You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
şəxsiyyətinin cazibəsini duymamış da deyildi. Anlayırdı ki, burjuyların «qrmızı<br />
terror» damğası vurub təpkilərə məruz qoyduğu sosial bərabərlik və inqilab<br />
ideyası həmişə aktualdır. Bu ideologiya adamı tezliklə tanıtdıra, məşhurlaşdıra<br />
və sevdirə bilər. Son zamanlar inqilab mövzusunun mətbuatda daha çox yer<br />
alması onu həvəsə gətirirdi: Janna Dark, Trotski! Çenin fotoşəkillərini<br />
məməsinin üstündə gəzdirən xanımlar, alovlu nitqlər... Təntənəli köşə yazıları:<br />
bir az məmurların etirazı, bir az dostların tərifi, dissident poza! Doğrudan<br />
maraqlıdır. Hətta bir dəfə düşündüklərini qələmə almaq istəmişdi. Hekayə<br />
kimi... İntəhası hekayəsinin lokal mahiyyət kəsb edəcəyindən çəkinirdi.<br />
Azərbaycandakı absurd inqilab ideyasından yazmaq bəzi qəzet redaktorları və<br />
bir ovuc idealist gəncdən başqa kimin marağını çəkəcəkdi ki?! Bəlkə Qərb<br />
ədəbi mühiti üçün sürpriz olacaqdı? Çətin. Qərb Azərbaycandan hər şey<br />
gözləyir, inqilabdan başqa.<br />
Məsələn, yazmaq istəyirdi ki, Azərbaycanda sosialist ideyanın millətçiliyə və<br />
dinçiliyə nisbətən bir qarışqa addımı irəlidə olmasını Qarabağ fiaskosu, kəskin<br />
bahalaşmalar və əsil müxalifətin gücdən düşməsinə rəğmən mütəllibovçuların<br />
fəallaşması ilə izah etmək olar. Bunu kim anlayacaqdı? Ayaz Mütəllibovu kim<br />
tanıyır ki? Rusiyanın ölkəyə müdaxiləsindən ehtiyat edən qüvvələr, siyasətlə<br />
məşğul olan bəzi şirvanlılar, Hacı Əbdül və SSRİ-nin dağılması ilə barışa<br />
bilməyən sadə insanlar. Vəssəlam! Oda ki, Qərb ola! Sonra ağlına gəldi ki, bu<br />
cür vacib adların üstünə ulduz işarəsi qoyub səhifənin axırında ətraflı izahat<br />
vermək olar. Yazmaq olar ki, Ayaz Mütəllibov Rusiyaya meyilli siyasətçi,<br />
Azərbaycanın ilk prezidenti, müsəqillik aktına imza atmaqla tarixə düşən<br />
şəxsdir. On beş il əvvəl kommunist rejiminə nifrət edən kütlə Ayazı necə rədd<br />
edirdisə, azadlıq hərkatının gətirib çıxardığı nəticələrdən sonra onu o sayaq<br />
sevməyə başladılar. Bir yandan da rus kəşfiyyatı... Amma mövzu yenə də<br />
maraqsız olaraq qalacaqdı. Dünyanın çox vecinədi ki, Bakının ağ evində kim<br />
oturub? Kim olur-olsun, təki müharibə etməsin, əmin-amanlıq olsun.<br />
Düşünə-düşünə saçlarını arxaya sığallayıb milli parkda, dənizin on-on beş<br />
metriliyindəki zeytun ağacının altında qoyulmuş skamyaya baxdı. Boş idi. Ay<br />
işığı göylərin bağrını dəlib gecəni insanın ruhuna sakitlik gətirən süd rənginə<br />
boyamışdı. Ah, bu ağ işığın altında dəniz, sahilə çırpılan dəcəl ləpələr, zeytun<br />
ağacının ulduzları əks etdirərək bərq vuran yarpaqları və uzaqlardan əsib bütün<br />
vücuduna yayılan sərin meh necə də gözəl idi. Belə yerdə şair olmamaq, qələmi<br />
ələ götürüb nəsə yazmamaq günahdır, inan ki! Elə Nazim Hikməti yadına salan<br />
da bu zeytun ağacı, daha doğrusu, ağacın altına qoyulmuş skamya oldu.<br />
Nazimin iki şeiri var – biri guya arvadının məktubu, o biri isə bu məktuba<br />
cavabdır. Bu şeirlər təbii ki, ard-arda nəşr edilməlidir. Ancaq Azərbaycan<br />
dilində çap olunan kitabda şeirlər nəinki yanaşı deyil, üstəlik cavab kitabın<br />
əvvəlində, məktub isə ondan on beş-iyirmi səhifə arxada verilib. Adamda belə<br />
bir qənaət yaranır ki, kitabın tərtibatçıları Nazimin doğru anlaşılmasını<br />
istəməyib bu qarışıqlığı qəsdən yaradıblar. Nə isə... Nazim Avropada qeyrirəsmi<br />
sürgün həyatı keçirir, qadını isə Türkiyədədir. Onun qadını Sofiyada<br />
doğulub və kiçik yaşlarında ailəsi bu şəhəri tərk edib. Qadın yazır ki,<br />
45
Change language