Shkarko librin si PDF - Media Print

Shkarko librin si PDF - Media Print Shkarko librin si PDF - Media Print

mediaprint.al
from mediaprint.al More from this publisher

Lediana Bardhi, Anduela Lile<br />

INFORMATIKA 9<br />

Për klasën e nëntë të ar<strong>si</strong>mit 9-vjeçar<br />

S H T Ë P I A<br />

B O T U E S E


Lediana Bardhi, Ma. Anduela Lile<br />

S H T Ë P I A<br />

B O T U E S E


2


Përmbajtja<br />

Hyrje 4<br />

Kapitulli 1. Word & Excel 2007 5<br />

1. Ri<strong>si</strong>të Offi ce 2007 6<br />

2. Dokumentet model në Word 8<br />

3. ClipArt dhe WordArt 11<br />

4. Tabelat në Excel 14<br />

5. Veprime me tabela 16<br />

Test 18<br />

Kapitulli 2. Programi Microsoft PowerPoint 2007 19<br />

1. Prezantimi me PowerPoint 20<br />

2. Faqja e punës në PowerPoint 22<br />

3. Faqosja dhe zonat e operimit 24<br />

4. Veprime me slide 26<br />

5. Temat dhe aplikimi i tyre 28<br />

6. Listat në PowerPoint 30<br />

7. Objektet dhe formatimi i tyre 32<br />

8. Diagramet SmartArt 34<br />

9. Animacionet 36<br />

10. Shikimi dhe printimi i slide-ve 38<br />

Test 40<br />

Punë praktike 65<br />

1. Krijimi i një labirinti 66<br />

2. Krijimi i një posteri 68<br />

3. Krijimi i një buxheti të thjeshtë 69<br />

4. Punoni me tekst në PowerPoint 72<br />

5. Aplikoni tema dhe elementë të tjerë 74<br />

6. Kërkimi në internet 76<br />

7. Krijimi i një Blogu për shkollën 78<br />

8. Përdorimi i Google Earth 80<br />

9. Përdorimi i e-mailit 82<br />

10.Shtypja (Typing) 84<br />

Kapitulli 3. Internet, web & e-mail 41<br />

1. Prezantimi me Internetin 42<br />

2. Shërbimet dhe përdorimet e Internetit 45<br />

3. Lidhja në internet 48<br />

4. Internet Explorer 51<br />

5. Web dhe web<strong>si</strong>te 54<br />

6. Motorët e kërkimit 56<br />

7. Posta elektronike 58<br />

8. Microsoft Outlook 2007 60<br />

9. Veprime me Outlook 62<br />

Test 64<br />

3


Hyrje<br />

Libri i Informatikës këtë vit ju prezanton me programin PowerPoint 2007, <strong>si</strong> dhe me internetin<br />

dhe shërbimet web dhe email.<br />

PowerPoint është program i paketës Office, që ju ndihmon të krijoni materiale të cilat prezantohen<br />

nëpërmjet një projektori. Ky proces quhet prezantim. Nëpërmjet këtij programi krijoni në ekran<br />

ndërthurje tekstesh me ngjyra, fotografish, ilustrimesh, vizatimesh, tabelash, grafikësh që kalojnë<br />

<strong>si</strong> sekuenca filmash. Ju mund ta plotësoni tekstin duke përdorur efekte të tjera, <strong>si</strong> vizuale ashtu<br />

edhe zanore. PowerPoint ju mundëson printimin e prezantimit tuaj, <strong>si</strong> dhe konvertimin e tij në<br />

video, të cilën mund ta shihni në kompjuter, por edhe ta ngarkoni në internet.<br />

Për të përftuar shërbimet që ju ofron interneti, ju duhet të realizoni një lidhje me të. Kur lidheni në<br />

internet, në fakt ju komunikoni me kompjuterë, pjesë të rrjeteve kompjuterikë lokalë, kombëtarë<br />

apo ndërkombëtarë. Me anë të internetit, përdorue<strong>si</strong>t në të gjithë botën ndajnë informacione dhe<br />

komunikojnë midis tyre. Lidhja e internetit <strong>si</strong>gurohet nëpërmjet kompanive që e mundësojnë<br />

këtë shërbim kundrejt tarifave përkatëse.<br />

Interneti lindi nga Departamenti i Mbrojtjes i SHBA-së <strong>si</strong> një mënyrë për të mbrojtur <strong>si</strong>stemet e<br />

komunikimit të qeverisë. Ky rrjet u krijua <strong>si</strong> një komunikim ndërmjet kontraktuesve, personelit<br />

ushtarak, sektorit të kërkimit nëpër univer<strong>si</strong>tete brenda një projekti të vetëm. Rrjeti vendo<strong>si</strong><br />

në përdorim një set protokollesh standarde për të krijuar një mënyrë sa më efektive për këta<br />

njerëz për të komunikuar dhe ndarë të dhëna. Në 1980-n, rrjeti ishte përhapur aq shumë saqë<br />

Fondacioni Kombëtar i Shkencës mori për<strong>si</strong>për këtë rrjet duke zhvilluar lidhjen e mëtejshme mes<br />

kompjuterëve dhe duke sjellë atë që tashmë të gjithë e njohim: internetin.<br />

Pjesën tjetër të historisë ju e dini apo ndoshta e keni dëgjuar. Interneti është përmirësuar falë<br />

zhvillimit të shërbimeve Gopher dhe World Wide Web. Edhe pse interneti është mbizotërues<br />

nëpërmjet një rrjeti të orientuar kërkimesh, ai nuk rresht së rrituri <strong>si</strong> një burim informacioni,<br />

krijimi dhe tregtie çdo ditë dhe në të gjithë botën.<br />

4


Kapitulli 1<br />

Word & Excel 2007<br />

Objektivat:<br />

• të përvetësojnë dhe eksplorojnë ri<strong>si</strong>të e paketës Office 2007: riboni, tabet dhe grupet e komandave;<br />

• t’i japin një aspekt gjallërues tekstit duke përdorur Clipart dhe Wordart;<br />

• të paraqe<strong>si</strong>n të dhëna në tabelë dhe të kla<strong>si</strong>fikohen ato;<br />

• të krijojnë dokumenta model <strong>si</strong> vertetime, shkresa zyrtare, listpagesa.<br />

Shpjegues termash<br />

• XML - gjuhë që përcakton një sërë rregullash për kodifikimin e dokumentave që të jenë të<br />

lëxueshëm <strong>si</strong> për njeriun ashtu dhe për makinën. Formati XML <strong>si</strong>guron thjeshtë<strong>si</strong>, <strong>si</strong>guri dhe<br />

përdorim të skedarëve në Internet.<br />

• Clipart - kolek<strong>si</strong>on fotosh apo imazhesh të gatshme të vendosur të krijuara në mënyrë elektronike<br />

apo në letër.<br />

• Wordart - tekst me efekte speciale <strong>si</strong> hije, ngjyra, rrotullim, forma të ndryshme.<br />

• Kutia search - kuti që shërben për të kërkuar informacion me anë të një apo disa fjalëve kyçe.<br />

• Piketat e madhë<strong>si</strong>së - forma që shfaqen <strong>si</strong> rrathë apo katrorë të vegjël në kufijtë e objektit dhe<br />

që shërbejnë për të ndryshuar madhë<strong>si</strong>në e tij.<br />

5


KAPITULLI<br />

1<br />

Word & Excel 2007<br />

1. Ri<strong>si</strong>të Office 2007<br />

Microsoft Office 2007 paraqet mënyra të reja efikase për të kryer veprime me skedarë. Ai ka sjellë<br />

ri<strong>si</strong> në paraqitjen grafike dhe thjeshtë<strong>si</strong> në përdorim.<br />

1. Riboni<br />

Microsoft Office 2007 <strong>si</strong>guron një akses të shpejtë tek komandat nëpërmjet ribon-it, i cili ka<br />

zëvendësuar shiritin e menyve dhe atë të komandave (toolbar) në ver<strong>si</strong>onet paraardhëse. Qëllimi i<br />

ribonit është t’i mbajë të dukshme komandat në plan të parë, ndërkohë që në ver<strong>si</strong>onet paraardhëse<br />

ato ishin të fshehura pas menyve dhe një pjesë e tyre shfaqej në shiritin e komandave.<br />

1<br />

2<br />

3 4<br />

5<br />

1. Tab-et e komandave shfaqen “by default” kur hapni një program Microsoft Office. Ju mund të<br />

klikoni mbi një tab për të parë komandat e vlefshme që ndodhen në të.<br />

2. Tab-et kontekst shfaqen kur keni një detyrë të caktuar për të realizuar. Këto tab-e ju ofrojnë<br />

komanda specifike shtesë vetëm për këtë detyrë.<br />

3. Grupet përmbajnë komanda për një funk<strong>si</strong>on të caktuar, <strong>si</strong> formatim, kopjim etj.<br />

4. Shigjetat e grupeve (dialog box launcher): kur klikoni mbi to, afishohet një kuti dialogu ose një<br />

panel veprimesh. Kutia e dialogut përmbajnë komandat e grupeve përkatëse.<br />

5. Galeritë ofrojnë një set imazhesh në miniaturë. Kur vendosni shënjue<strong>si</strong>n e mau<strong>si</strong>t mbi to, Office<br />

2007 ju ofron një demonstrim të drejtpërdrejtë të efektit të tyre mbi tekstin apo objektet.<br />

2. Butoni Microsoft Office<br />

Butoni Microsoft Office, i vendosur në qoshen e majtë, lart, të dritares së programit, ka zëvendësuar<br />

menynë File, që ishte karakteristike për ver<strong>si</strong>onet e mëparshme të Microsoft Office. Menyja e<br />

butonit Microsoft Office përmban komandat bazë të menaxhimit të skedarëve përfshirë: New (i<br />

ri), Open (hap), Save (ruaj) dhe Close (mbyll). Gjithashtu kjo meny, në panelin e djathtë, në fund<br />

përmban butonin Word/Excel/PowerPoint Options që hap dritaren ku përcaktohen parametrat<br />

‘default’ të programeve.<br />

3. Shiriti i komandave të shpejta<br />

Shiriti i komandave të shpejta <strong>si</strong>guron akses të shpejtë te komandat që përdoren më shpesh. “By<br />

default” shfaqen butonat Save, Undo, Redo/Repeat, por ju mund të shtoni dhe të hiqni komanda<br />

<strong>si</strong>pas kërkesave tuaja. Për shembull ju mund të shtoni butonin Quick <strong>Print</strong>.<br />

Word & Excel 2007<br />

Ri<strong>si</strong>të Offi ce 2007<br />

6


Më<strong>si</strong>mi<br />

1<br />

1<br />

4. Shiriti i shkurtër<br />

Shiriti i shkurtër (mini toolbar) shfaqet automatikisht kur selektoni një tekst dhe përmban komandat<br />

bazë të formatimit të tekstit. Nëse nuk doni që shiriti i shkurtër të shfaqet gjatë selektimit, ndiqni<br />

hapat e mëposhtëm:<br />

1. Klikoni butonin Office dhe më pas<br />

klikoni butonin Word Options,<br />

i cili ndodhet<br />

në fund të menysë.<br />

2. Në dritaren e dialogut që hapet, në<br />

panelin djathtë, hiqni selektimin<br />

e kutizës në të majtë të op<strong>si</strong>onit<br />

‘Show Mini Toolbar on selection’<br />

dhe më pas të shtypni OK në fund<br />

të dritares.<br />

5. Temat<br />

Një temë është një set elementesh të unifikuar dizajni që ju mund të aplikoni në një dokument për<br />

t’i dhënë ngjyrë dhe stil. Temat përmirësojnë paraqitjen e dokumentit, duke përdorur ngjyra, fonte<br />

dhe efekte. Për të aplikuar një temë klikoni në tab-in Page Layout në ribon, grupi Themes, butoni<br />

Themes.<br />

6. Live Preview<br />

Ky op<strong>si</strong>on ju mundëson të shikoni ndryshimin në formatim përpara se ta aplikoni. Mjafton që ju të<br />

poziciononi kursorin në një nga op<strong>si</strong>onet e formatimit (fonti, stili, madhë<strong>si</strong>a etj.) dhe dokumenti do<br />

t’ju shfaqet me ndryshimet që dëshironi të bëni.<br />

Word & Excel 2007<br />

Ri<strong>si</strong>të Offi ce 2007<br />

7. Përshtatshmëria XML<br />

Microsoft Office 2007 prezanton një format të ri skedarësh (.docx, .pptx, .xlsx etj.) që bazohen në<br />

gjuhën e programimit XML. Disa nga avantazhet e kësaj gjuhe janë:<br />

• dokumente të <strong>si</strong>gurta: dokumentet që përmbajnë kode të padëshirueshme, viruse etj identifikohen<br />

lehtë dhe mund të bllokohen;<br />

• skedarë të ngjeshur (compact files);<br />

• rikuperim më i mirë i skedarëve të dëmtuar: një skedar mund të hapet, edhe pse është pjesërisht<br />

i dëmtuar.<br />

Diskutoni<br />

1. Cilat janë veçoritë e reja të ndërfaqes së Office 2007?<br />

2. Ku ndodhet dhe çfarë hap butoni Word Options?<br />

3. Listoni të rejat që sjell Office 2007 në formatin e skedarit.<br />

7


KAPITULLI<br />

1<br />

Word & Excel 2007<br />

2. Dokumentet model në Word<br />

Një model (template) është një dokument që shërben <strong>si</strong> bazë për hartimin e dokumentave të tjerë.<br />

Modelet krijohen për dokumente që përdoren shpesh dhe kanë të njëjtin stil paraqitjeje. Shembull<br />

i një modeli është edhe faqja bosh e punës në Word, ku janë të përcaktuara fonti dhe madhë<strong>si</strong>a e<br />

tij, pozicionimi i tekstit, orientimi i fletës etj. Ju mund të krijoni modele për vërtetime, formularë,<br />

shkresa zyrtare etj.<br />

Elementet e një shkrese zyrtare<br />

Shkresat zyrtare janë dokumente të strukturuara. Figura më poshtë paraqet një shkresë zyrtare së<br />

bashku me elementet kryesore të saj.<br />

1<br />

<br />

Rruga:«DervishHekali»,Njw<strong>si</strong>aBashkiakenr.8,Tiranw,Tel:+3554XXXXXX,<br />

email:shkollakuqe@yahoo.com<br />

2<br />

Nr. _________ prot. Tiranë,më 06/ 03/ 2012<br />

2<br />

3<br />

Lënda : Kërkesë për praktikë në lëndën e Informatikës<br />

4<br />

KOMPANIA PËR SHËRBIME DHE PROGRAMIME<br />

TIRANË<br />

5<br />

I nderuar Zotëri,<br />

Arsyeja e shkrimit të kësaj kërkese është mundë<strong>si</strong>a e një stazhi formimi të nxënësve të<br />

klasave të nënta pranë kompanisë tuaj.<br />

Siç mund të jeni në dijeni këta nxënës prej tre vitesh zhvillojnë lëndën e Informatikës.<br />

Meqënëse kompania juaj është e specializuar në analizë problemesh dhe programime, do të<br />

ishte me interes për nxënë<strong>si</strong>t e këtyre klasave të zhvillonin orët e lira të lëndës së<br />

informatikës, pranë kompanisë tuaj.<br />

Gjithashtu do të ishte me interes për këta nxënës njohja e teknologjisë së fundit në<br />

fushën e informatikës, teknologji të cilën ju e përdorni dhe azhornoni vazhdimisht.<br />

Mbetemi në pritje të përgjigjes tuaj.<br />

DREJTORI I SHKOLLES<br />

IGLI STEFANI<br />

6<br />

1. koka e shkresës që përmban të dhënat e institucionit që e harton;<br />

2. numri i protokollit dhe data e hartimit të shkresës; <strong>si</strong>pas traditës protokollare shqiptare, numri<br />

i protokollit shkruhet në anën e majtë, ndërsa data shkruhet në anën e djathtë;<br />

3. lënda e shkresës tregon arsyen e hartimit të saj;<br />

4. emri i personit/institucionit të cilit i drejtohet shkresa zyrtare, që zakonisht shkruhet me<br />

shkronja të mëdha dhe në qendër; adresa e marrë<strong>si</strong>t shkruhet poshtë emrit dhe mund të jetë e<br />

theksuar me germa italike;<br />

5. trupi i shkresës;<br />

6. nënshkrue<strong>si</strong> është zakonisht titullari i institucionit; emri i tij shkruhet me shkronja të mëdha<br />

në anën e djathtë.<br />

Word & Excel 2007<br />

Dokumentet model në Word<br />

8


Më<strong>si</strong>mi<br />

2<br />

1<br />

Krijimi i një modeli në Word<br />

Bazuar në elementet e shkresës ju mund të krijoni një model për një shkresë zyrtare duke përcaktuar<br />

fontet, madhë<strong>si</strong>në e shkrimit, elementet e formatimit të tekstit dhe paragrafit etj.<br />

Aktivitet 1: Krijimi i një modeli<br />

1. Klikoni në butonin Microsoft Office dhe zgjidhni op<strong>si</strong>onin New.<br />

2. Në panelin e afishuar, ana e djathtë, klikoni dy herë Blank Dokument.<br />

3. Krijoni modelin tuaj duke bërë modifikimet e duhura, <strong>si</strong>: shtimi i tekstit, ndryshimi i<br />

formatimit, vendosja e ndonjë imazhi apo objekti etj.<br />

4. Klikoni në butonin Microsoft<br />

Office dhe vendoseni mau<strong>si</strong>n mbi<br />

op<strong>si</strong>onin Save As. Në anën e djathtë<br />

të menysë afishohen formatet në të<br />

cilat mund ta ruani modelin tuaj.<br />

5. Klikoni Word Template. Hapet<br />

dritarja e dialogut Save As. Vini re<br />

llojin e dokumentit të afi shuar në fushën<br />

Save As Type.<br />

6. Zgjidhni folder–in. Në anën e<br />

majtë të dritares, në fillim, afishohet<br />

folder–i Microsoft Word me nënfolder–in Template. Ky është vendi ku Word ruan modelet.<br />

Zgjidhni këtë folder për të ruajtur modelin tuaj.<br />

7. Vendosni emrin e modelit të ri, “Shkresa zyrtare”, dhe klikoni Save.<br />

Word & Excel 2007<br />

Dokumentet model në Word<br />

Aktivitet 2: Hapja e modelit dhe krijimi i dokumentit<br />

1. Hapni modelin e krijuar.<br />

• Klikoni butonin Office dhe zgjidhni<br />

New.<br />

• Në panelin e afishuar, në anën e majtë<br />

klikoni My templates.<br />

• Shfaqet dritarja e dialogut New. Në<br />

anën e majtë afishohet modeli Blank<br />

document dhe modelet e krijuara nga<br />

ju.<br />

• Klikoni modelin “Shkresa zyrtare”.<br />

• Në anën e djathtë të dritares, në zonën<br />

‘Create new’, klikoni op<strong>si</strong>onin Document.<br />

• Klikoni butonin OK.<br />

2. Shkruani tekstin e paraqitur në fig. 1.<br />

3. Ruani dokumentin duke zgjedhur emrin dhe folder-in.<br />

9


Lediana Bardhi, Anduela Lile<br />

ISBN: 978-9928-08-060-8<br />

9 789928 080608<br />

S H T Ë P I A<br />

B O T U E S E<br />

Çmimi 145 lekë

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!