KRAJOWE STANDARDY KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH ...

1.4. Organizacja badań
Badanie wymagań stanowisk pracy w poszczególnych zawodach, dla których
projektowane były krajowe standardy kwalifikacji zawodowych, prowadzone
było w oparciu o kwestionariusze opracowane przez członków zespołów
badawczych (autorskich) projektujących opisy standardów.
Celem badań w przedsiębiorstwach było zweryfikowanie wykazów zadań
zawodowych, umiejętności, wiadomości, stanowisk pracy i cech psychofizycznych,
przygotowanych przez zespoły autorskie na podstawie wiedzy eksperckiej.
Zweryfikowane treści stały się podstawą do zaprojektowania zbioru 40 krajowych
standardów kwalifikacji w wybranych zawodach. Badanie przebiegało
zgodnie ze zmodyfikowaną metodologią projektu PHARE ’98 „Analiza potrzeb
szkoleniowych”. Prawidłowe zastosowanie metodologii zapewniali eksperci,
którzy brali udział w przygotowaniu pierwszych ośmiu projektów standardów
kwalifikacji zawodowych oraz w pokrewnych projektach badawczych.
Podstawowy zespół badawczy (autorski), którego zadaniem było przeprowadzenie
badań ankietowych i opracowanie opisu standardu kwalifikacji zawodowych,
był zespołem, w skład którego wchodzili:
1. Ekspert reprezentujący stowarzyszenie zawodowe, związek zawodowy lub
związek pracodawców danej branży i badanego zawodu.
2. Ekspert w dziedzinie analizy pracy, zadań i czynności zawodowych, psychologii
pracy lub doradztwa zawodowego – znawca branży i badanego
zawodu.
Nad pracą zespołów badawczych czuwali konsultanci ds. metodologii.
Sprawna organizacja pracy badań wymagała podziału zadań i odpowiedzialności
według struktury pokazanej na rys. 3.
Rekrutację autorów starano się prowadzić przede wszystkim w organizacjach
związanych z gospodarką (organizacje pracobiorców i pracodawców).
Jednocześnie uznano, że „idealny” autor powinien mieć także przygotowanie
pedagogiczne, socjologiczne i/lub psychologiczne oraz doświadczenie przy projektowaniu
dokumentacji związanej z charakterystykami i opisami zawodów.
Ponieważ w praktyce trudno znaleźć autora, który łączyłby w sobie wymienione
wyżej cechy, składy zespołów autorskich zostały zróżnicowane pod względem
kompetencji osób tworzących zespół.
Przyjęto zasadę, że jedna osoba – nazwana konsultantem ds. metodologii –
odpowiada za stronę metodologiczną opracowania standardu i pełni jednocześnie
rolę lidera zespołu autorskiego. Konsultanci zostali wybrani spośród osób
legitymujących się udokumentowanymi kwalifikacjami oraz odpowiednim doświadczeniem
przy projektowaniu dokumentacji zawodoznawczych (programy
nauczania, podstawy programowe kształcenia w zawodzie, opisy zawodów, testy
pomiaru dydaktycznego, zwłaszcza testy typu „próba pracy”).
Podstawowym kryterium doboru pozostałych osób tworzących zespół badawczy
(autorski) było posiadanie udokumentowanego i aktualnego związku
z zawodem, dla którego projektowano standard kwalifikacji zawodowych. Przy-
17