GJ - Privredna komora Srbije

IZMENJENA TEHNOLOGIJA OTKOPAVANJA ŠLJAKE IZ
TEHNOGENOG LEŢIŠTA DEPO ŠLJAKE 1 U OKVIRU RTB BOR GRUPE
U CILJU POVEĆANJA KAPACITETA I SMANJENJA TROŠKOVA
AMENDED TECHNOLOGY FOR MINING THE COPPER SLAG FROM
THE TECHNOGENIC DEPOSIT “SLAG DEPOT 1” WITHIN RTB BOR –
GROUP TO INCREASE CAPACITY AND REDUCE COSTS
Rezime
Daniel Krţanović 1 , Miodrag Ţikić 2 , Radoje Pantović 2 , Saša Stojadinović 2
1 Institut za rudarstvo i metalurgiju Bor, Bor, 2 Tehnički fakultet u Boru, Bor
Tehnogeno leţište bakra „Depo šljake 1― jedna je od ĉetiri deponije topioniĉke šljake u industrijskom krugu RTB-a u
Boru. Po zaostalom sadrţaju bakra, zlata, srebra i drugih korisnih komponenti ovo leţište predstavlja najznaĉajniju i
najveću deponiju šljake iz plamenih peći. Mogućnost valorizacije bakra i pratećih komponenti iz metalurške šljake u
Boru, uz prethodnu flotacijsku preradu, istraţuje se od 1970. godine. Eksperimentalno otkopavanje šljake na pomenutoj
lokaciji zapoĉelo je 2002. godine, a otkopavanje u komercijalne svrhe 2007. godine. Poĉetna šema otkopavanja
ostvaruje mali kapacitet, dosta je komplikovana i skupa, jer podrazumeva prethodno ripovanje i gaţenje šljake, pa tek
onda njeno utovarivanje u kamione. Zbog toga je, na osnovu sprovedene analize u ovom radu, predloţena izmenjena
tehnologija koja predviĊa odgovarajući hidrauliĉni bager i direktno kopanje šljake. Na taj naĉin ostvarila bi se niţa cena
otkopavanja, a time i proizvodnja bakra iz šljake, odnosno povećala ukupna rentabilnost poslovanja kompanije RTB
Grupa Bor.
Kljuĉne reĉi: tehnogena leţišta bakra, tehnologija otkopavanja, troškovi.
Abstract
Technogenic copper deposit „Depot slag 1― is one of the four slag dump in the industrial circle of RTB Bor. After
residual content of copper, gold, silver and other valuable components of this deposit is the most important and biggest
dump slag from furnaces. The possibility of evaluation of copper and associated components from metallurgical slag in
Bor, with previous flotation processing, explored since 1970. The experimental excavation of slag at the
aforementioned location began in 2002., and excavation for commercial purposes 2007th year. Home excavation
schemes have low capacity, it is quite complicated and expensive, because it involves pre-ripping and running over
slag, and then its loading into trucks. Therefore, based on the analysis in this paper, the proposed modified technology
that provides adequate hydraulic excavator digging and slag directly. On the way to achieve lower cost of excavation,
and thus the production of copper from slag, and increase overall profitability of the company RTB Bor Group.
Key words: technogenic deposits of copper, mining technology, the costs.
UVOD
Eksploatacija rude bakra u RTB Bor zapoĉela je poĉetkom dvadesetog veka. U prvo vreme direktno je
topljena ruda jer je sadrţaj bakra bio veoma visok. Nakon što je otkopana bogatija ruda poĉelo se sa
eksploatacijom i siromašnije, ali je zato uvedena njena flotacijska koncenrtracija (1934. godina), pa je u
topionici preraĊivan-topljen koncenrtat.Kao nusprodukt topioniĉkih procesa nastajala je topioniĉka šljaka,
ĉije procenjene koliĉine iznose preko 15 miliona tona.U zavisnosti od karakteristika rude i koncentrata bakra,
topitelja, kao i tehnologije prerade istih, koje su se tokom stogodišnje eksploatacije menjale, stvarana je
šljaka veoma razliĉitih fiziĉkih (mineraloških) i hemijskih karakteristika.
Sve šljake nastale u razliĉitim vremenskim periodima odlagane su na više lokaliteta, a sa pojedinih lokacija i
premeštane usled izvoĊenja rudarskih radova pri otvaranju i proširenju delova površinskog kopa Bor. Sve to
govori da je na postojećoj deponiji odlaganje šljake bilo neplansko. U zavisnosti od karakteristika rude i
koncentrata bakra, topitelja, kao i tehnologije prerade istih, koje su se tokom stogodišnje eksploatacije
menjale, stvarana je šljaka veoma razliĉitih fiziĉkih, mineraloških i hemijskih karakteristika.
Tehnogeno leţište bakra „Depo šljake 1― ima takav tretman jer je sadrţaj korisnih komponenti u njemu
relativno visok, a i postoji mogućnosti njihove valorizacije. Nastalo je odlaganjem šljake iz plamenih peći
koje je završeno 1997. Godine. Pozicija leţišta data je na slici 1.
403