />

против организираниот крими<strong>на</strong>л резултирала<br />

со три големи заплени во 2007 годи<strong>на</strong>: 340 кг<br />

ка<strong>на</strong>бис, 30кг амфетамини и 160 милиони цигари.<br />

Ефикас<strong>на</strong>имодер<strong>на</strong>институција<br />

Шведската царинска служба поседува уникатни<br />

експерти кога станува збор за проток <strong>на</strong> стока,<br />

затоа што им е даде<strong>на</strong> важ<strong>на</strong> задача да управуваат<br />

со протокот <strong>на</strong> стока, обезбеувајќи конкурент<strong>на</strong><br />

неутралност во трговијата и придонесувајќи кон<br />

сигурно и безбедно општество. Нив<strong>на</strong>та работа е<br />

поедноставување <strong>на</strong> о<strong>на</strong> што е легално и спречување<br />

<strong>на</strong> илегалното.<br />

Стотици илјади луѓе и производи ги минуваат<br />

границите <strong>на</strong> Шведска секој ден. Шведска извезува<br />

блиску две третини од своето индустриско производство.<br />

Секојдневно, компаниите и физичките<br />

лица увезуваат производи кои ги сметаат за дневни<br />

потреби -дома, работа и училиште. Со други<br />

зборови сите зависат од доброто функционирање<br />

<strong>на</strong> увозот и извозот. Тоа е причи<strong>на</strong>та поради<br />

28<br />

која Шведска работи отворено, едноставно и со<br />

разумни услови за меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>та трговија и инвестиции.<br />

Ова допринесува кон економскиот развој,<br />

вработувањето и одржливиот развој.<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> има мандат од Шведскиот<br />

парламент и влада. Мандатот е даден за да управува<br />

со протокот <strong>на</strong> стока, обезбеувајќи конкурент<strong>на</strong><br />

неутралност во трговијата и придонесувајќи<br />

кон сигурно и безбедно општество. Можат<br />

да ви обезбедат информации за законите кои се<br />

применуваат во трговијата во или со другите земји<br />

<strong>на</strong>двор од ЕУ и собираат царински давачки, даноци<br />

и други <strong>на</strong>доместоци. Со помагањето да ги<br />

вршите работите од почеток го поедноставуваат<br />

протокот <strong>на</strong> стока. Нив<strong>на</strong>та цел е да ги спроведуваат<br />

своите овластувања <strong>на</strong> ефективен, правичен<br />

и безбеден <strong>на</strong>чин. Воедно, да бидат достапни за давање<br />

<strong>на</strong> информации и услуги, едноставни за контактирање<br />

и лесно разбирливи и јасни.<br />

Сепак голем дел од протокот <strong>на</strong> дозволе<strong>на</strong>, легитим<strong>на</strong><br />

стока се користи за криумчарење <strong>на</strong><br />

нелегал<strong>на</strong>та стока која може да <strong>на</strong>штети и да го<br />

<strong>на</strong>прави општеството несигурно. Шведката <strong>цари<strong>на</strong></strong><br />

не <strong>на</strong>стојува да ги спречи само <strong>на</strong>ркотиците да<br />

ги поми<strong>на</strong>т шведските граници, но исто и работи<br />

како што се оружје, ризични хемикалии, заразни<br />

животни и фалсификува<strong>на</strong> стока.<br />

Повеќеефикасниметоди-подобрирезултати<br />

Заради реализација <strong>на</strong> целите <strong>на</strong> парламентот<br />

и владата поставени за Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> тие постојано<br />

<strong>на</strong>стојуваат да развиваат свои работни методи.<br />

Постојано ги <strong>на</strong>сочуваат разуз<strong>на</strong>вањето,<br />

а<strong>на</strong>лизата <strong>на</strong> ризик и превентив<strong>на</strong>та работа <strong>на</strong> <strong>на</strong>чин<br />

да не го попречува протокот <strong>на</strong> стока непотребно.<br />

Примери <strong>на</strong> превентивни <strong>на</strong>пори вклучуваат<br />

информации, образование, електронски услуги<br />

за работа со царинските постапки и сертифицирање<br />

<strong>на</strong> компании.<br />

Скалило ( The Stairway), е царински систем кој<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> го има од почетокот <strong>на</strong> милениумот,<br />

обезбедувајќи услуги, добар квалитет,<br />

ефикасност и безбедност за трговијата со земјите<br />

<strong>на</strong>двор од ЕУ. Во партнерство со приватните фирми<br />

и другите ЕУ земји, Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> разви метод<br />

за сертификација кој е заснован врз самостојното<br />

спроведување <strong>на</strong> сертификација за квалитет<br />

од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> фирмите за нивните царински и без-


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

бедносни процедури. Со сертифицирање <strong>на</strong><br />

компаниите и приз<strong>на</strong>вање <strong>на</strong> висок квалитет <strong>на</strong><br />

нив<strong>на</strong>та стока и протокот <strong>на</strong> информации, Шведската<br />

<strong>цари<strong>на</strong></strong> ги поедноставува царинските процеси<br />

и протокот <strong>на</strong> информации за компаниите и<br />

преминување преку граница полесно. ОЕО, Овластен<br />

економски оператор беше воведен во јануари<br />

2008 годи<strong>на</strong>. Ова з<strong>на</strong>чи дека сите земји членки<br />

можат да користат иста програма за сертификација<br />

за осигурување <strong>на</strong> висок квалитет <strong>на</strong> царинските<br />

процедури и сигурност <strong>на</strong> Европските<br />

компании. Сертификацијата ќе се применува во<br />

сите земји членки <strong>на</strong> ЕУ.<br />

Како дел од постојаното у<strong>на</strong>предување <strong>на</strong><br />

работните методи, Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> примени<br />

технологија за контрола и истраги, како што се<br />

рендгенска опрема и оптички влак<strong>на</strong>. Постојано<br />

бараат нови <strong>на</strong>чини за развој <strong>на</strong> нови и ефективни<br />

<strong>на</strong>чини за работа со кучињата за откривање <strong>на</strong><br />

дрога.<br />

Кампањизаинформирањезадрогата<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> работи со информации за<br />

дрога заради превенција. Се одржуваат состаноци<br />

со возрасни, кои работат со млади, како што е<br />

школски персо<strong>на</strong>л, спортски тренери и ме<strong>на</strong>џери<br />

<strong>на</strong> младински клубови, за да дискутираат за ставот<br />

кон дрогата и како може да се откријат з<strong>на</strong>ци <strong>на</strong> зависност.<br />

Со задоволство присуствуваат <strong>на</strong> денови<br />

посветени<strong>на</strong> информации за дрогата или еквиваленти<br />

<strong>на</strong> истатата и држат предавања.<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> исто така работи со другите<br />

институции <strong>на</strong> <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лно, регио<strong>на</strong>лно и локално<br />

ниво за превентив<strong>на</strong> работа. Пример за регио<strong>на</strong>л<strong>на</strong><br />

соработка во која е вклуче<strong>на</strong> Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong><br />

е<br />

кампања во Малме.<br />

Исто така посетуваат школи и среќаваат млади<br />

луѓе за да разговараат за прашања поврзани со<br />

само довербата, вредностите и способноста да се<br />

<strong>на</strong>дмине групниот притисок со кажување не <strong>на</strong><br />

дрогата.<br />

Достап<strong>на</strong>институција<br />

Лесно е да се дојде до информации за законите<br />

кои се применуваат кога се патува <strong>на</strong>двор или во<br />

<strong>на</strong>двореш<strong>на</strong>та трговија.<br />

Шведката <strong>цари<strong>на</strong></strong> може да биде контактира<strong>на</strong><br />

во време кое <strong>на</strong>јмногу му одговара <strong>на</strong> клиентот.<br />

Постојано ги подобруваат и развиваат електронските<br />

услуги правејќо ги достапни 24/7. Ова вклучува<br />

листа <strong>на</strong> услуги за ажурирање и следење <strong>на</strong><br />

новините и други битни информации.<br />

Почет<strong>на</strong> точка при <strong>на</strong>стојувањето да се подобрат<br />

информациите и е-услугите се потребите <strong>на</strong><br />

физичките и правни лица.<br />

Треба да е многу едноставно да се поврзиш со<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong>. Заради работење блиску со<br />

бизнис заедницата тие спроведуваат иницијативи,<br />

како што е царински студии, из<strong>на</strong>оѓање <strong>на</strong> <strong>на</strong>чини<br />

за развој <strong>на</strong> помошта и подобрување <strong>на</strong> <strong>на</strong>шите<br />

услуги.<br />

Тие имаат за цел да бидат достап<strong>на</strong> институција<br />

за физички лица и фирми кои сакаат да информираат<br />

или поткажат за криумчарење или други<br />

крими<strong>на</strong>лни активности поврзани со царинското<br />

работење. 112 е отворе<strong>на</strong> линија за дрога (за<br />

давање информации за сомневање во постоење<br />

<strong>на</strong> криумчарење <strong>на</strong> дрога).<br />

Исправниодпочеток<br />

Работата <strong>на</strong> Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> во процесот <strong>на</strong><br />

управување со трговијата започнува пред стоката<br />

да ја помине границата, кога обезбедуваат информации<br />

и држат курсеви за луѓе кои сакаат да<br />

увезуваат или извезуваат. Издаваат дозволи кои<br />

се барани за определени стоки и спроведуваат<br />

а<strong>на</strong>лиза <strong>на</strong> ризик <strong>на</strong> протокот <strong>на</strong> стока. Кога стоката<br />

пристига <strong>на</strong> граничниот премин, нив<strong>на</strong> работа<br />

е да ја евидентираат, да ја проследат за транзит<br />

и да ја прегледат стоката. Подоц<strong>на</strong> ја прегледуваат<br />

цариската декларација и вршат цариска контрола.<br />

Во рамките <strong>на</strong> управување со трговијата ра-<br />

Без разлика дали е претприемач кој увезува<br />

контејнер со бела техника или турист кој купува<br />

камера <strong>на</strong> одмор мора да се плати <strong>цари<strong>на</strong></strong>, даноци<br />

и други <strong>на</strong>доместоци, кои Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> со<br />

сигурност ги <strong>на</strong>платува. Заедно со остатокот од<br />

ЕУ, Шведска е дел од царинската унија. Во рамките<br />

<strong>на</strong> унијата, царинските давачки и другите трговски<br />

бариери се отстранети и заеднички царински<br />

давачки се воведени за стоката во или од земјите<br />

<strong>на</strong>двор од ЕУ. Исклучоците се спроведуваат врз<br />

основа <strong>на</strong> специфични спогодби.<br />

ЕУ може да воведе трговски спогодби со земјите<br />

<strong>на</strong>двор од унијата и да воведе казнени давачки<br />

за компензирање <strong>на</strong> дампинг цените и држав<strong>на</strong>та<br />

помош. Да обезбедат дека сé<br />

работи без<br />

пречки кога е во прашање трговијата во или со<br />

другите земји <strong>на</strong>двор од ЕУ.<br />

Поедноставување<strong>на</strong>легалното<br />

29


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

ботат во неколку области за поедноставувања за<br />

легитимните бизниси:<br />

Олеснување <strong>на</strong> трговијата <strong>на</strong> <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лно и меѓу<strong>на</strong>родно<br />

ниво, со поедноставување <strong>на</strong> правилата<br />

и законите од областа <strong>на</strong> <strong>на</strong>двореш<strong>на</strong>та<br />

трговија;<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Се работи со другите органи и приватни фирми<br />

<strong>на</strong> поедноставувањето <strong>на</strong> процедурите поврзани<br />

со царинските постапки и нивното правење<br />

поефикасни;<br />

Им помагаат <strong>на</strong> компамиите со информации<br />

кои ги бараат за да обезбедат точност од почеток;<br />

Развиваат нови услуги во линија со потребите<br />

<strong>на</strong> физичките лица и компании;<br />

Нудат можности за сертифицирање <strong>на</strong> компаниите<br />

за поедноставени царински постапки.<br />

Спречување<strong>на</strong>илегалното<br />

Работата <strong>на</strong> Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> во рамките <strong>на</strong><br />

процесот <strong>на</strong> спроведување <strong>на</strong> законот се протега<br />

низ целиот синџир <strong>на</strong> истраги, од разуз<strong>на</strong>вање и<br />

контрола <strong>на</strong> царинскиот ка<strong>на</strong>л за целос<strong>на</strong> прелими<strong>на</strong>р<strong>на</strong><br />

истрага. Службениците <strong>на</strong> граница, царинските<br />

инспектори и цариските обвинители работат<br />

заедно <strong>на</strong> борба против крими<strong>на</strong>лните активности<br />

колку што е можно поефикасно. Во рамките<br />

<strong>на</strong> контрола и истраги работат <strong>на</strong> неколку области<br />

за спречување <strong>на</strong> илегалните активности:<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Стопирање или сериозно прекинување <strong>на</strong><br />

организираниот крими<strong>на</strong>л и спречување <strong>на</strong><br />

илегалниот увоз <strong>на</strong> <strong>на</strong>ркотици, алкохол, тутун<br />

и друга опас<strong>на</strong> стока;<br />

Спроведување <strong>на</strong> акцизни проверки, што з<strong>на</strong>чи<br />

испитување дали акцизните давачки се платени<br />

за алкохол, тутн и енергетски производи<br />

донесени во земјата;<br />

Користење <strong>на</strong> разуз<strong>на</strong>вањето за правење <strong>на</strong><br />

вистински селекции за царински преглед.<br />

Важен извор за информации е соработката со<br />

другите институции, како <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лни така и<br />

меѓу<strong>на</strong>родни;<br />

Царинските службеници во секторот за контрола<br />

и истраги имаат право да застануваат и<br />

Соработкатагиправипосилни<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> е дел од општеството и работи<br />

блиску со приватните претпријатија и други<br />

институции во Шведска и странство. Користење<br />

<strong>на</strong> експертиза, контакти со мрежи и искуството <strong>на</strong><br />

другите институции им помага во постојаното подобрување<br />

и остварување <strong>на</strong> подобри резултати<br />

во заедничката цел борба против крими<strong>на</strong>лот.<br />

В<strong>на</strong>треш<strong>на</strong>соработка<br />

На <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лно ниво, Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> работи<br />

со Шведскиот одбор за земјоделие, Шведската<br />

даноч<strong>на</strong> агенција, Нацио<strong>на</strong>л<strong>на</strong>та администрација<br />

за хра<strong>на</strong>, Нацио<strong>на</strong>лниот одбор за трговија, стопанските<br />

комори и други институции.<br />

Како граничен орган, Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> е овласте<strong>на</strong><br />

да ја проверува точноста <strong>на</strong> документите<br />

барани и од другите органи за премин <strong>на</strong> границата.<br />

Нив<strong>на</strong>та цел е компаниите и физичките лица<br />

да можат да се справат со работите поврзани со<br />

<strong>цари<strong>на</strong></strong>та се во едно без да контактираат неколку<br />

органи. Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> работи со трговските<br />

компании, шпедитери, превозници и други вклучени<br />

во трговијата со земјите <strong>на</strong>двор од ЕУ. Всушност,<br />

<strong>на</strong>стојуваат да ги запоз<strong>на</strong>ат со процесите поврзани<br />

со царинските процедури и да ги прават<br />

поефикасни. Скалило е царински систем развиен<br />

од Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> во соработка со приватните<br />

претпријатија и трговски организации. Во рамките<br />

<strong>на</strong> Борба против царинскиот крими<strong>на</strong>л се склучуваат<br />

спогодби со компаниите со цел спречување<br />

<strong>на</strong> царинскиот крими<strong>на</strong>л. Како дел од спогодбата,<br />

им дават <strong>на</strong> компаниите информации како<br />

да ги спречат своите товари да бидат предмет <strong>на</strong><br />

трговска активност, како што е криумчарењето.<br />

Ова им помага <strong>на</strong> компаниите да можат да ги<br />

утврдат сомнителните активности.<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> работи блиску со другите<br />

органи за борба со крими<strong>на</strong>лот како што се Шведската<br />

<strong>цари<strong>на</strong></strong>, Крајбреж<strong>на</strong> стража, Даноч<strong>на</strong> агенција,<br />

Обвинителство и Шведското <strong>на</strong>цио<strong>на</strong>лно биро<br />

за економски крими<strong>на</strong>л со цел <strong>на</strong> оперативно<br />

и стратешко ниво да се води ефикас<strong>на</strong> борба против<br />

крими<strong>на</strong>л.<br />

Меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>соработка<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> е з<strong>на</strong>чаен учесник во меѓу<strong>на</strong>родните<br />

трговски прашања, не само во рамки-<br />

30


МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА И ЕВРОПСКИ ИНТЕГРАЦИИ<br />

те <strong>на</strong> работата која се спроведува во ЕУ. На меѓу<strong>на</strong>родно<br />

ниво, Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> се стреми за<br />

поедноставување <strong>на</strong> правилата и законите кои се<br />

применуваат во трговијата. Главно преку разни<br />

комитети во ЕУ Комисијата обработувајќи области<br />

како што се тарифа и трговија каде што е можно<br />

<strong>цари<strong>на</strong></strong>та да влијае во донесувањето <strong>на</strong> одлуки.<br />

Во рамките <strong>на</strong> ЕУ, се спроведуваат екстензивни<br />

активности за развој во цариснкото работење, така<br />

<strong>на</strong>речен Проект е-Цари<strong>на</strong>, за модернизирање<br />

и усогласување <strong>на</strong> легислативата со работните<br />

методи.<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> е завис<strong>на</strong> од добро развие<strong>на</strong>та<br />

меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong> соработка во борбата против<br />

крими<strong>на</strong>л. Нордиската полиција и царинската<br />

соработка з<strong>на</strong>чи дека царинските службеници од<br />

Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong> имаат директен контакт со<br />

вработените низ светот. Шведските власти за<br />

борба против крими<strong>на</strong>лот соработуваат со нивните<br />

колеги од Балтичкиот регион во борбата<br />

против организираниот крими<strong>на</strong>л. Шведската<br />

<strong>цари<strong>на</strong></strong> активно учествува во Европол во Хаг, каде<br />

има офицер за врски стратешки лоциран во други<br />

земји и со други органи за да обезбеди вредни<br />

информации и разуз<strong>на</strong>вање. Европската канцелараија<br />

против измами - ОЛАФ, е друга организација<br />

со која блиску соработуваат за борба<br />

против различните форми <strong>на</strong> фи<strong>на</strong>нсиски криминла,<br />

како што е пиратеријата.<br />

Шведската<strong>цари<strong>на</strong></strong>тогашисега<br />

Царинските давачки постојат долго време, во<br />

случајот со Шведска, од 12 век. Шведската <strong>цари<strong>на</strong></strong><br />

била основа<strong>на</strong> како орган во 1636 годи<strong>на</strong> кога<br />

Шведската администрација се развила во времето<br />

кога Шведска била моќ<strong>на</strong>.<br />

Првичните царински давачки, поз<strong>на</strong>ти како<br />

фискални плаќања, биле воведени за зголемување<br />

<strong>на</strong> приходот <strong>на</strong> државата. Други давачки се вовеле<br />

за заштита <strong>на</strong> шведската индустрија, <strong>на</strong>речени<br />

протектив<strong>на</strong> <strong>цари<strong>на</strong></strong>. Во старо време, повеќето<br />

стоката се транспортирала со брод. Бродовите<br />

пристигале во Шведска, кои морале да поми<strong>на</strong>т<br />

низ Големата морска <strong>цари<strong>на</strong></strong> каде даноците се плаќале.<br />

Имало и домаш<strong>на</strong> <strong>цари<strong>на</strong></strong>, <strong>на</strong>рече<strong>на</strong> Мала <strong>цари<strong>на</strong></strong>.<br />

Во која се плаќале давачки за стоката која се<br />

носела во градовите за продажба, кои билеглавен<br />

извор <strong>на</strong> приход <strong>на</strong> кралот.<br />

Паралелно се воведувањето <strong>на</strong> царинските давачки,<br />

пораснува интересот за <strong>на</strong>чините за избегнување<br />

<strong>на</strong> овие давачки, имено за криумчарење.<br />

Од 18 век до среди<strong>на</strong>та <strong>на</strong> 19 век, била поз<strong>на</strong>та по<br />

криумчарењето <strong>на</strong> текстил. Ова било поради владините<br />

заложби за охрабување <strong>на</strong> текстил<strong>на</strong>та<br />

индустрија во Шведска и воведување <strong>на</strong> царински<br />

давачки и увозни забрани за текстилот кој се увезува<br />

во земјата. Во периодот помеѓу двете светски<br />

војни, 1920-1939, <strong>на</strong>јмногу се криумчари алкохол.<br />

Од 1960 годи<strong>на</strong> до денес криумчарењето <strong>на</strong> дрога<br />

е голем проблем.<br />

Друг очигледен тренд е растечката трговија со<br />

другите земји со помош <strong>на</strong> нова технологија, како<br />

што е интернетот. Целиот свет е достапен со удар<br />

<strong>на</strong> тастатура. Сепак и стоката <strong>на</strong>рача<strong>на</strong> преку интернет<br />

се исто предмет <strong>на</strong> <strong>цари<strong>на</strong></strong> и други давачки.<br />

Не е само законски дозволе<strong>на</strong>та стока лес<strong>на</strong> за<br />

<strong>на</strong>рачување по интернет.<br />

Шведска ста<strong>на</strong> земја членка <strong>на</strong> ЕУ во 1995 годи<strong>на</strong><br />

со што ста<strong>на</strong> и членка <strong>на</strong> царинската унија <strong>на</strong><br />

ЕУ, што з<strong>на</strong>чи дека Шведската царинск регулатива<br />

е иста со регулативата секаде низ ЕУ. Членството<br />

исто з<strong>на</strong>чи и дека од перспектива <strong>на</strong> трговијата,<br />

границите <strong>на</strong> Шведска се Норвешка <strong>на</strong> запад,<br />

Русија <strong>на</strong> исток и Африка <strong>на</strong> југ.<br />

www.tullverket.se<br />

31


ЦАРИНСКИ ПРЕКРШОЦИ<br />

ЦАРИНСКИ ПРЕКРШОЦИ<br />

Неизвршувањето <strong>на</strong> дејствијата утврдени со<br />

одредбите <strong>на</strong> царинските прописи или вршење<br />

<strong>на</strong> дејствија спротивни <strong>на</strong> одредбите <strong>на</strong> царинските<br />

прописи претставуваат повреди <strong>на</strong> царинските<br />

прописи.<br />

Повредите <strong>на</strong> царинските прописи<br />

можат да бидат кривични дела или царински<br />

прекршоци.<br />

Прекршоците поврзани со работење <strong>на</strong> царинскиот<br />

орган,<br />

како инкриминирани дејствија се<br />

пропишшани со одредбите <strong>на</strong> Царинскиот закон,<br />

Законот за девизно работење,<br />

Законот за индустриска<br />

сопственост,<br />

Законот за авторски и други<br />

права,<br />

Законот за царински мерки за заштита <strong>на</strong><br />

права од интелектуал<strong>на</strong> сопственост,<br />

како и други<br />

позитивни прописи со кои се регулира материја<br />

која задолжително се применува при спроведување<br />

<strong>на</strong> царинската процедура.<br />

Секое постапување спротивно <strong>на</strong> правилата и<br />

прописите <strong>на</strong> царинското работење претставува<br />

прекршок.<br />

При спроведување <strong>на</strong> царинската постапка,<br />

царинските службеници треба да ги имаат<br />

во предвид нивните должности и овластувања<br />

пропишани со одредбите <strong>на</strong> Законот за <strong>Царинска</strong><br />

<strong>управа</strong>,<br />

задолжително треба да го откријат незаконито<br />

однесување <strong>на</strong> странките кои учествуваат<br />

во царинската постапка и истото да го санкционираат<br />

<strong>на</strong> <strong>на</strong>чин и во постапка пропиша<strong>на</strong> со одредбите<br />

<strong>на</strong> Царинскиот закон и Законот за <strong>Царинска</strong><br />

<strong>управа</strong>.<br />

Со Законот за <strong>Царинска</strong> <strong>управа</strong> (Службен <strong>весник</strong><br />

<strong>на</strong> <strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong> бр. 46/04 и 81/05) и<br />

Законот за изме<strong>на</strong> и дополнување <strong>на</strong> Законот за<br />

царинска <strong>управа</strong> (Службен <strong>весник</strong> <strong>на</strong> <strong>Република</strong><br />

<strong>Македонија</strong> бр. 107/07 предвиде<strong>на</strong> е ислкучива<br />

<strong>на</strong>длежност <strong>на</strong> <strong>Царинска</strong> <strong>управа</strong>.<br />

Комисијата за<br />

одлучување по царински прекрршоци како<br />

царински прекршочен орган за водење <strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong><br />

постапка и изрекување <strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong><br />

санкција и посеб<strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong> мерка за сторени<br />

царински прекршоци <strong>на</strong> царинското подрачје <strong>на</strong><br />

<strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong>, како организацио<strong>на</strong> единица<br />

започ<strong>на</strong> со постапување во текот <strong>на</strong> септември<br />

2007 годи<strong>на</strong>. Основните судови кои претход-<br />

но беа <strong>на</strong>длежни за постапување по царинските<br />

прекршочни предмети се огласија за стварно<br />

не<strong>на</strong>длежни за постапување по предмети за<br />

царински прекршоци и предметите се доставени<br />

за постапување пред Комисијата за одлучување<br />

по царински прекршоци.<br />

Во Комисијата за одлучување по царински<br />

прекршоци примени е вкупно 4.406 прекршочни<br />

предмети од кои 863 предмети се доставени за<br />

постапување во текот <strong>на</strong> 2007 годи<strong>на</strong>,<br />

додека во<br />

текот <strong>на</strong> 2008 годи<strong>на</strong> доставени се вкупно 3.643<br />

предмети, од кои 1.<br />

250 предмети се превземени<br />

од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> Основните судови кои се огласени за<br />

стварно не<strong>на</strong>длежни за постапување по предмети<br />

за царински прекршоци, 496 предмети се по<br />

пријави за прекршок поднесени од МВР додека<br />

оста<strong>на</strong>тите 1.897 предмети се поднесени од стра<strong>на</strong><br />

<strong>на</strong> други организациони единици <strong>на</strong> <strong>Царинска</strong><br />

<strong>управа</strong>.<br />

<strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong> од почетокот <strong>на</strong> 2008 годи<strong>на</strong><br />

поч<strong>на</strong> да спроведува и постапка <strong>на</strong> мандатно<br />

казнување. Во периодот до 31.12.2008 годи<strong>на</strong> има<br />

поведе<strong>на</strong> постапка со мандатно казнување за<br />

вкупно 2.<br />

790 предмети од кои е <strong>на</strong>платен вкупен<br />

износ од 359.300 евра во де<strong>на</strong>рска противвредност.<br />

Прекршочните предмети се поднесени по различни<br />

основи.Зависно од видот <strong>на</strong> сторениот царински<br />

прекршок и поврзаноста со облигаторно<br />

пропиша<strong>на</strong> мерка безбедност одземање <strong>на</strong> стоката<br />

предмет <strong>на</strong> царински прекршок, од вкупно<br />

поднесените барања за поведувањњ <strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong><br />

постапка, 2.060 предмети се предмети во<br />

кои е привремено задржа<strong>на</strong> стока,<br />

додека 1.583<br />

предмети се по други основи од Царинскиот<br />

закон за кои не е превиде<strong>на</strong> облигатор<strong>на</strong> мерка<br />

привремено одземање <strong>на</strong> стоката предмет <strong>на</strong><br />

прекршок.<br />

Сторители <strong>на</strong> царински прекршок <strong>на</strong>јчесто се<br />

јавуваат правни и физички лица со седиште или<br />

живеалиште <strong>на</strong> царинското подрачје <strong>на</strong> <strong>Република</strong><br />

Мекдонија, но често пати сторители <strong>на</strong> царински<br />

прекршок може да бидат странски државјани<br />

32


ЦАРИНСКИ ПРЕКРШОЦИ<br />

или лица со регулиран престој во странство.<br />

Во случај сторителот <strong>на</strong> прекршокот да е странски<br />

државјанин,<br />

а истиот да е сторител <strong>на</strong> царински<br />

прекршок за кој е предвиде<strong>на</strong> постапка за<br />

порамнување и истиот го приз<strong>на</strong>л прекршокот,<br />

должен е вед<strong>на</strong>ш да ја плати глобата, а доколку не<br />

ја плати глобата,<br />

царинскиот орган кој го открил<br />

прекршокот може привремено да му ги одземе<br />

пат<strong>на</strong>та исправа и сообраќај<strong>на</strong>та исправа се додека<br />

не биде доставен доказ дека глобата е плате<strong>на</strong>.<br />

Во случај сторителот <strong>на</strong> прекршокот да е странски<br />

државјанин,<br />

за кој не е предвиде<strong>на</strong> постапка<br />

за порамнување, во тој случај царинската<br />

испостава е долж<strong>на</strong> целокуп<strong>на</strong>та документација<br />

за откриениот царински прекршок и барање за поведување<br />

<strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong> постапка да достави до<br />

Комисијата за одлучување по царински прекршок,<br />

каде прекршоч<strong>на</strong>та постапка се спроведува<br />

вед<strong>на</strong>ш и одлука се донесува во рок од три де<strong>на</strong><br />

од приемот <strong>на</strong> Барањето за поведување <strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong><br />

постапка.<br />

Во текот <strong>на</strong> 2008 годи<strong>на</strong> има водено поголем<br />

<strong>број</strong> <strong>на</strong> прекршочни постапки против странски државјани<br />

за кои во ит<strong>на</strong> постапка е донесе<strong>на</strong> одлука<br />

од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> Комисијата за одлучување по царински<br />

прекршоци.<br />

Комисијата за одлучување по прекршок при <strong>Царинска</strong>та<br />

<strong>управа</strong> <strong>на</strong> <strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong> во<br />

текот <strong>на</strong> месец ноември и декември 2008 годи<strong>на</strong><br />

во ит<strong>на</strong> постапка има постапувано во повеќе прекршочни<br />

постапки по поднесени барања за пове-<br />

дување прекршоч<strong>на</strong> постапка,<br />

и за кои е утврде<strong>на</strong><br />

одговорност кај странски државјани за сторени<br />

царински прекршоци,<br />

за што сторителите се казнети<br />

со глоба во износ од 500 до 3.000 евра,<br />

и изрече<strong>на</strong><br />

е задолжител<strong>на</strong> мерка одземање <strong>на</strong> стоката<br />

што е предмет <strong>на</strong> прекршокот.<br />

Како покаректеристични случаи се следниве:<br />

- утврде<strong>на</strong> е одговорност за сторен царински<br />

прекршок <strong>на</strong> државјанин <strong>на</strong> <strong>Република</strong> Бугарија,<br />

затоа што <strong>на</strong> ден 10.11.2008 годи<strong>на</strong>, <strong>на</strong> граничен<br />

премин Деве Баир <strong>на</strong> излез од <strong>Република</strong><br />

<strong>Македонија</strong>,<br />

како патник во патничко моторно<br />

возило со бугарски регистарски оз<strong>на</strong>ки, се<br />

обидела да изнесе 90 кутии цигари марка Primo<br />

без акцизни маркици-бандероли, во вкуп<strong>на</strong><br />

вредност од 1. 376 де<strong>на</strong>ри, сокриени под облеката<br />

во пределот <strong>на</strong> грбот, нозете и полови<strong>на</strong>та, со<br />

што постапила спротивно <strong>на</strong> член 192 од<br />

Царинскиот закон. За овој прекршок <strong>на</strong><br />

сторителот плати глоба во износ од 1.000 евра во<br />

де<strong>на</strong>рска противвредност, и изрече<strong>на</strong> е<br />

задолжително предвиде<strong>на</strong>та посеб<strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong><br />

мерка одземање <strong>на</strong> стоката предмет <strong>на</strong><br />

царинскиот прекршок;<br />

- утврде<strong>на</strong> е одговорност за сторен царински<br />

прекршок <strong>на</strong> државјанин <strong>на</strong> <strong>Република</strong> Србија,<br />

затоа што <strong>на</strong> ден 13.11.2008 годи<strong>на</strong>, <strong>на</strong> царинска<br />

испостава Табановце автопат, <strong>на</strong> влез во <strong>Република</strong><br />

<strong>Македонија</strong>, поднел царинска деклара-<br />

33


ЦАРИНСКИ ПРЕКРШОЦИ<br />

ција со која не е опфате<strong>на</strong> сета стока која е ставе<strong>на</strong><br />

во царинска постапка и тоа 2 нови аспиратори во<br />

вкуп<strong>на</strong> вредност од 23.180 де<strong>на</strong>ри,<br />

кое нешто е<br />

утврдено при извршен детален преглед и скенирање<br />

<strong>на</strong> возилото, која стока е про<strong>на</strong>јде<strong>на</strong> во товарниот<br />

дел од возилото со што постапил спротивно<br />

<strong>на</strong> член 69 од Царинскиот закон. За овој прекршок,<br />

сторителот плати глоба во износ од 1.350<br />

евра во де<strong>на</strong>рска противвредност и изрече<strong>на</strong> е задолжително<br />

предвиде<strong>на</strong> посеб<strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong><br />

мерка одземање <strong>на</strong> стоката предмет <strong>на</strong> царинскиот<br />

прекршок;<br />

- во ит<strong>на</strong> постапка е утврде<strong>на</strong> одговорност<br />

за сторен царински прекршок <strong>на</strong> сторител <strong>на</strong> царински<br />

прекршок,<br />

државјанин <strong>на</strong> <strong>Република</strong> Србија,<br />

затоа што <strong>на</strong> ден 14.11.2008 годи<strong>на</strong>, <strong>на</strong> граничниот<br />

премин Табановце железничка станица,<br />

при влез во <strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong>,<br />

како патник<br />

во патнички воз, се обидела да внесе 25 пара тренерки<br />

различни марки, 40 мини торбици марка<br />

Класик Колексион и 50 парчиња женски ташни во<br />

вкуп<strong>на</strong> вредност од 47.300 де<strong>на</strong>ри, со што постапила<br />

спротивно <strong>на</strong> член 46 од Царинскиот закон.<br />

За овој прекршок сторителот плати глоба во<br />

износ од 3.000 евра во де<strong>на</strong>рска противвредност<br />

и изрече<strong>на</strong> е задолжително предвиде<strong>на</strong> посеб<strong>на</strong><br />

прекршоч<strong>на</strong> мерка одземање <strong>на</strong> стоката предмет<br />

<strong>на</strong> царинскиот прекршок;<br />

- утврде<strong>на</strong> е одговорност за сторен царински<br />

прекршок <strong>на</strong> сторител <strong>на</strong> царински прекршок<br />

државјанин <strong>на</strong> <strong>Република</strong> Бугарија, затоа што стоката<br />

која привремено ја внесел во царинското подрачје<br />

<strong>на</strong> <strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong> <strong>на</strong> граничен премин<br />

Делчево,<br />

<strong>на</strong> ден 20.09.2008 годи<strong>на</strong> и тоа 5 големи<br />

икони и 1000 парчиња мали икони кои ги<br />

пријавил и за истите му е извршен службен запис<br />

ПВС (привремен внес <strong>на</strong> стока) во пат<strong>на</strong>та исправа<br />

од истиот датум, не ја ставил <strong>на</strong> увид при излез,<br />

ниту ја пренел без одложување до царинскиот орган<br />

<strong>на</strong> граничен премин Дојран, туку при излез од<br />

<strong>Република</strong> <strong>Македонија</strong> <strong>на</strong> 13.11.2008 годи<strong>на</strong>,<br />

<strong>на</strong><br />

граничниот премин Деве Баир, од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> царинските<br />

работници е откриено дека стоката <strong>на</strong>веде<strong>на</strong><br />

во ПВС (привремен внес <strong>на</strong> стока) не ја поседува<br />

и дека ја пуштил во слободен промет <strong>на</strong> царинското<br />

подрачје <strong>на</strong> Репубика <strong>Македонија</strong> без<br />

да биде спроведе<strong>на</strong> постапка за увозно царинење<br />

и без да бидат платени царинските давачки. Поради<br />

ова <strong>на</strong> сторителот <strong>на</strong> царинскиот прекршок му<br />

е изрече<strong>на</strong> глоба во износ од 500 евра во де<strong>на</strong>рска<br />

противвредност и задолжително предвиде<strong>на</strong><br />

посеб<strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong> мерка одземање <strong>на</strong> стоката<br />

предмет <strong>на</strong> царинскиот прекршок;<br />

- На 02.12.2008 годи<strong>на</strong> <strong>на</strong> железничката станица<br />

во Скопје две лица кои се странски државјанки,<br />

од <strong>Република</strong> Србија од непоз<strong>на</strong>то лице<br />

примиле <strong>на</strong> чување стока која е предмет <strong>на</strong><br />

царински прекршок и тоа: 700 пара плетени<br />

ракавици, 38 парчиња јакни и 20 пара тренерки,<br />

во вкуп<strong>на</strong> вредност од 42.800 де<strong>на</strong>ри, од<br />

непоз<strong>на</strong>то лице, иако според околностите <strong>на</strong><br />

случајот морале да з<strong>на</strong>ат дека со оваа стока бил<br />

сторен прекршок од чл. 263 ст.1 т.8 од Царинскиот<br />

закон,<br />

<strong>на</strong> <strong>на</strong>чин што стоката за која не е плате<strong>на</strong><br />

<strong>цари<strong>на</strong></strong> и други увозни давачки и со истата е<br />

постапувано како да е пуште<strong>на</strong> во слободен<br />

промет без да биде плате<strong>на</strong> <strong>цари<strong>на</strong></strong> и други<br />

увозни давачки пропишани по чл.91 од<br />

Царинскиот закон и за стоката се избег<strong>на</strong>ти царински<br />

давачки во износ од 20.330 де<strong>на</strong>ри. За овој<br />

прекршок <strong>на</strong> сторителите е изрече<strong>на</strong> глоба во износ<br />

од по 2.000 евра во де<strong>на</strong>рска противвредност<br />

и задолжително предвиде<strong>на</strong> посеб<strong>на</strong> прекршоч<strong>на</strong><br />

мерка одземање <strong>на</strong> стоката предмет <strong>на</strong> царинскиот<br />

прекршок.<br />

На самиот почеток <strong>на</strong> 2009 годи<strong>на</strong>, односно во<br />

текот <strong>на</strong> месец јануари се откриени 109 царински<br />

прекршоци за кои од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> овластениот подносител<br />

е поднесено барање за поведување <strong>на</strong><br />

прекршоч<strong>на</strong> постапка.<br />

34


Горан Георгиев<br />

Марија Боневска<br />

Ире<strong>на</strong> Цветковска<br />

При користењето <strong>на</strong> податоците од оваа публикација ги молиме корисниците задолжително да го <strong>на</strong>ведат изворот

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!