Značaj samoprocjene zdravlja za ocjenu mentalnog zdravlja i ...

širom svijeta utvrĎene su vrlo velike razlike od 0,4%- 35% (34). Takovoj registriranoj razlici u
prevalenciji depresije zasigurno doprinose i različite studije koje koriste različitu metodologiju
ispitivanja konkretnog problema, od samog odreĎivanja uzorka, provoĎenja istraţivanja,
definicije istraţivanih područja te različitih mjerenja i prikazivanja dobivenih rezultata. Razlike
u prevalenciji simptoma depresije u starijih osoba u Europi se mogu najbolje razumjeti i u
sklopu kulturnih različitosti tako da je viša prevalencija utvrĎena u juţnim dijelovima Europe
(Francuska, Italija i Španjolska), a niţa u sjevernim dijelovima (Švedska, Danska, Njemačka,
Nizozemska) (72).
Koliko veliki problem predstavlja depresija i anksioznost u starijih osoba u Republici
Hrvatskoj, da li postoje razlike izmeĎu pripadnika različitih geografskih, gospodarskih i
kulturoloških regija te utjecaj dobi, spola i suţivota ili samačkog ţivota pokušali smo istraţiti u
našem istraţivanju.
Utvrdili smo da se prevalencija anksioznosti i depresivnosti mjerena HAD ljestvicom
značajno razlikuje izmeĎu tri istraţivane ţupanije. Najveća prevalencija vjerojatno anksioznih
i depresivnih izmjerena je u ispitanika Koprivničko-kriţevačke ţupanije, a najmanja u
ispitanika Dubrovačko-neretvanske ţupanije, dok su ispitanici u Istarskoj ţupaniji po
izmjerenim vrijednostima bili bliţe ispitanicima Dubrovačko-neretvanske ţupanije. U
ukupnom uzorku 31% starijih osoba je bilo vjerojatno depresivno i 20% vjerojatno anksiozno,
dok je podjednako, njih 23%, bilo granično depresivno odnosno anksiozno.
Iako u našem istraţivanju nismo istraţivali utjecaj kroničnih bolesti na pojavnost
depresije i anskioznosti poznato je da su starije osobe koje su preboljele moţdani udar
depresivnije od zdravih (101). TakoĎer je u pacijenata s kardiovaskularnim bolestima
utvrĎena visoka prevalencija depresivnosti (28,6%) i anksioznosti (18,4%) (102), a poznato
je da su kardiovaskularne bolesti jedan od vodećih uzroka pobola u starijoj populaciji pa je za
očekivati da će sinergijski efekt povećati depresivnost i anksioznost kao što je i zabiljeţeno u
našem istraţivanju.
Neki autori smatraju da je demencija jedan od rizičnih faktora za nastanak depresije i
anksioznosti. Svoje tvrdnje temelje na rezultatima case-control studije u kojoj je 38%
pacijenata s blagom demencijom bili granično ili vjerojatno anksiozno, a 28% granično ili
vjerojatno depresivno u odnosu na 9% anksioznih odnosno 3% depresivnih u kontrolnoj
skupini (103).
Moţemo reći da su naši rezultati viši od rezultata dosadašnjih istraţivanja ukoliko
promatramo zajedno izmjerene vrijednosti granične i vjerojatne depresivnosti odnosno
anksioznosti, ali opet naglašavamo poteškoće u usporeĎivanju dobivenih rezultata upravo
zbog različitosti provoĎenja samog istraţivanja i obrade podataka.
71