29.11.2014 Views

Pokaż cały numer - FPN - Farmaceutyczny Przegląd Naukowy

Pokaż cały numer - FPN - Farmaceutyczny Przegląd Naukowy

Pokaż cały numer - FPN - Farmaceutyczny Przegląd Naukowy

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Farm Przegl Nauk, 2009,8<br />

Wykaz skrótów: DPBS (Dulbecco’s phosphate buffered<br />

saline) – sól fizjologiczna buforowana fosforanami,<br />

EGF (epidermal growth factor) – naskórkowy czynnik<br />

wzrostu, FBS (fetal bovine serum) – bydlęca surowica<br />

płodowa, MMP (matrix metalloproteinases) – metaloproteazy<br />

macierzy pozakomórkowej, MTT - bromek<br />

3-(4,5-dimetylotiazol-2-ilo)-2,5-difenylotetrazoliowy,<br />

RNAi (RNA interference) – interferencja RNA, TIMP (tissue<br />

inhibitors of matrix metalloproteinases) – tkankowe<br />

inhibitory metaloproteaz macierzy pozakomórkowej.<br />

Wstęp<br />

Badania nad białkami z grupy metaloproteaz macierzy<br />

pozakomórkowej (MMPs – matrix metalloproteinases) prowadzone<br />

są od ponad dwudziestu lat. Na ich podstawie wykazano,<br />

iż podstawowa funkcja tych enzymów, jaką jest proteolityczna<br />

degradacja i przebudowa białek macierzy zewnątrzkomórkowej,<br />

wpływa zarówno na przebieg procesów fizjologicznych,<br />

takich jak gojenie ran, przebudowa i wzrost kości,<br />

apoptoza, jak i zjawisk patologicznych, z których szczególnie<br />

ważnym jest proces nowotworzenia. Udział MMP w rozwoju<br />

nowotworu jest szczególnie ważny, gdyż uczestniczą one we<br />

wszystkich jego etapach począwszy od wzrostu guza pierwotnego,<br />

angiogenezy, poprzez etap związany z przerwaniem<br />

integralności bariery błony podstawnej, naciekaniem okolicznych<br />

tkanek i przerzutowaniem – mechanizmy związane z inwazyjnością<br />

komórek nowotworowych - aż po rozwój guzów<br />

wtórnych [1, 2, 3]. Równocześnie prowadzone są badania<br />

dotyczące inhibitorów MMP, mające na celu wprowadzenie<br />

ich do lecznictwa w terapii chorób nowotworowych. Istotą<br />

działania terapeutycznego inhibitorów MMP ma być zahamowanie<br />

funkcji enzymatycznej docelowych metaloproteaz,<br />

a w rezultacie zahamowanie rozwoju nowotworów [4, 5, 6].<br />

Ekspresję i aktywność MMP reguluje wiele czynników<br />

o charakterze endogennym, jak też coraz liczniej opisywane<br />

czynniki zewnętrzne [7]. Badania nad inhibitorami MMP<br />

o zastosowaniu terapeutycznym dotyczą małocząsteczkowych<br />

związków niebiałkowych, w tym bifosfonianów i tetracyklin,<br />

naturalnych inhibitorów o budowie peptydowej<br />

(np. TIMP – tissue inhibitors of matrix metalloproteinases),<br />

jak też prób wykorzystania metod terapii genowej (np. interferencyjnego<br />

RNA – RNAi, czy też aptamerów). Ponieważ<br />

prowadzone do tej pory próby wprowadzenia do lecznictwa<br />

leków z grupy białkowych, niebiałkowych inhibitorów oraz<br />

bifosfonianów zakończyły się niepowodzeniem, głównie<br />

z powodu poważnych działań niepożądanych występujących<br />

po zastosowaniu tych preparatów, w ostatnich latach<br />

szczególną uwagę skupiono na tetracyklinach, zarówno<br />

naturalnych, jak i ich półsyntetycznych pochodnych [8, 9].<br />

Podstawową zaletą tej grupy leków jest szerokie spektrum<br />

działania inhibitorowego - odpowiadają za hamowanie aktywności<br />

zarówno kolagenaz, jak i żelatynaz – oraz działanie<br />

na poziomie zarówno ekspresji genów, jak i aktywacji<br />

latentnych form MMPs. Istotną cechą tej grupy modulatorów<br />

jest też wysoka biodostępność po podaniu doustnym<br />

(wchłaniają się z przewodu pokarmowego w około 80%)<br />

oraz dobra penetracja tkanek - tetracykliny przenikają przez<br />

barierę krew-mózg, przez łożysko, do dróg oddechowych,<br />

moczowo-płciowych, wątroby, a nawet zębów i kości [10].<br />

Z uwagi na wielokierunkowy udział MMP w procesach<br />

nowotworzenia istnieje konieczność dokładnej charakterystyki<br />

mechanizmów ich roli w wyżej wymienionych procesach.<br />

Celem badań przedstawionych w pracy była analiza<br />

udziału metaloproteaz macierzy pozakomórkowej w inwazyjności<br />

i progresji nowotworów w modelu in vitro. W tym<br />

celu zaprojektowano schemat badań służących ocenie wpływu<br />

wybranych modulatorów z grupy tetracyklin, hamujących<br />

aktywność metaloproteaz macierzy pozakomórkowej,<br />

na efekty fenotypowe związane z inwazyjnością komórek<br />

nowotworowych niedrobnokomórkowego raka płuc (linia<br />

A549) i raka pęcherza (linia T24).<br />

Materiał i metody<br />

Warunki hodowli in vitro<br />

Badania przeprowadzono na hodowlach in vitro ludzkich<br />

linii nowotworowych A549 (ATCC: CCL-185) oraz T24<br />

(ATCC: HTB-4) wywodzących się odpowiednio z raka płuc<br />

oraz raka pęcherza. Hodowle prowadzone były w standardowych<br />

warunkach (37°C, 5% wysycenie atmosfery CO 2<br />

),<br />

w pożywce hodowlanej RPMI-1640 (PAA) z dodatkiem<br />

10% bydlęcej surowicy płodowej (FBS) (PAA) oraz gentamycyny<br />

(2 μg/ml) (PAA), w inkubatorze Hera-Cell (Heraeus).<br />

Monitoring prowadzonych hodowli (liczba komórek<br />

żywych i martwych, morfologia komórek) prowadzono metodą<br />

mikroskopii świetlnej z użyciem 0,4% roztworu błękitu<br />

trypanu w soli fizjologicznej (Sigma-Aldrich) w komorze<br />

hemocytometrycznej Neubauera przy użyciu mikroskopu<br />

odwróconego Axiovert 40CFL (Zeiss).<br />

Warunki traktowania hodowli komórkowych badanymi modulatorami<br />

ekspresji żelatynaz<br />

Komórki nowotworowe w prowadzonych hodowlach in<br />

vitro poddawano działaniu wybranych modulatorów ekspresji<br />

MMP z grupy tetracyklin: hyklatu doksycykliny (Sigma-<br />

Aldrich), chlorowodorku oksytetracykliny (Sigma-Aldrich),<br />

chlorowodorku tetracykliny (Polfa Tarchomin) i limecykliny<br />

(Galderma). Odpowiednią liczbę komórek wysiewano na płytki<br />

hodowlane 96-dołkowe lub 24-dołkowe i inkubowano przez<br />

noc. Następnego dnia usuwano pożywkę, przepłukiwano płytki<br />

2-krotnie roztworem Dulbecco PBS (DPBS), po czym dodawano<br />

świeżo przygotowaną pożywkę bez surowicy zawierającą<br />

odpowiednie stężenia badanych modulatorów. Zastosowano<br />

następujące stężenia badanych tetracyklin w kolejnych procedurach<br />

badawczych: testy MTT - 200µM, 100µM, 50µM,<br />

25µM, 12,5µM, 6µM, 3µM; zymografia, RT-PCR - 50µM,<br />

12,5µM, 3µM; badanie adhezji komórek do matriżelu, wound<br />

healing assay - 50µM, 25µM, 12,5µM, 6µM, 3µM. Czas traktowania<br />

hodowli w teście cytotoksyczności (MTT) wynosił 6h,<br />

12h i 24h; dla pozostałych badań - 24 godziny. Wyniki badań<br />

odnoszono do odpowiednich hodowli kontrolnych prowadzonych<br />

w identycznych warunkach jak hodowle badane, jednak<br />

bez dodatku żadnego z badanych modulatorów.<br />

Badanie cytotoksyczności testem MTT<br />

Liczbę żywych komórek w badanych hodowlach oceniano<br />

za pomocą testu cytotoksyczności MTT (Sigma-Aldrich).<br />

Komórki badanych linii wysiewano na płytki hodowlane 96-<br />

dołkowe (20 tys. kom./dołek). Po przeprowadzeniu inkubacji<br />

18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!