Intervistë exluzive me; z. Marjan Sebaj-Sopi - Famulliabinqes.com
Intervistë exluzive me; z. Marjan Sebaj-Sopi - Famulliabinqes.com Intervistë exluzive me; z. Marjan Sebaj-Sopi - Famulliabinqes.com
Vilson Marku; Keni botuar libra shumë të dobishëm për literaturën shqiptare, për historiografinë tonë, në përgjithësi për popullin dhe shumë përkthime e shkrime tjera? Si arritet këtë gjë në një vend me kushte jo edhe aq të favorshme? Marjan Sebaj-Sopi; Unë e ceka edhe më lartë, pra, duke parë se çka bëri e bënë populli për mua, në një mënyrë dëshirova e dëshiroj këtë të mirë, këtë përkrahje e mbështetje t’ia kthej me diçka. Meqë nuk kam mundësi tjetër e vetmja mundësi më mbeti që popullit tim të dashur dhe shumë bujar t’ia kthej sadopak të mirat me shkrime e botime të mia. Në një mënyrë përmes shkrimeve ti falenderohem. Pikërisht për atë edhe kurrë nuk kam marrë as cent nga botimet e mia. Librin e parë “Flijimi Ngadhnjyes” /Shoqata HEKAS “Nikë Prela”-Ferizaj, 2006/ e botova me mjetet e mia financiare, librin “Migrimi plagë shumëshekullore” / Shoqata Rinore “Imzot Mark Sopi” – Binçë, 2010/ e shkrova dhe ia dhash dhuratë famullisë të cilën e botoi Shoqata Rinore. Pastaj u mora edhe me përkthime, përktheva librat të Dr. don Lush Gjergjit; “Zëri i heshtjes” /botoi Kuvendi françeskan Gjakovë-1997/, “Jeta, shërbimi, dashuria” /Kuvendi françeskan-2001/ dhe “Dashuria nuk dashurohet” /Shoqata HEKAS “Nikë Prela”-Ferizaj, 2006/ me të cilat jam marrë një kohë e që janë shumë libra të mirë meditativ e të përshpirtshëm /, i bëra si shërbim dhe shpërblim popullit që ti ket këto vepra në gjuhën shqipe. Pastaj botova librin e autorit kroat Stjepan Balloban; “Krishterimi, Kisha dhe politika” /Misioni Katolik në Kroaci, Zagreb-Prishtinë, 2001/ poashtu këtë vepër e bëra si dhuratë për misionin Katolik Shqiptar në Zagreb, ishte dhuratë pak para zgjedhjeve të para të lira në Kosovën e lirë. Një libër ndihmesë për jetën poliltike meqë kemi pshtjellime të shumta e kritika se a duhet Kisha të mirret apo jo me jetën politike, kështuqë thash le të shohin populli dhe politikajt tanë se ku jemi dhe kush duhet të jemi. Më vonë si dhurat përktheva edhe librin “Jeta e Shën Gjon Pagëzuesit /J.Gullemin/- Shoqata HEKAS “Nikë Prela”-Ferizaj, 2006 / këtë vepër ia dhurova birit të famullisë sonë don Lush Sopi i cili aso kohe shërbente në famullinë e Zllokuqanit të Klinës e Kisha e së cilës është e kushtuar pikërisht këtij shenjti dhe pajtori të kësaj famullie. Tani janë duke u botuar në Shqipëri edhe përkthimet e qarkoreve si përmbledhje /ad usum internum/ e “Bijave të Dashurisë Hyjnore”, qarkoret e Nënës Franciskë Lechner me titull; “Mbi të gjitha është dashuria” dhe “Rrugës së Nënë Franciskë”. Poashtu kam edhe disa vepra tjera të dobishme në dorëshkrim, mund të ceki këtu “Kuizin Biblik” me 777 pyetje e përgjegje si dhe lojëra enigma të ndryshme në te. Pres që së shpejti të botohet, këtë vepër ia kam dorëzuar ipeshkëvisë, dhe disa vepra tjera që besoj se do e shohin dritën së shpejti, si psh në dorëshkrim e kam librin përkthim të don Lush Gjergjit “Të mëdhenjtë e shekullit XX” etj… Po, kam gjetur kohë të jam edhe bashkëpunorë shumvjeçar i disa revistave tona siç janë “Shpresa” /Prishtinë/ ku vite me radh kam patur rubrikën time dhe kam shkruar mbi jetën dhe veprën e kompozitorve botëror, shpresoj se edhe këto shkrime do botohen si një përmbledhje, pastaj herë pas here publikoj në revistën “Drita” dhe isha bashkëpuntor i kohë pas kohshme i revistës ad usum internum të famullisë së Bistazhinit “Rrezja”, pastaj të “Bashkësia e jonë”/ Gjakovë/, bashkëpuntorë i një reviste kroate me emër “Zvonik” /”Këmbana”-Suboticë/ ku kam patur poashtu rubrikën time dhe kam shkruar mbi “Krishterimi ndër shqiptar” , bashkëpuntorë i revistës tonë të dashur të famullisë “Shën Antoni i Padovës” /ad usum indernum/ etj. Si arrij gjithë këtë? Po, unë gjithnjë them; nëse njeriu gjenë 100 mënyra e arsyra për të mos punuar apo vepruar, në anën tjetër egzistojnë 200 apo me mijëra arsyera tjera që të shtyjnë të punosh e fatmirësisht te unë ka fituar e mbizotëron kjo e dyta, për shumë arsyra që ceka edhe më lartë. I madhi don Lush Gjergji thot; “Nëse nuk punon ti, atëherë në ty punon dikush tjerë! Në shkrime gjithsesi e gjej vetjen time. Them se nuk ndiej uri për bukë, por më besoni nëse një kohë të shkurtër largohem nga shkrimet ndiej uri e etje për lexim e shkrim, këto plotësojnë jetën time. Pastaj, kur shoh se njerëzit me ëndje lexojnë kjo më shtynë e më jep edhe më tepër kurajo të jap nga vetje ime pjesën më të mirë të mundshme. Por, mos të harrojmë se çdo njeri duhet të ketë rregull në jetë, të ket disciplinë. Ta rregulloj kohën e tij, kohë e cila është shumë e vlefshme dhe e cila nëse nuk shfrytëzohet për të mirë e sa duhet, atëherë ajo të ik, shkon e nuk kthehet më. Nuk është e vërtetë kur dëgjoj njerëz që thojnë se nuk kanë kohë! Nuk e pëlqej këtë, njeriu nëse dëshiron gjenë kohë për të gjithë edhe për punë edhe për shoqëri edhe për aktivitete tjera të lira si shetitje etj…Vetëm duhet discilinë dhe koordinim. Edhe në rrethin ku jetoj, kam përkrahje të madhe nga njerëzit tanë edhe pse ata janë në një numër të vogël.
Por, gëzoj respekt dhe nderë edhe në mesin e popullit Gjerman, ky popull din të nderoj punën, din të shpërblej dhe të jetë mirënjohës pamvarësisht se në cilën gjuhë shkruan e ku kontribuon. Është popull shumë human, popull puntorë dhe falenderoj dhe lus Zotin për ta. Mua mu kanë gjindë e më gjindën shumë duke filluar nga fqinjët e më pas intstitucionet të cilat më kanë mundësuar kushte të mira jetësore. Sa i përket pyetjës suaj rreth kushteve dhe rrethanave në të cilat punova në Kosovë padyshim se ishin dhe janë të vështira për krijues të fardo lëmie apo fushe, nuk po e fajsoj shtetin nga i cili nuk kam marrë askurrë asgjë, ndoshta edhe nuk kanë mundësi për të më ndihmuar rreth botimeve të mia. Është e vërtetë se edhe interesi për libër ka humbë pak në shoqërinë tonë që ndoshta është e natyrshme kur shohim se me farë probleme të shumta është ende duke u ballafaquar, por shpresojmë që t’ia dalim së bashku duke punuar e ndriçuar të kaluarën, duke punuar tash për një të ardhme më të mirë, ndritur e të lumtur për ne dhe gjeneratat e ardhshme tonat. Vilson Marku; Në librin e juaj të botuar një vit më parë /2010/ me titull; “Migrimi plagë shumëshekullore” në mënyrë të shkëlqyer paraqitni dhe rrahni tema rreth një plage të rënd e ky është emigrimi i popullit tonë gjatë shekujve në pika të shkurtëra e në veçanti emigrimin dhe migrimin e famullisë sonë në detaje dhe me emëra e mbiemëra të çdo familje që gjindet në diasporë, është kjo një punë dhe vepër që nuk paguhet. Na thuani se çfarë ndjeni juve lidhje me këtë problem që po e bartim si popull dhe bashkësi e jonë? Marjan Sebaj-Sopi; Çdo migracion /shpërngulje e dëtyrueshme/ është i dhimbshëm sepse ai bëhet në kushte e rrethana të caktuara dhe të vështira. Populli shqiptar ka një fat të keq çka i përket migrimit, sepse kjo dukuri neve po na përcjell si popull me shekuj, që nga koha e mesjetës e deri në ditët e sotme. Por, përveq rrethanave në të cilat ishim /përsekutime të ndryshme, kërcnime, rreziqe dhe luftëra/ edhe globalizmi dhe industrializimi e bënë të vetën. Njerëzit dëshirojnë të jetojnë një jetë më të mirë dhe dinjitetshme, gjithnjë në kërkim të kushteve më të mira nëse atë nuk e kanë në vendin e tyre. Sot bota është bërë e vogël, një kopshtë dhe sado që migrimi është i dhimbshëm sepse nuk është lehtë të braktisësh vendlindjen, të afërmit e të dashurit me të cilët je rritur etj…mëkati edhe më i madh do të ishte që ata cilët janë jashtë atdheut të lihen e të harrohen nga vendlindja. Ne e dimë se diaspora askurrë nuk e ka harruar vendlindjen, kësaj gjithmonë i ka dal në ndihmë e zot në rrethana të ndyshme e me ndihma të llojllojshme. Për atë një komunikim sa më i afërt mes vendlindjes dhe diasporës do jetë më se i nevojshëm dhe dobishëm për shoqërinë, për popullin tonë. Sot kemi mundësinë e komunikimit reciprok sepse këtë na mundësojnë mjetet e informimit, teknologjia e re dhe gjithnjë e më e avansuar, kështuqë do ishte dëmë i madh mos të shfrytëzohen këto të mira e për të mirë të përbashkët. Jemi popull i lashtë me një kulturë e traditë të lashtë e të mirë dhe me vlera të larta. Pse mos të jemi edhe popull i madh numërikisht. Pse të mos jemi sa më të bashkuar, kur e dimë se bashkimi bënë fuqinë. Mjaft kemi patur përqarje e ndarje, është koha e bashkimit dhe përparimit. Mua më ka ra si i ri të dal jashtë vendlindjes dhe më besoni se edhe balta e vendlindjes të duket më e emël se mjalti i shtetit në të cilin jeton mërgata e jonë. Të mundohemi ju në vendlindje dhe ne këtu, në veçanti klasa apo shtresa intelektuale /që kemi mjaft të tillë edhe në diasporë/ ti koordinojmë veprimet dhe në çdo mënyrë ta ruajmë diasporën nga asimilimi, të ruajmë brezat e ri të cilët gjithë e më tepër shkollohen e arsimohen në univerzistete e fakultete të ndyshme, të shfrytëzojmë diturinë e tyre për të mirën e vendit tonë të cilit po e përsërisë ia kemi borxh. Sa më gëzon puna e juaj në famulli rrethë afërisë së diasporës, keni organizuar këshille anë e mbarë botës ku kemi mërgatën tonë, me ta keni takime e komunikime të shpeshta, më pas për ta çdo vit organizoni një ditë takimi, ku çmellemi të gjithë së bashku përmes këngës, valleve e programeve tjera kulturo artistike. Më besoni se kjo e gjitha ofron rinin, fëmijtë e lindur në diasporë, mesiguri këtë e keni vërejtur edhe juve gjatë pushimeve, shihni sa njeri vjen tani në Kosovë?! Dhe më tepër më gëzon fakti që të rinjët /ata të lindur këtu/ me gëzim presin pushimin dhe ditën kur do shkojnë në Kosovë. Mua më brengosë vetëm një gjë; ndoshta familjet tona duhet më tepër ti kushtojnë kujdes edukimit dhe arsimimit të fëmijve tanë në gjuhë amtare. Të dërgojnë fëmijtë e tyre në kurse e orët të ndryshme plotësusese /kuptohet aty ku egziston mundësia/ në gjuhën shqipe etj. Sepse me ruajtjen dhe kultivimin e gjuhës, kulturës, traditës do ruhemi nga asimilimi i cili na kërxnohet për çdo ditë meqë jetojmë në
- Page 1 and 2: JETA PA DASHURI DHE FLIJIM NUK KA K
- Page 3 and 4: duhet të punohet, t’iu mundësoj
- Page 5: dhe atë kohë gjindeshit në Gjerm
- Page 9: të ftuar në shumë vende për ta
Vilson Marku; Keni botuar libra shumë të dobishëm për literaturën shqiptare, për<br />
historiografinë tonë, në përgjithësi për popullin dhe shumë përkthi<strong>me</strong> e shkri<strong>me</strong> tjera? Si arritet<br />
këtë gjë në një vend <strong>me</strong> kushte jo edhe aq të favorsh<strong>me</strong>?<br />
<strong>Marjan</strong> <strong>Sebaj</strong>-<strong>Sopi</strong>; Unë e ceka edhe më lartë, pra, duke parë se çka bëri e bënë populli për<br />
mua, në një mënyrë dëshirova e dëshiroj këtë të mirë, këtë përkrahje e mbështetje t’ia kthej<br />
<strong>me</strong> diçka. Meqë nuk kam mundësi tjetër e vetmja mundësi më mbeti që popullit tim të dashur<br />
dhe shumë bujar t’ia kthej sadopak të mirat <strong>me</strong> shkri<strong>me</strong> e boti<strong>me</strong> të mia. Në një mënyrë<br />
për<strong>me</strong>s shkri<strong>me</strong>ve ti falenderohem. Pikërisht për atë edhe kurrë nuk kam marrë as cent nga<br />
boti<strong>me</strong>t e mia. Librin e parë “Flijimi Ngadhnjyes” /Shoqata HEKAS “Nikë Prela”-Ferizaj, 2006/<br />
e botova <strong>me</strong> mjetet e mia financiare, librin “Migrimi plagë shumëshekullore” / Shoqata<br />
Rinore “Imzot Mark <strong>Sopi</strong>” – Binçë, 2010/ e shkrova dhe ia dhash dhuratë famullisë të cilën e<br />
botoi Shoqata Rinore. Pastaj u mora edhe <strong>me</strong> përkthi<strong>me</strong>, përktheva librat të Dr. don Lush<br />
Gjergjit; “Zëri i heshtjes” /botoi Kuvendi françeskan Gjakovë-1997/, “Jeta, shërbimi,<br />
dashuria” /Kuvendi françeskan-2001/ dhe “Dashuria nuk dashurohet” /Shoqata HEKAS<br />
“Nikë Prela”-Ferizaj, 2006/ <strong>me</strong> të cilat jam marrë një kohë e që janë shumë libra të mirë<br />
<strong>me</strong>ditativ e të përshpirtshëm /, i bëra si shërbim dhe shpërblim popullit që ti ket këto vepra në<br />
gjuhën shqipe. Pastaj botova librin e autorit kroat Stjepan Balloban; “Krishterimi, Kisha dhe<br />
politika” /Misioni Katolik në Kroaci, Zagreb-Prishtinë, 2001/ poashtu këtë vepër e bëra si<br />
dhuratë për misionin Katolik Shqiptar në Zagreb, ishte dhuratë pak para zgjedhjeve të para të<br />
lira në Kosovën e lirë. Një libër ndih<strong>me</strong>së për jetën poliltike <strong>me</strong>që kemi pshtjelli<strong>me</strong> të shumta e<br />
kritika se a duhet Kisha të mirret apo jo <strong>me</strong> jetën politike, kështuqë thash le të shohin populli<br />
dhe politikajt tanë se ku jemi dhe kush duhet të jemi. Më vonë si dhurat përktheva edhe librin<br />
“Jeta e Shën Gjon Pagëzuesit /J.Gullemin/- Shoqata HEKAS “Nikë Prela”-Ferizaj, 2006 / këtë<br />
vepër ia dhurova birit të famullisë sonë don Lush <strong>Sopi</strong> i cili aso kohe shërbente në famullinë e<br />
Zllokuqanit të Klinës e Kisha e së cilës është e kushtuar pikërisht këtij shenjti dhe pajtori të<br />
kësaj famullie. Tani janë duke u botuar në Shqipëri edhe përkthi<strong>me</strong>t e qarkoreve si përmbledhje<br />
/ad usum internum/ e “Bijave të Dashurisë Hyjnore”, qarkoret e Nënës Franciskë Lechner <strong>me</strong><br />
titull; “Mbi të gjitha është dashuria” dhe “Rrugës së Nënë Franciskë”. Poashtu kam edhe<br />
disa vepra tjera të dobish<strong>me</strong> në dorëshkrim, mund të ceki këtu “Kuizin Biblik” <strong>me</strong> 777 pyetje<br />
e përgjegje si dhe lojëra enigma të ndrysh<strong>me</strong> në te. Pres që së shpejti të botohet, këtë vepër ia<br />
kam dorëzuar ipeshkëvisë, dhe disa vepra tjera që besoj se do e shohin dritën së shpejti, si psh<br />
në dorëshkrim e kam librin përkthim të don Lush Gjergjit “Të mëdhenjtë e shekullit XX”<br />
etj…<br />
Po, kam gjetur kohë të jam edhe bashkëpunorë shumvjeçar i disa revistave tona siç janë<br />
“Shpresa” /Prishtinë/ ku vite <strong>me</strong> radh kam patur rubrikën ti<strong>me</strong> dhe kam shkruar mbi jetën dhe<br />
veprën e kompozitorve botëror, shpresoj se edhe këto shkri<strong>me</strong> do botohen si një përmbledhje,<br />
pastaj herë pas here publikoj në revistën “Drita” dhe isha bashkëpuntor i kohë pas kohsh<strong>me</strong> i<br />
revistës ad usum internum të famullisë së Bistazhinit “Rrezja”, pastaj të “Bashkësia e jonë”/<br />
Gjakovë/, bashkëpuntorë i një reviste kroate <strong>me</strong> emër “Zvonik” /”Këmbana”-Suboticë/ ku kam<br />
patur poashtu rubrikën ti<strong>me</strong> dhe kam shkruar mbi “Krishterimi ndër shqiptar” ,<br />
bashkëpuntorë i revistës tonë të dashur të famullisë “Shën Antoni i Padovës” /ad usum<br />
indernum/ etj.<br />
Si arrij gjithë këtë? Po, unë gjithnjë them; nëse njeriu gjenë 100 mënyra e arsyra për të mos<br />
punuar apo vepruar, në anën tjetër egzistojnë 200 apo <strong>me</strong> mijëra arsyera tjera që të shtyjnë të<br />
punosh e fatmirësisht te unë ka fituar e mbizotëron kjo e dyta, për shumë arsyra që ceka edhe<br />
më lartë. I madhi don Lush Gjergji thot; “Nëse nuk punon ti, atëherë në ty punon dikush tjerë!<br />
Në shkri<strong>me</strong> gjithsesi e gjej vetjen ti<strong>me</strong>. Them se nuk ndiej uri për bukë, por më besoni nëse një<br />
kohë të shkurtër largohem nga shkri<strong>me</strong>t ndiej uri e etje për lexim e shkrim, këto plotësojnë<br />
jetën ti<strong>me</strong>. Pastaj, kur shoh se njerëzit <strong>me</strong> ëndje lexojnë kjo më shtynë e më jep edhe më tepër<br />
kurajo të jap nga vetje i<strong>me</strong> pjesën më të mirë të mundsh<strong>me</strong>. Por, mos të harrojmë se çdo njeri<br />
duhet të ketë rregull në jetë, të ket disciplinë. Ta rregulloj kohën e tij, kohë e cila është shumë<br />
e vlefsh<strong>me</strong> dhe e cila nëse nuk shfrytëzohet për të mirë e sa duhet, atëherë ajo të ik, shkon e<br />
nuk kthehet më. Nuk është e vërtetë kur dëgjoj njerëz që thojnë se nuk kanë kohë! Nuk e<br />
pëlqej këtë, njeriu nëse dëshiron gjenë kohë për të gjithë edhe për punë edhe për shoqëri edhe<br />
për aktivitete tjera të lira si shetitje etj…Vetëm duhet discilinë dhe koordinim. Edhe në rrethin<br />
ku jetoj, kam përkrahje të madhe nga njerëzit tanë edhe pse ata janë në një numër të vogël.
Change language