ÎšÎ±Ï„ÎµÏ Î¸ÏÎ½ÏƒÎµÎ¹Ï‚ Î ÏÎ¿Î¿Î´ÎµÏ Ï„Î¹ÎºÎ®Ï‚ Î”Î¹Î±ÎºÏ Î²Î­ÏÎ½Î·ÏƒÎ·Ï‚ - Science Stage

kef03:kef03 06/03/2009 13:59 Page 266
266 ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
Ο παραπάνω προβληματισμός επικεντρώνεται κυρίως στην περίπτωση της
εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, καθώς στο δικαστικό σώμα, για τη
συμμετοχή στο οποίο συχνά απαιτούνται αυξημένα προσόντα, δεν είναι απαραίτητο
οι εντολοδόχοι να προέρχονται από άμεση εκλογή από τον λαό, υπό
την προπόθεση, κατά τον Madison, ότι υπάρχει ένας μηχανισμός που εξουδετερώνει
σύντομα κάθε αίσθηση εξάρτησης του λειτουργού από την εξουσία
που προβαίνει στον διορισμό.
Η επεξεργασία τέτοιων προστατευτικών μέτρων, τα οποία εξασφαλίζουν
ότι ο κάθε εντολοδόχος έχει συγκεκριμένες και προσεκτικά οριοθετημένες
εξουσίες οι οποίες ελέγχονται για ακραίες παρεκτροπές από άλλους εντολοδόχους,
καθιστά και τις τρεις εξουσίες εξαρτώμενες από έναν ανεξάρτητο κριτή
όχι μόνο κατά τη στιγμή που λαμβάνουν την εντολή, αλλά και κάθε στιγμή κατά
την οποία ασκούν εξουσία. Το γεγονός αυτό στοχεύει στο να περιορίσει την
όποια διάθεση τους να καταχραστούν την εξουσία τους ανατρέποντας με την
κατάχρηση αυτή τις ισορροπίες που εισάγει ο μερικός διαχωρισμός των εξουσιών
και θέτοντας έτσι προ τετελεσμένων γεγονότων το εκλογικό σώμα την
ώρα των επομένων εκλογών. Τετελεσμένων γεγονότων, τα οποία θα δώσουν
στους εντολοδόχους τη δυνατότητα σε βάθος χρόνου να αποκτήσουν δικτατορικές
εξουσίες, οπότε κατά την προσφιλή έκφραση του de Montesquieu «όλα θα
έχουν χαθεί». Τα μέτρα που προστατεύουν το σύστημα από μια τέτοια εξέλιξη
και τα οποία εισάγουν για τις εξουσίες εξαρτήσεις πέρα από τη λακή εντολή,
συνιστούν τον σχεδιασμό μιας κυβέρνησης η οποία, κατά τον Madison, είναι σε
θέση να κυβερνάει όχι μόνο τους κυβερνώμενους, αλλά και τον εαυτό της. Τα
προστατευτικά αυτά μέτρα, αν και παρεμβάλλονται της καθαρής λακής εντολής,
και άρα πρέπει να είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μειώνουν
σε υπερβολικό βαθμό τη δημοκρατικότητα του συστήματος, είναι μια παρέμβαση
στη λακή εντολή η οποία τελικά διασφαλίζει τη μακροχρόνια λειτουργία
ενός δίκαιου και δημοκρατικού συστήματος, υπό την προπόθεση βέβαια
ότι δεν υπεισέρχονται στο έργο της κάθε εξουσίας σε τέτοιο βαθμό ώστε
αυτές να μην είναι σε θέση να κυβερνήσουν.
Οι μειοψηφίες: εν δυνάμει διαφθορείς αλλά και προστάτες της
δημοκρατίας
Εξ ορισμού οι μειοψηφίες σπάνια έχουν ακριβώς τα ίδια συμφέροντα με
την πλειοψηφία, καθώς στον βαθμό που αθροιζόμενες συνθέτουν την πλειοψηφία,
διαφέρουν τελικά μεταξύ τους μόνο στον βαθμό, μικρότερο ή μεγαλύτερο
για κάθε χωριστή μειοψηφία, στον οποία τα συμφέροντα κάθε μίας από αυτές
διαφέρουν από αυτά της πλειοψηφίας. Η ύπαρξη μειοψηφιών είναι συνεπώς