You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
11 -Korça-<br />
Ç’duhet të bëni për të pasur një mëlçi të<br />
shëndetshme<br />
-Ndiqni një dietë të ulët në<br />
proteina dhe të lartë në perime<br />
të freskëta për të minimizuar<br />
stresin mbi mëlçi.Gjithashtu<br />
hani vakte të vogla e të<br />
shpeshta gjatë gjithë ditës dhe<br />
shmangni ushqime të tilla si<br />
sheqerna të rafinuar,alkolin<br />
dhe kafeinën,të cilat shkaktojnë<br />
stres në mëlçi dhe sigurohuni<br />
të pini sa më shumë<br />
ujë të filtruar.Pija e ujit të freskët<br />
me lëng limoni çdo mëngjes<br />
dhe mbrëmje,e pasuar<br />
nga një lëng perimesh është<br />
gjithashtu e rekomanduar për<br />
të ndihmuar funksionin e<br />
mëlçisë.Zgjedhja e ushqimeve<br />
të mira është e domosdoshme.<br />
-Qelizat e mëlçisë janë të rigjenerueshme<br />
dhe për rigjenerimin<br />
e tyre ndihmojnë shumë<br />
bimë prej të cilave:Qumështi i<br />
gjëmbit të gomarit dhe jamballi.Po<br />
kështu,Tumeric i kombinuar<br />
me qumështin e gjembit<br />
të gomarit ka treguar se ndihmon<br />
në zbutjen simptomave të<br />
hepatitit B,hurma indiane,<br />
rradhiqet,karrota,çaji jeshil,<br />
xhenxhenfili,yellow dock,<br />
përdoren gjithashtu në kurimin<br />
e hepatitit viral.Terapia me<br />
lëngje:Kombinimet e mëposhtme<br />
të lëngjeve mund të jenë<br />
të dobishme:Panxhar,karrota<br />
dhe lëngu i barit të grurit;ose<br />
hudhër,rodhe,li dhe stafidhe e<br />
zezë.Dhe më efektivja:Lëng<br />
limoni + mjaltë blete natyral +<br />
vaj ulliri.<br />
(vijon nga fq 10)<br />
kutisë së kitarës.Topthi i<br />
shtrembër njëzet e dy dollarësh,bëri<br />
një rrotullim të<br />
shkurtër dhe ra brenda në kuti<br />
me zhurmë të shurdhër,<br />
acaruese.Vanesa e vështronte<br />
e ngazëllyer.Ajo klithi dhe<br />
rrahu pëllëmbët e eksituar.<br />
Mashkulli i huaj tërhoqi ish<br />
gruan e tij me forcë pranë vetes<br />
dhe me buzët e trasha puthi<br />
me zhurmë qafën e bardhë<br />
dhe të derdhur të saj.Roberti<br />
lëvizi kokën mënjanë iu bë sikur<br />
e qëlluan me shuplakë në<br />
fytyrë dhe tuneli u bë më i zi<br />
nga çish.E qeshura e tyre e<br />
acaronte. Roberti vazhdonte<br />
ti binte kitarës,megjithëse<br />
krahët i ndjente të mpira.Vanesa<br />
së bashku me të dashurin<br />
e saj të zënë dorë për dore,duke<br />
u zgërdhirë dhe hedhur<br />
vështrim qesëndisësh<br />
drejt tij hynë në derën e hapur<br />
të vagonit të trenit.Dyert u<br />
mbyllën me zhurmë.Era e<br />
fortë e trenit përcëlloi,fytyrën<br />
e tij.Ata mbështetën ballët në<br />
xhamin e trashë, nuk i a ndanë<br />
shikimin tallës derisa treni<br />
humbi në gojën e errët të tunelit.Robertit<br />
i thau gjuhën<br />
shija e hidhet e urrejtjes.Sytë<br />
i përvëlonin,i bëhej sikur tavani<br />
i stacionit të trenit<br />
pikonte lot të verdhë.Dikur<br />
do të kishte pranuar,falur Vanesën<br />
po të kthehej,por tashmë<br />
jo,kurrë.E urrente.Ajo e<br />
nëpërkëmbi,pështyu mbi të në<br />
mënyrën më të poshtër.Ai<br />
ndjehej i fyer,i rrahur i shpartalluar.Për<br />
të mos e lëshuar<br />
veten vazhdonte ti binte kitarës<br />
sy shtrënguar.Roberti<br />
qëndroi një moment,koka i<br />
buçiste,lëshoi krahët,i dhembte<br />
i gjithë trupi,i kish rënë<br />
çmendurisht kitarës.Hapi sytë<br />
ngadalë.Një metër larg tij,<br />
sypërlotur qëndronte një burrë<br />
plak me flokë të bardhë,të gjatë,të<br />
shpupurishur,gjithë zhele.<br />
Fshinte lotët me tufën e flokëve.Roberti<br />
pa e bërë të gjatë<br />
u përkul,mori topthin e shtrembër<br />
njëzet e dy dollarësh,të<br />
dhënë poshtërsisht dhe ia<br />
zgjati lypsarit.‘Merre,’i tha.<br />
Lypsari plak hodhi një hap<br />
prapa dhe vështroi përreth i frikësuar.‘Ju<br />
lutem,zotëri,dëgjoi<br />
Roberti zërin e hollë të lypsarit,<br />
i cili më pas vazhdoi,’unë duhet<br />
tu jap diçka.Muzika juaj më<br />
rrëqethi.Roberti luajti kryet me<br />
nervozizëm dhe foli me zë të<br />
lodhur:‘Mere o njeri i mirë,<br />
ndryshe do ta flak në hale.<br />
’Lypsari plak ngriti supet i hutuar,shtriu<br />
me kujdes kartmonedhën,vështroi<br />
i habitur drejt<br />
Robertit,e palosi me kujdes,e<br />
futi me nxitim në xhep.‘Ia hodha<br />
ditës së sotme,’foli me zë<br />
të lartë dhe u largua.Robertit<br />
gjithçka i dukej banale,e pështirë.Pushimi<br />
nga puna ishte<br />
rrënimi i tij.Arsyeja ishte e<br />
thjeshtë, shkurtimi i vendit të<br />
punës,në kushtet e krizës ekonomike...Roberti<br />
kish filluar ti<br />
urrente femrat.Të gjitha shqetësimet<br />
i erdhën prej tyre.<br />
Gjoja seks i dobët,ato në realitet<br />
janë tmerri, vendimmarrëset,shkatërrueset<br />
dhe diktatoret<br />
e kohës moderne,të shekullit<br />
njëzet e një...Hëm,ja dhe<br />
tani kjo femër statujë,në dukje<br />
e brishtë.Lëkurë delikate,me<br />
fytyrë të verdhë,me shikim të<br />
perënduar,si pikturat e ikonave<br />
të mesjetës.Ajo po ja rrëmbente<br />
të gjitha monedhat e kalimtarëve.Vështroi<br />
kutinë e tij<br />
vetën disa monedha një dollarësh,e<br />
pastaj disa njëzet e pesë<br />
cent,dhjetë cent.Gjithë-gjithë,<br />
ndoshta tetë,maksimumi dhjetë<br />
dollarë.Turp.Ai vështroi<br />
nga kutia e femrës,plot,mes<br />
tyre kishte edhe pesë dollarësh.<br />
Bukuria e zbehtë si me<br />
magnet u rrëmbente udhëtarëve<br />
monedhat prej xhepave.<br />
Ai i binte kitarës i shpërqendruar,po<br />
tërbohej nga inati.I<br />
dhembnin krahët.Kalimtarët<br />
e shumtë i ngjanin si hije,silueta<br />
të zbehta,që lëviznin kokë<br />
pingulthi mbi pllakat e ndyra<br />
të stacionit.Truri i tij po bëhej<br />
i plogët,por nuk donte të ishte<br />
kitarë boshe pa tela,akorde<br />
dhe tinguj.Dikush hodhi fluturimthi<br />
dhjetë dollar kartmonedhë<br />
të palosur si aeroplan.<br />
Dhjetë dollari shkoi dhe ngeci<br />
në buzën e kutisë së violinës,<br />
atë çast në stacion hyri treni<br />
me sillë ere dhe tërsëllëm.<br />
Dhjetë dollari u ngrit përjetë,<br />
bëri hark dhe shkoi dhe ra në<br />
kufirin ndarës midis Skofit<br />
dhe femrës.Roberti e vështroi<br />
me lakmi paranë,por nuk<br />
lëvizi.Ai e mati me sy, kartmonedha<br />
ishte diçka më<br />
afër tij.Femra pa ndërprerë<br />
së rëni violinës,u përkul mbi<br />
gjunjë,me lëvizje të shkathët<br />
kapi me dy gishta dollarin<br />
dhe e hodhi në kutinë e saj.<br />
Gjithë qenia e Robertit ulëriti,<br />
megjithëse ishte i ndërgjegjshëm,dollari<br />
ishte hedhur për<br />
të.Era e trenave ishte me<br />
Robertin,donte të vendoste<br />
në vend padrejtësinë.Dikush<br />
në stolin e tij vendosi një<br />
kafe.Roberti shikoi i topitur<br />
kutinë vishnjë të kafesë,që<br />
lëshonte avull të ngrohtë,gjithë<br />
përtaci ngriti kokën,<br />
vështroi drejt.Në krahun e<br />
majtë dalloi fytyrën e rrudhur,flokët<br />
e bardhë,të gjatë<br />
dhe të palarë të lypsarit plak.<br />
Ai po buzëqeshte duke nxjerrë<br />
në pah dhembët e verdhë<br />
dhe të krimbur.Ata ishin<br />
bërë miq dhe shpesh herë<br />
këmbenin ndonjë bisedë ose<br />
kafe së bashku.‘Kafe e<br />
ngrohtë,kafe e mirë,’i’a bëri<br />
Irvini,lypsari plak,fërkoi duart<br />
e ashpra i gëzuar dhe<br />
qeshi lehtë.‘Kafe e ngrohtë<br />
kafe e mirë,’ përsëriti Roberti<br />
pa e pasur mendjen aty.Irvini<br />
vështroi i menduar kutinë e<br />
pasuksesshme në të holla të<br />
kitarës së mikut,hodhi nxitimthi<br />
sytë nga kutia e<br />
violinës së fqinjës,e cila po<br />
rëndohej nga dollarët.Me<br />
tufën e flokëve të bardhë<br />
fshiu ballin e vogël të ngushtë<br />
dhe të rrudhosur, përshëndeti<br />
me dorë si ushtarakët e<br />
vjetër dhe u largua.Robertit<br />
i dukej sikur fluksi i udhëtarëve<br />
ishte bërë më i shpeshtë,të<br />
cilët dyndeshin nga të<br />
gjitha hyrjet e stacionit ‘Mulliri<br />
i Jorkut,’ duke u përtypur,<br />
lexuar ,biseduar në telefon,<br />
sharë grindur,bërtitur, mbartur<br />
gjithashtu ankthin e kapjes<br />
së trenave dhe largimit<br />
të nxituar.Ndërsa trenat vinin<br />
vrullshëm gjithë erë dhe<br />
zhurmë,nguteshin të zhdukeshin<br />
si zvarranikë të mëdhenj<br />
në barkun e tokës.Stacioni ‘<br />
I Mullirit të Jorkut’ ishte bërë<br />
i dashur për Robertin,por sot<br />
ndjehej i vrarë,i lënë mënjanë<br />
në harresë.Udhëtarët e<br />
shumtë,trenat e shpejtë,erërat<br />
e forta linin ftohtësirë,<br />
zhurmë, rrëmet dhe koprraci<br />
tek ai.Roberti vështroi me<br />
bisht të syrit kafen e paprekur<br />
që qëndronte në stolin e<br />
vogël portativ.Në stacione<br />
trenash me korrente dhe<br />
erëra të forta kafeja ftohet<br />
shumë shpejt.Ai mbështeti<br />
kasën e kitarës mbi gju,u<br />
zgjat me kujdes,mori kutinë<br />
Këshilla mjekësore<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
1234567890123456789012345678901212345678901234<br />
Hipertensioni është i lidhur me gjumin<br />
-Sipas studimeve të fundit, cilësia e gjumit, ashtu si<br />
dhe sasia e tij, mund të ndikojnë në presionin arterial,<br />
pra, të favorizojnë hipertensionin arterial. (HTA) Po<br />
sipas studimit, 30-40% e atyre të vuajnë nga tensioni<br />
i lartë janë të prekur nga apneja e gjumit (ndalimi disa<br />
sekondësh i frymëmarrjes në gjumë). Gjatë çdo<br />
apneje, përqëndrimi i oksigjenit në gjak ulet dhe truri<br />
reagon duke shtuar presionin arterial. Personat që<br />
vuajnë nga HTA, duhet t’i thonë doktorit nëse<br />
gërhasin, nëse ndihen të lodhur që sapo ngrihen nga<br />
gjumi dhe nëse ndjehen të lodhur gjatë ditës, apo u<br />
rreh shpejt zemra…Edhe sikur të mos vuani nga<br />
HTA, por keni një tension më të lartë se shifrat13/8,<br />
këshillohet të merrni masa nëse ankoheni nga<br />
probleme të gjumit.<br />
Problemet me stomakun<br />
E kanë përdorur egjiptianët<br />
e vjetër dhe romakët, të cilët<br />
ushtarin më të mirë e kishin<br />
shpërblyer me një pije të bërë<br />
nga pelini,duke besuar<br />
se në atë mënyrë ata do të<br />
ruanin shëndetin e tyre.<br />
Pelini ka një shije të hidhur,<br />
e vogël kartoni me kafe.Pëllëmba<br />
e dorës ndjeu pakës<br />
ngrohtësinë nëpërmjet kartonit.Ai<br />
hapi një dritare të vogël<br />
në kapak dhe rrufiti me ngadalë<br />
kafen e zezë.Lëngu i zi<br />
ishte shumë pranë ftohjes,megjithatë<br />
pihej.Në këto momente<br />
kafeja e Irvinit zemërbardhë<br />
vlente shumë,ai ndjehej<br />
i hidhëruar krejtësisht.I<br />
mbetej gjithsej një orë derisa<br />
të vinte Julio portugezi me një<br />
veshkë.Dielli i ngrohtë duket<br />
që në mëngjes.Ai nuk pa diell<br />
të ngrohtë,i a bllokoi,ia bëri<br />
eklips qysh në fillim femra e<br />
zbehtë si hënë.Ndjente etje të<br />
padurueshme,ngriti kafen dhe<br />
piu sy mbyllur një gllënjkë të<br />
madhe.Piu një tjetër gllënjkë,<br />
një tjetër,i dukej sikur do mbytej.Trenat<br />
dhe njerëzit lëvrinin<br />
përreth,por Robertit nuk i bënte<br />
asgjë përshtypje.Për herë<br />
të parë mbas shumë muajsh<br />
la trurin të bëhej kitarë pa tela,<br />
pa nota,pa tinguj,kasë boshe.<br />
Në djall të shkonte gjithçka,<br />
kafeja edhe pse pak e ftohtë<br />
po derdhej lirshëm në gjoksin<br />
e tij,si rrëkesë uji në tokë të<br />
thatë.Robertit i u duk sikur dëgjoi<br />
zhurmë në kutinë e kitarës<br />
së tij.Sytë nuk i hapi,vazhdonte<br />
ta surbte kafen sy mbyllur.<br />
Mbase ndonjë fëmijë arrakat<br />
kishte rrëmbyer ato pak dollarë<br />
që gjendeshin në kuti.Le ti<br />
merrte.Truri bosh dhe kutia e<br />
zbrazët janë gjërat më perfektë<br />
në botë.Zhurma u përsërit<br />
dhe i ngjanë si rrëkëllima monedha<br />
që derdheshin si ujëvarë.Ai<br />
hapi rrëmbimthi sytë.<br />
Shumë pranë fytyrës së tij<br />
dalloi flokët gështenjë të çelur<br />
të femrës,fqinjës.Roberti tërhoqi<br />
kokën prapa,fytyrë hëna<br />
po zbrazte kutinë e vet me dollarë<br />
në kutinë e tij.Mos ishte<br />
po ka efekt shumë shërues.<br />
Kjo bimë rritet deri në 1.2 m<br />
gjatësi.E karakterizon shija<br />
aromatike dhe e hidhur. Përbërësit<br />
e tij shërues rrjedhin<br />
prej vajit eterik që përbëhet<br />
prej 50 substancave të ndryshme.Çfarë<br />
shëron?Pelini<br />
është ilaç i shkëlqyer natyror,<br />
që pastron gjakun dhe forcon<br />
stomakun.Përdoret kundër<br />
sëmundjeve të stomakut,<br />
tretjes së dobët të ushqimit,<br />
mundimit,mungesës së oreksit,sëmundjeve<br />
të mëlçisë,<br />
veshkave,verdhëzës, sëmundjeve<br />
të ujit… etj.Përbërësit<br />
shërues të kësaj bime ndikojnë<br />
edhe në punën e organizmit<br />
në përgjithësi,duke shëruar<br />
edhe burimin e shumë sëmundjeve.Rregullon<br />
dhe balancon<br />
funksionin e organeve<br />
që shkaktojnë çrregullime të<br />
korrik <strong>2011</strong><br />
ndonjë e lajthitur e mjerë!Aty<br />
kishte njëqind,ndoshta e më<br />
shumë dollarë.‘Ou,ou,ou, zonjë<br />
çfarë bëni,’ i a bëri Roberti<br />
dhe u ngrit vrulltas në këmbë,<br />
kafeja ui derdh në këpucë.‘Po<br />
ju jap dollarë, nuk i doni?’foli<br />
gruaja me zë të hollë,të lodhur.Roberti<br />
nuk mundi të<br />
kthente përgjigje.Kush nuk i<br />
donte dollarët.Sytë e tyre u<br />
kryqëzuan.Sytë e saj ishin të<br />
kaltër,të çelur,të zbehtë,të<br />
trishtuar.Flokët e saj nuk ishin<br />
gështenjë,por në të verdhë<br />
vjeshtore,të ndezur.Ai lëpiu<br />
buzët e thara.Nuk kuptonte<br />
asgjë.‘Zonjë,ju nuk i doni dollarët?‘e<br />
pyeti më në fund Roberti<br />
me zë të përgjëruar.<br />
Gishtërinjtë e tij u drodhën,u<br />
hapën,u mbyllën,lëvizën<br />
instinktivisht drejt kutisë së tij<br />
të mbushur me dollarë.Ai<br />
donte të përkëdhelte ato dollarë,që<br />
tashmë ishin të tij.Ti<br />
ndjente,sa të dashura dhe të<br />
pazëvendësueshme që janë<br />
paratë,bota është e mjerë pa<br />
to...‘I dua,sigurisht që i dua,’<br />
foli gruaja me zë të hollë,të<br />
ulët,të dredhur.Ajo shkundi<br />
kutinë bosh dhe vendosi violinën<br />
në të.Vazhdoi:‘Dollarët<br />
për mua nuk vlejnë,nesër do<br />
shtrohem në spital,mjekët dyshojnë<br />
për kancer.Këtu ka<br />
akustikë të mrekullueshme,<br />
doja të ndjeja së afërmi muzikën<br />
dhe njerëzit.Ja,po marr<br />
dhjetë dollarë të ble lule dhe<br />
ti vë tek komodina pranë<br />
shtratit.Më pëlqejnë shumë<br />
lulet,sidomos tulipanet.’Robertit<br />
i u përvëluan gishtërinjtë,<br />
i tërhoqi me vrull,sikur monedhat<br />
metalike ishin te flakëruara...<br />
TORONTO<br />
shkurt <strong>2011</strong><br />
ndryshme siç janë pengesat<br />
psikike,mbipesha etj.Të gjitha<br />
këto shkaktohen nga puna<br />
jo e rregullt e mëlçisë,lukthit.<br />
Receta të vërtetuara.Për<br />
oreks më të mirë:në 2dl ujë<br />
të zier vendosni gjysëm luge<br />
me gjethe të thara me pelin.<br />
Lereni të qëndrojë rreth 10<br />
sek,e më pas vazhdoni ta pini.Një<br />
çaj si ky ka ngjyrë të<br />
ndritur,nuk është aq i hidhur<br />
dhe duhet konsumuar gjatë<br />
gjithë ditës nga pak.
Change language