Značaj samoprocjene zdravlja za ocjenu mentalnog zdravlja i ...
Značaj samoprocjene zdravlja za ocjenu mentalnog zdravlja i ...
Značaj samoprocjene zdravlja za ocjenu mentalnog zdravlja i ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
UtvrĎene razlike po spolu ukazuju na značajno veću prevalenciju vjerojatne (24%) i<br />
granične (25%) anksioznosti u starijih ţena u odnosu na muškarce (vjerojatna 14%, granična<br />
20,5%). TakoĎer je prevalencija vjerojatne depresivnosti bila nešto veća u ţena (32%) nego<br />
u muškaraca (28%) dok je granična depresivost bila podjednaka u oba spola (23%). Slični<br />
odnosi izmeĎu muškaraca i ţena utvrĎeni su u istraţivanju Wittchena koji ističe značajno<br />
veću prevalenciju anksioznost u ţena (75), te u istraţivanju depresivnosti u Grčkoj gdje je<br />
30% ţena i 20% muškaraca imalo blagu do umjerenu depresiju (104). U istraţivanju koje je<br />
proveo Luijendijk i suradnici utvrĎeno je da ne postoje značajne razlike u pojavnosti depresije<br />
s obzirom na spol što se podudara s našim rezultatima (105).<br />
Ipak u dosadašnjim istraţivanjima konzistentni su podaci da je depresivnost češća u<br />
starijih ţena koje ţive u nepovoljnim socioekonomskim uvjetima (34). Dapače, Barry i<br />
suradnici smatraju da ţene češće razviju depresivni poremećaj i vjerojatnije prelaze sa<br />
stupnja granične u vjerojatnu depresiju, a teţe obrnuto, te da češće razviju kronični oblik<br />
depresivnosti (106).<br />
Istraţivanje rizičnih faktora na pojavnost anksioznih i depresivnih poremećaja bila je<br />
tema brojnih istraţivanja širom svijeta. Tako su Osborn i suradnici, u velikoj studiji presjeka<br />
na reprezentativnom uzorku od 14 217 starijih osoba u dobi od 75 i više godina u Velikoj<br />
Britaniji, proučavali rizične faktore koji su bili pove<strong>za</strong>ni s depresijom. Otkrili su da postoji<br />
pozitivna pove<strong>za</strong>nost izmeĎu depresije i sve starije dobi ispitanika, institucionalnog smještaja<br />
starijih osoba, smrti bračnog partnera te društvene izolacije (107).<br />
Cole i Dendukuri istraţivali su rizične faktore <strong>za</strong> depresiju meĎu osobama starije dobi<br />
pregledom izvornih znanstvenih članaka i ustvrdili da su rizični faktori <strong>za</strong> pojavnost depresije<br />
loše zdravstveno stanje, loše samoprocjenjeno zdravlje, poremećaj spavanja, invalidnost,<br />
prijašnja depresija i ţenski spol (108). Dok su Braam i suradnici pregledom 14 populacijskih<br />
studija presjeka u 9 <strong>za</strong>padnoeuropskih zemalja utvrdili jaču pove<strong>za</strong>nost izmeĎu funkcionalne<br />
nesposobnosti u starijih osoba i depresije nego izmeĎu kroničnih bolesti i depresije.<br />
Pove<strong>za</strong>nost izmeĎu fizičkog <strong>zdravlja</strong> i simptoma koji ukazuju na depresiju u starijih osoba je<br />
konzistentna. Otkrivena je i univer<strong>za</strong>lna pove<strong>za</strong>nost izmeĎu funkcionalne nesposobnosti i<br />
depresije neovisno o socio – kulturološkim faktorima. Istaknuto je da je slabo fizičko zdravlje<br />
vaţan rizični faktor <strong>za</strong> nastanak depresije u starijih osoba, te da ukoliko se osoba ne osjeća<br />
dobro onda ne moţe niti funkcionirati dobro i obrnuto (109).<br />
Drugi istraţivači dodaju da postoji i jaka pove<strong>za</strong>nost anksioznosti s jačim stupnjem<br />
nesposobnosti te da su i anksioznost i depresivnost rizični faktori <strong>za</strong> nastanak<br />
nesposobnosti, a da je anksioznost često komorbiditet depresiji (75, 110). Istraţivanje koje je<br />
proveo Van Grootheest i suradnici u Nizozemskoj ukazuje na pove<strong>za</strong>nost stresnog dogaĎaja<br />
kao što je smrt bračnog partnera s pojavom depresivnosti i ta je pove<strong>za</strong>nost jača u<br />
muškaraca nego u ţena. UtvrĎeno je da muškarci postaju sve više depresivni nakon smrti<br />
72
Change language