You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Mahunarke<br />
PASULJ<br />
MNOGOcVJETNI<br />
Phaseolus coccineus L.<br />
EMERGO<br />
Otporniji je na niže<br />
temperature od<br />
pasulja, ali voli sunčane<br />
položaje. Za<br />
ishranu se koriste<br />
mlade mahune i<br />
zrna, a zbog lepog cveta (crveni ili beli)<br />
koristi se i kao ukrasna biljka. Seje se<br />
u kućice (60x60 cm). Sadi se u krug<br />
(4-5 zrna) oko unakrst postavljenih potpornih<br />
kolaca, ili se seje uz severni ili<br />
južni zid vrta i služi kao ograda.<br />
Mahune se ubiru mlade za 60-70 dana<br />
od nicanja. ZA PASULJ.<br />
LIMSKI GRAh<br />
Phaseolus lunatus L.<br />
Visok, bujnog rasta<br />
(do 4 m), limski<br />
grah, tolerantan na<br />
vrućinu. U pljosnatim,<br />
pribl. 7,5 cm<br />
dugim mahunama<br />
nalaze se velika,<br />
pljosnata, bubrežasta, ljubičasto-bijela<br />
sjemena. Sjemena imaju okus sličan<br />
kestenu i glatku teksturu pa je grah<br />
idealan za spremanje čorbi. Sjemena<br />
konzumiramo svježa ili sušena. Vrlo<br />
zdrav grah (vrlo bogat bjelančevinama,<br />
vlaknom, fosforom i kalcijem). Traži<br />
puno toplote. Dobro podnosi kraća razdoblja<br />
suše. Podnosi sve vrste tla.<br />
Posadimo 6 zrna oko jedne potporne<br />
palice. Kad naraste na 15 cm, zagrnemo<br />
ga i tlo pokrijemo. Možemo ga gajiti u<br />
ukrasnim loncima na vrućim terasama.<br />
Traži potporu. Mahune redovno beremo<br />
da bismo potakli rast novih.<br />
bOb Vicia faba L.<br />
AGUADULCA<br />
Stablo je visoko oko 90 cm, zeleno,<br />
ponekad s crvenom nijansom. Mahuna<br />
je dužine 30 cm, u njoj je 4-7 sjemena.<br />
Koristimo mlade zelene mahune, nesazrela<br />
semena, a također i osušeno<br />
krupno seme. Dobro podnosi niske<br />
24<br />
temperature, pa ga<br />
sejemo u rano<br />
proljeće, a u toplim<br />
krajevima i u jesen.<br />
Vrućina mu ne<br />
odgovara: osipaju<br />
se cvetovi i napadaju<br />
ga vaške. Sejemo ga zajedno<br />
sa salatom, spanaćem i rotkvicama.<br />
U vrtu uspešno odvraća voluhare.<br />
DUGA VIGNA<br />
Vigna unguiculata subsp. sesquipedalis L.<br />
Puzajuća tropska<br />
jednogodišnja<br />
biljka. Oko 70-80<br />
dana nakon setve,<br />
mahune dužine do<br />
90 cm počinju da<br />
rastu u paru. Najbolje<br />
je brati mlade i nedozrele mahune.<br />
Koriste se u kineskoj i orijentalnoj kuhinji.<br />
Treba joj sunce i toplina. U suši obavezno<br />
zalijevamo. Je osjetljiva na niske temperature.<br />
NISKA VIGNA<br />
Vigna unguiculata subsp. unguiculata<br />
U 80 dana nakon<br />
sjetve na niskom<br />
kompaktnom grmčiću<br />
oblikuju se<br />
duge mahune sa<br />
bež-bijelim sitnim<br />
zrnom s crnim<br />
okom. Najbolje je upotrijebiti još mlade<br />
i nesazrele mahune, duge oko 30-40 cm.<br />
Konzumiramo ih sirove ili kuhane. Koriste<br />
se u kineskoj (»stir fries«) i arapskoj<br />
kuhinji. U različitim jelima možemo koristiti<br />
i zrna. Traži puno toplote. Dobro<br />
podnosi kraća razdoblja suše. Podnosi<br />
sve tipove tla. Kad naraste na 15 cm,<br />
zagrnemo je i tlo zastremo. Možemo je<br />
uzgajati u ukrasnim loncima.
Change language