30.11.2014 Views

Podróże po Imperium Liczb - Wydział Matematyki i Informatyki ...

Podróże po Imperium Liczb - Wydział Matematyki i Informatyki ...

Podróże po Imperium Liczb - Wydział Matematyki i Informatyki ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Andrzej Nowicki, Wielomiany 12. Wielomiany cyklotomiczne 161<br />

D. Wynika to natychmiast z tego, że wszystkie współczynniki wielomianu Φ pq (x) należą do zbioru<br />

{−1, 0, 1} oraz z tego, że<br />

Φ pq (1) = 1<br />

(patrz 12.10.1 i 12.9.3). Łatwo to również wywnioskować z faktu 12.10.7. ⊠<br />

12.10.6 (Carlitz 1966 ). Niech q > p będą liczbami pierwszymi i niech w ∈ {1, 2, . . . , p − 1}<br />

będzie jedyną liczbą naturalną taką, że wq ≡ −1 (mod p). Wtedy<br />

a(p, q) = 1 (p − w)(wq + 1).<br />

p<br />

([Mon] 73(9)(1966)).<br />

12.10.7 (Lam, Leung 1996). Niech q > p będą liczbami pierwszymi i niech r, s będą nieujemnymi<br />

liczbami całkowitymi takimi jak w 12.10.3. Zachodzą równości:<br />

(1) a(p, q) = (r + 1)(s + 1),<br />

(2) b(p, q) = (p − s − 1)(q − r − 1),<br />

(3) c(p, q) = 2 + (p − 1)(q − 1) − 2(r + 1)(s + 1). ([Mon] 103(7)(1996), wynika to z 12.10.4).<br />

12.10.8 (Lenstra 1978). Niech q > p będą liczbami pierwszymi.<br />

Niech u ∈ {1, 2, . . . , q − 1}, v ∈ {1, 2, . . . , p − 1} będą jedynymi takimi liczbami naturalnymi,<br />

że up ≡ 1 (mod q) i vq ≡ 1 (mod p). Wtedy<br />

([Mon] 103(7)(1996)).<br />

a(p, q) = uv, b(p, q) = uv − 1.<br />

12.10.9 (Carlitz 1966). Z faktu 12.10.6 łatwo wywnioskować następujące równości.<br />

(1) a(3, 3k + 1) = 2k + 1, a(3, 3k + 2) = 2k + 2.<br />

(2) a(5, 5k+1) = 4k+1, a(5, 5k+2) = 6k+3, a(5, 5k+3) = 6k+4, a(5, 5k+4) = 4k+4.<br />

(3) a(p, kp + 1) = k(p − 1) + 1, a(p, pk + p − 1) = k(p − 1) + p − 1. ([Mon] 73(9)(1966)).<br />

12.10.10 (Zeitlin 1968). Niech q > p bądą liczbami pierwszymi i niech<br />

Φ pq (x) =<br />

N∑<br />

c k x k ,<br />

gdzie N = ϕ(pq) = (p − 1)(q − 1). Przyjmujemy, że c k = 0 dla k > N. Zachodzą wówczas<br />

następujące równości.<br />

(1) c k =<br />

(2)<br />

(3)<br />

N−1 ∑<br />

i=0<br />

N/2<br />

∑<br />

i=0<br />

2k∑<br />

i=0<br />

k=0<br />

(−1) i c i c 2k−i , dla k = 0, 1, . . . , N;<br />

(−1) i c i c i+1 = 0;<br />

c 2i = 1;<br />

N/2 ∑<br />

i=1<br />

c 2i−1 = 0;

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!