KRAJOWE STANDARDY KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH ...

1.8. Zastosowania krajowych standardów
kwalifikacji zawodowych
W podejściu do edukacji zawodowej na świecie rysują się cztery kanony:
1. Uwzględnianie w edukacji zawodowej potrzeb gospodarki i rynku pracy.
2. Potrzeba łączenia rozwoju osobistego człowieka z rozwojem zawodowym.
3. Włączenie osobistych doświadczeń zawodowych i pozazawodowych człowieka
do programu kształcenia zawodowego.
4. Rozwijanie współpracy partnerów społecznych i państwowych w planowaniu
i wdrażaniu koncepcji edukacji zawodowej.
Powyższe kanony są wspólnym mianownikiem rozwijanych koncepcji
i modeli standardów kwalifikacji zawodowych. We wszystkich tych podejściach
standard zawodowy pełni rolę łącznika między gospodarką/rynkiem pracy
a systemem edukacji. Standard wyznacza bowiem cele dla edukacji zawodowej,
a cele te bierze z gospodarki i rynku pracy.
Jeszcze w roku 1998 uważano, że standardy kwalifikacji zawodowych pełnią
trzy podstawowe funkcje i kojarzono te funkcje jedynie z edukacją zawodową:
2
1. Zapewnienie jakości kształcenia zawodowego − standardy determinują
jakość kształcenia zawodowego i przyczyniają się do jej zapewnienia. Są
one uznawane na poziomie kraju jako rodzaj normy edukacyjnej.
2. Zapewnienie czytelności/przejrzystości kwalifikacji − standardy czynią
cele, treści i poziom wymagań dotyczących kształcenia zawodowego jasnymi
i dającymi się sprawdzić w praktyce. Jest to ważne zarówno dla kadry
nauczającej, jak i dla samych uczących się. Potencjalni pracodawcy
także są zainteresowani tą przejrzystością. Chcą oni wiedzieć, czego człowiek
poszukujący pracy nauczył się do tej pory.
3. Zapewnianie porównywalności świadectw i dyplomów − wszystkie
podmioty kształcące muszą stosować się do standardów. W związku z tym
można założyć, że certyfikaty i poziom uzyskanych umiejętności są porównywalne
niezależnie od szkoły, instytucji szkolącej, w której ktoś te
umiejętności nabył.
Należy podkreślić, że poza systemem edukacji zawodowej, standardy
kwalifikacji zawodowych mogą być przydatne dla innych podsystemów społecznych,
np.:
1. Wartościowania pracy,
2. Zwrotu kosztów za przeszkolenie,
3. Selekcji i rekrutacji pracowników,
4. Gwarancji dostarczenia dobrych jakościowo produktów i usług,
5. Planowania rozwoju indywidualnego i rozwoju organizacyjnego,
6. Doradztwa i poradnictwa zawodowego,
32
2 M. Kunzmann, U. Laur-Ernst: Rozwój standardów kształcenia zawodowego. Europejska Fundacja
Szkolenia (ETF), Turyn 1998.