30.11.2014 Views

2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...

2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...

2 - The Regional Environmental Center for Central and Eastern ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ajri<br />

Në kohën e sotme djegia e karburantit, përpunimi<br />

i mbeturinave, bujqësia intensive, komunikacioni dhe<br />

aktivitetet tjera njerëzore e ndotin ajrin. Ajri i ndotur është<br />

idëmshëm për shëndetin e njeriut, bimët, kafshët dhe<br />

vendbanimet natyrore e poashtu, mund të kontribuojë<br />

për ndryshimet e klimës. Gazrat dalëse të automjeteve, p.sh,<br />

përmbajnë më shumë se 200 lloje të përbërjeve, shumica e<br />

tyre të dëmshme për shëndetin e njeriut dhe mjedisin jetësor.<br />

Varësisht nga kushtet, ndotësit kryesorë mund të mbeten<br />

një kohë të gjatë në afërsi të vendit ku ato lirohen.<br />

Shumica e grimcave të mëdha janë fundosur në afërsi<br />

të drejtpërdrejt të burimit të ndotjes:Disa ndotës mund të ndikojnë jo vetëm në rrethinën<br />

e drejtpërdrejtë por dhe më larg.<br />

Materiet e dëmshme të ajrit janë ndotëse dhe, nëse janë<br />

shumë, mund seriozisht ta dëmtojnë shëndetin e njeriut<br />

dhe mjedisin jetësor.<br />

Njëra prej dukurive më të rrezikshme është smogu, i cili<br />

përbëhet nga avulli i ujit dhe gazrat e dëmshme, ndërsa krijohet<br />

në qytetet ku ka trafik të dendur. Shumica e ndotësve të ajrit<br />

janë të dëmshëm për shëndetin e njerëzve sepse shkaktojnë:<br />

• Inflamacion (pezmatim) të syve dhe organeve<br />

të frymëmarrjes;<br />

• helmim;<br />

• alergji dhe sëmundje tjera.<br />

Përgatitja ditore: Pa ajër nuk mundemi<br />

Kohëzgjatja<br />

Koha vjetore<br />

Vendi<br />

Materialet<br />

Qëllimet<br />

Metodat<br />

2-3 orë të mësimit<br />

Të gjitha kohët vjetore<br />

Në klasë<br />

Letër, gërshërë dhe stilolaps me katër ngjyra (variantet: tabela dhe<br />

shkumësat me katër ngjyra ose mozaik fëmijësh që përbëhet prej<br />

pullave ose copëve me ngjyra të ndryshme)<br />

Nxënësit të:<br />

• mbajnë mend se cilët janë përbërësit kryesorë të ajrit<br />

• kuptojnë rëndësinë e ajrit për Tokën<br />

• kuptojnë se ajri duhet të jetë i pastër<br />

Lojë asociacionesh, demonstrim, diskutim, zgjidhja e dilemës<br />

Pjesa I: ajri mund të jetë … (loja me asocime)<br />

Në tabelë vizatoni disa balona dhe filloni fjalinë: ajri mund të jetë... Lusni nxënësit që të mendojnë<br />

fjalë dhe ta plotësojnë fjalinë. Shkruani përgjigjet e balonave: Ato mund të përfshijnë: pastër,<br />

tejdukshëm, nxehtë, ndotës etj.<br />

18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!