Browse publication

średnio, ale tylko pośrednio przyczyną miała tu być w tzw.
szerokim pojęciu ”przybyszewszczyzna”. Gdzieś tam
w papierach odnotowano, że był osobnikiem o „niewielkiej
odporności psychicznej z predyspozycją do samobójstwa...”
Na razie 26-letni Wieniawa zachłystuje się Paryżem.
Przez lata poznaje języki i ludzi. Między innymi Erenburga,
Pola Valery, Trockiego, Andre Gide’a i robi to z wewnętrznej
potrzeby, a nie ze snobizmu. Wygląda w owych czasach
niezwykle malowniczo: długie włosy, czarna peleryna, kapelusz
i efektowny fontaź pod szyją. Pisze sztuki teatralne i
powieść w odcinkach „Zbrodnia” wespół z Bronisławą
Ostrowską. Robi również przekłady Sienkiewicza dla wydawcy
francuskiego oraz jest korespondentem lwowskiej
Gazety Współczesnej.
W pracowni jednego z przyjaciół-malarzy poznaje Piłsudskiego,
naówczas przechodzącego ze struktur konspiracyjnych
do legalnych. Tworzą się Związki Strzeleckie grupujące
młodzież szkolną, robotniczą i studentów. Piłsudski
odbywa właśnie podróż inspekcyjną, nawołując do polskich
kadr wojskowych, wygłasza też odczyty. Wieniawa, zafascynowany
jego osobą przeobraża się w piłsudczyka, ulegając
sile wywodów Marszałka oraz emanującym z Jego postaci
fluidom”. „Czuję się żołnierzem, znalazłem wodza” - mówi.
Wszystkie dalsze wydarzenia toczą się bardzo szybko -
w kraju tworzy się Pierwsza Kompania Kadrowa będąca zalążkiem
przyszłego Wojska Polskiego. Wieniawa wraca do
kraju i po roku zostaje adiutantem Piłsudskiego oraz jego
najbardziej zaufanym człowiekiem. Przechodzi kurs szkolenia
oficerów sztabowych i oddelegowany zostaje do Ostrołęki.
Niestety wcielenie do armii austriackiej komplikuje mu
życiorys —ale będąc wykształcenia medycznego poucza żołnierzy
jak udawać chorobę... szpital staje się schroniskiem
dla legionistów. W 1918 r. dezerteruje z wojska i ucieka na
Ukrainę. Pod nazwiskiem Mianowski ma się przedostać do
Hallera, ale pech chce, że tenże wcześniej wyjechał, szuka
86