Shkarko librin si PDF - Media Print
Shkarko librin si PDF - Media Print Shkarko librin si PDF - Media Print
Lediana Bardhi, Anduela Lile INFORMATIKA 9 Për klasën e nëntë të arsimit 9-vjeçar S H T Ë P I A B O T U E S E
- Page 2 and 3: Lediana Bardhi, Ma. Anduela Lile S
- Page 4 and 5: Përmbajtja Hyrje 4 Kapitulli 1. Wo
- Page 6 and 7: Kapitulli 1 Word & Excel 2007 Objek
- Page 8 and 9: Mësimi 1 1 4. Shiriti i shkurtër
- Page 10 and 11: Mësimi 2 1 Krijimi i një modeli n
Lediana Bardhi, Anduela Lile<br />
INFORMATIKA 9<br />
Për klasën e nëntë të ar<strong>si</strong>mit 9-vjeçar<br />
S H T Ë P I A<br />
B O T U E S E
Lediana Bardhi, Ma. Anduela Lile<br />
S H T Ë P I A<br />
B O T U E S E
2
Përmbajtja<br />
Hyrje 4<br />
Kapitulli 1. Word & Excel 2007 5<br />
1. Ri<strong>si</strong>të Offi ce 2007 6<br />
2. Dokumentet model në Word 8<br />
3. ClipArt dhe WordArt 11<br />
4. Tabelat në Excel 14<br />
5. Veprime me tabela 16<br />
Test 18<br />
Kapitulli 2. Programi Microsoft PowerPoint 2007 19<br />
1. Prezantimi me PowerPoint 20<br />
2. Faqja e punës në PowerPoint 22<br />
3. Faqosja dhe zonat e operimit 24<br />
4. Veprime me slide 26<br />
5. Temat dhe aplikimi i tyre 28<br />
6. Listat në PowerPoint 30<br />
7. Objektet dhe formatimi i tyre 32<br />
8. Diagramet SmartArt 34<br />
9. Animacionet 36<br />
10. Shikimi dhe printimi i slide-ve 38<br />
Test 40<br />
Punë praktike 65<br />
1. Krijimi i një labirinti 66<br />
2. Krijimi i një posteri 68<br />
3. Krijimi i një buxheti të thjeshtë 69<br />
4. Punoni me tekst në PowerPoint 72<br />
5. Aplikoni tema dhe elementë të tjerë 74<br />
6. Kërkimi në internet 76<br />
7. Krijimi i një Blogu për shkollën 78<br />
8. Përdorimi i Google Earth 80<br />
9. Përdorimi i e-mailit 82<br />
10.Shtypja (Typing) 84<br />
Kapitulli 3. Internet, web & e-mail 41<br />
1. Prezantimi me Internetin 42<br />
2. Shërbimet dhe përdorimet e Internetit 45<br />
3. Lidhja në internet 48<br />
4. Internet Explorer 51<br />
5. Web dhe web<strong>si</strong>te 54<br />
6. Motorët e kërkimit 56<br />
7. Posta elektronike 58<br />
8. Microsoft Outlook 2007 60<br />
9. Veprime me Outlook 62<br />
Test 64<br />
3
Hyrje<br />
Libri i Informatikës këtë vit ju prezanton me programin PowerPoint 2007, <strong>si</strong> dhe me internetin<br />
dhe shërbimet web dhe email.<br />
PowerPoint është program i paketës Office, që ju ndihmon të krijoni materiale të cilat prezantohen<br />
nëpërmjet një projektori. Ky proces quhet prezantim. Nëpërmjet këtij programi krijoni në ekran<br />
ndërthurje tekstesh me ngjyra, fotografish, ilustrimesh, vizatimesh, tabelash, grafikësh që kalojnë<br />
<strong>si</strong> sekuenca filmash. Ju mund ta plotësoni tekstin duke përdorur efekte të tjera, <strong>si</strong> vizuale ashtu<br />
edhe zanore. PowerPoint ju mundëson printimin e prezantimit tuaj, <strong>si</strong> dhe konvertimin e tij në<br />
video, të cilën mund ta shihni në kompjuter, por edhe ta ngarkoni në internet.<br />
Për të përftuar shërbimet që ju ofron interneti, ju duhet të realizoni një lidhje me të. Kur lidheni në<br />
internet, në fakt ju komunikoni me kompjuterë, pjesë të rrjeteve kompjuterikë lokalë, kombëtarë<br />
apo ndërkombëtarë. Me anë të internetit, përdorue<strong>si</strong>t në të gjithë botën ndajnë informacione dhe<br />
komunikojnë midis tyre. Lidhja e internetit <strong>si</strong>gurohet nëpërmjet kompanive që e mundësojnë<br />
këtë shërbim kundrejt tarifave përkatëse.<br />
Interneti lindi nga Departamenti i Mbrojtjes i SHBA-së <strong>si</strong> një mënyrë për të mbrojtur <strong>si</strong>stemet e<br />
komunikimit të qeverisë. Ky rrjet u krijua <strong>si</strong> një komunikim ndërmjet kontraktuesve, personelit<br />
ushtarak, sektorit të kërkimit nëpër univer<strong>si</strong>tete brenda një projekti të vetëm. Rrjeti vendo<strong>si</strong><br />
në përdorim një set protokollesh standarde për të krijuar një mënyrë sa më efektive për këta<br />
njerëz për të komunikuar dhe ndarë të dhëna. Në 1980-n, rrjeti ishte përhapur aq shumë saqë<br />
Fondacioni Kombëtar i Shkencës mori për<strong>si</strong>për këtë rrjet duke zhvilluar lidhjen e mëtejshme mes<br />
kompjuterëve dhe duke sjellë atë që tashmë të gjithë e njohim: internetin.<br />
Pjesën tjetër të historisë ju e dini apo ndoshta e keni dëgjuar. Interneti është përmirësuar falë<br />
zhvillimit të shërbimeve Gopher dhe World Wide Web. Edhe pse interneti është mbizotërues<br />
nëpërmjet një rrjeti të orientuar kërkimesh, ai nuk rresht së rrituri <strong>si</strong> një burim informacioni,<br />
krijimi dhe tregtie çdo ditë dhe në të gjithë botën.<br />
4
Kapitulli 1<br />
Word & Excel 2007<br />
Objektivat:<br />
• të përvetësojnë dhe eksplorojnë ri<strong>si</strong>të e paketës Office 2007: riboni, tabet dhe grupet e komandave;<br />
• t’i japin një aspekt gjallërues tekstit duke përdorur Clipart dhe Wordart;<br />
• të paraqe<strong>si</strong>n të dhëna në tabelë dhe të kla<strong>si</strong>fikohen ato;<br />
• të krijojnë dokumenta model <strong>si</strong> vertetime, shkresa zyrtare, listpagesa.<br />
Shpjegues termash<br />
• XML - gjuhë që përcakton një sërë rregullash për kodifikimin e dokumentave që të jenë të<br />
lëxueshëm <strong>si</strong> për njeriun ashtu dhe për makinën. Formati XML <strong>si</strong>guron thjeshtë<strong>si</strong>, <strong>si</strong>guri dhe<br />
përdorim të skedarëve në Internet.<br />
• Clipart - kolek<strong>si</strong>on fotosh apo imazhesh të gatshme të vendosur të krijuara në mënyrë elektronike<br />
apo në letër.<br />
• Wordart - tekst me efekte speciale <strong>si</strong> hije, ngjyra, rrotullim, forma të ndryshme.<br />
• Kutia search - kuti që shërben për të kërkuar informacion me anë të një apo disa fjalëve kyçe.<br />
• Piketat e madhë<strong>si</strong>së - forma që shfaqen <strong>si</strong> rrathë apo katrorë të vegjël në kufijtë e objektit dhe<br />
që shërbejnë për të ndryshuar madhë<strong>si</strong>në e tij.<br />
5
KAPITULLI<br />
1<br />
Word & Excel 2007<br />
1. Ri<strong>si</strong>të Office 2007<br />
Microsoft Office 2007 paraqet mënyra të reja efikase për të kryer veprime me skedarë. Ai ka sjellë<br />
ri<strong>si</strong> në paraqitjen grafike dhe thjeshtë<strong>si</strong> në përdorim.<br />
1. Riboni<br />
Microsoft Office 2007 <strong>si</strong>guron një akses të shpejtë tek komandat nëpërmjet ribon-it, i cili ka<br />
zëvendësuar shiritin e menyve dhe atë të komandave (toolbar) në ver<strong>si</strong>onet paraardhëse. Qëllimi i<br />
ribonit është t’i mbajë të dukshme komandat në plan të parë, ndërkohë që në ver<strong>si</strong>onet paraardhëse<br />
ato ishin të fshehura pas menyve dhe një pjesë e tyre shfaqej në shiritin e komandave.<br />
1<br />
2<br />
3 4<br />
5<br />
1. Tab-et e komandave shfaqen “by default” kur hapni një program Microsoft Office. Ju mund të<br />
klikoni mbi një tab për të parë komandat e vlefshme që ndodhen në të.<br />
2. Tab-et kontekst shfaqen kur keni një detyrë të caktuar për të realizuar. Këto tab-e ju ofrojnë<br />
komanda specifike shtesë vetëm për këtë detyrë.<br />
3. Grupet përmbajnë komanda për një funk<strong>si</strong>on të caktuar, <strong>si</strong> formatim, kopjim etj.<br />
4. Shigjetat e grupeve (dialog box launcher): kur klikoni mbi to, afishohet një kuti dialogu ose një<br />
panel veprimesh. Kutia e dialogut përmbajnë komandat e grupeve përkatëse.<br />
5. Galeritë ofrojnë një set imazhesh në miniaturë. Kur vendosni shënjue<strong>si</strong>n e mau<strong>si</strong>t mbi to, Office<br />
2007 ju ofron një demonstrim të drejtpërdrejtë të efektit të tyre mbi tekstin apo objektet.<br />
2. Butoni Microsoft Office<br />
Butoni Microsoft Office, i vendosur në qoshen e majtë, lart, të dritares së programit, ka zëvendësuar<br />
menynë File, që ishte karakteristike për ver<strong>si</strong>onet e mëparshme të Microsoft Office. Menyja e<br />
butonit Microsoft Office përmban komandat bazë të menaxhimit të skedarëve përfshirë: New (i<br />
ri), Open (hap), Save (ruaj) dhe Close (mbyll). Gjithashtu kjo meny, në panelin e djathtë, në fund<br />
përmban butonin Word/Excel/PowerPoint Options që hap dritaren ku përcaktohen parametrat<br />
‘default’ të programeve.<br />
3. Shiriti i komandave të shpejta<br />
Shiriti i komandave të shpejta <strong>si</strong>guron akses të shpejtë te komandat që përdoren më shpesh. “By<br />
default” shfaqen butonat Save, Undo, Redo/Repeat, por ju mund të shtoni dhe të hiqni komanda<br />
<strong>si</strong>pas kërkesave tuaja. Për shembull ju mund të shtoni butonin Quick <strong>Print</strong>.<br />
Word & Excel 2007<br />
Ri<strong>si</strong>të Offi ce 2007<br />
6
Më<strong>si</strong>mi<br />
1<br />
1<br />
4. Shiriti i shkurtër<br />
Shiriti i shkurtër (mini toolbar) shfaqet automatikisht kur selektoni një tekst dhe përmban komandat<br />
bazë të formatimit të tekstit. Nëse nuk doni që shiriti i shkurtër të shfaqet gjatë selektimit, ndiqni<br />
hapat e mëposhtëm:<br />
1. Klikoni butonin Office dhe më pas<br />
klikoni butonin Word Options,<br />
i cili ndodhet<br />
në fund të menysë.<br />
2. Në dritaren e dialogut që hapet, në<br />
panelin djathtë, hiqni selektimin<br />
e kutizës në të majtë të op<strong>si</strong>onit<br />
‘Show Mini Toolbar on selection’<br />
dhe më pas të shtypni OK në fund<br />
të dritares.<br />
5. Temat<br />
Një temë është një set elementesh të unifikuar dizajni që ju mund të aplikoni në një dokument për<br />
t’i dhënë ngjyrë dhe stil. Temat përmirësojnë paraqitjen e dokumentit, duke përdorur ngjyra, fonte<br />
dhe efekte. Për të aplikuar një temë klikoni në tab-in Page Layout në ribon, grupi Themes, butoni<br />
Themes.<br />
6. Live Preview<br />
Ky op<strong>si</strong>on ju mundëson të shikoni ndryshimin në formatim përpara se ta aplikoni. Mjafton që ju të<br />
poziciononi kursorin në një nga op<strong>si</strong>onet e formatimit (fonti, stili, madhë<strong>si</strong>a etj.) dhe dokumenti do<br />
t’ju shfaqet me ndryshimet që dëshironi të bëni.<br />
Word & Excel 2007<br />
Ri<strong>si</strong>të Offi ce 2007<br />
7. Përshtatshmëria XML<br />
Microsoft Office 2007 prezanton një format të ri skedarësh (.docx, .pptx, .xlsx etj.) që bazohen në<br />
gjuhën e programimit XML. Disa nga avantazhet e kësaj gjuhe janë:<br />
• dokumente të <strong>si</strong>gurta: dokumentet që përmbajnë kode të padëshirueshme, viruse etj identifikohen<br />
lehtë dhe mund të bllokohen;<br />
• skedarë të ngjeshur (compact files);<br />
• rikuperim më i mirë i skedarëve të dëmtuar: një skedar mund të hapet, edhe pse është pjesërisht<br />
i dëmtuar.<br />
Diskutoni<br />
1. Cilat janë veçoritë e reja të ndërfaqes së Office 2007?<br />
2. Ku ndodhet dhe çfarë hap butoni Word Options?<br />
3. Listoni të rejat që sjell Office 2007 në formatin e skedarit.<br />
7
KAPITULLI<br />
1<br />
Word & Excel 2007<br />
2. Dokumentet model në Word<br />
Një model (template) është një dokument që shërben <strong>si</strong> bazë për hartimin e dokumentave të tjerë.<br />
Modelet krijohen për dokumente që përdoren shpesh dhe kanë të njëjtin stil paraqitjeje. Shembull<br />
i një modeli është edhe faqja bosh e punës në Word, ku janë të përcaktuara fonti dhe madhë<strong>si</strong>a e<br />
tij, pozicionimi i tekstit, orientimi i fletës etj. Ju mund të krijoni modele për vërtetime, formularë,<br />
shkresa zyrtare etj.<br />
Elementet e një shkrese zyrtare<br />
Shkresat zyrtare janë dokumente të strukturuara. Figura më poshtë paraqet një shkresë zyrtare së<br />
bashku me elementet kryesore të saj.<br />
1<br />
<br />
Rruga:«DervishHekali»,Njw<strong>si</strong>aBashkiakenr.8,Tiranw,Tel:+3554XXXXXX,<br />
email:shkollakuqe@yahoo.com<br />
2<br />
Nr. _________ prot. Tiranë,më 06/ 03/ 2012<br />
2<br />
3<br />
Lënda : Kërkesë për praktikë në lëndën e Informatikës<br />
4<br />
KOMPANIA PËR SHËRBIME DHE PROGRAMIME<br />
TIRANË<br />
5<br />
I nderuar Zotëri,<br />
Arsyeja e shkrimit të kësaj kërkese është mundë<strong>si</strong>a e një stazhi formimi të nxënësve të<br />
klasave të nënta pranë kompanisë tuaj.<br />
Siç mund të jeni në dijeni këta nxënës prej tre vitesh zhvillojnë lëndën e Informatikës.<br />
Meqënëse kompania juaj është e specializuar në analizë problemesh dhe programime, do të<br />
ishte me interes për nxënë<strong>si</strong>t e këtyre klasave të zhvillonin orët e lira të lëndës së<br />
informatikës, pranë kompanisë tuaj.<br />
Gjithashtu do të ishte me interes për këta nxënës njohja e teknologjisë së fundit në<br />
fushën e informatikës, teknologji të cilën ju e përdorni dhe azhornoni vazhdimisht.<br />
Mbetemi në pritje të përgjigjes tuaj.<br />
DREJTORI I SHKOLLES<br />
IGLI STEFANI<br />
6<br />
1. koka e shkresës që përmban të dhënat e institucionit që e harton;<br />
2. numri i protokollit dhe data e hartimit të shkresës; <strong>si</strong>pas traditës protokollare shqiptare, numri<br />
i protokollit shkruhet në anën e majtë, ndërsa data shkruhet në anën e djathtë;<br />
3. lënda e shkresës tregon arsyen e hartimit të saj;<br />
4. emri i personit/institucionit të cilit i drejtohet shkresa zyrtare, që zakonisht shkruhet me<br />
shkronja të mëdha dhe në qendër; adresa e marrë<strong>si</strong>t shkruhet poshtë emrit dhe mund të jetë e<br />
theksuar me germa italike;<br />
5. trupi i shkresës;<br />
6. nënshkrue<strong>si</strong> është zakonisht titullari i institucionit; emri i tij shkruhet me shkronja të mëdha<br />
në anën e djathtë.<br />
Word & Excel 2007<br />
Dokumentet model në Word<br />
8
Më<strong>si</strong>mi<br />
2<br />
1<br />
Krijimi i një modeli në Word<br />
Bazuar në elementet e shkresës ju mund të krijoni një model për një shkresë zyrtare duke përcaktuar<br />
fontet, madhë<strong>si</strong>në e shkrimit, elementet e formatimit të tekstit dhe paragrafit etj.<br />
Aktivitet 1: Krijimi i një modeli<br />
1. Klikoni në butonin Microsoft Office dhe zgjidhni op<strong>si</strong>onin New.<br />
2. Në panelin e afishuar, ana e djathtë, klikoni dy herë Blank Dokument.<br />
3. Krijoni modelin tuaj duke bërë modifikimet e duhura, <strong>si</strong>: shtimi i tekstit, ndryshimi i<br />
formatimit, vendosja e ndonjë imazhi apo objekti etj.<br />
4. Klikoni në butonin Microsoft<br />
Office dhe vendoseni mau<strong>si</strong>n mbi<br />
op<strong>si</strong>onin Save As. Në anën e djathtë<br />
të menysë afishohen formatet në të<br />
cilat mund ta ruani modelin tuaj.<br />
5. Klikoni Word Template. Hapet<br />
dritarja e dialogut Save As. Vini re<br />
llojin e dokumentit të afi shuar në fushën<br />
Save As Type.<br />
6. Zgjidhni folder–in. Në anën e<br />
majtë të dritares, në fillim, afishohet<br />
folder–i Microsoft Word me nënfolder–in Template. Ky është vendi ku Word ruan modelet.<br />
Zgjidhni këtë folder për të ruajtur modelin tuaj.<br />
7. Vendosni emrin e modelit të ri, “Shkresa zyrtare”, dhe klikoni Save.<br />
Word & Excel 2007<br />
Dokumentet model në Word<br />
Aktivitet 2: Hapja e modelit dhe krijimi i dokumentit<br />
1. Hapni modelin e krijuar.<br />
• Klikoni butonin Office dhe zgjidhni<br />
New.<br />
• Në panelin e afishuar, në anën e majtë<br />
klikoni My templates.<br />
• Shfaqet dritarja e dialogut New. Në<br />
anën e majtë afishohet modeli Blank<br />
document dhe modelet e krijuara nga<br />
ju.<br />
• Klikoni modelin “Shkresa zyrtare”.<br />
• Në anën e djathtë të dritares, në zonën<br />
‘Create new’, klikoni op<strong>si</strong>onin Document.<br />
• Klikoni butonin OK.<br />
2. Shkruani tekstin e paraqitur në fig. 1.<br />
3. Ruani dokumentin duke zgjedhur emrin dhe folder-in.<br />
9
Lediana Bardhi, Anduela Lile<br />
ISBN: 978-9928-08-060-8<br />
9 789928 080608<br />
S H T Ë P I A<br />
B O T U E S E<br />
Çmimi 145 lekë