![ogólne wiadomoÅci z zakresu hodowli ryb Åososiowatych [pdf]](https://img.yumpu.com/29382451/1/500x640/ogalne-wiadomoaci-z-zakresu-hodowli-ryb-aososiowatych-pdf.jpg)
ogólne wiadomoÅci z zakresu hodowli ryb Åososiowatych [pdf]
ogólne wiadomoÅci z zakresu hodowli ryb Åososiowatych [pdf]
ogólne wiadomoÅci z zakresu hodowli ryb Åososiowatych [pdf]
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ogólne wiadomości z <strong>zakresu</strong><br />
<strong>hodowli</strong> <strong>ryb</strong> łososiowatych<br />
Marek Matras<br />
Zakład Chorób Ryb<br />
PIWet- PIB Puławy<br />
ł
Ryby łososiowate hodowane<br />
w Polsce<br />
• Pstrąg tęczowy – Oncorhynchus mykiss<br />
• Pstrąg źródlany – Salvelinus fontinalis<br />
• Palia – Salvelinus alpinus<br />
(gatunki introdukowane)<br />
• Pstrąg potokowy – Salmo trutta morpha fario<br />
• Troć – Salmo trutta morpha trutta<br />
• Łosoś atlantycki – Salmo salar<br />
(gatunki endemiczne)
Biologia i <strong>ryb</strong> łososiowatychi t h<br />
WARUNKI NATURALNE<br />
Wędrówki tarłowe ‐ dojrzałe<br />
płciowo łososie atlantyckie i trocie<br />
wędrują z Bałtyku do górnych<br />
odcinków rzek; w tym celu<br />
dojrzałe płciowo pstrągi<br />
potokowe z dolnych odcinków<br />
rzek wędrują do górnych<br />
odcinków rzek i strumieni<br />
Tarło naturalne – Łososie, trocie i<br />
pstrąg potokowy składają ikrę w<br />
zagłębieniach żwirowego dna,<br />
następnie po zapłodnieniu<br />
wewnątrz ziaren ikry rozwijają się<br />
zarodki<br />
WARUNKI KONTROLOWANE<br />
Odłów (pozyskiwanie) tarlaków łososi i troci<br />
wchodzących do rzek na tarło, selekcja<br />
(wybór) tarlaków ze stada tarlakowego<br />
pstrągów potokowych, źródlanych,<br />
tęczowych i pali<br />
Tarło kontrolowane – sztuczne polegające na<br />
wyciskaniu ikry i mlecza i mieszaniu tych<br />
produktów płciowych<br />
Umieszczanie zapłodnionej ikry do aparatów<br />
wylęgowych typu kalifornijskiego i<br />
korytowego (długostrumieniowego) oraz<br />
aparatów w różnych modyfikacjach w<br />
celu ich inkubacji w pomieszczeniu<br />
zwanym wylęgarnią
Pozyskanie ikry – pstrąg tęczowy
Biologia <strong>ryb</strong> łososiowatych<br />
c.d.<br />
Wylęganie larw ‐ po wydobyciu się z<br />
osłonek jajowych larwy z<br />
woreczkiem żółtkowym k leżą ż na<br />
dnie.<br />
Larwy z woreczkiem żółtkowym<br />
zwane również wylęgiem leżącym<br />
przebywają na dnie aparatów<br />
wylęgowych .<br />
Larwy pływające –w końcowym<br />
okresie eseredukcji woreczka oec żółtkowego larwy zaczynają<br />
pobierać naturalny pokarm<br />
występujący y w toni wodnej.<br />
Wylęg pływający umieszczony w<br />
zbiornikach korytowych lub<br />
różnego typu basenach<br />
znajdujących się w<br />
pomieszczeniach wylęgarni<br />
żywiona jest karmą komercyjną o<br />
średnicy odpowiedniej do<br />
wielkości <strong>ryb</strong>
Biologia <strong>ryb</strong> łososiowatych c.d.<br />
Forma Parr –określana również jako<br />
palczak charakteryzuje się<br />
posiadaniem kilku od kilkunastu (w<br />
zależności od gatunku) dużych<br />
ciemnych plam na bokach ciała.<br />
Na<strong>ryb</strong>ek troci i łososi przebywa w<br />
rzekach 1‐ 8 lat, na<strong>ryb</strong>ek pstrąga<br />
potokowego pozostaje w rzekach w<br />
całym okresie życia<br />
Smolt –w okresie przechodzenia stadium<br />
parr w stadium smolta <strong>ryb</strong>y ytracą<br />
ą<br />
ciemne plamy i nabierają srebrzystego<br />
połysku. Przez pewien czas smolty<br />
przebywają w ujściach rzek skąd<br />
przedostają się do Bałtyku. ł Dorosłe łososie i trocie przebywają w<br />
Bałtyku najczęściej 2‐3 lata rzadziej 5<br />
lat uzyskując dojrzałość ł płciową. ł Wylęg podchowany lub na<strong>ryb</strong>ek<br />
obsadzany jest w małych<br />
stawkach znajdujących się poza<br />
pomieszczeniem wylęgarni.<br />
W drugim roku <strong>hodowli</strong> na<strong>ryb</strong>ek<br />
przenosi się do stawów<br />
tuczowych. Po osiągnięciu 200 –<br />
300g rzadziej większego ciężaru<br />
<strong>ryb</strong>y przeznacza się do<br />
konsumpcji.
Źródła wody zasilającej gospodarstwa<br />
pstrągowe<br />
• Źródła<br />
• Studnie głębinowe<br />
• Strumienie<br />
• Potoki<br />
• Rzeki (o czystej chłodnej wodzie)<br />
• Jeziora<br />
• System recyrkulacyjny<br />
yj y
Typy gospodarstw pstrągowych<br />
• Gospodarstwo, w którym przebiega cały cykl rozwojowy <strong>ryb</strong><br />
i gdzie przeprowadza się:<br />
‐ pozyskiwanie produktów płciowych i zapłodnienie ikry<br />
‐ inkubację ikry<br />
‐ podchów wylęgu<br />
‐ hodowlę na<strong>ryb</strong>ku<br />
‐ tucz <strong>ryb</strong> do stadium <strong>ryb</strong>y towarowej<br />
• Gospodarstwa zaopatrujące się w ikrę zaoczkowaną<br />
(w stadium, w którym w oczach zarodka pojawił się ciemny pigment), to<br />
stadium ikry cechuje obniżona wrażliwość na czynniki mechaniczne, co<br />
pozwala na jej transport nawet między kontynentami<br />
• Gospodarstwa zaopatrujące się w wylęg lub na<strong>ryb</strong>ek<br />
W dwóch pierwszych typach gospodarstw występuje pomieszczenie zwane<br />
wylęgarnią.
Wylęgarnia – pomieszczenie gdzie<br />
przeprowadza się zapłodnienie ikry<br />
i podchów wylęgu<br />
• Aparaty do inkubacji ikry:<br />
‐ długostrumieniowe (2‐3 m)<br />
‐ krótkostrumieniowe – kalifornijskie (do 1 m)<br />
‐ aparaty Wejssa<br />
‐ aparaty szafkowe<br />
• Baseny korytowe do podchowu wylęgu
Aparat długostrumieniowy<br />
• Basen korytowy z zastawkami<br />
przepuszczającymi naprzemiennie strumień ń<br />
wody dołem i górą oraz siatki zabezpieczające<br />
przed wypływem wylęgu (niezbędnym w<br />
okresie pojawienia się wylęgu)<br />
• Perforowane skrzynki lęgowe (kilka)
Kontrola ikry<br />
– białe = martwe
Okres inkubacji ikry<br />
• Pstrąg tęczowy 16°C – 19 dni<br />
5°C –80 dni<br />
• Pstrąg potokowy 10°C – 41 dni<br />
2°C – 156 dni
Okresy wrażliwości ikry<br />
• Bardzo wrażliwa – po 8‐12 godzinach od<br />
zapłodnienia do okresu zaoczkowania<br />
• Umiarkowanie wrażliwa – od okresu<br />
zaoczkowania do kilku, kilkunastu godzin<br />
przed początkiem wykluwania się wylęgu
Okres larwalny<br />
wylęg czyli larwa od wyklucia czyli wylegnięcia się jej<br />
z komórki jajowej zwanej również ziarnem ikry do<br />
całkowitej resorpcji woreczka żółtkowego, który<br />
stanowi źródło substancji pokarmowych<br />
• Po resorpcji około 70% woreczka żółtkowego larwa zwana<br />
również wylęgiem zaczyna pobierać pokarm<br />
z poza organizmu czyli środowiska<br />
• Okres od wyklucia się do rozpoczęcia pobierania pokarmu<br />
trwa 120‐200 stopniodni –D°(jeżeli temperatura wody stale<br />
wynosi 10°C to okres ten trwa 12‐120 dni)
Na<strong>ryb</strong>ek i <strong>ryb</strong>a towarowa<br />
• Po osiągnięciu 0,6‐1 g ciężaru ciała samodzielnie pobierający<br />
pokarm na<strong>ryb</strong>ek (stopniowo rozrzedzając go w basenach<br />
korytowych) umieszcza się w małych stawkach na zewnątrz<br />
wylęgarni<br />
• Po zimowaniu na<strong>ryb</strong>ek umieszcza się zwykle w dużych<br />
linearnych stawach tuczowych, niekiedy wprost w rzece<br />
poprzegradzanej przegrodami siatkowymi<br />
• Do konsumpcji przeznacza się pstrągi o ciężarze 125‐150 g lub<br />
200‐500 g, niekiedy na specjalne zamówienie cięższe
Stawy pstrągowe<br />
• Linearne lub koliste<br />
• Betonowe, betonowo‐żwirowe, ziemne<br />
• Głębokość 1‐2 m<br />
• Powierzchnia stawów lineranych 100‐500 m²<br />
• Zaopatrzone są w kraty i siatki zabezpieczające przed<br />
wydostawaniem się <strong>ryb</strong> ze stawu i napływem <strong>ryb</strong> z<br />
poza stawu
Stawy ziemne - Ojców
Stawy ziemne - Biała
Baseny pstrągowe - Piła
Baseny betonowe - Mylof
Baseny betonowe - Mylof
Błędy hodowlane i ich skutki<br />
‐ stawy<br />
Zbyt duże zagęszczenie<br />
<strong>ryb</strong><br />
Zbyt duży przepływ<br />
wody<br />
Zbyt mały przepływ<br />
wody w stosunku do<br />
ilości <strong>ryb</strong><br />
Konieczność stosowania zbyt Deficyty tlenu i duże<br />
Stres<br />
Zbyt duża<br />
dużego przepływu wody koncentracje<br />
i spadek ilość<br />
wyczerpującego zasoby NH₃/NH₄ i CO₂<br />
energetyczne <strong>ryb</strong><br />
odporności zawiesin<br />
w związku<br />
i powodujące spadek ich<br />
– choroby<br />
z gromadzeniem się<br />
przyrostów<br />
dużych ilości substancji<br />
skrzeli<br />
organicznych (odchody,<br />
resztki karmy) i ich<br />
rozkładem
Błędy hodowlane i ich skutki<br />
‐ stawy c.d.<br />
Nierównomierne<br />
sztuczne natlenianie<br />
wody<br />
Zakup <strong>ryb</strong> z gospodarstw<br />
nie mających statusu –<br />
wolny od VHS i IHN<br />
Transport <strong>ryb</strong> w<br />
niedostatecznie<br />
wydezynfekowanych<br />
zbiornikach<br />
Choroba gazowa: embolie gazowe w<br />
naczyniach krwionośnych, duszenie<br />
się <strong>ryb</strong>, dysfunkcja i zniszczenie<br />
m.in. skrzeli<br />
Wystąpienie VHS i IHN<br />
Brak zabezpieczeń przed ptakami i innymi wektorami oraz<br />
przedostawaniem się <strong>ryb</strong> z rzeki do stawów
Błędy hodowlane i ich skutki ‐ wylęgarnia<br />
Zakup ikry z gospodarstw,<br />
które nie zostały uznane za<br />
wolne od VHS i IHN<br />
Niedostateczne<br />
filtrowanie<br />
Pojawienie się zawiesin<br />
Niewłaściwy dobór źródła wody<br />
zasilającej wylęgarnie w zakresie m.in.<br />
pH, koncentracji tlenu, temperatury i<br />
obecności związków toksycznych<br />
Zbyt intensywna manipulacja ikrą np.<br />
wybieranie obumarłych jaj w okresie<br />
największej wrażliwości ikry<br />
Wystąpienie IHN a niekiedy<br />
VHS u wylęgu<br />
Duszenie się zarodka<br />
wewnątrz ikry oraz<br />
ponadnormatywna jego<br />
zamieralność<br />
Obumieranie zarodka<br />
wewnątrz ikry<br />
Niedostateczne zabezpieczenie<br />
ikry przed światłem
Błędy hodowlane i ich skutki<br />
– wylęgarnia c.d.<br />
Niedostateczna<br />
dezynfekcja aparatów<br />
inkubacyjnych i<br />
basenów dla wylęgu<br />
Intensywny<br />
rozwój bakterii<br />
saprofitycznych<br />
Obumieranie<br />
zarodka wewnątrz<br />
ikry, niedotlenienie<br />
wykluwającego się<br />
wylęgu i jego<br />
ponadnormatywna<br />
śmiertelność<br />
Zbyt rzadko<br />
przeprowadzane<br />
p<br />
dezynfekcyjne kąpiele ikry<br />
i zbyt rzadkie usuwanie<br />
obumarłych ziaren ikry<br />
Rozwój pleśniawki<br />
(Saprolegnia sp.) na<br />
ikrze i jej obumieranie
Dik Dziękuję za uwagę
Change language