Presude osnova.qxd - Centar za ljudska prava Univerziteta u Sarajevu

252 Pravo na suÐenje u razumnom roku – zbirka izabranih presuda
38. Tačno je da je obaveza apelantica bila da podnesu urednu tužbu i da je dostave
na odgovarajući broj predmeta. Međutim, postavlja se pitanje zašto sud podnesak
apelantica od 7. aprila 2001. godine nije dostavio tuženom radi odgovora i prije 31.
augusta 2005. godine, odnosno postupio u smislu člana 309. stav 2. Zakona o
parničnom postupku, kojim je određeno da sud može dopustiti da radnje u postupku
za stranku privremeno izvrši lice koje nije podnijelo punomoć, ali da će sud
istovremeno narediti tom licu da u naknadno određenom roku podnese punomoć.
Također, s obzirom na to da se iz navedenog podneska moglo zaključiti da je
prvobitna tužba podnesena 16. novembra 1998. godine, sud je mogao, bez mnogo
napora i izgubljenog vremena, podnesak uložiti u odgovarajući predmet, unatoč
pogrešno označenom broju. Stoga, Ustavni sud zaključuje da je Osnovni sud bio
neaktivan u periodu od 7. aprila 2001. godine do 31. augusta 2005. godine, ne
preduzimajući nijednu radnju u konkretnom predmetu.
39. Ustavni sud je uzeo u obzir i izjašnjenje Osnovnog suda o tome da je navedeni
sud zadužen enormno velikim brojem predmeta, te da prema broju predmeta spada
u najzaduženiji sud u Bosni i Hercegovini, uzimajući u obzir pojedinačno zaduženje
prema sudijama. U vezi s tim Ustavni sud se poziva na praksu Evropskog suda za
ljudska prava prema kojoj se preopterećenost sudstva općenito ne prihvata kao
opravdanje, pošto su države ugovornice dužne organizirati administriranje pravde
tako da razni sudovi ispunjavaju zahtjeve člana 6. Evropske konvencije (vidi, Evropski
sud za ljudska prava, presuda od 25. februara 1994. godine, Francesco Lombardo
protiv Italije, serija A, br. 249-B, str. 27.). Prema stalnom načelu precedenta državeugovornice
nisu odgovorne u slučaju privremenog zaostajanja svojih sudova pod
uvjetom da smjesta preduzmu, kako i priliči, radnje da se popravi takva vanredna
situacija (vidi, Evropski sud za ljudska prava, presuda od 13. jula 1983. godine,
Zimmermann i Steiner protiv Švicarske, serija A, br. 66, str. 11-13.). Preduzete mjere
se procjenjuju u odnosu na njihovu djelotvornost (vidi, Evropski sud za ljudska prava,
Izvještaj od 12. decembra 1983. godine, Neubeck protiv Njemačke, D&R 41, 1985.,
str. 13., 32-33.) a procjenjuje se i da li su provedene pravovremeno. Mjere preduzete
kasnije ne mogu nadoknaditi činjenicu da je razuman rok bio prekoračen (vidi,
Evropski sud za ljudska prava, Izvještaj od 12. marta 1984. godine, Marijnissen protiv
Holandije, D&R 41, 1985., str. 83., 90.). Pri ovoj procjeni uzimaju se u obzir i političke
i društvene prilike zemlje (vidi, Evropski sud za ljudska prava, presuda od 7. jula
1989. godine, Union Alimentaria S.A. protiv Španije, serija A, br. 157., str. 15.).
40. U skladu sa navedenim, Ustavni sud ne smatra pravovremenim radnje koje je
Osnovni sud preduzeo u konkretnom slučaju s obzirom na to da su one preduzete
nakon više od četiri godine od uređenja tužbe. Prema mišljenju Ustavnog suda,