2. - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

– doborze treści do przyjętych celów;
– określeniu form współpracy między nauczycielem i uczniami;
– doborze zróżnicowanych (podających i aktywizujących, algorytmicznych
i heurystycznych) metod kształcenia;
– dostosowaniu zastosowanych środków dydaktycznych (w tym zestawów
multimedialnych) do przewidywanego przebiegu czynności poznawczych
uczniów;
– opracowaniu narzędzi pomiaru osiągnięć szkolnych umożliwiających określenie
poziomu realizacji celów operacyjnych 14 .
Uatrakcyjnienie procesu kształcenia może polegać także na umiejętnym
łączeniu teorii z praktyką, na racjonalnym organizowaniu praktyk zawodowych
(w tym praktyk w krajach Unii Europejskiej).
Listę celów szczegółowych celu strategicznego nr 2 zamyka cel ósmy
czyli wspieranie aktywności obywatelskiej, zapewnienie równości szans
i spójności społecznej. Jest to cel bardzo ogólny – mający wielu adresatów.
Jego realizacja wymaga tworzenia możliwości do aktywnego udziału uczniów
(w tym oczywiście również uczniów szkół zawodowych) w życiu szkoły, a także
w przeobrażeniach zachodzących w jej otoczeniu. Tylko aktywny udział prowadzi
bowiem do kształtowania postaw demokratycznych, do właściwego przygotowania
do świadomego uczestnictwa w życiu społecznym.
Równość szans to raczej domena przedszkoli i szkół podstawowych niż
szkół zawodowych. Można ją jednak rozpatrywać przez pryzmat jakości kształcenia,
która jest niezbędna do kontynuowania nauki. Zatem równość szans, np.
uczniów liceów ogólnokształcących i techników może wyrażać się porównywalnym
poziomem kształcenia – porównywalnymi wynikami jednolitej matury.
Pewne zadania, zwłaszcza dla systemu pozaszkolnego, wynikają z potrzeby
wspierania osób, które z różnych względów przerwały naukę w systemie
szkolnym. Jest to cel, którego realizacja dotyczy nie tylko problemu wyrównywania
szans, ale też prowadzi do integrowania społeczeństwa.
Ostatnia grupa celów szczegółowych związana jest z celem strategicznym
nr 3. Otwiera ją cel dziewiąty, tj. wzmocnienie powiązań ze światem pracy,
instytucjami badawczymi, pracodawcami i pracobiorcami. Potrzeba powiązania
szkół zawodowych ze światem pracy wspomniana już była przy okazji
analizy szóstego celu szczegółowego. Można tu odwołać się do koncepcji niemieckiego
systemu dualnego. W systemie tym w naturalny sposób uczenie się
w szkole jest zintegrowane z pracą zawodową. Takie rozwiązanie funkcjonuje
w rodzimym rzemiośle, nie jest jednak powszechnie stosowane. Aby zmienić ten
stan rzeczy należy w pierwszej kolejności zachęcić pracodawców do stałej
współpracy ze szkołami zawodowymi. Trudno o to w sytuacji dużego bezrobocia
i zdecydowanej nierównowagi między popytem i podażą w sferze pracy.
14 S.M. Kwiatkowski, Kształcenie zawodowe. Dylematy teorii i praktyki. IBE, Warszawa
2001, s. 71–172.
19