2. - Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅecznej
2. - Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅecznej 2. - Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅecznej
2. PRIORYTETY KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO W KONTEKŚCIE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Stefan M. Kwiatkowski Integracja europejska rozpatrywana jest przede wszystkim z punktu widzenia politycznego i gospodarczego. Stosunkowo mniej uwagi poświęca się edukacyjnym aspektom tego procesu. Wynika to z faktu, iż w dziedzinie edukacji pozostawiono daleko idącą autonomię wszystkim krajom członkowskim Unii Europejskiej. Jest to efekt respektowania odrębności kulturowych i tradycji wiążących się ze strukturami systemów edukacyjnych, celami i treściami kształcenia, a także metodami oceny wewnętrznej i zewnętrznej stanu wiedzy, umiejętności i postaw uczniów. Prawo do autonomii nie oznacza jednak rezygnacji z prób poszukiwania godnych akceptacji wzorców organizacyjnych i programowych, wspólnych ideałów wychowawczych, czy też dążeń do porównywalności kwalifikacji zawodowych. Te ostatnie, będące domeną kształcenia zawodowego i jednocześnie jego rezultatem, są niezwykle ważnym elementem integracji europejskiej. Kwalifikacje bowiem mają w dobie globalizacji gospodarki charakter uniwersalny, nie znają granic. Pozwalają absolwentom szkół zawodowych różnych typów i poziomów konkurować ze sobą na rozszerzającym się europejskim rynku pracy. Właśnie ów rynek z jego wszystkimi niedoskonałościami jest miernikiem jakości kwalifikacji. Rynkowa wartość kwalifikacji zależy od wielu czynników specyficznych dla systemów edukacji zawodowej w poszczególnych krajach wspólnoty europejskiej. W każdym z krajów są też różne priorytety kształcenia zawodowego i odpowiadające im strategie realizacyjne 4 . Warto jednak brać pod uwagę priorytety, które można nazwać europejskimi. Przyjmują one zwykle postać dokumentów opracowywanych w konsultacji z krajami członkowskimi przez Radę Europejską lub jej agendy. 4 Por. np. Strategia rozwoju kształcenia ustawicznego do roku 2010. MENiS, Warszawa 2003. 13
Na posiedzeniu Rady Europejskiej w Lizbonie (marzec 2000 r.) sformułowano ogólny cel strategiczny dotyczący rozwoju gospodarczego naszego kontynentu w następującym brzmieniu: Gospodarka europejska powinna stać się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką w świecie – gospodarką opartą na wiedzy, zdolną do trwałego wzrostu, tworzącą coraz większą liczbę miejsc pracy i zapewniającą większą spójność społeczną 5 . Realizacja tego celu (do roku 2010) wymaga istotnych transformacji natury gospodarczej, a także zmian w zakresie szeroko rozumianej edukacji. Zmiany w edukacji zostały zarysowane w raporcie przyjętym przez Radę ds. Edukacji i przedstawionym Radzie Europejskiej w Sztokholmie w marcu 2001 roku. Szczegółowy program prac został zaakceptowany przez Radę ds. Edukacji i Komisję Europejską 14 lutego 2002 roku i zaprezentowany na posiedzeniu Rady Europejskiej 15–16 marca 2002 roku w Barcelonie. Interesujący nas program obejmuje: – 3 ogólne cele strategiczne; – 13 celów szczegółowych, czyli priorytetów; – 42 kluczowe zagadnienia obejmujące działania niezbędne do realizacji celów strategicznych i szczegółowych. Skupiając uwagę na celach, można zidentyfikować wśród nich te, które bezpośrednio lub pośrednio związane są z kształceniem zawodowym. W pierwszej kolejności wypada jednak wymienić cele strategiczne i odpowiadające im cele szczegółowe (priorytety): Cel strategiczny nr 1: Poprawa jakości i efektywności systemów edukacji w krajach Unii Europejskiej. Cele szczegółowe: 1. Podniesienie jakości kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli i osób prowadzących szkolenia. 2. Rozwijanie kwalifikacji i kompetencji potrzebnych w społeczeństwach wiedzy. 3. Zapewnienie powszechnego dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych. 4. Zwiększenie rekrutacji na studia w dziedzinach nauk ścisłych i technicznych. 5. Zwiększenie nakładów na edukację. Cel strategiczny nr 2: Ułatwienie powszechnego dostępu do systemów edukacji. Cele szczegółowe: 6. Tworzenie otwartego środowiska edukacyjnego. 7. Uatrakcyjnienie procesu kształcenia. 8. Wspieranie aktywności obywatelskiej, zapewnienie równości szans i spójności społecznej. 5 Edukacja w Europie: różne systemy kształcenia i szkolenia – wspólne cele do roku 2010. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2003, s. 3. 14
- Page 2 and 3: Ministerstwo Gospodarki i Pracy CZ
- Page 4 and 5: SPIS TREŚCI Wprowadzenie - Stefan
- Page 6 and 7: WPROWADZENIE Oddajemy do rąk Czyte
- Page 8 and 9: Pragniemy podziękować całemu zes
- Page 10 and 11: 1) usprawnienie procesu podejmowani
- Page 12 and 13: Szczegółowa informacja na temat p
- Page 16 and 17: Cel strategiczny nr 3: Integracja s
- Page 18 and 19: oratoriach, salach lekcyjnych i kaw
- Page 20 and 21: - doborze treści do przyjętych ce
- Page 22 and 23: gdy zajęcia z przedmiotu „Podsta
- Page 24 and 25: 3. UZNAWALNOŚĆ I PORÓWNYWALNOŚ
- Page 26 and 27: 3.1.1. System sektorowy Systemem se
- Page 28 and 29: Podstawę funkcjonowania w Polsce t
- Page 30 and 31: ka tzw. odpadu szkolnego (tym miane
- Page 32 and 33: Dla zagadnień porównywalności i
- Page 34 and 35: Posiadanie dokumentu Europass z def
- Page 36 and 37: na podstawie której powstały klas
- Page 38 and 39: 3.6.2. Propozycja nowej dyrektywy o
- Page 40 and 41: ziomów kwalifikacji zawodowych jes
- Page 42 and 43: 3) kształcenie gimnazjalne - pozio
- Page 44 and 45: 3.7. WNIOSKI Dla osiągnięcia wię
- Page 46 and 47: CEDEFOP, Europejskie Centrum Rozwoj
- Page 48 and 49: - specyfikacja (program, zalecenia)
- Page 50 and 51: Dalsze szkolenie (Further Training)
- Page 52 and 53: Rozporządzenie o Promowaniu Szkole
- Page 54 and 55: kwestiach dotyczących systemu kszt
- Page 56 and 57: Kiedy projekt zostanie uzgodniony i
- Page 58 and 59: 4.10. FINANSOWANIE PROJEKTOWANIA ST
- Page 60 and 61: duże bariery. „Rzecznik” lub i
- Page 62 and 63: 5. STANDARDY KWALIFIKACJI ZAWODOWYC
<strong>2.</strong> PRIORYTETY KSZTAŁCENIA<br />
ZAWODOWEGO W KONTEKŚCIE INTEGRACJI<br />
EUROPEJSKIEJ<br />
Stefan M. Kwiatkowski<br />
Integracja europejska rozpatrywana jest przede wszystkim z punktu widzenia<br />
politycznego i gospodarczego. Stosunkowo mniej uwagi poświęca się<br />
edukacyjnym aspektom tego procesu. Wynika to z faktu, iż w dziedzinie edukacji<br />
pozostawiono daleko idącą autonomię wszystkim krajom członkowskim Unii<br />
Europejskiej. Jest to efekt respektowania odrębności kulturowych i tradycji wiążących<br />
się ze strukturami systemów edukacyjnych, celami i treściami kształcenia,<br />
a także metodami oceny wewnętrznej i zewnętrznej stanu wiedzy, umiejętności<br />
i postaw uczniów.<br />
Prawo do autonomii nie oznacza jednak rezygnacji z prób poszukiwania<br />
godnych akceptacji wzorców organizacyjnych i programowych, wspólnych ideałów<br />
wychowawczych, czy też dążeń do porównywalności kwalifikacji zawodowych.<br />
Te ostatnie, będące domeną kształcenia zawodowego i jednocześnie<br />
jego rezultatem, są niezwykle ważnym elementem integracji europejskiej. Kwalifikacje<br />
bowiem mają w dobie globalizacji gospodarki charakter uniwersalny,<br />
nie znają granic. Pozwalają absolwentom szkół zawodowych różnych typów<br />
i poziomów konkurować ze sobą na rozszerzającym się europejskim rynku pracy.<br />
Właśnie ów rynek z jego wszystkimi niedoskonałościami jest miernikiem<br />
jakości kwalifikacji.<br />
Rynkowa wartość kwalifikacji zależy od wielu czynników specyficznych<br />
dla systemów edukacji zawodowej w poszczególnych krajach wspólnoty europejskiej.<br />
W każdym z krajów są też różne priorytety kształcenia zawodowego<br />
i odpowiadające im strategie realizacyjne 4 . Warto jednak brać pod uwagę priorytety,<br />
które można nazwać europejskimi. Przyjmują one zwykle postać dokumentów<br />
opracowywanych w konsultacji z krajami członkowskimi przez Radę Europejską<br />
lub jej agendy.<br />
4 Por. np. Strategia rozwoju kształcenia ustawicznego do roku 2010. MENiS, Warszawa<br />
2003.<br />
13
Change language