Browse publication

wojenny antysemita Iwaszkiewicz pomaga Żydom w czasie
wojny... on, który „stale chorągiew w Podkowie na procesjach
nosił” zostaje potem laureatem nagrody leninowskiej.
Można mnożyć przykłady. Każdy człowiek jest kłębowiskiem
sprzeczności. A już Jarosław w szczególności taki był.
„Od wielkiej dobroci do antypatyczności” - pisze Krzywicka
- „pewnego koniunkturalizmu, jak na to wskazuje rola, którą
wobec władz odgrywał po wojnie... Ale nie mogę mu zapomnieć,
że był dobry, że miał serce...”
Z Hanią spędził 57 lat! Pisze Maria Iwaszkiewicz w
swoich wspomnieniach: „W szafie jego ostatniego pokoju, z
którego wywieziono Go do lecznicy, znalazłam pudełeczko
w kształcie serca, a w nim dwie ozdobne, niebieskie tasiemki
od Jej wspaniałej wieczorowej sukni i poziomkowego koloru
sweterek. Porównując zdjęcia odkryłam, że był to ten sam
sweterek, który miała na sobie Anna, kiedy wyznali sobie
miłość w ogrodzie Agrykola, na wiosnę 1922 r. „Czym ja
bym był bez Hani?” - zapisał Jarosław po jej śmierci. Trudno
o piękniejsze westchnienie...
Wróćmy do Ziemiańskiej. Za plecami Boya coś się poruszyło
- to Bolek Leśmian - wielki poeta. Przyjechał rannym
pociągiem z Zamościa i tak go w przytulnym kąciku
„rozebrało”, że zasnął.
Ale nie o nim chcę wspominać, tylko o Zofii z Chylińskich
Leśmianowej. Nigdy nie bywała „na górce”. A przecież
niczego jej nie brakowało - ani urody, ani wykształcenia,
ani elegancji. Była córką dobrze sytuowanego lekarza z
Łomży (!), osobą niezależną i zdecydowaną. Przekonała bez
trudu rodziców, że rozwijać talent malarski można tylko w
Paryżu. Wyjechała więc za ich zgodą do „tej stolicy sztuki...
i rozpusty” - jak wówczas mawiano. Tam właśnie poznaje
Leśmiana, dzięki Celinie Sunderland (kuzynce i wieloletniej
22