2. - Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅecznej
2. - Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅecznej 2. - Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅecznej
na podstawie której powstały klasyfikacje międzynarodowe. Ponadto przyjęte koncepcje zawodu muszą odzwierciedlać stan rozwoju gospodarczego i stosunki panujące na krajowym rynku pracy. Gdyby nie było tej kompatybilności, klasyfikacje zawodów i standardy kwalifikacji zawodowych od samego początku byłyby dokumentem sztucznym, nie spełniającym swej misji łącznika między gospodarką, rynkiem pracy i edukacją zawodową. Właściwe definiowanie zawodu/specjalności powinno także zapewnić porównywalność gospodarczej klasyfikacji zawodów i specjalności z klasyfikacją szkolną. Różne struktury klasyfikacji były projektowane i rozwijane dla różnych celów, np.: – dla celów statystycznych; – dla celów doradztwa i poradnictwa zawodowego; – dla uzyskania możliwości pobierania nauki w różnych systemach edukacji. Europejskie systemy klasyfikacyjne edukacji i rynku pracy wzorowane są na dwóch międzynarodowych klasyfikacjach, tj. ISCED-97 oraz ISCO 88. W Polsce opracowano klasyfikację zawodów i specjalności. Obowiązuje ona od 1 stycznia 2003 roku. Na wspólnej liście zaznaczono, które zawody nauczane w systemie szkolnym odpowiadają zawodom gospodarczym. W sposób naturalny, często kilka zawodów gospodarczych składa się na jeden zawód szkolny, co również zaznaczono w tej klasyfikacji. Wyeliminowano w ten sposób wątpliwości związane z właściwym umiejscowieniem zawodu szkolnego w zbiorze zawodów gospodarczych i przybliżono naukę szkolną do rynku pracy. 3.6.1. Europejska pięciopoziomowa struktura kwalifikacji (The European Five-Level Framework) W 1985 r. Rada Unii Europejskiej opublikowała decyzję o porównywalności kwalifikacji nabywanych w drodze kształcenia zawodowego pomiędzy krajami UE – nazwaną Europejską 5-poziomową strukturą 25 . Poniżej przedstawiono definicje poziomów. Poziom 1 Kształcenie prowadzące do tego poziomu to obowiązkowa edukacja i wprowadzenie do zawodu. Wprowadzenie do zawodu jest nabywane w instytucji edukacyjnej, w ramach praktyk zawodowych prowadzonych poza szkołą lub w przedsiębiorstwie. Rozmiar wiedzy teoretycznej i nabytych umiejętności są bardzo ograniczone. Ta postać kształcenia musi głównie przygotowywać do wykonywania względnie prostej pracy, rzetelnie i szybko przyswojonej. Poziom 2 Kształcenie prowadzące do tego poziomu to edukacja obowiązkowa połączona z kształceniem zawodowym (włączając w to, w szczególności, praktyki zawo- 25 Council decision of 16 July 1985 on the comparability of vocational training qualifications between the Member States of the European Community (85/368/EEC). 35
dowe). Osoba ma pełne kwalifikacje do podejmowania aktywności zawodowej, z uprawnieniami do używania stosownych narzędzi i środków techniki. Ta aktywność zawodowa polega na wykonywaniu pracy, która może wiązać się ze stosowaniem w ograniczonym zakresie zaawansowanej techniki. Poziom 3 Kształcenie prowadzące do tego poziomu: edukacja obowiązkowa i/lub kształcenie zawodowe, a także dodatkowe szkolenie zawodowe lub techniczna edukacja zawodowa, lub inne kształcenie na poziomie średnim. Ta postać kształcenia zawiera większy zasób wiedzy teoretycznej niż na poziomie 2. Aktywność zawodowa obejmuje głównie pracę techniczną, która może być wykonywana samodzielnie i/lub łączyć się z obowiązkami związanymi z kierowaniem i koordynowaniem. Poziom 4 Kształcenie prowadzące do tego poziomu to wykształcenie średnie (ogólne lub zawodowe) oraz ponadśrednie techniczne (postsecondary) np. policealne. Ta postać kształcenia zawiera wysoki poziom umiejętności technicznych nabytych w lub na zewnątrz instytucji edukacyjnych. Wypadkowa kwalifikacji pokrywa poziom wyższy wiedzy i umiejętności. Niekoniecznie gwarantuje biegłość w podstawach naukowych dotyczących różnych obszarów. Jednak posiadane umiejętności i wiedza pozwalają na działanie autonomiczne na stanowisku projektowym i/lub kierowniczym i/lub związanym z odpowiedzialnością administracyjną (wykonawczą). Poziom 5 Kształcenie prowadzące do tego poziomu to wykształcenie średnie (ogólne lub zawodowe) oraz wykształcenie pełne wyższe. Ta postać kształcenia prowadzi do w pełni autonomicznej aktywności zawodowej jako pracownika lub osoby samozatrudniającej się oraz do osiągnięcia biegłości w podstawach naukowych zawodu. Kwalifikacje wymagają zaangażowania się w działalność zawodową i wykazują cechę zintegrowania powyższych poziomów. Od samego początku jedna cecha 5-poziomowej struktury sprawiała problemy. Otóż w poziomach pomieszane zostały kryteria edukacyjne z kryteriami kompetencji zawodowych. Z jednej strony, poziomy były definiowane w terminologii posiadania odpowiedniego poziomu wykształcenia (tzw. kryteria na wejściu), np. na poziomie 3 obowiązkowa szkoła i wykształcenie zawodowe. Z drugiej strony, profil kompetencji zawodowych (nazywany kryteriami na wyjściu) był definiowany jako zdolność (umiejętność) wykonywania samodzielnej pracy zawodowej. Ponadto praktyka zawodowa była klasyfikowana wyraźnie na poziomie 2. Tymczasem na poziomie 3 nie doceniono umiejętności nabywanych drogą doświadczeń praktycznych. W niektórych krajach np. w Niemczech action competence, czyli nabywanie kompetencji drogą doświadczeń zawodowych, klasyfikowane jest na poziomie 3, a nawet 4. 36
- Page 2 and 3: Ministerstwo Gospodarki i Pracy CZ
- Page 4 and 5: SPIS TREŚCI Wprowadzenie - Stefan
- Page 6 and 7: WPROWADZENIE Oddajemy do rąk Czyte
- Page 8 and 9: Pragniemy podziękować całemu zes
- Page 10 and 11: 1) usprawnienie procesu podejmowani
- Page 12 and 13: Szczegółowa informacja na temat p
- Page 14 and 15: 2. PRIORYTETY KSZTAŁCENIA ZAWODOWE
- Page 16 and 17: Cel strategiczny nr 3: Integracja s
- Page 18 and 19: oratoriach, salach lekcyjnych i kaw
- Page 20 and 21: - doborze treści do przyjętych ce
- Page 22 and 23: gdy zajęcia z przedmiotu „Podsta
- Page 24 and 25: 3. UZNAWALNOŚĆ I PORÓWNYWALNOŚ
- Page 26 and 27: 3.1.1. System sektorowy Systemem se
- Page 28 and 29: Podstawę funkcjonowania w Polsce t
- Page 30 and 31: ka tzw. odpadu szkolnego (tym miane
- Page 32 and 33: Dla zagadnień porównywalności i
- Page 34 and 35: Posiadanie dokumentu Europass z def
- Page 38 and 39: 3.6.2. Propozycja nowej dyrektywy o
- Page 40 and 41: ziomów kwalifikacji zawodowych jes
- Page 42 and 43: 3) kształcenie gimnazjalne - pozio
- Page 44 and 45: 3.7. WNIOSKI Dla osiągnięcia wię
- Page 46 and 47: CEDEFOP, Europejskie Centrum Rozwoj
- Page 48 and 49: - specyfikacja (program, zalecenia)
- Page 50 and 51: Dalsze szkolenie (Further Training)
- Page 52 and 53: Rozporządzenie o Promowaniu Szkole
- Page 54 and 55: kwestiach dotyczących systemu kszt
- Page 56 and 57: Kiedy projekt zostanie uzgodniony i
- Page 58 and 59: 4.10. FINANSOWANIE PROJEKTOWANIA ST
- Page 60 and 61: duże bariery. „Rzecznik” lub i
- Page 62 and 63: 5. STANDARDY KWALIFIKACJI ZAWODOWYC
- Page 64 and 65: Krajowa Kwalifikacja Zawodowa Jedno
- Page 66 and 67: Kwalifikacji Pokrewnych Zawodowo (V
- Page 68 and 69: Kolegia oraz inne instytucje świad
- Page 70 and 71: Jednostka może być oddzielnie za
- Page 72 and 73: Sektorowe Rady Umiejętności są t
- Page 74 and 75: 5.10. AKTUALIZACJA STANDARDÓW Kraj
- Page 76 and 77: 6. CERTYFIKACJA ZAWODOWA WE FRANCJI
- Page 78 and 79: Liczba certyfikatów Łączna liczb
- Page 80 and 81: wzmocniona w roli punktu odniesieni
- Page 82 and 83: została przygotowana na koniec 200
- Page 84 and 85: Niemal wszystkie mechanizmy finanso
dowe). Osoba ma pełne kwalifikacje do podejmowania aktywności zawodowej,<br />
z uprawnieniami do używania stosownych narzędzi i środków techniki.<br />
Ta aktywność zawodowa polega na wykonywaniu pracy, która może wiązać się<br />
ze stosowaniem w ograniczonym zakresie zaawansowanej techniki.<br />
Poziom 3<br />
Kształcenie prowadzące do tego poziomu: edukacja obowiązkowa i/lub kształcenie<br />
zawodowe, a także dodatkowe szkolenie zawodowe lub techniczna edukacja<br />
zawodowa, lub inne kształcenie na poziomie średnim.<br />
Ta postać kształcenia zawiera większy zasób wiedzy teoretycznej niż na poziomie<br />
<strong>2.</strong> Aktywność zawodowa obejmuje głównie pracę techniczną, która może<br />
być wykonywana samodzielnie i/lub łączyć się z obowiązkami związanymi<br />
z kierowaniem i koordynowaniem.<br />
Poziom 4<br />
Kształcenie prowadzące do tego poziomu to wykształcenie średnie (ogólne lub<br />
zawodowe) oraz ponadśrednie techniczne (postsecondary) np. policealne.<br />
Ta postać kształcenia zawiera wysoki poziom umiejętności technicznych nabytych<br />
w lub na zewnątrz instytucji edukacyjnych. Wypadkowa kwalifikacji pokrywa<br />
poziom wyższy wiedzy i umiejętności. Niekoniecznie gwarantuje biegłość<br />
w podstawach naukowych dotyczących różnych obszarów. Jednak posiadane<br />
umiejętności i wiedza pozwalają na działanie autonomiczne na stanowisku<br />
projektowym i/lub kierowniczym i/lub związanym z odpowiedzialnością administracyjną<br />
(wykonawczą).<br />
Poziom 5<br />
Kształcenie prowadzące do tego poziomu to wykształcenie średnie (ogólne lub<br />
zawodowe) oraz wykształcenie pełne wyższe.<br />
Ta postać kształcenia prowadzi do w pełni autonomicznej aktywności zawodowej<br />
jako pracownika lub osoby samozatrudniającej się oraz do osiągnięcia biegłości<br />
w podstawach naukowych zawodu. Kwalifikacje wymagają zaangażowania<br />
się w działalność zawodową i wykazują cechę zintegrowania powyższych<br />
poziomów.<br />
Od samego początku jedna cecha 5-poziomowej struktury sprawiała problemy.<br />
Otóż w poziomach pomieszane zostały kryteria edukacyjne z kryteriami<br />
kompetencji zawodowych. Z jednej strony, poziomy były definiowane w terminologii<br />
posiadania odpowiedniego poziomu wykształcenia (tzw. kryteria na wejściu),<br />
np. na poziomie 3 obowiązkowa szkoła i wykształcenie zawodowe.<br />
Z drugiej strony, profil kompetencji zawodowych (nazywany kryteriami na wyjściu)<br />
był definiowany jako zdolność (umiejętność) wykonywania samodzielnej<br />
pracy zawodowej.<br />
Ponadto praktyka zawodowa była klasyfikowana wyraźnie na poziomie <strong>2.</strong><br />
Tymczasem na poziomie 3 nie doceniono umiejętności nabywanych drogą doświadczeń<br />
praktycznych. W niektórych krajach np. w Niemczech action competence,<br />
czyli nabywanie kompetencji drogą doświadczeń zawodowych, klasyfikowane<br />
jest na poziomie 3, a nawet 4.<br />
36