You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2 -Korça- mars <strong>2012</strong><br />
Himni i FLAMURIT u “CELEBRUA” zyrtarisht<br />
Asdreni<br />
-Bie borë, bie borë…<br />
-Është një ditë fund shkurti.<br />
-Bardhësia e akullt si një pelerinë gjigande ka mbuluar gjithçka në këtë dimër të ashpër, të acartë, që<br />
nuk ishte parë, prej shumë e shumë vitesh. Makina me zinxhirët e rrotave dërmon nën peshën e saj dhe<br />
të hekurit në mënyrë të pamëshirshme shtresën e trashë të akullit të kristaltë. Nga xhamat e makinës<br />
shoh nën qiellin gri një tufë pëllumbash, që çajnë me krahët e tyre në mënyrë stoike ajrin që i pret si me<br />
thikë me të ftohtin e tij të hidhur. Disa trumcakë hidhen pupthi sa nga një pemë në tjetrën të uritur, duke<br />
cicëruar me zë të mekur, zbresin poshtë, sa shohin ndonjë vuratë tokë të pambuluar nga dëbora, për të<br />
gjetur ushqimin e tyre në këtë acar të pamëshirshëm.<br />
-Ja dhe Drenova, me tradita, histori, këngë dashurie dhe manat të cilat duken si umbrella të mëdhaja, të<br />
bardha, ngarkuar me dëborën e rëndë, të ftohtë… Në krah të majtë shkolla 9-vjeçare, më tutje mes<br />
dëborës, në qendër të fshatit, në krah të djathtë ngrihej si një “orakull” busti i poetit të “Hymnit të<br />
Flamurit”, Alek Stavre Drenova (Asdreni) dhe mua më ushtuan në veshë si kushtrim vargjet dhe<br />
marshi muzikor…-Shoferi Ladi, sikur të më kish kuptuar ndaloi makinën dhe unë dola e qëndrova para<br />
“Asdrenit” në respekt të tij si i ngurosur, sa në subkoshiencë mbaroi himni, që kish hipnotizuar të gjithë<br />
qënien time, duke përpëlitur buzët…<br />
-Hyra në lokalin më të afërt dhe u ula në një tavolinë afër<br />
oxhakut që flakëronte nga kërcunjtë e dushkut, që digjeshin<br />
me furi, në këtë ditë dimri të acartë fund shkurti.<br />
-Porosita një gotë raki mani, që kamarieri e solli në çast dhe<br />
ma vuri përpara. Lëngu brenda gotës kishte ngjyrë të gjelbër<br />
të hapur, e cila vinte nga gjethja e manit, që mjeshtërit e<br />
nxjerrjes së rakisë ja hidhnin mbas distilimit, duke e bërë<br />
rakinë e manit një nga rakitë e veçanta, më cilësore dhe më të<br />
dëshiruarën në Ballkan, por jo vetëm në të. Sipër lëngut jeshil<br />
në gotë kish një shirit sumbullash që tregonte se rakia ishte<br />
mbi 21 gradë. Ngrita gotën, e kapërdiva një gllënjkë, e cila u<br />
rrukullis vrullshëm në gurmaz dhe më nxehu si me magji trupin<br />
e ftohtë, pastaj hapa çantën, nxorra bllokun e fillova të<br />
shkruaj i përhumbur, duke ngacmuar kujtesën, nga ato dijeni<br />
që kisha akumuluar në vite, për jetën, veprimtarinë patriotike<br />
dhe poezitë e bukura të mjeshtrit të madh të vargut.<br />
Aleks Stavre Drenova, këtij biri të këtij fshati, që nuk e<br />
harroi kurrë vendlindjen, që malli e meraku për Atdheun ja<br />
përvëlonte shpirtin e tij e bëri të shtegëtojë kur ishte në<br />
Rumani, siç bëjnë dallëndyshet, disa herë, e të marrë rrugën e<br />
gjatë për të ardhur në Shqipëri – Korçë – Drenovë…<br />
* * *<br />
-Aleks Stavre Drenova, i njohur me pseudonimin Asdreni,<br />
lindi në Drenovë më 11 prill 1872. I jati Stavri Thimiu<br />
ishte nga fshati Stratobërdë, i cili u martua me një çupë nga<br />
Drenova, që quhej Prashqevi. Nga kjo martesë lindën tre<br />
djem, Aleksi ishte më i vogli. Gjendja e vështirë<br />
ekonomike i detyroi të dy djemtë e mëdhenj të Stavrit<br />
të emigronin në Rumani dhe të vendoseshin në<br />
kryeqytetin e tij, në Bukuresht. I jati, Stavri, e<br />
regjistroi të birin në shkollën fillore të Drenovës, pastaj<br />
Aleksi vazhdoi gjimnazin e Korçës. Djali njomëzak, që në<br />
moshë të njomë ndjen hidhërimin e madh, që kur ishte<br />
në shkollën fillore të fshatit të tij, i vdes e ëma<br />
Prashqevia, duke përjetuar tronditjen e tij të parë<br />
shpirtërore, ndërsa goditjen e dytë “shkatërruese” e<br />
mori kur ishte në gjimnazin e Korçës, mbasi i vdes i<br />
jati, Stavri, duke mbetur kështu jetim.<br />
-Në moshën 13-vjeçare në vitin 1885, largohet nga<br />
Korça, nëpërmjet shumë peripecive emigron në<br />
Himni i FLAMURIT<br />
Varianti i 1908-ës<br />
Rreth flamurit të përbashkuar<br />
Me një dëshir’ e një qëllim,<br />
Të gjith’ atij duk’ iu betuar<br />
Të lidhim besën për shpëtim.<br />
Prej lufte veç ay largohet<br />
Që është lindur<br />
tradhëtor,<br />
Kush është burrë nuk<br />
frikohet,<br />
Po vdes, po vdes si një<br />
dëshmor!<br />
Në dorë armët do t’i<br />
mbajmë<br />
Të mbrojm atdhenë më<br />
çdo kënd,<br />
Të drejtat tona ne s’i<br />
ndajmë;<br />
Këtu armiqtë s’kanë<br />
vënd.<br />
Se Zoti vetë e tha me gojë<br />
Që kombe shuhen përmbi<br />
dhe,<br />
Po Shqipëria do të rrojë;<br />
Për të, për të luftojmë ne!<br />
O flamur, flamur, shenj’ e shenjtë,<br />
Te ty betohemi këtu,<br />
Për Shqipërin’ atdhen’ e shtrenjtë,<br />
Për nder’ edhe lavdimn’ e tu.<br />
Trim, burrë quhet dhe nderohet<br />
Atdheut kush iu bë theror;<br />
Për jet’ ay do të kujtohet<br />
Mi dhet, mi dhet si një shënjtor!<br />
Rumani e vendoset në Bukuresht, ku ishin e dy<br />
vëllezërit e tij më të mëdhenj dhe fillon punë si çirak në<br />
një ëmbëltore.<br />
-Malli për Atdheun bëri që të shtegëtojë nëpërmjet një<br />
rruge të gjatë e të mundimshme në qershor 1889, duke<br />
ndjekur internarin Bukuresht - Kostancë - Stamboll, e<br />
mbërrin në korrik në Korçë, ku më 7 mars 1887 ish<br />
çelur shkolla e parë shqipe, që aq bukur i këndoi<br />
Naimi. Kthehet përsëri nga kish ardhur, e mbërrin në<br />
Kostancë e pastaj në Bukuresht.<br />
-Më 1901 fillon veprimtarinë krijuese, duke<br />
bashkëpunuar me revistën “Albania”, e cila botohej<br />
shqip - fërngjisht fillimisht në Bruksel e pastaj në<br />
Londër, duke lidhur miqësi me drejtorin e kësaj<br />
reviste Faik Konica e duke shkëmbyer<br />
letra me të…<br />
-Poeti vihet në shërbim të Atdheut.<br />
-Kështu ai vjen për herë të dytë në Atdhe.<br />
-Asdreni krijon një miqësi me poetin Lasgush<br />
Poradeci (pseudonim) Llazar Gusho.<br />
-Në vitin 1922 emërohet sekretar i parë në<br />
konsullatën e nderit në Rumani, ku disa herë<br />
pushohet dhe emërohet përsëri?!...<br />
-Më 21 nëntor 1937, niset nga Bukureshti me internarin:<br />
-Varshavë, hyn në kufirin jugosllav e pastaj në Tiranë,<br />
takon Lasgush Poradecin, i cili në vitin 1933 kish<br />
botuar librin me poezi “Vallja e yjeve”. Në albumin<br />
turistik: “Dardha” botuar në Kostancë të Rumanisë<br />
më 1938, në tipografinë “Albania” nën kujdesin e<br />
Mitrush Kutelit gjejmë të botuar dy poezi për<br />
Dardhën, njëra e Asdrenit, e tjetra e Lasgushit.<br />
-Asdreni ka qenë kundër ndërimit të emrit nga<br />
Dardhë në Thanëz.<br />
-Vitet e fundit të jetës së tij i kaloi në mjerim…<br />
-Vdiq në 11 dhjetor 1947, në një spital të<br />
Bukureshtit nga mushkëritë. Vdiq poeti (të njohurit<br />
e tij lexojnë lajmin mbi vdekjen e Asdrenit,<br />
nëpërmjet gazetës rumune “Universal”) duke lënë<br />
testament poezitë e tij, atdhetarizmin, modestinë,<br />
flijimin për të mirën e përgjithshme. Vdiq poeti i<br />
dashurisë, martir i moralit idealist…<br />
* * *
Change language