GJ - Privredna komora Srbije

ANALIZA PROMENE HIDROGEOLOŠKIH USLOVA
U JAMI RMU «SOKO» SOKOBANJA
ANALYSIS OF HYDRO-GEOLOGICAL CONDITIONS
VARIATIONS AT RMU ”SOKO” COAL MINE IN SOKOBANJA
Rade Guberinić 1 , Zlatko Dragosavljević 2 , Slobodan Kokerić 3
1 RMU Soko Sokobanja, 2 Ministarstvo ţivotne sredine, rudarstvai prostornog planiranja,
3 RMU Soko Sokobanja
IZVOD
Eksploatacija uglja leţišta RMU „Soko― datira od 1908 godine kada su ugalj iskopavanjem sa površine vadili meštani.
Postoje pisani tragovi o jamskoj eksplotaciji dvadesetih godina prošlog veka. Organizovana industrijska proizvodnja
poĉinje krajem II svetskog rata, sve do danas. Sa aspekta hidrogeoloških uslova, jama RMU „Soko― tretirana je kao
suva, bez priliva vode iz rudarskih radova. Januara 2006 godine, u fazi izrade prostorija TN-1z i VN-1z, rudarskim
radovima i geološkim jamskim bušenjem otvoren je kolektor vode pod pritiskom u dubokim podinskim naslagama
ispod ugljenog sloja (dolomitiĉni kreĉnjaci). U ovom radu daje se hronološki pregled promena hidrogeoloških uslova u
leţištu uglja „Soko― od momenta pojave vode do danas.
Kljuĉne reĉi: eksploatacija uglja, hidrogeološki uslovi, odvodnjavanje, kolektor vode, podinski kreĉnjaci, stari radovi.
ABSTRACT
Coal extraction of RMU ―SOKO‖ coal deposit dates since 1908 when local residents extracted coal by surface
excavation. There are written traces about mine extraction during twenties of the past century. Organized industrial
production started at the end of World War II and lasts up to date. From the aspect of hydro-geological conditions,
RMU ―SOKO‖ mine was treated as dry, without water inflow from old mine works. In January 2006, during the TN-1z
and VN-1z drifting, mining operations and exploration drilling in floor limestones opened pressurized water collector.
This paper gives chronological study of hydro-geological conditions variations at ―SOKO‖ coal seam since water
inflows are still present.
Key words: coal extraction, hydro-geological conditions, drainage, water collector, floor limestones, old works.
1. UVOD
Radovi na otvaranju otkopnog polja OP-4 zapoĉeti su krajem 2004 godine izradom prostorija TN-1z i VN-
1z. Otvaranje je koncipirano tako što su glavne prostorije locirane u duboku podinu ugljenog sloja koju ĉine
dolomitiĉni kreĉnjaci i kreĉnjaci. Iz glavnih prostorija otvaranja planirano je da se u ugljeni sloj ulazi
preĉnim hodnicima.
U fazi izrade glavnih prostorija otvaranja (TN-1z i VN-1z) bilo je pojave kapajuće vode iz masiva, a kasnije i
do curenjа vode. Ova voda oteţavala je rad na izradi prostorija, ali su radovi nastavljeni prema tehniĉkoj
dokumentaciji. Iz prostorije TN-1z na k+12 m zapoĉeta je izrada prostorija ETH-12 prema ugljenom sloju.
Dana 19.01.2006. godine, na 10-om metru, prilikom bušenja za miniranje, iz nekoliko bušotina pojavila se
voda pod pritiskom. Priliv vode je iznosio cca 2-3 lit/sec. Radovi na izradi ETH-12 i TH-1z su obustavljeni i
pristupilo se informativnom bušenju iz jame.
2. HRONOLOGIJA PROMENA HIDROGEOLOŠKIH USLOVA
U PROSTORIJAMA OTVARANJA OP-4
Nakon pojave vode pod pritiskom iz bušotina sa ĉela radilišta ETH-12 pristupilo se informativnom bušenju.
Iz TN-1z zapoĉeto je bušenje jedne bušotine prema kolektoru vode koji je otkriven bušenjem sa ETH-12.
Dana 10.02.2006. godine na 19 m nabušen je peskoviti kolektor vode pod pritiskom. Na bušotini je izmeren
pritisak od 13 bar-a, a priliv vode iz bušotine iznosio je cca 6-7 l/sec.
Paralelno sa navedenim aktivnostima odvijali su se radovi na izradi ventilacione veze izmeĊu TN-1z i VN-1z
(preko PVU-4). Bilo je potrebno uraditi još 2,5 m prostorije do izvršenja veze. Nakon izvršenja proboja na
k+30 m, iz podinskog dela prostorije dana 23.02.2006 godine, došlo je do pojave vode u koliĉini od 3-4 l/sec
(slika 1).
325