2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...

Uji
3
Sqaroni
4
Jepni
se shfrytëzimi i matur i ujit ka shumë rëndësi, sepse
bota ballafaqohet me një krizë botërore në lidhje me ujin.
Bisedoni se në cilat raste uji mund të përdoret
më ekonomikisht. Lusni nxënësit që ti shprehin idetë e tyre
për kursimin e ujit në rastin që vijon:
• Larjen e prodhimeve për ushqim;
• Larjen e pjatave;
• Larjen e rrobave me makinë;
• Ujitjen e kopshtit;
• Larjen e veturës.
disa shembuj, duke i përdorur informatat nga fleta e punës „Përdorimi i ujit“.
Shpërndani kopje nga fleta e punës dhe lusni nxënësit të përgatisin detyrë shtëpie
për planet e tyre se si të kursehet uji, për të cilat duhet të bisedojnë me prindërit.
Pjesa II: Uji dhe higjiena personale
1
Sqarojuni nxënësve se me disa ndryshime të vogla në sjellje ose me aparate të ndryshme
teknike secili mund të kursejë ujë për pastrim në shprehitë e tyre të përditshme për
mbajtjen e higjienës. Tregojuni nxënësve se do t’ua dëshmoni këtë me ndihmën e një
shembulli dhe një problemi matematikor.
2
Demonstroni eksperimentin në vijim:
• Merrni dy gota të njejta prej letre dhe bëni disa vrima të njejta në fund të gotave
(Pesë ose gjashtë). Përdorni një gjilpër të madhe për njërën gotë dhe një gozhdë
të madhe për tjetrën.
• Ngjitni një shirit prej celofani nga ana e jashtme në fundin e gotës.
• Lusni dy vullnetarë që ti mbushin të dy gotat me ujë me një sasi të barabartë.
Pastaj në të njejtën kohë nxirrni shiritat prej fundit të tyre. Nxënësit masin se sa kohë
është e nevojshme që të rrjedh uji. Përsëriteni eksperimentin nëse ka nevojë.
• Tregojuni nxënësve se kjo paraqet mënyrë të thjeshtë që të kursehet ujë gjatë bërjes
dush. Në ditën e sotme tregjet ofrojnë çesme dhe dushe të ndryshme, me funksione
të ndryshme, ndërsa disa prej tyre edhe kursejnë ujë pikërisht në mënyrë të këtillë.
Tregojuni nxënësve që t’u japin „këshillë profesionale“ prindërve të tyre kur do të
vendosin të blejnë një dush të ri për banjo.
3
Ilustroni problemin matematikor në vijim:
• Pyesni nxënësit sa herë në ditë i pastrojnë dhëmbët. Lusni një vullnetar që të shkojë
deri në lavaman dhe të tregojë se si bëhet kjo (vërejtje: në rast se nuk ka ujë në klasë,
nxënësi mund ta sqaroj procedurën).
• Diskutoni rreth mundësisë që të gjendet një mënyrë
tjetër e kursimit kur i lajmë dhëmbët. Ai që i lanë
dhëmbët duhet ta lëshojë ujin vetëm kur të lagë
brushën ose dhëmbët, ndërsa e mbyll gjatë kohës
kur i pastron dhëmbët me brushë.
• Tregojuni nxënësve se përshtypja e parë është se kjo
mënyrë e kursimit nuk ka efekt të rëndësishëm gjatë
kursimit të ujit. Mes tjerash, në realitet, nëse secili
e bënë këtë ndryshim të vogël mund të ketë një efekt
shumë të madh. Që ti bindni ata që dyshojnë,
lusni nxënësit që ta zgjedhin problemin në vijim:
29