Coś na Progu #10

More documents

Recommendations

Info

PROZA POEZJA w Europie. Ta fabryka Indret, wycieczki nad Loarą i to moje pisanie wierszy to były trzy rozkosze mojej młodości.” Początek kariery literackiej „Miałem dwadzieścia pięć lat, kiedy napisałem swoją pierwszą powieść naukową. To było „Pięć tygodni w balonie”. Została ona opublikowana przez Hetzla w 1861, i stała się natychmiast wielkim sukcesem.” I tu przerwałem Panu Verne’owi i powiedziałem: „Chcę, żeby mi pan powiedział, jak napisał tę powieść i dlaczego oraz jakie przygotowania pan w tym celu poczynił. Czy miał pan jakąkolwiek wiedzę o lataniu balonem, albo jakieś doświadczenie?” “Żadnej – odpowiedział. – Napisałem „Pięć tygodni w balonie” nie jako historię o lataniu balonem, ale jako opowieść o Afryce. Zawsze bardzo interesowałem się geografią i podróżami i chciałem stworzyć romantyczny opis Afryki. Cóż, nie było żadnych innych sposobów, by moi bohaterowie podróżowali po niej, niż właśnie balonem i właśnie dlatego balon się tam w ogóle pojawił. Do tamtej pory ani razu nie wzniosłem się w górę. Po prawdzie, raz tylko w całym moim życiu podróżowałem balonem. Było to w Amiens, na długo po tym, jak tamta powieść została opublikowana. Było to zaledwie „trzy kwadranse w balonie”, ponieważ przy starcie mieliśmy nieszczęśliwy wypadek. Godard, aeronauta, całował małego chłopca dokładnie w chwili, gdy balon zaczął się wznosić i musieliśmy wziąć chłopaczka ze sobą, więc balon był na tyle przeciążony, że nie mogliśmy daleko polecieć. Lecieliśmy aż do Longeau, skrzyżowania dróg, które mijał pan w drodze tutaj. Muszę przyznać, że w czasie pisania powieści, tak zresztą jak i teraz, nigdy nie wierzyłem w możliwość choćby sterowania balonem za wyjątkiem lotu w atmosferze o całkowitej stagnacji, jaka na przykład panuje w tym pokoju. W jaki sposób balon mógłby sprostać prądom o prędkości sześciu, siedmiu czy ośmiu metrów na sekundę? To jedynie marzenie, choć ufam, że jeśli problem ten zostanie kiedyś rozwiązany, będzie to maszyna cięższa od powietrza, zgodnie z zasadą, że ptak może latać, mimo że jest cięższy od powietrza, w którym się przemieszcza.” 94 COŚ NA PROGU
“Nie miał więc pan żadnej wiedzy, na której mógł się oprzeć?” Absolutnie żadnej. Muszę przyznać, że nigdy nie studiowałem nauk ścisłych, chociaż podczas czytania podchwyciłem bardzo dużo drobiazgów, które okazały się użyteczne. Muszę panu powiedzieć, że jestem naprawdę zapalonym czytelnikiem i że zawsze w czasie lektury mam w ręce ołówek. Zawsze noszę ze sobą notatnik i natychmiast notuję – jak ta postać z Dickensa – wszystko, co mnie zainteresuje albo może okazać się przydatne w moich książkach. By zobrazować panu mój proces czytelniczy, powiem tak: przychodzę tutaj codziennie po lunchu i natychmiast zabieram się do pracy – czytam piętnaście różnych periodyków, zawsze te same piętnaście tytułów i pragę zauważyć, że naprawdę niewiele z informacji w nich zawartych nie zwraca mojej uwagi. Kiedy tylko widzę coś interesującego, od razu to notuję. Następnie czytam przeglądy, m.in. „Revue Bleue”, „Revue Rose”, „Revue des Deux Mondes”, „Cosmos”, „La Nature” Tissandiera, „L’Astronomie” Flammraiona. Czytuje także biuletyny towarzystw naukowych, szczególnie te wydane przez Towarzystwo Geograficzne, gdyż, proszę o tym pamiętać, geografia to moja pasja i dziedzina, którą studiuję. Posiadam wszystkie dzieła E. Reclusa, którego bardzo podziwiam, a także Arago. Czytam przynajmniej dwukrotnie – gdyż jestem bardzo drobiazgowym czytelnikiem – kolekcję znaną pod nazwą „Le Tour de Monde”, na którą składają się historie o podróżach. Zgromadziłem więc wiele tysięcy notatek na różne tematy i na bieżąco mam w domu przynajmniej dwadzieścia tysięcy, które mogą okazać się przydatne, a nie zostały jeszcze wykorzystane. Część z nich powstało po rozmowach z ludźmi. Uwielbiam słuchać, jak ludzie opowiadają o różnych rzeczach – pod warunkiem, że mówią o tym, na czym się znają. “Jak mógł pan to zrobić nie mając absolutnie żadnej wiedzy naukowej?” Miałem to szczęście pojawić się na świecie w chwili, gdy można znaleźć słownik z każdej właściwie dziedziny. Wystarczyło więc jedynie, bym przewrócił kartki mojego słownika i już miałem wiadomości, które mnie interesowały. Oczywiście wiele ciekawostek podłapałem w czasie czytania i, jak wspominałem, mam w głowie mnóstwo drobiazgów. Tak właśnie stało się pewnego dnia, w jednej z paryskich kawiarni, kiedy przeczytałem w „Siècle”, że człowiek mógłby okrążyć świat w ciągu osiemdziesięciu dni. Uderzyła mnie wówczas PROZA POEZJA myśl, że mógłbym osiągnąć wiele korzyści z różnic południków i sprawić, że mój bohater zyska albo straci dzień w swej podróży. Stwierdziłem, że taki właśnie będzie finał mojej opowieści. Historię spisałem jednak dopiero dużo później. Czasem noszę w głowie opowieści na 10-15 lat do przodu – zanim nadam im odpowiednią formę. “Moim celem jest, aby przedstawić Ziemię, a właściwie nie tylko Ziemię, ale cały wszechświat, bo czasami, w powieści, zabierałem moich czytelników z dala od Ziemi. Próbowałem jednocześnie zrealizować bardzo wysoki ideał pięknego stylu. Niektórzy twierdzą, że nie może być mowy o stylu w powieści przygodowej, ale to nie jest prawdą. Choć muszę przyznać, że jest to dużo trudniejsze do napisania – taka powieść w dobrej formie literackiej niż choćby psychologiczne studium postaci, które są dzisiaj tak modne. Prawdę mówiąc” – tutaj Juliusz Verne lekko uniósł szerokie ramiona – „że osobiście nie jestem wielkim wielbicielem tak zwanej powieści psychologicznej, bo nie wiem, co powieść ma do czynienia z psychologią. Nie mogę też powiedzieć, żebym podziwiał tak zwanych powieściopisarzy psychologicznych. Z wyjątkiem jednak Daudeta i De Maupassanta. De Maupassanta darzę najwyższym podziwem. Jest geniuszem, który otrzymał z nieba dar pisania wszystkiego i który tworzy tak naturalnie i łatwo, jak jabłoń daje jabłka. Moim ulubionym autorem jest i zawsze był Dickens. Nie znam więcej niż sto słów po angielsku, a więc muszę czytać go w przekładzie. Ale oświadczam panu, sir” – Verne położył rękę na stole, akcentując słowa – „że przeczytałem wszystkie jego dzieła przynajmniej dziesięciokrotnie. Nie mogę powiedzieć, że wolę go od De Maupassanta, ponieważ nie istnieje możliwość ich porównania. Ale kocham go ogromnie, i w mojej nadchodzącej powieści zatytułowanej „Malec” daję tego dowód i potwierdzam mój dług wobec niego. Jestem też i zawsze byłem wielkim wielbicielem powieści Coopera. Piętnaście z nich uważam za nieśmiertelne.” Samoniezadowolenie Geniusza Następnie, mówiąc głośno, jakby rozmyślając, Verne dodał: „Dumas zwykł mi mówić, gdy skarżyłem się, że moje miejsce w literaturze francuskiej nie zostało uznane: »Powinieneś być amerykańskim lub COŚ NA PROGU 95
Page 3 and 4:
S P I T R E Ś C I TEMAT NUMERU - S
Page 5 and 6:
TEMAT NUMERU Wojciech Sawłowicz 1,
Page 7 and 8:
konstrukcję i 130-konny 2 silnik V
Page 9 and 10:
TEMAT NUMERU ZBUDUJ WŁASNEGO FRANK
Page 11 and 12:
które pozwalało na pięć i pół
Page 13 and 14:
Iwanow był doktorem Uniwersytetu C
Page 15 and 16:
TEMAT NUMERU Na przestrzeni kilkudz
Page 17 and 18:
Batmana, musicie zatriumfować nad
Page 19 and 20:
wać wszystkie tablice logarytmiczn
Page 21 and 22:
tego słynny patent Edisona, skonst
Page 23 and 24:
akterie. Do tego miał dziwną obse
Page 25 and 26:
że na miejscu nie odnaleziono jesz
Page 27 and 28:
Dopiero boskie tchnienie życia spr
Page 29 and 30:
że podanie o praskim Golemie zosta
Page 31 and 32:
filmów 7 jak „Nosferatu - symfon
Page 33 and 34:
TEMAT NUMERU 731 PAULINA ANACKA BAD
Page 35 and 36:
wieku i płci, nie szczędząc przy
Page 37 and 38:
TEMAT NUMERU Odrażający, zły i z
Page 39 and 40:
EGIPSKA ESKAPADA W 1928 roku księ
Page 41 and 42:
inwestorów. Wraz z zakończeniem w
Page 43 and 44: tutejsi mieszkańcy czczą Moreau,
Page 45 and 46: na człowieka, arcydziełem chirurg
Page 47 and 48: impulsy, sprawiając nosicielom nie
Page 49 and 50: TEMAT NUMERU Dwuskrzydłowe drzwi u
Page 51 and 52: zamyślony, nieobecny. Jego myśli
Page 53 and 54: Nie dopuszczał do swojej świadomo
Page 55 and 56: odprysków kina nowej przygody - ni
Page 57 and 58: VARIA wygłoszony przez Nadę po wk
Page 59 and 60: VARIA pisanie jest trudne. Nauczył
Page 61 and 62: monstrualnej maszkary z koszmarów
Page 63 and 64: VARIA wyrwa mu uszy, po czym przyk
Page 65 and 66: The Toxic Crusaders „Toksyczny M
Page 67 and 68: podobny riddle box możemy znaleź
Page 69 and 70: he’s pickin fights with his best
Page 71 and 72: STREFA KRYMINAŁU I SENSACJI od „
Page 73 and 74: STREFA KRYMINAŁU I SENSACJI niej,
Page 75 and 76: STREFA KRYMINAŁU I SENSACJI zeznaw
Page 77 and 78: STREFA KRYMINAŁU I SENSACJI WIDMO
Page 79 and 80: STREFA KRYMINAŁU I SENSACJI barona
Page 81 and 82: STREFA KRYMINAŁU I SENSACJI się p
Page 83 and 84: - Potrzebuję tej ekspertyzy na dzi
Page 85 and 86: jego rozmówca - co pozytywy, któr
Page 87 and 88: mężczyzna, który go wcześniej p
Page 89 and 90: wywiązywała się ze swoich obowi
Page 91 and 92: pułku. Ta kombinacja jest moim zda
Page 93: yło takiego zakamarku ani zakątka
Page 97 and 98: międzyczasie pisuję opowiadania.
Page 99 and 100: poczytne. Wszystko stało się nauk
Page 101 and 102: odpowiednią dla zaspokojenia swoje
Page 103 and 104: nastawieniem aparatury zamieszam w
Page 105 and 106: krwawy ślad. Sullivan popłynął
Page 107 and 108: zrobiło się mokre i lepkie, a po
Page 109 and 110: i odepchnął od siebie młodzieńc
Page 111 and 112: yło teraz najważniejsze. Frank wi
Page 113 and 114: piętnaście lat praktyki w moim w
Page 115 and 116: jako jedna z nielicznych handlował
Page 117 and 118: Tequili usta, przez co prawie zerwa
Page 119 and 120: powiedział, spoglądając na dopal
Page 121 and 122: CDN... COŚ NA PROGU 121
Page 123 and 124: GRY RETRO I BEZ PRĄDU woźny! Hawk
Page 125 and 126: GRY RETRO I BEZ PRĄDU rozprowadza
Page 127 and 128: STREFA GIER wszystko, co tylko się
Page 129 and 130: STREFA GIER powstał szał na Mad M
Page 131 and 132: ESEJ/FELIETON ROBERT LOUIS STEVENSO
Page 133 and 134: to robiłem i nic nie szło do przo
Page 135 and 136: „Wyspą szkieletów”, nie wiedz
Page 137 and 138: ESEJ/FELIETON Rzeczywiście tak si
Page 139 and 140: ESEJ/FELIETON powtórnie, dzicy mog
Page 141 and 142: COŚ NA PROGU 141
Page 143 and 144: COŚ NA PROGU 143
Page 145 and 146:
COŚ NA PROGU 145
Page 147 and 148:
COŚ NA PROGU 147
Page 149 and 150:
RETRO DZIEWCZYNY Edwige Fenech KUNK
show all

Coś na Progu #10

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?