Pokaż cały numer - FPN - Farmaceutyczny PrzeglÄ d Naukowy

Farm Przegl Nauk, 2009,8, 27-31
copyright © 2009 Grupa dr. A. R. Kwiecińskiego ISSN 1425-5073
Wpływ wodnego ekstraktu z kłączy Iris dichotoma Pall
na aktywność mitotyczną ocenianą testem allium
Influence of the water extract from rhizome of Iris dichotoma Pall
on the mitotic activity of allium test cells
1
Otgonbaatar U., 1 Purevsuren G., 1 Oyun Z., 1 Narantsetseg G., 1 Khishgee D.,
1
Urjin B., 2 Nowakowska J., 3 Machalska A., 4 Zobel A., 5 Kuraś M., 3 Głowniak K.
1
Institute of Traditional Medicine, Ulaanbaatar-20, 209, Mongolia
2
Uniwersytet Warszawski, Pracownia Mikroskopii Elektronowej
3
Akademia Medyczna w Lublinie, Katedra i Zakład Farmakognozji
z Pracownią Roślin Leczniczych
4
Trent University, Peterborough, Ontario, K9J 7B8 Canada
5
Uniwersytet Warszawski, Zakład Ekotoksykologii
Streszczenie
W pracy przebadano wpływ wodnego ekstraktu z kłączy
Iris doichotoma Pall. na merystemy wierzchołkowe
korzeni, strukturę euchromatyny jąder interfazowych
i chromosomów mitotycznych oraz aktywność podziałową
komórek Testu Allium. Stwierdzono, że pod wpływem
inkubacji w wysokich stężeniach ekstraktu, zarówno chromatyna
jąder interfazowych jak i chromosomy podziałowe
ulegały kondensacji, pogrubieniu i skróceniu. Procent
dzielących się komórek ulegał początkowo redukcji
a później całkowitemu zahamowaniu.
Małe stężenia ekstraktów powodowały despiralizację
chromatyny. Wzrastał procent dzielących się komórek.
Mamy tu, zatem dwojakie działanie ekstraktów z kłączy
Iris i można przypuszczać, że badany ekstrakt może mieć
istotne znaczenie zarówno w zapobieganiu jak i leczeniu
chorób nowotworowych związanych z modyfikacją indeksu
mitotycznego i fazowego.
Summary
A water extract from rootstock of Iris dichotoma Pall. was
used to investigate its effect on meristem cells of the root
tips of the Allium Test. The structure of chromatin of the
interphase nuclei was changed as compared to the control.
The highest concentrations (16 and 8 mg/mL) caused
condensation of chromatin. Dividing cells contained
chromosomes shortened and thickened, but no chromosomal
aberrations were visible. There was a decrease in the
number of mitoses, and already after 24 hours total inhibition.
The lowest concentrations caused despiralisation of
chromatin, and the percentage of mitoses increased; thus
a dual mechanism of reaction was found, which could be
used for both stimulation and inhibition of mitoses, dependent
on concentration.
Key words: Iris dichotoma, extract from rhizome, change
structure of chromatin, condensed and contracted chromosomes,
modification of mitotic and phase index.
Słowa kluczowe: Iris dichotoma, ekstrakty z kłączy,
zmiana struktury chromatyny, kondensacja i kontrakcja
chromosomów, modyfikacja indeksu mitotycznego i fazowego.
Wstęp
Żyjemy w dobie niezwykłego progresu chorób cywilizacyjnych
(otyłość, cukrzyca, choroby nowotworowe, choroby
serca i układu krążenia), wobec których w większości
bezradna jest medycyna akademicka (konwencjonalna).
W związku z tym obserwujemy bardzo dynamiczny rozwój
fitochemii, pociągający za sobą, duże zainteresowanie
lekami pochodzenia roślinnego i duże zapotrzebowanie na
surowce roślinne o dużej zawartości poszukiwanych substancji.
Szczególnie cennymi są tu rośliny odznaczające się
właściwościami przeciwnowotworowymi. W większości są
to rośliny egzotyczne pochodzące ze strefy klimatu tropikalnego,
gdzie nadzwyczajnych właściwości leczniczych
nabywają dzięki specyficznym warunkom glebowym i klimatycznym.
Szczególne właściwości przypisuje się roślinom
południowo-amerykańskim i śródziemnomorskim. Nie
stanowi to jednak bezwzględnej reguły, bowiem na każdym
kontynencie i nieomal w każdym zakątku naszego globu,
znane są różnorodne leki roślinne używane powszechnie
w ludowym lecznictwie. Do takich należy również, rosnący
w ostrym klimacie pustynnym Mongolii Iris dichotoma Pall.
Należy on do rodzaju Iridaceae i zawiera różne biologicznie
czynne substancje, takie jak: kumaryny, saponiny, chinony [1],
iridoidy [2], flawony i izoflawony [3] i inne, dzięki którym od
lat używany jest w medycynie ludowej tego kraju (Ryc. 1).
27