06.11.2014 Views

Ноември 2011 - Зелс

Ноември 2011 - Зелс

Ноември 2011 - Зелс

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

САЕМ НА ОПШТИНИТЕ „ЗЕЛС ЕКСПО“ ПО ШЕСТИ ПАТ<br />

PANAIRI I KOMUNAVE ,,BNJVL EKSPO” PËR HERË TË GJASHTË<br />

ЗЕЛС<br />

ГЛАСИЛО<br />

ЗАЕДНИЦА НА<br />

ЕДИНИЦИТЕ<br />

НА ЛОКАЛНАTA<br />

САМОУПРАВА<br />

НА РЕПУБЛИКА<br />

МАКЕДОНИЈА<br />

BNJVL<br />

GAZETЁ<br />

BASHKЁSIA E<br />

NJЁSIVE TЁ<br />

VETЁQEVERISJES<br />

LOKALE TЁ<br />

REPUBLIKЁS SE<br />

MAQEDONISЁ<br />

ЛОКАЛЕН ЕКОНОМСКИ РАЗВОЈ И МОЖНОСТИТЕ ЗА<br />

ИНВЕСТИРАЊЕ ВО ОПШТИНИТЕ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА<br />

,,ZHVILLIMI EKONOMIK LOKAL DHE MUNDËSITË PËR<br />

INVESTIME NË KOMUNAT NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË”<br />

<strong>2011</strong>


ЗЕЛС<br />

Почитувани,<br />

Месецот ноември беше исполнет со бројни активности<br />

на ЗЕЛС кои ѝ дадоа една посебна динамика<br />

на локалната власт. Се одржа четвртата седница<br />

на Управниот одбор на ЗЕЛС, на која домаќин беше<br />

градоначалникот на општина Василево. Поради истакнатите<br />

предизвиците со кои се соочуваат локалните<br />

власти од областа на урбанизмот и на образованието,<br />

на седницата беа поканети и присуствуваа<br />

министрите за транспорт и врски и за образование<br />

и наука, а дојдоа и претставници од Министерството<br />

за финансии, како и претставници од ЕЛЕМ. Беа<br />

пренесени укажувањата од голем број општини за<br />

недостатокот на средства од блок дотациите, особено<br />

за надоместувањето на средствата за превоз на<br />

учениците. Претставниците од Министерството за финансии истакнаа<br />

дека во трезорот остануваат неискористени средства за оваа намена,<br />

на што реагираа присутните. Затоа беше предложено да се<br />

формира комисија, составена од претставници од осум општини, од<br />

МОН и од МФ која потоа одржа состанок и донесе заклучоци кои<br />

се доставени до сите градоначалници и до овие две министерства.<br />

Поради реакции од страна на општините при имплементирањето<br />

на Законот за постапување со бесправно изградени објекти,<br />

на седницата беше договорено на 16 и 17 декември, да се одржи<br />

тркалезна маса со претставници од урбанизам од општините и<br />

претставници од МТВ, со цел утврдување на спорните одредби и<br />

преземање на натамошни чекори за евентуални законски измени.<br />

Исто така, беше побарано МТВ да допрецизира или ревидира одредени<br />

одредби од Правилникот за категоризација на објекти. Во<br />

согласност со Стратегијата на ЗЕЛС за обезбедување на квалитетни<br />

услуги за сите општини, со цел рационализација на трошоците<br />

и обезбедување на унифицирани електронски услуги за сите граѓани,<br />

во соработка со МТВ и Агенцијата за електронски комуникации<br />

беше договорено да се пристапи кон изработка на софтверска апликација<br />

за електронско издавање на одобрение за градење, за што се<br />

обезбедени потребни средства од буџетот на Агенцијата. Беше договорен<br />

и терминот за одржување на петтата седница на Генералното<br />

собрание на ЗЕЛС, 14 декември, <strong>2011</strong> година , а стана збор и за<br />

подготовките што ги реализира ЗЕЛС за одржувањето на Саемот на<br />

општините „ЗЕЛС ЕКСПО“.<br />

Всушност, на 25 и 26 ноември, <strong>2011</strong> година, во Метрополис арена,<br />

се одржа традиционалната манифестација „Саем на општините“,<br />

на која 58 општини, на своите штандови ги презентираа проектите<br />

од областа на урбанизмот и идните планови на локалната власт, а во<br />

бизнис и дипломатик салата беа организирани и панел дискусии и<br />

се одржаа средби на неколку мрежи при ЗЕЛС од општинската администрација.<br />

Носечка тема на оваа, шеста по ред, саемска манифестација,<br />

беше „Локален економски развој и можностите за инвестирање<br />

во општините во Република Македонија”, а причината зошто<br />

Управниот одбор на ЗЕЛС се реши за оваа тема е поврзаноста со донесувањето<br />

и имплементирањето на еден од позначајните закони за<br />

локалните власти - Законот за градежно земјиште. „ЗЕЛС ЕКСПО“<br />

се случува на секои две години и годинава официјално го отвори<br />

вицепремиерот и министер за финансии, г-дин Зоран Ставрески.<br />

Воведно обраќање имаше претседателот на ЗЕЛС, г-дин Коце Трајановски,<br />

а на присутните им се обратија и министерот за локална самоуправа<br />

Невзат Бејта, потоа Н.Е. Пол Волерс, амбасадор на САД во<br />

Република Македонија, амбасадорот на Швајцарија во нашата земја,<br />

Н.Е Стефано Лазарото и Н.Е. Робин Лидел, вршител на должност на<br />

шеф на Делегацијата на ЕУ во РМ.<br />

За овие и за сите останати активности што во текот на месец<br />

ноември ги реализираше ЗЕЛС, поопширно ќе можете да прочитате<br />

во овој број на Вашето и наше, Гласило на ЗЕЛС.<br />

Со почит, Душица Перишиќ<br />

Извршен директор на ЗЕЛС<br />

Të nderuar,<br />

Мuaji nëntor u plotësua me një numër të madh<br />

aktivitetesh të BNJVL-së të cilat i dhanë një diamikë<br />

të veçantë pushtetit lokal. U mbajt seanca e katërt<br />

e Bordit drejtues të BNJVL-së, në të cilën nikoqir<br />

ishte kryetari i komunës së Vallandovës. Për arsye<br />

të sfidave të theksuara me të cilat ballafaqohen<br />

pushtetet lokale nga lëmia e urbanizmit dhe<br />

e arsimit, në seancë u ftuan dhe morrën pjesë<br />

ministrat për transport dhe lidhje dhe për arsim<br />

dhe shkencë, ndërsa erdhën edhe përfaqësuesë nga<br />

ministria për financa si dhe përfaqësuesë nga ELEM.<br />

U parashtruan implikimet nga një numër i madh<br />

i komunave për mungesën e mjeteve nga bllok<br />

dotacionet, veçanërisht për kompensimin e mjeteve<br />

për transport të nxënësve. Përfaqësuesit nga ministria për financa<br />

theksuan se në trezor mbeten mjete të pashfrytëzuara për këtë<br />

dedikim, me ç’rast të pranishmit reaguan. Prandaj u propozua të<br />

formohet komision, i përbërë nga tetë komuna, nga MASH dhe nga<br />

MF i cili pastaj mbajti mbledhje dhe miratoi konkluzione të cilat u<br />

parashtruan deri te të gjithë kryetarët e komunave dhe deri te këto<br />

dy ministri.<br />

Për shkak të reagimeve nga ana e komunave gjatë implementimit<br />

të Ligjit për trajtim me objektet e ndërtuara pa leje, në seancë u<br />

dakordua që më 16 dhe 17 dhjetor, të mbahet tryezë e rrumbullakët<br />

me përfaqësuesit nga urbanizimi nga komunat dhe përfaqësuesit<br />

nga MTL, me qëllim përcaktimi të dispozitave të kontestueshme dhe<br />

ndërmarrjen e hapave të mëtejme për ndryshimet eventuale ligjore.<br />

Gjithashtu, u kërkua nga MTL të precizojnë ose revidojnë dispozita<br />

të caktuara nga Rregullorja për kategorizim të objekteve. Konform<br />

Strategjisë së BNJVL-së për sigurimin e shërbimeve kualitative<br />

për të gjitha komunat, me qëllim racionalizimi të shpenzimeve<br />

dhe sigurim të shërbimeve të unifikuara elektronike për të gjithë<br />

qytetarët, në bashkëpunim me MTL dhe Agjensinë për komunikime<br />

elektronike u dakordua të aderohet ndaj hartimit të aplikacionit<br />

softuerik për dhënien elektronike të lejes për ndërtim, me ç’rast u<br />

siguruan mjete nga buxheti i Agjensisë. U kontraktua edhe termini<br />

i mbajtjes së seancës së pestë të Kuvendit Gjeneral të BNJVL-së, më<br />

14 dhjetor, <strong>2011</strong>, ndërsa u bë fjalë edhe për përgatitjet që i realizon<br />

BNJVL për mbajtjen e Panairit të komunave ,,BNJVL EKSPO”.<br />

Në të vërtetë më 25 dhe 26 nëntor, <strong>2011</strong>, në Metropolis Arena,<br />

u mbajt manifestimi tradicional ,,Panairi i komunave” në të cilin<br />

58 komun në shtandet e tyre i prezantuan projektet nga lëmia e<br />

urbanizmit dhe planet e ardhshme të pushtetit lokal, ndërsa në<br />

sallën e Biznesit dhe sallën Diplomatik u organizuan edhe panel<br />

diskutime dhe u mbajtën takime të disa Rrjeteve pranë BNJVL-së<br />

nga administrata komunale. Tema bartëse e këtij manifestimi të<br />

panairit, të gjashtë me radhë, ishte ,,Zhvillimi ekonomik lokal dhe<br />

mundësitë për investime në komunat në Republikën e Maqedonisë”,<br />

ndërsa arsyeja pse Bordi drejtues i BNJVL-së vendosi për këtë<br />

temë është miratimi dhe implementimi i njërit ndër ligjet më të<br />

rëndësishme për pushtetet lokale – Ligji për tokë ndërtimore.<br />

,,BNJVL EKSPO” mbahet çdo vit të dytë dhe këtë vit zyrtarisht e hapi<br />

zëvendës kryeministri dhe ministër për financa, z. Zoran Stavreski”.<br />

Njëkohësisht fjalim kishte kryetari i BNJVL-së , Koce Trajanovski,<br />

ndërsa të pranishmëve i’ju drejtuan edhe minsitri për vetëqeverisje<br />

lokale, Nevzat Bejta, pastaj E.T. Poll Volers, ambasador i SHBA-ve<br />

në Republikën e Maqedonisë, ambasadori i Zvicrës në vendin tonë,<br />

E.T. Stefano Llazaroto dhe E.T. Robin Lidell, ushtrues i detyrës shef i<br />

Delegacionit të BE-së në RM.<br />

Për këto dhe për aktivitete tjera që gjatë muajit nëntor i<br />

realizoi BNJVL, më gjërësisht do të mund të lexoni në këtë numër të<br />

Gazetës tonë dhe tuajën.<br />

Me respekt, Dushica Perishiq<br />

Drejtor ekzekutiv i BNJVL-së<br />

2<br />

ЗАЕДНИЦА НА ЕДИНИЦИТЕ НА ЛОКАЛНАТА САМОУПРАВА<br />

НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА<br />

тел. +389 (0) 2 30 99 033 / факс: +389 (0) 2 30 61 994<br />

ул. Женевска бб, п.фах 32, 1000 Скопје, Република Македонија<br />

contact@zels.org.mk, www.zels.org.mk<br />

Извршен директор на ЗЕЛС - Душица Перишиќ<br />

Заменик извршен директор на ЗЕЛС - Ардита Дема - Мехмети<br />

Уреднички колегиум - Весна Арсовска - Динковска, Виктор Арнаудовски<br />

Дизајн и подготовка за печат - Европа 92<br />

Печати - Европа 92<br />

BASHKЁSIA E NJЁSIVE TЁ VETЁQEVERISJES LOKALE TЁ<br />

REPUBLIKЁS SЁ MAQEDONISЁ<br />

tel. +389 (0)2 30 99 033 / fax: +389 (0)2 30 61 994<br />

rruga. Zhenevska p.n., F.P. 32, 1000 Shkup, Republika e Maqedonisё<br />

contact@zels.org.mk, www.zels.org.mk<br />

Drejtor ekzekutiv i BNJVL-sё - Dushica Perishiq<br />

Zёvendёs drejtor ekzekutiv - Ardita Dema - Mehmeti<br />

Bordi redaktues - Vesna Arsovska - Dinkovska, Viktor Arnaudovski<br />

Pergatitje per shtyp - Evropa 92<br />

Shtyp - Evropa 92<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

ОДРЖАНА 4-ТАТА СЕДНИЦА НА УПРАВНИОТ ОДБОР<br />

НА ЗЕЛС, ВО ОПШТИНА ВАЛАНДОВО<br />

U MBAJT SEANCA E KATËRT E BORDIT DREJTUES TË<br />

BNJVL-SË, NË KOMUNËN E VALLANDOVËS<br />

Управниот одбор на ЗЕЛС, на 10 ноември, <strong>2011</strong> година,<br />

во општина Валандово, ја одржа 4-тата седница,<br />

на која, на покана на ЗЕЛС, присуствуваа министрите<br />

за образование, Панче Кралев и за транспорт и врски,<br />

Миле Јанакиески, како и претставници од Министерството<br />

за финансии и од АД ЕЛЕМ. Членовите на<br />

УО дискутираа за повеќе прашања од работењето на<br />

општините, а на дневен ред беа ставени и систематизираните<br />

ставови на ЗЕЛС за сите надлежности на локалните<br />

власти, кои ќе бидат изнесени на претстојната<br />

средба на УО на ЗЕЛС со претставниците на Владата<br />

на Република Македонија. На седницата присутните<br />

беа информирани за подготовките за одржувањето<br />

на 6-иот по ред традиционален саем на општините<br />

„ЗЕЛС ЕКСПО <strong>2011</strong> “ што ќе се одржи на 25 и 26 ноември,<br />

<strong>2011</strong> година, во Метрополис арена, на Скопското<br />

сајмиште, а беа изнесени и резултатите од истражувањето<br />

спроведено од страна на ОБСЕ, во соработка<br />

со ЗЕЛС, за перцепцијата на градоначалниците за полициските<br />

активности и соработката меѓу локалната<br />

полиција со општините. Управниот одбор на ЗЕЛС го<br />

утврди и дневниот ред за свикување на петата седница<br />

на Генералното собрание на ЗЕЛС, што ќе се одржи<br />

на 14 декември, <strong>2011</strong> година, кога ќе биде организирана<br />

и традиционалната конференција, на која оваа година<br />

ќе биде одбележана шестгодишнината од започнувањето<br />

на децентрализацијата на власта во нашата<br />

земја.<br />

Управниот одбор ја разгледа информацијата за напредокот<br />

во постапката на преземање на надлежноста<br />

за управување со градежното неизградено земјиште<br />

од страна на општините во земјата. Во изминатите седум<br />

години, долгорочен став на ЗЕЛС беше децентрализација<br />

на управувањето со градежното неизградено<br />

Bordi drejtues i BNJVL-së, më 10 nëntor, <strong>2011</strong>, në<br />

komunën e Vallandovës, mbajti seancën e katërt, në të<br />

cilën me ftesë të BNJVL-së, morrën pjesë ministri për<br />

arsim, Pançe Kralev dhe ministri për transport dhe lidhje<br />

Mile Janakieski, si dhe përfaqësuesit e ministrisë për<br />

financa dhe të SHA ELEM. Anëtarët e BD diskutuan për<br />

shumë çështje nga puna e komunave, ndërsa në rend dite<br />

u vendosën Qëndrimet e sistematizuara të BNJVL-së për<br />

të gjitha kompetencat e pushteteve lokale, të cilat do të<br />

parashtrohen në seancën e ardhshme të BD të BNJVL-së<br />

me përfaqësuesit e Qeverisë së Republikës së Maqedonisë.<br />

Në seancë të pranishmit u informuan për përgatitjet për<br />

mbajtjen e panairit tradicional të komunave, i gjashti<br />

me radhë ,,BNJVL ESKPO <strong>2011</strong>”, në Metropolis arena,<br />

në Panairin e Shkupit, ndërsa u parashtruan edhe<br />

rezultatet nga Hulumtimi i kryer nga ana e OSBE-së,<br />

në bashkëpunim me BNJVL-në, lidhur me perceptimin<br />

e kryetarëve të komunave për aktivitetet policore dhe<br />

bashkëpunimi midis pilicisë lokale me komunat. Bordi<br />

drejtues i BNJVL-së e përcaktoi edhe rendin e ditës për<br />

konvokimin e seancës së pestë të Kuvendit Gjeneral të<br />

BNJVL-së, që do të mbahet më 14 dhjetor, <strong>2011</strong>, kur do<br />

të organizohet edhe Konferenca tradicionale, në të<br />

cilën këtë vit do të shënohet gjashtëvjetori i fillimit të<br />

decentralizimit të pushtetit në vendin tonë.<br />

Bordi drejtues e shqyrtoi informacionin për avancim<br />

në procedurën për marrjen e kompetencës për menaxhim<br />

me tokën e pandërtuar ndërtimore nga ana e komunave<br />

në vend. Në gjashtë vitet e kaluara, qëndrim afatgjatë i<br />

BNJVL-së ishte decentralizimi i menaxhimit me tokën e<br />

pandërtuar ndërtimore, për shkak të nxitjes së zhvillimit<br />

ekonomik lokal. BNJVL zbatoi diapazon të gjërë të<br />

aktiviteteve të sigurimit të shfrytëzimit të papenguar<br />

të aplikacioneve softuerike për të gjitha komunat ( për<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 3


ЗЕЛС<br />

земјиште, заради поттикнување на<br />

локалниот економски развој. ЗЕЛС<br />

спроведе широк дијапазон на активности<br />

на обезбедување непречено<br />

користење на софтверската<br />

апликација за сите општини без<br />

исклучок (за е-аукција и е-регистар<br />

за сите општини) и организира два<br />

процеса на обуки и реализација<br />

на испит за државните службеници,<br />

за стекнување со овластување.<br />

Сепак, интересот за преземање на<br />

оваа надлежност не е на очекуваното<br />

ниво, бидејќи досега со право<br />

за извршување на оваа надлежност<br />

се стекнале 14 општини. Управниот<br />

одбор на ЗЕЛС упати апел до сите<br />

градоначалниците во што пократок<br />

рок да ги преземат сите потребни<br />

активности, со цел преземање<br />

на оваа децентрализирана<br />

надлежност. Пред членовите на<br />

УО беше презентиран извештајот<br />

за спроведениот процес на вториот<br />

циклус на обуки и завршни испити,<br />

во реализација на ЗЕЛС, за<br />

кандидатите (државните службеници)<br />

од општините. Присутните<br />

беа информирани и за преземените<br />

активности за реализација на<br />

третиот циклус на обуки и испити,<br />

за крајот на ноември и почетокот<br />

на месец декември. Досега 269 државни<br />

службеници од општинската<br />

администрација добиле лиценца<br />

за водење на постапката, или<br />

66 општини, односно 77,65% од локалните<br />

власти, исполниле еден од<br />

најзначајните услови за добивање<br />

на оваа надлежност - обезбедување<br />

на соодветен број на државни<br />

службеници кои се стекнале со<br />

РАЗГЛЕДАНИ ЗНАЧАЈНИ ПРАШАЊА ОД ОБЛАСТА НА<br />

УРБАНИЗМОТ<br />

Членовите на УО на ЗЕЛС со министерот за транспорт и врски, Миле<br />

Јанакиески, дискутираа за низа актуелни прашања од надлежност на ова<br />

министерство, поврзани со активности на локалните власти. Јанакиески информираше<br />

за обезбедувањето на податоци од општините за предвидени<br />

локации за изградба на индивидуални куќи или индустриски објекти, заради<br />

нивно разгледување од страна на Комитетот за градежна експанзија,<br />

формиран при Владата на РМ. Беше укажано дека е потребна поголема ажурност<br />

од општините во однос на доставувањето на податоци до МТВ за веќе<br />

утврдени локации, како и за податоците за локациите кои се предвидува да<br />

бидат опфатени со урбанистичко – планската документација. Беше побарано<br />

ЗЕЛС да ги потсети 16–те општини, кои во согласност со член 26 од Законот<br />

за постапување со бесправно изградени објекти, досега не доставиле до<br />

МТВ примерок од регистарот за поднесени барања за утврдување на статус<br />

на бесправни објекти, тоа да го сторат во најкус можен рок. Поголем број<br />

општини до ЗЕЛС поднесоа иницијативи и предлози за измени во овој закон,<br />

поради воочени недоследности при неговото имплементирање. Истите<br />

беа доставени до МТВ, а на седницата беше договорено овие предлози да се<br />

разгледаат на заедничко тематско советување, кое ЗЕЛС ќе го организира<br />

на 16 и 17 декември, <strong>2011</strong> година. Преку отворена дискусија ќе се дефинираат<br />

сите предлози за изменување и дополнување на Законот за постапување<br />

со бесправно изградени објекти. Градоначалниците истакнаа дека постои<br />

злоупотреба од страна на субјектите кои ги користат празнините настанати<br />

со измените на прописите со кои се утврдува категоризацијата на објектите<br />

и намената на градбите, поради што општините имаат големи финансиски<br />

загуби од комуналиите, при издавањето на градежните дозволи. Беше побарано<br />

МТВ да допрецизира или ревидира одредени одредби од Правилникот<br />

за категоризација на објекти. Исто така, УО побараа од МТВ поголема ажурност<br />

поради појава на дивоградби во периодот непосредно пред истекување<br />

на рокот за пријавување за легализација, за што министерот Јанакиески информираше<br />

дека МТВ веќе презема соодветни активности. Беше укажано<br />

дека има случаи каде од едната страна на улицата – во надлежност на една<br />

општина се преземаат мерки со инспекторатите и се спречува противправно<br />

градење, а од другата страна на улицата истото се толерира, од каде постои<br />

незадоволство кај граѓаните. Во согласност со мерките за поттикнување<br />

на развојот на земјоделството воочен е проблемот на недостаток на откупно<br />

- дистрибутивни центри на земјоделски производи и извоз. За оваа цел,<br />

министерот Јанакиески побара од општините да го пријават својот интерес<br />

и да достават предлози за локации за изградба на откупно – дистрибутивни<br />

центри за земјоделски производи и во што пократок рок. Заинтересираните<br />

општини да се обратат до Министерството со предложена локација за<br />

изградба.<br />

овластување да управуваат со градежното<br />

неизградено земјиште.<br />

Исто така, беше забележано дека<br />

при постапката на објава на терминот<br />

за спроведување на јавното<br />

наддавање за отуѓување на градежно<br />

неизградено земјиште од страна<br />

на Министерството, потребно е да<br />

се утврди механизам на поголема<br />

популаризација заради зголемување<br />

на интересот.<br />

Претседателот на ЗЕЛС, Коце<br />

Трајановски, ги истакна проблемите<br />

со кои се соочуваат локалните<br />

власти во однос на недостатокот<br />

на финансиски средства за<br />

спроведување на надлежноста образование,<br />

особено поради недостатокот<br />

да се надоместат средствата<br />

за превоз на третата генерација<br />

ученици од средното задолжително<br />

образование. Укажа дека и проектираните<br />

буџетски средства за<br />

образование, за 2012 година нема<br />

да ги задоволат потребите, поради<br />

заостанатите долгови и новата<br />

– четврта генерација задолжително<br />

средно образование, но и поради<br />

континуираниот пораст на<br />

цените на струјата, нафтата, дрвата<br />

и парното, поради што побара<br />

задолжително зголемување на<br />

овие средства во буџетот за 2012<br />

година. Тој истакна дека веќе одредени<br />

општини, поради ваквата<br />

состојба, планираат враќање на<br />

оваа надлежност. Претставниците<br />

од Министерството за финансии<br />

укажаа дека во трезорот стои<br />

една милијарда денари за образование,<br />

заостанати и неискористени<br />

средства од страна на општините.<br />

Со проектираниот пораст во<br />

буџетот за 2012 година од 7% за<br />

образование и суфицитот од неискористените<br />

средства, според<br />

претставниците од МФ се доволни<br />

за задоволување на потребите за<br />

извршување на оваа надлежност<br />

за 2012 година. Сепак во дискусијата<br />

произлегоа одредени нејасности<br />

дали овие неискористени средства<br />

се однесуваат за извршување на<br />

други надлежности, меѓу кои, за<br />

противпожарните служби, градинките,<br />

социјалата, поради што министерот<br />

за образование и наука,<br />

Панче Кралев, предложи формирање<br />

на работно тело, составено<br />

од претставници од осум општини,<br />

од Министерството за финансии<br />

и од МОН, со цел разјаснување<br />

на оваа состојба и давање на натамошни<br />

упатства и реални информации<br />

до општините. Министерот<br />

укажа и на потребата од рацио-<br />

4<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

e-aukcion dhe e-regjistër për të<br />

gjitha komunat) dhe organizon dy<br />

procese të trajnimeve dhe realizim<br />

të provimit për nëpunësit shtetërorë<br />

për marrjen e autorizimit. Por,<br />

interesi për ndërmarrjen e kësaj<br />

kompetence nuk është në nivel të<br />

pritur, sepse deri më tani të drejtën<br />

për kryerjen e kësaj kompetence<br />

kanë marrë vetëm 14 komuna.<br />

Bordi drejtues i BNJVL-së u apeloi<br />

të gjithë kryetarëve të komunave në<br />

afat sa më të shkurtë t’i ndërmarrin<br />

aktivitetet e nevojshme, me qëllim të<br />

ndërmarrjes së kësaj kompetence të<br />

decentralizuar. Para anëtarëve të BD<br />

u prezantua Raporti për procesin e<br />

zbatuar të ciklit të dytë të trajnimeve<br />

dhe të provimeve përfundimtare,<br />

në realizim të ciklit të tretë të<br />

trajnimeve dhe provimeve, në fund të<br />

nëntorit dhe fillim të dhjetorit. Deri<br />

më tani 269 nëpunës shtetërorë nga<br />

administrata komunale kanë marrë<br />

liçencë për mbajtjen e procedurës,<br />

ose 66 komuna, respektivisht<br />

77,65% nga pushtetet lokale, kanë<br />

plotësuar njërin ndër kushtet më<br />

të rëndësishme për marrjen e kësaj<br />

kompetenceje, sigurimin e numrit<br />

adekuat të nëpunësve shtetërorë<br />

të cilët kanë marrë autorizime të<br />

menaxhojnë me tokën e pandërtuar<br />

ndërtimore. Gjithashtu u vëre se<br />

gjatë procedurës së shpalljes së<br />

terminit për zbatimin e mbidhënies<br />

për tjetërsim të tokës së pandërtuar<br />

ndërtimore nga ana e Ministrisë,<br />

është e nevojshme të përcaktohet<br />

mekanizëm i popullarizimit më<br />

të madh për shkak të rritjes së<br />

interesimit.<br />

Kryetari i BNJVL-së, Koce<br />

Trajanovski i theksoi problemet<br />

U SHQYRTUAN ÇËSHTJE TË RËNDËSISHME NGA LËMIA E<br />

URBANIZMIT<br />

Anëtarët e BD të BNJVL-së me ministrin për transport dhe lidhje, Mile<br />

Janakieski diskutuan për<br />

një varg çështjesh aktuale nga kompetencat e kësaj ministrie, lidhur<br />

me aktivitetet e pushteteve lokale. Janakieski informoi për sigurimin e të<br />

dhënave nga komunat për lokacionet e parashikuara për ndërtim të shtëpive<br />

individuale ose objekteve industriale, për shkak të shqyrtimit të tyre nga ana<br />

e Komitetit për ekspanzion ndërtimor, të formuar pranë Qeverisë së RM.<br />

U theksua se është i nevojshëm azhuritet më i madh i komunave lidhur me<br />

parashtrimin e të dhënave deri te MTL për më tepër lokacione të përcaktuara,<br />

si dhe për të dhënat për lokacionet të cilat parashikohet të jenë të përfshira<br />

me dokumentacionin planifikues urbanistik. U kërkua që BNJVL t’i vizitojë<br />

16 komunat, të cilat konform nenit 26 nga Ligji për trajtimin e objekteve të<br />

ndërtuara pa leje, deri më tani nuk kanë dorëzuar në MTL shembull nga<br />

Regjistri për kërkesat e parashtruara për përcaktimin e statusit të objekteve<br />

pa leje, këtë t’a bëjnë në afat sa më të shkurtë. Një numër më i madh i<br />

komunave, deri në BNJVL parashtruan iniciativa dhe propozime për ndryshime<br />

në këtë Ligj për shkak të inkonsekuencave të vërejtura gjatë implementimit<br />

të tij. Të njejtat u parashtruan në MTL, ndërsa në seancë u dakordua që këto<br />

propozime të shqyrtohen në këshillimin e përbashkët tematik, të cilin BNJVL<br />

do t’a organizojë më 16 dhe 17 dhjetor, <strong>2011</strong>. Përmes diskutimit të hapur do<br />

të definohen të gjitha propozimet për ndryshime dhe plotësime të Ligjit për<br />

trajtimin e objekteve të ndërtuara pa leje. Kryetarët e komunave theksuan se<br />

ekziston keqpëdorim nga ana e subjekteve të cilat i shfrytëzojnë zbrazëtirat e<br />

shkaktuara me ndryshimet e dispozitave me të cilat përcaktohet kategorizimi<br />

i objekteve dhe qëllimi i ndërtimeve, për ç’arsye komunat kanë humbje të<br />

mëdha financiare nga komunalet, gjatë dhënies së lejeve për ndërtim. Nga MTL<br />

u kërkua të precizojë ose revidojë dispozita të caktuara nga Rregullorja për<br />

kategorizimin e objekteve. Gjithashtu, BD nga MTL kërkuan azhuritet më të<br />

madh për shkak të paraqitjes së ndërtimeve pa leje në periudhë drejtpërdrejt<br />

para skadimit të afatit për paraqitje për legalizim, me ç’rast Ministri Janakieski<br />

informoi se MTL tashmë ndërmerr aktivitete adekuate. U tregua se ka raste<br />

kur nga njëra anë e rrugës – në kompetencë të një komune ndërmerren masa<br />

me inspektoratet dhe parandalohet ndërtimi i kundërligjshëm, ndërsa nga ana<br />

tjetër e rrugës e njejta gjë tolerohet, prej ku rrjedh pakënaqësia e qytetarëve.<br />

Konform masave për nxitjen e bujqësisë u vëre problemi i mungesës së qendrave<br />

parablerëse-distributive të prodhimeve bujqësore dhe eksporti. Për këtë qëllim,<br />

ministri Janakieski kërkoi nga komunat t’a paraqesin interesimin e tyre dhe të<br />

parashtrojnë propozime për lokacionet për ndërtim të qendrave parablerësedistributive<br />

për prodhimet bujqësore dhe në afat sa më të shkurtë. Komunat<br />

e interesuara të drejtohen në Ministri me lokacion të propozuar për ndërtim.<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 5


ЗЕЛС<br />

нално трошење на средствата, бидејќи<br />

има показатели на огромни<br />

разлики во потрошените средства<br />

за превоз по ученик, од општина<br />

до општина, при што спомена дека<br />

во услови на намалување на бројот<br />

на децата во училиштата (опаднат<br />

наталитет) бројот на наставниците<br />

во континуитет расте. Кралев истакна<br />

дека МОН прави напори за<br />

распределба на нови автобуси за<br />

превоз на учениците кои ќе бидат<br />

распределени по општините. Градоначалниците<br />

потенцираа и други<br />

проблеми со кои се соочуваат<br />

општините, меѓу кои се одредените<br />

законски недоречености во однос<br />

на мандатите на директорите<br />

во основното образование, а ги потенцираа<br />

и потребите од капитални<br />

инвестиции за изградба на нови<br />

училишта. Министерот информираше<br />

за започнатите активности на<br />

државните просветни инспектори<br />

во училиштата во однос на реализацијата<br />

на проектот „Компјутер за<br />

секое дете“ и проблемите со кои се<br />

соочуваат училиштата во однос на<br />

компјутерската опрема и инсталациите.<br />

Градоначалниците потенци-<br />

раа дека општините се соочуваат<br />

со проблеми за воспоставување на<br />

контакт со ангажираните лица од<br />

страна на Министерството за информатичко<br />

општество и администрација<br />

за одржувањето на компјутерските<br />

мрежи во училиштата.<br />

ЗЕЛС беше задолжен да испрати<br />

барање до МИОА да го испрати<br />

списокот на ангажираните лица и<br />

да го достави до општините.<br />

Претставниците од АД ЕЛЕМ<br />

ПОТРЕБНИОТ ХАРДВЕР И СОФТВЕР ЗА АПЛИКАЦИЈА<br />

ЗА ЕЛЕКТРОНСКО ИЗДАВАЊЕ НА ОДОБРЕНИЕ ЗА<br />

ГРАДЕЊЕ ВО ЗЕЛС<br />

Во согласност со стратегијата на ЗЕЛС за обезбедување квалитетни<br />

електронски услуги за сите општини, со цел рационализација на трошоците<br />

и обезбедување на унифицирани електронски услуги за сите граѓани,<br />

во соработка со Министерството за транспорт и врски и Агенцијата за<br />

електронски комуникации, ќе се пристапи кон изработка на софтверската<br />

апликација за електронско издавање на одобрение за градење за што се<br />

обезбедени потребни средства од буџетот на Агенцијата. Со електронскиот<br />

систем на издавање на одобрение за градење, секој граѓани или правно<br />

лице - подносител на барањето ќе има можност за увид во која фаза се наоѓа<br />

конкретниот предмет, а проверката ќе може да се изврши и преку СМС<br />

со добивање на повратна информација. Потребниот хардвер и софтвер<br />

за оваа намена ќе биде востановен во ЗЕЛС а од 1 јуни, 2012 година, издавањето<br />

на одобрението за градење ќе биде единствено можно само по<br />

електронски пат. Владата на РМ веќе ја разгледала информацијата, а утврден<br />

е и начинот за финансирање. Софтверот би бил надградба на постојниот<br />

систем за е-аукција. ЗЕЛС ќе преземе активности за подготовка на<br />

општините за спроведување на процесот. УО на ЗЕЛС во целост ја поддржа<br />

ваквата активност и стручната служба на ЗЕЛС беше задолжена, во соработка<br />

со Министерството за транспорт и врски и Агенцијата за електронски<br />

комуникации, да ги преземе сите потребни мерки и активности со цел<br />

овозможување на единствен систем кој ќе го користат општините во државата.<br />

Во согласност со динамиката, трите институции ќе формираат соодветни<br />

работни групи и Комисија за јавни набавки во која ќе бидат именувани<br />

членови на Управниот одбор на ЗЕЛС.<br />

ги изнесоа состојбите од процесот<br />

на склучување на спогодбите за<br />

сервисирање на долговите на општините<br />

кои претходно ги имаа кон<br />

ЕВН Македонија, при што, изнесоа<br />

понуда, периодот на плаќање на<br />

обврските во зависност од нивната<br />

големина да биде и до 60 месечни<br />

рати. Всушност, како резултат<br />

на преговорите помеѓу Владата на<br />

РМ, ЕВН Македонија, АД ЕЛЕМ и<br />

ЗЕЛС на која и претходеше процес<br />

на порамнување и рекалкулација<br />

на обврските на секоја поединечна<br />

општина кон ЕВН Македонија,<br />

АД ЕЛЕМ Скопје ги презеде побарувањата<br />

на ЕВН Македонија кон<br />

општините од каде произлезе и<br />

потребата за склучување на поединечна<br />

спогодба на секоја општина<br />

која има долгови кон новиот доверител,<br />

АД ЕЛЕМ Скопје. По дискусијата,<br />

Управниот одбор на ЗЕЛС<br />

донесе неколку заклучоци, меѓу<br />

кои општините кои имаат долгови<br />

кон ЕВН Македонија ,а кои во<br />

согласност со процесот на преговори<br />

ги презеде АД ЕЛЕМ Скопје<br />

да пристапат кон потпишување<br />

на доставените поединечни спогодби.<br />

Исто така, Управниот одбор<br />

ја поздрави одлуката на АД<br />

ЕЛЕМ Скопје да утврди период на<br />

плаќање на обврските во зависност<br />

од нивната големина и до 60<br />

месечни рати. Општините кои сметаат<br />

дека предложената спогодба<br />

опфаќа плаќања кои немаат основа,<br />

односно дека утврденото вкупно<br />

побарување треба да се намали<br />

за одреден износ, ги повика да<br />

ги достават евиденциите и доказите<br />

до АД ЕЛЕМ, со кои ќе потврдат<br />

дека постои основа за намалување<br />

на побарувањето, со цел АД ЕЛЕМ<br />

да преземе соодветни активности<br />

пред ЕВН Македонија за ревидирање<br />

на преземените побарувања.<br />

6<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

me të cilat ballafaqohen pushtetet<br />

lokale lidhur me mungesën e<br />

mjeteve financiare për zbatimin e<br />

kompetencës së arsimit, veçanërisht<br />

për shkak të mungesës të<br />

kompensohen mjetet për transport<br />

të gjeneratës së tretë të nxënësve<br />

nga arsimi i mesëm obligativ.<br />

Theksoi se mjetet e projektuara<br />

buxhetore për arsim, për vitin 2012<br />

nuk do t’i kënaqin nevojat, për<br />

shkak të borxheve të mbetura dhe<br />

gjenerata e re-e katërt e arsimit<br />

të mesëm obligativ, por edhe për<br />

shkak të rritjes së vazhdueshme të<br />

çmimeve të rrymës, naftës, drurit<br />

dhe ngrohjes qëndrore, me ç’rast<br />

kërkoi rritje obligative të këtyre<br />

mjeteve në Buxhet për vitin 2012.<br />

Ai theksoi se tashmë komuna të<br />

caktuara për shkak të një gjendjeje<br />

të këtillë, planifikojnë kthim të<br />

kësaj kompetence. Përfaqësuesit nga<br />

ministria për financa theksuan se<br />

në Trezor qëndrojnë mbi 1 miliard<br />

denarë për arsim, mjete të mbetura<br />

dhe të pashfrytëzuara nga ana e<br />

komunave. Me rritjen e projektuar<br />

në Buxhetin për vitin 2012 nga 7%<br />

për arsim dhe suficiti i mjeteve të<br />

pashfrytëzuara, sipas përfaqësuesve<br />

nga MF janë të mjaftueshme për<br />

kënaqjen e nevojave për kryerjen<br />

e kësaj kompetence për vitin<br />

2012. Por në diskutim rrodhën<br />

paqartësi të caktuara se këto mjete<br />

të pashfrytëzuara a kanë të bëjnë<br />

për kryerjen e kompetencave tjera<br />

midis të cilave për shërbimet kundër<br />

zjarrit, çerdhet, socialen, me ç’rast<br />

ministri për arsim Pançe Kralev,<br />

propozoi formim të Trupit punues,<br />

të përbërë nga përfaqësuesit e<br />

tetë komunave, nga Ministria për<br />

financa dhe nga MASH, me qëllim<br />

të shpjegimit të kësaj gjendjeje dhe<br />

dhënien e udhëzimeve të mëtejme<br />

dhe informacione reale deri te<br />

komunat. Ministri theksoi edhe<br />

nevojën nga shpenzimi racional<br />

i mjeteve sepse ka tregues të<br />

dallimeve tejet të mëdha të mjeteve<br />

të shpenzuara për transport<br />

për një nxënës, nga komuna në<br />

komunë, me ç’rast përmendi se<br />

në kushte të zvogëlimit të numrit<br />

të fëmijëve (nataliteti i zvogëluar)<br />

numri i mësimdhënësve rritet në<br />

kontinuitet. Kralev theksoi se MASH<br />

bën përpjekje për shpërndarjen e<br />

autobusëve të ri për transport të<br />

nxënësve të cilët do të shpërndahen<br />

në komuna. Kryetarët e komunave<br />

potencuan edhe probleme tjera<br />

me të cilat ballafaqohen komunat,<br />

midis të cilave janë paqartësitë e<br />

caktuara ligjore lidhur me mandatet<br />

e drejtorëve në arsimin fillor, ndërsa<br />

i poetencuan edhe nevojat nga<br />

investimet kapitale për ndërtim të<br />

shkollave të reja. Ministri informoi për<br />

aktivitetet e filluara të inspektorëve<br />

HARDUERI DHE SOFTUERI I NEVOJSHËM PËR<br />

APLIKACION PËR DHËNIEN ELEKTRONIKE TË LEJES<br />

PËR NDËRTIM NË BNJVL<br />

Konform Strategjisë së BNJVL-së për sigurimin e shërbimeve<br />

elektronike për të gjitha komunat, me qëllim racionalizimi të shpenzimeve<br />

dhe sigurim të shërbimeve të unifikuara elektronike për të gjithë qytetarët,<br />

në bashkëpunim me Ministrinë për transport dhe lidhje dhe Agjensinë<br />

për komunikime elektronike do të aderojë ndaj hartimit të aplikacionit<br />

softuerik për dhënien elektronike të lejes për ndërtim, me ç’rast janë<br />

siguruar mjetet e nevojshme nga buxheti i Agjensisë. Me sistemin<br />

elektronik për dhënien e lejes për ndërtim, çdo qytetar ose person juridikparashtrues<br />

i kërkesës ka mundësi për këqyrje në cilën fazë ndodhet lënda<br />

konkrete, ndërsa kontrolli do të mund të kryhet përmes SMS për marrjen e<br />

informacionit kthyes. Hardueri dhe softueri i nevojshëm për këtë dedikim<br />

do të themelohen në BNJVL, ndërsa prej 1 qershori 2012, dhënia e lejes për<br />

ndërtim do të jetë e mundur vetëm në mënyrë elektronike. Qeveria e RM<br />

tashmë ka shqyrtuar informacionin ndërsa është përcaktuar edhe mënyra<br />

për financim. Softueri do të ishte mbindërtim i sistemit ekzistues për<br />

e-aukcion. BNJVL do të ndërmerr aktivitete për përgatitjen e komunave<br />

për zbatimin e procesit. BD i BNJVL-së plotësisht e përkrahu aktivitetin<br />

e këtillë dhe shërbimi profesional i BNJVL-së u obligua, në bashkëpunim<br />

me Ministrinë për transport dhe lidhje dhe Agjensinë për komunikime<br />

elektronike t’i ndërmerr të gjitha masat dhe aktivitetet e nevojshme me<br />

qëllim mundësimi të sistemit vetëm të cilin do t’a shfrytëzojnë komunat<br />

në Republikë. Konform dinamikës tri institucionet do të formojnë grupe<br />

punuese adekuate dhe Komision për furnizime publike në të cilin do të<br />

emërohen anëtarë të Bordit drejtues të BNJVL-së.<br />

arsimorë shtetërorë në shkollat<br />

lidhur me realizimin e projektit<br />

,,Kompjutër për çdo fëmijë” dhe<br />

problemet me të cilat ballafaqohen<br />

shkollat lidhur me pajisjen<br />

kompjuteristike dhe instalacionet.<br />

Kryetarët e komunave potencuan se<br />

komunat ballafaqohen me problemet<br />

për vendosjen e kontakteve me<br />

personat e angazhuar nga ana e<br />

Ministrisë për shoqëri informatike<br />

dhe administratë për mirëmbajtjen<br />

e rrjeteve kompjuteristike nëpër<br />

shkolla. BNJVL u obligua të dërgojë<br />

kërkesë deri te MSHIA të parashtrojë<br />

listë të personave të angazhuar dhe<br />

t’ua dorëzojë komunave.<br />

Përfaqësuesit e SHA ELEM i<br />

parashtruan gjendjet e tyre nga<br />

procesi i lidhjes së kontratave për<br />

servisim të borxheve të komunave<br />

të cilat paraprakisht i kanë pasur<br />

ndaj EVN Maqedonisë, me ç’rast<br />

parashtruan ofertë, periudhë të<br />

pagesës së obligimeve në varshmëri<br />

të madhësisë së tyre të jetë deri në<br />

60 këste mujore. Në të vërtetë si<br />

rezultat i bisedimeve midis Qeverisë<br />

së RM, EVN Maqedoni, SHA ELEM<br />

dhe BNJVL të së cilës i parapriu<br />

procesi i barazimit dhe rikalkulimit<br />

të obligimeve të çdo komune<br />

individuale ndaj EVN Maqedonisë,<br />

SHA ELEM, Shkup, i ndërmorri<br />

kërkesat e EVN Maqedonisë ndaj<br />

komunave prej ku rrodhi edhe<br />

nevoja për lidhjen e marrëveshjes<br />

individuale të çdo komune e cila ka<br />

borxhe ndaj kreditorit të ri - SHA<br />

ELEM, Shkup. Pas diskutimit, Bordi<br />

drejtues i BNJVL-së miratoi disa<br />

konkluzione midis të cilave komunat<br />

të cilat kanë borxhe ndaj EVN<br />

Maqedonisë, ndërsa të cilat konform<br />

procesit të negociatave i ndërmorri<br />

SHA ELEM, Shkup të aderojë ndaj<br />

firmosjes së marrëveshjeve të<br />

parashtruara individuale. Gjithashtu<br />

Bordi drejtues e përshëndeti<br />

vendimin e SHA ELEM, Shkup të<br />

përcaktojë periudhë të pagesës së<br />

obligimeve në varësi të madhësisë<br />

së tyre deri në 60 këste mujore.<br />

Komunat të cilat konsiderojnë se<br />

marrëveshja e propozuar përfshin<br />

pagesa të cilat nuk kanë bazë,<br />

respektivisht kërkesa e përgjithshme<br />

e përcaktuar duhet të zvogëlohet<br />

për shumë të caktuar, bëri thirrje<br />

t’i parashtrojnë evidencat dhe<br />

argumentet deri te SHA ELEM, me të<br />

cilat do të vërtetojnë se ekziston bazë<br />

për zvogëlimin e kërkesave me qëllim<br />

që SHA ELEM të ndërmerr aktivitete<br />

adekuate para EVN Maqedonisë për<br />

revidimin e kërkesave të ndërmarra.<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 7


ЗЕЛС<br />

ПОТРЕБА ОД ЗАЈАКНУВАЊЕ НА СОРАБОТКАТА НА<br />

ЛОКАЛНАТА ВЛАСТ СО МИНИСТЕРСТВОТО ЗА КУЛТУРА<br />

NEVOJA NGA PËRFORCIMI I BASHKËPUNIMIT TË<br />

PUSHTETIT LOKAL ME MINISTRINË PËR KULTURË<br />

Комисијата за култура при ЗЕЛС, на деветти ноември,<br />

<strong>2011</strong> година, во просториите на ЗЕЛС ја одржа<br />

четвртата седница на која се дискутираа актуелни прашања<br />

од оваа надлежност на локалните власти. Стана<br />

збор за најавите и конкурсите за програмите за култура<br />

од интерес на општините, а беше разгледан и усвоен и<br />

Акциониот план на ова тело за периодот до средината<br />

на 2012 година. Присутните членови ги дополнија систематизираните<br />

ставови на ЗЕЛС од областа на културата,<br />

кои се разгледуваат на седница на УО на ЗЕЛС, а<br />

потоа по истите ќе се дискутира на средбата на УО на<br />

ЗЕЛС со Владата на РМ, закажана за третата декада од<br />

декември.<br />

На седницата беше<br />

заклучено да се информираат<br />

сите општини за<br />

објавениот конкурс за избор<br />

на Град на културата<br />

за 2012 година, од страна<br />

на Министерството за култура.<br />

Во однос на проектот<br />

на АЛДА за соработка<br />

помеѓу општините од Долна<br />

Нормандија и Македонија<br />

во делот на културата,<br />

беше договорено да<br />

се испрати барање и до останати општини за вклучување<br />

во овој проект, со цел реплицирање на добрите<br />

искуства од општини од Пелагонискиот регион со останатите<br />

општини во државата. Комисијата се договори<br />

дека во наредниот период е неопходно да се организира<br />

состанок помеѓу претставници од Комисијата за<br />

култура и Комисијата за урбанизам при ЗЕЛС, министерката<br />

за култура и директорот на Заводот за заштита<br />

на културното наследство во Република Македонија , за<br />

регулирање на моменталната состојба на објектите кои<br />

се со заштитена вредност и се наоѓаат на територија<br />

на општината. Локалната власт при реализирањето на<br />

деталните урбанистички планови се соочуваат со одредени<br />

предизвици во однос на нивното зачувување.<br />

Беше договорено ЗЕЛС да ги информира сите општини<br />

дека во тек е изработката на Годишната програма<br />

за остварување на националниот интерес во културата<br />

во 2012 година од страна на ресорното министерство<br />

и дека во согласност со нивната волја за соработка со<br />

општините, треба да достават свои предлози и препораки<br />

до ЗЕЛС за понатамошно разгледување од страна<br />

на Министерството и нивно евентуално вклучување во<br />

програмата за идната година. Претседателот на Комисијата<br />

за култура, Василчо Дамчески, меѓу другото, ја<br />

потенцира потребата од потесна соработка на Комисијата<br />

за култура при ЗЕЛС со ресорното Министерство<br />

за култура, при што го пренесе барањето од ова министерство<br />

упатено до локалните власти да не ги пренаменуваат<br />

средствата за култура за други намени, надвор<br />

од оваа област.<br />

Коmisioni për kulturë pranë BNJVL-së, më 9 nëntor,<br />

<strong>2011</strong>, në hapësirat e BNJVL-së mbajti seancën e katërt<br />

në të cilën u diskutua për çështjet aktuale nga kjo<br />

kompetencë e pushtetit lokal. U diskutua për shpalljet<br />

dhe konkurset për programet për kulturë në interes të<br />

komunës, ndërsa u shqyrtua edhe plani aksional i këtij<br />

trupi për periudhën deri në mesin e vitit 2012. Anëtarët<br />

e pranishëm i plotësuan qëndrimet e sistematizuara<br />

të BNJVL-së nga lëmia e kulturës, të cilat u shqyrtuan<br />

në seancën e BD të BNJVL-së, ndërsa pastaj sipas të<br />

njejtave do të diskutohet në takimin e BD të BNJVL-së<br />

me Qeverinë e R.M., e caktuar për gjysmën e tretë të<br />

dhjetorit.<br />

Në seancë u konkludua të informohen komunat<br />

për Konkursin e shpallur për zgjedhjen e Qytetit<br />

të Kulturës për vitin 2012, nga ana e Ministrisë për<br />

kulturë. Lidhur me projektin e ALDA ,,Bashkëpunimi<br />

midis komunave nga Normandia e Poshtme dhe<br />

Maqedonia në pjesën e kulturës” u dakordua të<br />

dërgohet kërkesë edhe te komunat tjera për përfshirje<br />

në këtë projekt, me qëllim të replikimit të përvojave të<br />

mira nga komunat nga rajoni i Pellagonisë me komunat<br />

tjera në shtet. Komisioni u dakordua që në periudhën<br />

e ardhshme është e domosdoshme të organizohet<br />

mbledhje midis përfaqësuesve nga Komisioni për<br />

kulturë dhe Komisioni për urbanizëm pranë BNJVLsë,<br />

minstri për<br />

kulturë dhe<br />

drejtori i Entit<br />

për mbrojtjen<br />

e trashëgimisë<br />

kulturore në<br />

Republikën e<br />

Maqedonisë, për<br />

rregullimin e<br />

gjendjes momentale<br />

të objekteve<br />

të cilat janë me vlerë mbrojtëse dhe ndodhen në<br />

territorin e komunës. Pushteti lokal gjatë realizimit të<br />

Planeve Urbanistike Detajuese ballafaqohet me sfida<br />

të caktuara lidhur me mbrojtjen e tyre. U dakordua që<br />

BNJVL t’i informojë të gjitha komunat se në rrjedhë<br />

është hartimi i Programit vjetor për realizimin e<br />

interesit nacional në kulturë në vitin 2012 nga ana<br />

e ministrisë së resorit dhe se në pajtueshmëri me<br />

vullnetin e tyre për bashkëpunim me komunat. Të<br />

parashtrojnë propozime dhe rekomandime të tyre<br />

në BNJVL lidhur me shqyrtim të mëtejmë nga ana<br />

e ministrisë dhe përfshirjen e tyre eventuale në<br />

programin për vitin e ardhshëm. Kryetari i komisionit<br />

për kulturë, Vasillço Damçevski, mes tjerash e potencoi<br />

nevojën nga bashkëpunimi më i ngushtë i Komisionit<br />

për kulturë pranë BNJVL-së me ministrinë e resorit,<br />

me ç’rast e barti kërkesën nga kjo ministri të dërguar<br />

deri te pushtetet lokale të mos i ridedikojnë mjetet<br />

për kulturë për dedikime tjera, jashtë kësaj fushe.<br />

8<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

ТЕМПУС ОБУКИ ЗА КОРИСТЕЊЕ НА ЛОКАЛНИ РЕСУРСИ ЗА ОДРЖЛИВ<br />

МИКРОРЕГИОНАЛЕН РАЗВОЈ ВО АГРОБИЗНИСОТ И ТУРИЗМОТ<br />

ТЕMPUS TRAJNIME PËR SHFRYTËZIMIN E RESURSEVE LOKALE PËR ZHVILLIM<br />

TË QËNDRUESHËM MIKRO- RAJONAL NË AGROBIZNES DHE TURIZËM<br />

Заедницата на единиците на локалната самоуправа<br />

– ЗЕЛС, организира петдневни обуки на тема „Користење<br />

на локални ресурси за одржлив микрорегионален<br />

развој во агробизнисот и туризмот во Јужен Балкан”.<br />

Обуките се една од активностите кои ЗЕЛС ги спроведува<br />

во соработка со ТЕМПУС програмата чија цел е<br />

преку обуки и менторирање да им помогне на општините<br />

во областа на органското земјоделство, водостопанството,<br />

екотуризмот, руралниот туризам.<br />

Првиот циклус на обуки се одржа од 14 -18 ноември<br />

<strong>2011</strong> во Универзитетот „Климент Охридски “– Факултет<br />

за биотехнички науки во Битола. Вториот циклус<br />

на обуки ќе се одржи на 7,9,12,13 и 14 декември на Универзитетот<br />

на Југоисточна Европа во Тетово и третиот<br />

циклус на обуки ќе се одржи од 19 – 23 декември<br />

на Универзитетот „Гоце Делчев” во Штип. Главната цел<br />

на обуките е да се подигнат капацитетите на претставниците<br />

на локалните самоуправи од одделенијата за<br />

ЛЕР, за животна средина и за урбанизам во . областите<br />

на земјоделството, шумарството и туризмот со цел планирање<br />

на активности во правец на обезбедување на<br />

микрорегионален развој. Обуките ги реализираат истакнати<br />

универзитетски професори од Република Македонија<br />

од наведените универзитети.<br />

Bashkësia e njësive të vetëqeverisjes lokale – BNJVL,<br />

organizon trajnime pesëditore me temë ,,Shfrytëzimi<br />

i resurseve lokale për zhvillim të qëndrueshëm mikro<br />

rajonal në agrobiznes dhe turizëm në Ballkanin Jugor”.<br />

Trajnimet janë njëra ndër aktivitet të cilën BNJVL e<br />

zbaton në bashkëpunim me programin TEMPUS qëllimi<br />

i të cilit është që përmes trajnimeve dhe monitorimit<br />

t’u ndihmojë komunave në fushën e bujqësisë organike,<br />

ujit, eko-turizmi, turizmi rural.<br />

Cikli i parë i trajnimeve u mbajt më 14-18 nëntor<br />

<strong>2011</strong>, në Universitetin ,, Shën Klimenti i Ohrit”-fakulteti<br />

për Shkenca Bioteknike në Manastir. Cikli i dytë i<br />

trajnimeve do të mbahet më 7,9,12,13 dhe 14 dhjetor<br />

në Universitetin e Evropës Juglindore në Tetovë,<br />

ndërsa cikli i tretë do të mbahet prej 19-23 dhjetor<br />

në Universitetin ,,Goce Dellçev” në Shtip. Qëllimi<br />

kryesor i trajnimeve është ngritja e kapaciteteve të<br />

përfaqësuesve nga seksionet për ZHEL, për mjedis<br />

jetësor dhe për urbanizëm në fushat e bujqësisë,<br />

pylltarisë dhe turizmit, me qëllim planifikimi të<br />

aktiviteteve në drejtim të sigurimit të zhvillimit<br />

mikro-rajonal. Trajnimet i realizojnë profesorë të<br />

shquar universitarë nga Republika e Maqedonisë, nga<br />

universitetet e përmendura.<br />

Заклучоци од состанокот на Работното тело за утврдување на состојбите со недостатокот на финансиски<br />

средства во образованието кај локалните власти<br />

ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА СРЕДСТВАТА ЗА ОБРАЗОВАНИЕ ИЛИ<br />

ВРАЌАЊЕ НА ИНГЕРЕНЦИИТЕ НА МОН<br />

Работното тело за утврдување на состојбите со недостатокот<br />

на финансиски средства во образованието кај локалните<br />

власти, одржа состанок на 24 ноември, <strong>2011</strong> година<br />

во просториите на ЗЕЛС. Присуствуваа сите осум номинирани<br />

претставници од одделенијата за финансирање од<br />

општините: Битола, Кичево, Гостивар, Тетово, Град Скопје,<br />

Штип, Куманово и Валандово, потоа претставници од Министерството<br />

за финансии: по двајца од Секторот за буџет<br />

и фондови и од Секторот за трезор и еден претставник од<br />

тројцата номинирани претставници од МОН. Членовите<br />

на Работното тело од локалните самоуправи го истакнаа<br />

недостатокот на средства од блок дотациите за образованието,<br />

укажувајќи дека најголемиот процент од добиените<br />

средства одат за исплата на плати, потоа за превоз на<br />

децата и за набавка на енергенси за затоплување на училишта,<br />

а за наставни потреби остануваат сосема минимални<br />

средства или воопшто не остануваат средства. Тие<br />

истакнаа дека општините се оптоварени и со дополнителни<br />

издатоци за исплаќање на отпремнини за пензија, за<br />

смртен случај, за систематски прегледи на наставниците,<br />

за обезбедување на објекти и опрема, за превоз на наставници<br />

до училишта каде нема јавен транспорт и уште многу<br />

други финансиски обврски кои воопшто не се предвидени<br />

во блок дотацијата. Како поткрепа беа изнесени и одредени<br />

примери. Општина Битола истакна дека има долг за<br />

превоз кој се влече уште од 2008 и 2009 година, кога превозот<br />

го организираше МОН, како и натрупување на тековни<br />

долгови кон превозниците, токму поради недостаток на<br />

средства во блок дотациите. Општина Кичево истакна дека<br />

има долг од 20 милиони денари за основно и 20 милиони<br />

денари за средно образование исклучиво само за превозот,<br />

што постојано се зголемува поради судски доспеани тужби<br />

со камати од превозниците. Претставниците од Гостивар и<br />

од Тетово, исто така , истакнаа дека се соочуваат со недостаток<br />

на средства за образованието, особено што општините<br />

каде се сконцентрирани средните училишта не добиваат<br />

дополнителен процент за исплаќање на превозот, а се<br />

одговорни за сите ученици кои се школуваат на нивната територија.<br />

Општина Куманово укажа дека за 2012 година, од<br />

280 милиони денари блок дотација, 210 милиони ќе одат за<br />

плати, а за превоз се потребни најмалку 63 милиони. Остануваат<br />

само 8 милиони денари со кои треба да функционираат<br />

сите средни училиштата во општината при набавката<br />

на нафта, струја и сите други реални потреби. Од страна на<br />

сите општини беше потенцирано дека МОН во блок дотациите<br />

префрлило средства за превоз само за првата генерација<br />

и истата сума се префрла секоја следна година, при<br />

што, како да е заборавено дека веќе се јавува четвртата генерација<br />

средно задолжително образование. Беше констатирано<br />

дека секоја нова генерација средношколци досега<br />

речиси воопшто не е покриена со нови дополнителни средства<br />

за превоз, од страна на МОН. Претставникот од Град<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 9


ЗЕЛС<br />

Konkluzione nga mbledhja e Trupit punues lidhur me përcaktimin e gjenjdeve me mungesën e mjeteve financiare në<br />

arsim, në pushtetet lokale<br />

RRITJA E MJETEVE FINANCIARE PËR ARSIM OSE<br />

KTHIMI I INGERENCAVE NDAJ MASH<br />

Trupi punues për përcaktimin e gjendjeve me<br />

mungesën e mjeteve financiare në arsim, në pushtetet<br />

lokale, mbajti mbledhje më 24 nëntor, <strong>2011</strong> në hapësirat<br />

e BNJVL-së. Morrën pjesë të gjithë tetë përfaqësuesit e<br />

nominuar nga seksionet për financim nga komunat:<br />

Manastiri, Kërçova, Gostivari, Tetova, Qyteti i Shkupit,<br />

Shtipi, Kumanova dhe Vallandova, pastaj përfaqësuesit<br />

nga Ministria për financa: nga dy nga sektori për Buxhet<br />

dhe fonde dhe nga sektori për trezor dhe një përfaqësues<br />

nga tre përfaqësuesit e nominuar nga MASH. Anëtarët<br />

e trupit punues nga vetëqeverisjet lokale e theksuan<br />

mungesën e mjeteve nga bllok dotacionet për arsim duke<br />

treguar se përqindja më e madhe nga mjetet për arsim<br />

shkojnë për pagesën e rrogave, pastaj për transport të<br />

nxënësve dhe për furnizim të energjensëve për ngrohjen<br />

e shkollave, ndërsa për nevojat e mësimit mbeten mjete<br />

mjaft minimale ose aspak. Ata theksuan se komunat janë<br />

të ngarkuara edhe me shpenzime plotësuese për pagesë<br />

të shpenzimeve përcjellëse për shkuarje në pension, për<br />

rast vdekje, për kontrollë sistematik të mësimdhënësve,<br />

për sigurimin e objekteve dhe pajisjes, për transport të<br />

mësimdhënësve deri te shkollat ku nuk ka transport<br />

publik dhe shumë obligime tjera financiare të cilat aspak<br />

nuk janë parashikuar në bllok dotacionet. Si vërtetim<br />

i gjithë kësaj u parashtruan edhe shembuj të caktuar.<br />

Komuna e Manastirit theksoi se ka borxh për transport<br />

i cili është që nga viti 2008 dhe 2009, kur transportin<br />

e organizonte MASH si dhe grumbullimi i borxheve<br />

rrjedhëse ndaj transportuesve, pikërisht për shkak të<br />

mungesës së mjeteve në bllok dotacionet. Komuna e<br />

Kërçovës theksoi se ka borxh prej 20 milion denarë për<br />

arsimin e mesëm vetëm për transport, që vazhdimisht<br />

rritet për shkak të padive gjyqësore të realizuara me<br />

kamata nga transportuesit. Përfaqësuesit nga Gostivari<br />

dhe Tetova theksuan gjithashtu se ballafaqohen me<br />

mungesë të mjeteve për arsim, veçanërisht që komunat<br />

ku janë koncentruar shkollat e mesme nuk marrin<br />

përqindje plotësuese për pagesën e transportit ndërsa<br />

janë përgjegjës për të gjithë nxënësit të cilët shkollohen<br />

në territorin e tyre. Komuna e Kumanovës theksoi se<br />

për vitin 2012, nga 280 milion denarë bllok dotacion, 210<br />

DONACION NGA 39 KOMUNA AUTOBUSË TË SHFRYTËZUAR<br />

NGA QYTETI I SHKUPIT, PËR 38 KOMUNA<br />

Тridhjetë e tetë komuna: Berova, Bogdanci,<br />

Bosillova, Bërvenica, Vallandova, Velesi, Gjevgjelia,<br />

Dellçeva, Demir Kapia, Demir Hisari, Dojrani,<br />

Zërnovci, Ilindeni, Jegunovca, Kavadari, Karbinci,<br />

Kërçova, Konçe, Kriva Pallanka, Krivogashtani,<br />

Krusheva, Llozova, Makedonska Kamenica, Mogilla,<br />

Negotina, Novaci, Novo Sella, Probishtipi, Radovishi,<br />

Rankovce, Rosomani, Sveti Nikole, Strumica,<br />

Studeniçani, Çashka, Çeshinova-Oblesheva dhe<br />

Shtipi, gjatë nëntorit dhe dhjetorit do të fitojnë<br />

nga një autobus të shfrytëzuar, (përveç komunës së<br />

Shtipit e cila do të merr 2), si donacion nga transporti<br />

publik i kryeqytetit të Republikës së Maqedonisë,<br />

Këshilli i Qytetit të Shkupit, në bazë të nenit 36 nga<br />

Ligji për vetëqeverisje lokale (,,Gazeta zyrtare e RM”<br />

nr. 05/02), ndërsa në bazë të nenit 6 nga Ligji për<br />

donacione dhe sponzorime në veprimtarinë publike<br />

(,,Gazeta zyrtare e RM” nr. 47/06, 86/08 dhe 51/11),<br />

aprovoi një vedim të këtillë me qëllim të përkrahjes së<br />

pushteteve lokale në vend. Pas lidhjes së kontratave,<br />

përfaqësuesi i NPK do t’a distribuojë automjetin në<br />

çdo komunë. Këto 39 autobusë, komunat në përqindje<br />

më të madhe do t’i shfrytëzojnë për sigurimin e<br />

transportit të nxënësve, por gjithashtu edhe për<br />

nevoja tjera të pushtetit lokal.<br />

10<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

ДОНАЦИЈА ОД 39 КОРИСТЕНИ АВТОБУСИ ОД ГРАДОТ<br />

СКОПЈЕ ЗА 38 ОПШТИНИ<br />

Триесет и осум општини: Берово, Богданци, Босилово,<br />

Брвеница, Валандово, Василево, Велес, Гевгелија,<br />

Делчево, Демир Капија, Демир Хисар, Дојран, Зрновци,<br />

Илинден, Јегуновце, Кавадарци, Карбинци, Кичево, Конче,<br />

Крива Паланка, Кривогаштани, Крушево, Лозово, Македонска<br />

Каменица, Могила, Неготино, Новаци, Ново<br />

Село, Пробиштип, Радовиш, Ранковци, Росоман, Свети<br />

Николе, Струмица, Студеничани, Чашка, Чешиново, Облешево<br />

и Штип во текот на ноември и декември ќе добијат<br />

по еден користен автобус ( освен општина Штип<br />

која ќе добие два) како донација од Градот Скопје. По набавувањето<br />

на нови автобуси за јавниот превоз во главниот<br />

град на Република Македонија, Советот на Град<br />

Скопје, врз основа на член 36 од Законот за локалната самоуправа<br />

(„Службен весник на РМ “ бр. 05/02), а во врска<br />

со член 6 од Законот за донации и спонзорства во јавните<br />

дејности („Службен весник на РМ “ бр.47/06, 86/08 и 51/11),<br />

донесе ваква одлука со цел поддршка на локалните власти<br />

од земјава. По склучувањето на договорите, претставник<br />

од ЈСП ќе го дистрибуира возилото во секоја општина.<br />

Овие 39 автобуси општините во најголем процент ќе<br />

ги искористат за обезбедување на превоз на учениците,<br />

но, исто така, и за други потреби на локалната власт.<br />

Скопје, исто така, изнесе пример дека од една милијарда<br />

денари, добиени средства за 21 средно училиште, околу<br />

200 милиони се потребни само за превоз на средношколците.<br />

Беше потенцирано дека законските одредби во однос<br />

на надоместувањето на средствата за превоз на средношколците<br />

се покриени едвај со една одредба и дека е потребно<br />

МОН да донесе правилник, или било каков подзаконски<br />

акт со кој локалните власти ќе добијат попрецизни правци<br />

околу исплаќањето на превозот: кому и колку треба да му<br />

се доделат вакви средства, дали превозот нема да се надоместува<br />

ако ученикот во својата средина има таков вид на<br />

образовна насока и друго.<br />

Според информациите кои стигнуваат во ЗЕЛС, речиси<br />

ниедна општина не е задоволна од висината на добиените<br />

блок дотации за образование. Менувањето на формулата<br />

за распределба на средствата за образование, што е утврдена<br />

во методологијата за распределба на блок дотации засега<br />

ќе предизвика само одземање на средства од едни општини<br />

за сметка на други, а главниот проблем е недостаток<br />

на вкупната парична маса за оваа намена. Претставникот<br />

од МОН укажа дека утврдиле, дека од 2005 година општините<br />

не направиле утврдување на дејноста, споредбено со<br />

наставниот план од Бирото за образование, па имаат сознанија<br />

дека во одредени средини наставници со 4 часа се исплаќаат<br />

како за настава од 16 часа. На оваа забелешка беше<br />

укажано дека тоа се ретки случаи, но произлегуваат од<br />

тешкотиите со кои се соочуваат локалните власти при издавањето<br />

на согласности за ново вработување, бидејќи може<br />

да се случи веќе следната година да има повеќе класови,<br />

односно наставникот да има повеќе часови. Од страна на<br />

МОН, укажаа дека според нивната анализа, цената на превоз<br />

по дете е најразлична и се движи од 800 денари во одредени<br />

средини, па до 6000 денари во други и општините<br />

треба да направат напори за подомаќинско работење.<br />

Потоа, беа споредувани податоците од трезорските<br />

сметки што ги изнесоа присутните претставници од општините<br />

со податоците со кои располагаа претставниците од<br />

Министерството за финансии и беше утврдено дека резултатите<br />

беа речиси идентични. Претставниците од Министерството<br />

за финансии истакнаа дека на салдото не се само<br />

средства за образование, туку и за противпожарна заштита,<br />

градинките, за култура, но точно е утврдено кои средства за<br />

која намена се однесуваат. Општините образложија дека во<br />

одредени случаи јавните набавки се повторуваат и по неколку<br />

пати, заради што настанува одложување на плаќањето,<br />

но, исто така, укажаа дека исплаќањата ги вршат сукцесивно.<br />

Потоа изнесоа забелешка дека трезорот пушта<br />

средства многу доцна на крајот во декември и општината<br />

или училиштата немаат време за вршење на исплатата, поради<br />

што тие се префрлаат за следната година како неискористени.<br />

Од страна на одредени локални власти беше<br />

упатена забелешка дека не може да се направи вистинско<br />

планирање во училиштата, бидејќи се укинати професионалните<br />

финансиски работници во училиштата.<br />

По повеќе од двочасовна дискусија беа донесени заклучоци<br />

од страна на претставниците на локалните власти,<br />

кои потоа ќе бидат доставени на разгледување на седница<br />

на Управниот одбор на ЗЕЛС:<br />

Заклучок 1:<br />

Постои недостаток на средства за образование и е потребно<br />

зголемување на средствата во блок дотациите од<br />

буџетот на РМ, со цел задоволување на реалните потреби<br />

во оваа област. Секое менување на формулата, во ваква состојба<br />

на евидентен недостаток, сега би предизвикало само<br />

пренесување на средствата од едни општини за сметка на<br />

други.<br />

Заклучок 2:<br />

Општините во кои се сконцентрирани средните училишта<br />

да добијат дополнителен процент од блок дотациите.<br />

Точно е дека средствата се префрлаат по број на ученици,<br />

но притоа не се зема предвид колку од тој број се однесува<br />

на ученици кои доаѓаат од други општини и за колкава километража<br />

треба да им се надомести превозот. Ученици доаѓаат<br />

од големи далечини, најголем дел од нив земаат средства<br />

и за комбиниран превоз- меѓуградски и потоа градски,<br />

има голем број ученици кои доаѓаат од средини каде нема<br />

организиран јавен превоз, а не е утврдено и тоа дали треба<br />

да се исплаќаат и децата кои одат во друга средина, иако во<br />

својата општина ја имаат истата образовна насока. За сето<br />

ова МОН треба да подготви правилник, според кој општините<br />

ќе се раководат при исплаќањето на средствата, но и<br />

донекаде ќе се утврди потребната сума на средства за покривање<br />

на реалните трошоци за превоз на учениците.<br />

Заклучок 3 :<br />

Доколку МОН не може да обезбеди адекватно покривање<br />

на финансиските потреби за образование, тогаш општините<br />

ќе ги вратат надлежностите во делот за обезбедување<br />

на превоз на учениците во средното задолжително<br />

образование , односно оваа ингеренција да ја преземе МОН.<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 11


ЗЕЛС<br />

milion do të shkojnë për rroga, ndërsa për transport,<br />

janë të nevojshme së paku 63 milion. Mbeten vetëm<br />

8 milion denarë, me të cilët duhet të funksionohen të<br />

gjitha shkollat e mesme në komunë gjatë furnizimit të<br />

naftës, rrymës dhe të gjitha nevojat tjera reale. Nga ana<br />

e komunave u potencua se MASH me bllok dotacione ka<br />

transferuar mjete për transport, vetëm për gjeneratën e<br />

parë, ndërsa shuma e njejtë bartet çdo vit të ardhshëm,<br />

me ç’rast, si të jetë harruar se tashmë paraqitet gjenerata<br />

e katërt e arsimit të mesëm obligativ. U konstatua se<br />

çdo gjeneratë e re e nxënësve të shkollës së mesme, deri<br />

më tani, pothuaj se aspak nuk është mbuluar me mjete<br />

plotësuese për transport nga ana e MASH. Përfaqësuesi<br />

i Qytetit të Shkupit, gjithashtu parashtroi shembull<br />

se prej një miliard denarë, shpenzime të marra për 21<br />

shkolla të mesme, rreth 200 milion janë të nevojshme<br />

për transportin e nxënësve të shkollës së mesme. U<br />

potencua se dispozitat ligjore lidhur me kompensimin e<br />

mjeteve për transport të nxënësve të shkollës së mesme<br />

janë të mbuluara vetëm me një dispozitë dhe se duhet që<br />

MASH të miratojë Rregullore, ose çfarë do akti ndërligjor<br />

me të cilin pushtetet lokale do të marrin drejtime më<br />

precize rreth pagesës së transportit: kujt dhe sa duhet t’i<br />

shpërndahen mjete të këtilla, a nuk do të kompensohet<br />

transporti nëse nxënësi në mjedisin e tij ka lloj të tillë të<br />

drejtimit arsimor etj.<br />

Sipas informacioneve të cilat arrijnë në BNJVL,<br />

pothuaj se asnjë komunë nuk është e kënaqur nga lartësia<br />

e bllok dotacioneve të marra për arsim. Ndryshimi i<br />

formulës për shpërndarje të mjeteve për arsim, është<br />

përcaktuar në metodologjinë për shpërndarje të bllok<br />

dotacioneve tash për tash do të shkaktojë vetëm marrjen<br />

e mjeteve nga disa komuna për llogari të komunave<br />

tjera, ndërsa problemi kryesor është mungesa e masës<br />

së përgjithshme të parave për këtë dedikim. Përfaqësuesi<br />

i MASH tregoi se kanë përcaktuar se nga viti 2005<br />

komunat nuk kanë kryer përcaktim të veprimtarisë,<br />

konform planit arsimor nga Enti për arsim, prandaj kanë<br />

njohuri në mjedise të caktuara mësimdhënësit me 4 orë<br />

të paguhen si për mësim prej 16 orësh. Kësaj vërejtjeje<br />

i’u shpjegua se këto janë raste të ralla, por rrjedhin nga<br />

vështirësitë me të cilat ballafaqohen pushtetet lokale<br />

gjatë dhënies së pajtueshmërive për punësim të ri,<br />

sepse mund të ndodhë që në vitin e ardhshëm të ketë<br />

më shumë klasa, respektivisht mësimdhënësi të ketë më<br />

shumë orë. Nga ana e MASH, theksuan se sipas analizës<br />

së tyre, çmimi i transportit për një nxënës ndryshon dhe<br />

varion prej 800 denarë në mjedise të caktuara, e deri<br />

më 6000 denarë në mjedise tjera dhe komunat duhet të<br />

bëjnë përpjekje për të kursyer.<br />

Pastaj u zbatuan të dhënat nga llogaritë e trezorit që<br />

i parashtruan përfaqësuesit e pranishëm nga komunat<br />

me të dhëna me të cilat disponuan përfaqësuesit nga<br />

Ministria për financa dhe u përcaktua se rezultatet<br />

ishin pothuaj se identike. Përfaqësuesit e Ministrisë për<br />

financa theksuan se salldo nuk janë vetëm mjetet për<br />

arsim, pro edhe për mbrojtje kundër zjarrit, çerdhet,<br />

për kulturë, por saktë është përcaktuar cilat mjete për<br />

cilin dedikim kanë të bëjnë. Komunat u arsyetuan se<br />

në raste të caktuara furnizimet publike përsëriten disa<br />

herë, me ç’rast krijohet anulim i pagesës, por gjithashtu<br />

theksuan se pagesat i kryejnë në mënyrë sukcesive. Pastaj<br />

parashtruan vërejtje se Trezori lëshon mjetet shumë<br />

vonë në fund të muajit dhjetor dhe komuna ose shkollat<br />

nuk kanë kohë të kryejnë pagesën për shkak se të njejtat<br />

transferohen vitin e ardhshëm, si të pashfrytëzuara. Nga<br />

ana e pushteteve lokale të caktuara u parashtrua vërejtje<br />

se nuk mund të bëhet një planifikim i vërtetë në shkollat<br />

sepse në shkolla janë abroguar punonjësit profesionalë<br />

financiarë.<br />

Pas diskutimit që zgajti më tepër se dy orë, u sollën<br />

konkluzione nga ana e përfaqësuesve të pushteteteve<br />

lokale, të cilat do të parashtrohen për shqyrtim në<br />

seancën e Bordit drejtues të BNJVL-së:<br />

Konkluzioni 1:<br />

-Ekziston mungesë e mjeteve për arsim dhe është<br />

e nevojshme rritja e mjeteve në bllok dotacionet nga<br />

Buxheti i RM, me qëllim të kënaqjes së nevojave reale<br />

në këtë lëmi. Çdo ndryshim i formulës, në një gjendje<br />

të këtillë të mungesës evidente, tani do të shkaktonte<br />

vetëm derdhje të mjeteve nga disa komuna për llogari të<br />

komunave tjera.<br />

Konkluzioni 2:<br />

Komunat në të cilat janë koncentruar shkollat e<br />

mesme të marrin përqindje plotësuese në bllok dotacionet.<br />

E saktë është se mjetet transferohen sipas numrit të<br />

nxënësve, por nuk merret parasysh sa prej atij numri ka<br />

të bëjë për nxënësit të cilët vijnë nga komunat tjera dhe<br />

për sa kilometrazh duhet t’u kompensohet transporti.<br />

Nxënësit vijnë nga largësi të mëdha, pjesa më e madhe<br />

e tyre marrin mjete edhe për transport të kombinuarndërqytetor<br />

dhe pastaj transporti në qytet, ekziston një<br />

numër i madh i nxënësve të cilët vijnë nga mjediset<br />

ku nuk ka transport të organizuar publik, ndërsa nuk<br />

është përcaktuar edhe ajo se a duhet të paguhen edhe<br />

fëmijët të cilët vijnë nga mjedis tjetër, edhe pse në<br />

komunën e tyre e kanë drejtimin e njejtë arsimor. Për<br />

tërë këtë MASH duhet të hartojë Rregullore, sipas së<br />

cilës komunat do të udhëhiqen gjatë pagesës së mjeteve,<br />

por edhe deri diku do të përcaktohet edhe shuma e<br />

nevojshme e mjeteve për mbulimin e shpenzimeve reale<br />

për transport të nxënësve.<br />

Konkluzioni 3:<br />

-Për deri sa MASH nuk mund të sigurojë mbulim<br />

adekuat të nevojave financiare për arsim, atëherë<br />

komunat do t’i kthejnë kompetencat në pjesën e sigurimit<br />

të transportit të nxënësve në arsimin e mesëm obligativ,<br />

respektivisht këtë ingerencë t’a marrë MASH.<br />

12<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


Саем на општините „ЗЕЛС ЕКСПО“ по шести пат<br />

„ЛОКАЛЕН ЕКОНОМСКИ РАЗВОЈ И МОЖНОСТИТЕ ЗА<br />

ИНВЕСТИРАЊЕ ВО ОПШТИНИТЕ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА“<br />

Panairi i komunave ,,BNJVL EKSPO” për herë të gjashtë<br />

,,ZHVILLIMI EKONOMIK LOKAL DHE MUNDËSITË PËR<br />

INVESTIME NË KOMUNAT NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË”<br />

Заедницата на единиците на локалната самоуправа<br />

на Република Македонија - ЗЕЛС, на 25 и 26 ноември,<br />

<strong>2011</strong> година го организира шестиот по ред, Саем на<br />

општините - „ЗЕЛС ЕКСПО <strong>2011</strong>”. На Скопскиот саем,<br />

во Метрополис арена, хала 1, општините ги претставија<br />

своите досегашни активности, најдобри проекти<br />

и идни планови. „ЗЕЛС ЕСКПО” е промоција на развојот<br />

на децентрализацијата во земјата, промоција на<br />

развојот на општините. Како резултат на единството на<br />

локалните власти, во рамките на ЗЕЛС, се постигнати<br />

значајни резултати и забрзан развој на оваа системска<br />

реформа во државата, која години по ред наназад добива<br />

позитивни оценки во рамките и на извештаите на<br />

Европската комисија за напредокот на земјава.<br />

Годинашниот саем на општините беше во знакот<br />

на носечката тема „Локален економски развој и можностите<br />

за инвестиции во општините во Република Македонија”.<br />

Причината зошто Управниот одбор на ЗЕЛС<br />

се реши за оваа тема е поврзаноста со донесувањето<br />

и имплементирањето на еден од позначајните закони<br />

за локалните власти - Законот за градежно земјиште.<br />

„ЗЕЛС ЕКСПО “ се случува на секои две години, а годинава<br />

официјално го отвори вицепремиерот и министер<br />

за финансии, г-дин Зоран Ставрески. Воведно<br />

обраќање имаше Претседателот на ЗЕЛС г-дин Коце<br />

Трајановски, а на присутните им се обратија и министерот<br />

за локална самоуправа Невзат Бејта, потоа Н.Е.<br />

Пол Волерс, амбасадор на САД во Република Македонија,<br />

амбасадорот на Швајцарија во нашата земја, Н.Е<br />

Стефано Лазарото и Н.Е. Робин Лидел, вршител на должност<br />

на шеф на Делегацијата на ЕУ во РМ. Веднаш по<br />

официјалните говори, почесните гости направија кратка<br />

прошетка низ штандовите на општините. На саемот<br />

Bashkësia e njësive të vetëqeverisjes lokale të<br />

Republikës së Maqedonisë-BNJVL, më 25 dhe 26<br />

nëntor, <strong>2011</strong>, e organizoi Panairin e gjashtë me radhë<br />

të komunave-,,BNJVL EKSPO <strong>2011</strong>”. Në Panairin e<br />

Shkupit, në Metropolis Arena, salla 1, komunat i<br />

paraqitën aktivitetet e deritanishme, projektet më të<br />

mira dhe planet e ardhshme. ,,BNJVL EKSPO” është<br />

promovim i zhvillimit të decentralizimit në vend,<br />

promovim i zhvillimit të komunave. Si rezultat i<br />

unitetit të pushteteve lokale, në kuadër të BNJVL-së,<br />

janë arritur rezultate të rëndësishme dhe zhvillim<br />

i përshpejtuar i kësaj reforme sistemore në shtet, e<br />

cila vite me radhë merr nota pozitive në kuadër të<br />

raporteve të Komisionit Evropian për avancimin e<br />

shtetit.<br />

Panairi i sivjetshëm ishte në shenjë të temës<br />

bartëse ,,Zhvillimi ekonomik lokal dhe mundësitë për<br />

investime në komunat në Republikën e Maqedonisë”.<br />

Arsyeja pse Bordi drejtues i BNJVL-së, vendosi për këtë<br />

temë është lidhur me miratimin dhe implementimin<br />

e njërit ndër ligjet më të rëndësishme për pushtetet<br />

lokale-Ligji për tokë ndërtimore. ,,BNJVL EKSPO”<br />

mbahet çdo vit të dytë, ndërsa këtë vit zyrtarisht e<br />

hapi zëvendës kryeministri dhe minsitër për finaca, z.<br />

Zoran Stavreski. Fjalim hyrës kishte Kryetari i BNJVLsë<br />

z.Koce Trajanovski, ndërsa të pranishmëve i’ju<br />

drejtuan edhe minsitri për vetëqeverisje lokale Nevzat<br />

Bejta, pastaj E.T. Poll Volers, ambasador i SHBA-ve<br />

në Republikën e Maqedonisë, ambasadori i Zvicrës<br />

në vendin tonë, E.T. Stefano Llazaroto dhe E.T. Robin<br />

Lidell, ushtrues i detyrës i Shef i Delegacionit të BEsë<br />

në R.M. Menjëherë pas fjalimeve zyrtare, mysafirët<br />

e nderit bënë një shëtitje të shkurtë rreth shtandeve<br />

13


„ЗЕЛС ЕКСПО“ ПРОМОЦИЈА НА РАЗВОЈОТ НА<br />

ОПШТИНИТЕ И НА ДЕЦЕНТРАЛИЗАЦИЈАТА ВО РЕПУБЛИКА<br />

МАКЕДОНИЈА<br />

-„ЗЕЛС ЕКСПО” претставува<br />

промоција на развојот на децентрализацијата<br />

во Република<br />

Македонија, промоција на развојот<br />

на општините. Како резултат<br />

на единството на локалните<br />

власти, постигнавме значајни<br />

резултати и забрзан развој на<br />

оваа системска реформа, која<br />

низа години наназад добива<br />

позитивни оценки во извештаите<br />

на Европската комисија за напредокот на земјата.<br />

Но, што е уште позначајно, децентрализацијата<br />

сè повеќе добива позитивни оценки од нашите<br />

граѓани“. Ова беше дел од поздравниот говор на<br />

претседателот на ЗЕЛС, Коце Трајановски, на отворањето<br />

на традиционалната дводневна саемска<br />

манифестација „ЗЕЛС ЕКСПО <strong>2011</strong>“.-„Причината за<br />

изборот на годинашната носечка тема на саемот<br />

„Локален економски развој и можности за инвестирање<br />

во општините“ е донесувањето на Законот за<br />

градежно земјиште, со кој е задоволено нашето повеќегодишно<br />

барање да бидеме вистински креатори<br />

на развојот на локалната економија, активно да<br />

дејствуваме за нејзино развивање преку создавање<br />

и обезбедување на поповолни услуги и услови за инвестирање<br />

и развој на локалното стопанство. Всушност<br />

сега сите активности од овој домен ќе се случуваат<br />

на едно место - во општината. Таа ќе води<br />

регистри за земјиштето, ќе ги спроведува аукциите,<br />

ќе преговара и разговара со инвеститорите, ќе<br />

гради критериуми, ќе обезбедува инфраструктура,<br />

планови и сè што е потребно за да се привлечат инвестиции.<br />

Веќе 14 општини ги исполнија предвидените<br />

законски услови да се стекнат со надлежноста<br />

да управуваат со градежното неизградено земјиште<br />

во име на државата, а речиси секој момент ја очекуваме<br />

и првата општина која овие законски одредби<br />

ќе ги реализира и во практиката“- истакна Трајановски<br />

во својот говор, посакувајќи им успех на сите<br />

општини во развивањето на локалната економија.<br />

Претседателот на ЗЕЛС, пред присутните потенцираше<br />

дека она на што ЗЕЛС најмногу ќе се посвети<br />

во следниот период е обезбедувањето на поголема<br />

финансиска независност на локалните власти, односно<br />

на лобирањето за зголемување на средствата<br />

од зафаќањето на ДДВ во износ од 6% и од персоналниот<br />

данок на најмалку 30%.<br />

присуствуваа сите претставници од локалните власти,<br />

а на поставените штандови, промотивни материјали и<br />

презентации изложија 58 општини, од кои дел беа организирани<br />

во рамките на своите плански региони. На<br />

ЗЕЛС ЕКСПО <strong>2011</strong> учество зеде и Министерството за<br />

локална самоуправа, меѓународни организации присутни<br />

во нашата земја и други заинтересирани фирми.<br />

Задоволство од продолжувањето на саемската<br />

традиција на локалните власти изнесе амбасадорот<br />

на САД, Н.Е. Пол Волерс, укажувајќи дека САД даваа<br />

поддршка за време на целиот процес на децентрализација,<br />

а исто така и директна поддршка на ЗЕЛС и<br />

на развојот на локалните власти, со цел зголемување<br />

на стандардот на живеење на населението и надминување<br />

на политичките и етничките предизвици во земјата.<br />

Особено го потенцира значењето што сите општини<br />

веќе успеаја да влезат во втората фаза од децентрализацијата<br />

и ги охрабри локалните власти да продолжат<br />

да работат под закрила на ЗЕЛС со цел продолжување<br />

на интензивен развојот на пренесување на власта од<br />

централно на локално ниво.<br />

- „Швајцарија долго време ја поддржува децентрализацијата<br />

во Македонија. Задоволни сме што<br />

покрај тоа можевме да им помогнеме на општините<br />

и за подобра организација на работата на комисиите<br />

за меѓуопштински односи со обезбедување опрема<br />

за симултан превод, со што се олесни комуникацијата<br />

помеѓу советниците од различни етнички заедници“,<br />

истакна швајцарскиот амбасадор, Н.Е. Стефано Лазарото,<br />

кој на свеченоста потенцира дека ЗЕЛС е нивниот<br />

стратегиски партнер во сите програми поврзани со<br />

процесот на децентрализација. Всушност, Швајцарската<br />

агенција за соработка и развој (СДЦ) е најголемиот<br />

поддржувач на активностите на ЗЕЛС.<br />

Робин Лидел, вршител на должноста шеф на Делегацијата<br />

на Европската унија во Македонија истакна<br />

дека „ЗЕЛС ЕКСПО ” има витална улога во зајакнувањето<br />

на процесот на децентрализација и дека ЕУ ќе<br />

продолжи со својата заложба за поддршка на овој процес<br />

и преку европската финансиска помош.


BNJVL<br />

të komunave. Në panair morrën pjesë të gjithë<br />

përfaqësuesit nga pushtet lokale, ndërsa në shtandet<br />

e vendosura, materiale promovuese dhe prezantime<br />

ekspozuan 58 komuna, prej të cilave një pjesë ishin<br />

organizuar në kuadër të rajoneve të tyre planifikuese.<br />

Në BNJVL EKSPO <strong>2011</strong>, morrën pjesë edhe Ministria<br />

për vetëqeverisje lokale, organizatat ndërkombëtare<br />

të pranishme në vendin tonë dhe firma tjera të<br />

interesuara.<br />

Kënaqësi nga vazhdimi i traditës së panairit të<br />

pushteteve lokale shprehu ambasadori i SHBA-ve, E.T.<br />

Poll Volers, duke theksuar se SHBA jep përkrahje gjatë<br />

mbarë procesit të decentralitimit, ndërsa gjithashtu<br />

edhe përkrahje të drejtpërdrejtë ndaj BNJVL-së dhe<br />

të zhvillimit të pushteteve lokale, me qëllim të rritjes<br />

së standardeve të jetës së popullatës dhe tejkalimit<br />

të sfidave politike dhe etnike në vend. Veçanërisht<br />

e potencon rëndësinë që të gjitha komunat tashmë<br />

arritën të hyjnë në fazën e dytë të decentralizimit<br />

,,BNJVL EKSPO” PROMOVIM I ZHVILLIMIT TË<br />

KOMUNAVE DHE TË DECENTRALIZIMIT NË REPUBLIKËN E<br />

MAQEDONISË<br />

-,,BNJVL EKSPO” paraqet promovim të<br />

zhvillimit të decentralizimit në Republikën e<br />

Maqedonisë,promovim të zhvillimit të komunave.<br />

Si rezultat i unitetit të pushteteve lokale, arritëm<br />

rezultate të rëndësishme dhe zhvillim të përshpejtuar<br />

të kësaj reforme sistemore, e cila vite me radhë merr<br />

nota pozitive në raportet e Komisionit Evropian<br />

për avancimin e vendit. Por, çka është edhe më e<br />

rëndësishme, decentralizimi gjithnjë e më tepër<br />

merr nota pozive nga qytetarët tonë”. Kjo ishte<br />

pjesë a fjalimit hyrës të kryetarit të BNJVL-së, Koce<br />

Trajanovski në hapjen e manifestimit të panairit<br />

tradicional dyditor ,,BNJVL EKSPO <strong>2011</strong>”. - ,,Arsyeja<br />

për zgjedhjen e temës bartëse të sivjetshme të<br />

panairit ,,Zhvillimi ekonomik lokal dhe mundësitë për<br />

investime në komunat” është miratimi i Ligjit për tokë<br />

ndërtimore, me të cilin është kënaqur kërkesa jonë<br />

shumëvjeçare, të jemi kreatorët e vërtetë të zhvillimit<br />

të ekonomisë lokale, në mënyrë aktive të veprojmë<br />

për zhvillimin e saj përmes krijimit dhe sigurimit të<br />

kushteve dhe shërbimeve të volitshme për investim<br />

dhe zhvillim të ekonomisë lokale. Në të vërtetë tani<br />

të gjitha aktivitetet në këtë fushë do të ndodhin në<br />

një vend, në komunë. E njejta do të mbajë regjistra<br />

për tokën, do t’i zbatojë aukcionet, do të negociojë dhe<br />

bisedojë me investitorët, do të ndërtojë kritere, do të<br />

sigurojë infrastrukturë, plane dhe gjithçka që është<br />

e nevojshme për t’i tërhequr investitorët. Tashmë 14<br />

komuna i plotësuan kushtet ligjore të parashikuara<br />

për të marrë komptencën të menaxhojnë me tokën<br />

e pandërtuar ndërtimore, në emër të shtetit, ndërsa<br />

pothuaj se çdo moment e presim edhe komunën<br />

e parë e cila do t’i realizojë këto dispozita ligjore<br />

edhe në praktikë” – theksoi Trajanovski, në fjalimin<br />

e tij duke u dëshiruar sukses të gjitha komunave në<br />

zhvillimin e ekonomisë lokale. Kryetari i BNJVL-së,<br />

para të pranishmëve potencoi se asaj të cilës BNJVL<br />

do t’i dedikohet më tepër në periudhën e ardhshme<br />

është sigurimi i pavarësisë më të madhe financiare të<br />

pushteteve lokale, respektivisht lobimit për rritjen e<br />

mjeteve nga përfshirja e TVSH-së në shumë prej 6%<br />

dhe nga tatimi personal në së paku 30 %.<br />

DERI TE INVESTIMET KAPITALE PËRMES<br />

FLETOBLIGACIONEVE KOMUNALE<br />

Gjatë hapjes solemne të<br />

,,BNJVL EKSPO <strong>2011</strong>”, zëvendës<br />

kryeministri Stavreski, deklaroi<br />

se së shpejti të gjitha komunat<br />

do të jenë në fazën e dytë të<br />

decentralizimit fiskal, si rezultat<br />

i ngritjes së kapaciteteve të<br />

të ardhurave të komunave<br />

dhe lehtësimin e kritereve të<br />

caktuara, ndërsa e potencon<br />

edhe ndryshimin në Ligjin për<br />

financim të njësive të vetëqeverisjes lokale, me të cilin në<br />

etama rritet përqindja e të ardhurave nga tatimi i vlerës<br />

së shtuar prej 3% në 4,5% deri në vitin 2013. - ,,Gjatë<br />

decentralizimit fiskal, sfidë për komunat është edhe<br />

zhvillimi i infrastrukturës, efikasitetit të administratës<br />

komunale dhe sigurimi i shërbimeve efikase në nivel<br />

lokal. Mundësi e rëndësishme për financimin e projekteve<br />

kapitale është instrumenti i ri që sivjet e vendosi Ministria<br />

për financa për marrjen borxh të komunave, përmes<br />

dhënies së fletobligacioneve komunale”- tha Stavreski<br />

dhe theksoi se tashmë është miratuar kërkesa e parë<br />

për marrje borxh, parashtruar nga Qyteti i Shkupit, për<br />

financimin e Projektit për rrugë nëntokësore të qytetit.<br />

fiskal dhe i inkurajoi pushtetet lokale l të vazhdojnë<br />

të punojnë në kujdesin e BNJVL-së me qëllim të<br />

zhvillimit të intesifikuar të bartjes së pushtetit nga<br />

niveli qëndror në atë lokal.<br />

- ,,Zvicra tashmë një kohë të gjatë e përkrah<br />

decentralizimin në Maqedoni. Jemi të kënaqur që<br />

krahas asaj që mundëm t’u ndihmojmë komunave<br />

edhe për një organizim më të mirë të komisioneve<br />

për marrëdhënie ndërkomunale, me sigurimin e<br />

pajisjes për përkthim simultan, me ç’rast u lehtësua<br />

komunikimi midis këshilltarëve nga bashkësitë e<br />

ndryshme etnike” theksoi amasadori i Zvicrës, E.T.<br />

Stefano Llazaroto, i cili në solemnitet potencoi se<br />

BNJVL është partneri i tyre strategjik në të gjitha<br />

programet lidhur me procesin e decentralizimit.<br />

Në të vërtetë, Agjensia Zvicërane për zhvillim dhe<br />

bashkëpunim (SDC) është përkrahësi më i madh i<br />

aktiviteteve të BNJVL-së.<br />

Robin Lidell, ushtrues i detyrës Shef i Delegacionit<br />

të Bashkimit Evropian në Maqedoni, theksoi se ,,BNJVL<br />

PANAIRI I KOMUNAVE PASQYRË E UNITETIT TË<br />

PUSHTETEVE LOKALE<br />

Мinistri për vetëqeverisje lokale, Nevzat Bejta<br />

tashmë për herë të tretë merr pjesë në BNJVL EKSPO,<br />

tani si ministër, ndërsa në periudhën e kaluar si<br />

kryetar komune dhe si nënkryetar i BNJVL-së. Ai<br />

shpreh kënaqësinë e tij që ky manifestim tradicional<br />

vazhdon, sepse e thekson unitetin e madh të<br />

pushteteve lokale që sundon në BNJVL, pavarësisht<br />

përkatësisë së partive politike. Ministri Bejta,<br />

potencon se edhe në të ardhmen do të përkrahë<br />

procesin e decentralizimit si shtyllë kryesore të<br />

shoqërisë dhe demokracisë, ndërsa aktivtetet<br />

kryesore aktuale janë mundësi për legalizimin e<br />

ndërtimeve pa leje dhe ndërmarrjen e kompetencës<br />

për të menaxhuar me tokën ndërtimore.<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 17


ЗЕЛС<br />

Во текот на двата дена, саемот го посетија и поголем<br />

број на граѓани, а пред се стопанственици и инвеститори<br />

од земјата и од странство кои имаа можност<br />

директно и непосредно, на едно место, да добијат информации<br />

од сите општини, односно од градоначалниците<br />

и општинската администрација за условите, но и<br />

за плановите на локалната власт за развивање на локалната<br />

економија. Во Дипломатик и во Бизнис салата<br />

во Управниот дел на Скопски саем беа организирани<br />

и поголем број на презентации од проекти од општините,<br />

од УНДП, МЦМС, ОБСЕ, неколку мрежи на стручна<br />

администрација од општините одржаа состаноци, а<br />

ДО КАПИТАЛНИ ИНВЕСТИЦИИ ПРЕКУ ИЗДАВАЊЕ НА<br />

ОПШТИНСКИ ОБВРЗНИЦИ<br />

При свеченото отворање на „ЗЕЛС ЕКСПО <strong>2011</strong> “<br />

вицепремиерот Ставрески, најави дека наскоро сите<br />

општини ќе бидат во втората фаза од фискалната<br />

децентрализација, како резултат на подигнување на<br />

приходниот капацитет на општините и олеснување на<br />

одредени критериуми, а ја потенцира и измената во<br />

Законот за финансирање на единиците на локалната<br />

самоуправа, со која етапно се зголемува процентот на<br />

приходите од данокот на додадена вредност од 3% на<br />

4,5% до 2013 година. - „Во текот на фискалната децентрализација,<br />

предизвик за општините е и развојот на<br />

инфраструктурата, ефикасноста на општинската администрација<br />

и обезбедувањето ефикасни услуги на<br />

локално ниво. Значајна можност за финансирање капитални<br />

проекти е новиот инструмент што годинава<br />

го воспостави Министерството за финансии за задолжување<br />

на општините преку издавање општински обврзници“-<br />

рече Ставрески и објави дека веќе е одобрено<br />

првото барање за задолжување, поднесено од<br />

Градот Скопје, за финансирање на Проектот подземна<br />

сообраќајница во градот .<br />

во соработка со Министерството за економија се организираше<br />

панел дискусија за јавно-приватно партнерство,<br />

можностите за развој на туризмот и енергетската<br />

ефикасност, на која присуствуваше заменик министерката<br />

за економија, Катерина Костеска. За посетителите,<br />

општините приредија и богата културно - уметнич-<br />

САЕМОТ НА ОПШТИНИТЕ ОГЛЕДАЛО НА ЕДИНСТВОТО<br />

НА ЛОКАЛНИТЕ ВЛАСТИ<br />

Министерот за локална самоуправа,<br />

Невзат Бејта, истакна<br />

дека веќе трет пат учествува<br />

на ЗЕЛС ЕКСПО, сега како министер,<br />

а во претходниот период<br />

како градоначалник и како<br />

потпретседател на ЗЕЛС. Тој го<br />

изрази задоволство што оваа традиционална<br />

манифестација продолжува,<br />

бидејќи го истакнува<br />

големото единство на локалните<br />

власти кое владее во ЗЕЛС, независно на припадноста<br />

на политичките партии. Министерот Бејта потенцира<br />

дека и во иднина ќе го поддржува процесот на<br />

децентрализацијата, како главен столб на општеството<br />

и демократијата, а клучни актуелни активности се<br />

можностите за легализација на дивоградбите и преземањето<br />

на надлежностите за управување со градежното<br />

земјиште.<br />

СПОНЗОРИ НА ,,ЗЕЛС ЕКСПО <strong>2011</strong>“ И МЕДИУМСКИ<br />

ПОКРОВИТЕЛИ<br />

На секоја саемска манифестација се присутни и<br />

поддржувачите на ЗЕЛС. Годинашниот главен спонзор<br />

беше Швајцарската агенција за соработка и развој<br />

( СДЦ) , а саемот доби поддршка и од УНДП и<br />

од Канцеларијата на ОБСЕ. Бројот на медиумските<br />

спонзори годинава беше на високо ниво: Македонска<br />

телевизија (МТВ), Телевизија Телма, АЛФА телевизија,<br />

Вечер, Коха, Нова Македонија и Дневник.<br />

Актуелните состојби во општините, развојот на децентрализацијата,<br />

активностите на ЗЕЛС и значењето<br />

на Саемот на општините беа пренесени во поголем<br />

број отворени телевизиски емисии, а на овие<br />

теми беа реализирани и интервјуа со претседателот<br />

на ЗЕЛС, Коце Трајановски и двајцата потпретседатели:<br />

Изет Меџити и Зоран Дамјановски, во пишаните<br />

медиуми. Медиумски беше проследено свеченото<br />

отворање, како и дел од реализираните активности<br />

во рамките на ЗЕЛС ЕКСПО, а од страна на Македонска<br />

телевизија беше организирано и отворено студио<br />

во кое гостуваше раководството на ЗЕЛС.<br />

ка програма која се одвиваше на поставената бина во<br />

халата Метрополис арена. Општините во текот на двата<br />

саемски дена , на своите штандови изложија богат<br />

пропаганден материјал за својата општина, но, исто<br />

така, им овозможија на посетителите да се „потсетат“<br />

на природните и културните убавини со кои располага<br />

нашата земја, на подзаборавените занаетчиски дела<br />

на македонските мајстори, на македонскиот мелос и<br />

традицијата.<br />

18<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

SPONSORË TË ,,BNJVL EKSPO <strong>2011</strong>” EDHE PËRKRAHËSIT MEDIATIK<br />

Në çdo manifestim të panairit të pranishëm janë<br />

edhe përkrahësit e BNJVL-së. Sponsori kryesor i sivjetshëm<br />

ishte Agjensia Zvicërane për bashkëpunim dhe zhvillim<br />

(SDC), ndërsa panairi u përkrah edhe nga UNDP dhe nga<br />

Zyra e OSBE-së. Numri i sponsorëve mediatik këtë vit<br />

ishte në nivel të lartë: ,,Televizioni i Maqedonisë (MTV)”,<br />

televizioni ,,Tellma”, televizioni ,,Allfa”, ,,Veçer”, ,,Koha”,<br />

,,Nova Makedonija” dhe ,,Dnevnik”. Gjendjet aktuale në<br />

komunat, zhvillimi i decentralizimit, aktivitetet e BNJVLsë<br />

dhe rëndësia e Panairit të komunave u transmetuan në<br />

numër të madh të emisioneve televizive, ndërsa në këto<br />

tema u realizuan edhe intervista me kryetarin e BNJVLsë,<br />

Koce Trajanovski dhe dhe nënkryetarët: Izet Mexhiti<br />

dhe Zoran Damjanvoski, në mediat e shkruara. Mendjat<br />

ndoqën hapjen solemne, si dhe pjesë nga aktivitetet e<br />

realizuara në kuadër të BNJVL EKSPO, ndërsa nga ana<br />

e Televizionit të Maqedonisë u organizua edhe studio e<br />

hapur në të cilën mysafir ishte kryesia e BNJVL-së.<br />

zëvendës ministri për ekonomi Katerina Kosteska. Për<br />

vizituesit, komunat përgatitën edhe program të pasur<br />

kulturor-artistik i cili u mbajt në binën e vendosur<br />

në sallën Metropolis Arena. Komunat gjatë dy ditëve<br />

të panairit, në shtandet e tyre ekspozuan material<br />

të pasur propagandues për komunën e tyre, por<br />

gjithashtu u mundësuan vizitorëve të rikujtohen për<br />

bukuritë natyrore dhe kulturore me të cilat disponon<br />

vendi jonë, për veprat e harruara zejtare të mjeshtërve<br />

të Maqedonisë, për melosin dhe traditën.<br />

EKSPO” ka një rol vital në procesin e decentralizimit<br />

dhe se BE do të vazhdojë me përpjekjen për përkrahjen e<br />

këtij procesi edhe përmes ndihmës finaciare nga Evropa.<br />

Gjatë dy ditëve, Panairin e vizituan një numër i<br />

madh i qytetarëve, ndërsa para se gjithash afaristët<br />

dhe investitorët nga vendi dhe jashtë të cilët kishin<br />

mundësi në mënyrë të drejtpërdrejë, në një vend<br />

të marrin informacione nga të gjitha komunat,<br />

respektivisht nga kryetarët dhe administrata<br />

komunale për kushtet por edhe planet e pushtetit<br />

lokal për zhvillimin e ekonomisë lokale. Në sallën<br />

Diplomatik dhe në sallën e Biznesit në pjesën<br />

administrative të panairit të Shkupit u organizuan<br />

një numër i madh i prezantimeve nga projektet e<br />

komunave, të UNDP-së, MCMS-së, OSBE-së, disa rrjete<br />

të administratës profesionale nga komunat mbajtën<br />

mbledhje, ndërsa në bashkëpunim me Ministrinë për<br />

ekonomi u organizua panel diskutim për partneritetin<br />

publiko privat, mundësitë për zhvillimin e turizmit<br />

dhe efikasitetit energjetik, në të cilën morri pjesë<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 19


ЗЕЛС<br />

ИЗБРАНИ ЧЛЕНОВИ НА УПРАВНИОТ ОРГАН НА<br />

МРЕЖАТА НА ФИНАНСИСКИ РАБОТНИЦИ НА ЗЕЛС<br />

На 26 ноември, <strong>2011</strong> година,<br />

во рамките на ЗЕЛС ЕКСПО <strong>2011</strong>,<br />

во Бизнис сала на Скопски саем<br />

беше одржана средба на членовите<br />

на Мрежата на финансики работници<br />

на ЗЕЛС, одговорни лица<br />

за финансии во единиците на локалната<br />

самоуправа. Освен дискусијата<br />

за актуелните предизвици<br />

во областа на финансирањето<br />

на локалните власти и потребите<br />

за надоградување на финансиските<br />

работници во општините, присутните<br />

го усвоија и Деловникот<br />

за работа - формално правен акт<br />

со кој се уредуваат целите и задачите<br />

на мрежата и начинот на нивното<br />

остварување, условите и начинот<br />

на членување, воспоставување,<br />

организација и функционирање на<br />

управниот орган на мрежата, основање<br />

на постојани работни тела на<br />

мрежата – комитети, како и други<br />

прашања од значење за функционирањето<br />

на мрежата.<br />

Во согласност со Деловникот<br />

за работа, предмет на усвојување<br />

на оваа средба, беше избран и Управниот<br />

орган на мрежата, сочинет<br />

од 8 членови, во согласност со<br />

бројот на плански региони во Република<br />

Македонија. За претседател<br />

на мрежата беше избрана Марика<br />

Зафировска од општина Гази<br />

Баба, а членови се : Слободан Бончановски,<br />

општина Битола - Пелагониски<br />

плански регион;Љупче<br />

Андреевски, општина Велес - Вардарски<br />

плански регион; Марика<br />

Зафировска, општина Гази Баба<br />

- Скопски плански регион; Мара<br />

Мишкоска, општина Кичево - Југозападен<br />

плански регион; Ширет<br />

Елези, општина Гостивар - Полошки<br />

плански регион; Павле Митов ,<br />

општина Штип - Источен плански<br />

регион; Виолета Ефнушева, општина<br />

Радовиш - Југоисточен плански<br />

регион и Ирена Илиевска, општина<br />

Куманово - Североисточен плански<br />

регион. Со цел обезбедување<br />

на континуитет во работата на ова<br />

тело и овозможување на непреченост<br />

во извршувањето на неговите<br />

задачи, на оваа средба беа избрани<br />

и заменици на секој од членовите<br />

на Управниот орган на мрежата на<br />

финансиски работници.<br />

U ZGJODHËN ANËTARËT E ORGANIT ADMINISTRATIV TË<br />

RRJETIT TË BNJVL-SË PËR TË PUNËSUARIT FINANCIARË<br />

Më 26 nëntor, <strong>2011</strong>, në kuadër<br />

të BNJVL EKSPO <strong>2011</strong>, në sallën e<br />

Biznesit të Panairit të Shkupit u<br />

mbajt takim me anëtarët e Rrjetit të<br />

të punësuarve financiarë të BNJVLsë,<br />

personat përgjegjës për financa në<br />

njësitë e vetëqeverisjes lokale. Përveç<br />

diskutimit lidhur me sfidat aktuale<br />

në lëminë e financimit të pushteteve<br />

lokale dhe nevojat për avancim të të<br />

punësuarve financiarë në komunat,<br />

të pranishmit e miratuan edhe<br />

Rregulloren për punë-akt formal<br />

juridik me të cilin rregulllen qëllimet<br />

dhe detyrat e rrjetit si dhe mënyra e<br />

realizimit të tyre, kushtet dhe mënyra<br />

e anëtarësimit, vendosjes, organizimit<br />

dhe funksionimit të organit<br />

administrativ të rrjetit, themelimi<br />

i trupave punuese ekzistuese të<br />

rrjetit-Komitetet, si dhe çështje tjera<br />

të rëndësishme për funksionimin e<br />

rrjetit.<br />

Konform Rregullores për punë<br />

lëndë e miratimit të këtij takimi u<br />

zgjodh edhe Organi administrativ i<br />

Rrjetit, i përbërë nga 8 anëtarë, konform<br />

numrit të rajoneve planifikuese<br />

në Republikën e Maqedonisë. Për<br />

kryetar të rrjetit u zgjodh Marika<br />

Zafirovska nga komuna e Gazi Babës,<br />

ndërsa anëtarë janë: Sllobodan<br />

Bonçanovski, komuna e Manastiritrajoni<br />

planifikues i Pellagonisë;<br />

Ljupçe Andreevski, komuna e Velesitrajoni<br />

planifikues i Vardarit; Marika<br />

Zafirovska, komuna e Gazi Babësrajoni<br />

planifikues i Shkupit; Mara<br />

Mishkoska, komuna e Kërçovësrajoni<br />

planifkues Jugperëndimor;<br />

Shiret Elezi, komuna e Gostivaritrajoni<br />

planifikues i Pellagonisë;<br />

Pavle Mitov,komuna e Shtipit –<br />

rajoni planfikues Lindor; Violeta<br />

Efnusheva-komuna e Radovishitrajoni<br />

planifikues Juglindor dhe Irena<br />

Ilieska, komuna e Kumanovës-rajoni<br />

planifikues Verilindor. Me qëllim<br />

sigurimi të kontinuitetit në punë të<br />

këtij trupi dhe mundësimi i në kryerjes<br />

së detyrave të tij pa pengesa, në këtë<br />

takim u zgjodhën edhe zëvendësit e<br />

çdo anëtari të organit administrativ të<br />

rrjetit të të punësuarve finaciarë.<br />

20<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

ГОЛЕМ ИНТЕРЕС ЗА ОБУКИТЕ ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА ДРЖАВНИТЕ<br />

СЛУЖБЕНИЦИ ОД ОПШТИНИТЕ ВО ОРГАНИЗАЦИЈА НА ЗЕЛС<br />

„Оценувањето на државните<br />

службеници е континуирана обврска,<br />

за што ќе се изготвуваат извештаи<br />

на шест месеци. Предвидени<br />

се и измени на воспоставената динамика<br />

на оценувањето, веќе од следната<br />

година“. Ова се дел од новините<br />

кои им беа пренесени на регионалните<br />

обуки што ги организира ЗЕЛС<br />

на 3 и 4 ноември, <strong>2011</strong> за претставниците<br />

од општините од Полошкиот,<br />

Скопскиот и Североисточниот регион<br />

и на 10 и 11 ноември, <strong>2011</strong> година,<br />

во Велес, за претставниците од<br />

Мрежата на УЧР при ЗЕЛС,од Вардарскиот,<br />

Југоисточниот и Источниот<br />

регион. Интересот за оваа обука<br />

беше голем, при што нивните иницијативи<br />

и предлози за промени во<br />

делот на оценувањето, во голем процент<br />

се поклопуваа со новините кои<br />

претстојат и се работат во рамките<br />

на Министерството за информатичко<br />

општество. Во текот на обуката,<br />

што ја држеа претставници од Министерството<br />

за информатичко општество<br />

и администрација: Николина<br />

Тошанова и Александар Голев, преку<br />

практични вежби за одредување<br />

на целите и активностите на вработените,<br />

одговорните за УЧР имаа<br />

можност да утврдат дали добро ја<br />

“Vlerësimi i nëpunësve<br />

shtetërorë është obligim i<br />

vazhdueshëm, me ç’rast do të<br />

hartohen raporte në gjashtë muaj.<br />

Janë parashikuar edhe ndryshime të<br />

dinamikës së vendosur të vlerësimit,<br />

që nga viti i ardhshëm”. Këto janë<br />

pjesë e risive të cilat u paraqitën<br />

në trajnimet rajonale që i organizoi<br />

BNJVL më 03 dhe 04 nëntor, <strong>2011</strong>, për<br />

përfaqësuesit nga komunat e rajonit<br />

të Pollogut, të Shkupit dhe rajonit<br />

Verilindor dhe më 10 dhe 11 nëntor,<br />

<strong>2011</strong>, në Veles, për përfaqësuesit e<br />

Rrjetit për MRNJ pranë BNJVL-së,<br />

nga rajoni i Vardarit, Juglindor dhe<br />

Lindor. Interesimi për këtë trajnim<br />

ishte i madh, me ç’rast iniciativat<br />

dhe propozimet e tyre për ndryshime<br />

në pjesën e vlerësimit, në përqindje<br />

të madhe përputhet me risitë e<br />

ardhshme dhe punohen në kuadër të<br />

Ministrisë për shoqëri informatike.<br />

Gjatë trajnimit që e mbajtën<br />

përfaqësuesit e Ministrisë për shoqëri<br />

спроведуваат оваа активност која е<br />

неопходна за правилно оценување<br />

на државниот службеник. Беше нагласено<br />

дека е погрешно мислењето<br />

дека оценувањето се користи за казнување,<br />

а не за реална евалуација на<br />

сработеното на вработениот. Беше<br />

нагласено дека оценувачите треба<br />

да се водат од објективните состојби,<br />

со цел развој на капацитети на вработените<br />

и остварување на крајната<br />

цел-подобри услуги за граѓаните. Се<br />

говореше и за оценувањето како основа<br />

за прераспоредување на државниот<br />

службеник, кога и како оценката<br />

влијае за престанок на работа на<br />

лицето кое се оценува со оценката<br />

„не задоволува“. На работилницата<br />

беше претставено оценувањето<br />

и како основа за развој на кариера-<br />

informatike dhe administratë:<br />

Nikolina Toshanova dhe Aleksandar<br />

Golev, nëpërmjet ushtrimeve<br />

praktike për caktimin e qëllimeve<br />

dhe aktiviteteve të të punësuarve,<br />

personat përgjegjës për MRNJ kanë<br />

mundësi të përcaktojnë se a e<br />

zbatojnë mirë këtë aktivitet dhe cili<br />

është i domosdoshëm për vlerësim<br />

të drejtë të nëpunësit shtetëror. U<br />

theksua se është mendim i gabuar<br />

se vlerësimi shfrytëzohet për dënim,<br />

e jo për një evaluim të asaj që është<br />

punuar nga ana e të punësuarit.<br />

Gjithashtu u theksua se vlerësuesit<br />

duhet të udhëheqen nga gjendjet<br />

objektive me qëllim të zhvillimit të<br />

kapaciteteve të të punësuarve dhe<br />

realizimin e qëllimit përfundimtarshërbime<br />

më të mira për qytetarët.<br />

U diskutua edhe për vlerësimin<br />

si bazë për rishpërndarjen e<br />

nëpunësit shtetëror, kur dhe si<br />

nota ndikon për pushimin e punës<br />

së personit i cili është vlerësuar<br />

та. Преку вежба за утврдување на целите<br />

и активностите на оценуваниот,<br />

беше разјаснета постапката за оценување<br />

на државниот службеник. На<br />

вториот ден од обуката сите учесници<br />

симулираа спроведување на интервју<br />

оценувач-оценуван, при што<br />

им беше укажано на слабите страни<br />

и начините за нивно надминување,<br />

со цел доследно спроведување на<br />

оваа алатка која е многу важна при<br />

процесот на оценувањето. Се говореше<br />

и за поврзаноста на оценувањето<br />

и мотивацијата и оценувањето врз<br />

основа на компетенциите, беше детално<br />

објаснет циклусот за оценување<br />

360 степени. Наредни обуки<br />

на оваа тема се планирани на 10 и 11<br />

ноември, <strong>2011</strong> година во Велес за одговорните<br />

за УЧР од Вардарскиот, Југоисточниот<br />

и Источниот регион.<br />

INTERESIM I MADH PËR TRAJNIME LIDHUR ME VLERËSIMIN E<br />

NËPUNËSVE SHTETËRORË NGA KOMUNAT, NË ORGANIZIM TË BNJVL-SË<br />

me notë ,,nuk kënaq”. Në punëtori<br />

u paraqit vlerësimi edhe si bazë<br />

për zhvillimin e karierës. Përmes<br />

ushtrimit për përcaktimin e<br />

qëllimeve dhe aktiviteteve të<br />

vlerësuesit, u shpjegua procedura<br />

për vlerësim të nëpunësit shtetëror.<br />

Ditën e dytë të trajnimit të gjithë<br />

pjesëmarrësit simuluan zbatim të<br />

intervistës Vlerësues-I vlerësuar,<br />

me ç’rast u përmendën anët e<br />

dobëta dhe mënyrat për tejkalimin<br />

e tyre, me qëllim të zbatimit<br />

kosekuent të kësaj vegle e cila është<br />

shumë e rëndësishme gjatë procesit<br />

të vlerësimit. U diskutua edhe<br />

për ndërlidhjen e vlerësimit dhe<br />

motivimit dhe vlerësimit në bazë të<br />

kompetencave, u shpjegua detajisht<br />

cikli i vlerësimit 360 shkallë.<br />

Trajnimet e ardhshme mbi këtë<br />

temë janë planifikuar më 10 dhe 11<br />

nëntor, <strong>2011</strong>, në Veles për personat<br />

përgjegjës për MRNJ nga rajoni i<br />

Vardarit, Juglindor dhe ai Lindor.<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 21


ЗЕЛС<br />

ИЗГОТВЕНИ ПРЕДЛОГ-ДОКУМЕНТИ ОД КОМИСИЈАТА ЗА<br />

РАЗГРАНИЧУВАЊЕ НА ИНГЕРЕНЦИИТЕ МЕЃУ ДРЖАВНИТЕ И<br />

ОПШТИНСКИТЕ ПРОСВЕТНИ ИНСПЕКТОРИ<br />

На седми ноември, во просториите<br />

на ЗЕЛС, Комисијата за разграничување<br />

на ингеренциите меѓу<br />

државните просветни инспектори и<br />

општинските инспектори го одржа<br />

својот втор состанок на кој се разгледуваа<br />

двата изработени предлогдокументи:<br />

„Освртот за можноста<br />

за подготовка на предлог-документ<br />

за разграничување на надлежностите<br />

на државните и на општинските<br />

просветни инспектори“ и предлог-документ<br />

за усогласување на<br />

Законот за просветна инспекција,<br />

Законот за основно образование,<br />

Законот за средно образование и<br />

сите подзаконски акти од областа<br />

на образованието со Законот за инспекциски<br />

надзор изработени од<br />

страна на комисијата. Целта е да се<br />

дефинира статусот на досега именуваните<br />

„овластени општински инспектори”,<br />

како и да се разграничат<br />

ингеренциите меѓу државните просветни<br />

инспектори и општинските<br />

инспектори за образование, односно<br />

да се утврдат преклопувањата<br />

со кои тие се соочуваат во извршувањето<br />

на овластувањата на терен.<br />

Членовите на комисијата се согла-<br />

сија со содржината на предлог-документите<br />

и истите се пуштени по<br />

електронска пошта и разгледувани<br />

на обуката за општинските инспектори,<br />

а по добивањето на забелешките<br />

ќе бидат упатени и до соодветните<br />

институции.<br />

U HARTUA PROPOZIM-DOKUMENT NGA KOMISIONI<br />

PËR KUFIZIMIN E INGERENCAVE MIDIS INSPEKTORËVE<br />

SHTETËROR ARSIMOR DHE ATYRE KOMUNALË<br />

Më 7 nëntor, në hapësirat e<br />

BNJVL-së, Komisioni për kufizimin<br />

e ingerencave midis ispektorëve<br />

shtetërorë arsimorë dhe atyre komunalë<br />

mbajti mbledhjen e dytë në të cilën u<br />

shqyrtuan dy propozim dokumentet<br />

e hartuara: Rishikimi i mundësisë për<br />

përgatitjen e propozim dokumentit<br />

për kufizimin e kompetencës të<br />

inspektorëve shtetërorë arsimorë<br />

dhe atyre komunalë dhe propozim<br />

dokument për harmonizimin e Ligjit<br />

për inspekcion arsimor, Ligji për arsim<br />

fillor, Ligji për arsim të mesëm dhe<br />

të gjitha aktet ndërligjore nga lëmia<br />

e arsimit me Ligjin për mbikëqyrjen<br />

inspektive të hartuara nga ana e<br />

Komisionit. Qëllimi është të definohet<br />

statusi i ,,inspektorëve të autorizuar<br />

komunalë” të emëruar deri më tani,<br />

si dhe të kufizohen ingerencat midis<br />

inspektorëve shtetërorë arsimorë<br />

dhe inspektorët komunalë për<br />

arsim, respektivisht të përcaktohen<br />

përputhjet me të cilat ballafaqohen ata<br />

në kryerjen e kompetencave në teren.<br />

Anëtarët e Komisionit u dakorduan me<br />

përmbajtjen e propozim-dokumenteve<br />

dhe të njejtat janë lëshuar me postë<br />

elektronike dhe janë shqyrtuar në<br />

trajnim për inspektorët komunalë,<br />

ndërsa pas marrjes së vërejtjeve do<br />

të dërgohen edhe në institucionet<br />

përkatëse.<br />

НЕАДЕКВАТНА ФИНАНСИСКА ПОКРИЕНОСТ НА<br />

НАДЛЕЖНОСТА ОБРАЗОВАНИЕ, КОНСТАТИРА КОМИСИЈАТА<br />

ЗА ОБРАЗОВАНИЕ ПРИ ЗЕЛС<br />

Комисијата за образование<br />

при ЗЕЛС, на седми ноември, <strong>2011</strong><br />

година, во просториите на Заедницата,<br />

одржа итна седница, на која<br />

беа разгледувани актуелните состојби<br />

во областа на образованието,<br />

предизвикани од недостатокот<br />

на средства во блок дотациите за<br />

оваа намена и новата предлог- распределба<br />

за буџетот за 2012 година.<br />

Комисијата притоа ги ревидираше<br />

систематизираните ставови за образование,<br />

кои претставуваа дел од<br />

точките на дневен ред за закажаната<br />

четврта седница на Управниот<br />

одбор на ЗЕЛС. Беше констатирано<br />

дека зголемувањето на средствата<br />

за образование за 2012 година<br />

од 7 % повторно не ги задоволува<br />

потребите за образование, особено<br />

со оглед на континуираното зголемување<br />

на цените на нафтата,<br />

струјата, парното греење и друго.<br />

Градоначалникот на Македонски<br />

брод, посочи дека МОН префрлило<br />

средства само за првата генерација<br />

средно задолжително образование,<br />

а следните години ја префрла истата<br />

сума, без притоа да води грижа<br />

дека во средно задолжително образование<br />

има веќе четири генерации.<br />

Градоначалникот на Студеничани<br />

го посочи и проблемот со<br />

наставниците кои патуваат до училишта<br />

на терени каде нема јавен<br />

превоз, кои не добиваат надомест<br />

за тоа. Укажа дека од голема полза<br />

за некои општини би било доколку<br />

добијат нафта од државните резерви,<br />

со цел делумно покривање на<br />

долговите за превозниците, иако<br />

тие тоа многу тешко го прифаќаат,<br />

а, исто така, посочи дека при најавите<br />

за донирање и давање на автобуси<br />

треба да се води грижа за<br />

општините во кои терените се прилично<br />

планински и секое возило не<br />

е најприкладно за користење, поради<br />

што се јавуваат чести поправки<br />

на возилата за кои, исто така, општините<br />

немаат доволно средства.<br />

Беше истакнато дека е потребно<br />

зголемување за најмалку уште 10 % ,<br />

како и воведување на дополнителни<br />

варијабили кои би произлегле<br />

од пресметките каде би се вкалкулирала<br />

километражата што ја минуваат<br />

учениците, специфичноста<br />

на теренот што го минуваат, постоењето<br />

или непостоењето на јавен<br />

превоз и слично.<br />

Членовите се задржаа и на ставот<br />

за утврдување на надоместоци<br />

за наставниците распоредени<br />

со соодветен број на часови, но во<br />

повеќе училишта на територија на<br />

22<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


MBULIM JOADEKUAT FINANCIAR I KOMPETENCËS SË<br />

ARSIMIT, KONSTATON KOMISIONI PËR ARSIM PRANË<br />

BNJVL-SË<br />

Коmisioni për arsim pranë<br />

BNJVL-së, më 7 nëntor, <strong>2011</strong>, në<br />

hapësirat e Asociacionit, mbajti<br />

seancë urgjente, në të cilën u<br />

shqyrtuan gjendjet aktuale në lëminë<br />

e arsimit, të shkaktuara nga mungesa<br />

e mjeteve në bllok-dotacionet<br />

për këtë dedikim dhe propozimshpërndarja<br />

e re për Buxhetin për<br />

vitin 2012. Komisioni pastaj i revidoi<br />

qëndrimet e sistematizuara për<br />

arsim, të cilat paraqisnin pjesë nga<br />

pikat e rendit të ditës për seancën e<br />

katërt të caktuar të Bordit drejtues<br />

të BNJVL-së. U konstatua se rritja<br />

e mjeteve për arsim për vitin 2012,<br />

nga 7% sërish nuk i kënaq nevojat<br />

për arsim, veçanërisht duke pasur<br />

parasysh rritjen e vazhdueshme të<br />

çmimeve të naftës, rrymës, ngrohjes<br />

qëndrore etj. Kryetari i Makedonski<br />

Brodit, theksoi se MASH transferoi<br />

mjete vetëm për gjeneratën e parë<br />

të arsimit të mesëm obligativ, ndërsa<br />

vitet e ardhshme e transferon<br />

shumën e njejtë, pa pasur kujdes<br />

se në arsimin e mesëm obligativ<br />

tashmë ka katër gjenerata. Kryetari<br />

i Studeniçanit, e theksoi problemin<br />

me mësimdhënësit të cilët udhëtojnë<br />

deri te shkollat në terene ku nuk<br />

ka transport publik, të cilët nuk<br />

marrin kompensim për të. Theksoi<br />

se në dobi të madhe për disa komuna<br />

do të ishte të marrin naftë nga<br />

rezervat shtetërore, me qëllim që<br />

pjesërisht të mbulohen borxhet për<br />

transportuesit edhe pse ata të njejtën<br />

rëndë e pranojnë, ndërsa gjithashtu<br />

theksoi se gjatë lajmërimeve për të<br />

donuar dhe për të dhënë autobusë<br />

duhet të kenë kujdesë për komunat<br />

në të cilat terenet janë kryesisht<br />

malore dhe çdo automjet nuk është<br />

mjaft i përshtatshëm për shfrytëzim,<br />

me ç’rast paraqiten rregullime të<br />

shpeshta të automjeteve për të<br />

cilat gjithashtu komunat nuk kanë<br />

mjete të mjaftueshme. U theksua<br />

se është e nevojshme rritje për së<br />

paku edhe 10%, si dhe vendosja e<br />

variablave plotësuese të cilat do të<br />

rrjedhnin nga kalkulimet ku do të<br />

kalkulohej kilometrazhi që e kalojnë<br />

nxënësit, specificiteti i tetenit që e<br />

kalojnë, ekzistimi ose mosekzistmi i<br />

transportit publik etj.<br />

Anëtarët u përqëndruan edhe<br />

në qëndrimin për përcaktimin e<br />

kompensimeve për mësimdhënësit<br />

me numër përkatës të orëve, por<br />

në shumë shkolla të territorit të më<br />

shumë komunave. Këta të punësuar<br />

lidhin kontrata me çdo shkollë, por<br />

në fondin për SPIM nuk i pranojnë<br />

këto kontrata dhe kërkojnë ai të<br />

BNJVL<br />

lidh kontratë me një shkollë të një<br />

komune. Bartës është një komunë e<br />

cila i paguan të gjitha shpenzimet,<br />

ndërsa MASH i shpërndan mjetet në<br />

të gjitha shkollat ku ai mban orë. E<br />

dëmtuar është komuna e cila është<br />

bartës e kontratës kryesore, e cila<br />

i paguan të gjitha mjetet. Anëtarët<br />

e komisionit i shqyrtuan të gjitha<br />

pikat tjera nga qëndrimet tjera të<br />

sistematizuara për arsim, me ç’rast<br />

u përqëndruan edhe për realizimin e<br />

projektit ,,Kompjutër për çdo fëmijë”<br />

dhe obligime tjera për sigurimin e<br />

objekteve dhe sendeve të tundshme,<br />

angazhimi i personave për rregullim<br />

dhe mirëmbajtje të kompjutorëve,<br />

për të cilat gjithashtu nuk ka mjete<br />

plotësuese në bllok-dotacionet.<br />

Në këtë mbledhje përfaqësuesit<br />

e ,,Projektit për integrim të edukimit<br />

ekologjik në sistemin arsimor<br />

të Maqedonisë”, i përkrahur nga<br />

Agjensia Zvicërane për bashkëpunim<br />

dhe zhvillim (SDC), i implementuar<br />

nga Ministria për arsim dhe shkencë<br />

(MASH) dhe shoqata e qytetarëve<br />

– OHO, kishin prezantime për<br />

qëllimet dhe aktivitetet që zbatohen<br />

në shkollat në vend.<br />

повеќе општини. Овие вработени<br />

склучуваат договор со секое училиште,<br />

но во ПИОМ не ги прифаќаат<br />

овие договори и бараат тој да склучил<br />

договор со едно училиште<br />

од една општина. Носител е една<br />

општина која ги плаќа сите трошоци,<br />

а МОН ги доделува средствата<br />

во сите училишта каде тој држи<br />

часови. Оштетена е општината која<br />

е носител на главниот договор, која<br />

ги исплаќа сите средства. Членовите<br />

на Комисијата ги разгледаа сите<br />

останати точки од останатите систематизирани<br />

ставови за образование,<br />

при што се задржаа и на реализацијата<br />

на проектот „Компјутер<br />

за секое дете“ и другите обврски за<br />

осигурување на објектите и движните<br />

ствари, ангажирање на лица<br />

за поправки и одржување на компјутерите,<br />

за кои, исто така, нема<br />

дополнителни средства во блок дотациите<br />

.<br />

На овој состанок претставници<br />

од Проектот за интеграција на<br />

еколошка едукација во македонскиот<br />

образовен систем, подржан<br />

од Швајцарската агенција за соработка<br />

и развој (СДЦ), имплементиран<br />

од Министерството за образование<br />

и наука (МОН) и здружението<br />

на граѓани ОХО, имаа презентација<br />

на целите и активностите што<br />

се проведуваат низ училиштата во<br />

земјава.<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 23


ЗЕЛС<br />

ПРЕТСЕДАТЕЛОТ НА ЗЕЛС ВО ОФИЦИЈАЛНА СРЕДБА ВО<br />

СТОПАНСКА КОМОРА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА<br />

Претседателот на ЗЕЛС, Коце<br />

Трајановски и претставници од<br />

ЗЕЛС, остварија прва официјална<br />

средба со претседателот на Стопанската<br />

комора на Република Македонија,<br />

Бранко Азески, на која<br />

присуствуваа претседателите на регионалните<br />

стопански комори. На<br />

средбата, која се одржа во просториите<br />

на Стопанската комора, на втори<br />

ноември, <strong>2011</strong> година, беа договорени<br />

значајни прашања во правец на<br />

натамошно унапредување и зацврстување<br />

на соработката на бизнис<br />

заедницата со локалните власти.<br />

формирање на економски совети на<br />

ниво на поголемите општини или<br />

региони, склучување на Меморандум<br />

за соработка помеѓу ЗЕЛС и Стопанската<br />

комора до крајот на годината,<br />

шестмесечни средби за разгледување<br />

на заеднички постигнатите резултати<br />

и дефинирањето на идните<br />

развојни правци на соработка, како<br />

и заедничкото утврдување на приоритетни<br />

инвестиции на локално и на<br />

регионално ниво за подобрување на<br />

бизнис климата, беа дел од заклучоците<br />

кои произлегоа од состанокот .<br />

-„ Оваа средба е клучна и за локалните<br />

власти и за стопанствениците,<br />

бидејќи заедничката цел и<br />

на двете страни е зголемен економски<br />

развој на земјата, развој на стопанството<br />

и на секоја локална заедница”<br />

потенцира претседателот на<br />

ЗЕЛС, Коце Трајановски, на почетокот<br />

на средбата, истакнувајќи големо<br />

задоволство што и официјално<br />

се зацврстува соработката меѓу општините<br />

и бизнис заедницата. Трајановски<br />

истакна дека со донесувањето<br />

на Законот за градежно земјиште<br />

најважниот дел од активностите на<br />

стопанствениците ќе се реализираат<br />

во рамките на општините, поради<br />

што формирањето на економските<br />

совети ќе биде од големо значење<br />

за реализација на значајни локални<br />

и регионални проекти. Речиси секоја<br />

локална власт има обемна економска<br />

програма за чија реализација ù<br />

е потребна поддршка од бизнис<br />

секторот ,” потенцираше Трајановски.<br />

Тој веднаш упати конкретен<br />

предлог - покана за соработка до<br />

Регионалната стопанска комора на<br />

Град Скопје преку организирање на<br />

заедничка средба на која ќе се разгледува<br />

Генералниот урбанистички<br />

план на Градот Скопје, кој е во изработка.<br />

Предложи во иднина, при секоја<br />

изработка на ГУП-ови од страна<br />

на локалните власти, активно<br />

учество да земаат и претставниците<br />

од регионалните комори. Трајановски<br />

ги информираше присутните<br />

дека ЗЕЛС и Градот Скопје имаат отворено<br />

Канцеларија во Брисел, која<br />

може да послужи како солидна подлога<br />

за изнаоѓање на средства од европските<br />

фондови, за реализација<br />

ОБУКА НА МРЕЖАТА НА ИТ ЛИЦА, ПРИ ЗЕЛС<br />

Примената на Законот за електронско<br />

управување со подзаконските<br />

акти и имплементацијата и примената<br />

на ГИС во локалната самоуправа<br />

беа двете теми, кои беа презентирани<br />

и за кои се дискутираше на обуката<br />

што на 10 и 11 ноември, <strong>2011</strong> година<br />

во Битола, ја организираше ЗЕЛС за<br />

претставниците од ИТ одделенијата<br />

на локалните власти. Обуката беше<br />

организирана во соработка со Министерството<br />

за информатичко општество<br />

и администрација, а искуствата од<br />

своето работење во оваа област ги<br />

пренесоа претставниците од Градот<br />

Скопје и општините: Карпош и Битола.<br />

На обуката во делот на Законот<br />

за електронско управување беа презентирани<br />

обврските кои ќе ги имаат<br />

општините со започнувањето на<br />

примената на законот во 2012 година.<br />

Детално беа појаснети подзаконските<br />

акти, како и нивната примена во<br />

на заеднички проекти на локалната<br />

власт и бизнис секторот. На крајот<br />

од излагањето, претседателот на<br />

ЗЕЛС упати покана до сите членови<br />

на Стопанската комора, да ја искористат<br />

можноста да учествуваат,<br />

да се претстават, или да го посетат<br />

Саемот на општините, чија носечка<br />

тема годинава е „Локалниот економски<br />

развој и можностите за инвестиции<br />

во општините на Република Македонија”.<br />

Потребата од зацврстувањето<br />

на заедничка соработка на стопанствениците<br />

со локалната власт,<br />

ја потенцираше и претседателот<br />

на Стопанската комора на Република<br />

Македонија, Бранко Азески.<br />

Тој посочи многу полиња за<br />

заедничко дејствување, меѓу кои,<br />

остварување на меѓународна стопанска<br />

соработка на регионалните<br />

комори со општините, заедничка<br />

подготовка на проекти од<br />

средства од европските фондови,<br />

промовирање на иницијативи за<br />

унапредување на економскиот развој<br />

на општините, реализација на<br />

активности поврзани со отуѓување<br />

и давање под закуп на градежно<br />

земјиште, сопственост на РМ, заедничка<br />

промоција, но и реализацијата<br />

на проекти од меѓугранична<br />

соработка и подготовка на проекти<br />

за извлекување на средства од<br />

европските фондови.<br />

локалните самоуправи. За овој закон<br />

општините имаа предлози за измена<br />

на одредени одредби, како и за негова<br />

одложена примена, при што како<br />

причини ги наведоа: немањето на финансиски<br />

средства и доволен соодветен<br />

кадар за негова имплементација.<br />

Во рамките на вториот дел - имплементација<br />

и примена на ГИС во<br />

локалната самоуправа, се презентираа<br />

позитивните придобивки кои ги<br />

имаат општините во примена на ГИС<br />

системите. Беа презентирани најдобрите<br />

светски практики и стандарди<br />

во имплементацијата на ваквите<br />

системи, а потоа свое претставување<br />

во напредокот на примената на ГИС<br />

имаа претставниците на Градот Скопје,<br />

општина Карпош и општина Битола.<br />

Во согласност со светската<br />

практика обврска на ИТ одделенијата<br />

е да ги одржуваат овие системи,<br />

кои со релевантни податоци ги полнат<br />

одделенијата за урбанизам и градежништво.<br />

Во тоа насока, беше дискутирано<br />

и за цената и видовите на<br />

ГИС системи, во рамките на нивното<br />

поставување и одржување и на членовите<br />

на мрежата им беа претставени<br />

три модули за имплементација:<br />

,,Самостоен клиент ГИС“; ,,ГИС веб<br />

сервер“ и „ГИС облак“.<br />

На обуката учествуваа повеќе<br />

од дваесет учесници кои во своите<br />

евалуации дадоа високи оценки<br />

за темата, организацијата, подготвеноста<br />

на обучувачите и полезноста<br />

во спроведувањето на своите активности<br />

на работното место во локалната<br />

власт.<br />

ЗЕЛС, според програмата за<br />

обуки, ќе продолжи со активностите<br />

за надоградување на капацитетите<br />

на општинската администрација<br />

во делот на информатичката технологија.<br />

24<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

KRYETARI I BNJVL-SË NË TAKIM ZYRTAR NË ODËN EKONOMIKE<br />

TË REPUBLIKËS SË MAQEDONISË<br />

Kryetari i BNJVL-së, Koce<br />

Trajanovski dhe përfaqësuesë nga<br />

BNJVL, realizuan takimin e parë zyrtar<br />

me kryetarin e Odës Ekonomike të<br />

Republikës së Maqedonisë, Branko<br />

Azeski, në të cilin morrën pjesë<br />

kryetarët e odave rajonale ekonomike.<br />

Në takim, i cili u mbajt në hapësirat<br />

e Odës Ekonomike, më 2 nëntor,<br />

<strong>2011</strong>, u dakorduan për çështje të<br />

rëndësishme në drejtim të avancimit<br />

dhe përforcimit të bashkëpunimit të<br />

bashkësisë së biznesit me pushtetet<br />

lokale. Formimi i këshillave ekonomike<br />

në nivel të komunave më të mëdha<br />

ose rajoneve, lidhje të Memorandumit<br />

për bashkëpunim midis BNJVL-së dhe<br />

Odës Ekonomike deri në fund të vitit,<br />

takime gjashtëmujore për shqyrtimin<br />

e rezultateve bashkërisht të arritura<br />

dhe definimi i drejtimeve të ardhshme<br />

zhvillimore të bashkëpunimit, si dhe<br />

përcaktimi i përbashkët i investimeve<br />

prioritare në nivel lokal dhe rajonal<br />

për përmirësimin e klimës së biznesit,<br />

ishin pjesë e konkluzioneve të cilat<br />

rrodhën nga mbledhja.<br />

-,, Ky takim është i rëndësishëm<br />

edhe për afaristët lokalë, sepse<br />

qëllimi i përbashkët i të dyja palëve<br />

është zhvillimi i rritur ekonomik<br />

në vend, zhvillimi i ekonomisë dhe<br />

i çdo bashkësie lokale” potencoi<br />

kryetari i BNJVL-së Koce Trajanovski,<br />

në fillim të takimit, duke shprehur<br />

kënaqësi të madhe që edhe zyrtarisht<br />

përforcohet bashkëpunimi midis<br />

komunave dhe bashkësisë së biznesit.<br />

Trajanovski theksoi se me miratimin<br />

e Ligjit për tokë ndërtimore pjesa<br />

më e rëndësishme e aktiviteteve të<br />

afaristëve do të realizohet në kuadër<br />

të komunës, me ç’rast formimi i<br />

këshillave ekonomike do të ketë<br />

rëndësi të madhe për realizimin<br />

e projekteve lokale dhe rajonale. -<br />

,,Pothuaj se çdo pushtet lokal ka<br />

një program të gjërë ekonomik<br />

për realizimin e të cilit është e<br />

nevojshme përkrahja nga sektori i<br />

biznesit” potencoi Trajanovski. Ai<br />

menjëherë përmendi propozimftesë<br />

konkrete deri te Oda Rajonale<br />

Ekonomike e Qytetit të Shkupit, për<br />

bashkëpunim përmes organizimit<br />

të takimit të përbashkët në të cilin<br />

do të shqyrtohet Plani Urbanistik<br />

Gjeneral i Qytetit të Shkupit, i cili<br />

është në fazë përgatitore. Propozoi<br />

që në të ardhmen, gjatë hartimit<br />

të PUGJ-eve nga ana e pushteteve<br />

lokale, pjesëmarrje aktive të kenë<br />

edhe përfaqësuesit e odave rajonale.<br />

TRAJNIMI I RRJETIT TË IT, PRANË BNJVL-SË<br />

„Zbatimi i Ligjit për menaxhim<br />

elektronike me akte ndërligjore”<br />

dhe ,,Implementimi dhe zbatimi i<br />

GIS në vetëqeverisjen lokale” ishin<br />

dy temat, të cilat u prezantuan dhe<br />

për të cilat u diskutua në trajnimin<br />

që u mbajt më 10 dhe 11 nëntor, <strong>2011</strong>,<br />

në Manastir, e organizoi BNJVL,<br />

për përfaqësuesit e seksioneve të<br />

IT të pushteteve lokale. Trajnimi<br />

u organizua në bashkëpunim me<br />

Ministrinë për shoqëri informatike<br />

dhe administratë, ndërsa përvojat<br />

nga puna në këtë lëmi u’a bartën<br />

përfaqësuesit nga Qyteti i Shkupit<br />

dhe komunave: Karposh dhe<br />

Manastir. Në trajnim në pjesën e<br />

Ligjit për menaxhim elektronik<br />

u prezantuan obligimet të cilat<br />

do t’i kenë komunat me fillimin<br />

e zbatimit të Ligjit në vitin 2012.<br />

Detajisht u shpjeguan aktet<br />

ndërligjore si dhe zbatimi i tyre<br />

në vetëqeverisjen lokale. Për këtë<br />

Ligj komunat kishin propozime<br />

për ndryshimet e dispozitave të<br />

caktuara, si dhe për zbatimin e<br />

tij të anuluar, me ç’rast si arsye i<br />

përmendën: mungesën e mjeteve<br />

financiare dhe kuadrin e mjaftuar<br />

adekuat për implementimin e tij.<br />

Në kuadër të pjesës së dytë<br />

,,Implementimi i zbatimit të GIS në<br />

vetëqeverisjen lokale” u prezantuan<br />

përfitimet pozitive të cilat i kanë<br />

komunat në zbatim të sistemeve<br />

GIS. U prezantuan praktikat më<br />

të mira botërore dhe standardet<br />

në implementimin e sistemeve<br />

të këtilla, ndërsa paraqitje të<br />

tyre në avancimin e GIS kishin<br />

përfaqësuesit e Qytetit të Shkupit<br />

, komunës së Karposhit dhe të<br />

Manastirit. Konform praktikës<br />

botërore, obligim i IT seksioneve<br />

është t’i mirëmbajë këto sisteme<br />

Trajanovski i informoi të pranishmit<br />

se BNJVL dhe Qyteti i Shkupit kanë<br />

Zyre të hapur në Bruksel, e cila<br />

mund të shfrytëzohet si bazë solide<br />

për gjetjen e mjeteve nga fondet<br />

evropiane, lidhur me realizimin e<br />

projekteve të përbashkëta të pushtetit<br />

lokal dhe sektorit të biznesit. Në<br />

fund të fjalimit, kryetari i BNJVL-së<br />

dërgoi ftesë deri te të gjithë anëtarët<br />

e Odës ekonomike, t’a shfrytëzojnë<br />

mundësinë të marrin pjesë, të<br />

paraqiten ose t’a vizitojnë Panairin<br />

e komunave, tema bartëse e të cilit<br />

është ,,Zhvillimi ekonomik lokal dhe<br />

mundësitë për investime në komunat<br />

në Republikën e Maqedonisë”<br />

Nevojën nga përforcimi i<br />

bashkëpunimit të përbashkët të<br />

afaristëve me pushtetin lokal,<br />

e potencoi edhe kryetari i Odës<br />

Ekonomike të Republikës së<br />

Maqedonisë, Branko Azeski. Ai<br />

përmendi shumë fusha për të<br />

vepruarit e përashkët midis të<br />

cilave realizimi i bashkëpunimit<br />

ndërkombëtar ekonomik të odave<br />

rajonale me komunat, përgatitje e<br />

përbashkët e projekteve nga mjetet<br />

nga fondet evropiane, promovimi i<br />

iniciativave për avancim të zhvillimit<br />

ekonomik të komunave, realizimi i<br />

aktiviteteve lidhur me tjetërsimin dhe<br />

dhënien me qira të tokës ndërtimore,<br />

pronësi e R.M., promovim i përbashkët<br />

i projekteve për marrjen e mjeteve<br />

nga fondet evropiane.<br />

të cilat me të dhëna relevante i<br />

mbushin seksionit për urbanizëm<br />

dhe ndërtimtari. Në këtë drejtim<br />

u diskutua edhe për çmimin dhe<br />

llojet e sistemeve GIS, në kuadër<br />

të vendosjes dhe mirëmbajtje<br />

së tyre dhe anëtarëve të rrjetit<br />

i’u parashtruan tri module për<br />

implementim: ,,Klient i pavarur<br />

GIS”, ,,GIS ueb-server” dhe ,,Gis re”.<br />

Në trajnim morrën pjesë më<br />

tepër se njëzet pjesëmarrës të cilët<br />

në evaluimet e tyre kishin nota<br />

të larta për temën, organizimin,<br />

përgatitjen e trajnuesve dhe dobia<br />

nga zbatimi i aktiviteteve të tyre në<br />

vendin e punës në pushtetin lokal.<br />

BNJVL sipas Programit për<br />

trajnime do të vazhdojë me<br />

aktivitetet për mbindërtimin e<br />

kapaciteteve të adminstratës<br />

komunale në pjesën e teknologjisë<br />

informatike.<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 25


ЗЕЛС<br />

ЗЕЛС РЕАЛИЗИРАШЕ ОБУКА ЗА ОПШТИНСКИТЕ<br />

ИНСПЕКТОРИ ЗА ОБРАЗОВАНИЕ<br />

BNJVL REALIZOI<br />

TRAJNIM<br />

PËR<br />

INSPEKTORËT<br />

KOMUNALË<br />

PËR ARSIM<br />

BNJVL, në kuadër të BNJVL<br />

Qendrës për Trajnime të formuar,<br />

konform Programit vjetor për dërgesë<br />

të trajnimeve për administratën<br />

komunale, më 8 dhe 9 nëntor, <strong>2011</strong>,<br />

në hotelin ,,Romantik” në Veles,<br />

organizoi dy trajnime njëditore për<br />

inspektorët komunalë për arsim me<br />

temë ,,Përgatitja e Raportit vjetor për<br />

punë dhe të planeve dhe raporteve<br />

tjera të shërbimit të inspektimit për<br />

arsim”. Për realizimin e trajnimit<br />

BNJVL u drejtua në MASH dhe deri te<br />

Inspektorati Shtetëror Arsimor, me<br />

qëllim sigurimi të kuadrove adekuate<br />

nga administrata shtetërore të cilët do<br />

t’i bartin përvojat e tyre nga puna në<br />

temën përkatëse. Inspektori arsimor i<br />

përmendur, nga Inspektorati Shtetëror<br />

Arsimor, Antonella Stojanovska, në<br />

mënyrë më adekuate i shkëmbeu<br />

përvojat me inspektorët komunalë<br />

ЗЕЛС, во рамките на формираниот<br />

ЗЕЛС тренинг центар, во согласност<br />

со изготвената годишна<br />

програма за испорака на обуки за<br />

општинската администрација, на 8<br />

и 9 ноември, <strong>2011</strong> година, во хотел<br />

Романтик ,во Велес, организира две<br />

еднодневни обуки за општинските<br />

инспектори за образование на тема<br />

:„Подготовка на годишен извештај<br />

за работа и на останатите планови и<br />

извештаи на инспекторската служба<br />

за образование”. За реализација<br />

на обуката ЗЕЛС се обрати до МОН<br />

и до Државниот просветен инспекторат,<br />

со цел обезбедување на адекватни<br />

кадри од државната администрација<br />

кои ќе ги пренесат своите<br />

искуства од работењето на соодветната<br />

тема. Посочениот просветен<br />

инспектор од Државниот просветен<br />

инспекторат, Антонела Стојановска,<br />

на најадекватен начин ги сподели<br />

своите искуства со општинските<br />

инспектори преку темите:<br />

„Надлежности и овластувања на<br />

општинскиот просветен инспектор“<br />

и „Процедури за водење на управна<br />

постапка, општа пракса“, по што<br />

се разви дискусија за сите актуелни<br />

прашања од оваа област. Со цел<br />

обезбедување на еднаков квалитет<br />

на услугите што ги нудат општини<br />

кон своите граѓани, ЗЕЛС ја воведе<br />

и праксата на меѓусебна размена<br />

на искуствата на претставниците<br />

од општинската администрација.<br />

Во тој контекст, на оваа обука беше<br />

поканет општинскиот инспектор за<br />

образование од општина Струмица,<br />

Зоран Узунов, да ги презентира<br />

своите активности и материјални<br />

документи кои ги изготвил, со цел<br />

поефективно и поефикасно функционирање<br />

на општинската просветна<br />

инспекција. Презентациите<br />

përmes temave ,,Kompetenca dhe<br />

autorizime të inspektorit komunal<br />

arsimor” dhe ,,Procedurat për mbajtjen<br />

e procedurës administrative, praktikë<br />

e përgjithshme”, me ç’rast u zhvillua<br />

diskutim për të gjitha çështjet aktuale<br />

nga kjo lëmi. Me qëllim sigurimi të<br />

kualitetit të barabartë të shërbimeve<br />

që i ofrojnë komunat ndaj qytetarëve<br />

të tyre, BNJVL vendosi edhe praktikën<br />

e shkëmbimit të ndërsjelltë të përvojave<br />

të përfaqësuesve nga administrata<br />

komunale. Në këtë kontekst, në këtë<br />

trajnim u ftua inspektori shtetëror për<br />

arsim nga komuna e Strumicës, Zoran<br />

Uzunov, t’i prezantojë aktivitetet e tij<br />

dhe dokumentet materiale të cilat i ka<br />

hartuar me qëllim të funksionimit më<br />

efikas dhe më efektiv të inspekcionit<br />

komunal arsimor. Prezantimet dhe të<br />

gjitha dokumentet tjera nga trajnimi<br />

pastaj u dërguan përmes postës<br />

и сите документи од обуката потоа<br />

беа испратени преку електронска<br />

пошта до присутните на обуката.<br />

На обуката стана збор и за преземените<br />

активности од страна на<br />

Комисијата за разграничувањето на<br />

ингеренциите меѓу државните просветни<br />

инспектори и општинските<br />

инспектори и за изготвените предлог-документи<br />

за постојните преклопувања<br />

во ингеренциите на инспекциските<br />

служби во оваа област од<br />

локално и централно ниво, како и за<br />

укажаната потреба од законско усогласување<br />

на статусот на овластените<br />

општински инспектори.<br />

Во рамките на активностите<br />

на општинските инспектори се<br />

вбројува и следењето на интеграцијата<br />

на еколошката едукација во<br />

македонскиот образовен систем,<br />

па претставниците од овој проект,<br />

поддржан од СДЦ, а имплементиран<br />

од МОН и ОХО, ги изнесоа целите<br />

и активностите што се реализираат<br />

низ училиштата во земјава.<br />

elektronike deri te të pranishmit në<br />

trajnim.<br />

Në trajnim u bë fjalë edhe për<br />

aktivitetet e ndërmarra nga ana e<br />

Komisionit për kufizimin e ingerencave<br />

midis inspektorëve shtetërorë arsimorë<br />

dhe inspektorëve komunalë edhe për<br />

propozim-dokumentet për përputhjet<br />

ekzistuese në ingerencat e shërbimeve<br />

inspektive në këtë lëmi prej nivelit lokal<br />

në atë qëndror, si dhe për nevojën e<br />

treguar nga harmonizimi ligjor i statusit<br />

të inspektorëve të autorizuar komunal.<br />

Në kuadër të aktiviteteve të<br />

inspektorëve komunalë paraqet edhe<br />

ndjekje të ingerencave të edukimit<br />

ekologjik në sistemin arsimor të<br />

Maqedonisë, përfaqësuesit e këtij<br />

projekti, i përkrahur nga SDC, ndërsa<br />

i implementuar nga MASH dhe OHO i<br />

parashtruan qëllimet dhe aktivitetet që<br />

realizohen në shkollat në vend.<br />

26<br />

НОЕМВРИ <strong>2011</strong>


BNJVL<br />

NËNTOR <strong>2011</strong> 27


ЗАЕДНИЦА НА ЕДИНИЦИТЕ НА ЛОКАЛНАТА<br />

САМОУПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА - ЗЕЛС<br />

тел. +389 (0)2 30 99 033 / факс: +389 (0)2 30 61 994<br />

ул. Женевска бб, п.фах 32, 1000 Скопје, Република Македонија<br />

www.zels.org.mk . contact@zels.org.mk<br />

BASHKЁSIA E NJЁSIVE TЁ VETЁQEVERISJES<br />

LOKALE TЁ REPUBLIKЁS SЁ MAQEDONISЁ - BNJVL<br />

tel. +389 (0)2 30 99 033 / fax: +389 (0)2 30 61 994<br />

rruga. Zhenevska p.n., F.P. 32, 1000 Shkup, Republika e Maqedonisё<br />

contact@zels.org.mk , www.zels.org.mk<br />

28

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!