Ridurit - Rigips

Penthouse u Novom Sadu,
Deep House Group
Ventilacioni i kanali za odimljavanje
Ridurit - Nezapaljiva gipsana ploča

U cilju protivpožarne bezbednosti u zgradama
Iz statističkih podataka proističe da svakih sedam
sekundi negde u svetu izbije požar. To znači da
godišnje izbije oko četiri miliona požara, u kojima
pogine blizu 15000 ljudi, a materijalna šteta dostiže
nekoliko stotina milijardi USD. Razmere problema
pokazuju koliko mnogo ima da se uradi u oblasti
protivpožarne zaštite. Statistika kaže da ljudi ginu u
požarima uglavnom od smrtonosnog dejstva dima i
gasova.
Zakonski uslovi sadržani u poljskim propisima iz
oblasti protivpožarne zaštite nameću projektantima,
graditeljma i korisnicima zgrada obavezu primene
tehničko-građevinskih rešenja za sprečavanje širenja
vatre i dima u zgradi i odstranjivanje dima iz
prostorija i sa puteva evakuacije. Jedno od takvih
rešenja su i sistemi protivpožarne ventilacije u kojima
se primenjuju ventilacioni i kanali za odimljavanje
izrađeni od gipsanih ploča Ridurit. Oni mogu da vrše
funkciju kanala za odimljavanje (izduvnih), koji
obezbeđuju odvod izduvnih i gasova iz prostorija
zahvaćenih požarom, ne dozvoljavajući širenje vatre i
dima na susedne prostorije, i ventilacionih (potisnih,
kompresionih) kanala koji obezbeđuju stalni dotok
vazduha koji nadoknađuje manjak tog vazduha
nastao usled njegovog isticanja zajedno sa dimom.
Sistem ventilacionih kanala od ploča Ridurit, koji nudi
firma Rigips Poljska – Stavjani d.o.o, dobio je
Tehničku dozvolu ITB AT-15-6767/2005 na osnovu
izvršenih ispitivanja otpornosti na vatru, sprovedenih
u skladu sa evropskim standardima. Ova brošura je
mali priručnik o gradnji, primeni i klasama otpornosti
na vatru kanala za ventilaciju i odimljavanje izrađenih
od ploča Ridurit. Tehnički servis firme Rigips Poljska
– Stavjani nudi profesionalnu pomoć u rešavanju
tehničkih problema u vezi sa pasivnom
protivpožarnom zaštitom u etapi projektovanja,
izvođenja radova i eksploatacije sistema.
Januš Sosnovski
Rukovodilac proizvoda
Sistema protivpožarne zaštite
2

Kanali za odimljavanje i ventilaciju – osnovne funkcije
Zakonske obaveze u oblasti protivpožarne zaštite, vezane za ventilacione i kanale za odimljavanje, odnose se na klasu otpornosti tih
elemenata na vatru i na stepen zapaljivosti materijala korišćenih za njihovu gradnju. Korišćenje nezapaljivih materijala u stvaranju
sistema odimljavanja i ventilacije ograničava rizik od širenja požara na druge spratove zgrade, protivpožarni pojas i puteve evakuacije.
Kanali za protivpožarnu ventilaciju mogu da imaju sledeće funkcije:
• kanala za odimljavanje (izduvnih), koji obezbeđuju odvod izduvnih i gasova iz prostorija zahvaćenih požarom, ne
dozvoljavajući širenje vatre i dima na susedne prostorije (crtež 1a)
• ventilacionih kanala (potisnih) koji, u slučaju požara, obezbeđuju stalni dotok vazduha spolja, kojim se nadoknađuje manjak
vazduha nastao zbog njegovog isticanja zajedno sa dimom (crtež 1b).
Korišćenje nezapaljivih gipsanih ploča Ridurit za gradnju samostalnih ventilacionih i kanala za odimljavanje u sistemima požarne
ventilacije omogućava da se eliminišu nedostaci sistema izrađenih od čeličnog lima, izolovanih od vatre mineralnom vunom.
Ventilacionii kanali za odimljavanje od ploča Ridurit izgrađeni su, u zavisnosti od zahtevane klase otpornosti na vatru, od jednog ili dva
sloja ploča Ridurit. Mogu da budu izrađeni u obliku pravougaonih cevnih priključaka i kolena cevi (crtež 2).
Crtež 2. Elementi sistema protivpožarne ventilacije: a/ Cevni priključak; b/ Difuzor (konfuzor) c/Trokrako koleno cevi 90°; d/ Koleno
90°; e/ Dvostruko koleno; f/ Trokrako koleno (gaće); g/ Trokrako koleno 45°; h/ Koleno 135°
Ventilacioni i kanali za odimljavanje, u zavisnosti od debljine zida kanala, svrstani su u klase otpornosti na vatru od EIS 30 do EIS 120.
Koriste se kao samostalni kanali protivpožarne ventilacije. Kanali za ventilaciju i odimljavanje od ploča Ridurit mogu biti postavljeni
horizontalno ili vertikalno i izrađeni kao četvorostrani (crtež 3a), trostrani (crtež 3b) ili dvostrani (crtež 3c). Stalni elementi zgrade koji
vrše funkciju zidova kanala moraju imati klasu otpornosti na vatru barem jednaku klasi otpornosti kanala od ploča Ridurit i površinskoj
glatkoći koje ne izazivaju poremećaje u protoku gasova.
Crtež 3. Primeri gradnje kanala za ventilaciju i odimljavanje od ploča Ridurit:
a/ Četvorostrani kanal; b/ Trostrani kanal; c/ Dvostrani kanal
3

Klase otpornosti na vatru
Četvorostrani sistem kanala
Za ploče Ridurit
debljine 1 x 20 mm
Za ploče Ridurit
debljine 1 x 25 mm
Klase otpornosti na vatru
ventilacionih i kanala za
odimljavanje izrađenih od
ploča Ridurit po Tehničkoj
dozvoli AT-15-6767/2005
Za ploče Ridurit
debljine 2 x 20 mm
Za ploče Ridurit
debljine 2 x 25 mm
Trostrani sistem kanala
Za ploče Ridurit
debljine 1 x 20 mm
Za ploče Ridurit
debljine 1 x 25 mm
Dvostrani sistem kanala
Za ploče Ridurit
debljine 2 x 20 mm
Za ploče Ridurit
debljine 1 x 20 mm
Za ploče Ridurit
debljine 2 x 25 mm
Za ploče Ridurit
debljine 1 x 25 mm
Zakonske obaveze (izvod) :
Shodno & 270 stav 3 uredbe
Ministra za infrastrukturu od
12. aprila 2002. g. „U vezi sa
tehničkim uslovima kojima
moraju da odgovaraju
zgrade i njihova lokacija (Sl.
list br. 75 pozicija 690),
kanali za ventilaciju i
odimljavanje moraju imati
najmanje klasu otpornosti
(EI) tavanice o kojoj govori &
216, sa upućivanjem na &
277 stav 5, kao što je
prikazano u donjoj tabeli 1.
Za ploče Ridurit
debljine 2 x 20 mm
Za ploče Ridurit
debljine 2 x 25 mm
Posebni zahtevi vezani za
instalacije protivpožarne
ventilacije sadržani su u gore
pomenutoj uredbi i njenim
kasnijim aktuelizacijama.
Tabela 1
4

Prednosti sistema protivpožarne ventilacije od
ploča Ridurit i koristi od njene primene
* Mali presek kanala
• potrebno je oko 50% manje mesta za kanal u poređenju
sa limenim kanalom izolovanim od vatre mineralnom
vunom (crtež 4);
• Visina prostorije može biti veća za oko 18 cm (crtež 5).
* Stabilnost konstrukcije kanala, bez deformacija
• Kanali od čeličnog lima se na visokoj temperaturi
zagrevaju i deformišu gubeći nepropustljivost, što može
biti razlog širenja vatre i dima preko kanala ili pregrade
preko koje on prolazi;
Kanali od ploča Ridurit u uslovima požara zadržavaju
neizmenjene dimenzije.
* Brzina izrade sistema ventilacije
• mogućnost industrijske gradnje elemenata izvan
građevinskog placa, transporta paletiranih delova I
jednostavne montaže na građevini;
• mogućnost izrade elemenata u uslovima gradnje
(kanal od lima se ne traži).
* Mali otpor protoku
glatka unutrašnja površina kanala.
Zauzima oko
50%
manje mesta
Crtež 4. Upoređenje preseka kanala od ploča Ridurit i kanala od lima,
izolovanog mineralnom vunom radi zaštite od vatre, na primeru
kanala sa unutrašnjim presekom 1000x500 mm u klasi otpornosti na
vatru EIS 120 .
^r4p/
Kanal od
ploča Ridurit
2x25 mm
Kanal od lima izolovan
vunom, debljine 140 mm
Plafon obešen ispod
Crtež 5. Upoređenje visine prostora ispod kanala izrađenih od ploča Ridurit i limenog kanala, obloženog mineralnom vunom radi
zaštite od vatre
5

Konstrukcija ventilacionih i kanala za
odimljavanje izrađenih od ploča Ridurit
Crtež 6. Segment kanala sa zidovima izrađenim od jednog sloja ploča Ridurit
1,2 - zidovi kanala od ploča Ridurit debljine 20 ili 25 mm; 3 – pojas koji ojačava ugao, debljine 15 mm i širine 75 mm; 4 – pojas od
ploča Ridurit, debljine 15 mm i širine 150 mm, na spojevima segmenata kanala; 5 – zaptivanje sastava ploča Ridurit lepkom Conlit
Glue; 6 – čelične kopče koje spajaju ploče Ridurit na uglovima
Crtež 7. Segment kanala sa zidovima izrađenim od dva sloja ploča Ridurit
1 – spoljni sloj zida kanala od ploča Ridurit debljine 20 mm ili 25 mm; 2 – unutrašnji sloj zida kanala od ploča Ridurit debljine 20 ili 25 mm; 3 –
čelične kopče koje spajaju ploče Ridurit na uglovima; 4 – čelične kopče dužine 80 mm u razmaku 150 mm ili zavrtnji O 4,2 mm dužine 70
mm u razmaku 200 mm koji spajaju spoljašnji sloj ploča Ridurit sa unutrašnjim slojem na uglovima kanala; 5 – zaptivanje sastava ploča
Ridurit lepkom Conlit Glue; 6 – čelične kopče koje spajaju spoljni sloj ploča Ridurit sa unutrašnjim slojem u mreži 200 x 200 mm
6

Konstrukcija ventilacionih i kanala za
odimljavanje izrađenih od ploča Ridurit
Konstrukcija ventilacionih i kanala za
odimljavanje izrađenih od ploča Ridurit
Povezivanje ploča Ridurit se vrši pomoću čeličnih kopči ili zavrtanja. U tabeli su prikazane vrste spojeva
ploča, kao i dužina i razmak spojnih elemenata.
Povezivanje ploča Ridurit se vrši pomoću čeličnih kopči ili zavrtanja. U tabeli su prikazane vrste spojeva ploča, kao i dužina i razmak
spojnih elemenata. Ventilacioni ili kanali za
Tabela 2. Spojevi ploča Ridurit – razmak i dužina pričvršćujućih elemenata
odimljavanje, izrađeni od
Dužina
Razmak pričvršćujupričvršćujućih
Ventilacioni ili kanali ploča za Ridurit, odimljavanje, postavljeni izrađeni od
ćih elemenata [mm]
Debljina
elemenata [mm]
ploča Ridurit, postavljeni horizontalno horizontalno ili vertikalno, ili vertikalno,
za
za za
za
Vrste spojeva ploča
spojenih
mogu se spajati sa zavrtnje kopče zavrtnje
mogu elementima kopče
se spajati zgrade sa pomoću:
ploča
Ridurit
Ridurit
petlji izrađenih od čeličnih profila, navojnih
[mm]
šipki i čeličnih spojnica
elementima
sa prorezima
zgrade
ili
potpornih pomoću: konstrukcija
a=200
za EIS30
Dimenzije petlji i • potpornih petlji izrađenih kon- strukcija, od čeličnih spojnica
i EIS 60a=100
sa prorezima i razmak profila, podupirača navojnih određuju šipki i se na
za EIS90
osnovu statističkih proračuna.
i EIS120
čeličnih spojnica sa
prorezima ili
• potpornih konstrukcija
Dimenzije petlji i potpornih konstrukcija,
spojnica sa prorezima i
razmak podupirača određuju se
na osnovu statističkih proračuna.
* Zavrtnji TD 3,5X35
Gotovi ventilacioni i kanali za odimljavanje moraju da prođu test nepropustljivosti prema uputstvima
Gotovi ventilacioni i kanali za odimljavanje
datim u predmetnim propisima.
moraju da prođu test nepropustljivosti prema
uputstvima datim u predmetnim propisima.
Crtež 8. Primer četvorozidnog vešanja horizontalnog kanala izrađenog od ploča Ridurit na stalne elemente
zgrade
Površinski I Ivični
Crtež 8. Primer četvorozidnog vešanja horizontalnog kanala izrađenog tavanica od ploča Ridurit na stalne elemente zgrade
tavanica
1 – četvorostrani kanal od ploča Ridurit debljine 2x25 mm (EIS 120); 2 – vešanje kanala (navojne šipke najmanje M8
sa podmetačima i maticama, poprečna greda od čeličnih profila); 3 – rastegljiva čelična kotva najmanje M8; 4 –
1 – spoljni sloj zida vatrozaštitna kanala od ploča oplata Ridurit obešenog debljine kanala 20 mm od ili ploča 25 mm; Ridurit 2 – unutrašnji debljine 20 sloj mm zida ili 25 kanala mm; od 5 – ploča zaptivanje Ridurit sastava debljine ploča 20 ili 25 Ridurit mm; 3 –
čelične kopče koje lepkom spajaju Conlit ploče Glue; Ridurit 6 – na čelične uglovima; kopče 4 koje – čelične spajaju kopče ploče dužine Ridurit 80 na mm uglovima; u razmaku 7 – poprečna 150 mm greda ili zavrtnji od čeličnih O 4,2 profila mm dužine 70
mm u razmaku 200 mm koji spajaju spoljašnji sloj ploča Ridurit sa unutrašnjim slojem na uglovima kanala; 5 – zaptivanje sastava ploča
Ridurit lepkom Conlit Glue; 6 – čelične kopče koje spajaju spoljni sloj ploča Ridurit sa unutrašnjim slojem u mreži 200 x 200 mm
7

Konstrukcija ventilacionih i kanala za
odimljavanje izrađenih od ploča Ridurit
1 – trostrani horizontalni kanal od ploča
Ridurit;
2 – pojas od ploča Ridurit debljine 20
mm ili 25 mm i širine najmanje 75 mm;
3 – pocinkovani montažni ugaonik
40x40x1mm;
4 – rastegljiva čelična kotva dimenzija
najmanje O 80x60;
5 – čelične kopče dužine 38 mm/45 mm
sa razmakom na svakih 100 mm ili
zavrtnji 3,5 mm i dužine 40 mm sa
razmakom na svakih 150 mm;
6 - šrafovi za drvo O 3,5x50/55 mm;
7 – zaptivanje sastava ploča Ridurit
lepkom Conlit Glue;
8 – čelični zaglavak dimenzija najmanje
O 6x40 mm
Crtež 9. Primer trozidnog pričvršćivanja horizontalnog kanala od gipsanih ploča Ridurit maksimalnih dimenzija 600x600 mm za stalne
elemente zgrade bez petlji i potpornih konstrukcija
1 – spoljni sloj zida kanala od ploča
Ridurit debljine 20 mm ili 25 mm;
2 – unutrašnji sloj zida kanala od ploča
Ridurit debljine 20 ili 25 mm;
3 – čelične kopče koje spajaju ploče
Ridurit na uglovima;
4 – čelične kopče dužine 80 mm u
razmaku 150 mm ili zavrtnji O 4,2 mm
dužine 70 mm u razmaku 200 mm
koji spajaju spoljašnji sloj ploča Ridurit
sa unutrašnjim slojem na uglovima
kanala;
5 – zaptivanje sastava ploča Ridurit
lepkom Conlit Glue;
6 – čelične kopče koje spajaju spoljni
sloj ploča Ridurit sa unutrašnjim slojem
u mreži 200 x 200 mm
Crtež 10. Primer pričvršćivanja dvozidnog, vertikalnog kanala od ploča Ridurit za stalne elemente zgrade
Unutrašnji presek kanala od ploča
Ridurit može da iznosi 1 m2 uz
maksimalnu unutrašnju širinu kanala
koja ne prelazi 1960 mm (za kanale od
ploča debljine 20 mm) i 1900 mm (za
kanale od ploča debljine 2x25 mm).
Radni Pritisak u ventilacionim i kanalima
za odimljavanje izrađenim od ploča
Ridurit određuje distributer sistema.
8

Komplet proizvoda za izradu kanala za
odimljavanje i ventilaciju izrađenih od ploča
Ploce Ridurit
Debljina (mm)
Širina (mm)
Dužina (mm)
Površinska
3
masa (kg/m )
15 20 25
1200
2000
14.5 19.4 24.2
Gipsane ploče armirane staklenim i celuloznim
vlaknom, obostrano laminirane matom od staklenog
vlakna. Namenjene su za industrijsku proizvodnju
kanala za ventilaciju i odimljavanje, povezivanje
elemenata kanala i oblaganje držača i potpornih
konstrukcija.
ITB AT-15-3168/2003.
Čelične kopče
Prečnik žice (mm)
Širina (mm)
1.31 / 1.6
9 / 12
Pocinkovane kopče od čelične žice.
Namenjene za spajanje elemenata kanala i spajanje
segmenata.
Dužina (mm)
28 / 80
Zavrtanj TB
Prečnik (mm)
Dužina (mm)
3.5 / 4.2
35 / 70
Zavrtnji TB sa samobušećim vrhom I levkastom
glavom izrađeni od niskougljeničnog čelika;
pocinkovani ili fosfatizovani. Za povezivanje
elemenata kanala sa montažnim ugaonikom.
Zavrtanj Ridurit
Prečnik (mm)
Dužina (mm)
3.5 / 4.2
28 / 80
Zavrtnji Ridurit sa iglastim vrhom i kupastom ili
levkastom glavom. Izrađeni od niskougljeničnog
čelika; pocinkovani ili fosfatizovani. Namenjeni za
povezivanje elemenata kanala i povezivanje
segmenata.
Glet masa Vario
Početak
vezivanja (min.)
Produktivost
3
(kg/m )
? 30
0.5
Gipsana konstrukciona glet masa. Namenjena za
izravnavanja i glačanje veza među pločama Ridurit i
popunjavanje šupljina u pločama.
Lepak Conlit Glue
Gustina (g/cm )
1.71
Temperaturna
o
promena ( C)
Vreme vezivanja (h)
+ 5
8 / 16
Kaolinski lepak na bazi vodenog stakla sa dodatkom
punilaca i pigmenata. Namenjen za zaptivanje veza i
sastava kanala.
3
Produktivnost (kg/m )
0.5 / 1.2
Montažni ugaonik
40x40x1 (40x20x1)
Debljina lima (mm)
Dimenzije strana
(mm)
1
40 x 40
40 x 20
Ugaonik od pocinkovanog čeličnog lima. Namenjen
za povezivanje kanala sa stalnim elementima zgrade
u trostranom i dvostranom sistemu kanala.
o
Ugao otvora ( )
90
9

Ridurit – ventilacioni i kanali za odimljavanje
Komplet proizvoda za izradu ventilacionih i
kanala za odimljavanje od ploča Ridurit
Komplet proizvoda za izradu ventilacionih i
kanala za odimljavanje od ploča Ridurit
Metalni
plafonski zaglavak
Lepak Conlit Glue
Limeni ugaonik
40x40 mm
Glet masa
Vario
Šraf TB sa
samobušećim vrhom
Šraf Ridurit
sa iglastim
vrhom
Rastegljiva
kotva
Čelične kopče
Ploče Ridurit
tavanica
10