2. - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

szkolnym. Proces uznawania tych kwalifikacji przyjmuje tam postać akredytacji,
czyli uwierzytelnienia dokonywanego najczęściej w postaci egzaminu w jednostkach
uprawnionych (certyfikowanych).
Polska ma zawarte porozumienie z niektórymi krajami Unii (Austria,
RFN) o automatycznym uznawaniu dyplomów do celów akademickich. W pozostałych
krajach taką decyzję podejmują samodzielnie uczelnie. Oprócz tego
istnieją różne inicjatywy europejskie zmierzające do uproszczenia uznawania
wykształcenia. Natomiast istotnym problemem jest uznawanie kwalifikacji do
celów zawodowych.
Uznawanie kwalifikacji w obrębie zawodów regulowanych określają na
poziomie wspólnoty odpowiednie dyrektywy dotyczące systemu uznawania
sektorowego i ogólnego. Przykładowo Dyrektywa Rady nr 89/48/EWG, Dyrektywa
Rady nr 92/51/EWG, Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr
99/42/WE zakładają wzajemne uznawanie wykształcenia zawodowego i uznawanie
dyplomów studiów wyższych trwających minimum trzy lata i tym samym
umożliwiają wysoko wykwalifikowanym pracownikom podejmowanie pracy
w zawodzie na terenie całej Unii. Jednocześnie dyrektywy zezwalają krajom
członkowskim na stosowanie tzw. środków kompensacyjnych w przypadku
istotnych różnic między poszczególnymi krajami w kształcie obowiązkowego
dla danego zawodu toku kształcenia.
Często tymi środkami kompensacyjnymi są egzaminy z języka, dodatkowe
staże adaptacyjne, itp. Komisja Europejska planuje dalsze prace nad ułatwieniami
w uznawaniu wykształcenia i kwalifikacji. Dowodem na to jest fakt, że
kwalifikacje zawodowe lekarzy, pielęgniarek, położnych, dentystów, weterynarzy,
aptekarzy i architektów w całej Unii są już uznawane „automatycznie”.
3.1. UZNAWANIE KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
System uznawania kwalifikacji zawodowych w przepisach wspólnotowych
przeszedł ewolucję od ujednolicania programów kształcenia na poziomie
narodowym do stworzenia minimalnych wymogów na poziomie Wspólnoty.
Przepisy wspólnotowe zapewniają mechanizm uznawania kwalifikacji osób,
które mają zamiar podjąć działalność zawodową w państwie członkowskim innym
niż to, w którym zdobyły wykształcenie.
Dostosowując w poprzednich latach polskie prawo do wspólnotowych regulacji,
przyjęto zasadę, iż kwestia uznania dyplomów w zawodach objętych
systemem sektorowym zostanie uregulowana w aktach prawnych regulujących
zasady dostępu i wykonywania danego zawodu, natomiast na potrzeby systemu
ogólnego zostaną uchwalone tylko dwie ustawy ustanawiające (na wzór wspólnotowy)
ogólne kryteria. Warto wspomnieć, że w zakresie uznawania dyplomów
przepisy polskie implementujące prawo wspólnotowe obowiązują od dnia uzyskania
przez Polskę pełnego członkostwa w Unii Europejskiej.
24