30.11.2014 Views

2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...

2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...

2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Toka<br />

Përgatitja ditore: Toka dhe njerëzit<br />

Kohëzgjatja<br />

Koha vjetore<br />

Vendi<br />

Materialet<br />

Qëllimet<br />

Metodat<br />

3-4 orë të mësimit<br />

Për eksperimentin: 10 minuta në ditë 2-3 mbledhje,<br />

të ndjekura me diskutime nga 1 orë<br />

Çfarëdo kohë vjetore<br />

Për eksperimentin: sipas mundësisë, gjatë kohës më të nxehtë<br />

të vitit<br />

Klasë, laborator<br />

Një mollë, thikë xhepi<br />

Për eksperimentin: qese e plastikës, qelq zmadhues, termometër,<br />

etiketa, pjesë të vogla të mbetjeve (metal, mbështjellëse<br />

e çamçakëzit, gotë e plastikës, kanaçe e zbrazët e pijeve,<br />

pjesë të rrobave të pambukut, copë prej qelqit, copë letre,<br />

lëvore të bananes), pak dhe nga kopshti<br />

Letra të punës për ngjyrosje<br />

• Nxënësit të kuptojnë se sasia e tokës në botë është e kufizuar<br />

• Nxënësit të kuptojnë se çka mund të ndahet në tokë natyrisht<br />

Demonstrim, eksperiment, diskutim<br />

Pjesa I: Sa lloje të tokës ekzistojnë në? (demonstrim)<br />

1<br />

Filloni aktivitetin duke përkujtuar rolin, të cilin toka e ka në ushqimin e bimëve, kafshëve,<br />

njerëzve dhe për rëndësinë e pjellshmërisë së saj.<br />

2<br />

Pyesni nxënësit nëse ekziston tokë shumë pjellore në botë.<br />

Pasi që ti dëgjoni mendimet e tyre, tregoni atyre një mollë.<br />

Tregoni që ato të mendojnë se është një model i vogël i<br />

Tokës. Sqaroni atyre se me demonistrimin e ardhshëm do t’u<br />

tregoni se në botë ka më pak tokë pjellore se sa duket:<br />

• E ndani mollën në katër pjesë të barabarta dhe tri pjesë<br />

të tyre leni mënjanë. Sqaroni se tri të katërtat e sipërfaqes<br />

së tokës i përfshijnë detrat dhe oqeanet.<br />

• Ndani pjesën e katërt në dy gjysma dhe lejeni mënjanë<br />

gjysmën. Sqaroni se këtë pjesë të Tokës e kanë<br />

shkretëtirat, ku nuk mund të kultivohen prodhimet.<br />

• Ndani pjesën e tetë të mbetur prej mollës në katër pjesë<br />

dhe leni mënjanë tri prej tyre. Sqaroni se pjesët që i latë mënjanë paraqesin pjesë nga<br />

sipëfaqja e tokës që e kanë shkëmbijtë dhe gurët — kjo pjesë nuk është pjellore.<br />

• Tregoni nxënësve se pjesa tjetër paraqet 1/32 e sipërfaqes së Tokës — pjesë<br />

që llogaritet si pjellore. Qëroni lëvoren e kësa pjese, duke u sqaruar se kjo është<br />

në të vërtetë shtresa e sipërme — e tokës, që i ushqen bimët dhe prodhon ushqim<br />

për të gjithë kafshët dhe njerëzit. <strong>The</strong>ksoni se ndërtimi i rrugëve, shtëpive dhe fabrikave<br />

në tokë pjellore e zvogëlon sipërfaqen e tokës, të aftë për t’i mbajtur të mbjellat më tej.<br />

45

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!