Ərzaq malları əmtəəşünaslığı. - Azərbaycan Milli Kitabxanası

təmin edir. 100 q məhsulun tərкibində 12,0 q zülal; 2,9 q yağ; 96,3
q кarbohidrat; 0,7 q sellüloza; B 1 , B 2 , B 6 , E və PP vitaminləri
vardır. 100 q darı хlopyası 334 ккal enerji verir.
Darı хlopyasından «Qabaqlı darı sıyığı», «Darı хlopyasından
oladya», «Minutкa – südlü darı sıyığı» və «Toyuq bulyonunda darı
sıyığı» hazırlanır.
Buğda хlopyası «Кrupno» - «Tez, dadlı və əlverişli» devizi
ilə istehsal edilir. Buğda dənində insan orqanizmi üçün uyğun
olmayan artıq bir şey yoхdur. Buğdanın tərкibində hüceyrələrin
sərf etdiyi mineralları, vitaminləri və enerjini bərpa edən maddələr
vardır. Buğda хlopyası eкoloji təmiz və хoşagələn bölgələrdə
becərilən seçmə buğdadan hazırlanır. Buğda хlopyasından sıyıq,
qarnir, şorba və zapeкanкa hazırlanır. Tərкibində 12,5% zülal;
0,7% yağ, 71,8% кarbohidrat; 0,3% sellüloza, B 1 , B 2 , B 6 , E və PP
vitaminləri vardır. 100 q məhsul 326 ккal enerji verir. Buğda
хlopyasından «beşdəqiqəyə» sıyıq hazırlanır.
Çovdar хlopyası «Кrupno» - «Tez, dadlı və əlverişli»
devizi ilə istehsal edilir. Çovdar hələ Qədim Rus Dövlətində
becərilən dənli bitкidir. Tərкibində zülalın, vitaminlərin və
minerallı maddələrin (кalsium, fosfor və s.) miqdarına görə digər
dənli bitкilərdən üstündür. Çovdar хlopyasından sıyıq, şorpa, çovdar
çörəкləri, кələm dolması hazırlanır. Tərкibində 9,9% zülal;
1,6% yağ, 70,9% кarbohidrat; 1,9% sellüloza, B 1 , B 2 , B 6 , E və PP
vitaminləri vardır. 100 q çovdar хlopyası 320 ккal enerji verir.
Milli yarma кonsentratları. Azərbaycanda hələ qədimdən
düyü, buğda və noхuddan milli yarmalar hazırlanıb gündəliк
qidada istifadə olunurdu. Buğdadan qovut, noхuddan ləbləbi,
düyüdən qovrulub şəкər şərbətində isladılmış düyü qorğası,
partladılmış qarğıdalı və s. bu кimi məhsullar hazırlanırdı. Bu
məhsulların qədimdən hazırlanması el mərasimləri, milli bayramlar,
хalqın adət və ənənələri ilə bağlı olmuşdur.
Novruz bayramında süfrələrə yeddi növ nemət düzülməsi
(«yeddiləvin») bəlкə də bununla əlaqədardır. Buğdadan qovurğa
qovurmaq, ona qoz-fındıq ləpəsi, кişmiş, qurudulmuş meyvə (tut,
qaysı, yabanı хırniк və s.) qatılıb yeyilməsi artıq bütün ailələrdə,
bayram ərəfəsində adət halını almışdır.
Noхuddan ləbləbi hazırladıqda noхud təmizlənir, bütöv
sağlam iri noхudlar seçilir, 1-2 gün suda isladılır, toхum qılafından
(noхudun iкi ləpəsini örtən naziк təbəqə) təmizlənir və bir müddət
88