2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...
2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...
2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ajri<br />
Në kohën e sotme djegia e karburantit, përpunimi<br />
i mbeturinave, bujqësia intensive, komunikacioni dhe<br />
aktivitetet tjera njerëzore e ndotin ajrin. Ajri i ndotur është<br />
idëmshëm për shëndetin e njeriut, bimët, kafshët dhe<br />
vendbanimet natyrore e poashtu, mund të kontribuojë<br />
për ndryshimet e klimës. Gazrat dalëse të automjeteve, p.sh,<br />
përmbajnë më shumë se 200 lloje të përbërjeve, shumica e<br />
tyre të dëmshme për shëndetin e njeriut dhe mjedisin jetësor.<br />
Varësisht nga kushtet, ndotësit kryesorë mund të mbeten<br />
një kohë të gjatë në afërsi të vendit ku ato lirohen.<br />
Shumica e grimcave të mëdha janë fundosur në afërsi<br />
të drejtpërdrejt të burimit të ndotjes:Disa ndotës mund të ndikojnë jo vetëm në rrethinën<br />
e drejtpërdrejtë por dhe më larg.<br />
Materiet e dëmshme të ajrit janë ndotëse dhe, nëse janë<br />
shumë, mund seriozisht ta dëmtojnë shëndetin e njeriut<br />
dhe mjedisin jetësor.<br />
Njëra prej dukurive më të rrezikshme është smogu, i cili<br />
përbëhet nga avulli i ujit dhe gazrat e dëmshme, ndërsa krijohet<br />
në qytetet ku ka trafik të dendur. Shumica e ndotësve të ajrit<br />
janë të dëmshëm për shëndetin e njerëzve sepse shkaktojnë:<br />
• Inflamacion (pezmatim) të syve dhe organeve<br />
të frymëmarrjes;<br />
• helmim;<br />
• alergji dhe sëmundje tjera.<br />
Përgatitja ditore: Pa ajër nuk mundemi<br />
Kohëzgjatja<br />
Koha vjetore<br />
Vendi<br />
Materialet<br />
Qëllimet<br />
Metodat<br />
2-3 orë të mësimit<br />
Të gjitha kohët vjetore<br />
Në klasë<br />
Letër, gërshërë dhe stilolaps me katër ngjyra (variantet: tabela dhe<br />
shkumësat me katër ngjyra ose mozaik fëmijësh që përbëhet prej<br />
pullave ose copëve me ngjyra të ndryshme)<br />
Nxënësit të:<br />
• mbajnë mend se cilët janë përbërësit kryesorë të ajrit<br />
• kuptojnë rëndësinë e ajrit për Tokën<br />
• kuptojnë se ajri duhet të jetë i pastër<br />
Lojë asociacionesh, demonstrim, diskutim, zgjidhja e dilemës<br />
Pjesa I: ajri mund të jetë … (loja me asocime)<br />
Në tabelë vizatoni disa balona dhe filloni fjalinë: ajri mund të jetë... Lusni nxënësit që të mendojnë<br />
fjalë dhe ta plotësojnë fjalinë. Shkruani përgjigjet e balonave: Ato mund të përfshijnë: pastër,<br />
tejdukshëm, nxehtë, ndotës etj.<br />
18