Kitabı yüklə - Kitabxana

«Ay Xanış, deyillər bir ay əvvəl kanaldan bir meyit axıb».
«Hə… Mən də gördüm».
Dədəm diksinib.
«Hələ meyit buralara çatmamış xəbərini eşitmişdim. Uşaqlara dedim gözdəqulaqda
olun. Günlərin birində balacamız atın belində xəbər gətirdi ki, meyit gəlib
çıxıb. Getdim, kotyanka məftildən qarmaq eləyib toqqasına keçirdim. Əprişmişdi
tamam, birtəhər çəkib çıxartdıq. Uşaqlar şalvarını açıb baxdılar ki, ermənidi, təzədən
qaytarıb suya atdıq».
Dədəm ümidini üzmək istəməyib.
«Kürəyində bankə yeri yoxudu ki?»
«Vallah dəqiq baxmadım ona, amma olsaydı da, bilinməzdi, pis vəziyyətə
düşmüşdü, əti sümüyünün üstündə durmurdu».
«Bə elə idisə, erməni olduğunu necə bildilər?».
«Onu uşaqlar dedi, mən görmədim. Deyirsən yanı Cəfərqulu ola bilərmiş».
« …»
«Deyirəm başın xarab olub e, sənin. Cəfərqulu ola, mən onu tanımıyam?! Heylə
şey olar! Meyidin əynində «vayenni» şalvar, ayağında «patinkə» vardı. Toqqadan
yuxarı lüt idi, sifəti də çox çürüməmişdi. Həm də boyu Cəfərquludan qısa idi».
Meyidi görən başqa adamlar da Xanışın dediklərini təsdiq ediblər.
Qürub vaxtı imiş. Həmin vaxt Qarabağ kanalının xırda ləpələri günəş şüaları
altında gümüş sikkə kimi parıldayırmış.
***
Dədəmin ehtimalında hərbi şalvar və əsgər çəkməsi olmasa da, düşünürdü ki,
Xanış səhv sala bilər. Yaxud, o, meyitə baxanda ağlına gəlməz, sonra anlayar ki, bu
filankəs də ola bilərmiş. Day indi durub deməyəcək ki, şübhələnmişdim, amma
qaytarıb suya atdım.
Bir də toqqadan yuxarı lüt olması yuyunmaqdan ötəri soyunmaq anlamına gəlir.
Amma o da ola bilərdi ki, toqqadan yuxarı paltarı kanalda harasa ilişib cırılsın və
tədricən əynindən çıxsın. Yəni bu həqiqətən də erməni olsun.
«Lap ermənidi, nə olsun ki! Hamımızı Allah yaradıb, götür bir yerdə basdır
dəəə…» - bu da dədəmin fikri idi.
Xülasə, kişi mehrini Qarabağ kanalına salmışdı, elə hey, «mənim qardaşımı bu
kanal aparıb» - deyirdi. Amma bir gün, balaca bir ismarışla onun aylarla
möhkəmləndirdiyi qənaəti məhvərindən oynatdılar. İsmarış əmimin qızlarından
gəlmişdi: «Dədəmizi axtarmağın dərdindən orda-burda danışır ki, kanalda boğulub!»
***
Bu ismarışdan sonra dədəm susdu, heç nə danışmadı. Amma ötən hər gün, hər
həftə onun fikirlərini təsdiq etməkdə idi. Əmimdən səs-soraq gəlmirdi ki, gəlmirdi.
Dəyişən bircə o idi ki, bu günlərdə camaat fikirləşib onun üçün yaxşı bir «alqış»
tapmışdı: «Sağdısa, Allah yolunu açsın, ölübsə, rəhmət eləsin».
Bir də bolluca xatirələr danışırdılar.
Əmim uşaqlarının yaşadığı «ev»də əhvali-ruhiyyə xeyli dəyişmişdi. Nədənsə
inanırdılar ki, ataları Kəlbəcərdədir, qayıdıb gələcək, qohumlar boş hay-küy salırlar.
Bir-iki ay nədir ki?! Kənddə həftələrlə qalxıb yaylaqlarda ov dalınca gəzmirdilərmi?
22