012012 - Prešovská univerzita v Prešove

Ireneusz Sławomir Ledwoń OFM
oraz pluralistyczno-relatywistycznego (uznającego równość wszystkich
religii jako dróg zbawczych) 40 .
Jeżeli chodzi o poglądy Jana Pawła II w kwestii relacji chrześcijaństwa
do innych religii, prezentuje on stanowisko inkluzywistyczne, jedyne
zresztą formalnie dziś przyjmowane w Kościele. Papież podkreśla ryzyko
związane z próbami uznawania chrześcijaństwa za jedną z wielu religii
czy też sprowadzania go wyłącznie do płaszczyzny „humanistycznej etyki”
(PDV 46). Wyraźnie też sprzeciwia się pluralizmowi i relatywizmowi
teologicznoreligijnemu, wyrażającemu się w przekonaniu, że wszystkie
religie mają taką samą wartość i że w każdej religii można znaleźć drogę
zbawienia niezależną od wiary w Chrystusa-Odkupiciela (RMis 36).
Tego rodzaju skrajny teocentryzm odrzuca Chrystusa, a konsekwentnie
także Kościół; poszukując wspólnej płaszczyzny między religiami na gruncie
stworzenia odrzuca, a przynajmniej przemilcza, tajemnicę odkupienia
(RMis 17) 41 . Nie jednak ulega wątpliwości, że Bóg chce zbawić każdego
człowieka, a powszechna wola zbawcza Boga daleka jest od jakiegokolwiek
predestynacjonizmu; papież pisze wprost, że zbawienie jest konkretnie
dane do dyspozycji nie tylko tych, którzy wyraźnie uwierzyli w Chrystusa
i należą do Kościoła, ale wszystkich ludzi, żyjących w odmiennych
warunkach społeczno-kulturowych i w różnych tradycjach religijnych
(RMis 10). Ten Boży plan zbawienia każdego człowieka realizuje się również
poza chrześcijaństwem, gdzie żyją ludzie autentycznie religijni, dający
świadectwo wiary, mądrości, a także autentycznej świętości, płynącej
z obecności w ich życiu łaski Bożej 42 .
Chrześcijaństwo zajmuje więc pozycję wyjątkową pośród religii świata,
która to wyjątkowość sprowadza się ostatecznie do Osoby Chrystusa.
W Nim znajduje się pełnia życia religijnego, On jest ostateczną realizacją
całej zbawczej ekonomii Boga, szczytem Bożego planu miłości (RH 1).
Cała Boża ekonomia, widoczna na kartach Starego Testamentu, osiąga
swój cel w Chrystusie. W Nim więc znajdują swe wypełnienie wszystkie
religie, wszystkie religijne tęsknoty ludzkości, wszystkie pragnienia religii
pozachrześcijańskich. On jest odnowieniem i spełnieniem wszystkiego
(TMA 6). Dlatego też w Chrystusie dokonała się rzeczywista pełnia
czasów; w Jego Wcieleniu znalazły swój kres dzieje całej ludzkości i każ-
40 Por. I.S. Ledwoń. Wyjątkowy charakter chrześcijaństwa. LTF s. 1347; tenże. Wyjątkowy
charakter chrześcijaństwa. W: I. Ledwoń, K. Pek (red.). Chrześcijaństwo a religie.
Dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej. Tekst-komentarze-studia. Lublin-
-Warszawa 1999 s. 82-88.
41 Tzw. pluralistyczna teologia religii nie tylko przemilcza wydarzenia śmierci i zmartwychwstania
Jezusa, ale także w ogóle pomija pneumatologię i eklezjologię.
42 Au Secrétariat pour les non-chrétiens. Rome, le 27.4.1979. Le dialogue s. 235; Au participants
du symposium sur «La sainteté dans le christianisme et dans l’islam». Tamże s. 315.
76