29.11.2014 Views

Mars 2011 - Gazeta "Korça"

Mars 2011 - Gazeta "Korça"

Mars 2011 - Gazeta "Korça"

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

„Kur merr PUSHTETIN, mos mblidh rreth vehtes njerëz të këqinj dhe të paaftë,<br />

se për tërë dështimet do të akuzojnë Ty.“<br />

SOLONI<br />

Numri i parë i Gazetës “Korça”<br />

dhjetor 1992<br />

Ferma e<br />

bletëve<br />

”MORAVA”<br />

Cel:0692099013<br />

2<br />

0<br />

1<br />

1<br />

Nëse një shoqëri demokratike nuk ndihmon<br />

shumicën, që janë të varfërit, nuk mund të shpëtojë<br />

pakicën që janë të pasurit.<br />

J.F.Kenedy-Ish President i SHBA<br />

Gazetë e pavarur: Social patriotike, letrare, kulturore-artistike, satirike, humoristike, sportive.<br />

e përmuajshme<br />

Nr. 180 mars <strong>2011</strong> Çmimi 30 lekë 1 Euro<br />

e-mail gazetakorca@yahoo.co.uk Internet:www.gazeta-korca.com<br />

GËZUAR 7 MARSIN!<br />

(7 mars 1887 – 7 mars <strong>2011</strong>)<br />

“Lumja ti, moj Korç’ o lule,<br />

Që i le pas shoqet e tua,<br />

Si trimi në ballë u sule,<br />

Ta paçim përjetë hua.”<br />

Naim Frashëri


2<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

SHKOLLA E PARË SHQIPE NË KORÇË<br />

“Lumja ti, moj Korç’ o lule,<br />

Që i le pas shoqet e tua,<br />

Si trimi në ballë u sule,<br />

Ta paçim përjetë hua.”<br />

Naim Frashëri<br />

7 mars 1887 – U çel në<br />

Korçë – SHKOLLA E<br />

PARË SHQIPE.<br />

Shkollë fillore me fizionomi të<br />

theksuar kombëtare laike, ku<br />

të gjitha mësimet jepeshin në<br />

gjuhën shqipe.<br />

Ajo ishte një kurorëzim i<br />

përpjekjeve të patriotëve<br />

korçarë dhe atyre jashtë<br />

vendit, veçanërisht të patriotëve<br />

të Bukureshtit e<br />

Stambollit, ku në këta të fundit<br />

u dalluan vëllezërit<br />

Sami dhe Naim Frashëri.<br />

Një ditë pas kësaj ngjarjeje të<br />

shënuar, patriotët korçarë u<br />

shkruanin shokëve të tyre të<br />

Bukureshtit:<br />

“...dëshira jonë u<br />

plotësua, shkolla shqipe u<br />

hap, druri që vumë në<br />

dhet’, këtu e dy vjet, sot<br />

lulëzoi dhe dha pemë të<br />

ëmbla.”<br />

Aty mësonin nxënës të të<br />

gjitha besimeve, sekseve,<br />

shtresave dhe mësimi u<br />

jepej falas. Veprimtaria e<br />

saj përshkohej nga fryma<br />

patriotike, nga dëshira për<br />

dije dhe edukata e punës.<br />

Drejtuesit e saj qenë<br />

veprimtarë të shquar të<br />

arsimit kombëtar si<br />

Pandeli Sotiri, Petro Nini<br />

Luarasi, Nuçi Naçi, Thoma<br />

Avrami, etj.<br />

Shkolla funksionoi 15 vjet.<br />

Në përkujtim të saj, data<br />

7 mars, është shpallur<br />

“Dita e Mësuesit”.<br />

7 ditë pas hapjes së<br />

Mësonjëtores Shqipe në<br />

Korçë, u çel shkolla shqipe në<br />

Pogradec me 11 nxënës.<br />

Shkolla shqipe u çelën<br />

dhe në Ersekë dhe në<br />

Ohër. Në tetor 1891 në<br />

Korçë u çel shkolla e<br />

VASHAVE, çka u jepte<br />

mundësi që të merrte arsim<br />

në gjuhën amëtare dhe<br />

femra shqiptare, kusht i<br />

domosdoshëm ky që edhe<br />

kjo forcë e madhe shoqërore<br />

të hynte në rrugën e vet të<br />

përparimit.<br />

Më 1 shtator 1892 u<br />

çelën 6 shkolla shqipe në<br />

fshatrat e Vakëfeve dhe<br />

një në Leskovik. Rol të<br />

rëndësishëm në përhapjen e<br />

arsimit shqip në rrethin e<br />

Kolonjës, luajti Petro Nini<br />

Luarasi, i cili krahas punës<br />

si mësues , shpërndante falas<br />

edhe libra shqip të dërguara<br />

nga shoqëria shqiptare e<br />

Bukureshtit. L.F<br />

Ju trëndafilë<br />

që kuqëloni<br />

dhe erë të ëmbël<br />

që kundërmoni,<br />

tek luhatoni,<br />

fshehtas rinoni.<br />

Nga “Fausti” i Gëtes<br />

1<br />

-Në oborrin e shtëpisë, kam<br />

shumë lule, midis tyre ka:-<br />

trëndafila, bimë kacavjerëse,<br />

tulipanë dhe pemë të vogla<br />

dekorative, ndërsa buzë rrugës,<br />

hipur mbi kangjellat prej hekuri të<br />

rrethores, mbeshtetet një<br />

“DORËZONJË”, të cilën e kam<br />

mbjellë vetë, me duart e mija, vite<br />

më parë. Ajo qëndron atje, e varur<br />

mbi avlli, si një vashëz e druajtur<br />

që zgjat kokën, e pret qershorin të<br />

hapë gjirin e vet të lulëzuar; t’a<br />

mbushë hapësirën me aromw.<br />

Është i bekuar qershori në qytetin<br />

tim. Rrugët, parqet, rrethinat,<br />

ndizen e shpërthejnë në ngjyra dhe<br />

aroma. Dhe unë trandem prej<br />

kënaqësisë, flegrat më dridhen e<br />

një botë e ëndërrt, më mugullon në<br />

shpirt. Më përhien vise që kurrë<br />

si kam parë dhe që ndoshta kurrë<br />

nuk do t’i shoh… Së bashku me<br />

dorëzonjën, çelin edhe lulet e tjera,<br />

mëllagat, zambakët, trëndafilat. E<br />

unë, kam shumë lloje trëndafilash,<br />

të bardhë, të kuq, të verdhë. Bile<br />

njëri është kaq i madh dhe i<br />

purpurtë, sa s’di pse më kujton,<br />

sa herë e shoh, një “show-girl” të<br />

famshëm, që kohët e fundit, ka<br />

zaptuar gjithë ekranet e vegjël të<br />

televizioneve dhe gati ka eklipsuar<br />

edhe vetë V.I.P.-at e politikës.<br />

“Vajza”, e mbufatur prej silikonit<br />

dhe xhelit, që gati i teptisën prej<br />

buzëve të fryra e gjoksit të<br />

stërmadh, është tepër seksi,<br />

megjithatë, nuk di pse ndjehem<br />

indiferent ndaj hireve të saj! Më<br />

ngjan si e stisur, kallpë, pa shpirt<br />

e pa frymë. Sikur diç i mungon, që<br />

unë nuk mund t’a përcaktoj dot.<br />

Si trëndafili që pwrmenda më lart,<br />

i cili është i bukur dhe madhështor,<br />

po vetëm kaq; pa vesk, pa aromë,<br />

si të jetë ormisur prej plasmasi!<br />

Në skajin më të largët, mes dy<br />

tunjave që blerojnë dimër e verë,<br />

ndodhet edhe një kaçube e vogël e<br />

brishtë, me degëza të pakta dhe<br />

të holla, e cila bën ca trëndafila, jo<br />

shumë të mëdhenj, por me një ngjyrë<br />

të mrekullueshme, të belluztë, si të<br />

stisur prej kadifeje. Gjithsesi, nuk<br />

është ngjyra që më ngashnjen, është<br />

aroma e tij! Një aromë aq e<br />

këndshme, sa m’a mbush kraharorin<br />

me një ndjenjë lumturie, duke<br />

më krijuar ndjesinë e të qënit në<br />

Parajsë.<br />

Është pikërisht kjo ndjesi, që bën<br />

të mugullojnë brenda meje, ca<br />

dëshira drithëronjëse, ca zëra<br />

gurgullues dhe një dashuri e pamatë,<br />

për t’a jetuar jetën, jo si një soditës<br />

platonik, por duke u kredhur<br />

shtjellave të saj, duke zbrazur prej<br />

shpirtit, gjithë energjitë e mija<br />

pozitive, me të cilat të ngjiz himnin<br />

e jetës dhe të dashurisë, odën e<br />

gëzimit dhe të humanizmit.<br />

2<br />

Shpesh kridhem në vramëndje dhe<br />

përpiqem të ftilloj: Pse shumica e<br />

njerëzve, janë të prirur më tepër<br />

ndaj imazhit, se sa ndaj përmbajtjes,<br />

brendisë?!... Pse ata, më tepër,<br />

sugjestionohen prej bukurisë së<br />

sipërfaqshme, se sa prej asaj të<br />

brëndshmes, më të qënësishmes dhe<br />

më solides?<br />

Kometat, zakonisht janë të<br />

mëdhaja, të bukura, të shndritshme.<br />

Ato, zaptojnë krejt qiellin dhe bishti<br />

i tyre i pallonjtë, i mahnit ata që i<br />

soditin. Gjithsesi, ato nuk kanë fare<br />

thelb, janë fluide, prej gazi, apo<br />

grimcash të papërfillshme akulli.<br />

Bile edhe drita që rrezatojnë, nuk<br />

është e tyrja, por e yjeve të tjerë që<br />

kanë aq shumë substancë dhe dritë,<br />

sa e falin bujarisht atë.<br />

Natyrisht si çdo krahasim edhe ky<br />

i sipërmi mund të çalojë. E<br />

megjithatë kuturisa, për të pohuar,<br />

se edhe në rendin e proçeseve<br />

natyrore, mund të hasen rëndom<br />

fenomene të tilla. Fenomene, ku<br />

forma dhe cilësia e saj, jo domosdoshmërisht<br />

ka të njëjtën vlerë me<br />

strukturën dhe përmbajtjen. Aq më<br />

tepër kjo, në rrafshin e marrdhënieve<br />

njerëzore.<br />

Shpesh, ne tregohemi të sipërfaqshëm,<br />

joshemi dhe vlerësojmë<br />

dukjen, pa gjykuar fare për<br />

brendinë. Aq më tepër kur edhe këtë<br />

dukje apo formë nuk jemi në gjendje<br />

t’a zbërthejmë po e pranojmë<br />

apriori, të influencuar nga të tjerët<br />

që i konsiderojmë më të mënçur,<br />

më të aftë se veten tonë. Duke<br />

harruar shpesh interesat e sugjeruesve<br />

tanë, kufizimet apo<br />

paragjykimet e tyre, të cilat shpesh,<br />

me gjithë mundimin e tyre për t’i<br />

kamufluar, janë evidente dhe ne,<br />

vetëm nga përtacia i pranojmë si të<br />

TRËNDAFILAT E VËRTETË TË PROVINCËS<br />

Ese nga VLADIMIR TOROVECI<br />

mirqëna. Mirpo përtacia është një<br />

“sëmundje e foshnjërisë së njeriut”,<br />

e stadeve primitive të tij. Ashtu siç<br />

thotë Kanti: “Foshnjëria është<br />

paaftësia e njeriut për ta përdorur<br />

mëndjen e vet, pa drejtimin e një<br />

njeriu tjetër”. E kjo ndoshta ndodh,<br />

sepse është diçka e rehatshme,<br />

konforte, nuk lyp asnjë mundim apo<br />

vramendje. Dhe është pikërisht<br />

mungesa e dëshirës, për të vrarë<br />

mendjen, ajo që shpesh nuk na lejon<br />

të shohim se hëna nuk eshtë burim<br />

drite, po thjesht një pasqyrë e saj.<br />

Në përgjithësi, politika dhe<br />

spektakli, kanë afeksion për njëratjetrën.<br />

Kjo mbase, nga një lloj<br />

prirjeje e pushtetit për t’u bërë i<br />

pëlqyeshëm, jo nëpërmjet përmbajtjes<br />

së vet, por nëpërmjet<br />

imazhit. Ndoshta, këtij qëllimi i<br />

shërbejnë spektaklet xixëlluese, apo<br />

paradat gjithë pompë e bujë që<br />

organizojnë “maxhordomët e<br />

pushteteve”, të cilët shpikin<br />

argëtime kallpe për vulgun, pa<br />

asnjë lloj fantazie, vlere emancipuese<br />

apo estetike. Dihet, se jo çdo gjë që<br />

shkëlqen është flori! Ndërkohë sot,<br />

dihet rëndësia që i jepet imazhit.<br />

Sidomos në vendet ku mbizotëron<br />

ekonomia e tregut të lirë. Aq<br />

prioritare dhe e domosdoshme është<br />

kjo, sa shpesh abuzohet dhe keqpërdoret,<br />

duke u shndruar shpesh<br />

në një mjet mashtrimi.<br />

Bukuria është tërësi e vlerave dhe<br />

shprehje e së mirës dhe e së vërtetës<br />

dhe jo e kundërta e tyre. Aq më tepër<br />

kur bëhen orvatje, që këtë gjë ta<br />

servirin vetëm nëpërmjet shfaqjeve<br />

iluzive dhe pa përmbajtje, duke<br />

anashkaluar të vërtetën e pa<br />

mohueshme, që e bukura, e vërteta,<br />

e dobishmja, janë një unitet i<br />

pandashëm dhe s’mund të jenë të<br />

tilla pa njëra- tjetrën.<br />

Ndërkohë, dihet se edhe vet e<br />

bukura dhe e dobishmja, nuk është<br />

standarte, apo formë e skicuar<br />

njëherë e përgjithmonë dhe e<br />

pranuar njëzëri si e tillë. Ajo është<br />

përfaqësim dhe ekziston specifikisht<br />

për subjektin, ashtu siç e<br />

percepton ai. Në këtë kuptim,<br />

gjithsecili, pranon dhe admiron ato<br />

vlera që plotësojnë kërkesat dhe<br />

parametrat që ai mbart.<br />

Ndodh që ky lloj arsyetimi edhe të<br />

pranohet “apriori” prej shumicës.<br />

Po si shpjegohet atëherë, që modelet<br />

e së bukurës, e së dobishmes, e<br />

vlerave, shpesh na serviren nga të<br />

tjerët dhe ne bëjmë sikur i<br />

admirojmë dhe i pranojmë si të tilla?<br />

Përveç se çka më sipër, kjo vjen<br />

edhe prej frikës apo konformizmit.<br />

Mosguximit për të thënë se,<br />

“mbreti është lakuriq”. Ky lloj<br />

snobizmi, nganjëherë bëhet aq<br />

prezent dhe i frikshëm, sa krijon<br />

një lloj ngërçi provincial që<br />

asfikson edhe më të guximshmit,<br />

me smogun e vanitetit. Dëshira për<br />

t’u dukur të gjithditshëm, të<br />

stërholluar dhe euriditë, na shtyn<br />

të kuturisim në diskutime<br />

profanësh. Ndoshta në këtë hulli<br />

na shtyjnë edhe opinionet e<br />

“specialistëve” për të cilët jo e<br />

vërteta, jo vlerat, jo Kanti apo<br />

Aristoteli, por synimet e tyre të<br />

errta të cilave ju shërbejnë, vlejnë<br />

më tepër se të parat. Pra, ky lloj<br />

fenomeni, është rrjedhojë e një<br />

subjektivizmi dhe projeksioni të<br />

deformuar, duke u bërë shkak<br />

kështu, që edhe pasojat të jenë të<br />

tilla, të deformuara. Në këtë rast<br />

edhe shoqëria ka një perceptim të<br />

gabuar, për atë që është vlerë e<br />

vërtetë dhe për atë që është fiktive.<br />

Pikërisht, një qasje e tillë e përciptë,<br />

na bën, që jo rrallë, ikonat dhe<br />

imazhet e shpikura prej hiçit, t’i<br />

pranojmë si vlera. Kështu për<br />

shembull: Bukuroshet e skicuara<br />

me bisturi, apo të dëndura me<br />

silikon, t’i marrim për supermodele.<br />

Këngëtaret e sajuara nëpër<br />

studio videoklipesh, me vokale të<br />

dyshimta dhe pa asnjë lloj dhuntie<br />

muzikore, për yje të vërteta<br />

festivalesh, ndërsa ngërdheshjet e<br />

tyre majmunore gjatë superpozimit,<br />

si intrpretime të gjalla dhe<br />

mjeshtërore. Injorantë të katapultuar<br />

prej basifondeve, pajsur me<br />

lloj-lloj dëshmish dhe letra<br />

kredenciale të blera nëpër ankande<br />

universitetesh të dyshimta, si<br />

personalitete dhe akademikë të<br />

shquar. Lista është tepër e gjatë.<br />

Sahanlëpirës pushtetesh, apo shefa<br />

ceremonish, që ndërojnë bindjet si<br />

mustaqet në skenë, trajtohen si<br />

regjizorë të shquar. Sekserë<br />

projektesh shumëmilionëshe, që<br />

asgjë të përbashkët me artin nuk<br />

kanë, si aktorë brilantë me famë<br />

ndërkombëtare. Bejtexhinj të<br />

rëndomtë dhe plagjiatë të pa<br />

skrupullt, si shkrimtarë të mëdhenj.<br />

Matrapazë politikë me psikologji<br />

dyqanxhiu dhe trafikantë të<br />

sofistikuar, si biznesmenë të<br />

suksesshëm. Lista është e pa fund,<br />

të kufizuar janë ata që e meritojnë<br />

të quhen të tillë. Bile shpesh dhe<br />

çuditërisht, shumë rrallë cilësohen<br />

si të tillë!<br />

Kjo ka shumë arsye, por ndoshta<br />

më thelbësorja është se ata, sa më<br />

të vegjël të jenë, aq më të mëdhenj<br />

i’u ngjan vetja. Ndërsa e kundërta<br />

ndodh me ata që kanë vlera. Ata sa<br />

më të mëdhenj të jenë aq më të vegjël<br />

i’u duket vetja. Prandaj shpesh të<br />

tillë syresh, nuk kanë nevojë dhe<br />

nuk tentojnë të reklamohen të tillë.<br />

Ata janë të tillë. Janë të plotësuar<br />

dhe të realizuar me punën dhe<br />

veprën e tyre dhe për këtë ndjehen<br />

të vetmjaftueshëm, e të lirë.<br />

I tillë duhet të ndjehet edhe<br />

trëndafili me pamjen modeste, në<br />

qoshen e oborrit tim. Ai nuk ka<br />

vetëdije, nuk ka shpirt, në vend të<br />

tyre, ka aromën parajsore dhe të<br />

shëndetëshme që emeton. Prandaj,<br />

parfumi që e qarkon atë, më<br />

lumturon edhe mua, sa herë i qasem<br />

pranë. Dhe jo vetëm mua, por të<br />

gjith atyre që kanë rastin t’i<br />

aviten…<br />

3<br />

Edhe njerwzit, si trëndafilat janë.<br />

Ka sojesh që janë të pashëm, të<br />

veshur mirë, të ushqyer dhe të<br />

vetkënaqur, që rrezatojnë që atje tej<br />

mirqënie dhe vetsiguri, sa të vjen<br />

t’i kesh zili për begatinë dhe<br />

bollëkun e dhuntive që ju ka falur<br />

Zoti. Kjo kur i sheh nga larg, se,<br />

sapo t’u qasesh pranë, të hyjnë<br />

drithmat në shpirt prej acarit të<br />

shkretëtirtë që shpërndajnë. Janë aq<br />

vanitozë dhe egocentrikë, sa<br />

habitesh si mund të quhen njerëz të<br />

qytetëruar. Gjithsesi unë nuk<br />

habitem prej tyre, habitem vetëm<br />

me lehtësinë, me të cilën ata<br />

përfitojnë nga shoqëria, duke i dhënë<br />

asaj, pothuajse asgjë…<br />

Ndërkohë dëshiroj të flas për një<br />

zonjë, që ashtu si trëndafili në<br />

qoshen e oborrit tim, ngjan e brishtë<br />

dhe modeste në dukje, por e fortë<br />

dhe e bukur në përmbajtje, sepse<br />

“aroma” që e mbështjell atë, është<br />

amëza e një shpirti human dhe<br />

biofil. Ajo shpërndan një energji<br />

dhe dritë, gati-gati sugjestionuese,<br />

megjithëse nuk besoj, se është e<br />

vetdijshme për një gjë të tillë. Fjalët<br />

e saj nuk janë fishekzjarrë<br />

metaforash. Vështrimet e saj, nuk<br />

janë vështrimet molisëse të një<br />

kokete. Gjestet, qëndrimi dhe sjellja<br />

nuk i burojnë prej vanitetit dhe<br />

dëshirës për t’u dukur elegante dhe<br />

moderne. Megjithatë, ajo është aq<br />

dinjitoze dhe e natyrshme, aq<br />

bashkëkohore dhe e vetdijshme, sa<br />

ngjan si një fisnike e lindur. Pushteti<br />

dhe dinjiteti i saj nuk rrjedhin prej<br />

kamjes dhe pronave që zotëron, po<br />

prej forcës dhe vullnetit të saj për<br />

të patur, për të patur, jo si një<br />

qëllim në vetvete, por si një<br />

mundësi për të krijuar dhe për të<br />

ndryshuar realitetin, në një realitet<br />

më të mirë, më të shëndetshëm e<br />

më të begatë, për vete dhe për të<br />

tjerët. Për të gjithë ata që e rrethojnë<br />

dhe bashkëpunojnë me të. Sepse<br />

fuqia e saj nuk është produkt i<br />

teorive sentimentale të një<br />

feminizmi sallonesh, por rrjedhojë<br />

e forcës dhe e vitalitetit të saj. E<br />

vetë thelbit njerëzor, që e tejkalon<br />

përkatësinë gjinore, duke<br />

pasqyruar vet esencën universale<br />

të qënies humane.<br />

Gjithsesi ky shkrim nuk synon<br />

apologjinë, e një njeriu të vetëm,<br />

se sa evidentimin e një shembulli<br />

përgjithsues. Të tillë individë ka<br />

shumë, që japin impakte pozitive<br />

në zhvillimin ekonomik dhe<br />

shoqëror të mjedisit ku jetojnë.<br />

Edhe në qytetin ku unë banoj, ka<br />

me dhjetra intelektualë, bisnezmenë,<br />

krijues dhe administratorë,<br />

mjekë të trupit dhe të shpirtit, që<br />

ashtu si trëndafili në skajin e<br />

oborrit tim, rrethohen nga aroma e<br />

këndshme dhe biofile e njeridashjes.<br />

Janë pikërisht këta<br />

individë që ia rritin vlerën jetës.<br />

Thuhet shpesh se:- “Botën e<br />

dominon dhe e drejton e keqja”.<br />

Unë mendoj se diçka e tillë nuk<br />

është aspak e vërtetë. Është e mira,<br />

që sado e pakët qoftë, që e mban<br />

botën në ekuilibër. Nëse kjo, nuk<br />

do të kish qënë e vertetë, bota me<br />

kohë do ish përpirë nga kaosi.<br />

Në fund, do të desha të shtoj, se<br />

arsyeja kryesore për të cilën u<br />

orvata të hedh këto shënime, është<br />

dëshira ime për t’i parë fëmijët, të<br />

shërbejnë si individë me vlera të<br />

qënësishme si zonja, apo njerëzit<br />

që përmenda më sipër, dhe jo<br />

“show-man”-ë të sipërfaqshëm, që<br />

megjithse të sukseshëm përkohësisht,<br />

nuk përbëjnë thelbin e<br />

aspiratës njerëzore. Jeta njerëzore<br />

nuk është vetëm lodër dhe<br />

kënaqësi, por në radhë të parë,<br />

realizim i synimit për të mbijetuar<br />

dhe meqënëse këtë shkrim e nisa<br />

me disa vargje të Gëtes nga<br />

kryevepra e tij “ Fausti” po e mbyll<br />

me të njëjtën mënyrë:<br />

Ja përfundimi i mbramë i<br />

urtësisë.<br />

Vetëm ai meriton lirinë e jetën.<br />

Që rreh ditëpërditë t’i fitojë.


3<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

DEKLARATË PËR SHTYP<br />

Ditën e Mërkurë më 16 Shkurt, nje delegacion i kryesuar nga Ambasadori Norvegjez për<br />

Kosovën dhe Shqipërinë, Shkëlqesia e tij Z. Sverre Johan Kvale, si dhe Konsulli Austriak në<br />

Shqipëri z. Martin Kramer, vizituan qytetin kryesor të zonës së Projektit të DHP, Gramshin.<br />

Ata ishin të shoqëruar prej përfaqësuesve te Ministrisë së Jashtme Norvegjeze dhe Agjencisë<br />

Austriake për Zhvillim. Qëllimi i vizitës së delegacionit ishte të merrnin informacion mbi jetën<br />

sociale dhe nevojat e komunitetit të Luginës së Devollit. Delegacioni u mirëprit në Gramsh nga<br />

Kryetari i Bashkisë së qytetit, Z. Kastriot Zëra. Delegacioni vizitoi institucione të cilat janë<br />

thelbësore për përmirësimin në të ardhme të strukturave shoqërore, si shkollën Fillore “Asllan<br />

Shahini”, Qendrën për Rehabilitimin dhe Përfshirjen e qytetarëve me nevoja të veçanta në<br />

shoqëri, si dhe Pallatin e Sportit të qytetit të Gramshit. Z. Zëra deklaroi se, “ne vlerësojmë<br />

veçanërisht investimin e kompanive bashkë-aksionare EVN dhe Statkraft, përfaqësuese të<br />

Austrisë dhe Norvegjisë, nëpërmjet Devoll Hydropower Sh.A. Projekti i DHP-së është një<br />

mundësi për zhvillim ekonomik dhe shoqëror për qytetin e Gramshit, dhe do kontribuoj pozitivisht<br />

në shkëmbimin kulturor”. Pasdite u zhvillua Tryeza e Dytë Informuese per projektin me pjesëmarrjen e të ftuarve, Kryetarëve të Bashkive dhe Kryetarëve<br />

të Komunave respektive të zonës së projektit. Prezantimi i Projektit u organizua në Qendrën për Informimin e Publikut të DHP-së në Gramsh. Qendra<br />

shërben për informimin e publikut në lidhje me Projektin Hidroenergjitik të Devollit.Të ftuarit u prezantuan me aktivitetet e Fazës Para-Ndërtimore, si dhe<br />

u shfaq një film i animuar në tre dimensional mbi paraqitjen e ardhshme të Projektit Hidroenergjetik të Devollit. Duke shfrytëzuar këtë rast Ambasadori<br />

Norvegjez deklaroi: “Projekti Devoll Hydropoëer është një iniciativë shumë e rëndësishme për Norvegjinë dhe Austrinë. Të dyja kompanitë si EVN dhe<br />

Stakraft, janë kompani me shumë eksperiencë, dhe ne shprehim besimin e plotë se do bëjnë një punë të mrekullueshme, jo vetëm duke ndërtuar hidrocentralet,<br />

por edhe në drejtim të zhvillimit të komunitetit të Luginës së Devollit”. Znj. Annette Bull, përfaqësuese e Ministrisë së Jashtme Norvegjeze, Përgjegjëse e<br />

Zyrës për Shqipërinë deklaroi se kjo vizitë do ta ndihmojë atë për të prezantuar pranë Ministrisë së Jashtme Norvegjeze propozime për mbështetjen e<br />

zhvillimit në lidhje me nevojat e Shqipërisë dhe në mënyrë të veçantë për ato të komunitetit të Luginës së Devollit. Kompanitë Austriake kanë qenë të<br />

pranishme me investime të rëndësishme në Shqipëri në vitet e fundit. Konsulli Austriak deklaroi: “Si përfaqësues i Ambasadës Austriake në Shqipëri është<br />

e mrekullueshme të jesh dëshmitar i aktiviteteve të kompanive Austriake të cilat kanë investuar në Shqipëri. Projekti Hidroenergjitik i Devollit do të<br />

kontribuoj në imazhin pozitiv të Shqipërisë për kompani të tjera Austriake. Ne jemi krenarë të bashkëpunojmë me Norvegjinë në këtë projekt të rëndësishëm<br />

dhe do të sjellim eksperiencën shumëvjeçare mbi hidrocentralet në Shqipëri. DHP përpiqet të arrijë një ekuilibër ndërmjet ekonomisë, mjedisit dhe përmasave<br />

sociale te veprimtarive të saj. DHP është e vetëdijshme për përgjegjësitë e saj kundrejt komunitetit në zonën e<br />

projektit dhe ajo do te shkojë përtej veprimtarisë kryesore të saj të biznesit, ndërtimi i hidrocentraleve, për te<br />

mbrojtur ambientin dhe do të kontribuojë pozitivisht ne nivelin e jetesës së njerëzve qe jetojnë atje.<br />

VIOLA PUCI<br />

Menaxhere komunikimi DHP<br />

Ishte vetëm një krisje, një<br />

kuturisje dhe një harlisje<br />

dashurie dhe asgjë tjetër. Një<br />

krisje, kuturisje dhe harlisje<br />

në ato lëndinat ende të<br />

pazbuluara të zemrave tona,<br />

që ndonjëherë, dashur pa<br />

dashur, të çojnë në ndonjë<br />

ishull të pabanuar utopie.<br />

Kështu i ndodhi edhe Qamil<br />

Panaritit, atij djali që<br />

Themistokli Gërmenji e kish<br />

quajtur “luani i çështjes<br />

shqiptare, bukuria e lirisë<br />

shqiptare” dhe e kish bërë<br />

komandantin ushtarak të<br />

Republikës Autonome të<br />

Korçës.<br />

A ke shkuar ndonjëherë në<br />

Panarit të Korçës? Ke<br />

shkuar ndonjëherë aty tek<br />

faqja e thepisur e shkëmbit<br />

pasi kalon manat e përgjakur<br />

të Treskës sime? A je ndalur<br />

dhe ndoshta a ke shkuar në<br />

majë të shkëmbit, aty ku<br />

ekskluzivisht kanë foletë<br />

shqiponjat?<br />

Ke shkuar? Aq më mirë<br />

ateherë…Në atë mjedis<br />

ishte rritur Qamil Panariti.<br />

Që nga ai shkëmb kishte ikur<br />

për herë të fundit Iljaz bej<br />

Mirahori, themeluesi i<br />

Korçës......<br />

Fshati ynë Treskë-Trebickë<br />

me Panaritin nuk mban as<br />

gjysmë ore në këmbë. Por<br />

zakonet tona ndërojnë. Në<br />

fshatrat tona dashuria nuk ka<br />

qenë asnjëherë “mollë e<br />

ndaluar”, kështu që edhe<br />

fitoret në dashuri, edhe<br />

disfatat, edhe dështimet në<br />

betejat dashurore, janë parë<br />

si të gjitha luftërat, fitoret apo<br />

disfatat në përleshjen e<br />

madhe dhe të pafund të jetës.<br />

Por për komshinjtë dhe për<br />

miqtë tanë panaritas ka qenë<br />

krejt ndryshe. Ata janë natyra<br />

të heshtura, të mbyllura. A<br />

thua se dashurinë e mbajnë<br />

të mbyllur thellë në pusin e<br />

pazbuluar të zemrave të tyre<br />

dhe nuk e nxjerrin aty pikëpikë<br />

si vesa, po tërë jetën e<br />

ruajnë si një thesar të<br />

panjohur! Veç në raste të<br />

rralla kur shpërthen kjo<br />

dashuri i ngjan një vullkani të<br />

frikshëm me llavën që vrapon<br />

e llahtarisur dhe fatgremisur.<br />

Këtë histori ma ka treguar<br />

trimi i marrë Riza Kodheli,<br />

komandant i brigadës së<br />

njëzet, kur unë isha komandant<br />

i kësaj brigade. “Dhe<br />

dikush që e diti, asgjë nuk<br />

pëshpëriti në parajsë i vaftë<br />

shpirti”. Dhe si “dikush” nuk<br />

pëshpëriti kurrë. Si një burrë<br />

e mbajti të mbyllur këtë histori<br />

deri në buzë të varrit.<br />

Në brigadë kishim një vajzë<br />

të bukur nga Korça, Qybra<br />

Sokoli. Një peri…Sot do të<br />

ishte bërë një miss. U vra në<br />

Katjel, në prag të lirisë, dhe<br />

xha Rizai me trupin e saj<br />

ASAJ<br />

nëpër duar tha duke i mbyllur<br />

sytë: “Bija ime, kjo zemër nga<br />

plumbat është bërë gur. Por ti<br />

po më jep një plumb që nuk<br />

do ta harroj kurrë”.<br />

E pra, Rizai u përpoq ta<br />

mbronte nga plumbat dhe nga<br />

dashuria. Në brigadë kishim<br />

disa nga ata që vdesin kur<br />

dashurojnë. Dhe xha Rizai i<br />

kish frikë këto lloj dashurish,<br />

më frikë se të gjith plumbat<br />

së bashku.<br />

Mirë e kishte plaku i maleve<br />

të Korçës.<br />

Kur ne do të formonim<br />

batalionin partizan “Qamil<br />

Panariti”, xha Rizai na u afrua<br />

pranë dhe na tha:<br />

-Komisar, dua t’ju tregoj një<br />

histori që nuk mund ta mbaj<br />

për vete. Në buzë të varrit<br />

këtë histori ma ka treguar një<br />

miku im kaçak malesh, miku<br />

im Qamil Panariti dhe<br />

Themistokli Gërmenji nga<br />

Opari i Korçës.<br />

Po ta tregoj se ka të bëjë me<br />

Qamil Panarititn, emrin e të<br />

cilit po merr sot ky batalion<br />

partizan.<br />

Kur më 1917-n Themistokli<br />

Gërmenjin e morën dhe e<br />

pushkatuan, mikun e tij më të<br />

mirë, të bukurin e maleve, lisin<br />

e Panaritit, Qamil Panariti, e<br />

çuan në do Guajanën franceze,<br />

në një burg të sigurisë<br />

së lartë, bashkë më një<br />

luftëtar të hershëm të tij të<br />

luftës për liri.<br />

Oparaku që ishte me të në<br />

Guajanë na e ka treguar këtë<br />

histori:<br />

Qamil Panariti ishte miku më<br />

i mirë i Themistokli Gërmenjit.<br />

Themistokliu i dha një<br />

detyrë të lartë dhe të<br />

merituar. Qamili ishtë me<br />

shkollë, besnik dhe trim. Por<br />

Qamil Panariti mor komisar<br />

ra në dashuri me një zonjushë<br />

nga Korça, një e krishterë<br />

ortodokse. Duheshin, por<br />

familja e vajzës nuk pranoi.<br />

Me gjithë ndërhyrjen energjike<br />

të Themistokliut dhe<br />

Evdhoksi Gërmenjit pranë<br />

kësaj familjeje, asnjë dobi<br />

nuk pati. Zemra e djalit u<br />

thye, por nuk e humbi besimin<br />

tek dashuria. Kur e syrgjynosën<br />

në Guajanë, çdo javë,<br />

siç na tregoi miku im oparak,<br />

ai niste një letër drejtuar asaj.<br />

Por asnjë letër në fakt nuk<br />

nisej. Një tufë me letra dhe<br />

një vapor maket punuar me<br />

mjeshtëri nga Qamil Panariti,<br />

drejtor i burgut ia dha<br />

oparakut kur ai mbaroi<br />

dënimin pas pesë vjetësh.<br />

Ndërkohë Qamil Panariti,<br />

duke mos marrë asnjë<br />

përgjigje, vdiq i dëshpëruar në<br />

atë dhe të largët të huaj.<br />

Siç kishte lënë fjalë Qamil<br />

Panariti dhe siç e donte<br />

zakoni, oparaku kur arriti në<br />

Korçë shkoi në shtëpinë e<br />

asaj për të dorzuar pakon me<br />

letra. Zonjusha ishte bërë<br />

zonjë, ishte martuar me një<br />

tregëtar të njohur të Korçës.<br />

E priti vetëm për pesë<br />

minuta, në këmbë, pranë<br />

zjarrit. Ai i foli për mikun e tij<br />

që vdiq në Guajanën e largët<br />

franceze dhe i dorëzoi plikon<br />

me letra.<br />

Dhe zonja çfarë i kishte<br />

thënë?<br />

-Prit. A nuk folëm në fillim për<br />

ato lëndinat ende të panjohura<br />

të zemrave tona që<br />

ndonjëherë na çojnë në<br />

ndonjë ishull utopie të<br />

pabanuar? Kështu edhe<br />

zemra e asaj zonje kishte<br />

qëlluar një ishull i pabanuar.<br />

Ajo letrat i kishte hedhur në<br />

zjarr.<br />

Djali nga Opari çfarë kishte<br />

bërë?<br />

-E çfarë të bënte? Kishte<br />

qarë si fëmijë. Kishte qarë<br />

për herë të parë dhe të fundit<br />

në jetë.<br />

-Dhe?<br />

-Dhe zonja zemërgur i kishte<br />

thënë: “M’u beto se askujt<br />

nuk do t’ia tregosh këtë<br />

histori”. Ai ishte betuar dhe<br />

kishte dalë duke qarë.<br />

Këtë histori ia kishte<br />

treguar Riza Kodhelit<br />

vetëm kur ishte duke<br />

vdekur. Riza Kodheli ma<br />

tregoi mua kur përuronim<br />

batalionin partizan “Qamil<br />

Panariti” dhe unë po ta<br />

tregoj ty për ta botuar ty në<br />

librin tënd për Korçën. Ai<br />

që ma tregoi mua këtë<br />

histori besoj se e keni<br />

kuptuar se kush ishte. Misto<br />

Treska, përkthyesi i mahnitshëm<br />

i Hygoit, Balzakut dhe<br />

Aragonit. Ma tregoi këtë<br />

histori në vitin 1991, në<br />

kabinetin e tij të mbushur<br />

plot e përplot me libra. Kur<br />

u ndamë më dhuroi një libër<br />

të viteve ’30 të titulluat<br />

“Atlantida”.A thua se çdo<br />

histori dashurie është një<br />

Atlantidë e mbytur, e<br />

humbur?Ishte thjesht një<br />

krisje, një kuturisje dhe një<br />

harlisje dashurie.<br />

Varkën e ndërtuar ditët e<br />

fundit të jetës me mjeshtëri<br />

nga Qamil Panariti, sot<br />

kushdo mund ta shikojë në<br />

eksponantet e Muzeut<br />

Kombëtar në Tiranë. Duket<br />

se velat po fryhen drejt një<br />

udhëtimi të pafund. Drejt një<br />

ishulli të mistershëm e të<br />

habitshëm me emrin –<br />

përemër “Asaj”.<br />

DONIKA ANXHAKU<br />

ZENEL ANXHAKU


4<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

Thimi Mitko<br />

Thimi Mitko është figura<br />

më e shquar e folkloristikës<br />

shqiptare. Ai e filloi veprimtarinë<br />

nga mezi i shekullit<br />

të 19-të, atëhere kur<br />

shtrohej si nevojë e ngutshme<br />

një bashkësi e<br />

njehësuar politike, ekonomike,<br />

shpirtërore, kulturore<br />

e territoriale kombëtare.<br />

Mitkoja, krahas patriotëve<br />

të tjerë iu vu punës me<br />

pasion për grumbullimin e<br />

trashëgimit kulturor e<br />

artistik popullor, duke u<br />

dalluar si një nga figurat më<br />

të shquara të folkloristikës<br />

sonë.<br />

Thimi Mitkoja lindi në<br />

Korçë më 1820, në një<br />

familje tregëtarësh që<br />

dallohej për një pjesëmarrje<br />

aktive në jetën<br />

shoqërore të qytetit, si dhe<br />

për ndihmat e dhëna në<br />

dobi të zhvillimit të<br />

arsimit. Ai emigron ne disa<br />

vende si Greqi, Bullgari,<br />

THIMI MITKO<br />

Thimi Mitko themelues i folkloristikës shqiptare<br />

Austri derisa vendoset në<br />

Egjipt, ku fillon një fazë e<br />

re,vendimtare për jetën dhe<br />

veprimtarinë e tij patriotike<br />

dhe kulturore. Ne Egjipt<br />

Mitkoja u përpoq të ngjallte<br />

tek bashkatdhetarët ndjenjën<br />

e dinjitetit kombëtar, të<br />

forconte ndërgjegjen e<br />

tyre kombëtare,të ndikonte<br />

në formimin e tyre shpirtëror.<br />

Në mënyrë të veçantë, i<br />

kultivon këto ndjenja në<br />

këngët popullore të përmbledhjes<br />

së njohur “Bleta<br />

Shqiptare”, nëpërmjet<br />

shënimesh me të cilat zbulon<br />

vlerat artistike dhe estetike të<br />

popullit të tij. Kështu Thimi<br />

Mitkoja, me përmasat e<br />

personalitetit të tij dhe me<br />

simpatinë që gëzonte midis<br />

rretheve patriotike e kulturore<br />

të jashtme, bëhet një<br />

nga propogandistët më<br />

aktivë midis kolonive<br />

shqiptare të mërgimit.<br />

Vitet 1880-1890, janë vitet<br />

e lidhjeve të Mitkos me figura<br />

të shquara të botës kulturore,<br />

për të popullarizuar traditat<br />

shqiptare në fushën e<br />

kulturës dhe artit popullor.<br />

Lind pyetja: Në ç’kohë e<br />

filloi Mitkoja dhe në<br />

ç’rrethana, veprimtarinë e tij<br />

folkloristike? Mitkoja duhet<br />

ta ketë nisur punën për<br />

Bibloteka “Thimi Mitko”-Korçë<br />

folklorin në fillimet e viteve<br />

’60, të shekullit të 19-të.<br />

Mitkoja e zhvilloi këtë<br />

veprimtari kryesisht në<br />

mëgrim, midis bashkatdhetarësh<br />

të Jugut dhe të<br />

Veriut që ndodheshin në<br />

Egjipt. Ndonjë element të<br />

folklorit të vendlindjes, ka të<br />

ngjarë ta ketë mbledhur edhe<br />

në atdhe, gjatë udhëtimeve<br />

që bëri përpara se ta shpërngulte<br />

familjen nga Korça.<br />

Pas një pune plot zell e<br />

pasion, në këtë kohë (1874)<br />

autori kishte mundur ta bënte<br />

gati për botim përmbledhjen<br />

e tij. Botimin e tij ai e quan si<br />

“Të shkruarën më të<br />

përshtatshme për zgjuarjen<br />

dhe bashkimin e shqiptarëve”,<br />

por vëllimi nuk<br />

mundi të botohej veçse pas<br />

4 vitesh, më 1878, në<br />

Aleksandri të Egjiptit me<br />

titull “Bëleta shqypëtare”.<br />

Tek parathënia e vëllimit<br />

autori paraqet mendimet e tij<br />

rreth vlerës së traditave të<br />

popullit: ”Qëlllimi i<br />

“Bletës Shqypëtare”<br />

është përgjithësisht shpëtimi<br />

dhe dhënia e brezave<br />

që vijnë i fjalëvet dhe<br />

teksteve shqipe, të cilat<br />

para disa vjetësh i mblodha<br />

me shumë mundim e<br />

shpenzime dhe besoj se<br />

do të kenë vleftë, sepse<br />

në këto duket origjina,<br />

karakteri, zakonet e<br />

racës shqiptare”<br />

Materialet folklorike në këtë<br />

vëllim fillojnë me proverbat<br />

dhe vazhdojnë me gjëegjëzat,<br />

emrat e njerëzve,<br />

këngët alegorike të ditëve të<br />

shënuara të vitit, të dasmës,<br />

të dashurisë, të trimërisë,<br />

këngët gegërishte, përrallat<br />

dhe mbyllen me një fjalor<br />

shpjegues të fjalëve krahinore<br />

që përmbajnë tekstet<br />

folklorike. Këto materiale (<br />

490 proverba, 80 gjëegjëza,<br />

359 këngë, 12<br />

përralla etj.), përfaqësonin<br />

një kuadër të gjerë dhe<br />

autentik të traditave popullore.<br />

Në regjistrimin e<br />

materialit, megjithëse nuk<br />

shoqërohen zakonisht me të<br />

dhënat e zakonëshme e të<br />

nevojëshme dokumentuese<br />

për vendin dhe kohën e<br />

mbledhjes, nuk mungojnë<br />

dhe shënimet jo vetëm për<br />

prejardhjen e këngëve por<br />

dhe për rastin kur këto<br />

këndoheshin në festat<br />

popullore. Këngët ai është<br />

përpjekur t’i grumbullojë<br />

sipas tematikës dhe t’i<br />

rendisë pas një kriteri kohor.<br />

Në brendinë e këtyre<br />

këngëve shihet përpjekja e<br />

autorit për gjallërimin e tyre,<br />

për nxjerrjen në dukje të<br />

traditave heroike të popullit<br />

tonë. Duhet përmendur fakti<br />

që, “Bletën Shqiptare”<br />

Mitkoja e botoi duke përdorur<br />

me ndryshime fare të<br />

vogla, alfabetin grek të<br />

Kamardës.<br />

Ajo që e shquan Mitkon si<br />

mbledhës të folklorit veç të<br />

tjerave është aftësia dhe<br />

shija për të zgjedhur<br />

materialin. Mitkoja ka<br />

meritë se riprodhon me<br />

saktësi gjuhën e përdorur<br />

dhe kjo është shenjë e<br />

seriozitetit të tij. Qarqet<br />

kulturore të huaja e pritën<br />

me një interes të dyfishtë<br />

këtë vepër, së pari për<br />

lëndën interesante që sillte<br />

për të njohur specifikën<br />

kombëtare të popullit tonë<br />

dhe së dyti si një dokument<br />

me rëndësi për të mbështetur<br />

të drejtat e ligjshme<br />

të popullit të tij.<br />

Me këtë veprimtari, që<br />

zhvilloi me dashuri për rreth<br />

30 vjet, me parimet e<br />

kërkimit të regjistrimit, të<br />

zgjedhjes e paraqitjes së<br />

këtyre materialeve, Th.<br />

Mitkoja hyn në historinë e<br />

kulturës sonë si figura më e<br />

shquar e folkloristikës<br />

shqiptare në të kaluarën.<br />

Vepra e tij qëndron denjësisht<br />

në radhët e lëvizjes së<br />

përgjithshme folklorike të<br />

kohës. Bibloteka e qytetit<br />

të Korçës mban emrin e<br />

Thimi Mitkos.<br />

JONELA SPAHO<br />

Pedagoge në Universitetin<br />

Fan.S.Noli-Korçë<br />

Nesër…<br />

-Hape portën!...<br />

Malli im i mardhur,<br />

Qerpiku im i trazuar,<br />

Lotin e hidhur lind.<br />

-Hapma portën sot!<br />

Nesër do jetë shumë von,<br />

Më s’do këtë lot…<br />

Poezi nga ALMA KULA (HYSENLLARI) -Moglicë<br />

Rilind<br />

-S’të kam zili për “dimrin” tënd,<br />

As qiellin tënd në ngjyrë gri,<br />

Unë vij nga tjetër Galaktikë,<br />

Më lindi nëna Dashuri.<br />

-Në do t’a dish edhe të DUA!<br />

Madje dua të të ndriçoj<br />

Dhe jam e bindur, se do të rilindësh,<br />

Bir i dashurisë që unë kërkoj.<br />

Tepër vonë<br />

-Tani s’të them dot më, dëgjomë!<br />

U shua dielli që lindte për mua.<br />

Të tjera fllade fryjnë për TY,<br />

Në të tjera galaktika më gjen MUA.<br />

Tani eja s’të them më dot<br />

Dhe pse Universi Përvëlohet në lotë…<br />

Me shpirt ju flas<br />

-Me ç’gjuhë t’ju flas të më kuptoni,<br />

-Pse kaq shumë vrer, dallgë e<br />

shkumbë?!...<br />

-Me “gjuhën” tuaj botën thërrmoni,<br />

Por jeta është e bukur shumë<br />

-Ja zemrën time ku e kini,<br />

Po deshët Ju, bëhem fli unë.<br />

E dogjën shpirtin tim vetëtimat<br />

Unë e dua jetën,<br />

ajo është e bukur shumë<br />

-Ju flas me shpirt,<br />

sa toka dridhet,<br />

E qielli lutet me përgjërim.<br />

-E kemi humbur të gjithë betejën,<br />

Nëse mbjellim urrejtjen,<br />

e jo DASHURINË.<br />

Ja, ma ver dorën,<br />

përmbi dorë,<br />

Më duaj sa të dua unë.<br />

Ti falim botës Dashurinë,<br />

Se JETA është e shkurtër shumë.


5 -Korça- mars <strong>2011</strong><br />

Titulli i Projektit:<br />

TË LUFTOJMË TRAFIKIMIN E QËNIEVE NJERËZORE NË REPUBLIKËN<br />

E MAQEDONISË, SHQIPËRISË DHE BOSNJË-HERCEGOVINËS.<br />

MBËSHTETUR NGA KOMISIONI EVROPIAN.<br />

IPA CROSS BORDER- PROGRAMI NDËRKUFITAR IPA<br />

Nr. I Referencës: Europë Aid/128286/C/ACT/MULTI<br />

Ky projekt mundësohet nga<br />

Komisioni Evropian<br />

TRAFIKIMI ËSHTË REALITET !<br />

LE TA LUFTOJMË<br />

TRAFIKIMIN E QËNIEVE NJERËZORE !<br />

-Projekti implementohet nga<br />

organizata CISS<br />

(Cooperazione Internazionale Sud-Sud),<br />

Semper Maqedoni<br />

dhe<br />

Misioni Emanuel në qarkun e Korçës.<br />

Adresa :<br />

-Rruga e Unazës, Lagjia Nr. 10,<br />

Godina “DORKAS” - KORÇË<br />

Tel : -082242471 Cel : -0694018365<br />

E-mail: mikel.bogdani777@gmail.com<br />

QYTETËRIMET PREHISTORIKE NË DRITËN E ZBULIMEVE<br />

ARKEOLOGJIKE<br />

Pellgu i Korçës me florë<br />

dhe faunë të pasur, me<br />

terrene të përshtatshme<br />

për buqësi dhe blektori,<br />

më ujëra të bollshme për<br />

peshkim (Liqenet e<br />

Prespës dhe ai i Maliqit),<br />

(Sot i bonifikuar) dhe<br />

pozita kyçe me kryqëzim<br />

të rrugëve: Adriatiko-<br />

Egjeane, ka qenë i banuar<br />

gjatë mijëvjeçarëve.<br />

-Vrojtimet në terren, të<br />

shoqëruara me gërmime<br />

arkeologjike, te gjitha<br />

gjatë këtyre 40 vjetëve të<br />

fundit kanë lokalizuar<br />

dhe kanë bërë të njohur<br />

me dhjetra vendbanime<br />

të hapura dhe të fortifikuara<br />

dhe shumë<br />

varreza tumolare (kodrinore).<br />

-Materialet e zbuluara<br />

nga gërmimet ne Podgorije-Vashtëmi-Barç<br />

e shpella e Trenit<br />

përfaqësojnë gjurmët<br />

më të vjetra të banimit<br />

dhe i përkasin Neolitit<br />

të hershëm 6000 p.e.s.<br />

-Kategoritë e shumta të<br />

gjetjeve të zbuluara në<br />

vendbanimin Palafit të<br />

Dunavecit, i pari i këtij<br />

lloji dhe më i vjetri në<br />

Ballkan, së bashku me<br />

ato në Podgorije prezantojnë<br />

Neolitin e<br />

mesëm.<br />

-Neoliti i vonë përfaqëson<br />

periudhën kulmore<br />

të qytetërimit<br />

neolitik (Kalimi nga<br />

mijëvjeçari 4-3 p.e.s.<br />

dokumentohet me zbulimet<br />

në Dërsnik-Barç<br />

e Maliq (Qermika e<br />

pikturuar me motive<br />

spiralike e meandrike) e<br />

zbuluar në këto qendra<br />

banimi përfaqëson një<br />

nga dukuritë më kulmore të<br />

kohës. -Epoka Eneolitike<br />

(e bakrit) përfaqësohet<br />

nga kategoritë e<br />

shumta të gjetjeve me<br />

prejardhje nga vendbanime<br />

Palafiti i Maliqit<br />

(Një nga më të shquarit në<br />

rrafshinj ballkanik e më<br />

gjerë), së bashku me atë<br />

nga Luadishta-Burimasi<br />

dhe shpella e Trenit në<br />

Devoll.<br />

-Banorët eneolitikë të<br />

pellgut të Korçës në<br />

Shqipërinë juglindore<br />

krahas buqësisë, blektorisë,<br />

peshkimit, endjes së<br />

fillit, filluan të merreshin<br />

me nxjerrjen e përpunimin<br />

e metalit të bakrit. Dëshmi<br />

për këtë janë dalta dhe<br />

grepat e peshkimit të<br />

zbuluara në Maliq, që së<br />

bashku me koleksionet e<br />

figurinave (Baltë e pjekur),<br />

antropomorfë e zoomorfë,<br />

tavolina e vula<br />

kulti, rradhiten përkrah<br />

shfaqjeve më të bukura<br />

të artit prehistorik të<br />

Europës juglindore.<br />

-Epoka e bronzit përfaqëson<br />

periudhën më të<br />

rëndësishme jo vetëm në<br />

rrafshin ekonomikoshoqëror<br />

por edhe në<br />

kuptimin e formimit të<br />

etnosit e të kulturës<br />

Ilire. Kemi parasysh<br />

këtu shtegëtimet e para<br />

të mëdha të blektorëve<br />

indo-evropianë, që së<br />

bashku me banorët neoeneolitikë<br />

formojnë së<br />

bashku ILIRËT, si dhe<br />

një nga tre etnitë më të<br />

vjetra: ILIRË-HELE-<br />

NË-TRAKË-të BALL-<br />

KANIT. (Në vitet 2100-<br />

1200p.e.s.).<br />

-Kësaj kohe i përkasin<br />

kategoritë e shumta të<br />

gjetjeve të zbuluara në<br />

Maliq-Sovjan-<br />

Podgorije dhe shpella e<br />

Trenit në Devoll, së<br />

bashku me qindra objekte<br />

prej qeramike, bronxi,<br />

hekuri, kocke, qelibari,<br />

ari, argjendi, të zbuluara<br />

në Tumat e Barçit-<br />

Kuçit të Zi -Shuecit, e të<br />

Kamenicës. Shumë nga<br />

këto kategori gjetjesh, si<br />

qeramika e pikturuar:<br />

“Devollitë”, shpata, kama,<br />

heshta bronxi e hekuri,<br />

fibula, gjilpëra, disdemat<br />

e stolitë e tjera të këtyre<br />

varrezave së bashku me<br />

materialet e tjera të<br />

zbuluara në kalanë e<br />

Trenit-Trajanit-<br />

Vendrokut-Bilishtit-<br />

Gjonomadhit-<br />

Bellovodës etj, lidhen<br />

ngushtë me periudhën e<br />

hershme (1100-750<br />

p.e.s), (750-540 p.e.s.). të<br />

Epokës së hekurit. Kjo<br />

periudhë lidhet me kohën<br />

e lindje së jetës e kulturës<br />

protoqytetare e qytetare e<br />

të shtetit të parë Ilir. Në<br />

këtë periudhë që përkon<br />

me shekullin e V-IV p.e.s.<br />

lindi për herë të parë<br />

SHTETI ILIR, në krahinat<br />

e Shqipërisë juglindore<br />

që pati për kryeqendër<br />

PELIONIN dhe<br />

BARDHYLIN PLAK të<br />

parin MBRET të kësaj<br />

dinastie ilire.<br />

Pasardhësi i tij siç<br />

mësohet nga burimet ka<br />

qënë KLITI së bashku me<br />

GLAUKINËN e TAU-<br />

LANTËVE.<br />

Kryeqëndra ilire u bë<br />

Pelioni në vitin 335<br />

p.e.s.<br />

L.F


6<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

(Vijon nga numri i kaluar)<br />

Bashkia Korçë<br />

TAKSA VENDORE MBI BIZNESIN E VOGËL<br />

Taksa vendore mbi biznesin e vogël llogaritet si detyrim vjetor i<br />

taksapaguesit, qoftë ky subjekt fizik apo juridik, vendas apo i huaj,<br />

që realizon një të ardhur bruto vjetore (qarkullim) më të vogël<br />

apo të barabartë me 8.000.000 lekë.<br />

Taksa paguhet në katër këste të barabarta. Kësti i parë paguhet<br />

brenda datës 20 Prill. Kësti i dytë jo më vonë se data 20 Korrik,<br />

kësti i tretë jo më vonë se data 20 Tetor dhe kësti i fundit jo më vonë se data 20 Janar e vitit të ardhshëm<br />

fiskal. Kategoritë e bazës dhe nivelet e taksës vendore mbi biznesin e vogël paraqiten si më poshtë<br />

vijojnë:<br />

9. TARIFË GJELBËRIMI<br />

- Çdo familje<br />

- Çdo njësi prodhimi :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për subjektet e ndërtimit seli administrative :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për subjektet e ndërtimit B.V & B.M :<br />

• Njësi ndërtimi (për çdo kantier ndërtimi, rrugë,<br />

shkolla, kopshte, objekte banimi kolektive e tregëtare,<br />

zyra dhe të tjera të ngjashme me to)<br />

• Njësi ndërtimi banesa individuale<br />

• rikonstruksion i pjesshëm<br />

• rikonstruksione të pjesshme banesa individuale<br />

- Çdo njësi shërbimi dhe artizanati :<br />

• Biznes i madh<br />

- Profesione të lira : (mjek, mjek laborant, stomatolog,<br />

farmacist, klinika e shërbime të tjera mjekësore)<br />

• Biznes i madh<br />

- Profesione të lira : (avokat, noter, ekonomist<br />

kontabël të miratuar, ekspert kontabël të autorizuar,<br />

botues, inxhinier, arkitekt, projektues, mësues,<br />

veteriner, agronom, murator, karpentier, elektriçist<br />

etj, profesione të lira të cilat ushtrohen në njësi fikse<br />

apo ambiente të ndryshme si dhe galeritë e artit të<br />

piktorëve, skluptorëve dhe artistëve të tjerë që<br />

prodhojnë dhe tregëtojnë objekte artistike)<br />

• Biznes i madh<br />

- Çdo njësi tregëtimi me shumicë e pakicë, restorante,<br />

bar – bufe, pub, diskoteka, lojra fati etj :<br />

• Biznes i madh<br />

- Çdo njësi hoteli, moteli, komplekse turistike :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për institucione social – kulturore, sportive,<br />

ekspozita, panaire etj :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për çdo njësi supermarketi :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për institucionet & mjediset administrative<br />

shtetërore :<br />

- Për Partitë politike & shoqatat<br />

Për të gjithë subjektet e Biznesit të Vogël shuma e tarifave të<br />

gjelbërimit, pastrimit dhe ndriçimit nuk duhet të kalojë 10%<br />

të nivelit tregues të taksës, sipas tabelës së taksimit të<br />

subjekteve të biznesit të vogël. ? Tarifa e Ndriçimit<br />

350 lekë në vit<br />

3.000 lekë në vit<br />

2.000 lekë në vit<br />

5.000 lekë / kantier<br />

1.000 lekë / kantier<br />

2.500 lekë / kantier<br />

500 lekë / kantier<br />

3.000 lekë në vit<br />

3.000 lekë në vit<br />

3.000 lekë në vit<br />

3.000 lekë në vit<br />

5.000 lekë në vit<br />

4.000 lekë në vit<br />

5.000 lekë në vit<br />

5.000 lekë në vit<br />

2.500 lekë në vit<br />

10% e 10 përqindëshit<br />

13. TARIFË NDRIÇIMI<br />

- Çdo familje<br />

- Çdo njësi prodhimi :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për subjektet e ndërtimit seli administrative :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për subjektet e ndërtimit B.V & B.M :<br />

• Njësi ndërtimi (për çdo kantier ndërtimi, rrugë,<br />

shkolla, kopshte, objekte banimi kolektive e tregëtare,<br />

zyra dhe të tjera të ngjashme me to)<br />

• Njësi ndërtimi banesa individuale<br />

• rikonstruksion i pjesshëm<br />

• rikonstruksione të pjesshme banesa individuale<br />

- Çdo njësi shërbimi dhe artizanati :<br />

• Biznes i madh<br />

10. TARIFË PËR PËRDORIM TË TREGUT TË LIRË TË<br />

QYTETIT - Profesione të lira : (mjek, mjek laborant, stomatolog,<br />

farmacist, a) Për tregëtim klinika e mallra shërbime industriale të tjera mjekësore) 30 lek/m2/ditë<br />

b) Për tregëtim mallra ushqimore, fruta – perime, 40 lek/m2/ditë<br />

• Biznes<br />

vezë<br />

i madh<br />

- Profesione c) Për tregëtim të lira : mish, (avokat, peshk, noter, bulmet ekonomist 50 lek/m2/ditë<br />

11. TARIFË kontabël PËR EKSPOZIM të miratuar, MALLI ekspert JASHTË kontabël DYQANIT të autorizuar, 30 lek/m2/ ditë<br />

botues, inxhinier, arkitekt, projektues, mësues,<br />

veteriner, agronom, murator, karpentier, elektriçist<br />

etj, profesione të lira të cilat ushtrohen në njësi fikse<br />

apo ambiente të ndryshme si dhe galeritë e artit të<br />

piktorëve, skluptorëve dhe artistëve të tjerë që<br />

• Kënde lojnash<br />

prodhojnë dhe tregëtojnë objekte artistike)<br />

• Biznes i madh<br />

- Çdo njësi tregëtimi me shumicë e pakicë, restorante,<br />

bar – bufe, pub, diskoteka, lojra fati etj :<br />

• Biznes i madh<br />

- Çdo njësi hoteli, moteli, komplekse turistike :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për institucione social – kulturore, sportive,<br />

ekspozita, panaire etj :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për çdo njësi supermarketi :<br />

• Biznes i madh<br />

- Për institucionet & mjediset administrative<br />

shtetërore :<br />

- Për Partitë politike & shoqatat<br />

Për të gjithë subjektet e Biznesit të Vogël shuma e tarifave të<br />

ndriçimit, pastrimit dhe gjelbërimit nuk duhet të kalojë 10%<br />

të nivelit tregues të taksës, sipas tabelës së taksimit të<br />

subjekteve të biznesit të vogël. ? Tarifa e Gjelbërimit<br />

12. TARIFË DHËNIE LEJE<br />

• Kantina<br />

- zona A<br />

- zona B<br />

500 lekë në vit<br />

6.500 lekë në vit<br />

5.000 lekë në vit<br />

3.000 lekë / kantier<br />

1.000 lek / kantier<br />

2.000 lek / kantier<br />

500 lek / kantier<br />

6.500 lekë në vit<br />

6.500 lekë në vit<br />

60 lek/m2/ditë<br />

40 lek/m2/ ditë<br />

40 lek/m2/ditë<br />

6.500 lekë në vit<br />

6.500 lekë në vit<br />

7.500 lekë në vit<br />

6.500 lekë në vit<br />

7.500 lekë në vit<br />

5.000 lekë në vit<br />

2.500 lekë në vit<br />

15% e 10 përqindëshit<br />

14. TARIFË LEJE NON STOP<br />

- Lojra fati dhe kazinot<br />

- Karburante<br />

- Bar – restorante (ku zhvillohen ceremoni), diskoteka,<br />

pub, lokale live<br />

- Bar – Bufe etj<br />

30.000 lekë në vit<br />

15.000 lekë në vit<br />

15.000 lekë në vit<br />

1.000 lekë në vit<br />

Vijon në faqen 7


7<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

Tarifa në lekë<br />

Nr. Emërtimi Njësia Afati<br />

pesë vjeçar<br />

I<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

TRANSPORT UDHETARËSH<br />

Brenda vendit<br />

Liçencë për transport udhëtarësh në linjë<br />

të rregullt qytetëse.<br />

- Çertifikatë për transport udhëtarësh në<br />

linjë të rregullt qytetëse.<br />

Liçencë për transport udhëtarësh në linjë<br />

të rregullt rrethqytetëse.<br />

- Çertifikatë për transport udhëtarësh në<br />

linjë të rregullt rrethqytetëse.<br />

Liçencë për transport udhëtarësh në linjë<br />

të rregullt ndërqytetëse brenda qarkut ose<br />

ndërmjet qarqeve.<br />

- Çertifikatë për transport udhëtarësh në<br />

linjë të rregullt ndërqytetëse brenda<br />

qarkut ose ndërmjet qarqeve.<br />

Për linjë<br />

Për mjet<br />

Për linjë<br />

Për mjet<br />

Për linjë<br />

Për mjet<br />

40.000<br />

5.000<br />

20.000<br />

7.500<br />

75.000<br />

7.500<br />

4. Liçencë për transport udhëtarësh me taksi Për mjet 20.000<br />

Tarifa në lekë<br />

Nr. Emërtimi Njësia Afati<br />

pesë vjeçar<br />

II TRANSPORT MALLRASH<br />

Brenda vendit<br />

1. Liçencë për transport mallrash për të<br />

tretë dhe me qira.<br />

Për liçencë<br />

40.000<br />

- Çertifikatë për transport mallrash për Ton/kapac.<br />

100*<br />

të tretë dhe me qira.<br />

2. Çertifikatë për transport për transport Ton/kapac.<br />

100*<br />

mallrash për llogari të vet .<br />

Çertifikatë për tërheqës.<br />

Për mjet<br />

7.500<br />

3.<br />

III<br />

1.<br />

2.<br />

IV<br />

SHËRBIME TRANSPORTI<br />

Liçencë për agjensi transporti<br />

udhëtarësh dhe taksi brenda vendit.<br />

Liçencë për agjensi transporti<br />

ndërkombëtar udhëtarësh.<br />

PETRIKA TOLLKUÇI<br />

Drejtori i të Ardhurave<br />

Bashkia-Korçë<br />

Për liçencë<br />

Për liçencë<br />

15.000<br />

40.000<br />

VEPRIMTARI TË TJERA<br />

Aurorizim i përkohshëm një mujor. Për autoriz. 2.000<br />

Shënim : a) Për dublikatë me të<br />

* Vlefta e dalë nga njëjtën përmbajtje dhe<br />

llogaritja e ton/kapacitet afat vlefshmërie paguhet<br />

do të shumëzohet me 30% e vlerës së plotë.<br />

pesë.<br />

b)Për rastet e ndryshi-<br />

Vijon nga faqja 6<br />

meve në liçencë/çertifikatë<br />

që kanë të bëjnë<br />

me elementet e përdoruesit<br />

të mjetit, fushës së<br />

operimit etj, paguhet<br />

30% e vlerës së plotë.<br />

-Tarifë shërbimi për<br />

liçencë, çertifikatë ose<br />

autorizim në fushën e<br />

transportit 200 lekë<br />

-Dhënie autorizimi për<br />

lëvizje të automjeteve<br />

mbi 3,5 ton brenda<br />

unazës për periudha të<br />

përkohshme<br />

* Automjete masa<br />

maksimale e autorizuar<br />

mbi 3,5 T – = 7,5 T<br />

3.000 lekë/vit/mjet ose<br />

250 lekë/muaj/mjet<br />

* Automjete masa<br />

maksimale e autorizuar<br />

mbi 7,5 T – = 12 T<br />

6.000 lekë/vit/mjet ose<br />

500 lekë/muaj/mjet<br />

* Automjete masa<br />

maksimale e autorizuar<br />

mbi 12 T – = 18 T<br />

9.000 lekë/vit/mjet ose<br />

750 lekë/muaj/mjet<br />

* Automjete masa<br />

maksimale e autorizuar<br />

mbi 18 T<br />

12.000 lekë/vit/mjet ose<br />

1.000 lekë/muaj/mjet<br />

-Leje apo çertifikatë<br />

vjetore (specifike përveç<br />

tarifës së regjistrimit për<br />

leje ushtrimi veprimtari<br />

ekonomike, bazuar në<br />

regulloret përkatëse) për<br />

veprimtari servis të automjeteve,<br />

lavazheve,<br />

parkingut, pika tregëtimi<br />

materiale ndërtimi<br />

(inerte, gëlqere etj të<br />

ngjashme me to)<br />

5.000 lekë<br />

-Liçensë vjetore për<br />

lejimin e aktivitetit në<br />

përgatitjen e kursantëve<br />

për automjete (Autoshkolla)<br />

5.000 lekë


8<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

Diabeti<br />

Çdo mëngjes esëll të sëmurët<br />

me diabet mund të pijnë nje<br />

gotë dhallë ose të konsumojnë<br />

sa më shumë tranguj të njomë<br />

si ushqim. Kjo metodë është<br />

shumë efikase për shërimin e<br />

diabetit deri në një farë mase,<br />

sepse ato përmbajnë hormone<br />

të cilat marrin pjesë në krijimin<br />

e insulinës.<br />

Limoni<br />

Nga të gjitha agrumet, frutat e<br />

limonit kanë efekt shërues më<br />

të theksuar. Ato përdoren<br />

kundër sëmundjeve që shoqërohen<br />

me ethe, janë freskuese<br />

dhe ulin temperaturën. Efekt të<br />

dukshëm japin në hipo dhe<br />

avitaminozat. Limoni ka veti<br />

tretëse të mira ne stomak, është<br />

freskues, i këndshëm dhe nxit<br />

oreksin që mund të jetë prerë<br />

nga sëmundje të ndryshme. Në<br />

këto raste përdoret lëngu i<br />

limonit në trajtë limonade ose i<br />

shtuar në çaj ra në gjellë.<br />

Portokalli<br />

Portokallet janë ushqim i pasur<br />

me vitamina, me veti freskuese<br />

dhe treten lehtë në stomak.<br />

Lëngu i portokallit ka veti<br />

diuretike (Diuretik: Mjet që<br />

shkakton urinim të shpeshtë dhe<br />

ndihmon veprimtarinë e<br />

veshkave dhe të rrugëve<br />

urinare) dhe antiseptike<br />

(Antiseptik:<br />

Që ndalon kalbëzimin ose<br />

pengon zhvillimin e mikrorganizmave),<br />

e përdoret me<br />

sukses në luftimin e sëmundjeve<br />

të veshkave edhe në rastet kur<br />

janë formuar gurë në to.<br />

KURON:<br />

1-Gurët në veshka<br />

2-Aneminë<br />

3-Laringun (kur iu ikën zëri)<br />

4-Nervozizmin<br />

Si përgatitet çaji:<br />

Portokallet përdoren me efekt të<br />

mirë në luftimin e anemisë, duke<br />

pasuruar gjakun me element të<br />

rinj. Portokalli ka përmbajtje të<br />

lartë të vitaminës C. Në 100ml.<br />

lëng portokalli përmbahen 56<br />

mg. vitaminë C. Kjo vitaminë<br />

merr pjesë në shumë proçese të<br />

shkëmbimit të lëndëve në<br />

organizëm. Lëvozhgat janë të<br />

pasura me element aktivë. Lëngu<br />

i fituar nga zierja e lëvozhgave<br />

përdoret edhe në rastet e<br />

çrregullimeve të stomakut dhe<br />

të zorrëve. Ndërkohë që për<br />

KËSHILLA MJEKËSORE<br />

sëmundjet e laringut mjekësia<br />

popullore këshillon që të merren<br />

10-15 gramë lëvozhga frutash të<br />

vihen të zihen për 15-20 minuta<br />

në 250 ml. ujë. Nga lëngu i<br />

përfituar pihen 1-2 gota në ditë.<br />

Kur ky lëng pihet i ngrohtë, bën<br />

mirë në rrugët e sipërme të<br />

frymëmarrjes, kur ka acarime në<br />

grykë apo zënie zëri.<br />

Ushqimi dhe kariesi<br />

Studimet kanë treguar se sasia e<br />

sheqerit në ushqim nuk është<br />

shkaktar i domosdoshëm i<br />

kariesit, mirëpo ndikimin negativ<br />

të tij në shëndetin e dhëmbëve e<br />

përcakton koha e qëndrimit të<br />

sheqerit në gojë. Sa më gjatë që<br />

është sheqeri i “ngjitur” për<br />

dhëmbët aq më i madh është<br />

rreziku për karies. Bonbonet me<br />

xhelatinë, janë të rrezikshme për<br />

shkak të xhelatinës, e cila ngjitet<br />

për dhëmbësh dhe i mban edhe<br />

bakteret për një kohë të gjatë<br />

duke u krijuar ambient ideal për<br />

shumimin e tyre dhe për t’u<br />

përgatitur për “sulm”. Edhe nëse<br />

nuk mund t’i shmangni<br />

plotësisht ato, mundohuni që ato<br />

të jenë pa xhelatinë. Secili ushqim<br />

i cili përmban sheqer nxit acidin<br />

nga pështyma e fillon procesi i<br />

demineralizimit të dhëmbit, i cili<br />

paraqet hapin e parë në formimin<br />

e kariesit.<br />

SHËRBIMI VETERINAR I RRETHIT KORÇË ARRITJE, DETYRA!<br />

Viti 2010 ka qenë nga vitet<br />

me rezultatet më të mira, të<br />

këtyre 20 viteve, në drejtim<br />

të shfaqjes dhe luftimit të<br />

sëmundjeve, që kalojnë nga<br />

kafshët në njerëz si dhe<br />

buxhetit më të madh në<br />

realizimin e masave<br />

veterinare, matrikullimit të<br />

kafshëve, buxhet i mbështetur<br />

nga shteti dhe nga<br />

fondacioni MADA. Gjatë<br />

vitit 2010 situata Epizotike<br />

në rrethin e Korçës në<br />

përgjithësi ka qenë e mirë.<br />

BRUCELOZA.<br />

Si rezultat i një punë të mirë<br />

disa vjeçare, Bruceloza në<br />

gjedhë pati rënie, ku<br />

rezultoi 1 krer pozitiv në<br />

fshatin Sheqeras. Gjithashtu<br />

në fermat me shumë krerë<br />

u aplikua vaksinimi kundër<br />

brucelozës në 1000 krerë<br />

gjedhë, ku vaksinimi duhet<br />

të ndiqet në vazhdimësi.<br />

Gjatë vitit në mbështetje të<br />

fondacionit MADA, u<br />

vaksinuan 172000 krerë<br />

bagëti të imta kundër<br />

brucelozës. Për sa i përket<br />

personave të sëmurë ku<br />

numri është 36, nga të cilat 8<br />

persona në qytet dhe 10 persona<br />

të sëmurë nuk<br />

mbarshtrojnë kafshë, gjë që<br />

lidhet me konsumin e<br />

produktit. Megjithatë vëmendje<br />

duhet të kushtohet<br />

në fshatrat Klocë, Shkozë,<br />

Desmirë, Qenckë, Mazrekë,<br />

Gurmujas ku dhe kushtet e<br />

mbarshtrimit nuk janë dhe aq<br />

të mira..<br />

ANRAKSI DHE T.B.C<br />

nuk ka përbërë ndonjë problem.<br />

Janë vaksinuar dhe<br />

kontrolluar vatrat e këtyre<br />

sëmundjeve. Ne kemi 3<br />

vatra me këto sëmundje, në<br />

fshatrat Pendavinj, Gurishte,<br />

Bulgarec.<br />

Laboratori Veterinar ka qenë<br />

mbeështetje në punën tonë,<br />

megjithatë numuri i analizave<br />

është i ulët që ndikon negativisht<br />

në nxjerrjen e diagnozave<br />

përkatëse. Kjo<br />

kërkon një bashkëpunim më<br />

të madh midis fermerëve dhe<br />

veterinerëve praktikë për<br />

rritjen e numurit të analizave.<br />

Kemi bashkëpunuar me<br />

degën e financës për menaxhimin<br />

teknik financiar e<br />

monitorues të biopreparateve,<br />

të mbetjeve etj.<br />

Vëmendje ju kemi kushtuar<br />

fermave me mbi 5 krerë lopë<br />

dhe mbi 50 krere bagëti të<br />

imta në drejtim të gjurmimeve<br />

dhe vaksinimeve përkatëse.<br />

Por rëndës ti kushtohet<br />

çertifikimit të lëndës së parë.<br />

Sipas detyrave të dhëna kemi<br />

bashkëpunuar për subvensionet<br />

me shërbimin këshillimor,<br />

me atë zooteknik etj.<br />

Bashkëpunim dhe kontroll<br />

duhet dhe me teknikët<br />

insiminues për problemet e<br />

Hudhra<br />

Njerëzit që konsumojnë shumë<br />

hudhrën janë më pak të prekur<br />

nga sëmundja e ulçerës në<br />

stomak. Ajo ka veti dezinfektuese.<br />

Hudhra mund të<br />

konsumohet e gatuar ose e<br />

njomë, por edhe e thatë. Në<br />

rastet kur ajo gatuhet,<br />

mundësisht jo shumë të butë,<br />

por më e mira do të ishte të<br />

skuqet fare pak për të mos i<br />

humbur vlerat e saj.<br />

Prostata<br />

Tumori i prostatës është forma<br />

e dytë më e përhapur e kancerit<br />

që prek meshkujt (pas atij të<br />

mushkërive) dhe i pari në vendet<br />

më të pasura. Përveç domateve,<br />

ushqimet që janë studiuar më<br />

shumë në lidhje me tumoret e<br />

prostatës janë çaji jeshil (i pasur<br />

me polifenole antioksiduese),<br />

soja, shega, përveç intergratorëve<br />

si seleni, vitamina D dhe<br />

vitamina E. Shkencëtarët<br />

izraelitë, pas një studimi, kanë<br />

zbuluar se njerëzit që kishin pirë<br />

dy gota me lëng shege të<br />

shtydhur në ditë, prej vitesh,<br />

kishin rregulluar me 21 përqind<br />

presionin e gjakut dhe mbrojtur<br />

zemrën nga sëmundjet e<br />

ndryshme dhe parandaluar<br />

kancerin e prostatës.<br />

Mëlçia dhe vera<br />

Shkencëtarët amerikanë, të cilët<br />

kanë analizuar rreth 12.000<br />

pjesëmarrës vullnetarë në një<br />

studim të ri, kanë zbuluar se pirja<br />

e një gote verë në ditë jo vetëm<br />

se e mbron mëlçinë, por edhe<br />

zvogëlon rrezikun nga mëlçia<br />

yndyrore joalkolike. Mëlçia<br />

yndyrore joalkolike është njëra<br />

nga sëmundjet më të shpeshta<br />

në SHBA. Faktorët e rrezikut për<br />

zhvillimin e kësaj sëmundje janë<br />

mbipesha, diabeti dhe shtypja e<br />

rritur arteriale. Meqënëse për<br />

ndikimin pozitiv në mëlçi është<br />

vërtetuar vetëm për verë, dhe jo<br />

për pijet e tjera alkolike, mbetet<br />

të shihet nëse për këtë ndikim të<br />

dobishëm janë përgjegjës<br />

përbërësit alkolik ose joalkolik<br />

të verës.<br />

Fara kungulli<br />

Këto produkte që hidhen<br />

poshtë nga kungulli janë pjesa<br />

më e ushqyeshme e tij. Pse janë<br />

të shëndetshme? Kapërdimi i<br />

farave të kungullit është mënyra<br />

më e thjeshtë për të konsumuar<br />

magnez. Shkencëtarët francezë<br />

kanë zbuluar se meshkujt me<br />

nivele të larta magneziumi në<br />

gjak janë 40 për qind më pak të<br />

rrezikuar nga vdekja e hershme<br />

se ata me nivele të ulëta.<br />

Mesatarisht, meshkujt konsumojnë<br />

353 mg nga minerali në<br />

ditë, ndërsa sasia e rekomandueshme<br />

është 420 mg. Si t’i<br />

hani? Të plota, me gjith<br />

lëvozhgë. Lëvorja ju siguron<br />

fibër.<br />

1-Përmbajnë magnez<br />

2-Shmangin vdekjen e<br />

hershme<br />

3-Lëvorja e tyre siguron fibrën<br />

4-Është mirë të haen me gjith<br />

lëvore<br />

5-Janë të shëndetshme për<br />

zemrën<br />

Kujdes nga paracetamoli,<br />

dëmton veshkat<br />

Shumë tableta që disa i gëlltisin<br />

me shumicë kundër dhimbjes së<br />

kokës, për qetësimin e dhimbjes<br />

së dhëmbit dhe dhimbjeve të<br />

tjera, përmbajnë paracetamol.<br />

Ky analgjetik, mjaft mirë e<br />

zëvendëson aspirinën dhe është<br />

i përshtatshëm për personat që<br />

kanë të thatë në lukth dhe për<br />

ata te të cilët here pas here<br />

paraqitet gjakderdhja në lukth.<br />

Por kujdes! Paracetamoli<br />

dëmton veshkat. Kështu, ata që<br />

e përdorin kanë mundësi tri herë<br />

më shumë të sëmuren nga<br />

veshkat se ata që nuk përdorin<br />

barna që kanë paracetamol.<br />

Si mund të frenoni atakun kardiak, tensionin, diarrenë dhe diabetin.<br />

Molla<br />

Orizi<br />

Panxhari<br />

Peshku<br />

Pjepër<br />

Pjeshka<br />

Ndihmon<br />

zemrën<br />

Mbron<br />

zemrën<br />

Kontrrollon<br />

tensionin<br />

Mbron<br />

zemrën<br />

Shpëton<br />

shikimin<br />

Parandalon<br />

kapsllëkun<br />

riprodhimit. Për vitet <strong>2011</strong>-<br />

2013, fillon Programi PAZA<br />

, për luftimin e sëmundjeve<br />

zonootike duke filluar me<br />

regjistrimin e të gjithave<br />

fermave të blegtorisë dhe<br />

kalimin në vaksinimin e të<br />

gjitha kategorive të kafshëve<br />

kundër sëmundjes të<br />

brucelozës. Gjatë vitit <strong>2011</strong><br />

do të vazhdojë kontrolli i<br />

kafshëve për Tuberkuloz,<br />

Brucelozë, si dhe vaksinimi<br />

Parandalon<br />

kapsllëkun<br />

Lufton<br />

diabetin<br />

Lufton<br />

kancerin<br />

Nxit<br />

memorien<br />

Kontrollon<br />

tensionin<br />

Lufton<br />

kancerin<br />

Bllokon<br />

diarenë<br />

Lufton gurët<br />

në veshka<br />

Forcon<br />

kockat<br />

Lufton<br />

kancerin<br />

Ul<br />

kolesterolin<br />

Ndihmon të<br />

ndalojë<br />

atakun në<br />

zemër<br />

kundër Plasjes në të gjitha<br />

kategoritë e kafshëve që<br />

janë të matrikulluara. Do të<br />

vazhdojë matrikullimi dhe<br />

vaksinimi i remontit të<br />

bagëtive të imta kundër<br />

Brucelozës. Për realizimin e<br />

masave veterinare në Rrethin<br />

e Korçës do të aktivizohen<br />

rreth 35 mjekë e ndihmës<br />

mjekë veterinerë të ndarë<br />

Përmirëson<br />

kapacitetin e<br />

mushkërive<br />

Lufton<br />

kancerin<br />

Mbron<br />

zemrën<br />

Ndihmon<br />

sistemin<br />

imunitar<br />

Lufton<br />

kancerin<br />

Ndihmon<br />

tretjen<br />

PETRIKA SARO<br />

Ndihmon<br />

kyçet<br />

Ndihmon të<br />

ndalojë<br />

atakun në<br />

zemër<br />

Ndihmon<br />

humbjen nga<br />

pesha<br />

Mbështet<br />

imunitetin<br />

Ndihmon<br />

hemorroidet<br />

sipas zonave përkatëse.<br />

Vëmendje do tu kushtohet<br />

sidomos fermerëve me mbi<br />

5 krerë gjedhë dhe mbi 50<br />

krerë bagëti të imta në<br />

drejtim të profilaksisë<br />

veterinare analizës të<br />

riprodhimit çertifikimit të<br />

produktit dhe plotësimit të<br />

dokumentacionit përkatës.<br />

KOORDINATOR VETERINAR I RRETHIT KORÇË


9<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

Transparencë Sensibilizim Përgjegjësi administrative e Penale<br />

DREJTORIA E SHËRBIMIT PYJOR KORÇË<br />

Kondravajtjet në pyje<br />

Nr.<br />

rendor<br />

Emër Mbiemër Vendbanimi Data e<br />

proçedimit<br />

Vlera e<br />

dëmit<br />

000/Lek<br />

Gjoba<br />

000/Lek<br />

1 Lulëzim Kastriot Krasta Shqitas 07.01.<strong>2011</strong> 300 80<br />

2 Ergin Ferdi Agolli Strelcë 20.01.<strong>2011</strong> 180 80<br />

3 Lulëzim Kasrtiot Krasta Shqitas 20.01.<strong>2011</strong> 360 80<br />

4 Petrit Arif Beqiraj Korçë 20.01.<strong>2011</strong> 60 80<br />

5 Elidjon Gjergji Topi Vithkuq 19.01.<strong>2011</strong> 27 80<br />

6 Erjon Pano Buba Vithkuq 19.01.<strong>2011</strong> 37 80<br />

7 Nesti Koçini Leshnjë 18.01.<strong>2011</strong> 37 80<br />

8 Klevis Ilia Topi Vithkuq 11.01.<strong>2011</strong> 35 80<br />

9 Elidjon Gjergji Topi Vithkuq 10.01.<strong>2011</strong> 27 80<br />

10 Artan Viktor Xhepa Vithkuq 10.01.<strong>2011</strong> 37 80<br />

11 Ervin Gjergji Topi Vithkuq 10.01.<strong>2011</strong> 37 80<br />

12 Stavri Gjik Naçi Vithkuq 10.01.<strong>2011</strong> 35 80<br />

13 Fadil Pino Shtyllë 08.01.<strong>2011</strong> 15 80<br />

14 Ilir Landi Topi Vithkuq 08.01.<strong>2011</strong> 35 80<br />

15 Ervin Gjergji Topi Vithkuq 08.01.<strong>2011</strong> 35 80<br />

16 Genti Iliaz Kuqali Vithkuq 08.01.<strong>2011</strong> 37 80<br />

17 Erjon Hysolli Zvezdë 17.01.<strong>2011</strong> 9 100<br />

18 Elton Xhuti Zvezdë 17.01.<strong>2011</strong> 27 100<br />

19 Shkëlqim Manka Pojan 17.01.<strong>2011</strong> 9 100<br />

20 Adriatik Koromani Zvezdë 17.01.<strong>2011</strong> 27 100<br />

21 Jetmir Koromani Zvezdë 17.01.<strong>2011</strong> 27 100<br />

22 Amarildo Nazif Kasaballi Bitinckë 20.01.<strong>2011</strong> 9 80<br />

23 Pëllumb Adil Xhango Bitinckë 20.01.<strong>2011</strong> 18 80<br />

24 Kujtim Bujar Xhambazi Bitinckë 20.01.<strong>2011</strong> 9 80<br />

25 Romeo Stavri Skëndo Drenovë 07.01.<strong>2011</strong> 45 Penale<br />

26 Lorenc Myftar Bega Drenovë 18.01.<strong>2011</strong> 34 Penale<br />

27 Klajdi Maksim Nako Drenovë 18.01.<strong>2011</strong> 34 Penale<br />

28 Nevruz Haxhi Hoti Mborje 12.01.<strong>2011</strong> 30 Penale<br />

29 Besnik Avni Ramo Qatrom 07.01.<strong>2011</strong> 30 80<br />

DREJTORI JURISTI SHEFI I POLICISË PYJORE<br />

ALFRED BERBERI NEVRUZ PETRITI ERION HARUNI


10<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

Letërsi<br />

B E S A<br />

– Fragment nga romani TRADHTIA,<br />

që para disa muajsh iu bë në Prishtinë botimi i pestë –<br />

Kapllan Resuli<br />

Pjetër Munella, nga Kucevishta<br />

u kthye në shtab dhe,<br />

pa u takue me Besën, që e thirri<br />

disa herë nga dritarja e<br />

dhomës, tue i thanë se kishte<br />

nji sihariq të bukur për tw, iku<br />

në mbledhjen e shtabit, që u<br />

zhvillue në dhomën e spitalit,<br />

ku ishte shtrue Arben<br />

Presheva i plagosur. Nga<br />

mbledhja e shtabit, gjithnji tue<br />

mendue se ç’sihariq kishte<br />

Besa, shkoi drejt e te ajo, aty<br />

në dhomën e fjetjes, ku po e<br />

priste shend e verë. Si i hodhi<br />

duert në qafë dhe e puthi, ajo i<br />

tha:<br />

- A e merr me mend se ç’sihariq<br />

kam për ty?<br />

- Ke marrë ndonji letër nga<br />

Shkodra ?!- e pyeti Pjetri.<br />

- Jo!<br />

- Atëherë duhet të kenë<br />

zbarkue anglo-amerikanët në<br />

Francë!<br />

- Jo!<br />

- Mos kanë hy trupat sovjetike<br />

në Berlin?!<br />

- Jo!<br />

- Atëherë ma thuej ti se unë s’i<br />

bie më të!<br />

Dhe tue mos pritë që t’ia<br />

thonte ajo, vazhdoi me<br />

buzqeshje:<br />

- Aha! Mos ke krap nga liqeni<br />

i Shkodrës!<br />

- U-u, edhe ti Pjetër! Ku të<br />

shkon mendja!- bani Besa po<br />

ashtu me buzqeshje, ndonëse<br />

e dinte se Pjetri e hante shumë<br />

krapin.- E ku ka këtu krap<br />

Shkodre?!<br />

Pjetri e shikoi me kujdes dhe,<br />

tue mos i ra më te, i tha:<br />

- Po ma thuej të shkretën, se<br />

unë s’i bie më tw!<br />

Besa prap fërkoi barkun dhe,<br />

tue i buzqeshë si engjëll, i<br />

pëshpëriti :<br />

- Ma në fund...<br />

- Ç’ka ma në fund?!- bani Pjetri<br />

tue zgurdullue sytë me<br />

pabesim.<br />

- Ma në fund kam mbetë me<br />

barrë,- vazhdoi Besa tue e<br />

fërkue barkun me kënaqsi të<br />

veçantë.<br />

- Me barrë?!- thiri Pjetri si i<br />

çmendun.<br />

- Po, me barrë!- i tha Besa dhe<br />

s’kuptoi asgja nga habija e<br />

Pjetrit.<br />

- E pamujtun!- vazhdoi Pjetri.<br />

- Pse, Pjetër?- vazhdoi edhe<br />

Besa.- Mjeku në Firence më<br />

tha se nuk kisha ndonji<br />

pengesë, se nuk duhet të<br />

bahesha merak, se nji ditë do<br />

të kem edhe unë nji bebe.<br />

- Besa,- u përpoq Pjetri me e<br />

mbledhë veten,- mos ndoshta<br />

je gabim.<br />

- Jo, nuk jam gabim,- nguli<br />

kambë ajo.- Po bahet moji që<br />

më janë vonue menstruacionet.<br />

Në fillim edhe unë<br />

mendova ashtu, se mos jam<br />

gabim. Prandej nuk të kam ba<br />

za. Dje më vizitoi mjeku i<br />

spitalit partizan, ai, si e quejnë,<br />

Iloja. Më tha se jam me barrë.<br />

Pjetrit iu rrotullue dhoma.<br />

Megjithë këtë e mbajti veten.<br />

Besës nuk i tha asgja. Vetëm<br />

doli si era prej dhome, tue mos<br />

dijtë as vetë se nga po e<br />

çojshin kambët. Ndjente nji<br />

dëshirë të madhe që të ishte<br />

sa ma larg prej saj. Që mos t’ia<br />

shihte as ai fytyrën asaj dhe<br />

as ajo fytyrën atij. Kishte frikë<br />

se mos e tradhtonte fytyra.<br />

Fytyrën e saj, që kishte marrë<br />

pamjen e nji engjulli të vërtetë<br />

(siç mendonte ai: për ta gënjye,<br />

për t’ia fshehë të vërtetën!), po<br />

ashtu nuk donte ma me e pa. Se<br />

si iu duk, se si iu zvordh nga<br />

zemra, nga shpirti, dhe e ndjeu<br />

veten bosh, krejt bosh, krejtkrejt<br />

të vetmuem, të tradhtuem e<br />

të mjerë, të përbuzun, të fyem e<br />

të poshtnuem.<br />

«Ah!- bani me vete.- Këte nuk e<br />

kam pritë prej teje, Besa!»<br />

Te dera e spitalit u ndal dhe<br />

pyeti veten:<br />

«Po unë, ku shkoj kështu?! Te<br />

Arbeni?!...Po ajo me të do të më<br />

ketë tradhtue!»<br />

Dhe iu kujtuen takimet e Arbenit<br />

me Besën që nga dita e parë.<br />

Buzqeshjet që i falshin njanitjetrit,<br />

fjalët që ndrojshin,<br />

bisedat e tyne ma shum në<br />

gjuhën franceze se shqip, lulet<br />

që herë ia falte Arbeni Besës e<br />

herë Besa Arbenit, pjesmarrja e<br />

Besës në luftimet me Arbenin,<br />

vrapimi i saj në ato pjesë të<br />

frontit ku ishte Arbeni, fjetja e<br />

saj nën qiellin e hapun e nëpër<br />

kasollet e barinjve pranë<br />

Arbenit, plagosja e saj para nji<br />

moji dhe kthimi i saj në bazë<br />

natën, mbas mesnate, vetëm për<br />

vetëm me Arbenin.<br />

«Po, po!- bani prap me vete.- Me<br />

Arbenin do ta ketë!»<br />

Dhe menjiherë u kthye mbrapa.<br />

Shpresa, motra e Arbenit, e pa<br />

nga dritarja e dhomës së saj dhe<br />

shpejt e shpejt zbriti në dhomën<br />

e spitalit, ku kishin veçue<br />

Arbenit.<br />

-Beni!- i pëshpëriti me shqetsim.<br />

- Diçka ka ndodhë me Pjetrin!<br />

Arbeni e ndëgjoi deri në fund,<br />

mandej i tha:<br />

- Nisu menjiherë te Pjetri! Shiko<br />

ç’mund të ketë ndodhë!<br />

Shpresa doli me vrap prej<br />

spitalit…<br />

……………………………………………….<br />

Që kur i tha Besa se kishte mbetë<br />

me barrë, Pjetri s’u takue ma me<br />

të. Shkonte nga baza në bazë,<br />

nga katundi në katund e nga<br />

mbledhja në mbledhje. Përgjithsisht<br />

andej edhe flinte. Nji<br />

natë që i takoi me fjetë në shtab,<br />

qëndroi deri vonë në zyre, dhe,<br />

ndërsa Besa po e priste në<br />

shtrat, ai u fut në dhomën e<br />

Arbenit dhe fjeti aty. Nuk donte<br />

me e pa ma as me sy. Me vete<br />

mendonte ç’të bante me të. T’ia<br />

denonconte Partisë se ajo e<br />

kishte tradhtue?<br />

«Për këtë gja atë e pret<br />

plumbi!...Kush e di...ndoshta<br />

pse asht me barrë edhe mund ta<br />

falin. Po prej Partije do të<br />

fluturojë se s’ban!...Arbeni<br />

poashtu...Jo vetëm që do të<br />

fluturojë prej Partije, por edhe<br />

do ta pushkatojnë... megjithqë<br />

ai me siguri nuk do ta pranojë<br />

kurr se ka pasë marrdhanie intime<br />

me Besën...e poashtu edhe<br />

Besa...Po, po, edhe ajo kurr nuk<br />

do ta pranojë se ka mbetë me<br />

barrë me Arbenit...Do të na<br />

shtiret si Shën Mrija, se ka mbetë<br />

me barrë me frymën e shenjtë...<br />

Ose do të ngulë kambë se e ka<br />

me mue!...Prej nji grueje që të<br />

tradhton, çdo gja mund të<br />

presish, edhe poshtërsinat ma<br />

të mëdha, edhe ate që s’ta pret<br />

mendja».<br />

Pjetri ishte i ndërgjegjshëm se<br />

situata ishte tepër e koklavitun.<br />

Pa dyshim, kur t’u thotë shokve<br />

se Besa e kishte tradhtue, ata do<br />

ta besojnë, se këtë gja mund t’ua<br />

vërtetonte me ekspertizën<br />

mjeksore. Ai ishte i gatshëm me<br />

shkue edhe deri në Shkup, te<br />

mjeku, me këndo që t’ia caktonte<br />

Partija. Mirpo për Arbenin nuk<br />

mund të vërtetohej se kishte pasë<br />

marrdhanije me Besën, pa e<br />

pranue ai vetë këtë gja, ose pa e<br />

pranue Besa. E Pjetri ishte i<br />

bindun se Arbeni e Besa kurr<br />

nuk do ta pranojshin atë gja. Nga<br />

ana e tij ai ishte i sigurtë se Besa<br />

ja e kishte tradhtue me Arbenin,<br />

ja me askënd.<br />

«Sa e ultë u tregue!- tha me vete.<br />

-S’mjafon që më tradhtoi, por<br />

don që edhe kopilin e saj me ma<br />

lanë në dorë!...Nuk kanë thanë<br />

kot se atë, që ta ban grueja, s’ta<br />

ban as hasmi ma i egër!...Ajo së<br />

paku të më kishte thanë se nuk<br />

më don ma, do të ishim nda dhe<br />

mandej mund të bante ç’t’i donte<br />

qefi, edhe të martohej me te, të<br />

bante fëmijë e...e të mos e<br />

detyronte veten me u shtirë, me<br />

ba palaçollëqe, si ndonji femën<br />

rrugash...»<br />

Menjiherë mbas këtyne<br />

mendimeve atë e preokupoi edhe<br />

problemi i luftës, i udhëheqjes.<br />

Kush do ta zavendësonte<br />

Arbenin? Kishte person në<br />

batalion që do ta zinte vendin e<br />

tij, që do ta bante detyrën e tij,<br />

që do t’i udhëhiqte gjithë këta<br />

luftëtarë kështu si i ka udhëheqë<br />

deri tash Arbeni?<br />

«Edhe sikur të mos më besojnë<br />

se Besa më ka tradhtue me<br />

Arbenin, do t’ia kenë ma besimin<br />

kështu siç ia kanë sot? Nuk do<br />

të përhapen thashë e thana<br />

kundër Arbenit? Nuk do të<br />

krijohen dyshime?...Mbi të<br />

gjitha, a mund të qëndroj edhe<br />

unë ma gjatë në krye të Komitetit<br />

të Partisë së batalionit?...Patjetër<br />

që edhe unë, vullnetarisht, duhet<br />

të largohem nga posti që kam dhe<br />

nga batalioni...Duhet të kthehem<br />

në Shqipni...Largimi im dhe i<br />

Arbenit nga postet që kemi i<br />

shërben çashtjes së luftës, apo<br />

anmikut tonë?...E gjithë kjo që më<br />

ndodhi, në shërbim të kujt<br />

asht?...Ah, Besa, Besa!...Me<br />

tradhtinë tande, me poshtërsinë<br />

tande, ç’më bane mue dhe<br />

batalionit, gjithë lëvizjen<br />

nacional-çlirimtare! Si s’e<br />

mendove këtë gja, moj Besa ?! »<br />

Tue akuzue Besën që s’e kishte<br />

mendue damin e pallogaritshëm<br />

që do t’i bahet çashtjes së luftës<br />

me tradhtinë e saj, ai mendoi<br />

edhe për veten e tij se ç’dam të<br />

pallogaritshëm do t’i bante po<br />

asaj çashtjeje në qoftë se do ta<br />

nxirrte në shesh tradhtinë e saj.<br />

Mendimet e tija hidheshin nga<br />

dega në degë. Herë mershin<br />

karakter personal, herë pushtoheshin<br />

nga interesi i përgjithshëm,<br />

që ai e dinte shum mir<br />

se duhej ngritë mbi interesin<br />

personal.«Si t’ia baj?»- pyeti<br />

veten dhe mbasi u mendue për<br />

këtë problem gjat, disa dit, tue<br />

shkue bazë më bazë e katund më<br />

katund, mbledhje më mbledhje,<br />

vendosi me u ballafaque me<br />

Besën dhe me folë me karta të<br />

hapuna, shoqnisht e me<br />

mirkuptim, ashtu siç u ka hije<br />

intelektualve në përgjithsi dhe<br />

komunistave në veçanti.<br />

Kështu iu fut në dhomë kur ajo<br />

nuk e priste. Po edhe ai nuk<br />

kishte nga me ia mbajtë më tutje,<br />

se atë natë Arbeni doli prej<br />

spitalit dhe u rivendos në<br />

dhomën e tij. Pra, Pjetri nuk<br />

kishte ku me fjetë, pa ra në sy<br />

se ishte zanë me të shoqen.<br />

Besa, që gjatë këtyne netve nuk<br />

e mori gjumi nga meraku e sikleti<br />

që kishte, i hapi sytë dhe e shikoi<br />

e trembun. Si e mori veten, u<br />

ngrit prej shtratit në rrobet e<br />

gjumit, dhe i foli e para:<br />

- Pjetër, ç’ka ndodhë kështu me<br />

ty?!<br />

- Asgja, asgja!- bani Pjetri dhe<br />

mori karrigen, u ul ngadalë, me<br />

sy për tokë, se nuk dinte si e<br />

nga ta niste.<br />

- Mos thuej asgja, Pjetër, se kjo<br />

jo vetëm që nuk asht asgja, por<br />

asht nji gja e madhe, tepër e<br />

madhe. Që kur të thashë se kam<br />

mbetë me barrë, ti u largove, ike<br />

prej meje dhe ma nuk të kam pa<br />

me sy. U solle me mue sikur të<br />

isha ndonji femën rrugash.<br />

Tashti që mbeta me barrë me ty,<br />

don të largohesh prej meje?!<br />

Mos harro, Pjetër, se jam grueja<br />

jote! Mos harro, Pjetër, se nuk<br />

më ke gjetë në rrugë! Mos harro,<br />

Pjetër, se të kam ardhë virgjine<br />

dhe, veç teje, deri më sot nuk ka<br />

vu kush dorë në mue.<br />

- Leni ato fjalë, po më thuej me<br />

kend e ke atë fëmi?- i tha ai.<br />

- Me kend e kam kët fëmi?! Si ta<br />

nxjerr goja atë fjalë, Pjetër?! Je<br />

në vete kur flet ashtu?!<br />

- Shiko, Besa! Nuk due shum<br />

fjalë. Ta them troç se qysh nga<br />

momenti që më ke thanë se je<br />

me barrë, unë nuk e kam mbyllë<br />

synin për asnji çast. Jam i<br />

dërmuem fizikisht dhe psiqikisht.<br />

Nuk mundem ma gjat<br />

kështu. Duhet të sqarohemi për<br />

çdo gja. Të merremi vesh si<br />

njerëz dhe ndamjen ta bajmë pa<br />

zhurmë e shamatë, pa u ra<br />

njerëzve në sy për asgja, pa e<br />

marrë vesh askush as se jemi<br />

nda. Më thuej si qëndron puna.<br />

Me kend e ke atë fëmi? Të<br />

garantoj se do ta mbyll gojën<br />

dhe askujt nuk do t’i them asnji<br />

fjalë. Do të largohesh menjiherë<br />

për Shkodër. Shko te prindët e<br />

tu e thueju se për shkak të barrës<br />

ke marrë leje nga unë dhe<br />

komanda e batalionit që të<br />

qëndrojsh në shtëpi deri sa ta<br />

lindish fëmiun. Mbas lufte, po<br />

u ktheva gjall në Shkodër,<br />

merremi vesh që të bajmë edhe<br />

ndamjen zyrtare dhe ti shko në<br />

rrugën tande e unë në timen.<br />

- Pjetër! Ç’thue ashtu, Pjetër?!<br />

Ti e di se sa shum e kam dëshirue<br />

kët fëmi! Ti e di se sa shum jam<br />

përgjërue për kët fëmi! Mbas të<br />

gjitha këtyne, në vend që të<br />

gëzohesh me mue, ti po ma<br />

helmon shpirtin me dyshimet e<br />

tua.<br />

- Leni ato fjalë, Besa, se atë fëmi<br />

nuk e ke me mue!<br />

- Më thuej atëherë, Pjetër, me<br />

kend e paskam? Unë e di se e<br />

kam me ty. Të betohem, Pjetër,<br />

për çdo gja të shenjtë që kam,<br />

se veç teje nuk njoh mashkull<br />

tjetër.<br />

- Besa, kur shkuem te mjeku në<br />

Firence, ty të tha se mundesh<br />

me mbetë me barrë dhe ja ku e<br />

bane beli se mundesh. Po mue,<br />

Besa, mjeku më tha se kurr nuk<br />

do të baj fëmij!<br />

- E megjithë ate, ja ku e ke ba!- ia<br />

priti Besa tue i tregue barkun e<br />

vet.- Mandej, ti më the se edhe<br />

ty mjeku të ka thanë se do të<br />

kesh fëmijë!<br />

- Po, Besa, ashtu të kam thanë.<br />

Atëherë nuk mujta me ta thanë<br />

të vërtetën.<br />

- Mir, mir!- bani Besa.- Ajo gja<br />

nuk ka randësi. Randësi ka se<br />

unë jam me barrë dhe ti mendon<br />

se nuk e kam me ty?!<br />

- Po, Besa, atë fëmi ti nuk e ke<br />

me mue!<br />

- E pra, edhe me frymën e<br />

shenjtë nuk kam mbetë me barrë,<br />

Pjetër!- i tha ajo.<br />

- Edhe unë them se me frymën e<br />

shenjtë nuk ke mbetë me barrë.<br />

- Atëherë, Pjetër, të shkojsh<br />

edhe nji herë te mjeku dhe të<br />

bajsh analizat, se ky fëmi ja asht<br />

i yti, ja e kam ba me frymën e<br />

shenjtë.<br />

- Nuk asht nevoja me ba edhe<br />

nji herë analizat, se fjalët e<br />

mjekut të Firences i ka vërtetue<br />

koha.<br />

- Jo, jo! Do të bajsh edhe nji herë<br />

analizat,- nguli kambë Besa.-<br />

Dhe menjiherë! Nuk mundem me<br />

jetue, Pjetër, asnji minut me<br />

barrën e dyshimit tand. Hajt,<br />

ngreu të nisemi për Shkup !<br />

- Besa!<br />

- Ngreu të nisemi për Shkup,<br />

Pjetër, dhe dije se po dole i aftë<br />

për me ba fëmijë, bushtër qofsha<br />

në qoftë se kam me të lanë me<br />

më prekë ma me dorë. Edhe<br />

qenve do u jepem, po ty jo!<br />

Ajo hoqi rrobet e gjumit dhe u<br />

vesh. Mandej i futi krahun<br />

Pjetrit dhe i tha:<br />

- Urdhno që të na bahen gadi<br />

kuajt!<br />

- Besa, si të dalim kështu,<br />

natën?! Unë nuk due që të<br />

merret vesh asgja. Të thashë, ti<br />

do të shkojsh për Shkodër, do<br />

të qëndrojsh atje, pranë prindve<br />

të tu. Mbas lufte e zgjidhim<br />

problemin.<br />

- Jo mbas lufte, por tash, në këtë<br />

moment!- nguli kambë ajo e<br />

nevrikosun dhe e bame si bishë<br />

ma e egër.<br />

Pjetri nuk pati nga me ia mbajtë.<br />

Ngriti prej gjumit Ilaz Bullaçain<br />

dhe i tha:<br />

- Urgjentisht më bani gadi kalin<br />

tim për rrugë dhe nji kalë të butë<br />

për Besën.<br />

- Ku do të shkoni, shoku<br />

komisar?<br />

- Në Shkup.<br />

- Pse?<br />

- Besa asht e sëmundë. Duhet<br />

ta çoj urgjentisht te mjeku.<br />

- Na kemi mjekun tonë.<br />

- Iloja nuk asht specijalist për<br />

gjinekologji. Besa ka nevojë për<br />

gjinekolog.<br />

- Po të shkojë dikush tjetër me<br />

Besën, jo ju, shoku komisar!- i<br />

foli Iljazi.<br />

- Duhet të shkoj personalisht<br />

unë.<br />

- Mir, po jo kështu! T’i ndroni<br />

së paku rrobet.<br />

- Keni të drejtë, Iljaz. Më jepni<br />

edhe nji palë rrobe katundari<br />

makedon.<br />

Mbas disa minutash, Pjetri<br />

përpara dhe Besa mbas tij,<br />

kaluen mbi kuaj Grykën e<br />

Kaçakut. Diku nga mesnata ata<br />

mbrrijtën në vendin ku para nji<br />

moji e sa ajo ishte plagosë. Si e<br />

pa atë vend, Besës iu kujtue<br />

Arbeni dhe të mbathunat e tija,<br />

që i kishte mbathë, me që të<br />

sajat, nga gjaku që i kishte<br />

rrjedhë prej plage, ishin ba të<br />

papëdorshme. Tue kujtue atë<br />

ngjarje, atë e theri diçka në<br />

zemër, po për çudi – nuk ndjeu<br />

dhimbje. Përkundrazi, iu duk<br />

sikur iu hap qielli dhe prej atje,<br />

fytyra e nji bebushi, e nji<br />

kolopuçi i qeshte, tue u alternue<br />

orë e çast me fytyrën e Arbenit.<br />

Ajo frenoi kalin menjiherë dhe i<br />

tha Pjetrit:<br />

- Ndal, Pjetër! Më duket se nuk<br />

qenka nevoja me shkue në<br />

Shkup.<br />

Dhe ajo i tregoi me sinqeritet se<br />

si, kur u plagos, kishte<br />

mbathëtlinat e Arbenit dhe<br />

ç’duhet të ketë ndodhë.<br />

- Ka mundësi që të kenë qenë<br />

me spermë!<br />

- Po më thue të vërtetën, apo<br />

po më ban ndonji dredhi?- e<br />

pyeti Pjetri.<br />

- Për dredhi nuk të kisha sjellë<br />

deri këtu. Do të ta kisha thanë<br />

këtë gja qysh atje, në shtab, në<br />

dhomën tonë të fjetjes, Pjetër!<br />

- Mir, kthehemi atëherë !- i tha<br />

Pjetri dhe ktheu kalin i pari.<br />

Besa e ktheu mbas tij dhe i grahu<br />

që ta arrinte e të ecte krah për<br />

krah me tw. Rrugën deri te vendi<br />

i plagosjes së saj e kishin kalue<br />

në heshtje, ma saktë tue folë<br />

secili me vete. Tash, tue u<br />

kthye, ata e thyen heshtjen e<br />

folën gjatë gjithë rrugës. Besa i<br />

tha:<br />

- Megjithqë paske pasë të drejtë<br />

me dyshue, sa të jetë jeta, Pjetër,<br />

nuk kam me ta falë dyshimin<br />

tand. Edhe e gjithë bota sikur<br />

të ishte ngritë me të thanë se e<br />

ke gruen kurvë, ti nuk asht<br />

dashtë me e besue!<br />

Mbas pak shtoi:<br />

- Këtë fëmi unë do ta lind, kurse<br />

ti, në daç më mbaj për grue, në<br />

mos daç - më ndaj. Unë nuk të<br />

kam tradhtue dhe, megjithqë<br />

nuk e dijsha se nuk mundesh<br />

me ba fëmij, isha betue që kurr<br />

të mos ndahem prej teje. Kurse<br />

tashti, jam e gatshme me u nda.<br />

Kur të duesh, Pjetër, e bajmë<br />

divorcin. Faktikisht ti e ke ba<br />

që atë natë që more vesh se jam<br />

me barrë.<br />

- Kemi kohë, Besa, me u mendue<br />

për çdo gja.<br />

Kur mbrrijtën para shtabit, po<br />

agonte. Pjetri zhdrypi prej kalit<br />

dhe e shikoi me habi Besën, që<br />

nuk po zhdrypte.<br />

- He, zhdryp!- i tha ai.<br />

- Jo, Pjetër!- ia priti ajo me<br />

zemrim, që i lexohej në sy.-<br />

Sonte po shkoj me fjetë te<br />

Shpresa.<br />

Dhe i grahu kalit drejt spitalit.<br />

Edhe atë natë Besa nuk e mbylli<br />

asnjenin sy. Në përqafimin e<br />

Shpresës, ajo u shkreh në të<br />

qame dhe nëpër lotë iu rrëfye,<br />

ia tha të gjitha. Vetëm mbas<br />

kësaj ndjeu nji lehtësim dhe u<br />

qetsue. Mbas pak e zuni edhe<br />

gjumi. Shpresa e puthi në ballë<br />

dhe i vuni çelsin derës, që të<br />

mos e shqetsonte askush. E<br />

kishte vendosë me fjetë pikrisht<br />

n’atë dhomë e n’atë shtrat, ku<br />

deri nji natë ma parë kishte fjetë<br />

Arbeni.


11 -Korça- mars <strong>2011</strong><br />

Poemth<br />

Nga KRISTAQ TURTULLI<br />

LIDHJET E FORTA<br />

MIDIS GJYSHËRVE DHE NIPËRVE NË<br />

SHTETET E BASHKUARA TË AMERIKËS<br />

NGA SHOQATA E AMERIKANE E<br />

PENSIONISTËVE (AARP)<br />

Mblodha, shita përpara ç’kisha<br />

Dhe ç’gjeta.<br />

Me çerekun e të hollave bleva bileta.<br />

U gërmoqa, mërmërita, shava rënkova,<br />

Vetveten, mëngjeset e akullta,<br />

Pështjellimin, të shkuarën dhe heshta.<br />

Rrugicat e qytetit qëndronin të ngrira,<br />

Shtëpitë fshinin sqetullat si koketa,<br />

Çatitë lëpiheshin nga mjegulla,<br />

Pallatet e vjetra ngjisheshin për ngritur<br />

kioska,<br />

Bulevardet roniteshin prej makinave të<br />

vjetra,<br />

Pazari përmbytej nga pluhuri dhe balta.<br />

Eca, lëviza, qëndrova, u ktheva.<br />

U rrotullova në vend prapë.<br />

Me shikim të ngulur tek shtëpia që shita.<br />

Kush rënkonte, hovte përpjetë,<br />

Toka, zemra,<br />

Apo qielli i paanë?<br />

Lëviza brinjazi të gjeja një fjalë,<br />

Qyteti qe mbledhur qe bërë hoshafkë,<br />

Fëmijëria këpucëgrisur ishte tkurrur<br />

brigjeve,<br />

Era shkulte barin trotuareve.<br />

Rinia e lodhur dhe ëndrra shumë,<br />

Kish mbetur e varur në gozhdën e një<br />

vjershë.<br />

Dhe në një libër të thjeshtë,<br />

Kish mbetur e pa tharë një puthje e fshehtë.<br />

Fryma e prindërve e tendosur qëndronte<br />

Si tel violine ndehur në memorie.<br />

Unë u luta të vinin pranë,<br />

Ata më kundronin në heshtje.<br />

Nostalgjia ish mbledhur qe bërë guaskë.<br />

Valixhet e mëdha gërvishtin gurët e dalë.<br />

Fëmijët çapiteshin si një poemë.<br />

Unë u gëlltita, ku mbeti një këngë?<br />

U rrotullova përsëri dhe vështrova<br />

Prapa, çfarë lashë...<br />

Prita me shpresë të vinte dita,<br />

Të shkrinte dëbora dhe dielli të ndriste,<br />

Të ikte errësira dhe të zbriste drita.<br />

Në vendin tim të vogël sa një kopsë.<br />

Përqafuam dëshira për tokën mëmë,<br />

Qëndruam në rreshtin e parë,<br />

Por asgjë...<br />

Tani shpresa më ftonte matanë.<br />

KËNGA E MËRGIMTARIT<br />

Zërat e thella të breznive më mbanin për këmbe,<br />

Zërat e reja më tërhiqnin për mënge,<br />

Më kumbonin në mëndje.<br />

Zemra e lodhur qëndronte ndehur midis dy skajeve.<br />

Të priste akoma, të besonte, të heshte, të qëndronte,<br />

Apo si të tjerët të ikte?<br />

Shkasin vitet pandierë si gurë tespihe,<br />

Matanë në rrugë e njëjta dajre bie.<br />

Plaku i kërrusur që pi kafe me listë,<br />

Kollitet, gërmuqet, teshtin,<br />

Plakën mban e shtrëngon,<br />

të mos bjerë,<br />

E gjora nënë e drobitur zgjatet, retë e zeza të fshijë<br />

me fshesë,<br />

Pastron dhe hënën e pluhurosur me pecetë.<br />

Të ketë dritë për vajzat dhe djemtë,<br />

Kur të ecin nëpër rrugë dhe pa rrugë,<br />

Eh, nëpër të madhen<br />

dhe të voglën botë!<br />

Me të vetmen divizë,<br />

Të shkojmë zbathur ose këmbë e duar në Evropë.<br />

Politika e madhe përdridhet dhe gumëzhin,<br />

në ethe është.<br />

Zien si kazan.<br />

Fjalë, premtime, përsëri fjalë,<br />

sa shumë fjalë imzot, sa shumë!<br />

Të gjitha thërrmohen treten bëhen hije.<br />

Për dreq njeriu ka shumë xhepa,<br />

Sepse askush nuk mund të ngjiret për badihava.<br />

Më falni, por politika nuk është bakllava.<br />

Ikën një lider shtatlartë me fjalë shumë,<br />

Vjen tjetri rrumbullak me shumë për lumë.<br />

Përsëri kthehet i pari kordhëtari.<br />

I dyti tërhiqet, ishte diplomati.<br />

Ikin dhe shkojnë, vijnë dhe qëndrojnë.<br />

Një godinë lënë, tek një tjetër shkojnë.<br />

U thjeshtëzua seksi,<br />

U bë si bukë me djathë,<br />

I ndershmi, i sinqerti, idealisti,<br />

Mbetën në të thatë.<br />

Xhepat bosh i kanë.<br />

Por shpresa i mban gjallë,<br />

Shpejt a vonë do sjellë lumi xhevarirë.<br />

Ndërkohë,<br />

Vitet shkasin pandierë si tespihe,<br />

Matanë në rrugë e njëjta dajre bie.<br />

Toronto - Kanada<br />

Janar <strong>2011</strong><br />

Shoqata Amerikane e<br />

Pensionistëve (AARP)<br />

tregon se gjyshërit kanë<br />

një lidhje jashtëzakonisht<br />

të fortë me nipërit e tyre.<br />

Përveç një besimi në<br />

shumë zona se lidhjet<br />

familjare midis brezave<br />

janë lëkundur në dekadat<br />

e fundit, një anketë kombëtare<br />

e më shumë se 800<br />

gjyshërve mbi moshën 50<br />

vjeç, tregoi se shumica e<br />

tyre ndërveprojnë rregullisht<br />

me nipërit në shumë<br />

mënyra, dhe mendojnë se<br />

marrdhëniet e tyre me<br />

nipërit janë “shumë<br />

pozitive”.<br />

Për shembull, 82 % e të<br />

anketuarve thonë se janë<br />

takuar me nipin apo<br />

mbesën muajin që shkoi,<br />

dhe 85% thonë se kanë<br />

biseduar me një nip apo<br />

mbesë gjatë asaj periudhe.<br />

Më shumë se 7 nga<br />

10 persona (72%) thonë<br />

se ata kanë ngrënë drekë<br />

apo darkë së bashku me<br />

një nip apo mbesë, dhe një<br />

numër i barabartë ka<br />

blerë një dhuratë gjatë<br />

asaj kohe.<br />

“Gjyshërit amerikanë e<br />

marrin seriozisht statusin<br />

e tyre si të tillë”, shpjegon<br />

Gretchen Straw, asistente<br />

drejtore kërkimesh e<br />

Grupit Kërkimor të<br />

AARP. “Lidhja që ata<br />

kanë me nipërit është një<br />

kënaqësi për ta”.<br />

“Ndoshta konstantimi më<br />

interesant në këtë studim<br />

është shkalla në të cilën<br />

brezat janë të lidhur me<br />

njëri tjetrin”, vëren studimi,<br />

pavarësisht nga<br />

“jeta shumë e zënë e (dhe)<br />

shoqërisë sonë të<br />

lëvizshme”.<br />

31% e të rriturve në<br />

Shtetet e Bashkuara,<br />

rreth 60 milion amerikanë,<br />

janë gjyshër. AARP konstatoi<br />

se 11% gjyshërve<br />

mbi moshën 50 vjeçare<br />

kujdesenn herë pas here<br />

për nipërit; 8% kujdesen<br />

çdo ditë dhe, 3% rrisin një<br />

nip/mbesë.<br />

43% e gjyshërve thonë se<br />

është “shumë e lehtë” të<br />

përgatisësh aktivitete me<br />

të cilat mund të kalojnë<br />

kohën nipi/mbesa, dhe<br />

25% të tjerë thonë se<br />

është “disi e lehtë”.<br />

Zbavitja më e preferuar<br />

janë të ngrënët drekë ose<br />

darkë së bashku në<br />

shtëepi apo restorant, të<br />

shikuarit televizor, vizitat<br />

pët të fjetur tek njëri tjetri,<br />

blerja e rrobave dhe<br />

pjesëmarrja në ushtrime<br />

apo sport.<br />

44% e gjyshërve të cilët<br />

nuk kujdesen për nipërit<br />

dhe nuk jetojnë në të<br />

njëjtën shtëpi me nipërit/<br />

mbesat, takohen me njërin<br />

prej tyre çdo javë.<br />

Afërsisht 1/3 e të anketuarve<br />

thonë se shihen<br />

dhe flasin në telefon më<br />

një nip apo mbesë të<br />

paktën 1 herë në javë.<br />

Rolet që luajnë gjyshërit<br />

mund të jenë të ndryshëm<br />

kur ata ndërveprojnë me<br />

një nip/mbesë. Afërsisht<br />

gjysma (49%) ofrohen si<br />

shoqërues apo shokë dhe<br />

më shumë se 1/3 e të<br />

anketuarve thonë se ata<br />

shpesh ofrojnë këshilla,<br />

flasin për historitë e<br />

familjes, apo diskutojnë<br />

mbi aspekte të jetës së<br />

prindërve kur ata ishin<br />

ishin të vegjël. 29% thonë<br />

se ata shpesh flasin për<br />

“kohët e vjetra të mira”.<br />

Në përgjigje të një<br />

pyetjeje mbi vlera të<br />

rëndësishme apo etikën<br />

që duhet trashëguar tek<br />

nipërit, 40% e gjyshërve<br />

përmendën moralin e lartë<br />

dhe ndershmërinë. 21% të<br />

tjerë përmendën “suksesin<br />

apo ambicjen”. 20 %<br />

përcaktuan fenë 14%<br />

përmendën konsideratën<br />

për të tjerët, dhe 10%<br />

thanë se ata i mësonin<br />

nipërit të ishin të përgjegjshëm<br />

dhe të<br />

besueshëm.<br />

Gjyshi mesatar në Shtetet<br />

e Bashkuara ka 5 nipër/<br />

mbesa e stërnipër/stërmbesa.<br />

Faktikisht 1/4 e<br />

gjyshërve kanë stër-nipër/<br />

mbesa.


12<br />

-K o r ç a-<br />

mars <strong>2011</strong><br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

GËZUAR 8 MARSIN!<br />

REDAKSIA<br />

ADRESA:<br />

Botuesi:<br />

Drejtore: Laura Furxhi<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

Rr. „Ismail Qemali“<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

VEHBI FURXHI<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

Art Design:<br />

Aurel Grabocka-Drejtor i ARZH-së Korçë<br />

Prof.asc.dr Bashkim Jahollari-historian<br />

Bardhi Sejdarasi-Tiranë-Ylber Merdani-poet,<br />

Arben Qafzezi-Farmacist, Veteriner<br />

Kristaq Turtulli-shkrimtar-Kanada<br />

-Skënder Demolli-(Athinë)-Mevisa Isallari (Berlin-Gjermani)<br />

Arben Caka-Kolonjë, Mihal Kuteli – Pogradec.<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

L.Furxhi<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

Tel:<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

082242382<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456<br />

Korçë<br />

Pranë „Grand“ Hotel<br />

Karshi Hotel „Regency“<br />

Tel:<br />

082242985<br />

Cel:<br />

0682459546<br />

Shtypshkronja<br />

„Kotti“<br />

Adresa:<br />

Rr. „Jovan Kosturi“<br />

Nr.1<br />

Korçë

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!