M-P- 0287.pdf - Radomski Szpital Specjalistyczny im. dr. Tytusa ...

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
DOKUMENTACJA
PROJEKTOWA – WYKONAWCZA
MONITOROWANIA
ZBIORNIKÓW PALIWA
ZBIORNIK NR 1 (NR REJ. UDT 2721000210)
ZBIORNIK NR 2 (NR REJ. UDT 2721000209)
M-P- 0287
Radomski Szpital Specjalistyczny
im. dr Tytusa Chałubińskiego
26-610 Radom
ul. Tochtermana 1
Opracował:
Sprawdził:
.................................... ..............................
Olgierd Jędruś
Andrzej Bloch
Wrzesień 2011
Dla naszych dokumentacji, rysunków oraz wszystkich załączników zastrzegamy sobie prawa z ustawy o prawie autorskim.
Bez naszej uprzedniej pisemnej zgody nie mogą one być powielane ani udostępniane osobom trzecim.
Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
2
Il. str.:
31
Spis treści
Wstęp 3
1. Stan aktualny 3
2. Zakres i zadania modernizacji 5
3. Wykonanie monitoringu 7
4. Zestawienie materiałów 16
5. Dokumentacja powykonawcza 17
6. Wymagania dotyczące firmy wykonawczej 17
7. Zagadnienia bezpieczeństwa (BHP i ppoŜ) 18
8. Zagadnienia ochrony środowiska 26
9. Legalizacja zbiorników 28

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
3
Il. str.:
31
WSTĘP
Przedmiotowe zbiorniki zainstalowane są w kotłowni Radomskiego Szpitala
Specjalistycznego im. dr Tytusa Chałubińskiego w Radomiu, ul. Tochtermana 1.
Zbiorniki wykonane zostały jako dwupłaszczowe, jednokomorowe, stalowe,
walcowe, o osi poziomej.
Drugi płaszcz wykonany został z płyt polietylenowych, stanowiących płaszcz
zewnętrzny. Przestrzeń międzyścienną zapewnia siatka polietylenowa, umieszczona
pomiędzy stalowym zbiornikiem właściwym, a polietylenowym zbiornikiem
zewnętrznym.
W zbiorniku o nr ewidencyjnym UDT 2721000210 w dniu 20.03.2008
stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w związku z czym zbiornik
został uznany jako nie spełniający wymagań Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001.
W zbiorniku o nr ewidencyjnym UDT 2721000209 w dniu 29.12.2005
stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w związku z czym zbiornik
został uznany jako nie spełniający wymagań Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001.
Ze względu na fakt, Ŝe zbiorniki są usytuowane pod ziemią, zlokalizowanie
uszkodzeń oraz ich naprawa jest utrudniona. Wymagane byłoby odkopanie
zbiorników, wydobycie ich na powierzchnię, a następnie wykonanie nowego
posadowienia. Czynności te mogą równieŜ spowodować konieczność wymiany
rurociągów.
W związku z powyŜszym postanowiono dokonać naprawy zbiorników poprzez
wykonanie w ich wnętrzu drugiej ścianki, zapobiegającej przedostaniu się paliwa do
gruntu w przypadku wystąpienia awarii, a takŜe wykonanie nowego systemu
monitoringu przestrzeni mędzyściennej oraz załoŜenie systemu pomiaru ilości
paliwa.
1. STAN AKTUALNY
1.1. ZBIORNIK NR EW. UDT 2721000210
Zbiornik wyprodukowany został w roku 1996 przez ZAKŁADY URZĄDZEŃ
CHEMICZNYCH I APARATURY PRZEMYSŁOWE CHEMAR S.A. z Kielc.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
4
Il. str.:
31
Podlega on wymaganiom zawartym w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z
dn. 18.09.2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim
powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe, przeznaczone do
magazynowania materiałów ciekłych zapalnych (Dz. U. z dn. 9 października 2001 nr
113 poz. 1211).
Przedmiotowy zbiornik został objęty dozorem technicznym. Podlega on
radomskiemu Oddziałowi Urzędu Dozoru Technicznego. Zbiornik wpisany jest do
rejestru pod numerem 2721000210.
W dniu 20.03.2008 stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w
związku z czym zbiornik został uznany jako nie spełniający wymagań
Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001.
W dniu 27.10.2009 przeprowadzono oględziny miejsc dostępnych zbiornika,
jego połączeń rozłącznych oraz nierozłącznych. Nie stwierdzono zmian w ściankach
naczynia.
W dn. 05.11.2009 przeprowadzono próbę szczelności przestrzeni
magazynowej zbiornika (z wynikiem pozytywnym).
Obecnie w zbiorniku magazynowany jest olej opałowy, słuŜący do zasilania
przyszpitalnej kotłowni.
W celu dostosowania zbiornika do obowiązujących wymogów naleŜy w tym
przypadku dokonać jego naprawy zbiorników poprzez wykonanie w jego wnętrzu
drugiej ścianki, wykonanie nowego systemu monitoringu przestrzeni mędzyściennej
oraz załoŜenie systemu pomiaru ilości paliwa.
1.2. ZBIORNIK NR EW. UDT 2721000209
Zbiornik wyprodukowany został w roku 1996 przez ZAKŁADY URZĄDZEŃ
CHEMICZNYCH I APARATURY PRZEMYSŁOWE CHEMAR S.A.
Podlega on wymaganiom zawartym w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z
dn. 18.09.2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim
powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe, przeznaczone do

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
5
Il. str.:
31
magazynowania materiałów ciekłych zapalnych (Dz. U. z dn. 9 października 2001 nr
113 poz. 1211).
Przedmiotowy zbiornik został objęty dozorem technicznym. Podlega on
radomskiemu Oddziałowi Urzędu Dozoru Technicznego. Zbiornik wpisany jest do
rejestru pod numerem 2721000209.
W dniu 29.12.2005 stwierdzono nieszczelność przestrzeni międzyściennej, w
związku z czym zbiornik został uznany jako nie spełniający wymagań
Rozporządzenia MG z dn. 18.09.2001.
W dniu 27.10.2009 przeprowadzono oględziny miejsc dostępnych zbiornika,
jego połączeń rozłącznych oraz nierozłącznych. Nie stwierdzono zmian w ściankach
naczynia.
W dn. 05.11.2009 przeprowadzono próbę szczelności przestrzeni
magazynowej zbiornika (z wynikiem pozytywnym).
Obecnie w zbiorniku magazynowany jest olej opałowy, słuŜący do zasilania
przyszpitalnej kotłowni.
W celu dostosowania zbiornika do obowiązujących wymogów naleŜy w tym
przypadku dokonać jego naprawy zbiorników poprzez wykonanie w jego wnętrzu
drugiej ścianki, wykonanie nowego systemu monitoringu przestrzeni mędzyściennej
oraz załoŜenie systemu pomiaru ilości paliwa.
2. ZAKRES I ZADANIA MODERNIZACJI
Przedmiotem modernizacji zbiorników ew. UDT 2721000210 oraz nr ew. UDT
2721000209, znajdujących się na terenie szpitala, jest wykonanie drugiej ścianki
wewnątrz zbiorników, załoŜenie systemu monitoringu, informującego o mogących
wystąpić uszkodzeniach zbiornika, polegających na wystąpieniu przecieku paliwa do
gruntu oraz dostosowanie zbiorników do wymogów Głównego Urzędu Miar (pomiar
stanu magazynowego paliwa).
Modernizacja obejmuje poniŜszy zakres robót:
1. Wypompowanie i utylizacja pozostałości paliwa ze zbiorników;

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
6
Il. str.:
31
2. Wytworzenie w zbiornikach drugiej ścianki – włącznie z dokumentacją i
wymaganymi odbiorami;
3. Zamontowanie w zbiornikach czujników przecieków;
4. ZałoŜenie w płaszczu zbiorników dodatkowych króćców, słuŜących do
zamontowania systemu pomiaru ilości paliwa;
5. Zamontowanie centralki słuŜącej do pomiaru ilości paliwa oraz sygnalizującej
przeciek;
6. Dokonanie legalizacji zbiorników zgodnie z wymogami Głównego Urzędu Miar.
Modernizacja polega na wykonaniu wewnątrz zbiornika dodatkowej ścianki,
tworzącej przestrzeń międzyścienną oraz na zamontowaniu systemu monitoringu z
centralką sygnalizującą uszkodzenia ścianki wewnętrznej lub zewnętrznej.
Wytworzenie przestrzeni międzyściennej nie powoduje konieczności
odkopywania zbiornika. Przestrzeń zostaje wytworzona wewnątrz zbiornika. Jest ona
wykonana z arkuszy blach ocynkowanych o grubości 0,5 mm, zgrzewanych z
płaszczem zbiornika zewnętrznego zgrzeinami punktowymi. Przestrzeń dodatkowo
zapewniają nakładki zgrzane z płaszczem.
Powierzchnię wewnętrzną płaszcza wewnętrznego pokrywa się następnie
powłoką wykonaną z Ŝywicy wzmacnianej matą szklaną, pokrytą dodatkowo farbą
elektroprzewodzącą.
Uzyskana w ten sposób przestrzeń międzyścienna jest monitorowana za
pomocą cieczowego czujnika przecieków, połączonego z centralką. W przypadku
uszkodzenia płaszcza zbiornika lub drugiej ścianki w centralce powstaje alarm.
Centralka, zamontowana w pomieszczeniu obsługi słuŜy jednocześnie do pomiaru
stanu magazynowego paliwa.
Modernizację w zakresie załoŜenia drugiej ścianki w zbiorniku moŜe
wykonywać jedynie firma do tego uprawniona przez UDT.
W części walcowej płaszcza zbiornika zostanie wspawany dodatkowy króciec,
słuŜący do zamontowania sondy do ciągłego pomiaru ilości paliwa. Sonda połączona
zostaje z centralką alarmową przecieków.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
7
Il. str.:
31
Przez zamontowanie drugiej ścianki oraz systemu monitoringu przecieków
spełnione zostają wymagania:
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 roku w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych,
rurociągi przesyłowe dalekosięŜne słuŜące do transportu ropy naftowej i
produktów i ich usytuowanie (Dz. U. z 2006 nr 243 poz. 2063), wraz ze zmianą z
dn. 12.12.2007.
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 września 2001 roku w sprawie
warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać
zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania
materiałów ciekłych zapalnych (Dz. U. z dn. 9 października 2001 nr 113 poz.
1211).
- Warunki Urzędu Dozoru Technicznego – Specyfikacja Techniczna WUDT-ZB-
2009 – Zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe – Wymagania ogólne –
Modernizacja – Tryb postępowania, dokumentacja, badania.
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 stycznia 2008 r. w sprawie
wymagań, którym powinny odpowiadać zbiorniki pomiarowe, oraz
szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej
kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych.
3. WYKONANIE MONITORINGU
3.1. DOKUMENTACJA MODERNIZACJI
PoniewaŜ zbiorniki podlegają dozorowi technicznemu, przed rozpoczęciem
modernizacji naleŜy wykonać dokumentację techniczną modernizacji w oparciu o
Warunki Urzędu Dozoru Technicznego. Dokumentacja zgodnie z Warunkami
WUDT-ZB-2009 powinna zawierać:
1. Opis techniczny modernizacji zawierający określenie czynników dokumentujących
utrzymanie lub podwyŜszenie poziomu bezpieczeństwa zbiornika w stosunku do
jego stanu przed modernizacją,
2. Wykaz zastosowanych przepisów, Polskich Norm lub specyfikacji technicznych,
3. Schemat lub rysunek techniczny zbiornika z zaznaczeniem zakresu/obszaru
modernizacji,

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
8
Il. str.:
31
4. Wykaz materiałów i elementów stosowanych do modernizacji z podaniem danych
lub charakterystyk oraz odpowiadających im specyfikacji technicznych,
5. Warunki techniczne wykonania i odbioru modernizacji,
6. Instrukcje techniczne badań doraźnych eksploatacyjnych po modernizacji,
7. Instrukcje technologiczne spajania, laminowania,
8. Skorygowaną instrukcję techniczną eksploatacji,
9. Dane dotyczące zastosowanego systemu monitorowania przestrzeni
międzyściennej,
10. Protokół z wynikami pomiarów grubości ścianek zbiornika.
Tak wykonaną dokumentację naleŜy przedłoŜyć do uzgodnienia do
radomskiego Oddziału Urzędu Dozoru Technicznego.
3.2. PRZYGOTOWANIE ZBIORNIKÓW DO PRAC
Po uzgodnieniu dokumentacji z Oddziałem Urzędu Dozoru Technicznego oraz
wyraŜeniu przez Oddział zgody na rozpoczęcie prac w zbiornikach moŜna przystąpić
do przygotowania zbiornika do rewizji wewnętrznej.
Przed otwarciem zbiorników naleŜy upewnić się, czy znajdują się w nich
pozostałości paliwa, szkodliwe opary, itp. W tym celu naleŜy za pomocą listwy
pomiarowej sprawdzić stan paliwa w zbiorniku. W przypadku stwierdzenia obecności
paliwa w zbiorniku naleŜy je wypompować, a pozostałe odpady ropopochodne
usunąć w sposób mechaniczny za pomocą iskrobezpiecznych przyrządów.
Pracownik dokonujący czyszczenia wewnątrz zbiornika winien zostać w odpowiedni
sposób przeszkolony, a czyszczenie powinno odbywać się według reguł
bezpieczeństwa podanych w rozdziale nr 6 - Zagadnienia bezpieczeństwa (BHP i
ppoŜ).
Powierzchnie blach płaszcza zbiornika naleŜy najpierw oczyścić z resztek
oleju. Zanieczyszczenia usuwa się za pomocą odpowiednich środków chemicznych,
właściwych dla danego rodzaju zanieczyszczenia. Podstawowymi są tutaj
rozpuszczalniki i rozcieńczalniki.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
9
Il. str.:
31
Następnie powierzchnię wewnętrzną naleŜy oczyścić z rdzy, zgorzeliny i
innych obcych materiałów. Czyszczenie z rdzy i zgorzeliny odbywa się za pomocą
miejscowego szlifowania powierzchni blach.
Po wyczyszczeniu zbiornika inspektor Urzędu Dozoru Technicznego
przeprowadza jego rewizję wewnętrzną.
Po pozytywnym wyniku rewizji wewnętrznej, ale przed wykonaniem przestrzeni
międzyściennej zbiornik naleŜy poddać próbie szczelności w obecności inspektora
na nadciśnienie 0,75 bara zgodnie z wymaganiami punktu 8.5 wg WUDT-ZB-2009.
Laboratorium przeprowadzające próbę winno posiadać właściwe uprawnienia UDT.
W razie posiadania przez właściciela zbiornika aktualnego, pozytywnego
wyniku próby szczelności (wykonanej wg warunków technicznych UDT) – powyŜszą
próbę, po uzyskaniu zgody inspektora UDT, moŜna traktować jako
międzyoperacyjną, nie wymagającą obecności inspektora.
W przypadku stwierdzenia nieszczelności zbiornika, przed rozpoczęciem
modernizacji naleŜy dokonać jego naprawy, w oparciu o wykonaną dokumentację
techniczną naprawy, którą naleŜy uzgodnić z Oddziałem Urzędu Dozoru
Technicznego. Naprawę zbiornika moŜe wykonać jedynie firma do tego uprawniona.
Po dokonaniu naprawy zbiornika naleŜy przeprowadzić jego odbiór, zgodnie z
uzgodnioną dokumentacją.
Do dalszych prac związanych z zakładaniem przestrzeni do monitorowania
moŜna przystąpić dopiero po uzyskaniu pozytywnego wyniku próby szczelności.
3.3. WYKONANIE PRZESTRZENI MIĘDZYŚCIENNEJ W ZBIORNIKACH
3.3.1. MATERIAŁY
3.3.1.1. BLACHA OCYNKOWANA O GRUBOŚCI 0,5 mm
Blachy zastosowane do wytworzenia przestrzeni międzyściennej powinny
odpowiadać właściwościom grupy stali 1 zgodnie z normą PN-EN 288-3.
Zastosowane blachy powinny być ocynkowane. Handlowe formaty blach –
0,5x1000x2000. Dopuszcza się zakup blach o innych formatach.
równorzędnej.
Świadectwo odbioru: atest 3.1 wg PN-EN 10204+A4, lub innej normy

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
10
Il. str.:
31
3.3.1.2. śYWICA EPOKSYDOWA C.E.S. R70 WRAZ Z UTWARDZACZEM C.E.S. H71
śywica słuŜy do wykonania szpachli oraz do przesycania mat
uszczelniających krawędzie blach. Dystrybutorem Ŝywicy jest firma Connector Sp. z
o.o. - 61-249 Poznań ul. Obodrzycka 67.
3.3.1.3. FARBA ELEKTROPRZEWODZĄCA STEOPOX 248HCB
SłuŜy do pokrycia wewnętrznej powierzchni modernizowanego zbiornika, w
celu odprowadzenia ładunków elektrycznych. Producentem farby jest firma: Bergolin
GmbH & Co. Lackfabrik, 27 717 Ritterhude, Kiepelbergstr. 14, Niemcy. Farba
powinna posiadać „Aprobatę Techniczną” właściwej instytucji, zezwalającą na jej
stosowanie do wymalowań wewnętrznych powierzchni stalowych zbiorników na
paliwa.
3.3.1.4. MATA ORAZ WELON Z WŁÓKNA SZKLANEGO
UŜywane są do otrzymania właściwej wytrzymałości laminatu. Dopuszcza się
ich zakup u dowolnego producenta (np. Krośnieńskie Huty Szkła).
Stosuje się matę szklaną o gramaturze 150÷450 g/m 2 oraz welon szklany o
gramaturze 30÷50 g/m 2 .
3.3.1.5. TALK
UŜywany jest do zagęszczania Ŝywicy C.E.S., jako wypełniacz. Dopuszcza się
jego zakup u dowolnego producenta.
3.3.1.6. KRZEMIONKA KOLOIDALNA
Krzemionka koloidalna uŜywana jest do tiksotropii Ŝywicy C.E.S. MoŜna
uŜywać krzemionki pod handlową nazwą np. Cobosil, Aerosil. Dopuszcza się jego
zakup u dowolnego producenta.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
11
Il. str.:
31
3.3.1.7. INHIBITOR KOROZJI
Inhibitor korozji uŜywany jest do ochrony antykorozyjnej wewnątrz przestrzeni
do monitorowania. MoŜna stosować inhibitor korozji do ochrony przestrzeni
zamkniętych, dowolnego producenta.
Przykładowym produktem jest inhibitor korozji VpCl 609, będący w dystrybucji
firmy OTIK Sp. z o.o. z Gdyni.
3.3.1.8. RURA STALOWA ORAZ RURA ZE STOPU NA BAZIE MIEDZI
NaleŜy zastosować rurę stalową oraz rurę ze stopu na bazie miedzi.
3.3.1.9. SYSTEM MONITORINGU PRZESTRZENI MIĘDZYŚCIENNEJ
Do monitorowania przestrzeni międzyściennej oraz pomiaru ilości paliwa
zastosowany zostanie system firmy PetroVend. System powinien posiadać
deklarację zgodności.
3.3.2. PRZYGOTOWANE ZBIORNIKA ZEWNĘTRZNEGO
W pierwszej kolejności naleŜy zagruntować wszystkie spoiny, znajdujące się
wewnątrz zbiornika, łącznie ze spoinami łączącymi pierścień wzmacniający z
płaszczem. Masę gruntującą wykonuje się z Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza
C.E.S. H71 (mieszanina zgodnie z zaleceniami producenta). Gruntowanie ma na
celu przygotowanie podłoŜa pod szpachlowanie.
Następnie zagruntowane spoiny pokrywa się szpachlą, przygotowaną z Ŝywicy
C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71, wymieszanych z talkiem.
Nie wolno kłaść szpachli na surową blachę płaszcza zbiornika
modernizowanego, ze względu na jej stosunkowo słabą przyczepność.
3.3.3. PRZYGOTOWANE BLACH PŁASZCZA WEWNĘTRZNEGO
NaleŜy sporządzić plan rozkroju blach płaszcza wewnętrznego w oparciu o
dokumentację uzgodnioną z Oddziałem UDT.
W celu polepszenia przyczepności warstwy Ŝywicy do wstawianych blach, ich
powierzchnię naleŜy wcześniej lekko „zszorstkować” śrutem.
Blachy naleŜy odpowiednio rozcinać na wymiary zgodne z dokumentacją za
pomocą gilotyny, noŜyc itp. Wycięte elementy naleŜy oznaczać kredą zgodnie z

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
12
Il. str.:
31
planem rozkroju. Na powierzchni wewnętrznej zbiornika zewnętrznego naleŜy
równieŜ nanieść kredą siatkę obrazującą rozmieszczenie elementów, wraz z
oznaczeniami zgodnymi z planem rozkroju.
Dodatkowo naleŜy przygotować elementy dystansowe (paski o wymiarach
około 0,5x50x1000) wykonane z blachy identycznej z blachami wstawianych
elementów.
Miejsca płaszcza zewnętrznego, do których będą przygrzewane blachy
przestrzeni do monitorowania, naleŜy wyszlifować do SA2,5.
Bezpośrednio przed nałoŜeniem blach płaszcza wewnętrznego naleŜy jeszcze
raz skontrolować czystość powierzchni blach zbiornika zewnętrznego oraz blach
nakładanych.
Przygotowane elementy płaszcza wewnętrznego naleŜy następnie
sukcesywnie wprowadzać do wnętrza zbiornika. Do tego celu wykorzystuje się otwór
włazowy.
Elementy płaszcza wewnętrznego naleŜy układać wewnątrz zbiornika zgodnie
z planem rozkroju blach płaszcza wewnętrznego oraz zgodnie z siatką naniesioną
wewnątrz zbiornika zewnętrznego.
Na początku przygrzewa się do płaszcza zbiornika elementy dystansowe. Opis
zgrzewania zamieszczono w p. 3.3.4. W miejscach o zmiennej geometrii dopuszcza
się zastosowanie elementów dystansowych o odpowiednio innych długościach.
Układanie blach płaszcza wewnętrznego na powierzchni wewnętrznej
zbiornika zewnętrznego rozpoczyna się od układania i mocowania wewnątrz
zbiornika blach stanowiących wypełnienie zasadniczej powierzchni zbiornika (część
walcowa płaszcza bez elementów dodatkowych, wzmocnień itp.). Jako pierwsze
układa się blachy w górnej części zbiornika. Następne blachy zakłada się schodząc
w dół ścianek.
Krawędzie blach uszczelnia się następnie zgodnie z p. 3.3.6.
Przed załoŜeniem ostatniej blachy nasypuje się do przestrzeni do
monitorowania inhibitora korozji, zapobiegającego powstawaniu korozji wewnątrz
zamkniętej szczelnie przestrzeni do monitorowania – w ilości ok. 0,4 grama na 1 m 2
powierzchni zbiornika.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
13
Il. str.:
31
Następnie wypełnia się miejsca o zmiennej geometrii, tj. np.:
- przejście pomiędzy częścią walcową dennic, a częścią wypukłą lub płaską
dennic;
- środkową część dennicy w przypadku dennic o małej wypukłości;
- miejsca styku płaszcza zbiornika z pierścieniem wzmacniającym;
- miejsca styku dennicy z Ŝebrami wzmacniającymi;
UłoŜony we właściwym miejscu element płaszcza wewnętrznego naleŜy od
razu, zgodnie z kartą technologiczną zgrzewania, przygrzewać do płaszcza
zewnętrznego.
Przestrzenie poszczególnych komór znajdujących się pomiędzy pierścieniami
wzmacniającymi naleŜy połączyć ze sobą wykorzystując rurkę miedzianą.
3.3.4. PRZEPROWADZANIE ZGRZEWANIA
1. Doboru parametrów spawania dokonuje się zgodnie z uzgodnioną z Oddziałem
Urzędu Dozoru Technicznego technologią (WPS). Nakładane blachy płaszcza
wewnętrznego obejmują min. 300 o dolnej części obwodu zbiornika tj. około 97%
poziomu napełnienia zbiornika.
2. Odpowiedzialnym za dokonanie właściwych nastawów na urządzeniu
zgrzewającym jest zgrzewacz-nastawiacz. Wypełnia on równieŜ ksiąŜkę
zgrzewania, zawierającą dane dotyczące parametrów zgrzewania. Wpis
podpisuje równieŜ osoba nadzorująca prace.
3. Zgrzewanie naleŜy wykonywać zgodnie z uzgodnionymi z Oddziałem Urzędu
Dozoru Technicznego „Warunkami Technicznymi” oraz z uzgodnioną
technologią zgrzewania - WPS. UłoŜony we właściwym miejscu element
płaszcza wewnętrznego naleŜy od razu, zgodnie z kartą technologiczną
zgrzewania, przygrzewać do płaszcza zewnętrznego. Elementy stykające się z
sobą łączy się na zakładkę, której minimalna szerokość powinna wynosić ok.
30÷40 mm.
4. BieŜącą kontrolę zgrzein wykonuje się zgodnie z uzgodnionymi Warunkami
Technicznymi oraz Instrukcją Kontroli Jakości.
5. Identyfikacja złączy zgrzewanych - w przypadku, kiedy zgrzewanie wykonuje
więcej niŜ jeden zgrzewacz naleŜy przeprowadzić identyfikację złączy
zgrzewanych. NaleŜy do tego celu wykorzystać plan rozkroju blach wykonany

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
14
Il. str.:
31
zgodnie z p. 3.3.3., na którym nanosi się obszary ze znakami przygrzewających
je zgrzewaczy.
3.3.5. MONTAś ELEMENTÓW SYSTEMU MONITORINGU
W dalszym etapie mocuje się wewnątrz zbiornika elementy składowe
monitoringu oraz króćce wyprowadzające, zgodnie z Dokumentacją Techniczno-
Ruchową producenta.
3.3.6. USZCZELNIENIE ORAZ POKRYCIE ANTYKOROZYJNE
1. Uszczelnienie komór - Przed uszczelnieniem krawędzi blach przestrzeni do
monitorowania łączących się z płaszczem zbiornika naleŜy powierzchnie przy
łączonych krawędziach zagruntować mieszaniną Ŝywicy C.E.S. R70 oraz
utwardzacza C.E.S. H71, wymieszanych z Cobosilem.
2. Następnie wszystkie krawędzie nakładanych blach – zarówno łączących się z
płaszczem zbiornika, a takŜe łączących się ze sobą na zakładkę – naleŜy
zaszpachlować mieszaniną Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71,
wymieszanych z talkiem.
3. Miejsca połączenia powłoki z płaszczem zbiornika uszczelnia się laminatem,
wykonanym z Ŝywicy C.E.S. R70 oraz utwardzacza C.E.S. H71, wzmocnionym
matą szklaną.
4. Na nałoŜoną warstwę szpachli nakłada się pas maty szklanej o szerokości min.
60 mm – po ok. trzydzieści milimetrów na stronę od miejsca połączenia blach.
5. NałoŜony pas maty naleŜy następnie przesycać Ŝywicą – dogodnie za pomocą
wałków oraz pędzli.
6. Składniki Ŝywicy naleŜy dokładnie wymieszać wiertarką z mieszadłem zgodnie z
zaleceniem producenta zawartym w aprobacie technicznej.
7. Następnie całą powierzchnię nałoŜonych blach oraz nałoŜonego pasa laminatu
uszczelniającego komorę pokrywa się warstwą Ŝywicy, na którą nakłada się matę
szklaną. NaleŜy ją przesycić ponownie Ŝywicą i nałoŜyć na nią welon szklany.
8. Tak przygotowaną powierzchnię oraz pozostałą, nie zakrytą przez nakładaną
powłokę powierzchnię zbiornika (górna część zbiornika, wzmocnienia, rury
króćców itp.) pokrywa się w całości warstwą farby Steopox 248 HCB.
9. Po wykonaniu powłoki przestrzeni do monitorowania naleŜy wykonać
międzyoperacyjną próbę szczelności – stosując podciśnienie 0,02 Mpa. W
przypadku negatywnego wyniku próby naleŜy zlokalizować nieszczelność, a

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
15
Il. str.:
31
następnie dokonać naprawy tego miejsca poprzez dodatkowe nałoŜenie warstwy
laminatu. Po utwardzeniu się naprawionej warstwy naleŜy wykonać ponownie
międzyoperacyjną próbę szczelności.
3.4. MONTAś APARATURY MONITORUJĄCEJ
Zastosowany system monitoringu przecieków oraz ilości paliwa jest zakładany
przez wykonującego modernizację, lub przez podwykonawcę, będącego
autoryzowanym dystrybutorem urządzenia.
W pomieszczeniu obsługi mocuje się centralkę.
W wyprowadzonych przez ściankę zbiornika króćcach monitoringu umieszcza
się czujniki przecieków. Wewnątrz króćców pomiarowych montuje się sondy do
pomiaru ilości paliwa. Czujniki oraz sondy łączy się następnie z centralką za pomocą
przewodów elektrycznych.
3.5. BADANIA ZBIORNIKA PO WYKONANIU PRZESTRZENI MIĘDZYŚCIENNEJ
ZBIORNIKÓW
1. Przeprowadzenie badań - Po zakończonej modernizacji inspektor Urzędu Dozoru
Technicznego przeprowadza ponowną rewizję wewnętrzną zbiornika. W jego
obecności naleŜy wykonać badania wyszczególnione w poniŜszych punktach.
2. Badanie szczelności - Po wykonaniu przestrzeni do monitorowania wymagane jest
przeprowadzenie próby szczelności przestrzeni międzyściennej. Szczelność
przestrzeni międzyściennej sprawdza się metodą podciśnieniową, z zastosowaniem
podciśnienia 0,04 MPa. Próba powinna trwać 30 minut. Spełnia ona wymagania
specyfikacji WUDT-ZB pkt. 8.5.6.1. Próbę przeprowadza w obecności inspektora
UDT.
3. Sprawdzenie wykonania odprowadzenia ładunków elektrostatycznych - W celu
sprawdzenia wykonania odprowadzenia ładunków elektrostatycznych naleŜy
sprawdzić zgodność sposobu i miejsca podłączenia odprowadzenia ładunków
elektrostatycznych z uzgodnioną dokumentacją techniczną modernizacji.
4. Sprawdzenie droŜności przestrzeni do monitorowania - Zgodnie ze specyfikacją
WUDT-ZB pkt. 8.2.4. badania droŜności przestrzeni międzyściennej, wykonanej z
elementów stalowych dokonuje się metodą równowaŜną, wykorzystując
zamontowane w wykonywanym płaszczu korki odpowietrzające oraz połączenia
rurkami poszczególnych sekcji przestrzeni międzyściennych.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
16
Il. str.:
31
4. ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW
Do wykonania systemu monitoringu na obydwu zbiornikach wymagane są
poniŜsze materiały:
L.p. Materiał Ilość
1 Centralka PetroVend wraz z czujnikami oraz 1 kpl.
sondami
2 Rura stalowa 4” ~3,0 m
3 Rura osłonowa z tworzywa
~30 m
- średnica 32 mm
4 Blacha ocynkowana grubości 0,5 mm – wg grupy 190 m 2
stali 1 – PN-EN 288-3
5 Farba elektroprzewodząca STEOPOX 246 HCB ~220 kg
firmy BERGOLIN
6 śywica epoksydowa C.E.Z. R70
90 kg
firmy CONNECTOR
7 Utwardzacz do Ŝywicy epoksydowej C.E.Z. H71
45 kg
firmy CONNECTOR
8 Mata szklana o gramaturze 450 86 m 2
9 Mata szklana o gramaturze 150 222 m 2
10 Mata szklana o gramaturze 30÷50 345 m 2
11 Aceton 100 l
12 Talk 65 kg
13 Krzemionka koloidalna (np. Cobosil, Aerosil) wg potrzeb
14 Inhibitor korozji (np. VpCl 609 firmy OTIK Sp. z 150 g
o.o. z Gdyni)
15 Rura miedziana 6 m
16 Rura stalowa 1-2” 6 m
17 Śruby, nakrętki, elementy mocujące wg potrzeb
18 Przewody elektryczne ~150 m

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
17
Il. str.:
31
5. DOKUMENTACJA POWYKONAWCZA
Po zakończeniu modernizacji, rewizji wewnętrznej oraz przeprowadzeniu
wymaganych badań zbiorników naleŜy przedłoŜyć inspektorowi UDT oświadczenie o
zakończeniu modernizacji oraz dokumentację powykonawczą zawierającą:
1. dokumenty kontroli materiałów i elementów, potwierdzające zgodność
zastosowanych materiałów i elementów z wymaganiami określonymi w warunkach
technicznych,
2. protokoły badań wykonanych przez kontrolę jakości,
3. kopie świadectw kwalifikacyjnych osób wykonujących i kontrolujących czynności
spajania,
4. kopię świadectwa uznania jednostki przeprowadzającej badania, świadectwa
kwalifikacyjne i autoryzację osób badających oraz uzgodnione specyfikacje
techniczne badań,
5. protokoły przeprowadzonych badań i oceny badań nieniszczących lub
niszczących,
6. świadectwa badania powłok przeciwkorozyjnych,
7. instrukcję eksploatacyjną zbiornika zawierającą między innymi opis działania i
kontroli systemu monitorującego,
8. protokół pomiarów związanych z ochroną przed elektrycznością statyczną.
Szczegółowy zakres wymaganej dokumentacji powykonawczej naleŜy
uzgodnić z inspektorem UDT.
6. WYMAGANIA DOTYCZĄCE FIRMY WYKONAWCZEJ
Firma wykonująca modernizację zbiorników w zakresie załoŜenia monitoringu
powinna posiadać aktualne uprawnienia nadane przez Urząd Dozoru Technicznego
do wykonywania tego typu modernizacji.
Uprawnienia powinny być nadane zgodnie z Warunkami Urzędu Dozoru
Technicznego nr WUDT-ZB-2009 – Zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe –
Wymagania ogólne – Modernizacja – Tryb postępowania, dokumentacja, badania.
Wykonujący modernizację powinien wykazać się udokumentowanym
doświadczeniem w prowadzeniu tego typu prac.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
18
Il. str.:
31
Pracownicy wykonujący przestrzeń międzyścienną oraz wykonujący powłokę
Ŝywiczną powinni być przeszkoleni przez właściciela firmy lub wyznaczoną przez
niego osobę w zakresie technologii uzgodnionej z Urzędem Dozoru Technicznego.
Pracownicy wykonujący przygrzewanie blach przestrzeni międzyściennej winni
posiadać aktualne i uprawnienia Urzędu Dozoru Technicznego do wykonywania tych
czynności.
Wykonujący modernizację powinien być wyposaŜony w sprawny sprzęt
niezbędny do prowadzenia tego typu prac.
Urządzenia, dla których jest to wymagane, powinny posiadać aktualne
dopuszczenia do prowadzenia prac (zgrzewarka, urządzenia pomiarowe atmosfery w
zbiorniku, środki ochrony osobistej, urządzenia pomiarowe do odbioru monitoringu).
7. ZAGADNIENIA BEZPIECZEŃSTWA (BHP I PPOś.)
Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac w zbiornikach, naleŜy je we właściwy
sposób przygotować. Na początku naleŜy wykonać poniŜsze czynności:
1. Uzyskać od uŜytkownika obiektu pisemne zezwolenie na wykonanie prac w
zbiornikach, włącznie z pozwoleniem na wejście do ich wnętrza. Ze względu na to,
Ŝe praca związana będzie z uŜyciem zgrzewarki, zezwolenie winno teŜ obejmować
tą opcję. W zezwoleniu winna znajdować się informacja o mediach, jakie
znajdowały się lub będą znajdować w zbiorniku.
2. Teren wokół zbiornika naleŜy oznakować taśmą, przy przejściach obok
oznakowanego terenu umieścić odpowiednie ostrzeŜenia, szczególnie o zakazie
uŜywania otwartego ognia, palenia tytoniu, itp.
3. Wyznaczyć miejsce odpoczynku dla pracowników pracujących w środkach ochrony
indywidualnej. W miejscu tym powietrze winno być wolne od substancji
szkodliwych.
4. Przeprowadzić szkolenie pracowników wykonujących prace przy zbiorniku,
uwzględniające niebezpieczeństwa związane z rodzajem wykonywanej pracy.
Ustalić i przetrenować sposoby sposób porozumiewania się w warunkach hałasu.
Uprzedzić o bezwzględnym przestrzeganiu ustaleń zawartych w zezwoleniu oraz
przepisów bezpieczeństwa. Szkolenie bhp winno uwzględniać wymagania bhp
uŜytkownika zbiornika i terenu, na którym zbiornik się znajduje.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
19
Il. str.:
31
5. Z uwagi na sposób uŜytkowania zbiornika ustalić i wywiesić w widocznym miejscu
informację o częstości i metodyce sprawdzania atmosfery zbiornika. Na tablicy
umieścić wartości stęŜeń czynników chemicznych, których pod Ŝadnym pozorem
nie naleŜy przekraczać. Przeszkolić załogę o sposobie interpretacji zmierzonych
wartości.
Po wykonaniu tych czynności moŜna przystąpić do wykonywania właściwych
prac w zbiornikach.
7.1. PRZYGOTOWANIE ZBIORNIKÓW DO PRAC
1. Przygotowanie do remontu zbiorników, wymaga przede wszystkim ich naleŜytego
oczyszczenia oraz usunięcia substancji chemicznych.
2. NaleŜy sprawdzić stan techniczny zbiornika i jego opróŜnienie z mediów. Sprawdzić
szczelność zaworów związanych ze zbiornikiem. Jeśli istnieje moŜliwość
niepoŜądanego otwarcia zaworu, naleŜy nałoŜyć na niego blokadę mechaniczną i w
widoczny sposób oznakować stosownym ostrzeŜeniem. Najlepiej wszystkie
połączenia rurowe odłączyć i oczyścić.
3. Zbiorniki zawierające szkodliwe i niebezpieczne opary przedmuchiwać gazami
obojętnymi, a na końcu powietrzem.
4. Przedmuchiwanie zbiorników powietrzem jest konieczne ze względu na to, Ŝe do
ich wnętrza mają wejść ludzie. Zawartość tlenu musi być stwierdzona na podstawie
przeprowadzonych pomiarów. Wejście do atmosfery gazu obojętnego grozi
śmiercią przez uduszenie.
5. Oczyszczenie zbiorników z cieczy i ciał stałych odbywa się poprzez przepłukiwanie
oraz mehanicznie. W przypadku, gdy nie jest to wystarczające, niezbędne jest
uŜycie do czyszczenia pary niskociśnieniowej. Przedmuchiwanie trwa kilka godzin.
W tym czasie trzeba zadbać o to, by opary nie zanieczyszczały miejsca pracy. Na
zakończenie przepłukiwania parą wodną zbiornik równieŜ naleŜy przedmuchać za
pomocą powietrza.
6. Wykonywanie robót w zbiorniku magazynującym materiały ciekłe zapalne wymaga
posługiwania się narzędziami nie iskrzącymi. Przygotowanie obiektów do napraw i
modernizacji wymaga przestrzegania i wykonywania następujących czynności:

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
20
Il. str.:
31
• pobrania próbek atmosfery zbiornika i badanie zawartości tlenu, palnych par lub
substancji toksycznych;
• pisemne zezwolenie na wejście do zbiornika winno być podpisane przez
uŜytkownika instalacji i kierownika robót remontowych;
• pracownik wykonujący czyszczenie zbiornika oraz nadzorujący go przy zbiorniku,
winni być wyposaŜeni w szelki bezpieczeństwa i liny;
• w strefach zagroŜonych kaŜdy pracujący winien być wyposaŜony w maskę.
Dopływ świeŜego powietrza naleŜy zapewnić kaŜdemu wchodzącemu do
zbiornika oraz nadzorującemu.
• pracownik stojący przy wejściu do zbiornika winien stale obserwować
pracujących w zbiorniku. Wymagane jest, aby w pobliŜu zbiornika znajdowały się
inne osoby, które w razie zagroŜenia mogłyby udzielić skutecznej pomocy;
• dla wejścia robotników do zbiornika naleŜy przygotować odpowiednią drabinkę
lub inne urządzenia, ułatwiające wejście i wyjście. Nie wolno zezwalać na zejście
do zbiorników, jeśli nie ma zapewnionego wyjścia;
• nie wolno pozwolić na wejście do zbiornika pracownikowi, który musi się
przeciskać przez właz. Nie mógłby on być szybko ewakuowany w przypadku
zagroŜenia. Włazy powinny być dostatecznie duŜe.
7.2. PRACA W ZBIORNIKACH
1. Zbiorniki posiadają na zewnątrz rurociągi doprowadzające media, zawory, włazy,
aparaturę kontrolno-pomiarową. Powoduje to, Ŝe, przygotowanie zbiornika do
modernizacji wymaga rozwaŜnego postępowania. Wymagany jest demontaŜ
wszystkich rurociągów, a w wyjątkowych sytuacjach załoŜenie widocznych
zaślepek. Jest to konieczne, aby na wskutek błędu nie zaczęto dozować mediów
w czasie gdy w zbiorniku znajdują się ludzie. Zachodzi przewaŜnie równieŜ
potrzeba oświetlenia wnętrza zbiornika i wtedy naleŜy stosować lampy o
bezpiecznym napięciu 24V.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
21
Il. str.:
31
2. Przewietrzanie zbiorników
Stosuje się wentylację nawiewną za pomocą przenośnych wentylatorów. W
szczególnych przypadkach w trakcie prowadzenia prac, pracownicy powinni być
wyposaŜeni w maski z doprowadzonym z zewnątrz świeŜym powietrzem. NaleŜy
dbać, aby przewody zasilające maskę nie załamywały się.
3. Do prac w zbiornikach moŜna dopuścić wyłącznie pracowników zdrowych.
Stosowanie aparatu tlenowego dla ochrony dróg oddechowych wymaga
właściwego stanu zdrowia od pracownika i dlatego pracownik powinien zostać
poddany odpowiedniemu badaniu lekarskiemu.
4. Jest bardzo waŜne, aby pracownicy stosujący maski z pochłaniaczami zdawali
sobie sprawę z tego, Ŝe taka maska moŜe być skutecznie uŜyta tylko wtedy, gdy w
powietrzu jest wystarczająca ilość tlenu (powyŜej 17%) i występują jedynie
niewielkie zanieczyszczenia związkami szkodliwymi. DuŜe stęŜenia szybko
niszczą pochłaniacz i mogą spowodować przedostanie się trucizn do dróg
oddechowych.
5. NaleŜy pamiętać, Ŝe maska z pochłaniaczem nie chroni człowieka przed
wypadkiem w atmosferze gazu obojętnego.
6. Nie wolno poprawiać atmosfery w zbiorniku przez celowe wpuszczanie do niego
tlenu. Pracujący z tlenem, a szczególnie w zbiornikach powinni pamiętać, aby ich
ubrania nie były poplamione smarami lub olejami, gdyŜ to ułatwia zapalenie się
ubrania.
7.3. PRACA Z UśYCIEM OGNIA
1. Do prac z uŜyciem ognia zalicza się spawanie, zgrzewanie, cięcie. Ogień lub iskra
mogą łatwo spowodować poŜar, naleŜy więc te prace traktować jako szczególnie
niebezpieczne i wymagające starannego przygotowania i wykonania. Prace z
ogniem organizowane w warunkach niebezpiecznych i w obiekcie będącym w
uŜytkowaniu, powinny być wykonywane przez pracowników o duŜym poczuciu
odpowiedzialności. NaleŜy mieć pod ręką środki gaśnicze oraz trzeba przewidzieć
moŜliwe komplikacje po uŜyciu ognia, a takŜe sposób opanowania niebezpiecznej
sytuacji.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
22
Il. str.:
31
2. Po opróŜnieniu zbiornika z cieczy i ciał stałych stęŜenie par i gazów naleŜy
obniŜyć za pomocą wentylacji poniŜej dolnej granicy wybuchowości.
3. Wentylacja jest realizowana przez nadmuch wentylatorem. W zbiornikach, które
zawierały produkty naftowe lub inne związki o niskiej temperaturze wrzenia,
początkowe stęŜenie par przekracza górną granicę zapalności. W miarę
przewietrzania stęŜenie spada, a mieszanina par i powietrza przechodzi przez
obszar między górną i dolną granicą zapalności. W tym przypadku nawet iskra
moŜe zniszczyć zbiornik. MoŜe ona powstać w wentylatorze tłoczącym lub
ssącym, moŜe teŜ przedostać się przewodem tłoczącym do zbiornika lub na
odwrót. Wybuchy z tego powodu miały niejednokrotnie miejsce.
4. W zbiorniku zawierającym pary produktów o niskiej temperaturze wrzenia,
wentylacja szybko obniŜa niebezpieczne stęŜenie, a w zbiornikach z wysoko
wrzącymi cieczami, których pary posiadają temperatury zapłonu znacznie wyŜsze
od temperatury otoczenia, nigdy nie powstaną stęŜenia niebezpieczne, nawet w
warunkach nasycenia. Realne niebezpieczeństwo wybuchu pojawia się w
przypadku miejscowego zapłony cięŜkiej pozostałości. Jest to niebezpieczeństwo
specyficzne i dlatego nie zawsze się je odpowiednio ocenia.
5. Za pomocą wentylacji moŜna usunąć pary produktów lekkich. Ich cięŜka
pozostałość zawiera równieŜ znaczne ilości związków lekkich, które nie usunięte
stanowią realne niebezpieczeństwo wybuchu. Ciepło wydzielone podczas
spawania lub zgrzewania, powoduje rozkład i odparowanie tych produktów.
6. Przed rozpoczęciem prac z ogniem naleŜy w takim przypadku usunąć pozostałość
ze zbiornika. Ludzie mogą wejść do zbiornika, zachowując środki ostroŜności
zgodnie z przepisami bezpieczeństwa. JeŜeli jest moŜliwe dobre przewietrzenie
zbiornika, to po chemicznej analizie atmosfery w zbiorniku moŜna wejść do niego
bez sprzętu zabezpieczającego.
7. W przypadku zapłonu w czasie parowania, gaszenie wodą jest bardzo
niebezpieczne, gdyŜ ochłodzenie zbiorników powoduje zassanie powietrza i
powstanie bardzo korzystnych warunków dla wybuchu. Zapłon powstały w czasie
parowania moŜna zlikwidować przez zwiększenie podawania pary wodnej do
obszaru ognia.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
23
Il. str.:
31
8. Czyszczenie zbiorników wykonuje się za pomocą ciepłej lub zimnej wody, przy
zastosowaniu specjalnych urządzeń, dających strugę wodną pod wysokim
ciśnieniem. W takim przypadku trzeba wcześniej przygotować pojemniki na
odpady ze zbiornika. JeŜeli parowanie lub zmechanizowane oczyszczanie nie
zapewnią usunięcia wszystkich pozostałości palnych, to końcowe oczyszczenie
prowadzi się ręcznie. Wejście ludzi do zbiornika musi być naleŜycie przygotowane
i zabezpieczone przed działaniem substancji toksycznych i moŜliwością zapalenia
się pozostałości. Jest to praca trudna i niebezpieczna.
7.4. ZGRZEWANIE I SPAWANIE W ZBIORNIKACH
1. Prace spawalnicze i zgrzewalnicze, wykonywane bezpośrednio w zbiorniku
stanowią zwiększone niebezpieczeństwo dla pracujących.
2. Niebezpieczeństwo związane z tymi pracami dotyczy uszkodzenia oczu i
naskórka, wynikających z promieniowania podczerwieni i nadfioletu. Promienie
podczerwone emituje stopiony metal podczas spawania, natomiast
promieniowanie ultrafioletowe – łuk elektryczny. Ponadto cała operacja
zgrzewania, cięcia lub spawania wytwarza intensywne światło widzialne.
3. Dla spawacza, zgrzewacza, a takŜe dla innych pracujących, promieniowanie i
oślepiające światło stanowią powaŜny problem, szczególnie zaś dla osób nie
noszących właściwego ubioru lub okularów ochronnych. Nagłe i pulsujące błyski
są bardzo szkodliwe dla oczu, powodując często zapalenie spojówek. Jest to
bolesne i jeŜeli powtarza się, moŜe spowodować trwałe uszkodzenie oczu. Poza
tym energia promieniowania moŜe uszkodzić naskórek.
4. Normalnym wyposaŜeniem spawacza i zgrzewacza jest wełniana lub skórzana
odzieŜ, hełm, rękawice, okulary (maska, przyłbica), fartuch i inne. Potencjalna
szkodliwość gazów i dymów powstających w czasie spawania zaleŜy od ich
chemicznego składu, stęŜenia w strefie oddychania i czasu oddziaływania. Skład
dymów zaleŜy z kolei od spawanych materiałów, a takŜe od temperatury
spawania. NajwaŜniejszym zanieczyszczeniem powietrza są: ozon, dwutlenek
węgla, tlenek węgla, tlenki azotu, a takŜe składniki specyficzne dla elektrod, otulin
elektrod, oraz metali lub stopów spawanych.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
24
Il. str.:
31
5. Podczas spawania elektrycznego i zgrzewania spawacz (zgrzewacz) moŜe być
naraŜony na poraŜenie elektryczne, którego uniknięcie jest jednak moŜliwe, jeŜeli
spawacz zachowa naleŜytą ostroŜność. Stwierdzono, Ŝe stosowane napięcie
spawania nie powoduje powaŜniejszych urazów. Niekiedy jednak poraŜenia
średniej mocy mogą spowodować kurcze mięśni, co moŜe prowadzić, np. do
upadku spawacza. Noszenie ubrania wilgotnego od potu lub praca w warunkach
wilgotnych zmniejsza odporność i powoduje wzrost ryzyka szoku elektrycznego.
7.5. WYMAGANIA PRZEPISÓW BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
1. Zbiornik przedmuchać nawiewem wentylatora dopuszczonego do pracy w
atmosferze wybuchowej. Prace w zbiorniku dopuszczalne są tylko w warunkach
stałego nadmuchu lub wyciągu z wentylatora.
2. Przed rozpoczęciem prac w zbiorniku, obok niego w wyznaczonym miejscu
zgromadzić niezbędne podręczne środki ochrony przeciwpoŜarowej.
3. Odłączyć dopływ do zbiornika materiałów, substancji i czynników z innych
zbiorników, przewodów itp.
4. Odłączyć od źródeł zasilania wszelkie znajdujące się w zbiorniku urządzenia
mogące spowodować zagroŜenie.
5. Bezpośrednio przed rozpoczęciem prac naleŜy zbadać atmosferę wewnątrz
zbiornika na zawartość tlenu oraz gazów i par substancji palnych i toksycznych
urządzeniami dopuszczonymi do pracy w atmosferze wybuchowej. Kalibrowanie
urządzenia zgodnie z instrukcją stosowania. Kalibracja musi być wykonana tylko
przez certyfikowanego kontrolera i poświadczona stosownym świadectwem.
6. Zapewnić asekurację osób pracujących wewnątrz zbiornika przez co najmniej
jedną osobę znajdującą się na zewnątrz. Osoba ta powinna być w stałym
kontakcie z pracującymi wewnątrz zbiornika i mieć moŜliwość niezwłocznego
powiadomienia innych osób w celu zorganizowania akcji ratowniczej. Osoba
asekurująca musi być wyposaŜona w takie same środki ochrony indywidualnej, jak
osoby pracujące w zbiorniku.
7. Zapewnić bezpieczne miejsce odpoczynku dla osób pracujących w zbiorniku lub w
atmosferze niebezpiecznej.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
25
Il. str.:
31
8. Kontrolować i zawsze znać ilość osób znajdujących się w strefie niebezpiecznej.
9. Pracowników wykonujących prace wewnątrz i na zewnątrz zbiorników naleŜy
wyposaŜyć w niezbędne środki ochrony zbiorowej i indywidualnej (wszystkie
posiadające aktualne znaki bezpieczeństwa i dopuszczone do pracy w warunkach
szkodliwych i wybuchowych), a w szczególności:
• OdzieŜ ochronną, antyelektrostatyczną;
• Obuwie robocze antyelektrostatyczne, przeciwpoślizgowe, nieprzemakalne;
• Szelki bezpieczeństwa z linką zamocowaną do odpowiednio wytrzymałego
elementu konstrukcji na zewnątrz zbiornika;
• Hełm ochronny i odzieŜ ochronna;
• Ochronny sprzęt izolujący układu oddechowego;
• Dobre oświetlenie wnętrza, jak i otoczenia zbiornika bezpiecznym źródłem
światła (osłona dopuszczona do pracy w atmosferze wybuchowej, odporna na
wstrząsy i uderzenia, zasilana napięciem bezpiecznym 24V).
Przed przystąpieniem do pracy w zbiorniku, osoba kierująca pracami ma
obowiązek poinformować pracowników o:
• Zakresie prac, jakie mają wykonać;
• Rodzaju zagroŜeń, które mogą wystąpić;
• Niezbędnych środkach między pracującymi wewnątrz zbiornika, a osobami
asekurującymi;
• Postępowania w razie zagroŜenia.
7.6. WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRAC Z FARBAMI I śYWICAMI
Prace związane z przygotowaniem i nakładaniem farby i Ŝywicy naleŜy
prowadzić w oparciu o „Karty charakterystyki substancji chemicznej” dostarczane
przez producenta dla uŜywanych składników.
Fakt przeszkolenia pod względem BHP pracownicy powinni potwierdzić
własnoręcznym podpisem.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
26
Il. str.:
31
8. ZAGADNIENIA OCHRONY ŚRODOWISKA
Podczas prac przygotowawczych zachodzi konieczność usunięcia oraz
utylizacji odpadów pozostałych po jego czyszczeniu. Są to:
• Resztki paliwa;
• Osady stałe, rdza ze ścianek zbiornika;
• Sorbenty – materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne;
Podczas prac modernizacyjnych pozostają do usunięcia odpady:
• Opakowania po farbach i Ŝywicach;
• wałki, pędzle, worki, rękawiczki;
• niewykorzystane opakowania po innych substancjach.
8.1. WYSZCZEGÓLNIENIE RODZAJÓW ODPADÓW
Lp. Kod Nazwa odpadu Miejsce powstania
1. 16 07 08 Odpady zawierające ropę naftową lub jej Stacja paliw
produkty
2. 15 02 02 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do Stacja paliw
wycierania i ubrania ochronne
zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi
3. 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma Stacja paliw i
siedziba firmy
Odpady zawierające ropę naftową lub jej produkty ( 16 07 08):
Odpad pochodzi ze zbiornika magazynowego produktów ropopochodnych.
Odpad powstaje podczas prac przygotowujących zbiornik do badań technicznych i
prac modernizacyjnych. Odpad jest niebezpieczny ze względu na zawartość
substancji ropopochodnych, szlamu z rdzy. Przy gromadzeniu w niewłaściwych
warunkach moŜe dojść do skaŜenia gruntu i wód wgłębnych poprzez odsiąkanie
ciekłej frakcji ropopochodnej. Odpad ma konsystencje od ciekłej do stałej.
W przypadku odpadu w postaci stałej moŜe następować wydzielenie frakcji
ciekłej łatwo migrującej do gruntu lub wody.

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
27
Il. str.:
31
Odpad zawiera aromatyczne i alifatyczne węglowodory, a takŜe dodatki
uszlachetniające i zanieczyszczenia o róŜnym składzie. Przy właściwym transporcie i
magazynowaniu odpad nie oddziałuje na środowisko.
SORBENTY – materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (15 02 02):
Odpad jest niebezpieczny ze względu na zawartość substancji
ropopochodnych - aromatycznych i alifatycznych węglowodorów z
zanieczyszczeniami. Substancje niebezpieczne są zawarte w tkaninach do usuwania
zabrudzeń w zbiorniku i na urządzeniach stacji paliw. Odpad ma konsystencję stałą.
Przy gromadzeniu w niewłaściwych warunkach moŜe dojść do skaŜenia gruntu
poprzez kontakt wierzchniej warstwy ziemi z odpadem.
Odpad powstaje w wyniku czyszczenia zbiornika oraz prac modernizacyjnych,
prowadzonych w zbiornikach paliwowych.
TWORZYWA SZTUCZNE - ścinki, niewykorzystane kawałki, opakowania, wałki,
pędzle, worki, rękawiczki lateksowe (19 12 04):
Odpady powstają w wyniku prac modernizacyjnych prowadzonych w zbiorniku
paliwowym oraz podczas prac przygotowawczych (półfabrykaty) prowadzonych na
terenie firmy.
8.2. ILOŚĆ PRZEWIDYWANYCH ODPADÓW:
Lp. Kod Ilość odpadów
1. 16 07 08 100 kg
2. 15 02 02 25 kg
3. 19 12 04 40 kg
8.3. ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW
Firma wykonująca modernizację winna zawrzeć umowę odbioru:
• odpadów zawierających ropę naftową lub jej produkty (16 07 08);
• sorbentów, materiałów filtracyjnych, tkanin do wycierania i ubrań ochronnych
zanieczyszczonych substancjami niebezpiecznymi (15 02 02);

Olgierd Jędruś, Andrzej Bloch S.C.
40-246 Katowice
ul. Porcelanowa 11
Tel. 32/7304 634
Str.:
28
Il. str.:
31
• tworzyw sztucznych - ścinek, niewykorzystanych kawałków, opakowań, wałków,
pędzli, worków, rękawiczek (19 12 04);
z odbiorcami posiadającymi niezbędne w świetle ustawy – Prawo ochrony
środowiska.
9. LEGALIZACJA ZBIORNIKÓW
Po przeprowadzonej modernizacji naleŜy zgodnie z obowiązującymi
przepisami Głównego Urzędu Miar przeprowadzić legalizację zbiorników. NaleŜy
zwrócić się do Okręgowego Urzędu Miar celem uzgodnienia trybu postępowania.