Kitabı yüklə - Kitabxana

Teylurun arvadının hədələri, hətta Teylura atılan güllənin səsi, Sənəm arvadın danışığı,
qardaşımın hönkürtüsü, mağazanın qarşısındakı mərəkə, sifətimə dəyən yumruqlar,
Sonya, anam, Kərimin anasının səsi, atasının titrəyən dodaqları, Şofir Zülfüqarın
fısıltısı, kolxoz sədrinin bozarmış gözü… Mağazanın qarşısındakı mərəkəyə öz
kəndimizin adamları, başqa millətlər, hətta ermənilər, qulağı sırğalı zəncilər də
qatılmışdı. Kimin kimlə savaşdığı bəlli deyildi. Qamçının parlatdığı işıqda Sonyanın,
bacımın, qardaşımın və anamın sifəti daha çox görünməyə başladı. Basabasda imkan
tapıb Sonyanın üzündən öpdüm. Sonya çevrilib bacım oldu. Bacım əvvəl Sonya kimi,
sonra özü kimi danışdı, amma danışan Sonya idi. Kərimin anası anamın sifəti, öz səsi
ilə dədəmə söydü. Ardınca səsi də dəyişdi, ancaq o yenə anam idi. Kərim qardaşımın
sifətində öz yumruqları ilə vurdu məni. Tutmaq istədim, əlim qalxmadı. Kərim
qardaşımın sifəti ilə ağlayır, öz yumruqları ilə döyür, dədəmin səsi ilə danışırdı.
Getdikcə sifəti də, səsi də özünün oldu - əlim-ayağım işə düşdü. Saçlarından yapışıb
qarnını yumruqlamağa başladım. İki qatlandı. Sonra dizimlə ağzına… Başını qaldırdı.
Sifəti qanın içində idi. Ancaq qan görünmürdü. Uğultu ilə axan buludlar, kəndin
üstündən sürüşən göy Kərimi əlimdən alıb aparmaq istədi, yaxasını buraxmadım.
Kərimlə birlikdə mən də buludlarla axır, kəndlə birlikdə göyün altından sürüşürdüm.
Təkrar-təkrar Kərimin ağzına yumruqlar vurmağa başladım. Kərim arxası üstə yıxılır,
torpaq olmadığından yıxıla bilmir, mən isə döyməkdən yorulurdum. Kərimi bir də
yaxalayıb vurmaq istədim - o, qardaşım idi. Ancaq sifəti də səsi də özününküydü. Hətta
səsini açıqca eşidirdim də: «Dur, dur, dur». Bilmirdim mənə deyir, yoxsa sürüşən göyə,
axan buluda. Kərim «dur» kəlməsini təkrarladıqca səsi dədəmin səsinə çevrildi: «Dur!
Dur! Dur!»
«…Dur, a bala! Məhəlləyə gedirik».
Dədəmin səsi oyatdı məni…
***
Saman-palçıq yoğurmağa başladıq. Təzə qonşulardan heç kim görünmürdü. Yalnız
Sonyanın atası kanalın tilinə qalxıb xəbərdarlıq elədi: «A kişi, havayı əziyyət çəkmə,
onsuz da o yeri sənə verməyəcəm».
Dədəm dinmədi.
***
Günortadan sonra mən əlimə ağac alıb qardaşımın yanına – örüşə yollandım.
Kənddən xeyli aralananda gördüm ki, böyük kanalın kənarındakı torpaq topalarının
üstündə kimsə oturub balıq tutur. Siqaret yandırmaq üçün yaxınlaşdım:
«Salam əleyküm».
Çevrildi… Kərim idi.
***
Kərim məni görən kimi ayağa durdu, burun-buruna dayandıq. İkimiz də çaşıb
qalmışdıq. O da udqundu, mən də. Boğazımdan xırçıltı səsi gəldi. Açığı ehtiyat edirdim
Kərimdən. Onun boyu məndən qısa olsa da, işləməkdən bərkiyib yoğunlamış qolları,
güclü pəncəsi, sərt baxışları, ciddi sifəti vardı. Kərim mənimlə dalaşmaq istəməzdi
təbii… Çünki o, «öz işini» artıqlaması ilə «görmüş», kim olduğunu bizə «sübut
eləmişdi». Qalırdı bizim cavabımız. Həyəcanlıydım: birdən davanı başlayaram, o məni
37