23.12.2014 Views

raport për punën e drejtorisë doganore të republikës së maqedonisë ...

raport për punën e drejtorisë doganore të republikës së maqedonisë ...

raport për punën e drejtorisë doganore të republikës së maqedonisë ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

REPUBLIKA E MAQEDONISË<br />

MINISTRIA E FINANCAVE<br />

DREJTORIA DOGANORE<br />

RAPORT PËR PUNËN E DREJTORISË DOGANORE TË<br />

REPUBLIKËS SË MAQEDONISË NË VITIN 2009<br />

Prill 2010


I. EUROINTEGRIMI – UNIONI DOGANOR<br />

PËRMBAJTJA<br />

I. EUROINTEGRIMI – UNIONI DOGANOR 1<br />

II. LEHTËSIMI DHE PËRSHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT 6<br />

III. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJIT 13<br />

IV. BURIMET NJERËZORE 28<br />

V. LOGJISTIKË 33<br />

VI. BASHKËPUNIMI NDËRINSTITUCIONAL DHE NDËRKOMBËTAR 36<br />

VII. TRANSPARENCA 40<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 1


I. EUROINTEGRIMI – UNIONI DOGANOR<br />

1. Harmonizimi me Konven<strong>të</strong>n <strong>për</strong> tranzit <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkët <strong>të</strong> UE<br />

Në bashkëpunim me konsultan<strong>të</strong>t nga UE (IPA 2007) janë realizuar aktivitetet në vijim:<br />

- Formimi i një grupi punu <strong>për</strong> <strong>të</strong> analizuar ndryshimet e legjislacionit nacional me<br />

konven<strong>të</strong>n <strong>për</strong> tranzit <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkët <strong>të</strong> UE,<br />

- Ësh<strong>të</strong> bërë krahasimi i legjislacionit nacional me rregullat e UE dhe janë vërtetuar fushat<br />

<strong>të</strong> cilat duhen <strong>të</strong> harmonizohen,<br />

- Janë identifikuar organet tjera shte<strong>të</strong>rore dhe instutucionet tjera <strong>të</strong> cilat potencialisht mund<br />

<strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> <strong>për</strong>fshira,<br />

- Ësh<strong>të</strong> miratuar plan <strong>për</strong> harmonizimin me Konven<strong>të</strong>n <strong>për</strong> tranzit <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkët <strong>të</strong> UE,<br />

- Formimi i një ëekipi i cili ka filluar me shkruarjen e rregullores,<br />

- Formimi i një ekipi i cili ka filluar me shkruarjen e procedurave dhe standardeve.<br />

2. Përgatitja e një kornize ligjore <strong>për</strong> deklarimin e detyrushëm elektronik<br />

doganor<br />

Janë <strong>për</strong>gatitur ndryshimet dhe plo<strong>të</strong>simet e Ligjit doganor (duhet <strong>të</strong> miratohen në 2010) me <strong>të</strong><br />

cilët kryhet harmonizimi me Ligjin doganor <strong>të</strong> UE, Rregullat e Këshillit <strong>të</strong> UE nr. 2913/1992<br />

dhe ndryshimet dhe plo<strong>të</strong>simet <strong>të</strong> sjella me Rregullat 82/97, 955/1999, 2700/2000, 955/1999,<br />

2700/2000, 648/2005 dhe 1791/2006, me <strong>të</strong> cilët sigurohet edhe korniza ligjore <strong>për</strong><br />

implementimin e sistemit <strong>të</strong> ri elektronik <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e deklaratave <strong>doganore</strong> (SPDD). Po<br />

futet deklarata e detyrushme elektronike <strong>doganore</strong> dhe deklarata <strong>për</strong>mbledhëse importuese dhe<br />

eksportuese. Në rrjedh ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>gatitja e rregullave kontabël <strong>për</strong> <strong>të</strong> dhënat importuese në pajtim<br />

me rregullat e UE.<br />

Me ndryshimet dhe plo<strong>të</strong>simet e Ligjit doganor parashihet edhe heqja e autorizimeve <strong>të</strong> cilat<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> i lëshoi <strong>për</strong> personat juridik <strong>për</strong> kryerjen e punëve <strong>të</strong> pëfaqësimit në<br />

procedurë <strong>doganore</strong>, eliminimin e konceptit person me rizik <strong>të</strong> madh i cili u zbatua gja<strong>të</strong> marrjes<br />

<strong>së</strong> autorizimeve <strong>të</strong> personave juridik <strong>për</strong> kryerjen e punëve <strong>të</strong> <strong>për</strong>faqësimit në procedura<br />

<strong>doganore</strong>, ndërsa parashihet edhe mbartja e dispozitave <strong>për</strong> <strong>për</strong>qindje <strong>të</strong> vetme <strong>doganore</strong> në<br />

Ligjin <strong>për</strong> Tarifë <strong>doganore</strong>.<br />

3. Përgatitja e një kornize ligjore <strong>për</strong> Tarifë <strong>të</strong> integruar <strong>doganore</strong><br />

Janë <strong>për</strong>gatitur ndryshime dhe plo<strong>të</strong>sime <strong>të</strong> Ligjit <strong>për</strong> tarifë <strong>doganore</strong> ( <strong>të</strong> sjellë në fillim <strong>të</strong> vitit<br />

2010) me <strong>të</strong> cilin krijohet kornizë ligjore <strong>për</strong> vendosjen e tarifës <strong>së</strong> integruar <strong>doganore</strong> – TARIM<br />

në <strong>të</strong> cilënjanë <strong>të</strong> integruar <strong>të</strong> gjitha masat tarifore dhe jo-tarifore, në pajtim me dispozitat<br />

aktuale <strong>të</strong> RM. Drejtoria <strong>doganore</strong> <strong>për</strong>caktohet <strong>për</strong> administrator <strong>të</strong> TARIM.<br />

4. Përgatitja e ndryshimeve dhe plo<strong>të</strong>simeve <strong>të</strong> Ligjit <strong>për</strong> taksa administrative në<br />

pje<strong>së</strong>n e <strong>për</strong>punimit <strong>të</strong> dokumenteve <strong>doganore</strong><br />

Janë <strong>për</strong>gatitur ndryshimet dhe plo<strong>të</strong>simet e Ligjit <strong>për</strong> taksa administrative (<strong>të</strong> sjella në janar<br />

2010) me <strong>të</strong> cilët hiqen takat administraive <strong>për</strong>:<br />

- dorëzimin e deklaratave <strong>doganore</strong>,<br />

- kërke<strong>së</strong> <strong>për</strong> lëshimin e certifika<strong>të</strong>s <strong>për</strong> qarkullim EUR 1<br />

- dokumentet <strong>të</strong> cilat janë <strong>për</strong>rcaktuar me marrëveshje ndërkombëtare dhe ndërshte<strong>të</strong>rore <strong>të</strong><br />

pranuara ose <strong>të</strong> ratifikuara nga ana e Republikës <strong>së</strong> Maqedoni<strong>së</strong>, <strong>të</strong> cilat <strong>për</strong>doren në vend<br />

<strong>të</strong> deklaratave <strong>doganore</strong> dhe<br />

- shënim <strong>për</strong> futjen dhe nxerrjen e mallrave në dhe nga zona e lirë ose depo.<br />

Shfuqizimi i këtyre taksave administrative ka <strong>për</strong> qëllim harmonizimin me standardet evropiane,<br />

zvogëlimin e shpenzimeve <strong>të</strong> operatorëve ekonomik dhe zvogëlimin e procedurave<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 2


I. EUROINTEGRIMI – UNIONI DOGANOR<br />

administrative.<br />

5. Drejtoria <strong>doganore</strong> ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>caktuar si organ <strong>për</strong> vendosjen dhe mbajtjen e<br />

nyjeve komunikative me Komisionin Evropian dhe vendet anëtare <strong>të</strong> UE.<br />

Me vendim <strong>të</strong> Qeveri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Republikës <strong>së</strong> Maqedoni<strong>së</strong> prej 07.07.2009, Drejtoria <strong>doganore</strong> ësh<strong>të</strong><br />

caktuar <strong>për</strong> organ kompetent <strong>për</strong> vendosjen dhe mbajtjen e nyjeve komunikuese me Komisionin<br />

evropian dhe vendeve anëtare <strong>të</strong> UE – rrje<strong>të</strong> <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkët komunikimi dhe sistem <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkët<br />

interfejs (CCN/CSI¹). Me kë<strong>të</strong> ësh<strong>të</strong> plo<strong>të</strong>suar një nga kërkesat <strong>për</strong> qasje drejt Konven<strong>të</strong>s <strong>për</strong><br />

tranzit <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkët në mes Bashkësi<strong>së</strong> Evropiane dhe shteteve EFTA, <strong>për</strong> lidhjen e sistemit<br />

elektronik <strong>të</strong> RM <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e deklaratave <strong>doganore</strong> me sistemet <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se <strong>të</strong> vendeve<br />

anëtare <strong>të</strong> UE dhe KE dhe me sistemin e ri <strong>të</strong> kompjuterizuar <strong>të</strong> UE (NCTS¹).<br />

6. Lidhja me sistemet informative <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> UE<br />

Me <strong>për</strong>krahjen e konsultanteve <strong>të</strong> UE, <strong>të</strong> financuar <strong>për</strong>mes IPA 2007, në shtator 2009 ka filluar<br />

<strong>për</strong>gatitja e ToR¹ <strong>për</strong> zhvillim e softuerit <strong>për</strong> lidhje me NCTS dhe CCN/CSI. Përmes IPA 2008<br />

ësh<strong>të</strong> siguruar financimi i zhvillimit <strong>të</strong> këtyre softuerëve.<br />

Me ndihmën e konsultan<strong>të</strong>ve <strong>të</strong> UE, <strong>të</strong> financuara <strong>për</strong>mes IPA 2007, ka filluar <strong>për</strong>gatitja e ToR<br />

<strong>për</strong> interkoneksionin me Tarifën <strong>doganore</strong> e integruar <strong>të</strong> UE (TARIK), informata detyruese<br />

tarifore (EBTI¹), Kuota, mbikëqyrje, si dhe regjistrimin doganor evropian <strong>të</strong> substancave kimike<br />

(ECICS²). Në kuadër <strong>të</strong> IPA 2009 ësh<strong>të</strong> siguruar financimi <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin dhe implementimin e<br />

softuerit dhe firnuzimit <strong>të</strong> pajisjeve <strong>të</strong> nevojshme.<br />

Me qëllim që <strong>të</strong> sigurohet zhvillim <strong>të</strong> koordinuar dhe me kohë <strong>të</strong> sistemeve TIK, në<br />

bashkëpunim me konsultan<strong>të</strong>t e punësuar në kuadër <strong>të</strong> programit IPA 2007, filloi formulimi i një<br />

strategjie <strong>të</strong> re <strong>të</strong> zhvillimit <strong>të</strong> TIK, qëllimi i <strong>së</strong> cilës ësh<strong>të</strong> zhvillimi i servisut <strong>të</strong> TIK-ut, dhe<br />

sistemit <strong>të</strong> integruar TI mjedisit në <strong>për</strong>puthje me UE dhe standardet tjera ndërkombëtare, e cila<br />

mbështet plo<strong>të</strong>sisht trategjinë e biznesit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>, do <strong>të</strong> mbështe<strong>së</strong> transportin dhe<br />

tregtinë dhe menaxhimin me rrezik, do <strong>të</strong> siguron kryerjen e punës me shkallë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

efikasitetit në <strong>raport</strong> me investimet. Objektivat e strategji<strong>së</strong> TIK dalin nga strategjia e biznesit <strong>të</strong><br />

pëcaktuar në planin strategjik <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> dhe planin e saj aksionar, planit nacional<br />

<strong>për</strong> miratimin e <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>s <strong>të</strong> UE, si dhe rekomandimet e misionit moniterues <strong>të</strong> DG TAXUD <strong>për</strong><br />

ve<strong>të</strong>dije TI. Strategjia TIK do ti <strong>për</strong>fshinë <strong>të</strong> gjitha aspektet <strong>për</strong> planifikimin e projekteve <strong>të</strong><br />

<strong>për</strong>caktuar nga Komisioni Evropian në fushën e ndërveprimit <strong>të</strong> sistemeve <strong>doganore</strong> dhe<br />

detalisht <strong>për</strong>punon strategjinë <strong>për</strong> implementimin e ndërveprimit.<br />

Në bashkëpunim me konsultan<strong>të</strong>t <strong>të</strong> punësuar në kuadër <strong>të</strong> programit IPA 2007, ka filluar<br />

<strong>për</strong>gatitja e strategji<strong>së</strong> <strong>për</strong> implementimin e ndërveprimit me sistemin informativ doganor <strong>të</strong> UE<br />

e cila ësh<strong>të</strong> pje<strong>së</strong> e strategji<strong>së</strong> TIK <strong>të</strong> <strong>drejtori<strong>së</strong></strong> <strong>doganore</strong> edhe a<strong>të</strong>:<br />

- Sistem <strong>të</strong> ri tranziti <strong>të</strong> kompjuterizuar;<br />

- mjedis <strong>të</strong> integruar tarifor, <strong>për</strong>fshirë edhe nomenklaturë <strong>të</strong> kombinuar, TARIC, informata<br />

<strong>të</strong> detyrueshme tarifore, kuota tarifore dhe mbikëqyrje, regjistrim <strong>të</strong> substancave kimike,<br />

pezullime, sistem <strong>për</strong> menaxhimin me mostra, dhe sistem <strong>për</strong> ndarjen e <strong>të</strong> dhënave;<br />

- Sistem <strong>për</strong> menaxhimin dhe kontrollin e akcizave;<br />

- Sistem i automatizuar i eksportit;<br />

- Sistem i automatizuar i importit;<br />

- Portali doganor si dhe sisteme tjera.<br />

7. Ësh<strong>të</strong> futur miratimi automatik i rregullave <strong>të</strong> KE <strong>për</strong> klasifikimin e mallrave<br />

në nomenklaturën e kombinuar<br />

Rregullorja ësh<strong>të</strong> plo<strong>të</strong>suar <strong>për</strong> zbatimin e rregullave <strong>të</strong> Komisionit <strong>të</strong> etniteteve evropiane <strong>për</strong><br />

klasifikimin e disa mallrave <strong>të</strong> caktuar në nomenklaturën e kombinuar (“Gazeta zyrtare e RM nr.<br />

114 nga 2009), me çka ësh<strong>të</strong> siguruar miratim i vazhdueshëm dhe zbatim i rregullave <strong>të</strong> UE.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 3


I. EUROINTEGRIMI – UNIONI DOGANOR<br />

8. Tarifa doganor <strong>për</strong> 2010 e harmonizuar me nomenklaturën e kombinuar <strong>të</strong> UE<br />

Në pajtim me detyrimet e pranimit <strong>të</strong> Republikës <strong>së</strong> Maqedoni<strong>së</strong> në Organiza<strong>të</strong>n Bo<strong>të</strong>rore <strong>të</strong><br />

Tregti<strong>së</strong>, Tarifa <strong>doganore</strong> ësh<strong>të</strong> harmonizuar me ndryshimet e nomenklaturës <strong>së</strong> Kombinuar <strong>të</strong><br />

UE, <strong>të</strong> shpallur në Gaze<strong>të</strong>n zyrtare <strong>të</strong> Unionit Evropian nr. L 287 nga 31 tetor 2009. Janë<br />

ndryshuar <strong>për</strong>qindjet <strong>doganore</strong> MFN <strong>të</strong> 426 normave tarifore, ndërsa si rezultat i trendeve <strong>të</strong> reja<br />

në tregti, <strong>për</strong> shkak vëllimit <strong>të</strong> zvogëluar <strong>të</strong> tregti<strong>së</strong> <strong>të</strong> disa mallrave <strong>të</strong> caktuar janë fshirë<br />

gjithsej<strong>të</strong> 330 shenja tarifore, ndërsa janë futur 167 shenja <strong>të</strong> reja tarifore dhe 31 shenja <strong>të</strong> reja<br />

tarifore në nivel nacional. Tarifa <strong>doganore</strong> <strong>për</strong> 2010 me ndryshimet në shenjat tarifore dhe<br />

emërtimin e mallrave pothuaj <strong>të</strong>rësisht ësh<strong>të</strong> harmonizuar me nomenklaturën e Kombinuar <strong>të</strong><br />

UE <strong>për</strong> vitin 2010.<br />

9. Republika e Maqedoni<strong>së</strong> u <strong>për</strong>fshi në Konventa e Reviduar Kjoto<br />

Më 28 korrik 2009 Republika e Maqedoni<strong>së</strong> ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>fshirë te Konventa ndërkombëtare <strong>për</strong><br />

thjesh<strong>të</strong>zimin dhe harmonizimin e procedurave <strong>doganore</strong> (Konventa e reviduar Kjoto) <strong>të</strong> OBD.<br />

Harmonizimi me standardet ësh<strong>të</strong> planifikuar që <strong>të</strong> kryhet në vitin 2010 me ndihmën e<br />

konsultan<strong>të</strong>ve nga UE <strong>të</strong> angazhuar <strong>për</strong>mes projekteve IPA 2007.<br />

Konventa e reviduar Kjoto paraqet një nga instrumentet më <strong>të</strong> rëndësishëm <strong>të</strong> OBD <strong>për</strong> zbatimin<br />

e procedurave uniforme në <strong>të</strong> gjitha palat kontraktuese. Ajo ësh<strong>të</strong> instrument kryesor <strong>për</strong><br />

leh<strong>të</strong>simin e tregti<strong>së</strong>, zbatimin e procedurave transparente <strong>të</strong> thjesh<strong>të</strong>zuara <strong>doganore</strong>, <strong>për</strong>dorimin<br />

e teknologji<strong>së</strong> informatike dhe menaxhiminme rrizik, si dhe partneritet me bashkësinë e biznesit.<br />

Që nga hyrja në fuqi e Konven<strong>të</strong>s <strong>së</strong> reviduar Kiotos më 3 shkurt 2006, deri më tani janë<br />

bashkuar 64 vende vende anëtare <strong>të</strong> OBD.<br />

10. Administrimi dhe mbledhja e akcizave <strong>të</strong> transferuar nga Drejtoria e <strong>të</strong> Hyrave<br />

Publike në Drejtorinë <strong>doganore</strong><br />

Nga 01.01.2010 menaxhimi dhe mbledhja e <strong>të</strong><br />

gjithave llojeve <strong>të</strong> akcizave në <strong>të</strong>rë territorin e<br />

RM ësh<strong>të</strong> transferuar nga Drejtoria <strong>për</strong> <strong>të</strong> Hyra<br />

Publike në Drejtorinë <strong>doganore</strong>. Me rregullat në<br />

fuqi, Drejtoria <strong>doganore</strong> ishte e detyruar me<br />

menaxhimin e akcizave ve<strong>të</strong>m gja<strong>të</strong> importit<br />

dhe eksportit. Kompetencat janë transferuar me<br />

ndryshimin dhe plo<strong>të</strong>simin e Ligjit <strong>për</strong> akciza<br />

dhe <strong>të</strong> Ligjit <strong>për</strong> Drejtorinë <strong>doganore</strong> (“Gazeta<br />

zyrtare e RM” nr. 105/09 nga 21 gusht 2009),<br />

në bazë <strong>të</strong> <strong>së</strong> cilës ësh<strong>të</strong> sjell edhe rregullore e<br />

re <strong>për</strong> zbatimin e Ligjit <strong>për</strong> akciza nga 07.10.2009.<br />

Fuksionet themelore <strong>të</strong> cilat i ka marrë Drejtoria <strong>doganore</strong> janë:<br />

- Lëshimi i licencave akcize,<br />

- Lëshimi i lejeve akcize <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim joakcizë <strong>të</strong> mallrave akcize (alkool <strong>për</strong> barnataore,<br />

spitale, faramaci, kozmetikë etj),<br />

- Lëshimi i markave kontrolluese (banderole),<br />

- Pranimi, <strong>për</strong>punimi dhe verifikimi i dokumenteve akcize,<br />

- Pranimi i paraqitjeve akcize dhe vërtetimi i kërkesave akcize,<br />

- Zbatimi i kontrollit akcizë ndaj tak<strong>së</strong>paguesve akcizë,<br />

- Vepra penale dhe kundërvaj<strong>të</strong>s në pajtim me Ligjin <strong>për</strong> akciza,<br />

- Marrja e lëndëve administrative <strong>të</strong> filluara nga Drejtoria <strong>për</strong> <strong>të</strong> Hyra Publike dhe<br />

udhëheqja e procedurave administrattive,<br />

- Zbatimi dhe zhvillimi i sistemit informatik <strong>për</strong> menaxhimin me akciza,<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 4


I. EUROINTEGRIMI – UNIONI DOGANOR<br />

Në lidhje me organizimin e punës me akcizat janë sjell:<br />

- Ndryshime dhe plo<strong>të</strong>sime <strong>të</strong> rregullores <strong>për</strong> organizimin e punës <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>,<br />

- Ndryshime dhe plo<strong>të</strong>sime <strong>të</strong> rregullores <strong>për</strong> sistematizim <strong>të</strong> vendeve <strong>të</strong> punës në<br />

Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> zbatimin e Ligjit <strong>për</strong> akciza në <strong>punën</strong> <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> mbajtjen e regjistrit <strong>të</strong> poseduesve <strong>të</strong> lejeve akcize dhe regjistrit <strong>të</strong><br />

mbaj<strong>të</strong>sve <strong>të</strong> lejeve <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim preferencial akcizë,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe procedurën <strong>për</strong> kthimin e akcizave <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim <strong>të</strong> gazit<br />

lëngshëm naftues,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe procedurën <strong>për</strong> kthimin e akcizave <strong>të</strong> subjekteve <strong>të</strong> veçanta.<br />

11. Misioni auditues <strong>për</strong> transferimin e kompetencave <strong>për</strong> menaxhimin<br />

decentralizues me ndihmën e Unionit Evropian<br />

Në mars 2009 Komisioni Evropian ka bërë auditimin në gatishmërinë e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> <strong>për</strong><br />

menaxhimin decentralizues me ndihmën e UE në korniza <strong>të</strong> komponen<strong>të</strong>s <strong>së</strong> parë dhe <strong>të</strong> tre<strong>të</strong><br />

IPA. Rezultatet nga auditimi janë apozitive.<br />

12. Implementimi i projketeve IPA 2007<br />

Ka filluar realizimi i projekteve <strong>të</strong> financuar nga<br />

programi i Komisionit Evropian IPA 2007. Në nëntor<br />

2009 në Shkup janë mbajtur takimet e para <strong>të</strong><br />

komiteteve drejtues <strong>të</strong> proekteve “Përkrahja teknike<br />

<strong>për</strong> harmonizimin e mëtutjeshëm <strong>të</strong> legjislacionitt<br />

nacional me a<strong>të</strong> <strong>të</strong> UE në fushën e doganës” dhe<br />

“Përkrahja teknike <strong>për</strong> forcimin e kontrollit doganor”.<br />

13. Takimi i pes<strong>të</strong> i Nënkomitetit <strong>për</strong> tregti, industri, doganë dhe tatime<br />

Në koordinim <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>, më 28 dhe 30 prill 2009 në Shkup ësh<strong>të</strong> mbajtur mbledhja<br />

e pes<strong>të</strong> e Nënkomitetit <strong>për</strong> tregti, industri, doganë dhe tatim, në kuadër <strong>të</strong> komitetit <strong>për</strong><br />

stabilizim dhe asociim ndërmjet Unionit Evropian dhe Republikës <strong>së</strong> Maqedoni<strong>së</strong>.<br />

Në kuadër <strong>të</strong> Nënkomitetit ësh<strong>të</strong> mbajtur mbledhje teknike ndërmjet <strong>për</strong>faqësuesve <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong><br />

<strong>doganore</strong> dhe Drejtori<strong>së</strong> <strong>për</strong> tatime dhe union doganor <strong>të</strong> komisionit Evropian, ku janë diskutuar<br />

çështjet <strong>për</strong> zhvillimin e zbatimit <strong>të</strong> konceptit <strong>të</strong> operatorit <strong>të</strong> autorizuar ekonomik në UE,<br />

zbatimin e informacioneve <strong>të</strong> mëparshme <strong>për</strong> arritjen gjegjësisht dërgimin e dërgesave, zbatimin<br />

e komulimit dijagonal në kontekst <strong>të</strong> Marrëveshjes <strong>për</strong> stabilitzim dhe asociim, miratimin e<br />

regullores <strong>për</strong> zbatimin e Ligjirtr <strong>të</strong> modernizuar doganor <strong>të</strong> UE, si dhe bashkëpunimin e<br />

mëtejshëm në fushën e TIK.<br />

14. Republika e Maqedoni<strong>së</strong> u bashkua te Programi CUSTOMS 2013 <strong>të</strong> UE<br />

Në gusht 2009, me ratifikimin e memorandumit <strong>për</strong> mirkuptim, Republika e Maqedoni<strong>së</strong> edhe<br />

zyrtarisht iu bashkua programit CUSTOMS 2013 <strong>të</strong> UE.<br />

Në dhjetor 2009, në kuadër <strong>të</strong> programit<br />

Dogana 2013, ësh<strong>të</strong> mbajtur punëtori <strong>për</strong><br />

anëtarët e komitetit udhëheqës <strong>të</strong> Doganës<br />

2007/2013. Qëllimi i punëtori<strong>së</strong> ishte<br />

mbartja e <strong>për</strong>vojës <strong>të</strong> Administra<strong>të</strong>s<br />

<strong>doganore</strong> <strong>të</strong> Bulgari<strong>së</strong> nga pje<strong>së</strong>marja në<br />

program, në <strong>të</strong> cilën ajo ka marrë pje<strong>së</strong> nga<br />

Programi CUSTOMS 2013 ka <strong>për</strong> qëllim<br />

<strong>për</strong>mirësimin dhe barazimin e procedurave<br />

<strong>doganore</strong> <strong>të</strong> vendeve anëtare <strong>të</strong> UE dhe vendeve<br />

kandidate <strong>për</strong> anëtarsim, veçanarisht në fushën se<br />

siguri<strong>së</strong> <strong>të</strong> kufinjve <strong>të</strong> jash<strong>të</strong>m, luf<strong>të</strong>n kundër<br />

mashtrimeve dhe mbrojtjen e interesave<br />

financiare ekonomike, si dhe rritjen e<br />

konkurencës <strong>të</strong> kompanive <strong>për</strong>mes <strong>për</strong>shpejtimit<br />

<strong>të</strong> procedurave <strong>doganore</strong> dhe futjes <strong>së</strong> rrethimit<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në doganor vitin 2009 elektronik pa le<strong>të</strong>r.<br />

5


I. EUROINTEGRIMI – UNIONI DOGANOR<br />

viti 1996.<br />

15. Analiza e parë <strong>të</strong> Udhëzimeve <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> Komisionit Evropian 2007 –<br />

Customs Bluprints 2007<br />

Bluprintat e KE paraqesin udhëzime praktike <strong>të</strong> <strong>për</strong>vojave më <strong>të</strong> mira <strong>të</strong> UE, sipas <strong>të</strong> cilave<br />

administratat <strong>doganore</strong> mund ta masin kapacitetin e tyre operativ. Drejtoria <strong>doganore</strong> e RM në<br />

vitin 2009 ka filluar me mësimin e tyre, vlerësimin e tyre dhe zhvillimin e planit <strong>për</strong><br />

harmonizimin e plo<strong>të</strong> me <strong>të</strong>.<br />

16. Faza e dy<strong>të</strong> <strong>për</strong> harmonizimin me kornizën e standardeve <strong>të</strong> OBD <strong>për</strong><br />

sigurimin dhe leh<strong>të</strong>simin e tregti<strong>së</strong><br />

Në kuadër <strong>të</strong> fazës <strong>së</strong> dy<strong>të</strong> nga projekti <strong>për</strong> harmonizimin me Kornizën e standardeve <strong>për</strong><br />

sigurimin dhe leh<strong>të</strong>simin e tregti<strong>së</strong> <strong>të</strong> OBD, në korrik 2009 në Republikën e Maqedoni<strong>së</strong><br />

qëndroi Misioni i OBD e cila kishte <strong>për</strong> qëllim që ta vlerëson zhvillimin e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

nga qershori 2007 e këndej dhe <strong>të</strong> <strong>për</strong>gati<strong>së</strong> rekomandime <strong>për</strong> harmonizimin e mëtutjeshëm me<br />

kornizën e standardeve. Përfaqësuesit e misionit kanë realizuar takime me <strong>për</strong>faqësuesit e<br />

instutucioneve qeveritare si dhe me bashkësinë e biznesit. Sipas <strong>raport</strong>it <strong>të</strong> Misionit, Republika e<br />

Maqedoni<strong>së</strong> pothuajse ësh<strong>të</strong> e plo<strong>të</strong> ka vendosur një shkallë <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> <strong>të</strong> kontrollit bazuar në<br />

analizë <strong>të</strong> rrezikut, menaxhimin e integruar kufitar, leh<strong>të</strong>simin e tregti<strong>së</strong>, etikën dhe integritetin e<br />

<strong>të</strong>punësuarve.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 6


II. LEHTËSIMI DHE SHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT<br />

17. Softver i ri <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e deklaratave <strong>doganore</strong> kompatibil <strong>për</strong><br />

interkonektimin me sistemet <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> UE<br />

Më 23 janar 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka nënshkruar marrëveshje <strong>për</strong> furnizimin e sistemit<br />

elektronik <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e deklaratave <strong>doganore</strong> (SPDD).<br />

Përpunimi i SPDD <strong>të</strong> ri ësh<strong>të</strong> duke u zhvilluar, edhe pse ka ngecje në <strong>raport</strong> <strong>të</strong> dinamikës <strong>së</strong><br />

kontraktuar nga ana e <strong>për</strong>pënuesit. Ësh<strong>të</strong> formuar filial <strong>doganore</strong> virtueal i cili kryen testimin<br />

dhe kontrollon funksionimin e softverit se a korenspodonë me specifikimet teknike. Ësh<strong>të</strong><br />

furnizuar dhe instaluar një pje<strong>së</strong> e madhe nga hardveri i nevojshëm dhe sistemit softver, ndërsa<br />

janë furnizuar edhe sertifikate digjitale <strong>për</strong> nëpunësit doganor. SPDD i ri duhet <strong>të</strong> vedendoset në<br />

fuksionim deri më qershor 2010. Vlerësimi i kualitetit dhe pranimit i SPDD <strong>të</strong> ri janë siguruar<br />

nga ana e konsultuesve <strong>të</strong> financuar nga fondet IPA 2007. Ky sistem duhet ta zavendëson<br />

sistemin ekzistues <strong>për</strong> procesimin e deklaratave <strong>doganore</strong> (ASYCUDA) dhe <strong>të</strong> vendos:<br />

procesimin elektronik <strong>të</strong> deklaratave gja<strong>të</strong> zbatimit <strong>të</strong> procedurave <strong>të</strong> importit, eksportit dhe<br />

tranzitit, nënsistemet plo<strong>të</strong>suese dhe fuksionimet <strong>për</strong> menaxhimin me mbledhjen, garancionet,<br />

analizë <strong>të</strong> rrezikut, autorizimet, tarifën <strong>doganore</strong>, si dhe nënsistemet menaxhuese me laboratori,<br />

akcizat, ponësinë intelektuale mësimin elektronik. Sistemi i ri SDPS duhet <strong>të</strong> siguroj zhvillim<br />

dhe integrim <strong>të</strong> bashkësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> biznesit dhe instutucioneve qeveritare <strong>për</strong>mes <strong>të</strong> ashtuquajturit<br />

domein ekstrem <strong>të</strong> sistemit. Bashkësia e biznesit vazhdueshëm informohet <strong>për</strong> karakteristikat e<br />

SPDD <strong>të</strong> ri <strong>për</strong>mes prezantimeve dhe konferencave, <strong>për</strong>mes mediave dhe trupit këshillëdhënës<br />

me asociimet e bashkësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> biznesit. Kanë filluar analizat <strong>për</strong> sigurimin e qasjes <strong>të</strong> krietereve<br />

<strong>për</strong> analizë <strong>të</strong> rrezikut në organet inspektuese kufitare tek SPDD i ri, i cili duhet <strong>të</strong> mundëson<br />

kontroll më kualitativ <strong>të</strong> bazuar në analizë <strong>të</strong> rezikut gja<strong>të</strong> hayrjes në RM, si dhe <strong>për</strong>fshirjen e<br />

Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> me <strong>për</strong>krahjen 24 orësh <strong>të</strong> këtyre kontrolleve.<br />

18. Azhurnimi i sistemit elektronik njësportel <strong>për</strong> lëshimin e lejeve importuese,<br />

eksportuese dhe kutova tarifore (Single Window/One Stop Shop) - EXIM<br />

EXIM ka vazhduar me sukses fuksionimin në vitin 2009. Në korrik 2009 ësh<strong>të</strong> nënshkruar<br />

memorandum <strong>për</strong> bashkëpunim me USAID, projektin e-Qeveri<strong>të</strong>, <strong>për</strong> zhvillim <strong>të</strong> mëtutjeshëm<br />

dhe <strong>për</strong>parim <strong>të</strong> EXIM. Në rrjedhë janë intervenimet në softverin <strong>për</strong> <strong>të</strong> shtuar fuksionimet e<br />

reja (kërkesa elektronike dhe lëshimin e lejeve transportuesenë qarkullimin bilateral rrugor,<br />

lidhjen me sistemin e ri TIK <strong>të</strong> kontrollit veterinar, lidhjen me SPDD, futjen e <strong>raport</strong>eve <strong>të</strong> reja).<br />

Me qëllim paraqitjen e beneficioneve dhe nxitjen e <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> EXIM janë mbajtur<br />

prezantime në Shkup, Manastir, dhe Strumicë në <strong>të</strong> cilën kanë marrë pje<strong>së</strong> 250 <strong>për</strong>faqësues <strong>të</strong><br />

bashkësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> biznesit.<br />

Në dhjetor 2009 Komisioni Ekonomik i Kombeve <strong>të</strong> Bashkuara <strong>për</strong> Evropën (UNECE) ka<br />

rekomanduar EXIM si model <strong>për</strong> zhvillim <strong>të</strong> sistemit elektronik njësportel <strong>për</strong> leje eksportuese,<br />

importuese në rajon.<br />

Në fillim <strong>të</strong> vitit 2010, në garën zyrtare <strong>të</strong> çmimeve vjetore <strong>për</strong> zgjidhjen nga lëmia e<br />

teknologji<strong>së</strong> informatike komunikative në sektorin publik, çmimin e parë e mori EXIM. Me<br />

kë<strong>të</strong> çmim EXIM ka fituar <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n e pje<strong>së</strong>marrjes në zgjidhjen ndërkombëtare <strong>të</strong> WITSA<br />

2010 Global ICT Excellence Awards <strong>për</strong> vitin 2009 në kuadër <strong>të</strong> kongresit Bo<strong>të</strong>ror <strong>për</strong><br />

teknologji informatike.<br />

19. Pranimi elektronik i aplikimeve, <strong>për</strong>punimi dhe dhënia e lejeve <strong>për</strong> import <strong>për</strong><br />

fisnikërim<br />

Në fund <strong>të</strong> vitit 2009 ka <strong>për</strong>funduar <strong>për</strong>punimi i Web aplikimit <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e kërkesave<br />

<strong>për</strong> import <strong>për</strong> fisnikërim e cila mundëson:<br />

- Paraqitjen elektronike <strong>të</strong> kërkesave <strong>për</strong> import <strong>për</strong> fisnikërim nga ana e operatorëve<br />

ekonimik,<br />

- Pranimin dhe verifikimin e kërkesave nga ana e Drejtori<strong>së</strong> Doganore,<br />

- Kontrolli automatik i vlefshmëri<strong>së</strong> <strong>së</strong> <strong>të</strong> dhënave në kërke<strong>së</strong>n,<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 7


II. LEHTËSIMI DHE SHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT<br />

- Përpunimi i kërke<strong>së</strong>s nga ana e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> dhe këmbimi i informatave me<br />

aplikuesit,<br />

- Lëshimi i lejes,<br />

- Përpunimit <strong>të</strong> <strong>raport</strong>eve.<br />

Programi akoma nuk punon në bazë <strong>të</strong> nënshkrimit elektronik, por operatorët ekonomik do<br />

<strong>të</strong> munden që <strong>për</strong>mes faqes <strong>së</strong> internetit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> Doganore ti paraqesin kërkesat e tyre, e<br />

cila në mënyrë <strong>të</strong> konsiderueshme zvogëlon kohën e administrimit dhe <strong>për</strong>punimit <strong>të</strong> tyre dhe<br />

rritet transparenca dhe ndjekshmëria. Në fillim <strong>të</strong> vitit 2010 kanë filluar aktivitetet promovuese,<br />

si dhe <strong>për</strong>gatitja e udhëzimit shfry<strong>të</strong>zues <strong>për</strong> punë me programin <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e kërkesave <strong>për</strong><br />

import <strong>për</strong> fisnikërim.<br />

Kanë filluar aktivitetet <strong>për</strong> azhurnimin e programit me nënshkrim digjital, dhe futjen e<br />

mundësi<strong>së</strong> <strong>për</strong> aplikimin elektronik dhe marrjen e lejeve <strong>për</strong> lloje tjera <strong>të</strong> procedurave <strong>doganore</strong><br />

me ndikim ekonomik.<br />

20. Zhvillim i sistemit informativ <strong>të</strong> integruar (SII) në Drejtorinë Doganore<br />

Më 31.12.2009 ka <strong>për</strong>funduar testimi dhe periudha shumëmujore i tranzicionit, kur punuan<br />

edhe sistemet e vjetra dhe arkivi tradicional dhe nga 01.01.2010 SII ësh<strong>të</strong> zyrtarisht në<br />

produkcion dhe <strong>për</strong>dorim <strong>të</strong> detyrueshëm në Drejtorinë <strong>doganore</strong>.<br />

Kjo gjenera<strong>të</strong> e SII <strong>për</strong>fshinë:<br />

- Modul <strong>për</strong> menaxhimin me resurset njerëzore,<br />

- Modul <strong>për</strong> punen materiale dhe financiare,<br />

- Modul <strong>për</strong> menaxhimin elektronik me dokumentet.<br />

Moduli <strong>për</strong> menaxhimin elektronik me dokumentet (EDMS) do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong>:<br />

- arkivimin dhe <strong>për</strong>punimin e dokumenteve elektronik dhe kopjeve elektronike <strong>të</strong><br />

dokumenteve le<strong>të</strong>r,<br />

- qarkullimi i dokumenteve elektronik dhe nënshkrimit elektronik,<br />

- ndjekja elektronike <strong>të</strong> statusit <strong>të</strong> dokumenteve nga aspekti i <strong>për</strong>gatitjes, distribuimit,<br />

lëvizjes, arkivimit, lokacionit, auten<strong>të</strong>si<strong>së</strong>, siguri<strong>së</strong> dhe histori<strong>së</strong>.<br />

EDMS <strong>për</strong>fshinë:<br />

- 170 procese punuese <strong>të</strong> identifikuara dhe <strong>për</strong>shkruar,<br />

- afatet e <strong>për</strong>shkruara maksimale <strong>të</strong> proceseve punuse,<br />

- pikat e identifikuara <strong>të</strong> lidhjes dhe relacionit ndërmjet proceseve punuese,<br />

- identifikimi i llojeve standarde <strong>të</strong> dokumenteve,<br />

- nënshkrimi elektronik i dokumenteve.<br />

EDMS mundëson:<br />

- Pranimin e dokumenteve <strong>të</strong> centralizuar elektronik dhe në le<strong>të</strong>r,<br />

- Kopje autentike <strong>të</strong> autorizuara <strong>të</strong> dokumenteve me le<strong>të</strong>r,<br />

- Arkiv <strong>të</strong> centralizuar fizik dhe logjik,<br />

- Autorizimi dhe siguria e dokumenteve në nivel <strong>të</strong> dokumentit <strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m, njësive<br />

organizative, grupë <strong>të</strong> <strong>për</strong>doruesve/funksionimeve/privilegjeve dhe proceseve <strong>të</strong> punës,<br />

- Kërkimi elektronik dhe ndjekja e dokumenteve,<br />

- Skanimi, klasifikimi, shënimi, inçizimin, pranimin dhe dërgimin e pos<strong>të</strong>s interne hyrëse<br />

dhe dalëse,<br />

- Emërtimi i kompetencave <strong>për</strong> dokumentet sipas ekzekutivit, njësi<strong>së</strong> organizative, faza në<br />

proceset punuese dhe ad-hok,<br />

- Këmbimi elektronik i dokumenteve me bashkëpunëtorët e jash<strong>të</strong>m.<br />

Për <strong>të</strong> siguruar fuksionimin e EDMS janë <strong>për</strong>gatitur 22 akte interne:<br />

- Përshkrimi i proceseve punuese sipas fazave,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë me EDMS,<br />

- Udhëzim shfry<strong>të</strong>zues <strong>për</strong> Web skanimin e udhëzimeve,<br />

- Udhëzim shfry<strong>të</strong>zues <strong>për</strong> ndryshimin e fjakalimit në EDMS,<br />

- Doracak <strong>për</strong> komunikim <strong>të</strong> brendshëm <strong>për</strong>mes njësive organizative në EDMS,<br />

- Udhëzim shfry<strong>të</strong>zues <strong>për</strong> <strong>punën</strong> me EDMS <strong>për</strong> shfry<strong>të</strong>zuesit e Web klient,<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 8


II. LEHTËSIMI DHE SHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT<br />

- Udhëzim shfry<strong>të</strong>zues <strong>për</strong> nënshkrimin elektronik <strong>të</strong> dokumenteve,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e dokumenteve nga lloji i faturave në EDMS,<br />

- Rregullore <strong>për</strong> punë me EDMS sistemi help desk,<br />

- Udhëzim shfry<strong>të</strong>zues <strong>për</strong> evidentimin elektronik <strong>të</strong> matareiale laboratorike,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> evidentimin e mallrave <strong>të</strong> konfiskuar,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë me softver <strong>për</strong> matjen e performancës <strong>së</strong> punës,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë me softverin <strong>për</strong> regjistrimin e mjeteve kryesore,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> arkivim <strong>për</strong>punues <strong>të</strong> kërkesave elektronike nga palët,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë me softver <strong>për</strong> punë materiale dhe financiare,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> parashtrimin elektronik <strong>të</strong> kërkesave te Drejtoria <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë punë me aplikimin <strong>për</strong> evidentimin e formularit EUR 1,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë punë me aplikimin <strong>për</strong> evidentimin e plombave,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë punë me aplikimin <strong>për</strong> zbatimin, regrutimin dhe punësimin,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë punë me aplikimin <strong>për</strong> evidentimin e listave anketuese,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> qasje në sistemin elektronik <strong>për</strong> evidentimin personal,<br />

- Doracak <strong>për</strong> kërkimin e udhëzimeve <strong>të</strong> <strong>për</strong>gatitur në Drejtorinë <strong>doganore</strong> në EDMS,<br />

Kanë filluar <strong>për</strong>gatitjet <strong>për</strong> gjenera<strong>të</strong>n e ardhshme <strong>të</strong> EDMS i cili <strong>për</strong>fshinë:<br />

- definimin e <strong>të</strong> gjitha llojeve <strong>të</strong> evidentimit në Drejtorinë <strong>doganore</strong>, llojin dhe karakterin e<br />

<strong>të</strong> dhënave,<br />

- definimin e <strong>të</strong> gjitha llojeve <strong>të</strong> formulareve <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim intern dhe ekstern,<br />

- harmonizimin e informatave dhe formulareve dhe eliminimin e evidentimit <strong>të</strong> dyfish<strong>të</strong>,<br />

- definimin e administratorëve dhe depozituesit,<br />

- zhvillim i aplikacionit softver,<br />

- sjelljen e rregullave <strong>të</strong> caktuara <strong>për</strong> pëdorimin e sistemit.<br />

21. Trupi këshillëdhënës <strong>për</strong> bashkëpunim ndërmjet bashkësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> biznesit dhe<br />

Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

Më 30.01.2009 Drejtoria <strong>doganore</strong>, Oda Ekonomike e RM, Lidhja e Odave Ekonomike <strong>të</strong><br />

Maqedoni<strong>së</strong>, Oda Ekonomike e Maqedoni<strong>së</strong> Veriperendimore, MAKAMTRANS – Shoqeata e<br />

sindikatave <strong>të</strong> pavarura <strong>të</strong> transportuesve me kamion, SIZ “Trafiku i Maqedoni<strong>së</strong>”, A.M.E.R.I.T<br />

dhe grupi i shpedituesve ndërkombëtar dhe operatorëve logjistik, kanë nënshkruar<br />

Memorandum <strong>për</strong> vendosjen e lidhjes këshillëdhënëse dhe bashkëpunim dhe memorndum <strong>për</strong><br />

formimin e trupit këshillëdhënës. Më vonë në memorandum u bashkua edhe Oda Ekonomike<br />

Amerikano – Maqedone.<br />

Qëllimi i memorandumit ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>parimi i partneritetit ndërmjet Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> dhe<br />

bashkësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> biznesit me qëllim rritjes <strong>të</strong> siguri<strong>së</strong> dhe leh<strong>të</strong>si<strong>së</strong> <strong>të</strong> tregti<strong>së</strong> ndërkombëtare.<br />

Përforcimi i bashkëpunimit me bashkësinë e biznesit <strong>për</strong>mes formimit <strong>të</strong> trupit këshillëdhënës<br />

ësh<strong>të</strong> standard i Konven<strong>të</strong>s <strong>për</strong> thjesh<strong>të</strong>zimin dhe harmonizimin e procedurave <strong>doganore</strong><br />

(Konventa e reviduar Kioto) e cila u ratifikua nga ana e Kuvendit <strong>të</strong> RM në janar 2008.<br />

Në periudhën nga themelimi i saj në janar 2009 trupi këshillëdhënës ka mbajtur <strong>së</strong> paku një<br />

takim në muaj, ndërsa nën organizimin e saj janë mbajtur edhe shumë konferenca dhe trajnime.<br />

Bashkëpunimi në kuadër <strong>të</strong> trupit këshillëdhënës ka rezultuar me sjelljen e ndryshimeve në<br />

rregullore dhe në organizimin e punës në Drejtorinë <strong>doganore</strong>.<br />

22. Kriteret e leh<strong>të</strong>suara <strong>për</strong> reduktimin e shumës <strong>së</strong> garanci<strong>së</strong> <strong>të</strong> <strong>për</strong>gjithshme <strong>për</strong><br />

sigurimin e borxhit doganor<br />

Në shkurt 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell ndryshime në Udhëzimin <strong>për</strong> vlerësimin e<br />

kritereve <strong>për</strong> lar<strong>të</strong>sinë e shumës <strong>të</strong> garanci<strong>së</strong> <strong>së</strong> <strong>për</strong>gjithshme <strong>për</strong> sigurimin e borxhit doganor.<br />

Në pajtim me ndryshimet, cenzusi kapital minimal si një nga kriteret <strong>për</strong> reduktimin e garanci<strong>së</strong><br />

bankare, ësh<strong>të</strong> zvogëluar prej një milion në 300 mijë euro. Njëkohësisht, sigurimi i mendimit<br />

pozitiv <strong>të</strong> auditimit <strong>të</strong> <strong>raport</strong>it financiar, si kriter i dy<strong>të</strong>, ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>qëndruar ve<strong>të</strong>m në kompani<strong>të</strong><br />

<strong>të</strong> cilat kanë obligim <strong>të</strong> sigurojnë mendim <strong>të</strong> pavarur auditimi në pajtim me Ligjin <strong>për</strong> shoqëri<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 9


II. LEHTËSIMI DHE SHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT<br />

tregtare.<br />

23. Tarifa <strong>doganore</strong> <strong>për</strong> vitin 2009 në gjuhën Angleze<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> ka <strong>për</strong>gatitur Tarifë <strong>doganore</strong> <strong>për</strong> vitin 2009 në gjuhën angleze dhe <strong>të</strong><br />

njëj<strong>të</strong>n e ka shpallur në faqen e internetit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>. Qëllimi ësh<strong>të</strong> sigurimi i<br />

informatave <strong>të</strong> <strong>për</strong>doruesve vendas dhe atyre <strong>të</strong> huaj në shikim <strong>të</strong> sistemimit <strong>të</strong> mallrave, <strong>të</strong><br />

dhënave <strong>doganore</strong> ( preferencialet dhe MFN), masat e politikës tregtare, TVSH dhe akcizat.<br />

24. Operacionalizimi i konceptit operator i autorizuar ekonomik<br />

Në fillim <strong>të</strong> vitit 2009 Qeveria e Republikës <strong>së</strong> Maqedoni<strong>së</strong> ka bërë ndryshime dhe<br />

plo<strong>të</strong>sime <strong>të</strong> Urdhëre<strong>së</strong><strong>së</strong> <strong>për</strong> zbatimin e Ligjit doganor me <strong>të</strong> cilin operacionalizohet koncepti<br />

operatorit ekonomik <strong>të</strong> autorizuar, <strong>të</strong> futur me ndryshimet e Ligjit doganor në vitin 2008.<br />

Megjitha<strong>të</strong>, si edhe në vendet anëtare <strong>të</strong> UE kjo mundësi ligjore akoma nuk ësh<strong>të</strong> në fuksion.<br />

25. Masat <strong>për</strong> shpejtimin e transportit dhe tregti<strong>së</strong> – rregullatore gijotinë<br />

Me qëllim shpejtimin dhe leh<strong>të</strong>simin e transportit dhe tregti<strong>së</strong> Qeveria e Republikës <strong>së</strong><br />

Maqedoni<strong>së</strong> në fillim <strong>të</strong> 2009 ka sjell 50 masa në kuadër <strong>të</strong> fazës <strong>së</strong> dy<strong>të</strong> <strong>të</strong> gijotinës<br />

rregullatore, para<strong>së</strong>gjithash <strong>të</strong> orjentuar tek <strong>për</strong>shpejtimi i transportit dhe tregti<strong>së</strong>. Disa nga<br />

masat tani më janë realizuar, ndërsa <strong>të</strong> tjerët janë në fazën e realizimit. Masa më interesante në<br />

kë<strong>të</strong> projekt janë në vijim:<br />

- 24 orë prania e inspeksionit fitosanitar dhe veterinar në vendkalimet kufitare<br />

- Vendosja e sistemit i kontroleve selektive <strong>të</strong> bazuar në analizë <strong>të</strong> rezikut nga ana e<br />

inspeksionit fitosanitar,<br />

- Analizimi i mundësive <strong>për</strong> zbatimin kontrolleve <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkët me shërbimet<br />

<strong>doganore</strong> <strong>të</strong> vendeve fqinje,<br />

- Reduktimi i taksave <strong>për</strong> inspektim veterinar dhe sanitar,<br />

- Harmonizimi i regjimit <strong>të</strong> tranzitit <strong>të</strong> mallrave në vendkalimet kufitare <strong>të</strong> RM me<br />

shërbimet <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> vendeve fqinje,<br />

- Në vendkalimet kufitare ku ka kushte infrastrukturore <strong>të</strong> sigurohet kalim i gjelbërt <strong>për</strong><br />

automjete boshe dhe automjete <strong>të</strong> cilët transportojnë mallra që prishen,<br />

- Përforcimi i kontrollit i kalimeve ilegale <strong>të</strong> kufinjve me qëllim luftimin e kontrabandës<br />

me mallra <strong>të</strong> konsumim <strong>të</strong> gjërë dhe falsifikim,<br />

- Pranimi i dokumenteve <strong>të</strong> lishuar nga organi doganor i UE <strong>për</strong> lëshimin e lejeve <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se<br />

në RM.<br />

26. Vendosja e mundësi<strong>së</strong> <strong>për</strong> anke<strong>së</strong> nga ana e operatorëve ekonomik <strong>të</strong><br />

procesverbalit <strong>për</strong> kontroll <strong>të</strong> provave <strong>për</strong> prejardhje <strong>të</strong> mallrave nga aspekti i<br />

trajtimit preferencial<br />

Në korrik 2009 ësh<strong>të</strong> ndryshuar Udhëzimi <strong>për</strong> marrëveshje preferenciale, ku ndër tjera,<br />

eksportuesve u ësh<strong>të</strong> mundësuar që <strong>të</strong> ankohen në konstatimin e proceverbalit nga komisioni<br />

kompetent <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në lidhje me verifikimin e kryer <strong>të</strong> provave <strong>për</strong> prejardhje<br />

sipas kërke<strong>së</strong>s <strong>së</strong> kërkuar nga organi i huaj doganor.<br />

Gjegjësisht, nëse eksportuesi nuk pajtohet me <strong>të</strong> dhënat e procesverbalit, mundet që në afat<br />

prej 8 di<strong>të</strong>sh pas pranimit <strong>të</strong> procesverbalit <strong>të</strong> paraqes kundërshtim <strong>për</strong> <strong>të</strong> njëjtin, <strong>për</strong>mes<br />

komisionit tek dogana kompetente. Organi doganor <strong>për</strong> shkak anke<strong>së</strong>s, <strong>për</strong><strong>së</strong>ri formon komision<br />

e cila pas <strong>për</strong><strong>së</strong>ritje <strong>së</strong> kontrollit <strong>të</strong> lëndës <strong>për</strong>gatit procesverbal i cili <strong>për</strong><strong>së</strong>ri dorëzohet edhe tek<br />

pala. Kundër procesverbalit nga kontrolli i <strong>për</strong><strong>së</strong>ritur nuk ësh<strong>të</strong> i lejuar kundërshtim. Në pajtim<br />

me rezultatin nga kontrolli i kryer, nëse ka ndryshim në deklara<strong>të</strong>n <strong>doganore</strong>, ndërsa eksportuesi<br />

ose <strong>për</strong>faqësuesi i tij i pranon konstatimet nga në procesverbal, <strong>për</strong> obligim e ka <strong>të</strong> paraqes<br />

deklara<strong>të</strong> <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> re. Nëse eksportuesi ose <strong>për</strong>faqësuesi i tij nuk pajtohet me konstatimet e<br />

procesverbalit dhe nuk dorëzon deklara<strong>të</strong> <strong>të</strong> ndryshuar <strong>të</strong> re, organi doganor sipas detyrës<br />

zyrtare <strong>për</strong>gatit vendim <strong>për</strong> ndryshimin e <strong>të</strong> dhënave në deklara<strong>të</strong>n <strong>doganore</strong>.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 10


II. LEHTËSIMI DHE SHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT<br />

Eksportuesi në pajtim me dispozitat ligjore ka <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> ankese <strong>të</strong> vendimit <strong>të</strong> këtill tek<br />

Ministria e Financave si organ i shkallës <strong>së</strong> dy<strong>të</strong>.<br />

27. Vendosja e modulit <strong>për</strong> mësim elektronik <strong>për</strong> zbatimin e sistemit <strong>për</strong><br />

regjistrimin dhe identifikimin e operatorëve ekonomik – Economic Operators<br />

Registration and Identification (EORI)<br />

Në bashkëpunim me drejtorinë gjenerale <strong>për</strong> doganë dhe tatime <strong>të</strong> KE, në korrik 2009 ësh<strong>të</strong><br />

<strong>për</strong>punuar modul <strong>për</strong> mësim elektronik <strong>për</strong> zbatimin e sistemit <strong>për</strong> regjistrim dhe identifikim <strong>të</strong><br />

operatorëve ekonomik (EORI). Sipas sitemit, <strong>të</strong> cilin UE filloi ta zbatoj nga 1 korriku 2009,<br />

operatorët ekonomik në UE <strong>të</strong> cilët merren me aktivitetet <strong>doganore</strong> me import dhe eksport<br />

duhen <strong>të</strong> regjistrohen në <strong>të</strong> dhe <strong>të</strong> marin numrin e ve<strong>të</strong>m EORI.<br />

Moduli elektronik ka karakter informatik, ësh<strong>të</strong> i dedikuar <strong>për</strong> njohjen e operatorëve<br />

ekonomik me instrumentet <strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e masave <strong>të</strong> siguri<strong>së</strong> <strong>të</strong> cilat kanë <strong>të</strong> bëjnë me<br />

importin dhe eksportin e mallrave në dhe jash<strong>të</strong> UE, me çka leh<strong>të</strong>sohet tregtia e ligjshme dhe<br />

<strong>për</strong> <strong>të</strong> zvogëluar rreziqet e mundshme. Moduli ësh<strong>të</strong> krijuar në kuadër <strong>të</strong> programit Customs<br />

2013 dhe ësh<strong>të</strong> pje<strong>së</strong> e strategji<strong>së</strong> <strong>së</strong> trajnimeve <strong>për</strong> mësim elektronik. Për <strong>të</strong> gjitha palët e<br />

interesuara modulin mund ta gjeni pëmes faqës <strong>së</strong> internetit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> Doganore.<br />

Në gusht 2009, Drejtoria Doganore ka organizuar trajnim <strong>për</strong> rolin e numrave EORI.<br />

Trajnimi ishte pje<strong>së</strong> e aktiviteteve <strong>të</strong> parapara në programin Customs 2013. Qëllimi i trajnimit<br />

ishte njohja me rëndësinë e numrit EORI, personat <strong>të</strong> cilët duhet <strong>të</strong> posedojnë numër EORI, ku<br />

mund <strong>të</strong> merret numri EORI dhe rregullta ligjore lidhur me numrin EORI.<br />

28. Kushtet e vendosura <strong>për</strong> udhëheqjen statistike <strong>të</strong> këmbimit tregtar me Kosovën<br />

Në mes <strong>të</strong> 2009 ësh<strong>të</strong> ndryshuar Rregullorja <strong>për</strong> mënyrën e plo<strong>të</strong>simit <strong>të</strong> deklaratave<br />

<strong>doganore</strong> dhe kodeksin e shifrave me shifra <strong>të</strong> reja <strong>për</strong> emër dhe shifër edhe a<strong>të</strong> Kosova – HK<br />

dhe Mali i Zi – ME, ndërsa emri i vendit dhe shenja Serbija dhe Mali i Zi – CS ndyshohet me<br />

Seerbija – RS.<br />

29. Ësh<strong>të</strong> hequr taksa e udhëtimit nga automjetet e huaja <strong>të</strong> cilët kryejnë transport<br />

në territorin e Rm<br />

Në shtator 2009 ësh<strong>të</strong> ndryshuar Vendimi <strong>për</strong> shumën dhe mënyrën e page<strong>së</strong>s <strong>të</strong><br />

kompensimit <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin e rugëve publike <strong>për</strong> mjete motorike dhe rimorkio, me çka ësh<strong>të</strong><br />

ndërprerë obligimi <strong>për</strong> arkëtimin e tak<strong>së</strong>s udhëtuese nga automjetet e huaja <strong>për</strong> transport <strong>të</strong><br />

uudhëtarëve dhe mallrave <strong>të</strong> cilën e krynte Drejtoria <strong>doganore</strong>.<br />

30. Rregullimi i mënyrës <strong>së</strong> konverzimit <strong>të</strong> vlerës <strong>doganore</strong> nga valutat e huaja në<br />

denarë<br />

Në shtator 2009 Ministri i Financave ka sjell rregullore <strong>të</strong> re <strong>për</strong> mënyrën e zbatimit <strong>të</strong><br />

kursit <strong>të</strong> me<strong>së</strong>m në procedurën e vërtetimit <strong>të</strong> vlerës <strong>doganore</strong>, me <strong>të</strong> cilën specifikohet periudha<br />

e kohëzgjatjes dhe mënyra e <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> kursit devizor <strong>të</strong> denarit <strong>për</strong> konverzim <strong>të</strong> valutave <strong>të</strong><br />

huaja gja<strong>të</strong> vërtetimit <strong>të</strong> vlerës <strong>të</strong> mallit <strong>të</strong> importuar si bazë <strong>për</strong> <strong>për</strong>llogaritjen e <strong>të</strong> dhënave<br />

importuese.<br />

31. Rregullimi i procedurave <strong>doganore</strong> <strong>për</strong> import <strong>të</strong> <strong>për</strong>kohshëm <strong>të</strong> mallrave <strong>për</strong><br />

turizmin e gjueti<strong>së</strong><br />

Me qëllim zbatimin e<br />

procedurave <strong>doganore</strong> në <strong>të</strong>rë<br />

territorin e RM, në shtator 2009,<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim<br />

<strong>për</strong> zbatimin e procedurave <strong>doganore</strong><br />

<strong>për</strong> import <strong>të</strong> <strong>për</strong>kohshëm <strong>të</strong> mallrave<br />

<strong>për</strong> nevojat e turizmit <strong>të</strong><br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 11


II. LEHTËSIMI DHE SHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT<br />

gjueti<strong>së</strong>, me <strong>të</strong> cilat sqarohet mënyra e mallrave <strong>për</strong> nevojat e turizmit <strong>të</strong> gjueti<strong>së</strong> ( sende<br />

personale, mallra <strong>për</strong> qëllime sportive, pajisje gjuetie,).<br />

Njëkohësisht ësh<strong>të</strong> punuar dhe ësh<strong>të</strong> vendosur në funksion softver <strong>për</strong> evidentimin e<br />

rrjedhjes ndërkufitare <strong>të</strong> kafshëve. I njëjti ësh<strong>të</strong> në funksion tek nëpunësit doganor tek <strong>të</strong> gjitha<br />

vendkalimet kufitare.<br />

32. Ndërtimi i vendkalimit kufitar Bllacë<br />

Deri në fund <strong>të</strong> vitit 2009 kanë <strong>për</strong>funduar <strong>të</strong> gjitha <strong>për</strong>gatitjet <strong>për</strong> fillimin me ndërtimin e<br />

vendkalimit kufitar Bllacë, ku në fillim <strong>të</strong> 2010 Drejtoria Doganore me ofruesin më <strong>të</strong> volitshëm<br />

ka nënshkruar marrëveshje <strong>për</strong> ndërtimin e vendkalimit kufitar Bllacë – pjesa e udhëtarëve në<br />

kufirin mes Maqedoni<strong>së</strong> dhe Kosovës. Projekti ësh<strong>të</strong> finacuar me kredit nga Banka Bo<strong>të</strong>rore në<br />

kuadër <strong>të</strong> projektit <strong>të</strong> dy<strong>të</strong> <strong>për</strong> <strong>për</strong>shpejtimin e transportit dhe tregti<strong>së</strong>. Ndërtimi duhet <strong>të</strong> fillon<br />

në prill dhe <strong>të</strong> zgja<strong>së</strong> 14 muaj.<br />

33. Zbatimi i kumulimit diagonal <strong>të</strong> prejardhjes me Serbinë<br />

Kjo do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> që gja<strong>të</strong> prodhimit <strong>të</strong> produkteve <strong>të</strong> gatshme mund <strong>të</strong> <strong>për</strong>doren materiale <strong>të</strong><br />

<strong>për</strong>punuara me prejardhje nga Serbia dhe <strong>të</strong> njëjtat marrin status <strong>të</strong> prodhimeve me prejardhje <strong>të</strong><br />

Maqedoni<strong>së</strong> gja<strong>të</strong> eeksportit në vendet anëtare <strong>të</strong> UE.<br />

34. Aktivitetet e filluara <strong>për</strong> lidhjen e kontratave <strong>për</strong> tregti <strong>të</strong> lirë me vendet<br />

Mesdhetare<br />

Me qëllim plo<strong>të</strong>simin e kushteve <strong>për</strong> <strong>për</strong>fshirjen e RM në sistemin pan-evro-mediteran <strong>të</strong><br />

kumulimit diagonal <strong>të</strong> prejardhjes <strong>së</strong> mallrave, ësh<strong>të</strong> analizuar këmbimi i ndërsjellë me vendet<br />

mesdhetare dhe janë inicuar bisedime <strong>për</strong> lidhje <strong>të</strong> kontratave <strong>për</strong> tregti <strong>të</strong> lirë me Izraelin dhe<br />

Egjiptin.<br />

35. Iniciativa e <strong>për</strong><strong>të</strong>ritur <strong>për</strong> lidhjen e kontra<strong>të</strong>s <strong>për</strong> tregti <strong>të</strong> lirë me Federa<strong>të</strong>n<br />

Ruse<br />

Vëllimi i vogël i këmbimit tregtar me Federa<strong>të</strong>n Ruse ishte baza <strong>për</strong> <strong>për</strong><strong>të</strong>ritjen e<br />

marrëveshjeve <strong>për</strong> lidhjen e kontra<strong>të</strong>s <strong>për</strong> tregti <strong>të</strong> lirë i cili do <strong>të</strong> mundëson zgjërim <strong>të</strong> plasmanit<br />

<strong>të</strong> prodhimeve maqedonase në tregun rus, veçanarisht prodhimet bujqësore.<br />

36. Vëllimi i punës<br />

Në vitin 2009 operatorët ekonomik interes më <strong>të</strong> madh kishin <strong>për</strong> lejet <strong>për</strong> import <strong>për</strong><br />

fisnikërim dhe <strong>për</strong> depot <strong>doganore</strong>. Interesi i kompanive <strong>për</strong> kërke<strong>së</strong> <strong>të</strong> autorizimeve <strong>për</strong><br />

procedurat e thjesh<strong>të</strong>zuara <strong>doganore</strong> pothuajse ësh<strong>të</strong> dyfishuar në krahasim me vitet e<br />

mëparshme, por ende ësh<strong>të</strong> në nivel <strong>të</strong> ulët <strong>të</strong> pa<strong>për</strong>shtatshëm në krahasim <strong>të</strong> pritjeve dhe<br />

beneficioneve që i mundëson.<br />

Nga ana tje<strong>të</strong>r, në vitin<br />

2009 ësh<strong>të</strong> ritur interesi <strong>për</strong><br />

marrjen e lejeve <strong>për</strong><br />

doganim lokal gja<strong>të</strong><br />

magazinimit, import dhe<br />

eksport. Në vitin 2009<br />

Drejtoria Doganore ka<br />

filluar me ndjekjen<br />

sistematike dhe kontrollin e<br />

Lloji i lejeve 2009 2008 2007<br />

Përfaqësimi doganor 33 25 22<br />

Procedura me ndikim ekonomik 533 213 226<br />

Pranues i autorizuar 24 9 8<br />

Doganim lokal 59 32 27<br />

Eksportues i autorizuar 11 8 1<br />

Informacion i detyrueshëm doganor 167 174 99<br />

fuksionimit <strong>të</strong> poseduesve <strong>të</strong> lejeve <strong>për</strong> kryerjen e punëve <strong>të</strong> <strong>për</strong>faqësimit doganor, si rezultat i<br />

<strong>së</strong> cilës 3 kompanive iu ësh<strong>të</strong> marrë leja <strong>për</strong> shkak <strong>të</strong> parragullsive <strong>të</strong> konstatuara.<br />

Në vitin 2009 janë <strong>për</strong>punuar gjithsej<strong>të</strong> 402 mijë deklarata <strong>doganore</strong>, ku ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong> 16,4% më<br />

pak në krahasim me vitin 2008 (468 mijë në 2008). Në kuadër <strong>të</strong> <strong>për</strong>punimit <strong>të</strong> deklaratave<br />

<strong>doganore</strong>, janë <strong>për</strong>punuar 231 deklarata <strong>doganore</strong> importuese, ku ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong> 3,4% më pak në<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 12


II. LEHTËSIMI DHE SHPEJTIMI I TREGTISË DHE TRANSPORTIT<br />

krahasim me vitin 2008 ku janë <strong>për</strong>punuar 269 mijë deklarata <strong>doganore</strong> importuese. Në vitin<br />

2009 janë <strong>për</strong>punuar 171 mijë deklarata <strong>doganore</strong> eksportuese ku ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong> 15% më pak në<br />

krahasim me vitin 2008. Në vitin 2009 nuk ka ndryshime <strong>të</strong> rëndësishme në strukturën e<br />

deklaratave <strong>të</strong> <strong>për</strong>punuara as në <strong>të</strong> transportin rrugor, hekurudhor, postar dhe ajror.<br />

Në vitin 2009 në<strong>për</strong> kufinj<strong>të</strong> e RM kanë kaluar 287 mijë kamiona, 249 mijë vagona dhe 12<br />

mijë avionë.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 13


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

37. Regullimi i fuksionimit <strong>të</strong> aktiviteteve kundërzbuluese<br />

Në mars 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> punë <strong>të</strong> Repartit <strong>për</strong> kundërzbulim,<br />

si dhe mënyrën e grumbullimit <strong>të</strong> informatave <strong>për</strong> ndalimin dhe zbulimin e kundërvajtjeve<br />

<strong>doganore</strong> dhe veprave penale, vlerësimin e tyre, analizë, hetim dhe dërgim deri te njësi<strong>të</strong> tjera<br />

organizative <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> dhe tek organet tjera shte<strong>të</strong>rore.<br />

38. Në funksion lista qendrore e <strong>të</strong> dyshuarve<br />

Në mars 2009, Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> lis<strong>të</strong> qendrore <strong>të</strong> dyshuarve, me <strong>të</strong><br />

cilin rregullohet kompetencat dh e<strong>për</strong>gjegjësi<strong>të</strong> në Drejtorinë <strong>doganore</strong> <strong>për</strong> <strong>për</strong>gatitjen dhe<br />

<strong>për</strong>dorimin e në lis<strong>të</strong>n qendrore e <strong>të</strong> dyshuarve (LQD) persona fizik dhe juridik dhe automjete<br />

<strong>për</strong> <strong>të</strong> cilët konsiderohen <strong>të</strong> justifikuar duhet t’i kushtojnë vëmendje plo<strong>të</strong>suese gja<strong>të</strong> çfardo<br />

kontrolli doganor.<br />

LQD paraqet mjet <strong>për</strong> ndihmë <strong>të</strong> doganierëve gja<strong>të</strong> kryerjes <strong>së</strong> kontrolleve. Nëpunësi<br />

doganor i cili kryen kontroll mund që në çdo kohë <strong>të</strong> kërrkon nga reparti <strong>për</strong> koordinim dhe<br />

komunikim informata se personi ose automjeti qëndron në LQD. Nëse personi ose automjeti<br />

ësh<strong>të</strong> i vendosur në LQD, doganieri do <strong>të</strong> merr udhëzime <strong>të</strong> qarta <strong>për</strong> aktivitetet dhe masat që<br />

duhet ti ndërmarrë.<br />

Në pajtim me udhëzimin <strong>për</strong> lis<strong>të</strong> qendrore e <strong>të</strong> dyshuarve, në gusht 2009 ësh<strong>të</strong> sjell<br />

instruksion operativ me <strong>të</strong> cilin <strong>për</strong>shkruhet mënyra e <strong>për</strong>dorimit e sistemit elektronik – Lista<br />

qendrore e <strong>të</strong> dyshuarve.<br />

39. Vendosja e sistemit elektronik <strong>për</strong> shkëmbimin e informatave zbuluese dhe<br />

porosive<br />

Me qëllim forcimin e mëtutjeshëm <strong>të</strong> kapacitetit <strong>për</strong> luf<strong>të</strong>n kundër mashtrimeve <strong>doganore</strong><br />

në qershor ësh<strong>të</strong> vendosur sistemi elektronik <strong>për</strong> këmbimin e informatave zbuluese dhe porosive<br />

në mes Repartit <strong>për</strong> kundërzbulim dhe njësive kufitare. Administrimi dhe <strong>për</strong>dorimi janë<br />

rregulluar me instruksion operativ <strong>për</strong> pëdorimin e sistemit <strong>të</strong> këmbimit elektronik <strong>të</strong> porosive<br />

zbuluese.<br />

40. Vendosja e softverit <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e informatave zbuluese<br />

Në bashkëpunim me sh<strong>të</strong>pinë konsultive Crown Agents kanë vazhduar aktivitetet <strong>për</strong><br />

implementimin e sistemit <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e informatave zbuluese, konfiskimeve, kontrolleve<br />

dhe <strong>të</strong> dhënave nga kontrolli, (TRIPS). Sipas planit ky sistem duhet <strong>të</strong> bëeht plo<strong>të</strong>sisht<br />

funksional deri në fund <strong>të</strong> qershorit 2010.<br />

41. Rregullimi i funksionimit <strong>të</strong> sistemit <strong>për</strong> videombikëqyrje, inçizim dhe<br />

transmision<br />

Me qëllim <strong>për</strong>shkrimin e mënyrës <strong>së</strong> punës dhe procedurave standarde <strong>të</strong> sistemit <strong>për</strong><br />

videombikëqyrje, inçizim dhe transmision në janar 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim<br />

<strong>për</strong> punë me CCTV¹ sistem <strong>për</strong> videombikëqyrje, içizim dhe transmision <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

me <strong>të</strong> cilën <strong>për</strong>shkruhet mënyra e punës dhe procedurat standarde <strong>të</strong> këtij sistemi. Në <strong>të</strong> gjitha<br />

filialet <strong>doganore</strong> (kufitare dhe <strong>të</strong> brendshme) janë vendosur kamera fikse dhe lëvizëse (gjithsej<strong>të</strong><br />

240) <strong>të</strong> cilat kontrollohen nga ana e Repartit <strong>për</strong> koordinim dhe komunikim. Në bazë <strong>të</strong> analizës<br />

<strong>së</strong> rezikut, informatat zbuluese dhe <strong>të</strong> tjerat, targetohet monitorimi i detyrueshëm, ndërsa<br />

kamerat inçizojnë 24 orë me 6 muajë ruajtje <strong>të</strong> <strong>të</strong> dhënave.<br />

Ky udhëzim ësh<strong>të</strong> reviduar në prill 2009 me qëllim preçizimin e autorizimeve <strong>për</strong> qasje dhe<br />

kontroll <strong>të</strong> sistemit në lkohë reale, si dhe qasje dhe <strong>për</strong>dorim <strong>të</strong> materialit <strong>të</strong> inçizuar.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 14


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

42. Rregullimi i mënyrës <strong>së</strong> punës me sistemin <strong>për</strong> njohjen automatike <strong>të</strong> targave -<br />

ANPR¹<br />

Në prill 2009 ësh<strong>të</strong> sjell Udhëzim <strong>për</strong><br />

njohjen automatike <strong>të</strong> targave <strong>të</strong><br />

regjistrimit, me <strong>të</strong> cilën <strong>për</strong>shkruhet<br />

mënyra e punës me sistemin <strong>për</strong> njohjen<br />

automatike <strong>të</strong> targave, si dhe obligimet<br />

dhe kompetencat <strong>për</strong> mirëmbajtjen dhe<br />

menaxhimin e saj. Sistemi ANPR ofron<br />

njohje automatik dhe leximin e targave <strong>të</strong><br />

automjeteve që kalojnë në<strong>për</strong> njësi<strong>të</strong><br />

<strong>doganore</strong> dhe regjistrimin e tyre në bazën<br />

e <strong>të</strong> dhënave <strong>të</strong> unifikuar.<br />

Sistemi ANPR mundëson krahasimin<br />

e <strong>të</strong> dhënave me bazë <strong>të</strong> definuar më parë<br />

me targa regjistrimi dhe mundësia <strong>për</strong> njoftim.<br />

Me lidhjen e sistemit ANPR me sistemin <strong>për</strong> <strong>për</strong>punimin e deklaratave <strong>doganore</strong><br />

automatizohet lirimi i deklaratat <strong>doganore</strong>, procedurat e thjeshta dhe procedurat tranzite.<br />

43. Rregullimi i punës me linjën e hapur telefonike – 197<br />

Në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> pranim, <strong>për</strong>punim dhe veprim me<br />

thirjet nga linja e hapur telefonike <strong>doganore</strong> 197, me <strong>të</strong> cilën rregullohen kompetencat <strong>për</strong><br />

administrimib e sistemit.<br />

44. Rregullimi i funksionimit <strong>të</strong> sistemit radiokomunikativ <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

Në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> punë me sistemin radio komunikativ<br />

(SRK) <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>. SRK e <strong>për</strong>bëjnë: radiostacion dore, radiostacion repetetik,<br />

radiolidhje, dhe radiolidhje qendrore.<br />

Frekuenca punuese e SRK <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> ësh<strong>të</strong> definuar qar<strong>të</strong> dhe nuk guxon <strong>të</strong><br />

paraqe<strong>së</strong> penge<strong>së</strong> <strong>të</strong> sistemeve tjera radio komunikative në RM. Frekuenca mund <strong>të</strong> je<strong>të</strong> në VHF<br />

( Very high frequency) ose në UHF ( ultra high frequency) në zonën e punës.<br />

Radio stacionet e <strong>për</strong><strong>së</strong>rituar, radio lidhjet dhe radio lidhja qendrore janë vendosur në vende<br />

<strong>të</strong> definuara <strong>të</strong> teritorrit <strong>të</strong> RM.<br />

45. Zgjërimi i rrjetit radio komunikativ<br />

Në vitin 2009 kanë filluar aktivitetet <strong>për</strong> zgjrëimin e rrjetit <strong>të</strong> radio komunikacionit në<br />

kompetenca <strong>të</strong> MPB, në regjionin e Maqedoni<strong>së</strong> perendimore, me qëllim digurimit <strong>të</strong> një<br />

shpej<strong>të</strong>sie më <strong>të</strong> madhe. Ka <strong>për</strong>funduar vendosja e pajisjeve në vendet: Stogovë, Pelister,<br />

Vodno, Kozjak, Prilep, Kavadari. Në fuksionim <strong>të</strong> plo<strong>të</strong> ësh<strong>të</strong> radio lidhja Prilep-Kozjak,<br />

Kavadari.<br />

46. Vendosja e bazës e <strong>të</strong> dhënave elektronike nacionale <strong>për</strong> vlerë<br />

Në qershor 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka vendosur në funksion bazë e <strong>të</strong> dhënave elektronike<br />

nacionale <strong>për</strong> vlerë, si pje<strong>së</strong> e sistemit <strong>për</strong> analizë <strong>të</strong> rreziku. Vendosja e kësaj baze e <strong>të</strong> dhënave<br />

ësh<strong>të</strong> në <strong>për</strong>puthje edhe me udhëzimet e OBD <strong>për</strong> luf<strong>të</strong>n kundër mashtrimeve <strong>të</strong> lidhur me vlerë<br />

<strong>doganore</strong> në kuadër <strong>të</strong> Marrëveshjes <strong>të</strong> OBT <strong>për</strong> vlerë <strong>doganore</strong>. Administrimi dhe <strong>për</strong>dorimi<br />

janë rregulluar me instruksion <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim <strong>të</strong> bazës nacionale <strong>të</strong> <strong>të</strong> dhënave <strong>për</strong> vlerë.<br />

47. Kompendiumi <strong>për</strong> vlerë <strong>doganore</strong> dhe Komenti i Sistemit <strong>të</strong> harmonizuar 2007<br />

<strong>të</strong> shpallur në gjuhën Maqedonase<br />

Në fund <strong>të</strong> 2009 ka <strong>për</strong>funduar <strong>për</strong>kthimi i Kompendiumit <strong>për</strong> vlerë <strong>doganore</strong> dhe Komenti<br />

i sistemit <strong>të</strong> harmonizuar 2007 <strong>të</strong> OBD në gjuhën Maqedonase. I njëjti, në janar 2010 ësh<strong>të</strong><br />

publikuar nga ana e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>. Ky publikim <strong>për</strong>mban informata bazë dhe shembuj<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 15


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

praktik <strong>për</strong> <strong>për</strong>caktimin e vlerës <strong>doganore</strong> dhe zbatimin praktik <strong>të</strong> sistemit <strong>të</strong> harmonizuar dhe<br />

paraqet mjet fuksional <strong>për</strong> leh<strong>të</strong>simin e punës <strong>së</strong> <strong>për</strong>ditshme <strong>për</strong> nëpunësit doganor dhe zbatimi i<br />

drej<strong>të</strong> i legjislacionit.<br />

Kompendiumi <strong>për</strong> vlerë <strong>doganore</strong> <strong>për</strong>mban komplet tekstin e Marrëveshjes <strong>për</strong> zbatimin e<br />

nenit VII nga Marrëveshja e <strong>për</strong>gjithshme <strong>për</strong> dogana dhe tregti 1994, informata bazë dhe<br />

shembuj praktik <strong>për</strong> <strong>për</strong>caktimin e vlerave <strong>doganore</strong>.<br />

Komenti i sistemit <strong>të</strong> harmonizuar 2007 në 5 libra i parmban tekstet oficiale nga botimi i i<br />

ka<strong>të</strong>rt i fundit <strong>të</strong> komentit <strong>të</strong> konven<strong>të</strong>s <strong>për</strong> sistem <strong>të</strong> harmonizuar <strong>për</strong> emrat dhe shenjat e<br />

mallrave <strong>të</strong> OBD nga 2007.<br />

48. Vendosja e bazave elektronike <strong>të</strong> shkruara <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha organeve <strong>doganore</strong> <strong>të</strong><br />

huaja<br />

Në intranet portalin e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> ësh<strong>të</strong> vendosur bazë elektronike <strong>të</strong> shenjave <strong>për</strong><br />

<strong>të</strong> gjitha organet <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> huaj. Në kë<strong>të</strong> mënyrë <strong>të</strong> gjithë nëpunësit doganor janë në<br />

dispozicion <strong>për</strong> <strong>të</strong> gjitha shenjat e vulave <strong>të</strong> cilat <strong>për</strong>doren <strong>për</strong> verifikimin e vërtetimeve <strong>për</strong><br />

qarkullim EUR 1 në <strong>për</strong>puthje me merrëveshjet <strong>për</strong> tregti <strong>të</strong> lirë dhe shpejt dhe thjesht mund <strong>të</strong><br />

vaërtetojnë saak<strong>të</strong>sinë e vulave gja<strong>të</strong> kontrollit <strong>të</strong> dokumenteve në import.<br />

49. Vendosja bazës <strong>së</strong> <strong>të</strong> dhënave <strong>për</strong> substanca kemike <strong>të</strong> cilat paraqesin mallra<br />

me qëllim <strong>të</strong> dyfisht<br />

Me ndihmën e Ambasadës <strong>së</strong> SHBA ësh<strong>të</strong> krijuar bazë e <strong>të</strong> dhënave <strong>për</strong> kimikalje, mallra<br />

dhe teknologji <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim <strong>të</strong> dyfisht. Kjo bazë e <strong>të</strong> dhënave, ku janë theksuar numra tarifor <strong>të</strong><br />

veçan<strong>të</strong>, ësh<strong>të</strong> vendosur si kriter i rrezikut me qëllim ndalimin e eksportit <strong>të</strong> kimikaljeve si<br />

mallra me qëllim <strong>të</strong> dyfish<strong>të</strong>. Për <strong>për</strong>dorimin e tij ësh<strong>të</strong> mbajtur trajnim <strong>për</strong> nëpunësit doganor.<br />

50. Ndryshimi i Udhëzimit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> <strong>për</strong> marrëveshje preferenciale<br />

Ndryshimet e bëra në Udhëzimin <strong>për</strong> marrëveshje preferenciale janë në pajtim me<br />

ndrshimet që kanë ndoshur në protokollet e prejardhjes <strong>së</strong> mallrave <strong>të</strong> cilat RM i ka kontraktuar<br />

me vendet tjera dhe hudhjen e kompetencave <strong>për</strong> verifikimin e provave <strong>për</strong> prejardhje nga<br />

Sektori <strong>për</strong> sistem doganor në Sektorin <strong>për</strong> kontroll dhe hetim.<br />

51. Përforcimi i kontrollit <strong>të</strong> kufinjve<br />

Në kuadër <strong>të</strong> projektit <strong>për</strong> forcimin e kapacitetit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në luf<strong>të</strong>n kundër<br />

mashtrimeve, krimit ndërkufitar, korrupsionit dhe luf<strong>të</strong>s kundër tregti<strong>së</strong> <strong>së</strong> paligjshme, në<br />

bashkëpunim me konsultan<strong>të</strong>t e UE <strong>të</strong> financuar në kuadër <strong>të</strong> IPA 2007 ësh<strong>të</strong>:<br />

- <strong>për</strong>gatitur lis<strong>të</strong> i pajisjeve teknike <strong>të</strong> domosdoshme <strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e punës dhe rritjes <strong>së</strong><br />

kapacitetit <strong>për</strong> zbulimin e tragti<strong>së</strong> <strong>së</strong> paligjshme,<br />

- <strong>për</strong>gatitur lis<strong>të</strong> i pajisjeve teknike <strong>për</strong> kalimet kufitare, <strong>për</strong> plo<strong>të</strong>simin e standardeve në<br />

kalimet kufitare,<br />

- në rrjedh ësh<strong>të</strong> auditimi i procedurave standarde operative <strong>për</strong> funksionimin e kalimeve<br />

kufitare <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjitha instutucioneve <strong>të</strong> cilat kanë <strong>për</strong>gjegjësi në <strong>punën</strong> kufitare, në<br />

<strong>për</strong>puthshmëri me legjislacionin shengen,<br />

- <strong>për</strong>gatitur specifikim teknik <strong>për</strong> integrimin e <strong>të</strong> dhënave <strong>të</strong> marra nga burime <strong>të</strong> shumta në<br />

një sistem <strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m <strong>për</strong> kontroll dhe hetim dhe punë operative në Drejtorinë <strong>doganore</strong>.<br />

52. Vendosja e forumit <strong>për</strong> dorëzimin e pyetjeve <strong>për</strong> klasifikimin tarifor, vlerë dhe<br />

prejardhje<br />

Në qershor 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> në faqen e intranetit ka vendosur forum me qëllim<br />

doganierëve tu mundësohet që në rrugë elektronike deri te njësi<strong>të</strong> organizative kompetente në<br />

Drejtorinë qendrore <strong>të</strong> paraqesin pyetje lidhur me sh<strong>për</strong>ndarjen e mallrave sipas tarifave, vlerës<br />

<strong>doganore</strong> dhe prejardhjes. Administrimi dhe <strong>për</strong>dorimi janë rregulluar me udhëzimin <strong>për</strong><br />

<strong>për</strong>dorimin e aplikacionit <strong>për</strong> forum nacional (pyetje dhe <strong>për</strong>gjigje) <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 16


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

53. Rregullimi i arestimit, mbajtjes dhe marrjes në pyetje <strong>të</strong> personave fizik<br />

Në korrik 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe procedurën e<br />

arrestimit, mbajtjes dhe marrjes në pyetje <strong>të</strong> personoit fizik. Me kë<strong>të</strong> udhëzim rregullohet<br />

mënyra dhe procedura e arrestimit <strong>të</strong> personit <strong>të</strong> akuzuar dhe mbajtjes <strong>së</strong> personit <strong>të</strong> akuzuar se<br />

dhe masa <strong>për</strong> sigurimin e prani<strong>së</strong> <strong>së</strong> tij <strong>për</strong> kryerjen e suksesshme <strong>të</strong> procedurës penale, si dhe<br />

marrjen në pyetje <strong>të</strong> personit fizik <strong>të</strong> akuzuar <strong>për</strong> bërjen e veprës penale. Arrestimi si ma<strong>së</strong> <strong>për</strong><br />

sigurimin e prani<strong>së</strong> <strong>së</strong> tij e bëjnë inspektorët doganor si dhe nëpunësit doganor nga vendkalimet<br />

kufitare dhe nga njësi<strong>të</strong> e brendshme <strong>doganore</strong> ve<strong>të</strong>m nëse ekzistojnë dyshime bazë se ësh<strong>të</strong><br />

bërë ve<strong>për</strong> penale.<br />

54. Rregullimi i planifikimit, <strong>për</strong>gatitjes dhe zbatimit i kontrollit në teren <strong>të</strong><br />

kompanive<br />

Në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> kryerjen e kontrillit <strong>të</strong> kompanive<br />

me <strong>të</strong> cilën rregullohet planifikimi, <strong>për</strong>gatitja dhe mënyra e kryerjes <strong>së</strong> auditimit <strong>të</strong> skompanive<br />

pas doganimit, si dhe <strong>për</strong>gatitja dhe veprimi sipas procesverbalit <strong>për</strong> kontrollin e kryer.<br />

55. Rregullimi i furnizimit, rruajtjes, lëshimit dhe <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> plombave <strong>të</strong> reja<br />

<strong>doganore</strong><br />

Me qëllim rregullimin e procedurës <strong>të</strong> furnizimit, rruajtjes, lëshimit dhe <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong><br />

plombave <strong>të</strong> reja <strong>doganore</strong>, në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> punë me<br />

plombat <strong>doganore</strong>.<br />

Plombat janë prej metali dhe plastiku dhe vendosen në paketa dhe qese si dhe në mjete<br />

transportuese, magazina <strong>doganore</strong>, ose hapësira tjera ku gjendet malli, ndërsa <strong>për</strong> qëllim <strong>të</strong><br />

sigurimit <strong>të</strong> llojit, kualitetit, dhe sasi<strong>së</strong> <strong>së</strong> mallit dhe sak<strong>të</strong>si<strong>së</strong> <strong>së</strong> saj.<br />

56. Rregullimi i punës me varka motori patrolluese<br />

Në gusht 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> punë me varka motorike patrolluese<br />

<strong>të</strong> shërbimit <strong>për</strong> ekipet mobile <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>, me <strong>të</strong> cilën rregullohen obligimet dhe<br />

<strong>për</strong>gjegjësi<strong>të</strong> e nëpunësve doganor me qëllim sigurimin e drejtimit <strong>të</strong> mjetit, ndaljen e tij ose<br />

<strong>për</strong>gatitjen dhe procedurat kontrolluese <strong>për</strong> mjetet tjera lundruese.<br />

57. Rregullimi i <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> armëve dhe municionit<br />

Në shkurt 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>të</strong> ri <strong>për</strong> mbajtjen dhe <strong>për</strong>dorimin e<br />

armëve dhe municionit në Drejtorinë <strong>doganore</strong> me <strong>të</strong> cilën <strong>për</strong>shkruhet mënyra e <strong>për</strong>gjegjësi<strong>së</strong> ,<br />

mbajtjes, rruajtjes, <strong>për</strong>dorimin e armëve dhe municionit <strong>të</strong> detyruar nga Drejtoria <strong>doganore</strong>.<br />

58. Rregullimi i procedurës gja<strong>të</strong> detektimit <strong>të</strong> nivelit <strong>të</strong> ritur <strong>të</strong> rrezatimit jonizues<br />

Në prill 2009 Drejtoria dodganore ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> punë gja<strong>të</strong> zbulimit <strong>të</strong> nivelit <strong>të</strong> ritur<br />

<strong>të</strong> rrezatimit jonizues, me <strong>të</strong> cilën rregullohet <strong>për</strong>dorimi i pajisjeve speciale, proceset dhe<br />

kompetencat <strong>për</strong> veprim në situatat <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se.<br />

59. Rregullimi i veprimit gja<strong>të</strong> zbulimit <strong>të</strong> materieve <strong>të</strong> rrezikshme dhe dëmshme<br />

Në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> veprim gja<strong>të</strong> zbulimit <strong>të</strong> materieve <strong>të</strong><br />

rrezikshme dhe <strong>të</strong> dëmshme, e cila ka <strong>për</strong> qëllim mbrojtjen e <strong>të</strong> punësuarve dhe personave tjerë,<br />

si dhe ambientin je<strong>të</strong>sor gja<strong>të</strong> zbulimit <strong>të</strong> materieve <strong>të</strong> rrezikshme dh e<strong>të</strong> dëmshme. Me <strong>të</strong><br />

njëj<strong>të</strong>n rregullohet <strong>për</strong>dorimi i pajisjeve speciale dhe proceseve dhe kompetencat <strong>për</strong> veprim në<br />

situatat <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 17


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

60. Vendosja e dorëzimit elektronik <strong>të</strong> informatave <strong>për</strong> <strong>të</strong> transferuar devizat dhe<br />

letrat me vlerë te Drejtoria <strong>për</strong> parandalimin e larjes <strong>së</strong> parave.<br />

Në mes <strong>të</strong> vitit 2009 ësh<strong>të</strong> vendosur në funksion sistem <strong>për</strong> shkëmbimin e <strong>të</strong> dhënave me<br />

Drejtorinë <strong>për</strong> parandalimin e larjes <strong>së</strong> parave, <strong>për</strong>mes <strong>të</strong> cilit bëhet evidentimi elektronik i <strong>të</strong><br />

dhënave <strong>për</strong> futjen dhe nxerrjen e divizave dhe letrave me vlerë në kalimet kufitare<br />

61. Vendosja e shkëmbimit e <strong>të</strong> dhënave me Drejtorinë <strong>për</strong> <strong>të</strong> Hyra Publike<br />

Me Drejtorinë <strong>për</strong> <strong>të</strong> Hyra Publike ësh<strong>të</strong> vendosur linja komunikative VPN¹ <strong>për</strong><br />

shkëmbimin e informatave <strong>të</strong> kontrolluara dhe <strong>të</strong> dhënave <strong>për</strong> persont juridik dhe fizik, me<br />

qëllim <strong>të</strong> parandalimit <strong>të</strong> korrupsionit dhe luf<strong>të</strong>s kundër krimit ekonomik .<br />

62. Aktivitetet e Laboratori<strong>së</strong> Doganore<br />

Me qëllim <strong>të</strong> <strong>për</strong>mbushjes e standardeve ISO 17025 ka filluar procesi <strong>për</strong> akreditimin e<br />

laboratori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>. Ësh<strong>të</strong> angazhuar sh<strong>të</strong>pi konsulente, ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>punuar projekt<br />

dokumentacioni <strong>të</strong> sistemit <strong>për</strong> menaxhimin me kualitet, e cila <strong>për</strong>bëhet prej 80 dokumenteve<br />

(procedura, udhëzime dhe shënime) në <strong>për</strong>puthje me kërkesat e standardeve ISO 17025:2006.<br />

Në rrjedh ësh<strong>të</strong> ndryshimi i rregullores <strong>për</strong> organizimin e punës <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në <strong>të</strong><br />

cilën laboratoria <strong>doganore</strong> do <strong>të</strong> caktohet si njësi organizative e pavarur, që paraqet një ndër<br />

kushtet kryesore <strong>për</strong> akreditim.<br />

Në vitin 2009 ësh<strong>të</strong> instaluar dhe lëshuar në<br />

punë një pje<strong>së</strong> e pajisjeve <strong>të</strong> furnizuara me vlerë<br />

prej 40 mijë euro. ësh<strong>të</strong> instaluar digestor kabinet<br />

<strong>për</strong> rruajtjen e kimikaljeve <strong>të</strong> ndezshme dhe<br />

gërryese si dhe rafte në magazinat <strong>për</strong> rruajtjen e<br />

mostreve dhe kimikaljeve, ndërsa <strong>për</strong> pajisjet tjera<br />

pritet furnizimi i gazrave dhe me <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>n do <strong>të</strong><br />

kryhen analiza kualitative dhe kuantitative<br />

kryesisht produketeve <strong>të</strong> naf<strong>të</strong>s edhe a<strong>të</strong> <strong>për</strong>bërjes<br />

kimike <strong>të</strong> naf<strong>të</strong>s, caktimi i <strong>për</strong>mbajtjes sipas<br />

ma<strong>së</strong>s <strong>të</strong> <strong>për</strong>bërsve aromatik dhe joaramoatik,<br />

identifikimi marker dhe ngjyra në naf<strong>të</strong>, analiza e<br />

preparateve organike, etj. Në kë<strong>të</strong> periudhë<br />

laboratoria dodganore analizat i ka kryer në<br />

<strong>për</strong>puthje me metodat analitike nga udhëzuesi<br />

laboratorik <strong>të</strong> OBD, ILIJADe ( bazë e metodave <strong>të</strong><br />

harmonizuara analitike <strong>të</strong> <strong>për</strong>dorur nga<br />

laboratori<strong>të</strong> <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> UE), konsultime me<br />

laboratori<strong>të</strong> e jash<strong>të</strong>m <strong>për</strong> gjetjen e metodave <strong>për</strong> <strong>për</strong>gatitjen e mostrave <strong>për</strong> provim si dhe<br />

metodat <strong>për</strong> analizë instrumentale. Janë <strong>për</strong>punuar, futur dhe <strong>për</strong>caktuar metodat në vijim <strong>për</strong><br />

analizë <strong>të</strong> mallrave: <strong>për</strong>caktimi i proteinave <strong>të</strong> <strong>për</strong>gjithshme në proteina soje, aditiv sipas<br />

metodës <strong>të</strong> Kjeldahl, titrim metrik pH <strong>për</strong> <strong>për</strong>caktimin e <strong>për</strong>qëndrimit <strong>të</strong> <strong>për</strong>rzierjes nga NaOH,<br />

<strong>për</strong>caktimi i fosfateve në dikalcium fosfat dihidrat, <strong>për</strong>caktimi i <strong>për</strong>mbajtjes <strong>së</strong> alkoolit në birë,<br />

<strong>për</strong>caktimi i llojit i mjeteve aktive, <strong>për</strong>caktimi i undyrave <strong>të</strong> lira, <strong>për</strong>caktimi i fibrave <strong>të</strong><br />

celulozës në poliester, <strong>për</strong>caktimi i acideve <strong>të</strong> paqendrueshme në prodhime e konservuara,<br />

<strong>për</strong>caktimi i krypës tek prodhimet e perimeve, <strong>për</strong>caktimi i karakteristikave <strong>të</strong> destilimit <strong>të</strong><br />

prodhimeve <strong>të</strong> naf<strong>të</strong>s, <strong>për</strong>caktimi i dendësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> prodhimeve <strong>të</strong> naf<strong>të</strong>s, <strong>për</strong>caktimi i sulfurit në<br />

prodhimet e naf<strong>të</strong>s, <strong>për</strong>caktimi i hyrit me sheqer, <strong>për</strong>caktimi polarimetrik i saharozës në sheqer,<br />

<strong>për</strong>mbajtja e elementeve në stoli, <strong>për</strong>caktimi i <strong>për</strong>mbajtjes <strong>së</strong> undyrave <strong>të</strong> ëmbla, <strong>për</strong>caktimi i<br />

fungicideve.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 18


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

63. Mbrojtja e <strong>të</strong> drejtave nga pronësia intelektuale<br />

Si rezultat i sukseseve <strong>të</strong> arritura në<br />

fushën e mbrojtjes <strong>së</strong> <strong>të</strong> drejtave nga<br />

pronësia intelektuale, Drejtoria<br />

<strong>doganore</strong> e RM ka marrë çmimin e<br />

OBD “Yolanda Benitez WCO Trophy<br />

2009 Combating Counterfeiting and<br />

Piracy” <strong>për</strong> arritjet në luf<strong>të</strong>n kundër<br />

falsifikimeve dhe piraterive, në<br />

konkurencën e 174 administratave<br />

anëtare <strong>të</strong> OBD.<br />

Çmimi i ësh<strong>të</strong> dhënë me 27 qershor<br />

2009 në Bruksel nga ana e Sekretarit<br />

Gjeneral z. Kunio Mikurija. Fitues <strong>të</strong><br />

mëparshëm <strong>të</strong> këtij çmimi ishin Italia në 2008, Gjermania 2007, dhe Korea në 2006. Çmimin e<br />

dy<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong> tre<strong>të</strong> e fituan administratat e Belgjikës, Arabi<strong>së</strong> Saudite dhe Uruguaj.<br />

OBD ësh<strong>të</strong> dhënë kë<strong>të</strong> çmim <strong>për</strong> herë <strong>të</strong> ka<strong>të</strong>rt dhe<br />

iu ësh<strong>të</strong> kushtuar nëpunësit doganor nga Paraguaj<br />

Jolanda Benitez, i cili u vra më 23 shtator 2005 në një<br />

<strong>për</strong>pjekje <strong>për</strong> <strong>të</strong> parandaluar hyrjes e disa kontejnerëve<br />

me CD pirate.<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> në vitin 2009 ka vazhduar me<br />

aktivitetet <strong>për</strong> zhvillimin e ve<strong>të</strong>dijes <strong>për</strong> pasojat<br />

negative nga tregtia me falsifikate (evazionit tatimor,<br />

larjes <strong>së</strong> parave, mashtrimeve financiare, falsifikimit<br />

<strong>të</strong> dokumenteve). Në kë<strong>të</strong> kontekst, aktivitetet <strong>për</strong><br />

luf<strong>të</strong>n kundër këtij fenomeni vazhdojnë në drejtimin e<br />

hetimit <strong>të</strong> transakcioneve financiare <strong>të</strong> personave <strong>të</strong><br />

cilët importojnë dhe eksportojnë falsifikime.<br />

Në fund <strong>të</strong> vitit 2009 në Drejtorinë <strong>doganore</strong> janë regjistruar 250 marka tregtare <strong>për</strong><br />

mbrojtjen e <strong>të</strong> drejtave nga pronësia intelektuale, <strong>të</strong> krahasuar me 199 në fund <strong>të</strong> 2008<br />

Për shkak dyshimit <strong>të</strong> bazuar <strong>për</strong> import dhe tranzit <strong>të</strong> mallit e cila shkel <strong>të</strong> drejta nga<br />

pronësia intelektuale, në 2009 <strong>për</strong>kohësisht janë konfiskuar mbi një milion copë dhe 196 kg<br />

lloje <strong>të</strong> ndryshme <strong>të</strong> mallrave ( në 2008 <strong>për</strong>kohësisht janë konfiskuar 983 mijë copë, 20 mijë kg,<br />

11 mijë litra dhe 550 metra mallra).<br />

Në 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka intervenuar në 130 raste në bazë <strong>të</strong> dyshimit <strong>për</strong> shklje <strong>të</strong> <strong>së</strong><br />

drejtave nga pronësia intelektuale në procedurën e importit, eksportit, tranzitit <strong>të</strong> mallrave dhe<br />

pocedurës <strong>së</strong> magazinimit doganor. Numri i zvogëluar i intevenimeve ësh<strong>të</strong> para<strong>së</strong>gjithash <strong>për</strong><br />

shkak importit <strong>të</strong> ulët, veçanarisht tranzitit, si rezultat i kontrolleve <strong>të</strong> rrepta, si dhe <strong>për</strong> shkak<br />

masave<strong>të</strong> <strong>për</strong>forcuara nga vendet fqinje, sidomos nga ana e Republikës <strong>së</strong> Bullgari<strong>së</strong>.<br />

736 mijë copë<br />

CD, DVD, VCD, CD-R<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 19


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

53 mijë preparate kozmetike<br />

136 mijë etiketa dhe kop<strong>së</strong><br />

копчиња<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 20


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

21 mijë pajisje sportive dhe mbathje<br />

20 mijë copë pajisje <strong>për</strong> celularë<br />

14 mijë parfume, ujë tualeti dhe dezoderant<br />

14 mijë syza <strong>për</strong> diell, çanta, rripa, kuleta,<br />

ora, shkrepsa, dhe shtesa tjera <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim<br />

personal<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 21


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

6 mijë pje<strong>së</strong> <strong>për</strong> automobila<br />

25 mijë copë mallra tjerë<br />

Në pajtim me Ligjin <strong>për</strong> masa <strong>doganore</strong><br />

<strong>për</strong> mbrojtjen e <strong>të</strong> drejtave nga pronësia<br />

intelektuale, ndërsa pas <strong>për</strong>fundimit <strong>të</strong><br />

procedurës <strong>për</strong> vërtetimin e falsifikimit<br />

dhe shkeljes <strong>së</strong> <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>s <strong>të</strong> pronësi<strong>së</strong><br />

intelektuale, Drejtoria <strong>doganore</strong> në 2009u<br />

ndihmoi bar<strong>të</strong>sve <strong>të</strong> markave në zbatimin<br />

e procedurave <strong>për</strong> asgjësimin e 70 mijë<br />

copë mallra <strong>të</strong> falsifikuara (230 mijë në<br />

2008).<br />

64. Zbatimi i Ligjeve<br />

Kontrolli i kompanive<br />

Në 2009 janë kryer 194 kontrolle <strong>të</strong> shoqërive tregtare (244 në 2008) në bazë <strong>të</strong> <strong>së</strong> cilës janë<br />

nxitur 801 propozime <strong>për</strong> arkëtim plo<strong>të</strong>sues <strong>të</strong> borxhit doganor <strong>të</strong> llogaritur më pak me vlerë<br />

prej 14,3 milion denarë (1.189 procedura <strong>për</strong> arkëtim plo<strong>të</strong>sues <strong>të</strong> borxhit doganor në 2008).<br />

Në 2009 janë kryer 349 kontrolle bar<strong>të</strong>sve <strong>të</strong> autorizimeve <strong>për</strong> import <strong>për</strong> fisnikërim dhe<br />

depo <strong>doganore</strong> (418 në 2008) në bazë <strong>të</strong> <strong>së</strong> cilës janë shqiptuar 215 dënime mandate ( 206 në<br />

2008), ndërsa në 15 raste janë shqiptuar masa <strong>për</strong> marrjen e autorizimeve (19 raste në 2008).<br />

Në 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> deri te shërbimet <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> huaja ka dërguar 395 kërkesa <strong>për</strong><br />

kontrollin e vlerës në fatura dhe 302 kërkesa <strong>për</strong> kontrollin e dëshmi<strong>së</strong> <strong>për</strong> prejardhje. Në bazë<br />

<strong>të</strong> <strong>për</strong>gjigjeve <strong>të</strong> arritura në 2009 ësh<strong>të</strong> kryer procedura <strong>për</strong> arkëtim plo<strong>të</strong>sues <strong>të</strong> 75 milion<br />

denarë (rreth 1,2 milion euro). Në bazë <strong>të</strong> kontrolleve <strong>të</strong> bazuar në sistemin <strong>për</strong> analizë <strong>të</strong><br />

rrezikut në 2009 janë mbledhur 675 milion denarë <strong>të</strong> dhëna importuese (rreth 11 milion euro).<br />

Bashkëpunimi reciprok<br />

Në aktivitetet e saja <strong>për</strong> ndalimin e tregti<strong>së</strong> jolegale Drejtoria <strong>doganore</strong> punon ngush<strong>të</strong> me<br />

Policinë Kufitare, Policinë Financiare, Drejtorinë <strong>për</strong> parandalimin e larjes <strong>së</strong> parave, Drejtorinë<br />

<strong>për</strong> <strong>të</strong> Hyra Publike, Drejtorinë <strong>për</strong> veterinari, Drejtorinë <strong>për</strong> ushqim, Drejtorinë <strong>për</strong> siguri<br />

rrezatimi dhe organet tjera shte<strong>të</strong>rore. Për çdo di<strong>të</strong> <strong>për</strong>doren shërbimet e sistemit <strong>për</strong> marrjen<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 22


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

automatike <strong>të</strong> <strong>të</strong> dhënave nga Regjistri Qendror <strong>për</strong> personat juridik si dhe nga Depoziti Qendror<br />

<strong>të</strong> dhëna <strong>për</strong> page<strong>së</strong> <strong>të</strong> cilat i ndërmer softveri <strong>për</strong> arkëtim.<br />

Ndalimi i kontrabandës dhe malli i konfiskuar <strong>për</strong>kohësisht<br />

Nga njësit speciale <strong>të</strong> veçan<strong>të</strong> <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> janë kryer kontrolle detale <strong>të</strong> 4.308<br />

automjete transportuese (4.883 në 2008), 2677 autobus (908 në 2008) 2.685 automobila<br />

pasagjerësh (5.251 në 2008) dhe 30 trena. Bashkë me kontrollet në vendkalimet kufitare dhe në<br />

njësi<strong>të</strong> e brendshme <strong>doganore</strong>, <strong>për</strong> shkak konstatimit <strong>të</strong> <strong>për</strong>pjekjeve <strong>për</strong> import jolegal ose<br />

tranzit <strong>për</strong>kohësisht janë mbajtur sasi <strong>të</strong> mëdha <strong>të</strong> mallrave <strong>të</strong> ndryshëm, nga <strong>të</strong> cilët më<br />

karakteristike janë:<br />

1.114.800 copë cigare<br />

118.547 copë prodhime tekstili<br />

24.989 copë aparate elektrik dhe pajisje<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 23


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

1.005 ora<br />

25.000 copë barna dhe mjete ndihmëse<br />

shëruese<br />

106.527 copë kozmetikë dhe prodhime<br />

higjienike<br />

165.274 copë stoli dhe bizhuteri<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 24


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

1.191 copë pëlhurë, lëkurë dhe tepih<br />

13.400 palë mbathje<br />

38.200 copë dhe 2084 kg ushqim dhe<br />

prodhime ushqimore<br />

1.232 copë municion gjuetie, gazi dhe<br />

armës dhe 6 armë<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 25


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

2.229 copë makina, allate, pje<strong>së</strong>, 6.667 copë çanta, kuleta, rripa dhe një sasi <strong>të</strong> madhe <strong>të</strong><br />

lodrave dhe mallrave <strong>të</strong> ndryshëm <strong>për</strong> amvi<strong>së</strong>ri dhe industri. .<br />

Për mallin e konfiskuar (kaloi <strong>të</strong> gjitha procedurat administrative dhe gjyqësore), Drejtoria<br />

<strong>doganore</strong> ka zbatuar 3 ankand publik <strong>për</strong> shitje dhe <strong>për</strong> <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>t nuk kishte ofertues, 8 shpallje<br />

<strong>për</strong> shitje në rrugë <strong>të</strong> mbledhjes <strong>së</strong> ofertuesve dhe <strong>për</strong> <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>t nuk kishte ofertues, dhe 3 shitje<br />

me marrëveshje <strong>të</strong> drejtpëdrej<strong>të</strong> ku ësh<strong>të</strong> shitur mall me vlerë prej 290 mijë denarë. Në<br />

periudhën e njëj<strong>të</strong> Qeveria e Republikës <strong>së</strong> Maqedoni<strong>së</strong> ka sjell 10 vendime <strong>për</strong> devijim <strong>të</strong> lirë<br />

<strong>të</strong> mallit <strong>të</strong> konfiskuar organeve shte<strong>të</strong>rore dhe organizatave humanitare. Mallrat <strong>të</strong> cilat nuk<br />

mund <strong>të</strong> shiten asgjësohen në pajtim me dispozitat <strong>doganore</strong>. Në vitin 2009 janë asgjësuar 111<br />

mijë copë cigare, 264 litra pije alkoolike, 1820 kg gjuhë deri, 20 kg preparate <strong>për</strong> flokë, 1<br />

makinë fotolaboratorike, 1260 kg mallra teknik dhe mallra tjerë <strong>të</strong> ndryshëm.<br />

Transferim i paligjshëm i parave <strong>të</strong> gatshme<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> në shumë raste ka<br />

zbuluar tentim <strong>për</strong> futjen dhe nxerrjen<br />

parave <strong>të</strong> huaja <strong>të</strong> gatshme mbi<br />

maksimumin e lejuar, ku janë konfiskuar<br />

<strong>për</strong>kohësisht para <strong>të</strong> huaja <strong>të</strong> ndryshëm 204<br />

mijë franga Zvicerane, 193 mijë euro, dhe 5<br />

mijë funta Britanik, ( në 2008 <strong>për</strong>kohësisht<br />

janë mbajtur 998 mijë euro, <strong>për</strong>fshirë edhe<br />

170 mijë dollar amarikan <strong>të</strong> faslifikuar).<br />

Zbulimi i pullave administrative<br />

gjyqësore <strong>të</strong> falsifikuara<br />

Në nëntor 2009 në vendkalimin kufitar Jazhincë, gja<strong>të</strong> kontrollit <strong>të</strong> automobilit <strong>të</strong><br />

pasagjerëve me targa <strong>të</strong> Maqedoni<strong>së</strong> nëpunësit doganor kanë zbuluar 143.274 pulla<br />

administrative gjyqësore nga 50 denarë, <strong>të</strong> paketuar në ka<strong>të</strong>r pako prej letre <strong>të</strong> mbështjellë me<br />

trakë ngji<strong>të</strong>se. Vlera e <strong>për</strong>gjithshme e pullave arrin 7 milion denarë.<br />

Tregtia e paligjshme me narkotikë<br />

Gja<strong>të</strong> 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka zbuluar dhe ka marr<br />

pje<strong>së</strong> në zbulimin e shumë tentimeve <strong>për</strong> tregti <strong>të</strong> paligjshme<br />

me narkotikë ku janë konfiskuar 170 kg heroinë, 10.000 copë<br />

akstaza dhe 2.400 copë prekurzorë eferdinë ( në 2008 janë<br />

konfiskuar 12 kg morfin, 37,7 kg heroinë, 49 gramë bimë<br />

kanabis).<br />

Zbulimi i sendeve Arkiologjike – Etnologjike, piktura,<br />

monedha <strong>të</strong> vjetra<br />

Në korrik 2009 në vendkalimin kufitar Tabanovcë në<br />

dalje nga RM doganierët kanë zbuluar tentim <strong>për</strong><br />

kontrabandë <strong>të</strong> 596 monedha, stoli dhe figura <strong>për</strong> <strong>të</strong> cilat<br />

ësh<strong>të</strong> konstatuar se datojnë nga periudha romake shekulli I,<br />

shekulli I nga era jonë, si dhe nga shekulli XII kohës<br />

bizantine, ndërsa stolia dhe figurat datojnë nga koha e<br />

hekurit gjegjësish<strong>të</strong> shekulli VI-VII para erës sonë. Të<br />

njëjtin muaj në hyrje <strong>për</strong> në RM doganierët nga vendkalimi<br />

kufitar Bogorodicë kanë zbuluar 2 ikona <strong>të</strong> pikturuar në dru,<br />

punime origjinale <strong>të</strong> artit <strong>të</strong> kishës <strong>së</strong> mesje<strong>të</strong>s, <strong>të</strong> punuar në<br />

mes shekullit XIV dhe XVIII.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 26


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

Mbrojtja e shëndetit dhe mjedisit je<strong>të</strong>sor<br />

Në 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> në hyrje <strong>për</strong> në RM ka<br />

zbuluar 7 raste ( 6 në 2008) <strong>të</strong> nivelit <strong>të</strong> rritur <strong>të</strong> rrezatimit<br />

radioaktiv mbi asaj <strong>të</strong> lejuar dhe në bashkëpunim me<br />

Drejtorinë <strong>për</strong> mbrojtjen e rrezatimit ka reaguar dhe ka<br />

marë masa <strong>për</strong> largimin e pasojave dëmtuese.<br />

Ndalimi i futjes dhe tranzitit <strong>të</strong> paligjshëm <strong>të</strong> emigran<strong>të</strong>ve<br />

Në 4 raste <strong>të</strong> veçanta, nga <strong>të</strong> cilët 2 raste me<br />

<strong>për</strong>dorimin e skanerëve <strong>për</strong> kontrollin e automjeteve <strong>të</strong><br />

mëdha dhe kontejnerëve, Drejtoria <strong>doganore</strong> ka ndalur<br />

tentim <strong>për</strong> hyrje dhe tranzit <strong>për</strong>mes RM <strong>të</strong> 36 imigrant<br />

<strong>të</strong> paligjshëm.<br />

Shkeljet <strong>doganore</strong><br />

Në bazë <strong>të</strong> hetimeve <strong>të</strong> kryera, Drejtoria <strong>doganore</strong> në vitin 2009 te prokurorite publike ka<br />

ngritur 123 akuza penale kundër 49 personave juridik dhe 147 kundër personave fizik. Në vitin<br />

2009 pjesa më e madhe nga akuzat penale kanë <strong>të</strong> bëjnë në lidhje me bërjen e veprave penale,<br />

mashtrim, kontrabandë dhe qarkullim i paligjshëm me mallrat akcize.<br />

Veperat penale 2008 2009<br />

Futja e materieve <strong>të</strong> rrezikshme 1<br />

Shmangie nga tatimet 5<br />

Ligji <strong>për</strong> akciza dhe paraqitje e rejshme i veprës penale 1<br />

Vjedhje 1<br />

Kontrabandë 38 26<br />

Përpunim i paligjshëm, ruajtje dhe tregti me armë 1 2<br />

Prodhim i paligjshëm 1<br />

Prodhim i paautorizuar dhe tregti<strong>së</strong> me narkotikë 2 4<br />

Prodhim i paautorizuar dhe tregti<strong>së</strong> me armë 3<br />

Tregti me mallrat akcize pa banderole 35 28<br />

Ndalimi i personit zyrtare në kryerjen e veprimeve <strong>të</strong> njëjta 1<br />

Transporti i mallrave akcize nga depo akcize 3 5<br />

Falsifikimi dhe <strong>për</strong>dorimi i dokumenteve 20 4<br />

Falsifikimi i parave 1<br />

Mashtrim doganor 51 44<br />

Tregti e paligjshme 1<br />

Prodhim dhe lëshimi në qarkullim mjete dëmtuese <strong>për</strong> shërim 3<br />

Falsifikimi i shenjave me vlerë 2<br />

Kontrabandë <strong>të</strong> emigran<strong>të</strong>ve 2<br />

Prodhim i paautorizuar dhe qarkullim me materie <strong>të</strong> rrezikshme 1<br />

Gjithsej<strong>të</strong> 164 123<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 27


II. KAPACITETI PËR ZBATIMIN E LIGJEVE<br />

Kundërvajtjet <strong>doganore</strong><br />

Për kundërvajtjeve <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> kryera në 2009 janë ngritur 1534 kallëzime. Gja<strong>të</strong> 2009 janë<br />

zgjidhur 640 lëndë (863 në 2008) ku ësh<strong>të</strong> shqiptuar dhe paguar gjobë në shumë prej 43 milionë<br />

denarë. Njëkohësisht janë shqiptuar edhe 3.861 dënime mandate <strong>për</strong> kundërvajtjet <strong>doganore</strong> në<br />

shumë prej 45 milion denarë (rreth 733 mijë euro).<br />

Operacionet ndërkombëtare<br />

Në 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> koordinonte dhe organizoi në nivel nacional 8 operacione<br />

ndërkombëtare: DEMETER <strong>për</strong> parandalimin e tregti<strong>së</strong> jolegale <strong>të</strong> mbeturinave dhe materieve<br />

<strong>të</strong> rrezikshme, PANDORA <strong>për</strong> kontrollin e dërgesave me rrezik <strong>të</strong> madh me kontejner <strong>të</strong> cilat<br />

vijnë nga vendet aziatike, CITES <strong>për</strong> luf<strong>të</strong>n kundër kontrabandës e llojeve <strong>të</strong> mbrojtura <strong>të</strong> ralla<br />

<strong>të</strong> kafshëve <strong>të</strong> egra, TROJAN HORSE <strong>për</strong> luf<strong>të</strong>n kundër kontrabandës <strong>të</strong> mallrave e cila e shkel<br />

<strong>të</strong> drejtat e pronësi<strong>së</strong> intelektuale, BARTER <strong>për</strong> parandalimin e tregti<strong>së</strong> <strong>së</strong>paligjshme me drogë,<br />

SEZAM projekt <strong>për</strong> konfiskimin e parave, OBELIKS projekt <strong>për</strong> mbrojtjen e trashigimis<br />

kulturore dhe ATLAS <strong>për</strong> parandalimin e transferimit e paligjshëm <strong>të</strong> parave me trafikun ajror.<br />

Intensifikimi i bashkëpunimit me RILO në kuadër <strong>të</strong> OBD me futjen e <strong>të</strong> dhënave në bazën<br />

CEN, ka vazhduar bashkëpunimi me ZKA Balkan Info <strong>për</strong> shkëmbimin e <strong>të</strong> dhënave <strong>për</strong><br />

konfiskimin e drogës dhe <strong>të</strong> dhëna <strong>për</strong> kontrabandë potencial <strong>të</strong> drogës.<br />

Detyrimet e importit <strong>të</strong> mbledhuar në 2009<br />

Në emër <strong>të</strong> detyrimeve <strong>të</strong> importit në 2009 janë mbledhur gjithsej<strong>të</strong> 39 milijardë denarë ku<br />

<strong>për</strong> 23% ësh<strong>të</strong> më pak në krahasim me 2008.<br />

Në emër <strong>të</strong> doganës dhe <strong>të</strong> dhënave tjera <strong>doganore</strong> në 2009 janë mbledhur 5,4 milion denarë<br />

(rreth 88 milion euro) ku <strong>për</strong> 15% ësh<strong>të</strong> më pak në krahasim me 2008<br />

Të ardhurat nga TVSH e importit në 2009 arrin 32,5 milijardë denarë (rreth 528 milion<br />

euro) ku <strong>për</strong> 25% ësh<strong>të</strong> më pak në krahasim me 2008.<br />

Të ardhurat e mbledhura nga akcizat në 2009 arrin 886 milion denarë (rreth 14,4 milion<br />

euro) ku <strong>për</strong> 9% ësh<strong>të</strong> më pak në krahasim me 2008.<br />

Të ardhurat e mbledhuara nga kompensimi në 2009 arrin 280 milion denarë (rreth 4,5<br />

milion euro) ku <strong>për</strong> 3 % ësh<strong>të</strong> më shumë se 2008.<br />

Arsyeja kryesore <strong>për</strong> mbledhjen më <strong>të</strong> vogël e <strong>të</strong> ardhurave vlera e konsiderueshme më e<br />

ulët e importit. Importi në 2009 arrin 201 milijardë denarë ku ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong> 23,2% më pak në<br />

krahasim me 2008 kur importi ishte 261 milijardë denarë. Vlera më vogël e mallrav e<strong>të</strong><br />

importuar ësh<strong>të</strong> vërejtur tek automobilat, makinat dhe pajisjet mekanike, pje<strong>së</strong>t e tyre, mobiljet,<br />

veshjet, këpucët, prodhimet keramike, tavolina plastike dhe prodhime nga tavolinat plastike,<br />

prodhime nga hekuri ose çeliku dhe prodhime kimike organike.<br />

Zvogëlimi i çmimeve aksionare <strong>të</strong> lëndëve djegëse, metaleve, materialeve nga plastika në<br />

2009 në krahasim me 2008 ndikojnë në vëllimin e importit <strong>të</strong> këtij grupi <strong>të</strong> prodhimeve që<br />

rezultojnë me zvogëlimin e <strong>të</strong> ardhurave nga <strong>të</strong> dhënat <strong>doganore</strong> tek ky grup i prodhimeve.<br />

Zvogëlimi i <strong>për</strong>qindjeve <strong>doganore</strong> kryesore ndikojnë në zvogëlimin e <strong>të</strong> ardhurave nga <strong>të</strong><br />

dhënat <strong>doganore</strong> tek grupet në vijim: makina dhe pajisje mehanike, makina elektrike dhe pajisje<br />

dhe pje<strong>së</strong> <strong>të</strong> tyre, prodhime qeramike, masa plastike dhe prodhime nga masa plastike dhe<br />

prodhime kimike organike.<br />

Zvogëlimi i normave preferenciale në pajtim me dinamikën e zvogëlimit <strong>të</strong> paraparë me<br />

marrëveshjet <strong>për</strong> tregti <strong>të</strong> lirë marin pje<strong>së</strong> në zvogëlimin e <strong>për</strong>gjithshëm <strong>të</strong> <strong>të</strong> ardhurave.<br />

Dinamika e zvogëlimit ësh<strong>të</strong> më evidente tek importi i prodhimeve me prejardhje nga UE.<br />

Efekt më <strong>të</strong> madh në zvogëlimin e <strong>të</strong> ardhurave nga TVSH ka tek karburantet, prodhimet e<br />

hekurit dhe çelikut dhe tek automjetet, duke pasur parasysh se tek ky grup i prodhimeve ësh<strong>të</strong><br />

vërejtur vëllim i ulët i importit.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 28


IV. RESURSET NJERËZORE<br />

65. Krijimi i qendrës rajonale <strong>për</strong> trajnim <strong>të</strong> OBD në Republikën e Maqedoni<strong>së</strong><br />

Në shtator 2009 në Shkup, Presidenti i<br />

OBD Kunio Mikurija, Dekani i Fakultetit<br />

Ekonomik pranë Univerzitetit “Shën Kirili<br />

dhe Metodi” në Shkup Lubomir Kekenovski<br />

dhe Drejtori i Drejtori<strong>së</strong> Doganore <strong>të</strong> RM<br />

Vanço Kargov kanë nënshkruar Memorandum<br />

<strong>për</strong> bashkëpunim <strong>për</strong> krijimin dhe<br />

funksionimin e qendrës rajonale <strong>për</strong> trajnim <strong>të</strong><br />

OBD në RM.<br />

Qendra rajonale <strong>për</strong> trajnim ka <strong>për</strong> qëllim<br />

<strong>të</strong> kontribuojë në ndërtimin e kapaciteteve<br />

administrative <strong>të</strong> shërbimeve <strong>doganore</strong> në<br />

rajonin në drejtim <strong>të</strong> ritjes <strong>së</strong> kualitetit dhe<br />

<strong>për</strong>shpejtimit <strong>të</strong> procedurave <strong>doganore</strong>, duke<br />

pasur parasysh qëllimin kryesor krijimin e OBD si organiza<strong>të</strong> ndërkombëtare <strong>për</strong> harmonizimin<br />

global <strong>të</strong> punës <strong>doganore</strong>. Aktivitetet e para qendra do <strong>të</strong> realizojë në 2010 <strong>për</strong>mes organizimit<br />

<strong>të</strong> konferencave dhe trajnimeve në bashkëpunim me OBD edhe a<strong>të</strong>: Konferenca Evropiane <strong>për</strong><br />

menaxhim në doganë <strong>për</strong> udhëheqës <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>, Konferencë rajonale <strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e mbledhjes<br />

<strong>së</strong> <strong>të</strong> ardhurav – Roli i <strong>të</strong> ardhurave nga dogana në sistemin financiar dhe Takim i qendrave tl<br />

trajnimit rajonal <strong>të</strong> rajonit <strong>të</strong> Evropës <strong>të</strong> OBD.<br />

66. Vendosja e platformës <strong>së</strong> OBD <strong>për</strong> mësim elektronik (e-learning)<br />

Misioni i OBD instaloi platformën e tyre <strong>për</strong> mësim elektronik në Drejtorinë <strong>doganore</strong>.<br />

Kryhet trajnimi i punotorëve <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin e saj dhe ësh<strong>të</strong> bërë plan <strong>për</strong> instalimin e moduleve<br />

dhe sistemit në pajtushmëri me Strategjinë <strong>për</strong> trajnim dhe af<strong>të</strong>simin profdesional e doganierëve<br />

dhe planit Aksional dhe Programit vjetor <strong>për</strong> trajnim. Në gjuhën Maqedone janë <strong>për</strong>kthyer<br />

modulet <strong>për</strong> kontrollet kufitare, integritetit, programi SAFE dhe ndryshimet e sistemit <strong>të</strong><br />

harmonizuar. Në mars 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin e programit<br />

<strong>për</strong> mësim elektronik.<br />

67. Publikimi i revis<strong>të</strong>s mujore “Dogana”<br />

Në vitin 2009 janë publikuar 10 numra <strong>të</strong> revis<strong>të</strong>s “Dogana”. Në<br />

revis<strong>të</strong>n publikohen <strong>të</strong> rejat në <strong>punën</strong> <strong>doganore</strong> dhe <strong>të</strong> dhënat <strong>për</strong> fushat <strong>të</strong><br />

cilët janë interesante <strong>për</strong> bashkësinë e biznesit dhe tregti<strong>së</strong> më <strong>të</strong> gjërë.<br />

Revista Dogana botohet me qëllim rritjes <strong>së</strong> efikasitetit dhe transparencës<br />

në <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> Doganore, njoftimin e bashkësi<strong>së</strong> <strong>së</strong> biznesit me<br />

aktivitetet rjedhëse dhe <strong>të</strong> planifikuara në <strong>punën</strong> <strong>doganore</strong>, shpalljen e<br />

informacioneve <strong>për</strong> nevojat e <strong>të</strong> gjithë <strong>të</strong> punësuarve në Drejtorinë<br />

<strong>doganore</strong>.<br />

68. Vazhdimi i nënshkrimit <strong>të</strong> dokumenteve në bibliotekën <strong>doganore</strong><br />

Në bibliotekën <strong>doganore</strong> <strong>për</strong>mbajtjen janë ndarë në dhje<strong>të</strong> fusha. Ajo paraqet një instrument<br />

<strong>për</strong>mes <strong>të</strong> cilës <strong>të</strong> gjithë <strong>të</strong> punësuarit në Drejtorinë <strong>doganore</strong> kanë qasje në <strong>të</strong> gjitha materialet<br />

(<strong>të</strong> shtypura, audio, dhe video) që ka në dispozicion Drejtoria Doganore, <strong>të</strong> cilët janë marrë në<br />

bazë <strong>të</strong> ndryshme, ( me blerje, donacion, publikimit <strong>të</strong> saj ose <strong>për</strong>mes pje<strong>së</strong>marrjeve në<br />

aktivitetet ndërkombëtare). Përmes zhvillimit <strong>të</strong> bibliotekës bëhet koleksionimi dhe shkruarja e<br />

<strong>të</strong> gjitha materialeve, klasifikimin sistematik <strong>të</strong> tyre dhe evidentimin sipas fushës <strong>për</strong> <strong>të</strong> cilën<br />

kanë <strong>të</strong> bëjnë, si dhe azhurnimin e vazhdueshëm e fondit bibliotekar. Lista e librave,<br />

publikimeve, materialeve video dhe audio ësh<strong>të</strong> publikuar në faqen e intranetit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong><br />

<strong>doganore</strong> dhe ësh<strong>të</strong> në dispozicion <strong>për</strong> shfry<strong>të</strong>zimin nga ana e <strong>të</strong> gjithë <strong>të</strong> punësuarve.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 29


IV. RESURSET NJERËZORE<br />

69. Trajnim me temë “Drejtshkrimi dhe Drejshqiptimi i gjuhës Maqedonase”<br />

Reparti <strong>për</strong> trajnim në dhjetor ka organizuar trajnim me temë “ Drejshkrimi dhe<br />

drejtshqiptimi i gjuhës maqedonase”. Temat e trajnimit ishin: drejshkrimi dhe drejshqiptimi i<br />

zërave individuale dhe zërat e fjalës, regullat drejshkrimore, theksi, transkriptimi i emrave <strong>të</strong><br />

huaj, shenjat e pikësimit drejshkrimor, emrat e banorëve, emrat gjeografik, karakteristikat e<br />

stileve <strong>të</strong> caktuara në <strong>për</strong>dorimin e drejshkrimit, <strong>për</strong>dorimi i fjalëve <strong>të</strong> huaj, sinonime dhe<br />

antonime, renditja e fjalive në fjali maqedonase. Ligjerues <strong>të</strong> trajnimit ishin profesor nga<br />

Instituti <strong>për</strong> gjuhë maqedonase.<br />

70. Program i ri <strong>për</strong> ndihmë teknike me Drejtorinë Doganore dhe Tatimore <strong>të</strong><br />

Holandës<br />

Në fund <strong>të</strong> 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> e RM dhe Drejtoria Doganore dhe Tatimore e Holandës<br />

kanë kontraktuar program <strong>të</strong> ri <strong>për</strong> bashkëpunim teknik <strong>për</strong> periudhën 2010- 2014. Sipas<br />

marrëveshjes, Drejtoria <strong>doganore</strong> dhe tatimore e Holandës do <strong>të</strong> sigurojë ekspertizë Drejtori<strong>së</strong><br />

<strong>doganore</strong> <strong>të</strong> RM <strong>për</strong> gritjen e mëtejshme <strong>të</strong> kapacitetit në mbikëqyrjen e shoqeatave tregtare,<br />

procedurave <strong>doganore</strong> me ndikim ekonomik dhe operator <strong>të</strong> autorizuar ekonimik, mbrojta e <strong>të</strong><br />

drejtave nga pronësia inteelektuale, laboratoria <strong>doganore</strong> dhe bashkëpunimi me Drejtorinë <strong>për</strong> <strong>të</strong><br />

hyrat publike. Rëndësi <strong>të</strong> veçan<strong>të</strong> në programin e ri paraqet <strong>për</strong>parimi i sistemit <strong>për</strong> menaxhimin<br />

me resurset njerëzore, futjen e sistemit <strong>të</strong> kompetencave dhe ndryshimin e kulturës <strong>së</strong> punës, si<br />

dhe forcimin e af<strong>të</strong>sive komunikative dhe menaxhuese.<br />

71. Realizimi i programit <strong>për</strong> trajnim në Drejtorinë <strong>doganore</strong> 2009<br />

Sipas programit vjetor <strong>për</strong> trajnim<br />

në 2009 janë relaizuar 253 ngjarje (213<br />

në 2008) aktivitete në formë <strong>të</strong><br />

trajnimeve, seminare, punëtori dhe<br />

prezantime. Në a<strong>të</strong> kanë marrë pje<strong>së</strong><br />

3,276 nëpunës doganor (3,418 në 2008)<br />

nga Drejtoria <strong>doganore</strong>. Mesatarisht,<br />

çdo pje<strong>së</strong>marrës në trajnim ësh<strong>të</strong><br />

trajnuar mesatarisht 90 orë, ndërsa çdo i<br />

punësuar në Drejtorinë <strong>doganore</strong> në<br />

2009 ësh<strong>të</strong> trajnuar mesatarisht 24 (58<br />

në 2008) orë ose 3 (4 në 2008) di<strong>të</strong><br />

trajnim dhe af<strong>të</strong>sim profesional.<br />

Përveç trajnimeve <strong>të</strong> realizuar nga ana e trajnuesve <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>, një pje<strong>së</strong> e<br />

trajnimeve janë realizuar në organizim <strong>të</strong> shërbimeve <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> huaj dhe organizatave, dhe në<br />

veçanti në:<br />

- Programin <strong>për</strong> ndihmë teknike nga Drejtoria <strong>doganore</strong> dhe tatimore e Holandës, në fushën<br />

e procedurave <strong>doganore</strong> me ndikim ekonomik, vlerë, prejardhje dhe mbrojtje e <strong>të</strong> drejtave<br />

nga pronësia intelektuale,<br />

- Qeveria e SHBA në fushën e kontrollit dhe hetimeve,<br />

- Programi <strong>për</strong> bashkëpunim me Qeverinë e Republikës <strong>së</strong> Slloveni<strong>së</strong> në fushën TARIC,<br />

laboratori <strong>doganore</strong>, legjislacioni doganor evropian në pje<strong>së</strong>n e procedurave dhe shitjen e<br />

mallrave <strong>të</strong> konfiskuar, mbledhjen e borxhit doganor, koncept <strong>për</strong> operator <strong>të</strong> autorizuar<br />

ekonimik dhe futjen e informatave para arritjes dhe para shkuarjes.<br />

72. Lidhja e marrëveshjes <strong>për</strong> bashkëpunim me sh<strong>të</strong>pinë konsultative Crown<br />

Agents<br />

Në shtator 2009 me sukses ka <strong>për</strong>funduar angazhimi dyvjeçar i konsultan<strong>të</strong>ve <strong>të</strong> angazhuar<br />

<strong>për</strong>mes Crown Agents në disa fusha: futjen/implementimin e sistemit <strong>të</strong> kontrolleve dhe<br />

procedurave në bazë <strong>të</strong> rrezikut, zhvillim i fuksioneve hetimore dhe kundërzbuluese, <strong>për</strong>krahja<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 30


IV. RESURSET NJERËZORE<br />

operative dhe udhëheqja teknike e Sektorit <strong>për</strong> kontroll dh ehetim <strong>për</strong> zbulimin e tregti<strong>së</strong><br />

jolegale, kontrabandës dhe krimit ekonomik, zhvillim dhe <strong>për</strong>parim i bashkëpunimit efektiv<br />

ndëragjencional në vend dhe jash<strong>të</strong> vendit, zhvillim dhe implementimi efektiv i strategji<strong>së</strong><br />

antikoruptive.<br />

Kontrata e re 12 mujore, bazuar në bashkëpunimin e ndërsjellë i mbulon fushat e zhvillimit<br />

<strong>të</strong> mëtutjeshëm <strong>të</strong> kundërzbulimit dhe analizës <strong>së</strong> rrezikut, ndërsa siguron kornizë ligjore <strong>për</strong><br />

pje<strong>së</strong>marrjen e <strong>të</strong> punësuarve në Drejtorinë <strong>doganore</strong> në projekte <strong>të</strong> kësaj sh<strong>të</strong>pie konsultive në<br />

vend <strong>të</strong> huaj.<br />

73. Sigurimi i stazhit <strong>të</strong> benificuar <strong>për</strong> nëpunësit doganor<br />

Sipas mundësive <strong>të</strong> parapara me Ligjin <strong>për</strong> Drejtorinë <strong>doganore</strong>, ndërsa në bazë <strong>të</strong> elaboratit<br />

<strong>të</strong> punuar nga ana e agjencionit <strong>të</strong> licencuar, lëshimi i lejeve nga Fondi <strong>për</strong> sigurim pensional<br />

dhe invalidor, si dhe sigurimin e finacimin buxhetor, në gjysmën e dy<strong>të</strong> në 2009 ka filluar<br />

pagimi i shumës <strong>së</strong> rritur <strong>të</strong> kontributeve <strong>për</strong> sigurim pensional. Në varësi <strong>të</strong> kushteve <strong>të</strong><br />

caktuara specifike <strong>të</strong> vështira dhe <strong>të</strong> rrezikshme, <strong>për</strong> disa punë <strong>të</strong> caktuara paguhet në mënyrë<br />

plo<strong>të</strong>suese 2 deri 4 muaj kontribute <strong>për</strong> sigurim pensional <strong>për</strong> çdo 12 muaj stazh<br />

74. Definimi i mënyrës <strong>së</strong> rotacionit dhe sh<strong>për</strong>ndarjes <strong>të</strong> nëpunësve doganor<br />

Në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> rotacionin dhe ricaktim <strong>të</strong> nëpunësve<br />

doganor, me <strong>të</strong> cilën definohen qëllimet, llojet dhe mënyrën e rotacionit dhe ricaktimin e<br />

nëpunësve doganor në cikle dhe individualisht, me qëllim reduktimin transparent <strong>të</strong> ekspozimit<br />

<strong>të</strong> keq<strong>për</strong>dorimit eventual <strong>të</strong> detyrës zyrtare.<br />

75. Koncepimi i mënyrës <strong>së</strong> <strong>për</strong>parimit <strong>të</strong> nëpunësve doganor<br />

Me qëllim sigurimin e mënyrës <strong>së</strong> drej<strong>të</strong> dhe transparente <strong>të</strong> <strong>për</strong>parimit <strong>të</strong> doganierëve në<br />

shërbim, ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>gatitur Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe procedurën <strong>për</strong> arritjen e sistemit <strong>të</strong><br />

karierës <strong>të</strong> nëpunësve doganor.<br />

76. Mirënjohje <strong>për</strong> njohurite e nëpunësve doganor në çështjet <strong>doganore</strong><br />

Me ndryshimet e propozuara <strong>të</strong> Ligjit doganor ësh<strong>të</strong> paraparë që nëpunësit doganor me <strong>për</strong>voje<br />

pune më shumë se 3 vjet në zbatimin e procedurave <strong>doganore</strong> mund <strong>të</strong> marrin licencë <strong>për</strong><br />

kryerjen e punëve e <strong>për</strong>faqësimit në procedura <strong>doganore</strong>. Në <strong>për</strong>puthje me rregullat, Drejtoria<br />

<strong>doganore</strong> kryen trajnimin dhe kryen testimin dhe licencimin e personave fizik <strong>për</strong> kryerjen e<br />

<strong>për</strong>faqësimit në procedura <strong>doganore</strong>. Duke pasur parasaysh se trajnuesit dhe vlerësuesit<br />

doganor e rrezultatave <strong>të</strong> kandida<strong>të</strong>ve janë <strong>të</strong> obliguar që <strong>të</strong> kenë më shumë njohuri në lëminë e<br />

doganës, ajo dukej logjike që ata si dhe nëpunësit doganor <strong>të</strong> tjerë <strong>të</strong> cilët shumë vje<strong>të</strong> kryejnë<br />

procedura <strong>doganore</strong>, <strong>të</strong> kenë mundsi që automatikisht <strong>të</strong> marrin licenca <strong>për</strong> kryerjen e punëve<br />

<strong>për</strong> <strong>për</strong>faqësim në procedura <strong>doganore</strong>.<br />

77. Lojrat e para sportive <strong>të</strong> sindika<strong>të</strong>s <strong>për</strong> <strong>të</strong> punësuarit e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

Lojrat e para spoprtive <strong>të</strong> sindika<strong>të</strong>s <strong>për</strong> <strong>të</strong> punësuarit në Drejtorinë <strong>doganore</strong> janë mbajtur<br />

në tetor 2009 në Ohër, në organizim <strong>të</strong> sindika<strong>të</strong> <strong>së</strong> pavarur <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> dognore <strong>të</strong> RM. Lojrat<br />

sportive janë mbajtur në sallën “Biljanini izvori” dhe në hotelin Park në Ohër ku kanë marrë<br />

pje<strong>së</strong> 150 <strong>për</strong>faqësues nga Dogana e Kumanovës, Shtipit, Manastirit, Shkupit dhe Gjevgjeli<strong>së</strong> si<br />

dhe nga Drejtoria qendrore.<br />

Në frymën e fer-play, olimpizam dhe<br />

shoqërim dhe miqësi, gja<strong>të</strong> garave dy<br />

di<strong>të</strong>she janë mbajtur gara në shta<strong>të</strong> disiplina<br />

– futboll, basketboll, volejboll, shah, pingpong<br />

dhe <strong>të</strong>rheqje me litar. Për rezultatet e<br />

aritur më <strong>të</strong> <strong>për</strong>gatiturve, kryetari i<br />

sindiska<strong>të</strong>s <strong>së</strong> pavarur iu sh<strong>për</strong>da diploma<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 31


IV. RESURSET NJERËZORE<br />

ndërsa ësh<strong>të</strong> dhuruar edhe kupë fituesve <strong>të</strong> <strong>për</strong>gjithshëm <strong>të</strong> cilën e fitoi ekipi i Drejtori<strong>së</strong><br />

Qendrore.<br />

78. Largimi i keq<strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> detyrës zyrtare dhe konflikt interesash<br />

Në vitin 2009 janë kryer<br />

58 kontrolle në <strong>të</strong> gjitha<br />

njësi<strong>të</strong> organizative <strong>të</strong><br />

Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

(krahasur me 46 në<br />

2008, 33 në 2007 dhe 22<br />

në 2006). Nga tabela e<br />

paraqitur mund <strong>të</strong> shihet<br />

se në 2009 vëmendje <strong>të</strong><br />

veçpan<strong>të</strong> i ësh<strong>të</strong><br />

kushtuar<br />

Pjesa organizative<br />

Numri i inspektimeve<br />

2009 2008 2007 2006<br />

Drejtoria Qendrore 35 17 2<br />

Dogana e Shkupit 8 9 10 16<br />

Dogana e Kumanovës 4 2 1 1<br />

Dogana e Shtipit 4 8 9 2<br />

Dogana e Manastirit 2 5 6 2<br />

Dogana e Gjevgjeli<strong>së</strong> 5 5 5 1<br />

Gjithsej<strong>të</strong> 58 46 33 22<br />

rregullshmëri<strong>së</strong> në punë në Drejtorinë qendrore, ku janë kryer 35 inspektike, krahasuar me vitin<br />

2008 ku janë kryer 17, ndërsa në vitin 2007 2 kontrolle. Në bazë <strong>të</strong> rezultateve nga kontrolli,<br />

vazhdojmë me hetimet e brendshme <strong>për</strong> ekzaminimin e ekzistimit <strong>të</strong> <strong>për</strong>gjegjësi<strong>së</strong> disiplinore, si<br />

dhe me marrjen e masave <strong>të</strong> hetuesi<strong>së</strong> kundër autorëve <strong>të</strong> kundërvajtjeve <strong>doganore</strong> dhe veprave<br />

penale.<br />

Hetime <strong>të</strong> brendshme<br />

Në 2009 janë<br />

realizuar 127 hetime <strong>të</strong><br />

brendshme ( në<br />

krahasim me 140 në<br />

2008, 240 në 2007,<br />

ndërsa 71 në 2006), ku<br />

në 52 raste (krahasuar<br />

me 70 në vitin 2008, 87<br />

në 2007) janë konstatuar<br />

shkelje disiplinore dhe<br />

parregullsi. Për dallim<br />

Pjesa organizative<br />

Numri i hetimeve<br />

2009 2008 2007 2006<br />

Drejtoria qendrore 44 20<br />

Dogana e Shkupit 24 33 65 23<br />

Dogana e Kumanovës 24 22 29 17<br />

Dogana e Shtipit 11 18 57 7<br />

Dogana e Manastirit 12 25 27 14<br />

Dogana e Gjevgjeli<strong>së</strong> 12 22 62 10<br />

Gjithsej<strong>të</strong> 127 140 240 71<br />

nga viti 2007 dhe 2006 kur nuk ësh<strong>të</strong> realizuar asnjë hetim i brendshëm në drejtoinë qendrore ,<br />

në vitin 2008 janë kryer 20 hetime <strong>të</strong> brendshme në Drejtorinël qendrore ndërsa në vitin 2009<br />

janë kryer 71 hetime.<br />

Procedura disiplinore<br />

Në vitin 2009 janë ngritur 99 procedura disiplinore (93 në vitin 2008) <strong>për</strong> konstatimin e<br />

<strong>për</strong>gjegjësi<strong>së</strong> tek <strong>të</strong> punësuarit <strong>të</strong> cilët kanë prishur rendin e punës dhe disiplinën, në bazë <strong>të</strong> <strong>së</strong><br />

cilës janë sjellë 27 vendime <strong>për</strong> ndërprerje <strong>të</strong> marrëdhënies <strong>së</strong> punës, 42 vendime <strong>për</strong> shqiptimin<br />

e ma<strong>së</strong>s disiplinore dënim me para dhe 30 vendime me <strong>të</strong> cilët ndërpritet procedura disiplinore<br />

<strong>për</strong> shkak <strong>të</strong> vje<strong>të</strong>rsi<strong>së</strong> <strong>së</strong> <strong>për</strong>gjegjësi<strong>së</strong> disiplinore, ose mungesa e <strong>për</strong>gjegjësi<strong>së</strong> sipas<br />

propozimit <strong>të</strong> parashtruar ( në vitin 2008 janë sjell 46 vendime <strong>për</strong> ndërprerje <strong>të</strong> punës, 35<br />

vendime <strong>për</strong> shqiptimin e ma<strong>së</strong>s disiplinore dënim me para, dhe 17 vendime me <strong>të</strong> cilët<br />

ndërprehet procedura disiplinore <strong>për</strong> shkak <strong>të</strong> vje<strong>të</strong>rsi<strong>së</strong> <strong>së</strong> procedurës disiplinore ose munge<strong>së</strong>s<br />

<strong>së</strong> <strong>për</strong>gjegjësi<strong>së</strong> sipas propozimit <strong>të</strong> parashtruar).<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 32


IV. RESURSET NJERËZORE<br />

Në 2009 janë shqiptuar 16 pezullime nga puna <strong>të</strong> nëpunësve doganor <strong>për</strong> shkak bërjen e<br />

veprave penale <strong>të</strong> lidhur me kryerjen e detyrave zyrtare (4 në 2008).<br />

Nga gjithsej<strong>të</strong> 169 lëndë penale në periudhën kohore prej 2002-2009, në fund <strong>të</strong> dhjetorit<br />

2009, ende në procedurë gjyqësore janë 108 lëndë penale kundër 90 personave <strong>të</strong> punësuar në<br />

Drejtorinë <strong>doganore</strong> dhe 84 kundër ish <strong>të</strong> punësuarve në Drejtorinë <strong>doganore</strong>. Lëndët penale<br />

janë me vje<strong>të</strong>rsi prej 2 muaj deri më 7 vje<strong>të</strong>. Me procedurë gjyqësore <strong>të</strong> <strong>për</strong>funduar dhe me<br />

vendim <strong>për</strong>fundimtar janë gjithsej<strong>të</strong> 50 lëndë penale, ndërsa <strong>për</strong> 11 nuk ka informata në çfar<br />

statusi gjenden. Te gjykatat themelore n procedura janë 100 lëndë penale me vje<strong>të</strong>rsi prej 2<br />

muaj në 7 vje<strong>të</strong>. Nga numri i <strong>për</strong>gjithshëm i lëndve penale <strong>të</strong> cilat gjenden te gjykatat themelore,<br />

40 lëndë gjenden në diskutim gjyqsor, ndërsa 39 lëndë gjenden në fazë <strong>të</strong> ekspertizave<br />

gjyqësore. Te gjykata e apelit në procedurë janë 8 lëndë me kujdestari pre 1-5 vje<strong>të</strong>. Në<br />

bashkëpunim me MPB ësh<strong>të</strong> ngritur një kallëzim penal e cila gjendet në procedurë tek<br />

Prokuroria Publike<br />

Auditim i brendshëm<br />

Në vitin 2009 janë kryer 22 auditime <strong>të</strong> brendshme (11 në 2008) me <strong>të</strong> cilat njësive<br />

organizative <strong>të</strong> rishikuar iu ësh<strong>të</strong> propozuar 93 rekomandime <strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e punës (40 në<br />

2008). Nga rekomandimet e dhëna gja<strong>të</strong> 2009 janë realizuar 69, në rrjedh <strong>të</strong> realizimit janë 13<br />

rekomandime, ndërsa 11 rekomandimet e mbetura i cili afat <strong>për</strong> implementimin ësh<strong>të</strong> në vitin<br />

2010.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 33


V. LOGJISTIKË<br />

79. Rregullimi i <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> mjeteve kryesore në Drejtorinë <strong>doganore</strong><br />

Me qëllim <strong>për</strong>dorimin më efikas dhe më ekonomik <strong>të</strong> resurseve materiale, në korrik 2009<br />

Drejtoria dogaanore ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> regjsitrimin dhe lëvizjen mjeteve kryesore, me <strong>të</strong> cilën<br />

rregullohet mënyra e regjistrimit dhe lëvizjes e mjeteve kryesore gja<strong>të</strong> <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> tyre deri në<br />

ndërprerjen e nevojës nga <strong>për</strong>dorimi i tyre i mëtutjeshëm dhe vendosjes jash<strong>të</strong> <strong>për</strong>dorimit.<br />

80. Koncepimi i veprimit me pajisjet TI nga aspekti i siguri<strong>së</strong><br />

Me qëllim futjen e rregullave <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin, procedurave dhe standardeve në teknologjinë<br />

informatike në Drejtorinë <strong>doganore</strong>, <strong>për</strong>dorimin optimal dhe menaxhimin me teknologjinë<br />

informatike dhe mbrojtjen e <strong>të</strong> dhënave, si dhe <strong>për</strong> sigurimin efektiv, efikas dhe operim i sigur<strong>të</strong><br />

i sistemit informatik dhe infrastrukturave teknologjike, ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>gatitur Udhëzim <strong>për</strong> veprim me<br />

pajisjet TI nga aspekti i siguri<strong>së</strong> TI në Drejtorinë <strong>doganore</strong>.<br />

81. Mundësia e <strong>për</strong>fshirjes <strong>së</strong> <strong>të</strong> dhënave nga GPS <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin e automobilave<br />

zyrtare<br />

Në naj 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>të</strong> ri <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin dhe menaxhimin e<br />

automobilave zyrtar, me <strong>të</strong> cilën rregullohen procedurat <strong>për</strong> rruajtjen, dhënien dhe <strong>për</strong>dorimin e<br />

automejeteve zyrtare në Drejtorinë <strong>doganore</strong>, kategorizimin e tyre, evidentimin, mbajtjen dhe<br />

riparimin, kryerjen e mbikëqyrjes, mënyrën e <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> sistemit <strong>për</strong> pozicionim global –<br />

GPS si dhe <strong>për</strong>gjegjësinë e <strong>të</strong> punësuarve.<br />

82. Futja e sistemit elektronik <strong>për</strong> evidentimin e kohës <strong>së</strong> punës<br />

Në funksion ësh<strong>të</strong> vënë sistemi <strong>për</strong> evidentimin e kohës <strong>së</strong> punës dhe kontrollin e qasjes<br />

(SWT&-CA), <strong>të</strong> dedikuar <strong>për</strong> ndjekjen dhe kontrollin e kohës <strong>së</strong> punës <strong>të</strong> <strong>të</strong> punësuarve në<br />

Drejtorinë <strong>doganore</strong>. Sistemi elektronik <strong>për</strong> evidentim e kohës <strong>së</strong> punës <strong>për</strong>cakton mënyrën dhe<br />

procedurën <strong>për</strong> evidentimin e kohës <strong>së</strong> punës, llojin e kartelës <strong>për</strong> evidentimin e kohës <strong>së</strong> punës,<br />

obligimet e <strong>të</strong> punësuarve dhe udhëheqësve dhe kompetencat <strong>për</strong> veprim me qëllim regjistrimin<br />

e drej<strong>të</strong> <strong>të</strong> kohës <strong>së</strong> punës, kontrollin i <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> kohës punuese nga ana e <strong>të</strong> punësuarve dhe<br />

kontrolli i qasjes në hapësirat e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>. Janë vendosur bravë magnetike <strong>për</strong><br />

kontroll <strong>të</strong> qasjes deri te dhe lëvizjet në hapësirat e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>.<br />

Në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell udhëzim <strong>të</strong> ri <strong>për</strong> kohën punuese me <strong>të</strong> cilën<br />

definohet fillimi, mbarimi i kohës <strong>së</strong> punës dhe lëshimin, kontrollin me softverin e ri <strong>për</strong><br />

kontrollin e kohës punuese dhe hyrjen në hapësirat punuese në Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

kompetancat <strong>për</strong> mbikëqyrje e <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> kohës punuese, ndërsa <strong>të</strong> reviduara dhe <strong>të</strong> <strong>për</strong>fshira<br />

me dispozitat nga Udhëzimi <strong>për</strong> realizimin e punës suplementare.<br />

83. Rregullimi i <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> barkëve motorike patrolluese<br />

Në gusht 2009 janë miratuar Udhëzimet <strong>për</strong> punë me barka motorike në Drejtorinë<br />

<strong>doganore</strong> dhe Doracak <strong>për</strong> punë me barka motorik, me <strong>të</strong> cilat rregullohet organizimi dhe puna<br />

me barka motorike patrolluese, vendosja, <strong>për</strong>dorimi dhe rruajtja e pajisjeve <strong>për</strong> punë, si dhe<br />

trajnimi i nëpunësve doganor <strong>të</strong> cilëve u ësh<strong>të</strong> mundësuar <strong>për</strong>dorimi i barkave motorike. Janë<br />

definuar obligimet dhe <strong>për</strong>gjegjësi<strong>të</strong> e nëpunësve doganor me qëllim <strong>për</strong>dorimin e sigur<strong>të</strong> me<br />

barkat motorike.<br />

84. Përcaktimi i mënyrës dhe procedurës <strong>për</strong> dhënien me qira <strong>të</strong> hapësirave<br />

afariste dhe reklamuese në vendkalimet kufitare<br />

Në mars 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka sjell Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe procedurën <strong>për</strong><br />

dhënien me qira <strong>të</strong> hapësirave afariste dhe reklamuese në vendkalimet kufitare <strong>të</strong> RM<br />

<strong>për</strong> qarkullim rrugor, <strong>për</strong> <strong>të</strong> cilat <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> <strong>për</strong> menaxhim, rregullim dhe mirmbajtje ka<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> e RM.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 34


V. LOGJISTIKË<br />

85. Formimi i komisionit <strong>për</strong> ndjekjen e rreziqeve financiare <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong><br />

<strong>doganore</strong><br />

Në mars 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> ka formuar Komision <strong>për</strong> menaxhimin me mjetet dhe<br />

obligimet që kanë <strong>për</strong> qëllim vëzhgimin, analizimin dhe propozimin e masave <strong>për</strong> reduktimin e<br />

rreziqeve nga humbjet financiare dhe rritjen e efikasitetit gja<strong>të</strong> <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> resurseve<br />

financiare <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>. Komisioni punon në bazë rregullores e ve<strong>të</strong> e ka sjellë.<br />

86. Revidimi i procedurës <strong>për</strong> drejtimin me mallrat e konfiskuar dhe mallrat <strong>të</strong><br />

braktisur në dobi <strong>të</strong> shtetit<br />

Në prill 2009 Drejtoria <strong>doganore</strong> e shqyrtoi Udhëzimin <strong>për</strong> veprimin me mallrat e<br />

konfiskuar dh e<strong>të</strong> braktisur në dobi <strong>të</strong> shtetit, me qëllim eliminimin e vështersive <strong>të</strong> <strong>për</strong>caktuar<br />

me implementimin e deritanishëm.<br />

87. Rregullimi i proceseve punuese me <strong>për</strong>fshirjen e Sektorit <strong>për</strong> punë<br />

administrative dhe teknike<br />

Për shkak formimit <strong>të</strong> sektorit <strong>të</strong> ri <strong>për</strong> punë administrative dhe teknike janë sjellë<br />

ndryshime dhe plo<strong>të</strong>sime <strong>të</strong> akteve intene në vijim:<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorim <strong>të</strong> telefonave mobil zyrtarë,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> <strong>për</strong>gatitjen dhe zbatimin e planit financiar, planin <strong>për</strong> furnizim dhe planin<br />

<strong>për</strong> investime.<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> kryerjen e furnizimeve.<br />

88. Mirëmbajtja e ndërtesave<br />

Ësh<strong>të</strong> bërë rikonstruimi i disa objekteve <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> siç janë: Ndërtesa e Doganës<br />

<strong>së</strong> Manastirit (<strong>për</strong> di<strong>të</strong>lindjen e tredhje<strong>të</strong> <strong>të</strong> saj, krej<strong>të</strong>sisht ësh<strong>të</strong> restauruar, ësh<strong>të</strong> ndërtuar<br />

hapësirë e re <strong>për</strong> arkivë me sipëfaqe prej 100 m², dhe pod <strong>të</strong> ri <strong>për</strong> <strong>të</strong>rë objektin dhe ësh<strong>të</strong><br />

siguruar nxemje dhe ftofje më efikase, kulm i ri mbuluar dhe izolim termik), Vendkalmi kufitar<br />

Novo Sellë, Dogana e Shkupit dhe NJD<br />

Trubarevë dhe Depoja <strong>për</strong> mallrat e<br />

konfiskuar në Tetovë. Në tetor ka<br />

<strong>për</strong>funduar renovimi i ndërte<strong>së</strong>s<br />

Administrative <strong>të</strong> Doganës <strong>së</strong> Manastirit.<br />

Janë vendosur instalime <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se <strong>për</strong><br />

furnizimin me rryme elektrike <strong>të</strong> skanerëve<br />

mobil në vendkalimet kufitare.<br />

Janë vendosur ka<strong>të</strong>r peshore <strong>të</strong> cilët do<br />

<strong>të</strong> mundësojnë <strong>për</strong>shpejtimin e procedurës<br />

<strong>së</strong> eksportit në vendkalimet kufitare<br />

Tabanovcë, Bllacë, Mexhitli dhe Qafëthanë.<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> në dy raste ka bërë reduktimin drastik <strong>të</strong> shumës <strong>së</strong> taksave terminale,<br />

ndërsa matja te peshoret nga viti 2009 janë pa page<strong>së</strong>. Janë furnizuar dy peshore mobile <strong>për</strong><br />

automjete transportuese <strong>të</strong> rënda <strong>për</strong> nevojat e ekipeve mobile <strong>doganore</strong>.<br />

Kanë <strong>për</strong>funduar <strong>të</strong> gjitha punët e nevojshme infrastrukturore dhe ësh<strong>të</strong> vendosur objekt i<br />

<strong>për</strong>kohëshëm në Shën Naum si <strong>për</strong>gatitje <strong>për</strong> hapjen e vendkalimit <strong>të</strong> ri kufitar në mes<br />

Republikës <strong>së</strong> Maqedoni<strong>së</strong> dhe Republikës <strong>së</strong> Shqi<strong>për</strong>i<strong>së</strong>.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 35


V. LOGJISTIKË<br />

89. Aktivitetet tjera <strong>për</strong> <strong>për</strong>forcimin e <strong>për</strong>krahjes logjistike <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

Me qëllim forcimin e mëtutjeshëm <strong>të</strong> kushteve <strong>për</strong> zbatimin e kompetencave <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong><br />

Doganore, në periudhën e kaluar janë <strong>për</strong>gatitur akte interne <strong>të</strong> reja dhe reviduese:<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> <strong>për</strong>dorimin e mjeteve buxhetore <strong>të</strong> dedikuar <strong>për</strong> reperezentim,<br />

- Rregulla kontabiliteti <strong>për</strong> regjistrimin e donacioneve në Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe procedurën <strong>për</strong> mbajtjen e mjeteve nga paga e <strong>të</strong> punësuarve<br />

në Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën e veprimit me mjetet e paguara në llogarinë evidente <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong><br />

<strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> veprim në rast <strong>të</strong> zjarri,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> sistemin e kontrollit <strong>të</strong> brendshëm <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> likuidim <strong>të</strong> dokumenteve kontabiliteti në Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe kushtet <strong>për</strong> qasje në sistemin TIK <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>,<br />

- Rregullore <strong>për</strong> punë me informata <strong>të</strong> klasifikuara në Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> punë me informatat e klasifikuara në Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> pranimin e palëve në Drejtorinë <strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> mënyrën dhe procedurën <strong>për</strong> kryerjen e mbledhjes <strong>së</strong> tereminaleve<br />

<strong>doganore</strong>,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> <strong>për</strong>gatitjen dhe ndjekjen e realizimit <strong>të</strong> planit <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>,<br />

- Marrëveshje e re kolektive,<br />

- Udhëzim <strong>për</strong> pajisje minimale që duhen <strong>të</strong> kenë njësi<strong>të</strong> organizative në Drejtorinë<br />

<strong>doganore</strong>.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 36


VI. BASHKËPUNIMI NDËRINSTUTUCIONAL DHE NDËRKOMBËTAR<br />

90. Forum koordinativ rajonal – Projekt i UE TACTA (Technical Assistance to<br />

Customs and Tax Administration – Ndihmë teknike i daministratave <strong>doganore</strong><br />

dhe tatimore)<br />

Në maj 2009 në Shkup ësh<strong>të</strong> mbajtur forumi i pes<strong>të</strong> koordinativ rajonal në kuadër <strong>të</strong><br />

projektit <strong>të</strong> UE TACTA në <strong>të</strong> cilën kanë marrë pje<strong>së</strong> drejtorët e shërbimeve <strong>doganore</strong> nga<br />

Republika e Maqedoni<strong>së</strong> dhe shtetet e Ballkanit Perendimor, Shqi<strong>për</strong>ia, Bosnja dhe<br />

Hercegovina, Kosova, Serbija dhe Mali i zi. Drejtorët gjeneral në takimin miratuan<br />

konkluzionet, <strong>të</strong> cilët kanë shprehur angazhimin e tyre në <strong>për</strong>forcimin e bashkëpunimit <strong>të</strong><br />

ndërsjellë në fushën e shkëmbimit<br />

elektronik <strong>të</strong> informatave dhe lidhjen<br />

e sistemeve <strong>doganore</strong> informative, <strong>për</strong><br />

<strong>të</strong> shqyrtuar mundësit <strong>për</strong> kontroll <strong>të</strong><br />

<strong>për</strong>bashkët dhe reciprok.<br />

Projekti TACTA ofron ndihmë <strong>për</strong> modernizimin e<br />

strukturës organizative dhe punës <strong>doganore</strong>, <strong>për</strong>krah<br />

zhvillim <strong>të</strong> strategjive <strong>të</strong> reja në luf<strong>të</strong>n kundër<br />

mashtrimeve <strong>doganore</strong> dhe tregti<strong>së</strong> <strong>së</strong> paligjshme.<br />

Bashkëpunimi rajonal ësh<strong>të</strong> një ndër shtyllat kryesore <strong>të</strong><br />

Projektit, ndërsa dialogu ekzistues në mes shërbimeve<br />

<strong>doganore</strong> <strong>të</strong> vendeve nga Ballkani Perendimor mundëson<br />

<strong>për</strong>mirësimin e bashkëpunimit instutucional <strong>të</strong><br />

shërbimeve <strong>doganore</strong>.<br />

91. Prezantimi i <strong>për</strong>vojës nga futja e sistemit elektronik njësportel <strong>për</strong> dhënien e<br />

licencave <strong>për</strong> import, eksport dhe tranzit <strong>të</strong> mallrave dhe kuotave tarifore<br />

(EXIM)<br />

Për shkak interesit <strong>të</strong> trguar nga<br />

palët e kontraktuar <strong>të</strong> marrëveshjes<br />

CEFTA, Drejtoria <strong>doganore</strong> e RM<br />

koordinator i aktiviteteve<br />

projektuese <strong>për</strong> futjen e sistemit<br />

elektronik njësportel <strong>për</strong> dhënien e<br />

licencave <strong>për</strong> import, eksport dhe<br />

tranzit <strong>të</strong> malllit dhe kutove tarifore<br />

(EXIM) ka organizuar mbledhje në<br />

nivel rajonal <strong>për</strong> prezantimin e<br />

<strong>për</strong>vojës <strong>së</strong> saj me sistemin Single<br />

Windows, sistem i ve<strong>të</strong>m i këtij<br />

lloji në rajon.<br />

92. Konferencë rajonale <strong>për</strong> prëvojën e RM nga futja e sistemit elektronik<br />

njësportel <strong>për</strong> dhënien e licencave <strong>për</strong> import, eksport dhe tranzit <strong>të</strong> mallrave<br />

dhe kuotave tarifore ( EXIM)<br />

Në organizim <strong>të</strong> Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> dhe në bashkëpunim me komisionin Ekonomik <strong>të</strong><br />

Kombeve <strong>të</strong> Bashkuara <strong>për</strong> Europë (UNECE), USAID dhe Sekretariati i CEFTA 2006, në<br />

dhjetor 2009 në Shkup ësh<strong>të</strong> mbajtur konferenca e tre<strong>të</strong> <strong>për</strong> Europën Juglindore <strong>për</strong> leh<strong>të</strong>simin e<br />

tregti<strong>së</strong>, sistemit njësportel dhe harmonizimin e <strong>të</strong> dhënave tregtare. Në Konferencë kanë marrë<br />

pje<strong>së</strong> <strong>për</strong>faq<strong>së</strong>ues nga Shqi<strong>për</strong>ia, Bosnja dhe Hercegovina, Maqedonia, Kosova, Moldavia,<br />

Serbija, Turqia, Kroacija, Mali i Zi, Suedia, UNECE, OBD, Komisioni Evropian, dhe USAID.<br />

Në konferencë janë <strong>për</strong>caktuar fushat <strong>për</strong> bashkëpunimin e ardhshëm rajonal në zbatimin e<br />

teknologji<strong>së</strong> moderne në leh<strong>të</strong>simin e tregti<strong>së</strong>, vendosjes <strong>së</strong> sitemit njësportel dhe harmonizimit<br />

<strong>të</strong> <strong>të</strong> dhënave tregtare si dhe parimet kryesore <strong>për</strong> shkëmbimin elektronik <strong>të</strong> <strong>të</strong> dhënave <strong>për</strong>mes<br />

vendeve në rajon.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 37


VI. BASHKËPUNIMI NDËRINSTUTUCIONAL DHE NDËRKOMBËTAR<br />

93. Seminar rajonal <strong>për</strong> njohjen e falsifikimeve<br />

Drejtoria <strong>doganore</strong> në bashkëpunim me SNB REACT – rrje<strong>të</strong> evropiane kundër<br />

falsifikimeve, më 17 shtator 2009 ka organizuar seminar <strong>për</strong> njohjen e markave tregtare <strong>për</strong><br />

mbrojtjen e pronësi<strong>së</strong> intelektuale. Përveç nëpunësve doganor, inpektorë <strong>të</strong> tregut dhe persona<br />

tjerë zyrtarë, në seminarë kanë mnarrë pje<strong>së</strong> edhe <strong>për</strong>faqësues <strong>të</strong> shërbimeve kompetente nga<br />

vendet e rajonit, <strong>për</strong>faqësues vendas dhe <strong>të</strong> huaj mbaj<strong>të</strong>s <strong>të</strong> markave tregtare etj.<br />

Seminari paraqet vazhdimësi <strong>të</strong> trajnimit <strong>për</strong> af<strong>të</strong>simin e nëpunësve doganor dhe<br />

inspektorëve <strong>të</strong> tregut <strong>për</strong> njohjen e falsifikimeve.<br />

94. Përkrahja nga Qeveria e SHBA<br />

Në maj 2009 Qeveria e SHBA Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> i ka dhuruar pajisje <strong>të</strong> dedikuar <strong>për</strong><br />

zbulimin e rrezatimit radioaktiv, pajisje kompjuterike dhe <strong>për</strong> zyra, si dhe mjete tjera ndihmëse<br />

<strong>për</strong> <strong>punën</strong> e ekipeve mobile <strong>doganore</strong>, me vlerë prej rrteh 150 mijë dollar amerikan, ndërsa në<br />

tetor 2009 i ka dhuruar radio stacione digjitale mobile, si plo<strong>të</strong>sim i donacionit <strong>të</strong> mëparshëm<br />

<strong>për</strong> vendosjen e radio sistemeve <strong>për</strong> nevojat e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong>.<br />

95. Takime koordinatore donatore<br />

Në qershor 2009 dhe dhjetor 2009 janë organizuar takimet koordinative donatore <strong>të</strong> pes<strong>të</strong><br />

dhe <strong>të</strong> gjash<strong>të</strong> në fushën e punës <strong>doganore</strong>. Në mbledhje kanë marrë pje<strong>së</strong> donatorët ekzistues<br />

dhe donatorë <strong>të</strong> mundshëm <strong>të</strong> cilët kanë kontribuar <strong>për</strong> reformat në Drejtorinë <strong>doganore</strong>. U<br />

prezantuan fusha dhe projekte <strong>të</strong> cilët do <strong>të</strong> jenë interesante nga aspekti i mundësi<strong>së</strong> që do <strong>të</strong><br />

financohen nga donatorët.<br />

96. Intensiviteti i bashkëpunimit me doganën e R epublikës <strong>së</strong> Serbi<strong>së</strong><br />

Më 6 gusht 2009 ësh<strong>të</strong> nënshkruar marrëveshje <strong>për</strong> set <strong>të</strong> harmonizuar <strong>të</strong> <strong>të</strong> dhënave <strong>të</strong> cilat<br />

do <strong>të</strong> shkëmbehen në rrugë elektronike <strong>për</strong>mes <strong>për</strong>dorimit <strong>të</strong> sistemit SEED në mes Drejtori<strong>së</strong><br />

<strong>doganore</strong> <strong>të</strong> RM dhe Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> Serbi<strong>së</strong>. Ky koncept i bashkëpunimit <strong>për</strong>mes<br />

shkëmbimit <strong>të</strong> <strong>të</strong> dhënave elektronike do <strong>të</strong> kontribuojë <strong>për</strong> implementimin më efikas <strong>të</strong><br />

legjislacionit doganor dhe luf<strong>të</strong>s kundër aktiviteteve kriminale ndërkufitare..<br />

97. Vazhdimi i memorandumit <strong>për</strong> bashkëpunim me Japan Tobacco International<br />

Në qershor 2009 ësh<strong>të</strong> vazhduar vlefshmëria e memorandumit <strong>për</strong> bashkëpunim me JTI <strong>për</strong><br />

dy vjetet e ardhshme. Memorandumi ka <strong>për</strong> qëllim veprimin e <strong>për</strong>bashkët në parandalimin e<br />

tregti<strong>së</strong> <strong>së</strong> paligjshme me prodhime <strong>të</strong> duhanit.<br />

98. Bashkëpunimi me institucionet arsimore<br />

Marrëveshja <strong>për</strong> bashkëpunim<br />

afatgja<strong>të</strong> në mes Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> dhe<br />

Fakultetit <strong>për</strong> turizëm, doganë dhe<br />

shpedicion në Ohër, ka vazhduar me<br />

realizimin e praktikave verore <strong>për</strong> 45<br />

studen<strong>të</strong> <strong>të</strong> rregullt nga programi studiues<br />

<strong>për</strong> doganë dhe shpedicion.<br />

Në bashkëpunim me Fakultetin<br />

Ekonomik në Shkup në punë praktike në<br />

Drejtorinë <strong>doganore</strong> janë sh<strong>për</strong>ndarë 10<br />

studen<strong>të</strong>.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 38


VI. BASHKËPUNIMI NDËRINSTUTUCIONAL DHE NDËRKOMBËTAR<br />

99. Nënshkrimi i Protokolit <strong>për</strong> zbatimin e memorandumit <strong>për</strong> bashkëpunim në mes MPB<br />

– Enti <strong>për</strong> siguri publike dhe Ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Financave – Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> <strong>të</strong> RM<br />

Në korrik 2009 ësh<strong>të</strong> nënshkruar Protokol <strong>për</strong> zbatimin e memorandumit <strong>për</strong> bashkëpunim<br />

në mes MPB – Entit <strong>për</strong> siguri publike dhe Ministri<strong>së</strong> <strong>së</strong> Finanacave – Drejtori<strong>së</strong> Doganore <strong>të</strong><br />

RM. Protokoli e rregullon mënyrën dhe rrethveprimin e bashkëpunimit, koordinimit dhe<br />

veprimeve <strong>të</strong> <strong>për</strong>bashkëta me qëllim mbrojtje më efikase <strong>të</strong> kufirit shte<strong>të</strong>ror, luf<strong>të</strong>s kundër krimit<br />

<strong>të</strong> organizuiar dhe krimeve tjera, leh<strong>të</strong>simit dhe <strong>për</strong>shpejtimit <strong>të</strong> qarkullimit <strong>të</strong> mallrave dhe<br />

udhëtarëve, si dhe rritjen e siguri<strong>së</strong> <strong>të</strong> qytetarëve dhe shoqëri<strong>së</strong>. Ndër tjera, me Protokolin<br />

rregullohet edhe bashkëpunimi i kalimeve kufitare, niveli i bashkëpunimit dhe metodologji<strong>së</strong> <strong>të</strong><br />

kontrollit <strong>të</strong> qarkullimit ndërkufitar, si dhe shfry<strong>të</strong>zimi më efikas i burimeve <strong>të</strong> disponueshme.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 39


VII. TRANSPARENCA<br />

100. Internet dhe intranet portali i Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong><br />

Në 2009 në intranet portalin e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> janë publikuar 329 (220 në 2008)<br />

informata, ndërsa në faqen oficiale <strong>të</strong> internetit janë publikuar 823 (700 në 2008) infiormata në<br />

gjuhën Maqedonase, Angleze dhe Shqipe.<br />

101. Linja e hapur telefonike <strong>doganore</strong> (197)<br />

Në linjën e hapur telefonike (197) janë regjistruar 56 963 thirje (98 859 në 2008) ose në<br />

mesatare 156 në di<strong>të</strong>, nga <strong>të</strong> cilat 69 me pëmbajtje <strong>të</strong> dobishme, <strong>për</strong> 77 informacione janë<br />

kërkuar hetime plo<strong>të</strong>suese nga repartet tjera. Në vitin 2009 ësh<strong>të</strong> furnizuar sistem <strong>për</strong> içizimin e<br />

thirjeve nga linja e hapur <strong>për</strong> punë më <strong>të</strong> sigur<strong>të</strong>.<br />

102. Qasje <strong>të</strong> lirë te infomatat nga karakteri publik<br />

Sipas Ligjit <strong>për</strong> qasje <strong>të</strong> lirë tek informatat nga karakteri publik në vitin 2009 janë pranuar<br />

gjithsej<strong>të</strong> 22 kërkesa. Drejtoria <strong>doganore</strong> ësh<strong>të</strong> <strong>për</strong>gjigjur pozitivisht në 17 kërkesa dhe e ka<br />

dorëzuar informa<strong>të</strong>n e kërkuar në formë <strong>për</strong>ka<strong>të</strong>se. Pe<strong>së</strong> kërkesa <strong>për</strong> qasje te informacionet me<br />

karakter publik janë refuzuar, me arsyetim se drejtoria <strong>doganore</strong> nuk disponon infomata <strong>të</strong> tilla<br />

dh e<strong>të</strong> njëjtat janë dërguar te instutucionet posedues <strong>të</strong> informatave.<br />

Raport <strong>për</strong> <strong>punën</strong> e Drejtori<strong>së</strong> <strong>doganore</strong> në vitin 2009 40

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!