pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie

10-11/2008, cena 5,90 zł (w tym 7% VAT) 

Omar Sharif 

Impulsywny 

romantyk 

Francja 

Kraina 

kontrastów 

Usłyszeć 

świat 

Prof. Henryk Skar¿yñski 

Ewa 

Minge 

Kobieta 

z kosmosu 

Podniebne 

rozkosze

GP Auto 

Morusiewicz Filipkowski sp.j. 

ul. Łukasiewicza 1 d 

19-300 Ełk 

tel. (087) 621 07 70 

fax (087) 621 78 26 

www. toyotaelk.pl 

Nowakowski Wrocław 

ul. Czekoladowa 10 

(obok Castoramy) 

Bielany Wrocławskie 

tel. (071) 799 60 60 

www.toyotanowakowski.pl 

Toyota Bielany 

ul. Klaudyny 1 

01- 684 Warszawa 

tel. (022) 832 33 33 

fax: (022) 832 44 44 

www.toyota-bielany.pl

www.marchewka.pl Piotrowice 125, 55-311 Kostomłoty, tel. 071 397 01 94, tel./fax 071 397 01 83 e-mail: schody@marchewka.pl

Rzemiosło doprowadzone do perfekcji 

staje się Sztuką 

 

Deska podłogowa 

Długość do 9 mb i szerokość 24 cm. 

Marchewka® 

 

20 lat rzemiosła

10-11/2008 

W numerze: 

POSTACI 

10 Prof. Henryk Skarżyński 

Usłyszeć świat 

16 Omar Sharif 

Impulsywny romantyk 

32 Ewa Minge 

Kobieta z kosmosu 

KRAJ 

20 François Barry Delongchamps, Ambasador Francji w Polsce 

W służbie Francji 

24 Francja 

Kraina kontrastów 

PASJE 

28 Baloniarstwo 

Podniebne rozkosze 

Wydawnictwo AN-PRESS 

adres redakcji 

ul. Tarnowiecka 54 lok. 22 

04-174 Warszawa 

tel.: 022 490 42 15 

fax: 022 435 95 37 

e-mail: eurostyl@e-eurostyl.pl 

www.e-eurostyl.pl 

www.anpress.pl 

redaktor naczelna 

Aneta Polak-Myszka 

a.polak-myszka@e-eurostyl.pl 

zastępca redaktor naczelnej 

Anna Zawadzka 

a.zawadzka@e-eurostyl.pl 

zespół redakcyjny 

Katarzyna Bajer, Agnieszka Bratkiewicz, 

Borys Czonkow, Rafał Gałecki, 

Lucyna Kocicka, Maciej Kocuj, 

Juliusz Krasny, Magdalena Krawczak, 

Katarzyna Krzymińska, Marek Kukiel, 

Maciej Łabudzki, Ilona Miluszewska, 

Robert Sławiński, Ewa Zarzycka 

Grzegorz Zieliński 

dyrektor wydawnictwa 

Maciej Kocuj 

reklama i marketing 

Alicja Chałan 

a.chalan@e-eurostyl.pl 

tel.: 022 490 41 72 

Zbigniew Pieńkowski 

z.pienkowski@e-eurostyl.pl 

tel.: 022 490 42 15 

Tomasz Polak 

t.polak@e-eurostyl.pl 

tel.: 022 490 42 12 

webmaster 

Katarzyna Sadło 

korekta 

Daria Wolska 

skład 

Apla Press 

tel.: 022 668 92 91 

druk 

Drukarnia Imprima 

Redakcja nie odpowiada za treść 

zamieszczonych reklam. Materiałów 

niezamówionych nie zwracamy. 

Zastrzegamy sobie prawo do redagowania 

i skracania nadesłanych tekstów

EKSKLUZYWNE MARKI 

42 Dusza „francuza” 

42 Nowoczesne technologie 

Małe jest lepsze 

ZDROWIE & SPA 

48 Bath Spa 

BIZNES 

52 Jelfa 

Narodziny legendy 

54 Wierzynek 

Niepowtarzalny klimat 

56 Osmoza 

Kosmetyka sukcesu 

WYDARZENIA 

58 Konkurs win i miodów pitnych 

59 Spotkanie z winami włoskimi 

PATRONAT 

60 Tajemna historia Moskwy

NOWA KIA SPORTAGE 

Z GWARANCJĄ NA 7 LAT * 

CIESZ SIĘ ŻYCIEM. 

Życie jest o wiele prostsze, gdy nie musisz przesadnie dbać o swoje rzeczy. 

Nowa KIA Sportage. Jedyny SUV z gwarancją na 7 lat. Stworzony w Europie, 

z zachowaniem najwyższych standardów. Wygodny i bezpieczny, 

doskonały w mieście i na bezdrożach. 

Zawsze dojedzie tam, gdzie chcesz. 

Wybierz się na jazdę testową i ciesz się życiem! 

* 7 lat lub 150 000 km gwarancji na układ napędowy, 5 lat lub 150 000 km gwarancji na cały samochód. Obowiązuje we wszystkich krajach UE oraz w Norwegii, Szwajcarii, Islandii i Gibraltarze. 

Sopot 

PPHU POLESZAK 

ul. Niepodległości 881 c 

tel. (058) 550 43 14 

www.poleszak.kia.pl 

Wrocław 

WROBUD 

ul. Szczecińska 7 

tel. (071) 35 35 997 

www.wrobud.kia.pl 

Wrocław 

GAM Sp.z o.o. 

ul. Żmigrodzka 249 E 

tel. (071) 352 84 73 

www.gam.kia.pl

Wstyd się przyznać, ale w natłoku codziennych 

spraw i problemów nawet nie zauważyłam, że kolejny 

rok wielkimi krokami zbliża się ku końcowi. Rozglądając 

się wokół, mam wrażenie, że nie jestem w tym 

gapiostwie odosobniona. Jeszcze nie tak dawno 

wspominaliśmy zabawę sylwestrową, prawie przed chwilą wracaliśmy 

z urlopów i z nowymi siłami próbowaliśmy stawić czoło wszystkim wyzwaniom. 

A tu nagle rzuca się na nas koniec roku – zupełnie jak zima, 

która zawsze z regularnością zegarka zaskakuje drogowców. 

A przecież tyle mieliśmy w tym 2008 roku zrobić, tyle było noworocznych 

postanowień i marzeń. Znowu zabrakło nam czasu. Mamy listopad, 

trzeba zacząć przedświąteczne przygotowania... 

A marzenia? Marzenia możemy zawsze odłożyć na przyszły rok...

Co nowego ? 

INGRID COSMETICS wprowadza do swej oferty rynkowej 

nowy puder prasowany ILLUMINATION. Nowatorska formuła, 

którą zastosowano w tym kosmetyku, nie tylko pielęgnuje 

skórę, ale też poprawia jej elastyczność. Nowy puder 

wyróżnia się też eleganckim opakowaniem. Zamknięto go 

w gustownej, czarnej puderniczce z lusterkiem. 

Cena ok. 14,00 zł 

Krem punktowy wybielający przebarwienia 

z serii White&Beauty firmy FLOSLEK 

– krem, o lekkiej konsystencji, przeznaczony 

do codziennego, regularnego stosowania 

wyłącznie na miejsca i obszary skóry twarzy 

i ciała o nierównomiernej pigmentacji w celu 

jej rozjaśnienia i wyrównania kolorytu. 

Systematycznie aplikowany redukuje 

wielkość i zmniejsza intensywność 

zabarwienia piegów i plam barwnikowych. 

88% testujących dobrze 

oceniło skuteczność preparatu. 

Cena: 20 zł (op. 20 ml) 

KREM NAWILŻAJĄCY firmy FLOSLEK może być stosowany 

na dzień i na noc, również pod makijaż. Dzięki zawartości 

Hydraprotectolu SM, głęboko i trwale nawilża skórę, 

ograniczając międzykomórkową utratę wody. W składzie 

kremu znajdują się także aktywne ekstrakty z miłorzębu 

japońskiego, bratka i arniki górskiej, dzięki którym obkurcza 

on naczynka krwionośne oraz witamina E, prowitamina 

B5, olej ze słodkich migdałów a także filtr UV. 

Cena: 14,00 zł (op./50ml) 

Zupełnie nowy napój sojowy SOYA MACCHIATO 

to propozycja rynkowa marki ALPRO SOYA. 

Dzięki zawartości soi i ekstraktu ze starannie 

wyselekcjonowanych ziaren kawy, napój ten 

dostarcza zdrowej i pozytywnej energii a jego smak 

przywoła chociaż na chwilę beztroski czas odpoczynku. 

Napój sojowy MACCHIATO jest ciekawą odskocznią 

od wypijanych na pobudzenie hektolitrów kawy. 

Zawiera śladowe ilości kofeiny, jest więc bezpieczny 

dla kawowych pasjonatów, nadciśnieniowców 

i kobiet w ciąży. 

Cena ok. 13 zł \1 litr 

Wózki na laptopa oraz plecaki na laptopa z kolekcji BIZ 

firmy RONCATO – oferowane są w czarnym kolorze. Ich prosty, 

klasyczny design nadaje im uniwersalny charakter. Wysuwana 

rączka i stabilne kółka wózków, jak również wygodne uchwyty 

i naramienniki oraz dobrze zorganizowana przestrzeń 

wewnętrzna (z pojemnymi kieszeniami i komorami) decydują 

o wygodzie użytkowania produktów BIZ. 

Ceny: Wózek mały na laptopa (3,7 kg; 30 litrów) – 499 zł 

Wózek na laptopa 2-komorowy (3,85 kg; 23 litry) – 429 zł 

Wózek na laptopa 3-komorowy (4,3 kg; 25 litrów) – 479 zł 

Plecak na laptopa – 399 zł

Postaci 

Us³yszeæ œwiat 

rozmawiała: Alicja Chałan 

foto: Maciej Cioch, Maciej Łabudzki 

12

Henryk Skarżyński 

Każda forma ułatwienia 

komunikacji ludzi 

niesłyszących ze światem 

jest ważna. Najistotniejsza 

jest jednak realna nadzieja 

na całkowite przywrócenie 

słuchu. Czymś takim 

zajmuje się właśnie 

profesor Henryk Skarżyński, 

światowej klasy specjalista 

od chirurgii ucha 

W lipcu minęło 16 lat od wszczepienia pierwszego 

implantu ślimakowego do ucha pacjenta. Jakie 

znaczenie dla dalszego leczenia słuchu w Polsce 

miało wykonanie tej operacji? 

Dzięki nowej, wykorzystanej wówczas metodzie, 

powstała szansa dla osób całkowicie niesłyszących 

i głęboko niedosłyszących. Operacja z 1992 

roku dała początek wielu inicjatywom i inwestycjom 

w całym kraju, tworzeniu nowych specjalistycznych 

poradni, ośrodków, stosowaniu 

na szeroką skalę nowoczesnych, obiektywnych 

badań słuchu, szkoleniu lekarzy, psychologów, 

logopedów, pedagogów, inżynierów i techników. 

Potem nadszedł 1998 rok i zakończona pełnym 

sukcesem pierwsza w Polsce operacja wszczepienia 

implantu do pnia mózgu, następnie 

w 2002 roku miała miejsce pierwsza na świecie 

operacja wszczepienia implantu osobie 

z częściową głuchotą, a dwa lata później taka 

sama operacja u pierwszego na świecie dziecka. 

W końcu 2003 roku, pierwsza w Polsce operacja 

wszczepienia implantu do ucha środkowego, 

a w 2005 roku pierwsze połączenie implantu 

i aparatu słuchowego w jednym uchu. W 2007 

roku uruchomiony został pierwszy na świecie telefiting 

użytkowników implantów. To tylko kilka 

spośród ponad 100 różnych nowych inicjatyw, 

programów i urządzeń, dla których impulsem 

było zoperowanie pierwszego głuchego pacjenta 

przed szesnastu laty. 

Czy to oznacza, że dzisiaj można pomóc każdemu? 

Zarówno tym, którzy częściowo utracili 

słuch, jak i osobom, które nie słyszą wcale? 

Tak właśnie mówię – prawie w każdym przypadku. 

To odzwierciedla wielkie możliwości techniczne 

oraz stały wzrost naszych umiejętności. Problem 

często tylko w tym, aby pacjent zgłosił się na 

czas i nie zaniedbał swojej choroby. W ostatnich 

latach najwięcej zoperowaliśmy osób z głuchotą 

lub głębokim niedosłuchem metodą wszczepienia 

implantów słuchowych. Od kilku lat wykonujemy 

najwięcej na świecie różnego typu operacji poprawiających 

słuch. Czy to oznacza, że możemy pomóc 

każdemu? Tak, prawie każdemu mamy coś do zaoferowania. 

Dziś, dysponując doskonałym zapleczem 

technicznym, wszystkimi protezami słuchu, 

jakie są obecnie używane na świecie, nowoczesnymi 

rozwiązaniami chirurgicznymi i ogromnym 

doświadczeniem, mamy solidne podstawy, żeby 

każdemu dać szansę na normalne życie. 

13

Postaci 

14

Henryk Skarżyński 

Czy leczenie podejmowane jest bez względu na 

wiek pacjenta? 

Tak, pomagamy pacjentom w każdym wieku. Dziś 

implant ślimakowy można wszczepić każdemu 

pacjentowi, z głuchotą całkowitą, głębokim 

niedosłuchem czy częściową głuchotą. W praktyce 

końcowe efekty nie muszą być takie same. 

Zależą one od wielu czynników, na które mamy 

wpływ my – terapeuci, a także rodzice operowanych 

dzieci i sami dorośli pacjenci. Najbardziej 

optymalne wyniki możemy uzyskać, gdy wadę 

słuchu rozpoznamy niedługo po urodzeniu dziecka 

i zoperujemy ją przed upływem pierwszych 

kilkunastu miesięcy życia. 

A jak ta przełomowa operacja z 1992 roku wpłynęła 

na Pana losy zawodowe? 

Dziś jestem przygotowany na różne niespodzianki, 

jakie kryje w sobie organizm człowieka. 

Wtedy wszystko wyglądało inaczej. Nie oznacza 

to, że operacja z 16 lipca 1992 roku była jakimś 

„pospolitym ruszeniem”. Takie były wtedy możliwości 

w ośrodkach, które już taki program realizowały. 

Zwykle poszczególne grupy kliniczne 

pracowały w odosobnieniu, na własne konto, 

z jednym typem urządzenia. Gdybym w ciągu 

tych kilkunastu lat nie współpracował z różnymi 

zespołami klinicystów i naukowców, i nie korzystał 

z różnych urządzeń – nie byłoby ogromnego 

postępu i nowej metody Skarżyńskiego w leczeniu 

częściowej głuchoty. W 2002 roku pierwszą 

na świecie tego typu operację przeprowadziłem 

u dorosłego pacjenta, a w 2004 roku jako pierwszy 

tą metodą zoperowałem dziecko. Wykorzystałem 

w tym celu wiedzę wielu moich współpracowników, 

opracowane przeze mnie nowe 

dojście operacyjne. Podczas kilkudziesięciu 

pokazów międzynarodowych „na żywo” zarówno 

w kraju, jak i za granicą, przeprowadzałem 

operacje, udowadniając, jak wielkie możliwości 

otwierają się przed pacjentami z częściową 

głuchotą. Dziś nikt nie ma na świecie tak dużej 

grupy zoperowanych pacjentów z częściową 

głuchotą, którym zostały wszczepione implanty. 

Ci ludzie częściowo słysząc rozumieli około 

10 – 12 proc. słów. Po operacji ten poziom 

wzrasta do 90 proc., a większość pacjentów rozumie 

to, co do nich mówimy w 100 proc. To jest 

fenomen technologii, umiejętności operacyjnych, 

ale i niezwykłej plastyczności centralnego 

układu nerwowego człowieka. 

Wraz z zespołem specjalistów stworzył Pan instytut 

naukowo-badawczy, który ma znakomite 

dokonania w zakresie fizjologii i patologii słuchu. 

Jeszcze później powstało Międzynarodowe Centrum 

Słuchu i Mowy. Jaką rolę dzisiaj odgrywają 

te placówki w zwalczaniu problemów związanych 

ze słuchem? 

Międzynarodowe Centrum Słuchu i Mowy to największa 

jednostka Instytutu Fizjologii i Patologii 

Słuchu, unikalny w skali światowej kompleks, 

gdzie przeprowadza się najwięcej na świecie 

operacji poprawiających słuch. Zostały tu opracowane 

i wdrożone najnowsze w skali międzynarodowej 

metody leczenia wad słuchu, głosu 

i mowy. W instytucie zostały między innymi opracowane 

narzędzia do wczesnego wykrywania wad 

słuchu: nowatorski multimedialny program „Słyszę...”, 

(a także „Mówię...” i „Widzę...”), a także 

Audiometr Kuba Micro AS, który jest pierwszym 

urządzeniem umożliwiającym wszechstronną ocenę 

słuchu w warunkach badań przesiewowych. 

Uzyskał wyróżnienie „Polski Produkt Przyszłości” 

w 2006 roku oraz złote medale na europejskich 

i światowych targach wynalazczości: Paryż 2004, 

Bruksela 2005, Genewa 2007 i Norymberga 2007. 

Co jeszcze należałoby zrobić, by poprawić profilaktykę 

i leczenie zaburzeń słuchu? 

W ostatnim roku zrobiliśmy bardzo dużo w zakresie 

profilaktyki zaburzeń słuchu i należy to kontynuować. 

Pod koniec 2007 roku przebadaliśmy prawie 

całą populację warszawskich szóstoklasistów. 

To bardzo ważny program w historii badań przesiewowych, 

które inicjowałem w Polsce z moim 

zespołem. Dla przypomnienia, w latach 1995 – 98 

opracowaliśmy standardowy sposób wczesnego 

wykrywania wad słuchu u noworodków i niemowląt. 

Od 2000 roku kolejnymi badaniami przesiewowymi 

zostało w całym kraju objętych kilkaset 

tysięcy dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Program 

badań słuchu u szóstoklasistów był bardzo 

precyzyjny, gdyż obejmował konkretną populację. 

Wiemy dziś, co się dzieje z młodzieżą, która 

opuści za chwilę szkołę podstawową. Jaki jest jej 

stan słuchu? Wyniki są niepokojące. Wskazują, że 

21,5 proc. dzieci ma problemy ze słyszeniem, prawie 

30 proc. odczuwa przemijające lub stałe szumy 

uszne. To nas niepokoi najbardziej. W pierwszej połowie 

tego roku, przeprowadziliśmy badania słuchu 

na jeszcze większą skalę. Objęliśmy nimi 92 876 

uczniów klas pierwszych z 5045 szkół rozsianych 

w siedmiu województwach (warmińsko-mazurskim, 

mazowieckim, podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim, 

małopolskim, podkarpackim). W tej 

populacji 19,4 proc. dzieci ma zaburzenia słuchu, 

a 33 proc. ma szumy uszne. Warto zwrócić uwagę, 

że u blisko 60 proc. dzieci (szósto i pierwszoklasistów) 

z wykrytymi zaburzeniami słuchu, rodzice nie 

zauważyli wcześniej problemów ze słuchem. 

Pana dokonania na polu naukowym oraz jako 

twórcy Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu są 

nie do przecenienia. Proszę nam jednak opowiedzieć 

coś o sobie, nie jako o profesorze, tylko 

prywatnej osobie. Co Pana fascynuje w wolnych 

chwilach, czemu się Pan poświęca z równą pasją, 

co sprawom zawodowym? Czy w ogóle ma Pan 

czas na coś poza pracą? 

Zajęcia związane z pracą zawodową zajmują mi 

czas od siódmej rano do dziewiątej wieczorem. 

Czasem zaczynam jeszcze wcześniej i kończę jeszcze 

później. Od godz. 7.00 zaczynam operować, 

potem są konsultacje, zebrania naukowe, wykłady, 

zbieranie materiału naukowego do publikacji, 

do prezentacji wykładów za granicą. Jest też wiele 

różnorodnych problemów administracyjnych, które 

mnie nie omijają. Czy mogę dziś z satysfakcją 

powiedzieć coś o zrealizowaniu moich fascynacji 

poza zawodowymi – niewiele. Mamy przy instytucie 

pięknie oświetlone boisko. Czasem gramy, 

dzieląc się na dwie drużyny – zespół operacyjny 

przeciw pozostałym pracownikom. Od czasu do 

czasu udaje mi się kilka dni w roku wygospodarować 

na wyjazd na narty. Kocham zwierzęta i jest 

ich sporo w moim otoczeniu – konie, osły, kozy 

i... renifery. Ale czasu mam dla nich coraz mniej. 

Wiemy, że był Pan na olimpiadzie w Pekinie. Czy 

sport to Pana hobby? 

Tak. Do niedawna grałem regularnie w piłkę nożną. 

Jestem kibicem prawie od zawsze. Jeździłem na mistrzostwa 

Europy, Świata, na Igrzyska Olimpijskie do 

Turynu. Ostatnio kibicowałem naszym w Pekinie. Pamiętam, 

że przed 10 laty wszczepiłem implant osobie 

głuchej w Pekinie. Wtedy było to miasto rowerów. 

Teraz można było podziwiać wspaniałe obiekty 

sportowe. Odciski mi się porobiły na dłoniach od 

dopingowania polskich sportowców, głównie drużyn. 

Ale dzięki temu po raz pierwszy od dawna na 

chwilę odpocząłem od zajmowania się sprawami 

zawodowymi, którymi żyję prawie cały czas. 

• 

15

Postaci 

Impulsywny 

romantyk 

tekst: Rafał Gałecki 

foto: TCM 

“Wola³bym raczej graæ w bryd¿a 

ni¿ zrobiæ kiepski film.” 

- Omar Sharif 

16

Omar Sharif 

AAleksandria... w starożytności słynąca z największej w owych 

czasach biblioteki, dziś kulturalna stolica Egiptu. Stąd właśnie 

pochodzi bodaj najsłynniejszy na świecie egipski aktor Omar El- 

Sharif (wymowa: ‘Umar asz-Szarif), w Europie i Ameryce znany po 

prostu jako Omar Sharif. 

Zodiakalny Baran, urodził się 10 kwietnia 1932 roku jako Michael 

Demitri Chalhoub. Jego ojciec Joseph Chalhoub był z pochodzenia 

Syryjczykiem, natomiast matka Claire, z domu Saada, 

była Libanką. 

Początkowo nic nie zapowiadało jego kariery, zwłaszcza że Michael 

podjął studia na uniwersytecie w Kairze, wybierając specjalizację 

o profilu matematyczno-fizycznym, zaś po ukończeniu szkoły zajął 

się rodzinnym interesem i pracował w lombardzie prowadzonym 

przez ojca. 

Złośliwi twierdzą, że wybił się dzięki swej ukochanej, Faten Hamamie, 

bardzo popularnej w Egipcie aktorce filmowej, teatralnej 

i telewizyjnej, a także producentce, którą poślubił w 1955 r. 

i której później wielokrotnie na planie partnerował. Faten była 

muzułmanką, więc wychowany w wierze rzymsko-katolickiej, żeniąc 

się z nią, Michael przeszedł na islam. Wraz ze zmianą wiary 

przyjął też imię Omar El-Sharif. Ich małżeństwo przetrwało prawie 

dwadzieścia lat i zakończyło się w 1974 r. rozwodem. Dwa lata po 

ślubie Faten urodziła mu syna, Tareka Sharifa, którego Omar dość 

wcześnie wprowadził w świat kina – chłopak miał swój debiut już 

w wieku ośmiu lat, grając w „Doktorze Żywago” młodego Jurija. 

W 1977 roku świat obiegła wieść, że Omar powtórnie się ożenił, 

poślubiając w tajemnicy aktorkę Sohair Ramzi, ale plotka okazała 

się nieprawdziwa. Wraz z rozwodem Omar porzucił również wiarę, 

którą zmienił chyba tylko przez wzgląd na miłość do Faten. Wiele 

lat później w wywiadzie dla hiszpańskiej gazety „El Mundo” przyznał, 

że wraz z synem są ateistami. 

Zanim trafił do Hollywood, był już znany z licznych produkcji we 

własnym kraju, głównie filmów z wątkami romantycznymi, które zapewniły 

mu w ojczyźnie rozgłos i wizerunek wielbionego przez kobiety 

amanta. Ten przystojny, postawny mężczyzna o silnym charakterze 

i gorącym temperamencie zdecydowanie podobał się kobietom. 

W dużej mierze zawdzięczał to swej ognistej arabskiej krwi. 

Omar sprawdził się również w rolach dramatycznych, w filmach 

wojennych, grywał też w filmach kostiumowych i przygodowych. 

W komediach występował rzadziej, ale z równym zaangażowaniem i 

powodzeniem, czego dowodem może być bardzo popularna swego 

czasu parodia II wojny światowej „Ściśle tajne” (Top Secret!, 1984). 

Debiutem Omara był egipski film Sira` Fi al-Wadi (w wolnym tłumaczeniu: 

„Starcie w dolinie”), którego premiera odbyła się w 1954 

roku. W ciągu następnych ośmiu lat Sharif zagrał w aż szesnastu 

filmach, takich jak Ayyamna el helwa („Our Best Days”, 1955), La 

17

Postaci 

18

Omar Sharif 

anam („I Don’t Sleep”, 1958), Sayedat el kasr („Lady of the Castle”, 

1959) czy też Nahr el hub („The River of Love”, 1961), egipskiej adaptacji 

„Anny Kareniny”. 

Światową sławę przyniósł mu w 1962 roku jego pierwszy film anglojęzyczny, 

dramat wojenny „Lawrence z Arabii” (Lawrence of Arabia), 

z wyśmienitą obsadą aktorską. Omar wystąpił u boku Anthony’ego 

Quinna, Aleca Guinessa i Petera O’Toole’a. Za rolę Sherifa Alego 

otrzymał Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego i od tej 

pory stał się najbardziej znanym na świecie aktorem arabskiego pochodzenia. 

Na planie zaprzyjaźnił się z Peterem O’Toolem, grającym 

tytułową rolę, a ich przyjaźń przetrwała wiele długich lat i wspólnie 

zagrali jeszcze w kilku filmach. 

Najsłynniejszą rolą Omara, która przeszła do historii kina, była tytułowa 

rola Jurija Żywago w epickim dramacie wojennym z mocnym 

wątkiem romantycznym „Doktor Żywago” (Doctor Zhivago), najgłośniejszej 

ekranizacji powieści Borysa Pasternaka z 1965 roku. Omar 

dostał za tę rolę kolejną nagrodę Złotego Globu, tym razem dla najlepszego 

aktora w dramacie. Jego honorarium wyniosło osiem tysięcy 

funtów, tyle samo zresztą otrzymał za role w filmach „Lawrence 

z Arabii” i „Zabawna dziewczyna” (Funny Girl), głośny melodramat 

na motywach biograficznych, w którym partnerował Barbarze Streisand, 

czym wywołał dezaprobatę w gabinecie egipskiego rządu ze 

względu na poparcie aktorki dla syjonistów. 

Od chwili, gdy nazwisko Sharif stało się głośne nie tylko w Egipcie, 

ale i na całym świecie, Omar wystąpił w ponad sześćdziesięciu filmach, 

w tym również w produkcjach europejskich, jak na przykład 

„Był sobie raz” (C’era una volta..., 1967), Le Casse („The Burglars”, 

1971), Le Droit d’aimer (1972), La Isla misteriosa y el capitan 

Nemo (1973), „Katarzyna Wielka” (Katharina die Große, 1995) Les 

Possédés („The Possessed”, 1998) i wielu innych. Przydatne okazały 

się w tym przypadku zdolności językowe Omara, który włada 

biegle rodzimym arabskim, angielskim, greckim i francuskim, 

a także, choć nieco słabiej, włoskim i tureckim. Olbrzymia filmografia 

Sharifa świadczy o jego wielkim zaangażowaniu, jeśli wręcz nie 

o pracoholizmie. 

W 1992 roku ciężka praca doprowadziła go w efekcie do operacji 

wszczepienia potrójnych bajpasów. Choć zakończyła się szczęśliwie, 

dwa lata później przeszedł lekki atak serca. Mimo że wcześniej 

palił 50 papierosów dziennie, po operacji z łatwością porzucił 

groźny dla swego zdrowia nałóg. Nie był on zresztą jedyny, jako że 

Omar od wczesnych lat młodości oddawał się hazardowi, a przede 

wszystkim pasji gry w brydża. Jako profesjonalny gracz, należał 

swego czasu do ścisłej czołówki światowych brydżystów, a w latach 

70. i 80. prowadził w „Chicago Tribune” cotygodniowy dział 

poświęcony tej grze. Był współautorem kilku książek poświęconych 

tej tematyce. W 1992 roku została nawet wydana firmowana jego 

nazwiskiem komputerowa gra Omar Sharif Bridge, pierwotnie napisana 

pod system DOS, później przekonwertowana pod Windows, 

a nawet telefony komórkowe. Przez wiele lat jego stałym partnerem 

w międzynarodowych turniejach był Tommy Prothro, znany trener 

amerykańskiego futbolu. 

Omar był też stałym bywalcem francuskich kasyn, przynajmniej do 

czasu skandalu, jaki wywołał w 2003 roku w Paryżu. Grając w ruletkę, 

postawił w jednym zakładzie okrągłą sumkę z trzema zerami 

i przegrał, obarczając winą krupiera, a kiedy pojawił się zaalarmowany 

awanturą policjant, Omar nie tylko mu naubliżał, ale także 

zdzielił go tzw. bykiem, czyli ciosem z czoła w twarz i został skazany 

prawomocnym wyrokiem sądu na miesiąc więzienia w zawieszeniu 

oraz karę grzywny w wysokości 1700 dolarów plus odszkodowanie 

dla policjanta. Jego porywcza natura odezwała się dwa lata później, 

gdy złamał nos parkingowemu z Beverly Hills, gdy ten odmówił 

mu przyjęcia opłaty w europejskiej walucie. Omar został skazany 

zaocznie, gdyż nie stawił się na rozprawie. Może między innymi 

z powodu tych ekscesów, w wywiadzie dla prasy udzielonym 

w 2006 r. na okoliczność zakończenia swej kariery brydżysty powiedział: 

„Postanowiłem, że nie chcę być już dłużej niewolnikiem 

żadnej pasji, za wyjątkiem mej pracy. Miałem zbyt wiele namiętności, 

brydż, konie, hazard. Pragnę prowadzić inne życie, być bliżej 

z rodziną, gdyż poświęcałem jej dotąd zbyt mało czasu.” 

Także w kwestii przekonań politycznych Omar Sharif wielokrotnie 

udowadniał, że nie zapomniał o swym pochodzeniu. Ostro potępił 

amerykańską politykę w Iraku, nazywając Amerykanów ignorantami. 

Podobno w rozmowie z prezydentem Georgem W. Bushem, odbytej 

jeszcze przed rozpoczęciem ofensywy w Iraku, oznajmił, iż Arabowie 

nie są zwykłymi ludźmi i jako naród odporni są na wszelkie 

próby demokratyzacji swego społeczeństwa. Jego zdaniem, Bliski 

Wschód nigdy nie zaakceptuje demokracji, a prawdziwi Arabowie 

będą woleli przenieść się do najbliższego w sąsiedztwie szejka niż 

znosić demokratyczne rządy. 

Mimo podeszłego już wieku 76 lat i bajpasów, Omar Sharif nie 

stracił swej krzepy i ani myśli żegnać się z karierą aktorską. 

W 1999 roku zagrał w dość głośnym przygodowym „Trzynastym 

wojowniku” (The 13th Warrior), a w 2003 r. odbyła się premiera 

adaptacji książki Érica-Emmanuela Schmitta „Pan Ibrahim 

i kwiaty Koranu” (Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran). Za rolę 

w tym dramacie Omar otrzymał na festiwalu w Wenecji nagrodę 

Cezara dla najlepszego aktora, odpowiednik Oscara przyznawany 

przez Francuską Akademię Sztuki Filmowej. Zimą przyszłego 

roku będzie można go zobaczyć wraz z Mirą Sorvino (Oscar za 

rolę w filmie Woody’ego Allena „Jej wysokość Afrodyta”, 1995) 

w telewizji NBC, w premierze przygodowego mini serialu telewizyjnego 

The Last Templar (czyli „Ostatni Templariusz”), do którego 

zdjęcia jeszcze trwają. 

• 

19

Postaci 

W s³u¿bie Francji 

Jak bardzo Francja 

chce się zaangażować 

w rozwiązywanie 

konfliktów 

międzynarodowych? 

Jak zmieniła się rola 

dyplomacji w ciągu 

ostatnich trzydziestu lat? 

Czym będzie się różnić 

Unia Śródziemnomorska 

od Unii Europejskiej? 

Na te i inne pytania 

odpowiada ambasador 

Republiki Francuskiej 

– François Barry 

Delongchamps 

Wywiad przeprowadzony przy współpracy portalu psz.pl 

20

PPanie Ambasadorze, obecnie najważniejszym 

zadaniem jakie spoczywa na Francji na arenie 

międzynarodowej jest prezydencja w Unii Europejskiej. 

Jakie wyzwania w związku z tym stoją 

obecnie przed Francją? Czego Francja chce dokonać 

przez te pół roku? 

Od 1 lipca Francja sprawuje prezydencję w Radzie 

Unii Europejskiej. Przewodnictwo to ma miejsce 

w bardzo szczególnym momencie. Francja musi 

stawić czoło niepewnej sytuacji międzynarodowej, 

jak niedawny wybuch kryzysu gruzińskiego 

lub utrzymujące się konflikty takie jak walka 

z terroryzmem w Afganistanie. 

Musimy działać w sytuacji naznaczonej porażką 

irlandzkiego referendum w sprawie ratyfikacji 

Traktatu Lizbońskiego oraz końcem kadencji Parlamentu 

Europejskiego i Komisji Europejskiej. 

Jak to podkreślił prezydent Republiki Francuskiej 

w swoim przemówieniu wygłoszonym 10 lipca 

w Parlamencie Europejskim, ambicją naszej prezydencji 

jest odpowiadanie na troski i oczekiwania 

obywateli Europy. 

W tym celu wyznaczyliśmy sobie cztery główne 

cele. Po pierwsze uzyskanie porozumienia politycznego 

w sprawie pakietu klimatyczno-energetycznego, 

który pozwoli ograniczyć skutki zmian 

klimatycznych, zmniejszając o 20% emisję dwutlenku 

węgla do 2020 roku. Pierwsze nieformalne 

spotkania pozwoliły już zapoczątkować kompromis 

polityczny, jak również rozpocząć prace nad 

przeciwdziałaniem wzrostowi cen paliw i nad 

wprowadzeniem wspólnej polityki energetycznej 

zdolnej zapewnić Europejczykom bezpieczeństwo 

w tej dziedzinie. Drugim celem jest przyjęcie 

europejskiego paktu w sprawie imigracji i azylu, 

zobowiązującego kraje członkowskie i instytucje 

europejskie do wspólnego zarządzania ludnością 

napływową. Jako trzeci cel, nasza prezydencja 

proponuje zaktualizowanie europejskiej strategii 

bezpieczeństwa poprzez lepsze połączenie europejskiej 

polityki obronności z polityką NATO, 

ale również przez stworzenie nowych zdolności 

wojskowych, odpowiednich instrumentów planowania 

i szybkiego reagowania. 

Czwartym celem na najbliższe sześć miesięcy jest 

zakończenie prac nad „bilansem zdrowotnym” 

wspólnej polityki rolnej i rozpoczęcie refleksji na 

temat reformy w tej dziedzinie. Reforma ta powinna 

odpowiedzieć na cztery ważne cele, zaproponowane 

przez prezydenta Sarkozy’iego: zapewnić 

Europie bezpieczeństwo żywnościowe, znaleźć 

odpowiedź na światowy popyt, chronić środowisko 

i zachować równowagę terenów wiejskich. 

Czy można uznać stworzenie Unii Śródziemnomorskiej 

za nową politykę „arabską” Francji? 

Unia Śródziemnomorska nie jest projektem mającym 

przynieść korzyści Francji czy jakiemuś wybranemu 

państwu Maghrebu. Szczyt ustanawiający 

Unię Śródziemnomorską, który odbył się w Paryżu, 

zgromadził 43 głowy państw z krajów otaczających 

Morze Śródziemne i z całej Unii Europejskiej. Jest 

to projekt autentycznego partnerstwa pozwalający 

krajom z dwóch brzegów basenu śródziemnomorskiego 

wzmocnić ich współpracę. Wobec różnic 

w rozwoju między dwoma brzegami Morza Śródziemnego, 

prezydent Republiki Francuskiej, wraz z 

wszystkimi przywódcami europejskimi pragnął nadać 

nową dynamikę partnerstwu, które opiera się 

na zdobyczach procesu barcelońskiego. Trzy główne 

zasady przyświecają temu partnerstwu: z jednej 

strony polityczna mobilizacja poprzez zwoływanie 

co dwa lata szczytów głów państw i szefów rządów, 

z drugiej strony, wprowadzenie zarządzania na 

zasadzie ko-prezydencji Północ-Południe i parytetowego 

stałego sekretariatu. I wreszcie nadawanie 

priorytetów konkretnym projektom w wymiarze regionalnym, 

które mogą się przyczynić do powstania 

nowych powiązań. Za priorytetowe uznano działania 

w dziedzinie kultury, kładąc szczególny akcent na 

wymianę między naszymi kulturami i sprzyjając 

wymianie studentów w ramach śródziemnomorskiego 

programu Erasmus. Równie istotne są 

kwestie środowiska naturalnego – chcemy uczynić 

z Morza Śródziemnego jedno z najczystszych mórz 

świata. Pracujemy nad śródziemnomorskim „planem 

słonecznym”, którego celem jest polepszenie 

dostępu do energii ludności zamieszkującej na południowych 

wybrzeżach. 

François Barry Delongchamps 

Jaką rolę w związku z prezydencją unijną mają do 

odegrania francuscy dyplomaci na placówkach 

w krajach członkowskich UE, w tym Pan, jako ambasador 

Francji w Polsce? 

Ambasady Francji odgrywają kluczową rolę 

w czasie prezydencji francuskiej Unii Europejskiej. 

Nasi dyplomaci pracujący na placówkach 

w europejskich stolicach pośredniczą między 

francuskimi władzami a władzami miejscowymi, 

przedstawiają nasze inicjatywy i równolegle przekazują 

stanowiska naszych partnerów europejskich. 

Dyplomaci ci, oprócz swych tradycyjnych 

funkcji – reprezentowanie i bronienie francuskich 

interesów, ale również nadawanie odpowiedniej 

rangi kulturze i językowi francuskiemu – zajmują 

się przewidywaniem ewentualnych obiekcji niektórych 

krajów i pomagają w poszukiwaniu kompromisowych 

rozwiązań. Moja rola jako ambasadora 

w Polsce polega na podjęciu takich działań, 

aby wszystkie podlegające mi służby przyczyniły 

się do sukcesu francuskiej prezydencji Unii Europejskiej, 

nie zaniedbując przy tym ważnych 

zadań, które na nich spoczywają. Chcemy intensywnie 

rozwijać stosunki dwustronne, polityczne, 

gospodarcze i kulturalne. 

Objął Pan stanowisko ambasadora w Polsce w listopadzie 

2007 roku. Proszę podzielić się z nami 

pańskimi refleksjami z dotychczasowego pobytu 

w naszym kraju. Co Panu podoba się tu najbardziej, 

a co przeszkadza? Co było największym 

zaskoczeniem? 

Z wielką radością będę wkrótce obchodzić pierwszą 

rocznicę mojego przyjazdu do Polski i objęcia 

stanowiska ambasadora Francji. Bardzo cenię 

ten kraj za jego bogactwo kultury, wyrafinowany 

język, jego historię. Uważam, że Polska odegrała 

ważną rolę w dziejach Europy i miała związek 

z historią mojego kraju. Pasjonujące jest dla mnie 

odkrywanie i poznawanie różnych miejsc i zabytków, 

a także znajdowanie wydarzeń i faktów łączących 

to, co działo się w Polsce z historią Francji. 

Takie epizody, nawet te tragiczne, składają 

się na wspólną tożsamość naszych krajów i całej 

Europy. Poza kwestiami historycznymi, ogromnie 

cenię sobie serdeczność i spontaniczność 

Polaków, którą zauważyłem w czasie spotkań 

z wieloma polskimi osobistościami różnych dziedzin. 

Żałuję jedynie, że czasami niektóre osoby 

w Polsce oceniają w sposób niesprawiedliwy 

postawę Francji w pewnych momentach historii. 

Nie chodzi tu na szczęście o ogólne podejście 

Polaków. Jednakże, staram się w czasie spotkań, 

korygować te poglądy, które moim zdaniem nie 

odpowiadają prawdzie. 

Panie Ambasadorze, proszę nam opowiedzieć o swoich 

zainteresowaniach. Jak spędza Pan wolny czas? 

Żałuję bardzo, że mam tak mało czasu wolnego, 

zwłaszcza teraz, w czasie francuskiej prezydencji. 

Mimo to znajduję czasem chwile na uprawianie 

sportu czy na spacery, a także na oglądanie filmów 

i spotkania z przyjaciółmi. 

Zaczął Pan pracę w dyplomacji w latach siedemdziesiątych. 

Jak według Pana zmieniła się dyplomacja, 

sposób jej prowadzenia? W jakim kierunku 

będzie podążać współczesna dyplomacja? 

Oczywistym jest, że ogromnie dużo zmieniło się 

od czasu, kiedy rozpocząłem pracę w dyplomacji 

21

Postaci 

w 1972 roku. Kiedy przebywałem na pierwszej 

zagranicznej placówce, Stany Zjednoczone i Rosja 

właśnie podpisały umowę o ograniczeniu zbrojeń 

SALT (Strategic Arms Limitation Talks). Układ stosunków 

międzynarodowych po tej umowie uległ 

całkowitej zmianie. Mocarstwa zmieniły swoje 

cele, rywalizacja przeniosła się na inne płaszczyzny. 

Siłą rzeczy metody pracy w dyplomacji 

również uległy modyfikacjom. Dobry dyplomata 

musi dzisiaj doskonale znać wszystkie sprawy, 

o których mówi. Negocjacje „pakietu klimatycznoenergetycznego”, 

który stanowi jeden z priorytetów 

prezydencji francuskiej w Unii Europejskiej, 

wymagają znajomości wielu umów dwustronnych 

między różnymi krajami, a także znajomości precyzyjnych 

danych dotyczących tej dziedziny. Zawód 

dyplomaty stał się obecnie zawodem bardzo 

technicznym, w stosunku do którego wymagania 

nieustannie rosną. Z drugiej strony środki, którymi 

dysponuje dyplomata, nie zawsze są dostosowane 

do zmieniającej się sytuacji. Uważam, że ta 

tendencja nie tylko utrzyma się w najbliższych latach, 

ale będzie utrzymywać się przez długi czas. 

Jak to się stało, że wybrał Pan akurat karierę dyplomaty? 

Muszę przyznać, że do rozpoczęcia kariery dyplomatycznej 

skłoniła mnie moja fascynacja azjatyckim 

miastem Samarkanda i chęć zamieszkania 

w nim. Poza tym, zawsze bardzo interesowałem 

się stosunkami międzynarodowymi. Pasjonowałem 

się studiami na temat Europy lat trzydziestych 

dwudziestego wieku, okresu znanego niestety ze 

wzrostu ekstremizmu, nazizmu i napięć między 

potęgami. Później zafrapował mnie klimat zimnej 

wojny lat powojennych, która wielokrotnie budziła 

na świecie obawy wybuchu konfliktu atomowego. 

Studia dotyczące tych dwóch okresów, zrodziły we 

mnie pewną obsesję na punkcie podjęcia wszelkich 

działań mogących zapobiec wojnie nuklearnej 

i wpłynięcia na stosunki między państwami 

tak, żeby zapewnić trwały pokój. 

Co było dla Pana największym sukcesem w dotychczasowej 

karierze dyplomatycznej? A jaki był 

najtrudniejszy moment? 

Może wydać się to zaskakujące, ale powiedziałbym, 

że projektem, z którego jestem najbardziej 

dumny i który moim zdaniem stanowi sukces 

dyplomatyczny, było zorganizowanie francuskiej 

wystawy sztuki nowoczesnej w Singapurze 

w 1990 roku. Przywiązuję do tego szczególną 

wagę, bo było to zrealizowanie mojej osobistej 

ambicji i przyczyniło się do promocji kultury francuskiej. 

Znacznymi sukcesami były też dla mnie 

udane negocjacje w sprawie konwencji o zakazie 

broni chemicznej, traktat o zakazie prób z bronią 

jądrową, a także rozmowy w sprawie realizacji 

przez przedsiębiorców francuskich linii metra 

w Singapurze. Jeśli chodzi natomiast o najtrudniejszy 

moment w mojej karierze, odpowiem bez 

wahania, że był to dzień 11 września 2001 roku. 

Pracowałem wtedy w placówce dyplomatycznej 

w Waszyngtonie. Musiałem stawić czoło sytuacji 

kryzysowej, pod nieobecność mojego ambasadora, 

przy jednoczesnych problemach w porozumiewaniu 

się z reprezentantami amerykańskiego 

rządu. Na bieżąco odpowiadałem na pytania nadchodzące 

z Francji zaniepokojonej tymi tragicznymi 

wydarzeniami, które zmieniły obraz świata. 

Czy poleciłby Pan swoim dzieciom pracę w dyplomacji? 

Przez cały czas mojej kariery zawodowej, nigdy nie 

próbowałem zainteresować moich dzieci takim czy 

innym sektorem życia zawodowego. Towarzyszyły 

mi jednak na różnych placówkach za granicą i umiały 

wykorzystać to międzynarodowe doświadczenie, 

rozwijając otwartość umysłu, poznając kulturę, 

ciekawych ludzi, zdobywając przyjaciół na całym 

świecie. Mogły same ukształtować swoje poglądy 

na temat kariery dyplomatycznej, którą wybrałem 

z przyczyn osobistych, i zdecydować jaką drogą 

pójdą. Próbowałem im dać tylko kilka wskazówek, 

aby mogły wybrać zawód, który pozwoli im na pełen 

rozwój, a nie zapewni jedynie komfort materialny. 

Służba cywilna, a w szczególności dyplomacja, 

bardzo zmieniła się od czasu, kiedy rozpoczynałem 

karierę w ministerstwie spraw zagranicznych. 

Uważam, że profesja dyplomaty stała się bardzo 

technicznym zajęciem i straciła coś z magii, która 

niegdyś istniała w tym zawodzie. 

• 

22

Kraj 

Francja 

Długie i wysokie wydmy wzdłuż wybrzeża 

atlantyckiego, urwiste zatoczki w Bretanii, 

winnice w Burgundii, gaje oliwne w Prowansji 

oraz leniwe plaże na Lazurowym Wybrzeżu 

dają wyobrażenie o niezwykłej różnorodności 

i bogactwie Francji. Ten kraj rozdarty między 

eleganckim i estetyzującym Paryżem, 

a pięknem prowincjonalnych miasteczek, 

przyciąga turystów z całego świata 

kraina 

kontrastów 

tekst: Jolanta Winnicka 

foto: Archiwum Ambasady Francji 

24

Francja 

Paryż 

Nazywany jest Miastem Świateł i Stolicą Zakochanych. 

Wieczorny spacer ulicami miasta lub rejs 

statkiem po Sekwanie dostarcza niesamowitych 

wrażeń. Nigdzie indziej kawa nie smakuje tak, jak 

w kafejkach Dzielnicy Łacińskiej. Atmosferę paryskich 

ulic i zaułków pięknie opisywali artyści francuscy 

na czele z Edith Piaf, której przejmujący, mocny 

głos zdaje się nadal rozbrzmiewać na brukach 

Paryża. Ten jest miastem przeciwieństw. Z jednej 

strony ulica Faubourg Saint-Honore z ekskluzywnymi 

sklepami i domami haute couture, a z drugiej 

bukiniści od wieków sprzedający stare książki nad 

brzegiem Sekwany. Z jednej strony dzielnica La Defense, 

z nowoczesnymi wieżowcami ze szkła i stali, 

a z drugiej zabytkowa Dzielnica Łacińska. 

Jednym z ciekawszych miejsc jest Montmartre, 

dzielnica paryskiej bohemy, w której pracownie 

mieli Braque, Modigliani, van Gogh, Renoir, Gauguin. 

W kamienicy La Bateau Lavoir mieszkał Pablo 

Picasso. W tej dzielnicy narodziła się również legenda 

słynnego kabaretu Moulin Rouge. Po I wojnie 

światowej cyganeria paryska przeniosła się na lewy 

brzeg Sekwany do dzielnicy Montparnasse. Była to 

wtedy dzielnica biedoty i ludzi z półświatka. Życie 

artystycznej bohemy, upływające na spotkaniach 

w kawiarniach, kabaretach i domach uciech przedstawiali 

na swych obrazach liczni malarze. Toulous-Lautrec 

wielokrotnie malował codzienne życie 

kobiet, Degas stworzył wiele portretów tancerek. 

Do dzisiaj stoi młyn Moulin de la Galette, miejsce 

zabaw artystów, uwiecznione na obrazie Renoira. 

W czasie wędrówki po Montmartrze można wstąpić 

do Cafe de Lilas i usiąść przy stoliku, przy którym 

pisał swoje opowiadania Ernest Hemingway. Całe 

bogactwo Paryża najlepiej oddają słowa Victora 

Hugo: „Wszystko, co istnieje w dowolnym miejscu 

na ziemi, istnieje też w Paryżu.” 

Francja północno-wschodnia 

Lotaryngia wiele zawdzięcza królowi polskiemu 

Stanisławowi Leszczyńskiemu, który był teściem 

Ludwika XV i przez wiele lat był księciem tej krainy. 

Na głównym placu w Nancy stoi pomnik tego 

polskiego władcy. Królowi Stanisławowi Francja 

zawdzięcza słynne „magdalenki”, które wypieka 

się i jada z herbatą lipową. Nazwa ciasteczek pochodzi 

od Magdaleny Commercy, pokojówki króla, 

która upiekła te ciasteczka, kiedy cukiernik Leszczyńskiego 

w przypływie złości rzucił pracę. 

Strasburg, stolica Alzacji, nazywany był kiedyś 

„miastem tysiąca kościołów”. Najsłynniejsza jest 

gotycka katedra z jedną wieżą, której asymetrią 

był oczarowany sam Goethe. Niezwykle malownicza 

jest dzielnica Mała Francja, czyli La Petite 

France. Tworzy ją sieć wąskich uliczek, kanałów 

i śluz, przy których stoją domy z pruskiego muru. 

Równie ciekawym regionem jest Szampania, 

gdzie produkuje się słynne wina musujące. To 

właśnie tu w katedrze w Reims koronowano od 

średniowiecza królów Francji. Niedaleko leży 

piękna Pikardia ze stolicą w Amiens, gdzie zbudowano 

największą we Francji gotycką katedrę. To 

stąd pochodził słynny pisarz Juliusz Verne. Rejon 

ten znany jest również z trufli, zarezerwowanych 

dla estetów gastronomii lotaryńskiej. Ich smak, 

według specjalistów jest wyjątkowo delikatny 

z subtelną domieszką lukrecji. 

Normandia 

Ta kraina zamieszkiwana najpierw przez Celtów, 

potem Franków i Normanów, pełna jest średniowiecznych 

zabytków i i katedr. Urwiska, drążone 

przez fale w białych kredowych skałach, tworzą fantastyczną 

skalną architekturę, nazwaną Alabastrowym 

Wybrzeżem. Klify wyznaczają wąskie doliny 

i plaże, przy których leżą miejscowości wypoczynkowe. 

Do najbardziej znanych należy Etretat, którego 

atrakcją są wyrzeźbione przez morze skały 

różnego kształtu. Guy de Maupassant twierdził, 

że jedna ze skał przypomina mu słonia zanurzającego 

swoją trąbę w oceanie. Jednym z najbardziej 

malowniczych portów Normandii jest Honfleur 

ze średniowieczną zabudową. Miasto upodobali 

sobie malarze i stało się ono kolebką impresjonizmu. 

Na drodze do Rouen, znajduje się małe miasteczko 

Giverny, w którym ostatnie lata swego 

życia spędził Claude Monet, goszcząc pod swym 

dachem Cezanne’a, Matisse’a i Renoira. Na szczególną 

uwagę zasługują ogrody zaprojektowane 

i troskliwie pielęgnowane przez Moneta. Niedaleko 

królują majestatycznie ruiny potężnego zamku 

– Chateau Gaillard, który zbudował w XII wieku 

Ryszard Lwie Serce. 

Stolicą Normandii jest Rouen. Z miastem tym 

związani byli filozof i matematyk Blaise Pascal 

i Gustav Flaubert, który tutaj umieścił akcję 

25

Kraj 

„Madame Bovary”. W środku miasta wznosi się 

katedra, którą Monet malował ponad 30 razy. 

W południowej części katedry mieści się grobowiec 

króla Ryszarda Lwie Serce. 

Na zachód od Rouen prowadzi Route des Abbayes, 

czyli szlak średniowiecznych, normandzkiech 

opactw. Ruiny największego niegdyś opactwa w Jumiege, 

założonego w X wieku, Wiktor Hugo nazwał 

„najpiękniejszymi ruinami Francji”. Najsłynniejsze 

opactwo Normandii to Mont Saint-Michel. Widok 

strzelistych wież wyrastających z morza wraz ze 

skałą na zawsze zostaje w pamięci. Podobno jednemu 

z biskupów średniowiecznych, świętemu Hubertowi, 

ukazał się Archanioł Michał, który poprosił 

o wybudowanie kościoła na skale. Do dzisiaj tłumy 

26 

turystów z całego świata przyjeżdżają podziwiać 

to przepiękne opactwo. Dalej leży miasto Caen, 

popularnie zwane Bramą Normandii. Założył je Wilhelm 

Zdobywca. Trumna z jego ciałem spoczywa tu 

w romańskim kościele Saint-Etienne. 

Bretania 

Piękna i dzika, najmniej chyba znana kraina północno-wschodniej 

Francji. Bretonowie stworzyli 

jedną z najstarszych cywilizacji europejskich, tzw. 

cywilizację megalitów. Pozostało po nich największe 

na świecie skupisko menhirów w okolicach 

Carnac, na południu Bretanii. Te olbrzymie skały, 

których jest około trzy tysiące, stoją w 11 rzędach 

długich na wiele kilometrów. Bretania to niezwykłe 

krajobrazy – skaliste, poszarpane wybrzeża, 

piaszczyste plaże, ciche wioski zatopione w zieleni 

i nadmorskie kurorty na Szmaragdowym Wybrzeżu. 

Kamienne miasteczka, miniaturowe porty, 

strzeliste wieże gotyckich kościołów, latarnie 

morskie i punkty widokowe tworzą niezapomniany 

klimat. To także ojczyzna słynnych bohaterów 

komiksowych: Asteriksa i Obeliksa. 

Malowniczo położone miasteczko Saint Malo, sławę 

swoją zawdzięcza dwóm postaciom – słynnemu 

korsarzowi, Robertowi Surcouf, który za poparciem 

i zachętą Napoleona napadał na angielskie 

statki oraz urodzonemu tu francuskiemu romantykowi 

– Rene Chateaubriand, którego skromny 

grób leży na wyspie Grand Be. W tej samej zatoce 

leży Dinard – luksusowy kurort, w którym na deptaku 

prowadzącym do plaży stoi pomnik Alfreda 

Hitchcocka z wielkimi ptakami na ramionach. 

Dolina Loary 

Loara jest najdłuższą francuską rzeką. Najbardziej 

interesujący odcinek z ponad 300 zamkami, 

liczy zaledwie 200 kilometrów. Najwcześniejsze 

zamki zbudowano tu jeszcze w średniowieczu, 

większość jednak pochodzi z epoki renesansu, 

i zostały zaprojektowane przez włoskich architektów. 

Do najpiękniejszych należą pałace w Blois, 

Chambord, Chenonceau, a także w Amboise, gdzie 

w 1519 roku zmarł Leonardo da Vinci. 

Francja południowa 

Region Perigord wokół Doliny Dordogne słynie 

z warownych miast i prehistorycznych malowideł 

naskalnych. Do najbardziej malowniczych 

miejscowości należy Rocamadour, położone na 

szczycie klifu. Z dołu wygląda jak gniazdo przyklejone 

do skał, jest tam tylko jedna ulica. Według 

legendy miasto założono na grobie obdarzonego 

uzdrowicielską mocą pustelnika, św. Amadoura. 

Pielgrzymi wchodzili kiedyś na kolanach po 216 

schodach do kapliczek położonych na zboczu 

wzgórza. W jednej z nich znajduje się posąg Czarnej 

Madonny. Niedaleko, w Padirac znajdują się 

podziemne rzeki, po których można pływać małymi 

łódkami, podziwiając ogromne stalaktyty i stalagmity. 

W niektórych jaskiniach dostrzec można 

naskalne rysunki ludzi pierwotnych. 

Pireneje to królestwo Basków, które niegdyś za-

Francja 

mieszkiwane było też przez Greków i Rzymian. 

Piękne krajobrazy i zabytki przeszłości najlepiej 

podziwiać wędrując szlakiem albigensów i katarów. 

Warto odwiedzić Albi, zabytkowe miasto z katedrą 

św. Cecylii, największą budowlą romańską 

w Europie, rodzinne miasto Toulousa-Lautreca. 

Stałym punktem zwiedzania jest Carcassonne, 

największa średniowieczna warownia w Europie. 

Wąskie kamienne uliczki, malutkie sklepiki i chłód 

murów, przenoszą nas do dawnych czasów. Carcassonne 

składa się z dwóch części: Cite – stare 

miasto opasane podwójnym pierścieniem baszt, 

wieżyczek i murów i Dolne Miasto – z katedrą St. 

Michel (XIII w.) i kościołem St-Vincent (XIV w.). 

W Alpach Sabaudzkich liczne kurorty i ośrodki 

sportowe czekają na miłośników białego szaleństwa. 

Najsłynniejsze uzdrowisko w tym regionie 

to Aix-les-Bains. Jednym z pierwszych kuracjuszy 

był w IV wieku rzymski cesarz Gracjan. W czasach 

bardziej współczesnych wypoczywali tu słynni 

kompozytorzy – Camile Sain-Saens i Siergiej 

Rachmaninow. 

Lyon za czasów Cesarstwa Rzymskiego był stolicą 

Galii. Do dzisiaj możemy tu podziwiać dwa rzymskie 

amfiteatry. Tu też urodzili się i wychowali 

bracia Lumiere – August i Louis, których ojciec był 

właścicielem fabryki. To oni byli autorami pierwszego 

w historii filmu dokumentalnego „Wyjście 

robotników z fabryki”. W Lyonie urodził się również 

inny wielki Francuz, lotnik i pisarz Antoine-de 

Saint Exupery. 

Prowansja 

Łagodny klimat, wspaniałe krajobrazy i fascynujące 

świadectwa minionych wieków, co roku 

ściągają do Prowansji rzesze turystów. Nasycone 

barwami fioletu pola lawendy i winnice pełne 

radosnego blasku słońca urzekły już niejednego 

człowieka. Peter Mayle, Anglik zafascynowany tym 

miejscem osiadł tu na stałe, a swój podziw dla tej 

ziemi opisał w książkach, które stały się bestselerami. 

Reżyser Ridley Scott również uległ czarowi 

tego regionu – już od 16 lat jest tu właścicielem 

winnicy i produkuje własne wino. 

Awinion, miasto papieży, jest obecnie dużym 

centrum kulturalnym. Pałac papieski zbudowany 

z białego kamienia jest największą gotycką budowlą 

w Europie. Można tu podziwiać gotyckie 

freski, a także Madonnę z Dzieciątkiem pędzla 

Botticellego. Na dwór papieski ściągało wielu artystów 

z całej Europy. Przybył tu również florencki 

notariusz, ojciec słynnego poety Francisco Petrarki. 

Prawdopodobnie w miejscowym kościele Św. 

Klary, wielki Petrarka pierwszy raz zobaczył swoją 

ukochaną Laurę, do której pisał później swoje 

sonety. 

Niedaleko położone Arles znane jest dzięki mieszkającemu 

tu przez wiele lat Vincentowi van Goghowi. 

Niestety, większość starych budynków miasta 

uległa zniszczeniu Arles można zwiedzać „trasą 

Van Gogha”. Jej 10 etapów – to miejsca z obrazów 

malarza. Kawiarnia wieczorem znajdowała się na 

placu Forum, Żółty dom na placu Lamartine’a, 

Gwieździsta noc na nabrzeżu Rodanu. Jeżeli ktoś 

lubi mocniejsze atrakcje, to powinien przyjechać 

na wielkanocną corridę, która odbywa się na arenie 

rzymskiego amfiteatru. 

Najbardziej urokliwe miasto słonecznej Prowansji 

to Aix-en-Provance – najstarsza miejscowość 

założona przez Rzymian. W tym mieście pełnym 

kawiarń, restauracji i galerii większość życia spędził 

Paul Cezanne. Na placu Mirabeau znajduje 

się słynna kawiarnia Cafe de Deux-Garcons, która 

była ulubionym miejscem francuskich intelektualistów 

od Emila Zoli do Jacquesa Cocteau. 

Prowansja to kraina wyśmienitego jedzenia. Tutejsze 

kiełbasy czy szynki mają niepowtarzalny 

smak, a każdą tutejszą potrawę spowijają ziołowe 

aromaty. Najbardziej popularną mieszanką przyprawową 

jest quatreepices: pieprz czarny, gałka 

muszkatołowa, goździki i imbir. Stąd już niedaleko 

na Lazurowe Wybrzeże i piękne plaże w ekskluzywnych 

miejscowościach. Leży tu Saint-Tropez, 

które odkrył jako pierwszy Guy de Maupassant, 

a rozsławił na cały świat Luis de Fines. Pełno tu 

kolorowych domów i jachtów milionerów. Jest 

też Cannes – stolica europejskiej kinematografii. 

Największe miasto na południowym wybrzeżu to 

Marsylia. Głośna i barwna metropolia, założona 

przez Greków 2500 lat temu. 

Mimo zróżnicowania poszczególnych regionów 

jest coś, co je łączy - niezwykła gościnność mieszkańców 

i to, co sami nazywają joie de vivre, czyli 

radość życia. Podróżowanie po Francji dostarcza 

wielu wrażeń. Jednego dnia można siedzieć gdzieś 

na wzgórzu, na liczącym kilkaset lat kamienistym 

murze i podziwiać leniwie toczące się życie w pobliskim 

miasteczku, a następnego dnia zakosztować 

luksusu odwiedzając ekskluzywny kurort. 

Jedno jest pewne – we Francji nie można się nu- 

27

Pasje 

Podniebne 

W żadnym innym sporcie, nie trzeba wstawać 

tak wcześnie rano. Trzeba, bo po godzinie dziewiątej, 

wiatr wzmaga się i staje niebezpieczny, dopiero pod wieczór 

znów łagodnieje i pozwala latać. Czy właśnie dlatego baloniarstwo 

jest w Polsce sportem elitarnym? A może są ku temu inne powody? 

Zaczęło się od... prania 

Susząc koszulę nad kominkiem, bracia Montgolfier 

zauważyli, że rozgrzane powietrze z paleniska 

unosi materiał. Joseph i Étienne, dwóch młodzieńców 

z szesnaściorga dzieci, które miał właściciel 

młyna papierniczego w Vidalon-lès-Annonay pod 

Lyonem, zaczęło eksperymentować z papierowy- 

mi torebkami. Napełniali je gorącym powietrzem 

nad kuchennym piecem i śledzili ich lot. Zaintrygowani 

tym doświadczeniem, rozpoczęli prace 

nad skonstruowaniem balonu. Po wielu próbach, 

4 grudnia 1782 roku z przydomowego ogródka 

bracia Montgolfier wypuścili balon o objętości 

18 m 3 , który osiągnął wysokość 250 metrów. 

Pierwszy publiczny pokaz miał miejsce pół roku 

później w Annonay. 4 czerwca 1783 napełniony 

rozgrzanym powietrzem z ogniska płócienny balon 

„Ad astra” wzniósł się na wysokość ponad 

1600 metrów przelatując około 2 kilometrów 

w czasie 10 minut. Balon ten miał średnicę 11,7 

metra i objętość 900 m³. We wrześniu w kolejnym 

locie, który odbył się w Wersalu przed królem 

Ludwikiem XVI, umieszczono w podwieszonym 

koszu: owcę, kaczkę i koguta. Udowodniono 

w ten sposób, że wysokość nie ma negatywnego 

28

Baloniarstwo 

rozkosze 

tekst: Dorota Nelke 

warstwy znajdujące się na zewnątrz. Na zasadzie 

prawa Archimedesa balon jest wypychany i może 

unosić się nad ziemią. Od swoich protoplastów 

z XVIII wieku dzisiejsze balony różnią się źródłem 

ciepła i materiałem, z którego wykonuje się czasze. 

Do robienia powłok balonów wykorzystuje się niepalny 

i wytrzymały poliester, a także nomex – materiał 

stworzony dla potrzeb lotów kosmicznych przez 

NASA. Powietrze podgrzewa się palnikami o mocy 

do 4500 kW, zasilanymi propanem z butli gazowych. 

Po podgrzaniu powietrza balon wznosi się, po 

wychłodzeniu opada. W ten sposób sterujemy wysokością 

lotu. Balony latają z prędkością i kierunkiem 

wiatru. Nie posiadają żadnego napędu. Ponieważ 

zazwyczaj wiatry na różnych wysokościach wieją w 

różne strony, pilot może sterować kierunkiem lotu 

zmieniając wysokość. Takie sterowanie jest zawsze 

szokiem dla pilotów samolotów, którzy pierwszy raz 

lecą balonem. Tu trzeba poddać się naturze. Nigdy 

nie da się w stu procentach wyznaczyć miejsca lądowania. 

Mimo to wielu pilotów decyduje się przesiąść 

z szybowca na balon. Są oczarowani tym, że 

każdy lot jest niepowtarzalny, można się skupić na 

podziwianiu krajobrazów. Lot balonem dostarcza 

niezwykłych wrażeń, jakich nie zapewnia żaden inny 

statek powietrzny, sterowiec czy samolot. 

wpływu na organizmy żywe. Miesiąc później poleciał 

balonem pierwszy człowiek. Pilâtre de Rozier 

wzniósł się na wysokość 26 metrów w balonie na 

uwięzi. Pierwszy w historii swobodny lot balonem 

odbył się nad Paryżem 21 listopada 1783 - Rozier 

i markiz d’Arlandes w czasie 25 minut lotu pokonali 

około 9 kilometrów. Co ciekawe wbrew powszechnemu 

przekonaniu tylko jeden z braci Montgolfier latał 

balonem, w dodatku odbył jedną krótką podróż. 

Balonem w XXI wiek 

225 lat po tych historycznych wydarzeniach wygląd 

zewnętrzny balonu, budowa i zasada działania 

pozostają praktycznie bez zmian. Do wykonania 

kosza nadal używa się wikliny, która jest 

lekka i wytrzymała. Ciepłe powietrze tłoczone do 

wnętrza balonu jest wypychane przez zimniejsze 

Polskie sukcesy 

Tak do baloniarstwa trafił 13 lat temu Krzysztof 

Rękas, który jest pierwszym – i na razie jedynym - 

polskim aeronautą wpisanym do Księgi Rekordów 

Guinnessa! W maju 2000 roku wykonał pierwszego 

lot balonu na ogrzane powietrze... pod ziemią. 

Lot ten miał miejsce na głębokości 125 metrów 

w kopalni soli w Wieliczce. 

Pomysł podziemnego lotu balonem zrodził się 

w 1998 roku kiedy to w gronie przyjaciół zastanawialiśmy 

się jak zwrócić na siebie uwagę potencjalnego 

sponsora w celu zakupienia balonu 

– opowiada nam Krzysztof Rękas. Baloniarstwem 

zajmowali się już kilka lat, wciąż jednak latali na 

wypożyczanym sprzęcie. Balon był na tyle kosztowny, 

że tylko przedsiębiorstwa z dużym kapitałem 

mogły pozwolić sobie na jego zakup. Zachętą 

dla sponsora miała być powierzchnia reklamowa 

balonu i pokazanie jej w mediach. Ale jak zainteresować 

media? Potrzebny był niezwykły pomysł. 

Przygotowania trwały dwa lata. Tyle czasu zajęło 

znalezienie odpowiedniego miejsca i balonu oraz 

ustalenia ze specjalistami od bezpieczeństwa 

29

Pasje 

w kopalni. Obliczenia, ekspertyzy, zezwolenia... 

Co będzie, gdy balon zahaczy o skały, albo gdy 

powłoka balonu się zapali? Co zrobić z dwoma 

tonami gorących spalin po zakończeniu lotu? 

W efekcie tej pracy górnicy stali się ekspertami 

od balonów, a baloniarze od górnictwa. Powstało 

opracowanie objętością przypominające pracę 

doktorską. 

Ze względów bezpieczeństwa lot wykonano po zamknięciu 

kopalni dla turystów. Kosz nie zmieścił 

się w windzie i trzeba go było transportować szybem 

technicznym. Aby nie naruszyć mikroklimatu 

kopalni, został zmieniony cały system wentylacji 

pod ziemią. Lotnicy mogli podjąć tylko jedną 

próbę napełnienia balonu i wzniesienia się pod 

kopułę komory. Obsługą systemu wentylacyjnego 

i zabezpieczeniem lotu zajmowało się 60 górników 

i ratowników. 

Balon wzniósł się na wysokość 213 centymetrów 

i przez 4 minuty unosił się w locie swobodnym 

125 metrów pod powierzchnią ziemi. Ustanowiony 

został rekord świata w starcie do lotu swobodnego 

z najniższego poziomu. Lot ten przyniósł 

Wieliczce i sponsorowi duże korzyści reklamowe. 

Baloniarska rodzina 

Baloniarstwo to sport rodzinny. Lata Robert Helak 

i jego córka Ewelina. Witold Walawski z dziećmi, 

Katarzyną i Tomaszem. Wojciech Jaskólski i jego 

syn Adam. W rankingu zawodników Komisji Balonowej 

znajdziemy także Joannę i Waldemara 

Ozgów, Wojciecha i Pawła Bamberskich, Michała 

i Macieja Gębarowskich, Zbigniewa i Henryka Jagodzików. 

Licencję pilota balonowego w Polsce 

ma około 150 osób. Aby ją zdobyć trzeba odbyć 

w jednym z polskich aeroklubów 50-godzinne 

szkolenie teoretyczne z meteorologii, nawigacji, 

prawa lotu i eksploatacji balonów. W 2007 roku 

Aeroklub Lubelski w Radawcu odwołał Teoretyczny 

Kurs Balonowy z powodu zbyt małej ilości chętnych. 

Normalnie takie szkolenie kosztowało 850 

zł i prowadził je Ireneusz Cieślak – zdobywa Pucharu 

Gordona Bennetta, najbardziej prestiżowej 

nagrody w sporcie balonowym. W swojej karierze 

Cieślak nadzorował szkolenie większości pilotów 

balonowych na terenie Polski, Czechosłowacji, 

Węgier i Rosji. Późniejsze szkolenia praktyczne 

prowadzone są indywidualnie na terenie całej 

Polski. Kandydat musi wylatać około 15 godzin, 

30

Baloniarstwo 

co zwykle kosztuje kilkanaście tysięcy złotych. Na 

zakończenie trzeba zdać egzamin przed Państwową 

Komisją Lotnictwa Cywilnego... 

No i wreszcie można polatać! Zapisać się do 

aeroklubu lub kupić własny balon. Aerokluby 

pobierają od swoich członków składki, starają się 

utrzymać ze szkoleń i działalności reklamowej. Na 

zakup własnego balonu przygotować musimy około 

150 tys. złotych. W specjalistycznej prasie, oraz 

na portalach internetowych można znaleźć ogłoszenia 

o sprzedaży używanych balonów. Zakładając, 

że będziemy latać około 150 godzin rocznie, 

balon może nam służyć przez 10, a nawet 15 lat. 

W Polsce nie ma firmy produkującej balony. Można 

je kupić w Wielkiej Brytanii (Cameron Balloons), 

Niemczech (Schroeder), Hiszpanii (UltraMagic) 

lub Czechach (Kubicek Balloons). Zamówiony 

balon zostanie uszyty na miarę. Wybierzemy kolor, 

wielkość i wzór. Następnie butle do paliwa, 

urządzenia do nawigacji, radio. Konieczny jest 

także samochód terenowy, najlepiej z przyczepą, 

który dowiezie cały ten sprzęt na miejsce wylotu 

i lądowania. 

Polecieć w przestworza 

Loty rozpoczynają się gdy, powietrze jest spokojne, 

czyli razem ze wschodzącym lub zachodzącym 

słońcem. Poranne wstawanie jest zaletą tego sportu 

– twierdzi Andrzej Rogowski, kilkakrotny mistrza 

Polski w lotach balonem, pierwszy Polak przyjęty 

do klubu „1000 Godzin w Balonie”. Pan Andrzej był 

wcześniej – podobnie jak Rękas – pilotem szybowca. 

Budzący się dzień, zaspane wsie i miasteczka, 

zdziwione ptaki, zwierzyna biegająca w lesie, cisza, 

spokój, otwarta przestrzeń, nieograniczony horyzont, 

chmury na dotknięcie ręki – wymienia jednym 

tchem. Latał w tak egzotycznych stronach jak Chiny 

czy Indie, ale jego ulubionym regionem są Kaszuby. 

Zawsze trzeba poszukać odpowiedniego miejsca 

startu. Pola oddalonego od linii energetycznych, 

na którym rozłożymy powłokę balonu. Napełniamy 

ją przy pomocy wielkiego wentylatora. Kiedy balon 

jest już w dużej części wypełniony powietrzem, 

przy pomocy palnika zaczynamy je ogrzewać. 

Wprawnej załodze postawienie balonu zajmie od 

10 do 15 minut! 

Lot z pilotem z odpowiednimi kwalifikacjami 

i doświadczeniem jest bezpieczny. Lęk wysokości 

jest absolutnie naturalny, ale najczęściej mija po 

chwili, wraz z oswojeniem się z nową sytuacją. Wytyczanie 

trasy to sztuka prognozowania, gdzie poniesie 

nas wiatr. Trudne może być lądowanie. Pilot 

musi znaleźć dużą otwartą przestrzeń, potrzebną 

do wyhamowania balonu. Lądowanie może być 

trudne przy nagłej zmianie pogody. Czasem kończy 

się siniakami i obtarciami. Ostatni wypadek 

w polskim baloniarstwie miał miejsce 50 lat temu. 

W Szatarpach na Kaszubach w niewyjaśnionych 

okolicznościach zginął płk. Franciszek Hynek, 

dwukrotny zdobywca Pucharu Gordona Bennetta. 

Dla uczczenia jego tragicznej śmierci na początku 

września bieżącego odbyły się zawody Hynek Cup. 

Była to świetna okazja do spotkania się z pasjonatami 

baloniarstwa, oraz sprawdzenia swoich 

umiejętności. Na przykład w „pogoni za lisem”, 

w której piloci lecą za uciekającym balonem 

i zrzucają markery jak najbliżej krzyża wyłożonego 

przez ten balon. Markery to długie wstęgi z numerem, 

zakończone kieszonką, w której zaszyte 

jest 70 gramów piasku. To jedna z najstarszych 

konkurencji. Wraz z GPSami, zwanymi w balonach 

loggerami pojawiły się inne konkurencje. Logger 

to elektroniczne urządzenie rejestrujące trasę 

(szerokość i długość geograficzną oraz wysokość) 

i czas lotu. Sędziowie wyznaczają na mapie obszar, 

określając minimalną i maksymalną wysokość, 

na której pilot musi go przelecieć. Wygrywa 

załoga, która wykona zadanie, spędzając w wyznaczonym 

obszarze jak najwięcej czasu. 

Podczas zawodów Hynek Cup miała miejsce nocna 

gala rozświetlonych balonów i spotkanie ze 

Stefanem Makne, uczniem płk. Hynka, dwukrotnym 

zdobywcą Pucharu Gordona Bennetta. Takie 

imprezy dobrze służą spopularyzowaniu baloniarstwa 

w Polsce. 

• 

31

Postaci 

Kobieta z kosmosu 

tekst: Rafał Gałecki 

foto: MW Media 

Tworzy dla kobiet szczęśliwych 

i spełnionych, ale zarazem pełnych 

marzeń. Chce, żeby projektowane 

przez nią stroje spełniały 

ich oczekiwania w każdych 

okolicznościach. W biznesie, 

podczas wypoczynku, w trakcie flirtu. 

Taka jest właśnie filozofia Ewy Minge... 

32

Ewa Minge 

EEwa Minge jako młoda dziewczyna chciała zostać 

lekarką. Przy pierwszym podejściu do dostania się 

na wymarzoną medycynę zabrakło jej paru punktów. 

Postanowiła je „zdobyć” za pomocą aktywności 

społecznej. Przez rok pracowała nieodpłatnie 

w szpitalu jako salowa. Doszła wtedy do wniosku, 

że zawód lekarza nie jest jej pisany. Bardziej ciągnęło 

ją w stronę sztuk plastycznych, stąd nowy wybór 

kierunku studiów: kulturoznawstwo i historia 

sztuki. Od tego czasu Minge pozostaje wierna swoim 

zainteresowaniom artystycznym. Projektantka 

deklaruje, że jej największą pasją jest malarstwo. 

Jest to jednak sztuka dość „elitarna” i dostępna dla 

nielicznych. Tymczasem Minge od początku chciała 

ze swoją twórczością dotrzeć do jak najszerszej 

publiczności – zajęła się więc modą. 

Ekskluzywna i b³yszcz¹ca 

W 1991 roku Ewa Minge zakłada firmę odzieżową 

sygnowaną własnym nazwiskiem. Dziś jest 

właścicielką trzech marek: ekskluzywnej i luksusowej 

„Eva Minge”, przeznaczonej dla masowego 

odbiorcy „Minge” i skierowanej do młodzieży 

„Red Dot”. Projektantka w swojej kolekcji oferuje 

rozmaite linie produktów: klasyczną, koktajlową, 

wieczorową, sportową i dżinsową. Wśród sygnowanych 

przez nią produktów można również 

znaleźć dzianiny, futra, torebki i buty, a także 

akcesoria: okulary przeciwsłoneczne, oprawki 

okularów korekcyjnych oraz biżuterię. Cała kolekcja 

została zaprojektowana tak, żeby ubrania 

z różnych linii można było ze sobą dowolnie łączyć 

i zestawiać. 

Na oficjalnej stronie Ewy Minge można przeczytać: 

„Nasze produkty łączą w sobie klasykę 

i nowoczesność. Tworzymy według zasad starego 

krawiectwa ręcznego, wykorzystując najnowsze 

technologie i park maszynowy. Wiele elementów 

powstaje jednak na bazie manufaktury. Dzięki 

połączeniu starej sztuki rękodzielniczej i najnowszych 

technologii otrzymujemy produkt o wysokiej 

jakości i oryginalnym wzornictwie.” 

Serce kolekcji stanowi niewątpliwie linia wieczorowa. 

Nie znajdziemy tutaj szczególnych ekstrawagancji 

– stroje są raczej klasyczne, zgodne 

z potocznym wyobrażeniem kreacji na wielką 

galę. „Specialite de la Maison” to suknie w stylu 

glamour, zazwyczaj mocno dopasowane w talii 

i biodrach, rozszerzające się na dole – bardzo 

kobiece, podkreślające kształty fasony (tzw. 

„syrenki”). Projektantka lubi też duże dekolty 

i odkryte ramiona. Materiały, z których korzysta, 

są lekkie i zwiewne: tiul, jedwab, satyna, atłas. 

Dużo przezroczystości i połysku. Stroje Ewy Minge 

są też zwykle bogato zdobione – stąd czasem 

pojawiają się zarzuty, że dzieła zalatują kiczem. 

Charakterystyczne są drapowania i wycięcia. 

Zdarzają się również treny. Często pojawiają się 

też błyszczące elementy ozdobne: klamry, spinki, 

broszki czy aplikacje z połyskujących pajetek 

w kolorze srebrnym, złotym lub perłowym. Ulubionym 

kolorem projektantki jest czerń, w jej kolekcjach 

pojawiają się jednak również połyskujące 

srebro i złoto, odcienie beżu i popielu oraz 

delikatne pastele – na przykład rozbielony błękit 

czy lilaróż. Z mocniejszych kolorów projektantka 

w najnowszych kolekcjach promuje czerwień, 

najchętniej w połączeniu ze złotem. 

Znana i po¿¹dana 

„Eva Minge” jest już uznaną marką. Często współpracuje 

z innymi firmami. W 2007 roku Minge 

nawiązała współpracę z firmą „Dekoral”. Pokaz 

mody Ewy Minge był połączony z promocją nowych 

farb z połyskującymi drobinkami. Trzeba 

przyznać, że stroje znanej z zamiłowania do połysku 

projektantki pasowały idealnie do „diamentowej 

kolekcji” farb. 

Projektantka próbuje swoich sił na rynkach zagranicznych. 

Już kilkakrotnie wystawiała swoje 

suknie w czasie Rzymskiego Tygodnia Mody (Alta 

Roma). Jej kolekcje były prezentowane i nagradzane 

między innymi w Moskwie (Złoty Medal na 

Międzynarodowych Targach Moskiewskich), we 

Lwowie, Montrealu, Rzymie, Pradze czy Berlinie. 

Projekty Ewy Minge można kupić niemal na całym 

świecie. W styczniu tego roku Ewa, jako pierwsza 

Polka, zaprezentowała kolekcję swoich ręcznie 

szytych sukien na paryskim pokazie mody Haute 

Couture. Po pokazie pojawiły się bardzo pozytywne 

recenzje w prasie francuskiej. Idąc za ciosem, 

w maju Ewa „zaatakowała” Cannes w czasie Festiwalu 

Filmowego, gdzie udało jej się zorganizować 

własny „showroom” w pobliskim Spa. Projektantka 

ma też na swoim koncie sesję do włoskiego wydania 

magazynu Vogue, oraz stale współpracuje 

33

Postaci 

z magazynem Next Couture, zajmującym się promowaniem 

młodych projektantów. 

W jej karierze zagranicznej nie zabrakło też 

bardziej dramatycznych momentów. W czasie 

jednego z pokazów na Alta Roma Ewa Minge 

zamierzała zaprezentować stroje z najnowszej 

„japońskiej” kolekcji. Niestety, większa część jej 

projektów została zarekwirowana i zatrzymana 

z nieznanych bliżej powodów przez Włoską Izbę 

Mody – projektantka została z jedną suknią. 

Ale nawet taką sytuację Minge zdołała przekuć 

w sukces. Udało jej się sprowadzić na kilka godzin 

przed pokazem kolekcję z poprzedniego 

sezonu. Nie chciała pokazywać „starych” kreacji, 

więc szybko, przy pomocy nożyczek i szpilek, 

„zaimprowizowała” nową kolekcję. Pokaz zrobił 

furorę – prawie każda z naprędce przygotowanych 

sukien dostała owację. Ze wszystkich aktualnie 

działających polskich projektantów to 

właśnie Ewa Minge zdobyła największe uznanie 

poza granicami naszego kraju. 

Kontrowersyjna i przebojowa 

Również w Polsce styl Ewy Minge jest doceniany: 

projektantka została laureatką czterech nagród 

przyznawanych projektantom mody: Srebrnej Pętelki, 

Złotej Fastrygi, Złotego Wieszaka i statuetki 

oraz tytułu „Osobowość Mody”. Mimo to oceny jej 

twórczości w kraju nie są jednoznaczne. Minge 

jest często krytykowana za swój styl. Komentatorzy 

zarzucają jej skłonność do kiczu i tandety, 

nadmierne zdobnictwo. Jednym z najbardziej 

znanych antagonistów projektantki jest Tomasz 

Jacyków, który stwierdził wprost: „Nazywanie tej 

pani projektantką to pomyłka”, a później dodał: 

„Ewa Minge to kompletna klapa”. 

Na szczęście Ewa może liczyć na swoje klientki, którym 

jej styl bardzo odpowiada. To, co zarzucają jej 

krytycy – jej klientki uznają za zaletę. Bogate zdobnictwo? 

Wspaniale, każda kobieta lubi przecież „zabłysnąć”. 

Tradycyjne fasony, brak ekstrawagancji? 

Tym lepiej, bo to przecież suknia powinna być dodatkiem 

do ubranej w nią kobiety, a nie na odwrót! 

Zaopatrują się u niej w ubrania kobiety z pierwszych 

stron gazet: aktorki, biznesmenki, żony polityków: 

Nina Terentiew, Natalia Kukulska, Małgorzata Walewska, 

Ewa Błaszczyk, Beata Ścibakówna… Chyba 

najbardziej wpływową klientką była ówczesna 

Pierwsza Dama Jolanta Kwaśniewska. Krytycy Ewy 

Minge twierdzą, że to właśnie znajomość z Pierwszą 

Damą pomogła projektantce wypromować się. Pani 

Prezydentowa wielokrotnie podkreślała, że stroje 

Ewy Minge pomogły jej stworzyć wizerunek kobiety 

eleganckiej i atrakcyjnej oraz, że ma do projektantki 

pełne zaufanie. To właśnie w sukni od Ewy wystąpiła 

młodziutka Aleksandra Kwaśniewska, córka prezydenckiej 

pary na balu debiutantek. Ale Minge stara 

się nie tworzyć aury „elitarności” wokół siebie i swoich 

projektów. Projektantka nie chwali się na każdym 

kroku nazwiskami sławnych klientek. Zamiast 

tego podkreśla, że dla firmy zaszczytem jest każda 

zadowolona z jej produktów kobieta, niezależnie od 

tego czy jest znana czy nie. 

Minge współpracuje też z TVP i TVN. Projektantka 

przygotowuje kreacje do programów i na wielkie 

gale. To jej stroje prezentują kandydatki startujące 

w konkursach Miss Polonia i Elite Model Look. 

Najsłynniejszą na świecie klientką Minge jest 

jednak… lalka Barbie! W 2006 roku w ramach wystawy 

„The Wonderful World of Lego and Barbie” 

projektantka stworzyła dla słynnej laleczki kolekcję 

sześciu strojów wieczorowych i sportowych. 

Pieniądze uzyskane ze sprzedaży kolekcji zostały 

przeznaczone na cele charytatywne. 

Ewa to nie tylko projektantka i właścicielka dobrze 

prosperującej firmy odzieżowej – ale także barwna 

osobowość i bohaterka plotek w kronikach 

towarzyskich. Już sam jej wygląd jest szeroko komentowany. 

Charakterystyczna twarz Ewy wywołuje 

wiele emocji. Nienaturalnie malutki nosek, do 

tego nieproporcjonalnie duże, wręcz „nadmuchane” 

usta i brwi sprawiające wrażenie mocno naciągniętych. 

Wszystko to wskazuje na chirurgiczne 

korekty wyglądu. Z tego powodu projektantka 

bywa nazywana „kosmitką”, albo nawet „polskim 

Michaelem Jacksonem”. Sama projektantka przyznaje 

się tylko do jednej operacji nosa, w dodatku 

zaleconej ze względów medycznych. Sama jednak 

podkreśla, że nie ma nic przeciwko poprawianiu 

urody skalpelem i w przyszłości zamierza skorzystać 

z dobrodziejstw chirurgii plastycznej. 

Zaskakuj¹ca i kosmiczna 

Poza projektowaniem strojów, Ewa Minge podejmuje 

się też innych wyzwań. Niedawno zaprojektowała 

kolekcję mebli sygnowaną „Eva Minge for Livingro- 

om”. Projektantka spróbowała też swoich sił w zupełnie 

nowej dziedzinie: napisała tekst piosenki na 

płytę piosenkarza Dawida Koczy. Jej zainteresowania 

obejmują również nietypową dla kobiet dziedzinę 

– Minge jest zapaloną „samochodziarą”. Ulubiona 

marka: Porsche. Na niedawnym warszawskim pokazie 

kolekcji Ewy Minge w Rondo Royal prezentowany 

był premierowy model Porsche 911. Projektantka 

uważa, że każda kobieta powinna mieć dwa modele 

tej marki: mocne, terenowe Cayenne i wyrafinowane, 

eleganckie Carrera. Niedawno sama nabyła porsche 

Cayenne (obowiązkowy gadżet gwiazd rodzimego 

show biznesu), w którym wymieniła skórzaną tapicerkę 

z czarnej na rudą, żeby dopasować ją do… 

koloru swoich włosów. Ta przyjemność kosztowała 

ją dodatkowe 5000 dolarów. Ale Minge twierdzi, że 

były to dobrze zainwestowane pieniądze: spędza 

w samochodzie „pół życia”, więc musi on zaspakajać 

jej potrzeby estetyczne. 

Kolejnym hobby Minge jest parapsychologia. Wydaje 

się, że jest to hobby dość popularne wśród projektantów 

mody – podobne zainteresowania ma np. 

Paco Rabanne. Projektantka (która w czasie studiów 

miała przezwisko „E.T.”) przyjaźni się z wróżką Aidą. 

„Kiedy się pytałam mamy, skąd się wzięłam, to 

moja mama pokazywała mi gwiazdy i mówiła: 

Stamtąd. Mnie kiedyś tutaj zostawili kosmici razem 

z tobą, wcześniej mieszkałam tam i stamtąd 

kiedyś po nas przyjadą” – wyznała Minge. Cóż… 

może ona naprawdę jest kosmitką? 

• 

34

Ewa Minge 

35

Ekskluzywne marki 

Chopard 

– Happy Sport 

Bulova Mirador linia Accutron 

– mechaniczny zegarek z pięćdziesięcioma 

diamentami na tarczy i kopercie. Wykonany 

ze szlachetnej stali pokrytej powłoką w kolorze 

różowego złota, tarcza z naturalnej masy perłowej, szkiełko 

szafirowe z metalizowaną obwódką w kolorze różowego złota, 

biała ceramiczna bransoleta 

Kolejna nowość włoskiej marki Stipula. 

Monna Lisa nawiązuje do twórczości Leonarda 

Da Vinci. Korpus i przednia cześć wykonana jest 

z oszlifowanej włoskiej żywicy, pierścień 

ze srebra próby 925, a stalówka 

z 14 karatowego złota. W ofercie dostępne jest 

pióro wieczne i pióro kulkowe w kolorach 

czerwonym, zielonym i czarnym 

Linia LUNA – inkrustacja różowym 

złotem. Firma CHIMENTO szczyci się 

swoimi, należącymi już do klasyki 

wyrobami jubilerskimi, o ciekawych 

i nietypowych rozwiązaniach 

Perrelet – Model Diamentowy kwiat. 

Podobno najlepszymi przyjaciółmi 

kobiet są diamenty… Niektórzy mówią, 

że nic nie cieszy kobiet tak jak 

piękne kwiaty… Firma Perrelet, chcąc 

spełnić obydwa te pragnienia, 

stworzyła zegarek o nazwie 

„Diamond Flower” 

Model Aventurine 

– Bernhard Lederer Universe 

– tajemniczy i zachwycający 

Zegarki firmy Chopard 

– Happy Diamond 

36


Zegarek Bulova Colosseum z okienkiem 

w srebrnej tarczy, przez które widoczny 

jest mechanizm 

Kolekcje: SUNNY, MAC 

i ESPRIT to cenione 

ze względu na 

niepowtarzalność formy, 

wysoką jakość i prestiż, 

wyroby w ofercie firmy 

jubilerskiej Chimento 

Spinki z kolekcji SUNNY 

– stal szlachetna, 

włókno węglowe 

Model Terzett 

– Bernhard Lederer 

Universe 

– zainspirowany 

przez tradycyjny styl 

Firma H. Moser & Cie odradza dawną 

legendę. Zegarek Mayu stanowi 

świadectwo dawnego stylu, oferując 

równocześnie najwyższą jakość wyrobu 

i unikatowość rozwiązań technicznych 

Spinki z kolekcji MAC i ESPRIT 

stal szlachetna, guma, złocenie 

Nowość marki Golden Head z serii 

Croco. Portfel wykonany z najwyższej 

jakości skóry imitującej wzór skóry 

krokodyla, z 9 przegrodami na karty 

kredytowe, kieszenią na bilon 

oraz przezroczystą przegrodą 

na dokumenty. Dostępny również 

w kolorze czarnym i wiśni 

Znakomity album dla wszelkich bondofilów, 

jak i wszystkich pragnących po prostu 

posłuchać dobrych piosenek 

37


Każda kobieta kryje w sobie dwa oblicza: 

niegrzeczne i delikatne, dziewczęce oraz mrocznie 

ponętne, chce wyglądać czarująco słodko, ale 

i diabelnie seksownie lub mieć po trochu każdej 

z tych osobowości 

Spiralna sylwetka 

flakonu Absolutely 

Irrésistible Givenchy 

olśniewa rubinową 

czerwienią i lśniącym, 

nowoczesnym 

ornamentem. 

Ognisty, wibrujący 

i soczysty jest 

też zamknięty 

w środku zapach 

Kompozycja irlandzkiej 

śmietanki i wyśmienitej 

whiskey, a do tego 

czekolada, wanilia 

i odrobina celtyckiej magii 

Najnowsza kolekcja URBAN CHIC marki ARTDECO łączy 

w sobie kobiecość i ekstrawagancję 

Olejek Prodigieuse ze złotymi 

drobinkami powstał na bazie 

olejku pielęgnacyjnego, 

do którego dodano mikrodrobinki 

macicy perłowej rozpraszające 

światło i nadające efekt 

subtelnego blasku twarzy, 

ciału oraz włosom 

Pupa YES GOLD to nowoczesny, a zarazem bardzo 

kobiecy zapach, pełen uroku i zmysłowości. 

Zamknięty w pięknym flakonie jest 

drogocenny i kuszący jak czyste złoto… 

Biżuteria z Kolekcji TALIZMANY marki 

Yes – zawsze wierzono, że kamienie 

posiadają sekretną moc. Kwarc 

dymny sprzyja marzycielskim naturom, 

ułatwiając im osiągnięcie koncentracji 

oraz afirmację własnej osobowości. 

Piękne, przezroczyste brązy pomagają 

wywołać spokojny, łagodny nastrój 

38


Zabłyśnij nowym telefonem 

Sony Ericsson T700 – modelem, 

którego smukła elegancja sprawi, 

że wyróżnisz się z tłumu 

Omnia po łacinie „wszystko”, 

w języku arabskim oznacza 

zaś „życzenie”. Samsung Omnia 

to zaproszenie do świata 

nowoczesnych technologii, 

w którym nie obowiązują 

żadne granice 

iPhone – najbardziej 

wyczekiwany gadżet 

tego roku 

Telefon LG Secret charakteryzuje się 

stylowym wzornictwem i zaawansowaną 

technologią. Z pewnością 

spodoba się osobom 

poszukującym wyrafinowanej 

stylistyki i ponadczasowej 

elegancji 

Samsung Pixon 

– niewielkich rozmiarów 

telefon wyposażony 

w wyświetlacz dotykowy 

i aparat fotograficzny 

o rozdzielczości 

8 megapikseli 

Emporio Armani Samsung 

NIGHT EFFECT wyróżnia się 

smukłą sylwetką i niewielkimi 

wymiarami. Znakiem 

rozpoznawczym jest dioda 

LED umieszczona z boku 

obudowy, która mieni się 

kolorami, gdy użytkownik 

odbiera lub wykonuje 

połączenie 

T-Mobile G1 posiada 

ekran dotykowy, 

a po rozsunięciu 

wygodną klawiaturę, 

umożliwia pełen 

dostęp do internetu 

HTC Touch HD łączy funkcjonalność 

ze stylowym, eleganckim wzornictwem 

39


Stylowy odtwarzacz MP3, którego kształt 

został zainspirowany naturalnym pięknem 

kamieni szlifowanych przez wodę. 

Samsung S2 to prawdziwy muzyczny klejnot 

Netbook X110 – następca 

smartfonów, to całkiem nowy rodzaj 

urządzenia telekomunikacyjnego 

z wbudowanym łączem 3G HSPA, dzięki czemu 

łączy się z Internetem jak telefon komórkowy 

Telewizor LCD PG7000 

– jeden z najbardziej 

zaawansowanych TV 

Full HD z częstotliwością 

odświeżania obrazu 600 Hz 

i czasem reakcji 0,001 ms 

Aspire one – przenośne urządzenie 

internetowe firmy Acer zaprojektowane 

z myślą o zapewnieniu prawdziwej 

mobilności oraz bezprzewodowego, 

ciągłego dostępu do internetu 

z każdego miejsca 

Pozwól innym zachwycać się 

swoimi zdjęciami – ramki na 

zdjęcia to świetny sposób na 

ożywienie domowego wnętrza 

40


Słuchawki Creative, na 

które czekali gracze 

– technologia X-Fi 

pozwala na pełną 

kontrolę i sprawną 

komunikację z drużyną 

podczas akcji 

Nikon D90 to nie tylko możliwość robienia zdjęć. 

Cyfrowa lustrzanka wyposażona została w funkcję 

filmowania, zapewniającą prawdziwie kinowe efekty, 

przy zachowaniu najwyższej jakości obrazu 

Jakość cyfrowej lustrzanki w niespotykanej dotąd kompaktowej 

i lekkie formie. W komplecie ręcznie wykonany futerał aparatu 

oraz pasek, utrzymane w stylu retro, dopełniają 

wyglądu zestawu Komachi 

Creative Sound Blaster 

X-Fi Go! – karta 

dźwiękowa w formie 

modułu USB 

z 1 GB pamięci 

Notebooki 

dla profesjonalistów 

Acer TravelMate 6593 

wyposażone są 

m.in. w modem 3G 

µ 1050 SW teraz w kolorze złotym 

– symbioza wytrzymałości i elegancji 

41


Dusza 

tekst: Lucyna Kocicka 

foto: Archiwa prasowe producentów 

„francuza” 

Francuskie samochody mają swoich 

przeciwników, którzy stawiają na 

niemiecką solidność, japońską 

precyzję czy amerykański rozmach. 

Nie mniej liczne jest jednak grono 

zagorzałych obrońców pojazdów 

z francuską duszą. A skąd 

dusza w samochodach? Być może 

wzięła się ona z pasji ich twórców... 

42

Samochody 

HHistoria marki peugeot jest o wiele dłuższa 

od pojawienia się pierwszego samochodu. 

Rewolucja przemysłowa zaczęła się w firmie 

w 1810 roku, kiedy to bracia Jean-Pierre 

i Jean-Frédéric rodzinny młyn przekształcili 

w odlewnię stali oraz zakład produkujący 

piły taśmowe. Już wtedy pojawiło się też 

logo lwa, którym oznaczane były piły. Lew 

symbolizował twardość zębów, elastyczność 

ostrza i szybkość piłowania. Później logo 

trafiło też na inne narzędzia. W 1858 r. produkcja 

została bowiem rozszerzona i uprzemysłowiona: 

wytwarzano wszelkiego rodzaju 

urządzenia domowe, takie jak słynne młynki 

do kawy, maszyny do szycia oraz inne różnorodne 

artykuły, jak szkielety do krynolin czy 

konstrukcje parasoli i gorsetów. 

Jak parasol zmienił się w samochód 

Pod koniec XIX wieku dwaj bracia stryjeczni 

Armand i Eugéne, kontynuując przemysłowe 

tradycje rodzinne, w firmie o nazwie „Synowie 

braci Peugeot” uruchomili produkcję rowerów. 

W końcu jednak zafascynowani ideą 

przemieszczania się bez użycia mięśni zajęli 

się produkcją automobili. W 1889 na Światowej 

Wystawie w Paryżu pokazali trójkołowiec 

z silnikiem parowym. Tym sposobem firma 

Peugeot stała się jednym z pionierów rynku 

samochodowego. Później były pojazdy czterokołowe 

z silnikami spalinowymi i benzynowymi. 

Na przełomie wieków w katalogu Peugeota 

było już 15 pojazdów kołowych mających od 2 

do 12 siedzeń. Do roku 1900 firma wyprodukowała 

500 automobili i 20 tys. rowerów. Rozpoczęła 

również produkcję modelu „Baby” 

przeznaczonego dla klasy średniej. Dzięki 

niemu i kolejnym jego wersjom Peugeot stał 

się producentem połowy wszystkich samochodów 

we Francji. 

Po pierwszej wojnie światowej firma została 

zreorganizowana, produkcja usprawniona. 

Pojazdy zyskały aerodynamiczne kształty, 

które zdominowały design samochodów aż 

do drugiej wojny światowej. W przypadku 

Peugeota, kulminacją tego trendu było wprowadzenie 

na rynek modelu 402 w 1935 roku. 

Aż do lat 60. marka Peugeot uchodziła za luksusową, 

a jej samochody nazywano francuskimi 

Mercedesami. Dopiero wprowadzenie 

do produkcji w latach 70. i 80. mniejszych 

modeli, zwłaszcza Peugeota 104, zmieniło 

wizerunek marki na producenta samochodów 

popularnych. 

Tu rozstajemy się z samochodami, na których 

dumnie prezentuje się wizerunek lwa, aby 

przyjrzeć się historii pozostałych francuskich 

marek. 

Marzenia cichego nastolatka 

Entuzjastą wszystkich rzeczy związanych z mechaniką, 

wliczając w to silniki i elektryczność 

był także inny Francuz – Louis Renault. I choć 

nauka nie była jego mocną stroną, to ten cichy 

nastolatek miał inne istotne atuty – intuicję 

i sprawność manualną. Marzył o skonstruowaniu 

własnego samochodu. 

Pierwszy wehikuł jego konstrukcji powstał 

1 października 1898 roku, w szopie nieopodal 

posiadłości państwa Renault w Billancourt. 

Nowością konstrukcyjną tego pojazdu była 

trzybiegowa skrzynia przekładniowa z przesuwnymi 

kołami zębatymi oraz wał napędowy, 

przekazujący napęd z silnika, znajdującego się 

z przodu pojazdu, na tylne koła. W rok później 

21-letni Louis wraz ze swym starszym bratem 

Marcelem założył rodzinną firmę Les Fréres Renault 

(Bracia Renault). W Billancourt rozpoczęli 

oni montaż dwuosobowych karet, dumnie nazwanych 

samochodami. 

W roku 1906, po ulicach Paryża jeździło już 250 

samochodów Renault, których mocne, dwucylindrowe 

silniki rozpędzały auta do – wówczas 

zapierającej dech w piersiach prędkości – 35 km 

na godzinę. 

W czasie I wojny światowej, produkcję zakładów 

w Billancourt przestawiono na potrzeby 

wojska. Renault został głównym dostawcą 

ciężarówek, ciągników artyleryjskich, silników 

43


lotniczych i czołgów dla Ententy. Louis za swoje 

zasługi został odznaczony Legią Honorową. 

Szczególnie cennym projektem dla wojska 

okazał się rewolucyjny czołg FT-17. Ważący 

zaledwie 7 ton, dwuosobowy pojazd bojowy 

z działkiem kalibru 37 mm poruszał się z prędkością 

8 km na godzinę. 

Po wojnie samochody z nazwiskiem Renault na 

masce zdobywały pierwsze miejsca w rajdach 

Monte Carlo – w roku 1925 i 1935. Na rynek 

trafiają zarówno tani Renault Primaquatre 

11CV, ale także luksusowe modele – Vivasix, 

Monastella i roadster Vivasport z silnikiem 

o pojemności 3 litrów, z centralnym smarowaniem 

i chłodnicą oleju. 

Okres prosperity firmy przerywa II wojna światowa. 

Zakłady dostały się w ręce okupanta, 

a potem zostają zniszczone bombami aliantów. 

Fabryka w Billancourt odrodziła się po 

wojnie na mocy decyzji generała de Gaulle’a. 

Już po dwóch latach, na Salonie Samochodowym 

w Paryżu pokazano opracowany jeszcze 

w czasie wojny prototyp Renault 4CV – czterodrzwiową 

minilimuzynę. Ze względu na 

niską cenę pojazd ten cieszył się ogromną 

popularnością – do 1961 r. wyprodukowano 

aż 1 105 000 egzemplarzy. 

Dwuzębne logo 

Książki Juliusza Verne rozbudziły wyobraźnię 

i podziw dla naukowych odkryć nie jednego 

młodego człowieka. Tak też było w przypadku 

dziesięcioletniego André Gustave Citroëna, 

któremu potrzeba rywalizacji oraz nieustanne 

poszukiwania przygód i innowacyjnych 

pomysłów pozostały na całe życie. Kolejnym 

wydarzeniem, które wpłynęło na wybór życiowej 

drogi przyszłego twórcy marki Citroën była 

budowa wieży Eiffla. To wtedy młody André 

postanowił zostać inżynierem. Wiedział, że 

początek dwudziestego wieku będzie epoką 

wielkich wyzwań przemysłowych i zamierzał 

stawić im czoła. 

W roku 1900, w wieku dwudziestu dwóch lat, 

wyruszył w podróż do Polski – kraju urodzenia 

swojej matki. Tu zetknął się z zaskakująco pomysłową 

i tanią technologią produkcji drewnianych 

przekładni zębatych, które dzięki swej 

daszkowanej konstrukcji nie niszczyły się. Kupił 

patent i po powrocie otworzył mały zakład produkujący 

koła zębate ze stali, którego logiem 

stał się fragment uzębienia przekładni. Ten 

Louis Renault 

44

Samochody 

sam znak będzie w przyszłości dumnie zdobił 

maski samochodów marki Citroën. Zanim jednak 

to nastąpi przekładnie Citroëna montuje 

się w większości francuskich samochodów, 

a także w Rolls-Royce’ach. 

W wieku 27 lat Citroën jest już znanym przedsiębiorcą. 

Gdy wybucha I wojna światowa, 

jego firma uzyskuje zamówienie rządowe na 

produkcję pocisków typu szrapnel. Po zakończeniu 

wojny zmienia profil działalności. 

Przeczuwając, że samochód stanie się jednym 

z najważniejszych zjawisk dwudziestego wieku 

André postanawia być jednym z jego twórców. 

Jest entuzjastą postępu, jaki w motoryzacji 

dokonał się w Ameryce za sprawą Henry’ego 

Forda. W swojej fabryce wprowadza więc taki 

sam system produkcji seryjnej, jaki obowiązuje 

w fordowskiej fabryce w Detroit, dzięki czemu 

także w Europie zaczynają jeździć tańsze samochody 

przeznaczone dla masowego odbiorcy. 

Pierwszy Citroën Typ A jest standardowo 

wyposażony w elektryczny rozrusznik, elektryczne 

światła i miękki dach, a kosztuje niecałe 

8 tysięcy franków. W ciągu dwóch tygodni 

od rozpoczęcia kampanii reklamowej do firmy 

spływa ponad 16 tysięcy zamówień. 

W 1921 roku produkcja fabryki Citroën osiąga 

20 tysięcy aut. To więcej niż łączna liczba 

egzemplarzy, które tego roku opuściły zakłady 

konkurentów – Peugeot i Renault. Jeszcze tego 

roku Citroën wypuszcza kolejny mały, lekki 

i tani – Model B, a następnie mniejszy o niewielkiej 

mocy Model C skonstruowany z myślą 

o kobietach. 

W roku 1930 Citroën posiada 5 tys. przedstawicielstw 

na całym świecie. Jednak kryzys gospodarczy 

go nie oszczędza. W 1934 roku banki 

nie chcą już udzielać firmie kredytów. Ma ona 

trudności z dotrzymaniem terminów. Największym 

jej wierzycielem są bracia Michelin, którzy 

w końcu obejmują udziały w zakładach Citroën, 

a następnie przejmują zarządzanie. Andre 

Citroën dotknięty chorobą nowotworową umiera 

kilka miesięcy później – 3 lipca 1935 roku. 

Dziś wszystkie marki, których początki tu opisaliśmy, 

istnieją i radzą sobie znakomicie na motoryzacyjnym 

rynku. Po ich twórcach pozostała 

ta wyczuwalna pasja, którą niektórzy nazywają 

duszą. Jeździć można rozmaitymi samochodami, 

ale pokochać tylko te francuskie... 

• 

foto: Wikimedia Commons foto: Wikimedia Commons 

André Gustave Citroën 

45

Zdrowie & Spa 

Bath Spa 

Gdzie znajdowało się miejsce, o którym już w 43 roku n.e. pisano, że podbiło serca Rzymian? 

Czy chodziło o słoneczną Sycylię, wyspę Capri, albo piękne plaże Adriatyku? Nie. Była to niewielka 

miejscowość w jednej z odległych prowincji, w Brytanii podbitej przez cesarza Klaudiusza 

46

Bath Spa 

OOddalone o półtorej godziny jazdy pociągiem od Londynu, Bath Spa 

ze swoimi architektonicznymi cudami i zapierającymi dech w piersiach 

krajobrazami przyciąga swym urokiem licznych turystów. Zielone wzgórza 

doliny rzeki Avon w południowo-zachodniej Anglii są jednym z najbardziej 

malowniczych miejsc na wyspach brytyjskich. To właśnie w tej 

pięknej okolicy położone jest Bath Spa, które swą nazwę zawdzięcza 

jedynym geotermalnym źródłom na terenie Anglii. W tutejszych wodach 

kąpali się już starożytni Celtowie. Wierzono, iż woda mineralna z Bath 

jest lekarstwem na rozmaite przypadłości. Pierwsze łaźnie z prawdziwego 

zdarzenia zbudowali tu Rzymianie. W ten sposób powstał pierwszy 

„kurort” Anglii, nazwany wówczas Aquae Sulis. Po ich odejściu 

piękne łaźnie popadły w ruinę. 

Bath odzyskało sławę w czasach anglosaskich, gdy wybudowano tutaj 

kompleks kąpielowy, a w 1574 roku królowa Elżbieta I zaszczyciła 

Bath swoją wizytą. W XVIII wieku Bath stało się najpopularniejszym 

kurortem wśród śmietanki towarzyskiej Anglii. W owym czasie dwaj 

znakomici architekci: John Wood starszy i jego syn John Wood młodszy, 

wznieśli tutaj piękne budowle palladiańskie. Na wielu tutejszych 

domach z tamtego okresu można dostrzec tabliczki z nazwiskami 

sławnych ludzi, którzy tu mieszkali. 

To modne i eleganckie uzdrowisko niedaleko Bristolu, nadal jest 

zaliczane do najczęściej odwiedzanych ośrodków Wielkiej Brytanii. 

47

Zdrowie & Spa 

Dziś Bath Spa jest pięknym, odrestaurowanym miastem z rzymskim 

klimatem. Najważniejszym obiektem stanowiącym serce miasta są 

Łaźnie Rzymskie (Roman Bath) ze świątynią i kompleksem kąpielowym 

zasilanym wodą o stałej temperaturze 46,5 o C. Sporą atrakcją są 

też bardzo stare ruiny, będące świadectwem dawnych dziejów tego 

miejsca. Starożytne artefakty i zabytki odkryte w trakcie prowadzonych 

tu wykopalisk można podziwiać na specjalnych ekspozycjach. 

Zaprezentowane są w niezwykle ciekawy sposób, przy użyciu najnowszych 

technologii. Łaźnie w Bath otoczone są tarasami i posągami 

sławnych Rzymian. Wszędzie wokół unosi się para wydobywająca się 

z gorących źródeł. Przyjezdni mogą tu skorzystać z leczniczych kąpieli 

w ciepłych i bogatych w minerały wodach. 

Wiele charakterystycznych budynków posiada ciekawe walory architektoniczne. 

Stanowią one połączenie nowej i dawnej architektury. 

Historyczne mury łączą się z nowoczesnymi szklanymi ścianami. Dobrym 

przykładem takiego aliansu jest budynek Thermae Bath Spa. Na 

jego specjalnie wzmocnionym dachu, z którego roztacza się widok na 

panoramę miasta, zbudowano nowoczesny basen. 

Chociaż Bath zostało założone przez Rzymian, większa część miasta 

pochodzi z epoki georgiańskiej. The Royal Crescent, czyli około trzydzieści 

domów ustawionych w półkolu, tworzy jeden z najpiękniejszych 

przykładów architektury tego okresu w Wielkiej Brytanii. 

Centrum tętniącego życiem uzdrowiska już wiele lat temu zostało 

zamknięte dla ruchu kołowego. Znajdują się tu muzea, kawiarnie 

i ciekawe sklepy, dla których tłem są eleganckie georgiańskie domy. 

Na ulicach prezentują się wędrowni artyści i muzycy. Piękne uliczki 

z małymi kawiarniami i restauracjami pozwalają zatrzymać się 

i odpocząć przy filiżance angielskiej herbaty i muffinach. O czasach, 

gdy leczyli się tu, plotkowali i flirtowali kuracjusze w wielkich 

perukach, przypomina Pump Room, elegancka herbaciarnia, zwana 

tak od dekoracyjnej fontanny, z której czerpie się wodę do picia. Zachwyca 

również piękny arkadowy most (Pulteney Bridge) nad rzeką 

Avon zabudowany z dwóch stron małymi sklepikami oraz park, gdzie 

mieszkańcy i turyści wypoczywają na trawie lub leżakach, spożywając 

lunch i czytając książki Jene Austen. Ta czołowa przedstawicielka literatury 

angielskiej mieszkała tu w XIX wieku, dlatego też w Bath Spa 

znajdziemy „Centrum Jene Austen”. Godne odwiedzenia jest również 

Fashion Museum. Warto tam zajrzeć z uwagi na fakt, że Bath było kiedyś 

swoistym centrum mody. Od 1702 roku działał tam brytyjski arbiter 

elegancji Richard Beau Nash, który uczynił Bath najmodniejszym 

miastem w Wielkiej Brytanii. W północnej części miasta znajduje się 

piękny ogród angielski Prior Park Landscape Garden, zaprojektowany 

przez poetę Alexandra Pope’a. Ogród ten został założony przez 

lokalnego przedsiębiorcę i filantropa Ralpha Allena. Kolejną atrakcją 

jest Theatre Royal – piękny teatr gregoriański, w którym dziś mieści 

się restauracja. Ponieważ w Bath Spa zachowało się wiele pięknych 

i zabytkowych obiektów, dlatego też wpisane jest na listę Światowego 

Dziedzictwa UNESCO. Bath Spa jest architektonicznie bardzo piękne, 

jest urokliwym miejscem. Spacerując małymi uliczkami ma się wrażenie, 

że życie płynie tu wolno i spokojnie. 

• 

48

Zdrowie & Spa 

Cetaphil MD 

to nowoczesny preparat 

głęboko nawilżający 

skórę, który 

z powodzeniem 

spełnia rolę zarówno 

kremu do twarzy, 

jak i balsamu do ciała 

SOS dla 

podrażnionej 

skóry ciała 

– hipoalergiczny 

balsam Allerco 

Krem Iklen przywraca 

blask skórze 

z przebarwieniami 

Trwały, nawilżający 

podkład 

o właściwościach 

napinających 

z rozświetlającymi 

drobinkami złota 

Na jesienne chłody – kąpiel z żelem 

wzbogaconym mleczkiem nawilżającym 

i ekstraktem z kwiatu wiśni, azjatyckim 

symbolem kobiecego piękna 

Zestawy produktów rewitalizujących 

zapewniających cerze gładkość 

i blask diamentów 

Filiżanka herbaty Tetley Intensive to znakomity 

pretekst, by zrobić sobie przerwę, nabrać dystansu 

i dostrzec codzienne, drobne przyjemności 

49

Zdrowie & Spa 

W 

50 

Narodziny legendy 

rozmawiała: Alicja Chałan 

Wprowadził Pan na polski rynek preparat Spec- 

Tab. Dla kogo jest on przeznaczony i na jakiego 

typu dolegliwości działa najskuteczniej? 

Preparat SpecTab pozwala w czasie zabawy 

dłużej zachować w dniu następnym trzeźwość 

umysłu, jednocześnie zapobiega ubocznym 

skutkom nadmiernego spożycia alkoholu. 

Specyfik wprowadziliśmy na rynek z myślą o 

mężczyznach (piją oni średnio 3,5-krotnie więcej 

alkoholu niż kobiety!) w wieku od 20 do 35 

lat, zarabiających powyżej średniej krajowej. 

Niezwykły preparat SpecTab stał się w tym roku bohaterem 

niecodziennej kampanii reklamowej. Product Manager Piotr Mrzygłód 

opowiada o sukcesie produktu 

Adresaci kampanii promującej SpecTab to ludzie 

prowadzący aktywne życie towarzyskie. 

Osoby, które nie lubią przekraczać pewnych 

granic, tracić kontroli nad sytuacją i własnym 

samopoczuciem. Nasi klienci zwracają uwagę 

na markowe produkty, a informacji o nich szukają 

najczęściej w internecie. 

Czy można jednoznacznie stwierdzić, że Spec- 

Tab to preparat naturalny i nie powoduje żadnych 

skutków ubocznych? 

Tak, SpecTab opiera się na trzech naturalnych 

substancjach czynnych połączonych w odpowiednich 

proporcjach – zawiera kwas bursztynowy, 

ekstrakt z żurawiny oraz witaminę C. Dodatkowo 

nasz preparat wyróżnia się formą kapsułki, która 

sprawia, że SpecTab działa szybciej i skuteczniej 

niż substancje o podobnym zastosowaniu. 

Jak stosować preparat, żeby jego działanie 

było najskuteczniejsze? Należy to robić przed 

czy po spożyciu alkoholu?

SpecTab 

By wspomóc organizm w przetwarzaniu alkoholu, 

SpecTab można przyjmować nie tylko po 

spożyciu, ale i przed imprezą czy w jej trakcie. 

Alkohol będzie wówczas szybciej metabolizowany, 

co pozwoli na zachowanie jasności 

umysłu i utrzymanie sprawności organizmu, 

a także pomoże w szybszym odzyskaniu dobrej 

formy nazajutrz. 

Pojawieniu się preparatu SpecTab na polskim 

rynku towarzyszyła niecodzienna kampania 

reklamowa. Na czym polegała jej niezwykłość? 

Rzeczywiście, kampania wprowadzająca Spec- 

Tab była dość niezwykła dla firmy farmaceutycznej, 

jaką jest Jelfa SA. Można powiedzieć, 

że była innowacyjna jak na polskie warunki. 

Przypominała ona trochę działania dywersyjnoszpiegowskie 

i składała się z kilku etapów: konspiracji, 

prowokacji, dekonspiracji i propagandy. 

W czasie pierwszego etapu postanowiliśmy 

stworzyć fikcyjną postać chemika, neurologa 

i pracownika KGB prof. Mikołaja Onowałowa, 

który w 1952 roku stworzył środek wykorzystywany 

przez agentów służb specjalnych. Profil 

prof. Onowałowa pojawił się w Wikipedii oraz 

na dwóch innych stronach internetowych (rosyjskiej 

i angielskiej) poświęconych sławnym 

rosyjskim chemikom. Na tym etapie promocji 

„wyciekły” na YouTube „archiwalne” filmy z zasobów 

KGB, ukazujące testowanie SpecTabu. 

Filmy te obejrzało ponad 250 tysięcy osób! 

Drugim etapem kampanii była prowokacja. Jej 

celem było osiągnięcie jak największego efektu 

przy mocno ograniczonym budżecie. W poniedziałkowy 

ranek, 23 czerwca, na warszawskim 

placu Bankowym obok pomnika Juliusza Słowackiego 

stanął monument radzieckiego wynalazcy 

Mikołaja Onowałowa. Warto podkreślić, 

że plac Bankowy to dawny plac Dzierżyńskiego, 

na którym do 1989 roku stał pomnik twórcy 

Czeki, a obecnie na placu, który powrócił do 

dawnej nazwy znajduje się pomnik Juliusza 

Słowackiego. Stawiając tam monument, chcieliśmy 

„uczcić pamięć” domniemanego wynalazcy 

kapsułki – i odrestaurować jego pomnik, 

zapomniany i zaniedbany w ostatnich latach. 

W drodze powrotnej do Moskwy ciężarówka 

transportująca odnowiony monument do Rosji 

miała „ulec uszkodzeniu”, wskutek czego liczni 

warszawiacy i telewidzowie w całym kraju 

mogli uczestniczyć w tajemniczym wydarzeniu 

z radzieckim uczonym i jego cudowną kapsułką 

w tle. Efekt kampanii w mediach był nadspodziewanie 

dobry, uzyskaliśmy aż 10 minut darmowego 

czasu antenowego w ogólnopolskiej 

telewizji, wspominano o tym wydarzeniu także 

w radiu i w wielu publikacjach prasowych. Internet 

aż wrzał od spekulacji i komentarzy. 

W następnym etapie, gdy w czasie konferencji 

prasowej Jelfa przyznała, że stoi za tymi wydarzeniami, 

wszystkie media umieszczały wyjaśnienia 

dotyczące poprzednich publikacji o pomniku, 

podwajając uzyskany poprzednio efekt 

reklamowy. Obecnie jesteśmy w fazie „propagandy”, 

której częścią jest niezwykła strona 

www.spectab.pl, ze specjalnym udziałem 

rosyjskiej pielęgniarki... Warto ją odwiedzić 

i osobiście przejść specjalne szkolenie – efekt 

piorunujący! Przed każdym listopadowym 

weekendem będziemy także emitować „telenowele” 

o Onowałowie w radiu Zet i Antyradiu. 

Kampania wprowadzająca SpecTab została nagrodzona 

kilkoma nagrodami na festiwalu reklamy 

Golden Drum w słoweńskim Portorożu. 

Czy mógłby Pan coś więcej opowiedzieć nam 

o tych nagrodach? 

Podczas festiwalu reklamy Golden Drum 

w słoweńskim Portorożu, Jelfa SA otrzymała 

przyznaną po raz pierwszy nagrodę dla klientów 

Golden Winged Nike w kategorii Heath & 

Beauty. Ponadto kampanii SpecTabu przyznano 

nagrody Grand Prix i Złoty Bęben w kategorii 

media campaigns (dla najlepszej kampanii 

mediowej), Złoty Zegarek w kategorii advertising 

campaigns (dla najbardziej kreatywnych 

kampanii) oraz Grand Prix w kategorii interactive 

(dla najlepszych kampanii w internecie). 

Mam osobistą satysfakcję, że SpecTab 

w kategoriach, w których konkurował, pokonał 

wiele światowych marek, takich jak: Nike, 

McDonalds, Levi’s, Mercedes GLK, BMW, MTV, 

Orange, Head&Shoulders czy Orbit. Do konkursu 

Golden Drum zostało zgłoszonych 171 

polskich projektów, a jurorzy w sumie ocenili 

2338 projektów z całej Europy. To jedno z najważniejszych 

wydarzeń i nagród w obszarze 

reklamy. Tegoroczny konkurs Golden Drum 

w Portorożu jest już 15. edycją tego festiwalu. 

Jaki jest Pana przepis na skuteczny marketing? 

Trzeba wiedzieć, co, komu i jak chce się powiedzieć. 

Do tego potrzebna jest odwaga, by 

wchodzić w niestandardowe rozwiązania. No 

i chęć dobrej zabawy! 

• 

51

Biznes 

Wierzynek – niepowtarzalny klimat 

rozmawiała: Anna Zawadzka 

We wnętrzach restauracji Wierzynek goście mogą poczuć się jak renesansowi 

monarchowie. Zresztą, tak jak w czasach opisywanej przez Jana Długosza uczty 

u Wierzynka, i dziś bywają tu koronowane głowy i prezydenci. Z okien roztacza się 

widok na krakowskie Sukiennice i Kościół Mariacki. Panuje tu wszechobecna 

atmosfera elegancji i spokoju, tak ważna zarówno podczas spotkań biznesowych, 

jak i osobistych, o czym opowiada Elżbieta Filipiak, właścicielka Wierzynka 

52

WWierzynek jest najsłynniejszą i najbardziej reprezentacyjną restauracją Krakowa. 

Jak zasłużył sobie na taką opinię? 

Restauracja Wierzynek na trwałe wpisała się w pejzaż Krakowa. Wpłynęło na to wiele 

czynników decydujących o sukcesie restauracji: wyśmienita kuchnia, obsługa, 

dla której każdy gość jest królem, przepiękne wnętrza i niezwykła atmosfera. 

Wierzynek 

Z pewnością swoją rolę odegrała także lokalizacja – przy krakowskim Rynku 

Głównym. Proszę jednak opowiedzieć o kuchni, serwowanych daniach. 

Nie chciałabym powtarzać oczywistych opinii, ale w restauracji najważniejsza jest 

kuchnia. Przygotowywane przez nas dania bazują na najwyższej klasy polskich produktach, 

począwszy od mięsa, poprzez ryby, a na grzybach leśnych kończąc. Nasi 

goście bardzo chętnie jadają dziczyznę i gęsinę. Dużym powodzeniem cieszy się 

tradycyjny barszczyk. Serwowane potrawy mają nie tylko niepowtarzalny smak, ale 

również piękny wygląd. Są ucztą zarówno dla podniebienia, jak i dla oczu. 

Jest pani właścicielką Wierzynka od 2001 roku. Czy przez ten czas restauracja 

uległa jakimś znaczącym przeobrażeniom, czy raczej zadbała Pani o kontynuację 

tradycji odwołującej się przecież aż do 1364 roku? 

Przede wszystkim restauracja zyskała nowy wygląd. Zostały przeprowadzone 

prace konserwatorskie. Obecny Wierzynek zyskał duszę. Świadczy o tym chociażby 

fakt, że bardzo dużo młodych ludzi wybiera restaurację na miejsce swoich 

zaręczyn. Tradycja jednak jest dla nas wciąż ważna i widać ją na każdym kroku 

w wystroju wnętrz, ale również w podawanych przez nas typowo polskich daniach. 

Restauracja gościła w swoich wnętrzach wielu znamienitych gości. Którzy 

z nich zapadli najbardziej w Pani pamięć? 

Lista VIP-ów goszczących w Wierzynku jest długa. Z pewnością jednak zapamiętam 

uroczystą kolację, którą wydał Pan Prezydent Kwaśniewski dla głów państw 

przybyłych na obchody 60-lecia wyzwolenia obozu w Oświęcimiu. Nigdy wcześniej 

nie gościliśmy w jednym czasie tylu prezydentów i koronowanych głów. 

Przygotowania do tego przyjęcia były szczególne. Była to bowiem dla nas jakby 

powtórka ze słynnej uczty u Wierzynka, którą opisał w swoich kronikach Jan 

Długosz. W 1364 roku znany krakowski kupiec podejmował w swoim domu 

gości Kazimierza Wielkiego, cesarzy i królów państw europejskich. 

Czym jest Wierzynek dla Pani? Czy ta restauracja to tylko biznes czy także coś 

więcej? 

Restauracja to oczywiście biznes, ale pracuje się dużo lepiej, gdy lubi się swoją 

pracę. Dla mnie to prawdziwa przyjemność. Mogę się sprawdzić w wielu dziedzinach: 

projektowaniu wnętrz, zarządzaniu firmą, a także jako krytyk kulinarny. 

Jest Pani jedną z nielicznych kobiet, które znalazły się na liście 100 najbogatszych 

Polaków tygodnika Wprost. Proszę nam wyjawić, jak osiągnąć sukces 

w biznesie? Czy bycie kobietą może być tutaj atutem? 

W samym pytaniu mamy już odpowiedź – na liście jest zaledwie kilka kobiet. 

Bycie kobietą to po prostu więcej obowiązków. Trudno jest stłumić w sobie 

zachowania typowo kobiece. Mam troje dzieci, a ich wychowanie wymagało 

i wymaga czasu. Sukces w biznesie często jest dziełem przypadku, szczęścia, 

ale na pewno nie można go osiągnąć bez ciężkiej pracy. 

Co poza spełnieniem w pracy jest dla Pani ważne w życiu? 

Cenię sobie rodzinę i lubię spędzać z nią czas. Po dniu pełnym wrażeń potrzebuję 

spokoju. Jestem estetką. 

• 

53

Biznes 

Kosmetyka 

sukcesu 

rozmawiała: Aneta Polak-Myszka 

Osmoza działa na rynku polskim od trzech lat. Dzięki przemyślanej strategii osiągnęła 

ważną i stabilną pozycję wśród dystrybutorów wysokiej jakości kosmetyków 

i suplementów diety. O sukcesie firmy opowiada jej właścicielka Delphine Girard 

54

Osmoza 

Dlaczego wybrała Pani na miejsce prowadzenia 

działalności właśnie Polskę? 

To przypadek. Mój mąż został przeniesiony do 

pracy w Polsce. Jako że biznes pociąga mnie od 

dawna (wcześniej próbowałam swoich sił w Belgii), 

zainteresowałam się możliwościami prowadzenia 

interesów w Waszym kraju. Po przeanalizowaniu 

rynku farmaceutycznego i wyszukaniu 

najlepszych możliwości rozwoju, postanowiłam 

dystrybuować w Polsce ważne, zdobywające 

sukces marki z dziedziny dermo- oraz para-kosmetyki, 

a także suplementy diety. Okazało się, 

że znalazłam własną niszę na rynku i że warto tu 

inwestować. W kwietniu 2005 roku rozpoczęła 

działalność moja firma Osmoza. 

Co Osmoza oferuje polskim kobietom? 

Ideą przewodnią Osmozy jest zaoferowanie 

polskim konsumentkom, a także konsumentom, 

takich marek, które zaspokoją ich oczekiwania. 

Muszą to być produkty skuteczne, naturalne, 

innowacyjne i najwyższej jakości. 

Kiedy zaczynaliśmy, oferta produktów z dziedziny 

dermo- i para-kosmetyki była w aptekach 

mniej niż skromna. Postawiliśmy na marki, 

które konsumenci mieli okazję poznać w czasie 

podróży zagranicznych. Staraliśmy się 

wsłuchać w głosy polskich kobiet, poznać ich 

pragnienia i potrzeby. Z drugiej strony bardzo 

liczyliśmy się ze zdaniem farmaceutów, wybierając 

produkty, które pozwoliłyby uzyskać im 

jak największe przychody ze sprzedaży. 

Jakie produkty Osmoza wprowadziła na polski 

rynek? 

Dzisiaj Osmoza dystrybuuje marki wpisujące 

się w dwa główne trendy. Po pierwsze promujemy 

produkty naturalne takich marek jak: 

NUXE (połączenie urody, blasku i natury), OE- 

NOBIOL (suplementy diety dla urody) czy też 

NATESSANCE (marka kosmetyków BIO). 

Po drugie proponujemy produkty ważne dla 

zdrowia. Dystrybuowane przez nas marki to: 

FORTE PHARMA (lider w dziedzinie suplementów 

diety, wspomagających wyszczuplanie), 

ISODIS (lider w dziedzinie suplementów diety 

na bazie omega 3), PIZ BUIN (światowy lider 

ochrony przed słońcem), SOFT (pierwsza marka, 

która zaczęła na zewnątrz polskich aptek 

instalować dystrybutory prezerwatyw w ramach 

działań na rzecz zdrowia publicznego). 

Gdzie możemy kupić produkty dystrybuowane 

przez Osmozę? Jak firma je promuje? 

Naszym głównym odbiorcą są apteki. Bardzo 

dużo inwestujemy w próbki rozdawane konsumentom, 

w szkolenia ekip farmaceutów, dzięki 

czemu są oni wyspecjalizowanymi doradcami. 

Dystrybuujemy broszury informacyjne. Ważną 

rolę odgrywa marketing bezpośredni, a także 

nowoczesne medium, jakim jest internet. 

Kiedy wprowadzamy na rynek nowe artykuły, 

zależy nam na stworzeniu prawdziwej „osmo- 

zy” między marką i konsumentem. To on właśnie 

znajduje się w centrum naszej uwagi, decyduje 

o sukcesie naszych marek. A jeśli nam 

zaufa i będzie zadowolony skorzystają także 

nasi partnerzy – farmaceuci. 

Wszystkie te działania stosowane zgodnie 

z przemyślaną strategią pozwalają nam na 

utrzymywanie ważnej pozycji na rynku. 

Co w największym stopniu przyczyniło się do 

sukcesu stworzonej przez Panią firmy? 

Na pewno duże znaczenie miała koniunktura 

na rynku polskim, utrzymująca się przez 

ostatnie pięć lat. Ale najbardziej przyczynili 

się do sukcesu moi współpracownicy, którzy 

z pasją biorą udział w tej przygodzie. Zasługują 

na podziękowania za zaangażowanie. Są 

najważniejszymi ambasadorami naszej marki 

Osmoza. Razem dążymy do celu – tydzień po 

tygodniu – od ponad trzech lat. Jesteśmy dumni 

z ciągłego wzrostu sprzedaży marek, które 

dystrybuujemy. 

• 

55

Wydarzenia 

Konkurs win 

i miodów pitnych 

Organizując wyjątkowy wieczór czy robiąc 

zakupy, warto szukać butelek, na których widnieją 

symbole medali, a potem sprawdzić, czy eksperci 

nie pomylili się przyznając nagrody 

56 

Ogólnopolski Konkurs Win, Miodów Pitnych i Wyrobów Winiarskich odbył się już po 

raz siedemnasty. Wzięli w nim udział polscy producenci i dystrybutorzy. Najlepsze 

wyroby otrzymały złote i srebrne medale, które będą umieszczane na etykietach 

butelek z trunkami. 

Co zdaniem ekspertów jest najważniejsze w dobrym winie? Znawcy twierdzą, że 

istotna jest barwa, klarowność, aromat i smak. Mają na to wpływ szczep i region, 

z którego pochodzi winogrono, okres leżakowania, temperatura, w jakiej dojrzewają 

owoce i wiele innych czynników. Liczy się też podobno serce, które winiarze 

wkładają w swoją pracę. Dla części klientów duże znaczenie ma także 

opakowanie produktu, co wzięli również pod uwagę organizatorzy konkursu, 

przyznając wyróżnienia w tej kategorii. 

Podczas konkursu ocenionych zostało 108 gatunków win i miodów. W ten 

sposób wyselekcjonowano najlepsze na rynku produkty. Jest to doskonała 

wskazówka zarówno dla konsumentów, jak i producentów. Jedni mogą 

podczas robienia zakupów wesprzeć się na opinii eksperta, a drudzy mają 

wyznaczone wzorce, do których powinni dążyć. Konkurs ten zorganizowany 

przez Krajową Radę Winiarstwa i Miodosytnictwa ma na celu wyselekcjonowanie 

i wspieranie na polskim rynku najlepszych produktów winiarskich. 

Na szczególną uwagę zasługują miody pitne, które mają szansę stać się w 

Unii Europejskiej polską marką narodową. Nasz kraj już otrzymał specjalny 

certyfikat i teraz tylko od polskich producentów zależy, czy staropolskie miody, 

wytwarzane od pokoleń w wielu regionach Polski, podbiją serca mieszkańców 

innych krajów. 

•

Spotkanie 

z winami w³oskimi 

W kameralnej atmosferze Q-Club w Hotelu Hyatt Regency w Warszawie odbyła się 

degustacja win włoskich z oferty firmy Pavonique. Dwunastu producentów z różnych 

regionów Włoch zaprezentowało po jednym, najbardziej charakterystycznym winie 

dla swoich winnic. Opowiadali o znaczeniu „terroir” oraz o tradycjach winiarskich 

istotnych dla budowania jakości wina. Pokazali specyfikę własnych regionów i typowych 

szczepów winorośli, z których powstają prezentowane przez nich trunki. 

Mieliśmy okazję spróbować eterycznych win z Górnej Adygi, przez potężne w smaku 

wina charakterystyczne dla Piemontu, dostojne wina Toskanii, na temperamentnych 

z południowych regionów kończąc. 

– Producenci, których zaprosiliśmy do prezentacji to ludzie pełni pasji – zapewniała 

Anna Weigt-Pavoni, prezes Pavonique. – Wydobywają to co najpiękniejsze w winie. Rozumieją, 

że to nie winogrono powinno się dopasować do procesu tworzenia wina, ale 

tworzenie musi uwzględniać cechy charakterystyczne dla każdej odmiany winorośli. 

Wina trafiły do oferty firmy Pavonique niedawno, uzupełniając szeroką gamę ekskluzywnej 

żywności włoskiej, której spółka jest importerem i dystrybutorem. Dodatkowo, 

w czerwcu został otwarty Salon Win AROMI & GUSTI, który wzoruje się na 

włoskich placówkach typu „ Enoteca” i „Alta gastronomia”. Nawiązuje on atmosferą 

do podobnych salonów działających w wielu włoskich miastach m.in. w Mediolanie, 

Rzymie czy Wenecji. Gama dostępnych trunków obejmuje 125 win pochodzących 

z 25 winnic włoskich, korzystających z tradycyjnych metod produkcji, ale także tworzących 

wina nowoczesne, innowacyjne, których jakość jest skutkiem kilkudziesięciu 

lat eksperymentów prowadzonych przez winiarskie rody. 

• 

57

Patronat medialny 

Realizm magiczny z rosyjską duszą 

Piękna, niepokojąca książka, która robi dla Moskwy to, co, jak mam nadzieję, 

moje Nigdziebądź zrobiło dla Londynu... 

NEIL GAIMAN 

Tajemna historia Moskwy to pomysłowy koktajl, złożony w równych 

częściach z Bułhakowa i Gaimana – mroczny, niepokojący, 

śmiały i cierpki – taka może być tylko prawdziwa rosyjska literatura. 

Gregory Frost, autor Fitcher’s Brides i Shadowbridge 

Wysmakowana powieść, z akcją osadzoną w ukrytym podziemnym 

świecie kapitalistycznej od niedawna Rosji, napisana przez 

byłą moskwiankę, mieszkającą obecnie w New Jersey... wspaniale 

nakreślone postacie i wiele epizodów w duchu realizmu 

magicznego, przedstawionych w czarującej prozie z rosyjskim 

akcentem. 

„Kirkus Reviews” 

Ekaterina Sedia urodziła się i wychowała 

w Moskwie. Po studiach przeniosła się 

do Stanów Zjednoczonych. Obecnie 

Niezwykle pomyślana i napisana, dokładnie taka, jaka musi być 

literatura, z fascynującą autentycznością szczegółów i głębią psychologiczną, 

Tajemna historia Moskwy Ekateriny Sedii jest znakomitą 

lekturą, kolejnym krokiem zapowiadającym długą i znaczącą 

karierę. 

Lucius Shepard, autor Viator i Softspoken 

mieszka w New Jersey razem z mężem 

i dwoma kotami. Wykłada botanikę 

i ekologię. W chwilach wolnych uprawia 

 

www.olesiejuk.pl 

EGZEMPLARZ 

RECENZENCKI 

ogródek i pisze książki. Jej najnowszy 

NIE PRZEZNACZONY DO SPRZEDAŻY 

bestseller to „Tajemna Historia Moskwy”. 

Więcej informacji 

o publikacjach 

Wydawnictwa MAG 

w internecie na stronie: 

www.mag.com.pl 

THM-OKrec14mm.indd 1 28-08-08 15:07:35 

58 

Każde miasto ma swoje sekretne miejsca. Wieki pełne mrocznych historii sprawiły, że 

stolica Rosji ma takich miejsc wyjątkowo dużo. Współczesność przenika się tu z przeszłością 

w sposób subtelny i magiczny. Mieszkańcy Moskwy, szukając schronienia 

przed problemami współczesnego życia, mogą czasem trafić do niezwykłych miejsc. 

Wystarczy jeden nieostrożny krok, żeby znaleźć się w mrocznym, baśniowym świecie 

pełnym magii, płaczących drzew, gadających ptaków, wygnanych wieki temu pogańskich 

bóstw i baśniowych stworzeń. Tu można usłyszeć najdziwniejsze z opowieści. 

Trzeba tylko cierpliwie nadstawiać uszu. 

Ekaterina Sedia napisała książkę niezwykłą o zderzeniu dwóch światów. Kapitalistycznej 

i nowoczesnej Moskwy z magicznym światem starorosyjskich baśni. Tuż pod 

powierzchnią szarej rzeczywistości kryje się inny świat. Mroczny, niebezpieczny, ale 

i zarazem piękny. Tu wszystko jest możliwe. Niepokojący klimat powieści porównywany 

jest przez krytyków z dziełami Bułhakowa. Ta książka to jedna z najważniejszych 

pozycji współczesnej literatury rosyjskiej. 

Główną bohaterką powieści jest Galina, młoda kobieta mająca na głowie zwyczajne 

problemy codziennego życia. Zostaje zaplątana w wir tajemniczych wydarzeń i razem 

z milicjantem prowadzącym śledztwo w sprawie tajemniczych zaginięć musi na nowo 

poznać otaczający ją świat. Wspólne poszukiwania prowadzą ich do podziemnego 

królestwa, do krainy zawieszonej między rzeczywistością i fantazją. Do świata, gdzie 

honor ma znaczenie, a dobro i zło są tym, czym były u zarania dziejów. 

Książkami Ekateriny Sedii zachwycają się tacy powieściopisarze jak Neil Gaiman i Lucius 

Shepard. „Tajemna historia Moskwy” ukazuje się na polskim rynku pod patronatem 

miesięcznika „EuroStyl Nowe Spojrzenie”. 

•

PRZYSPIESZA METABOLIZM ALKOHOLU 

SUPLEMENT DIETY 

POZWALA ZACHOWAĆ JASNOŚĆ UMYSŁU 

NIWELUJE SKUTKI UBOCZNE ALKOHOLU 

EKONOMICZNE OPAKOWANIE 10 KAPSUŁEK 

60

pobierz nowy numer w wersji pdf - EUROSTYL Nowe Spojrzenie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?