Pokaż caÅy numer - FPN - Farmaceutyczny PrzeglÄ d Naukowy
Pokaż caÅy numer - FPN - Farmaceutyczny PrzeglÄ d Naukowy
Pokaż caÅy numer - FPN - Farmaceutyczny PrzeglÄ d Naukowy
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Farm Przegl Nauk, 2009,8<br />
5a<br />
5b<br />
Ryc. 5. Zdjęcia przedstawiające zmiany, jakie zaszły w przeciągu 72 godzin<br />
w hodowli komórek linii T24 (ryc. 5a) oraz 24 godzin hodowli komórek linii A549<br />
(ryc. 5b) po stymulacji doksycykliną. Na zdjęciach z hodowli po traktowaniu<br />
doksycykliną w stężeniu 50µM dostrzegalny jest wyraźny efekt cytotoksyczny<br />
(potwierdzony testem MTT). W przypadku pozostałych stężeń widać wyraźną<br />
zależność stopnia zarastania wolnej powierzchni naczynia hodowlanego od<br />
stężenia modulatora. W trakcie prowadzonego badania zaobserwowano brak<br />
całkowitego zarastania powierzchni przez komórki linii A549, a po 24 godzinach<br />
obumieranie hodowanych komórek tworzących zbyt gęste skupiska.<br />
nie optymalnych stężeń oraz czasu ekspozycji komórek na<br />
badane tetracykliny, a także na opisanie ogólnego wpływu<br />
badanych modulatorów na proliferację i apoptozę komórek<br />
nowotworowych linii raka płuc i raka pęcherza. Szczególnie<br />
wysoki efekt cytotoksyczny w stosunku do badanych linii<br />
nowotworowych wykazywała doksycyklina, co znajduje<br />
potwierdzenie w danych literaturowych [14, 15, 16].<br />
Przedstawione wyniki w części dotyczącej wpływu doksycykliny<br />
na ekspresję genu MMP-9 dla linii T24 znalazły<br />
odzwierciedlenie w badaniach prowadzonych przez Hanemaaijer<br />
i wsp. na komórkach śródbłonka (HUVEC) oraz<br />
fibroblastach izolowanych z torebki stawowej [17]. Z kolei<br />
inne badania dotyczące ekspresji mRNA MMP-2 i MMP-9<br />
w tętniaku aorty brzusznej wykazał trzykrotne obniżenie<br />
ekspresji MMP-2 i czterokrotne obniżenie ekspresji MMP-9<br />
w ścianie aorty po zastosowaniu doksycykliny [18]. Analogię<br />
w stosunku do prowadzonych badań znaleziono również<br />
w analizie wpływu doksycykliny na komórki czerniaka<br />
linii B16, w których wykazano obniżenie ekspresji genów<br />
MMP-2 i MMP-9 po zastosowaniu tego modulatora aktywności<br />
w porównaniu z kontrolą. Łączyło się to z zahamowaniem<br />
wzrostu guza o 35,63% [15]. Inne badania<br />
pokazały, że doksycyklina w farmakologicznie<br />
dostępnych, nietoksycznych dawkach hamuje<br />
syntezę mRNA, produkcję i aktywację MMP-9<br />
stymulowaną przez TGF-β w komórkach nabłonka<br />
rogówki [19]. Wyniki te korespondują<br />
z badaniami przeprowadzonymi przez szereg<br />
ośrodków dotyczących wpływu doksycykliny<br />
i jej modyfikowanych analogów na aktywność<br />
MMP-2 i MMP-9 z zastosowaniem różnych linii<br />
komórkowych [15, 16, 19, 20]. Wpływ pozostałych<br />
tetracyklin (oksytetracyklina, tetracyklina<br />
i limecyklina) nie jest praktycznie opisywany<br />
w literaturze w kontekście nowotworów.<br />
Głównym problemem badawczym w przedstawionej<br />
pracy stanowiła analiza wpływu badanych<br />
modulatorów ekspresji MMP na inwazyjność<br />
komórek nowotworowych. Zjawisko<br />
inwazyjności warunkują przede wszystkim takie<br />
cechy, jak potencjał metastatyczny i proangiogenny<br />
guzów pierwotnych. Są one wynikiem<br />
aktywacji szlaków molekularnych uczestniczących<br />
w procesie pokonywania bariery błony<br />
podstawnej oraz śródbłonka sąsiadujących naczyń<br />
krwionośnych przez komórki nowotworowe,<br />
a z drugiej strony zwiększenia ekspresji białek<br />
powierzchniowych związanych z adhezją, co<br />
zapewnia komórkom nowotworu zagnieżdżenie<br />
w nowym miejscu organizmu i utworzenie guza<br />
wtórnego [21]. Niedostateczna siła oddziaływania<br />
komórek nowotworu z otaczającym środowiskiem<br />
zewnętrznym nie tylko uniemożliwia<br />
rozwój powstającego przerzutu, ale także śmierć<br />
komórek nowotworowych na drodze opisanej<br />
jako anoikis, czyli zależnej od adhezji. Uzyskane<br />
wyniki wskazują przede wszystkim na inhibitorowy<br />
wpływ tetracyklin w procesach migracji<br />
komórek nowotworowych linii A549 i T24.<br />
natomiast w przypadku analizy adhezji komórek<br />
do białek macierzy pozakomórkowej (matrigel)<br />
wpływ tetracyklin nie jest jednoznaczny – wykazano zarówno<br />
hamowanie, jak i stymulację adhezji. Wykazano, iż<br />
wpływ tetracyklin na opisane procesy związany był z wyciszeniem<br />
ekspresji metaloproteaz MMP-2 i MMP-9 (zarówno<br />
na poziomie mRNA, jak i białka). Należy podkreślić, iż<br />
w badaniach przeanalizowano wpływ badanych tetracyklin<br />
na ekspresję najczęściej opisywanych w literaturze metaloproteaz<br />
– żelatynazy A i B - o najszerzej opisanym związku<br />
z rozwojem nowotworów złośliwych. Jednak badane modulatory<br />
z grupy tetracyklin wpływają także na ekspresję<br />
i/lub aktywność również wielu innych enzymów z tej grupy,<br />
co podkreślono we wstępie. Badane efekty wyciszenia ekspresji<br />
MMPs są więc z pewnością sumarycznym efektem<br />
wpływu tetracyklin na wiele różnych metaloproteaz.<br />
Otrzymane wyniki potwierdzają doniesienia innych autorów.<br />
Chetty i wsp. wykazali, że genowo-specyficzne wyciszenie<br />
ekspresji MMP-2 za pomocą RNAi powoduje obniżenie<br />
migracji komórek raka płuc A549 przez matrigel oraz<br />
angiogenezy in vitro, a in vivo (u myszy) obniżenie tempa<br />
przerzutowania [22]. Wpływ doksycykliny na różne aspek-<br />
22
Change language