2. - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

3.1.1. System sektorowy
Systemem sektorowym uregulowanych zostało osiem zawodów (lekarza,
lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, farmaceuty, weterynarza, prawnika oraz
architekta). System „automatycznego” uznawania dyplomów w uzgodnionych
zawodach opiera się na ujednoliceniu programów kształcenia, na podstawie
których wydawane są dyplomy równoważne. Dzięki temu każde państwo członkowskie
UE uznaje dyplomy wydawane przez pozostałe państwa obywatelom
państw Wspólnoty.
Obowiązek wzajemnego uznania w systemie sektorowym nie obejmuje
dyplomów państw trzecich, podlegają mu jedynie dyplomy państw Wspólnoty.
Uznanie przez którekolwiek państwo UE tytułu przyznanego przez państwo
trzecie, nie jest zobowiązujące dla innych państw Wspólnoty.
W Polsce harmonizacja dokonała się w poszczególnych ustawach regulujących
ww. zawody 19 . Podstawowa zmiana w stosunku do dotychczas obowiązujących
przepisów polega na zniesieniu kryterium obywatelstwa polskiego wobec
osób, które uzyskały swoje dyplomy i prawo wykonywania zawodu
w państwach członkowskich Unii Europejskiej jako niezbędnego warunku uzyskania
prawa wykonywania zawodu. W przypadku zawodów medycznych dostosowanie
prawa wiązało się niekiedy z wprowadzeniem zmian do programów
nauczania (głównie dotyczy to pielęgniarek i położnych). Jedną z bardziej widocznych
zmian jest zamiana tytułu zawodowego „lekarz stomatolog” na tytuł
„lekarz dentysta”. Tej zmianie nie powinna towarzyszyć utrata uprawnień dotychczasowych
lekarzy stomatologów.
3.1.2. System ogólny
Powstanie systemu ogólnego było odpowiedzią na powolne tempo uzgadniania
dyplomów i zawodów uznawanych „automatycznie” (harmonizacja sektorowa).
Po dziesięciu latach prac system sektorowy objął tylko osiem zawodów.
Koncepcja systemu ogólnego uznawania oparta została na zasadzie wzajemnego
zaufania między państwami członkowskimi, polegającej na uznaniu dyplomów
19 Ustawa z 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza (Dz. U. z 2002 r. nr 21, poz. 204
z późn. zmianami) – dotyczy zawodów lekarza i lekarza dentysty; ustawa z 5 lipca 1996 r.
o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. nr 57, poz. 602 z późn. zmianami);
ustawa z 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (Dz. U. z 1991 r. nr 41, poz. 179
z późn. zmianami); ustawa z 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach
lekarsko-weterynaryjnych (Dz. U. 1991 r. nr 8, poz. 21 z późn. zmianami); ustawa z 15
grudnia 2000 r. o samorządzie zawodowym architektów, inżynierów budownictwa
i urbanistów (Dz. U. z 2001 r. nr 5, poz. 42 z późn. zmianami); ustawa z 5 lipca 2002 r.
o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. z 2002 r. nr 126, poz. 1069).
25