ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef04:kef04 06/03/2009 13:59 Page 434
434 ΘΑΝΟΣ ΝΤΟΚΟΣ – ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΚΩΝΑΣ
την πλευρά του Υπουργείου Εξωτερικών παρατηρείται πλήρης απουσία επίσημων
κειμένων». Ειδικότερα, διαπιστώνεται «η απουσία κωδικοποιημένων γενικών
παραδοχών σχετικά με την Πολιτική Εθνικής Ασφάλειας ενώ δεν προσδιορίζονται
με σαφήνεια οι φορείς διαμόρφωσης της Πολιτικής Εθνικής Ασφάλειας.
Θεσμικά κενά, ελλείψεις και αδυναμίες
Μια συνοπτική αποτίμηση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου στρατηγικού
σχεδιασμού και διαχείρισης κρίσεων καταδεικνύει ότι το τελευταίο χαρακτηρίζεται
από μια σειρά ελλείψεων και δυσλειτουργιών. Η δημιουργία του
Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) – του βασικού
κυβερνητικού οργάνου καθορισμού της πολιτικής εθνικής ασφάλειας του ελληνικού
κράτους – αναμφίβολα βελτίωσε, μέχρι ένα βαθμό, το συντονισμό των
κυβερνητικών φορέων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν κατάφερε να επιλύσει
πραγματικά το πρόβλημα. 17
Πιο συγκεκριμένα, τα μεγάλα χρονικά διαστήματα που μπορεί να μεσολαβήσουν
μεταξύ συνεδριάσεων και η πλήρης απουσία υποστηρικτικού μηχανισμού
δεν επιτρέπουν στο ΚΥΣΕΑ να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στη χάραξη
στρατηγικής και στο χειρισμό κρίσεων. Επίσης, ο ρόλος του ΚΥΣΕΑ περιορίζεται
–εάν δεν εξαντλείται– σε ζητήματα άμυνας και ασφάλειας και μάλιστα
με την εξαιρετικά περιοριστική σημασία του όρου που δίδει ιδιαίτερη έμφαση
στη στρατιωτική διάσταση. Όπως όμως καταδεικνύει και η γενικότερη
έμφαση τόσο της ΕΕ όσο και της Ατλαντικής Συμμαχίας σε ζητήματα χειρισμού
κρίσεων, είναι ιδιαίτερα πιθανόν να προκύψουν κρίσεις διαφόρων μορφών –
και όχι αποκλειστικά στρατιωτικού χαρακτήρα– στο άμεσο μέλλον.
Όσον αφορά στα δύο θεσμικά όργανα εντός του Υπουργείου Εξωτερικών –
το Κέντρο Ανάλυσης και Σχεδιασμού (ΚΑΣ) και τη Μικτή Μονάδα Διαχείρισης
Κρίσεων (ΜΜΔΚ), η σύσταση των οποίων προβλεπόταν από τον (νέο) Κανονισμό
του ΥΠΕΞ το 1998– είναι σκόπιμο να επισημανθεί ότι από τα δύο αυτά
θεσμικά όργανα σήμερα λειτουργεί μερικώς το πρώτο και θεωρητικώς μόνον
το δεύτερο. Μάλιστα η αναφορά του νομοθέτη στην «...συγκέντρωση των αρμο-
17 Από το έτος 2000 το Υπουργικό Συμβούλιο έχει, με απόφασή του, προχωρήσει
στη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του ΚΥΣΕΑ καθιστώντας το τελευταίο και αναθέτοντας
σε αυτό και τη νομοθετική εξουσιοδότηση να οργανώσει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό
διαχείρισης κρίσεων, ο οποίος πρέπει να έχει τόσο συμβουλευτικές όσο και
συντονιστικές αρμοδιότητες.