012012 - Prešovská univerzita v Prešove

Ireneusz Sławomir Ledwoń OFM
tycznych wartości, takich jak: prostota, pokora, umiłowanie wolności,
gościnność, solidarność, przywiązanie do rodziny i do ziemi, zmysł kontemplacji;
składają się one na wizję życia, która generalnie uznaje sakralny
charakter świata i człowieka 10 .
Mimo obecności w religiach braków, niedostatków i błędów (RMis
55), wszystkie te wartości tworzą i wyrażają duchowe bogactwo narodów,
które papież uznaje za semina Verbi – nasiona i znaki obecności
Słowa-Chrystusa, ale także działania Ducha Świętego, stanowiące promień
Prawdy oświecającej wszystkich ludzi (J 1, 9; por. DRN 2), a więc odbicie
prawdy Chrystusowej 11 . Są one pozytywnym wyzwaniem dla Kościoła,
który – odkrywając je i rozpoznając – równocześnie pogłębia własną
tożsamość i daje świadectwo integralności Objawienia Bożego (RMis 56).
Religijne przekonania niechrześcijan, ich zdecydowanie i stałość w wierze,
nieraz mogące być wzorem nawet dla chrześcijan, są owocem Ducha
Prawdy przekraczającego w swym działaniu widzialne granice Kościoła
(RH 6). Także wszelka autentyczna modlitwa jest wynikiem tchnienia
obecnego w człowieku Ducha Świętego (DeV 55; RMis 29). To powszechne
działanie Ducha Świętego w całym świecie i w każdym stworzeniu, w
całej ludzkości, miało miejsce także przed Chrystusem, od początku świata,
szczególnie zaś w ekonomii Starego Przymierza (DeV 53;67; RMis 28;
TMA 56), jednakże rozpoznanie Jego obecności w religiach należy ostatecznie
do Kościoła, któremu jedynie dana została przez Chrystusa obietnica
doprowadzenia do całej prawdy przez tego samego Ducha Świętego
(RMis 29). Pozytywne wartości obecne w religiach pozachrześcijańskich
stanowią więc przygotowanie do przyjęcia Ewangelii (praeparatio evangelica),
jednak muszą one być przyjmowane, oceniane i oczyszczane w
świetle orędzia chrześcijańskiego z wszystkiego, co jest nie do pogodzenia
z nauką i moralnością ewangeliczną 12 . Wartości te doznają wypełnienia
w objawieniu chrześcijańskim, w Chrystusowym przykazaniu miłości;
semina Verbi nabierają pełnej dojrzałości dopiero w Chrystusie, a Kościół,
odkrywając je, poprzez dialog je przyjmuje i rozwija 13 .
Przytoczone tu opinie papieża na temat religii pozachrześcijańskich
nie są jednak równoznaczne z twierdzeniem, że religie te stanowią zwyczajne
kanały łaski i zbawienia dla swoich wyznawców 14 , a obecne w nich
10 Message aux indigènes d’Amérique. Saint-Domingue, le 12.10.1992. W : Le dialogue s.
570.
11 Orędzie do ludów Azji s. 211.
12 Aux évêques du Brésil s. 497 n.
13 Redemptoris missio 29 s. 543; Message aux indigènes d’Amérique s. 571 n. Podobnie
Kościół przyjmuje kultury – oczyszcza je i wynosi na wyższy poziom (tamże s. 573).
14 Z zachowaniem, rzecz jasna, jedynego i absolutnego pośrednictwa zbawczego Chrystusa
i Kościoła, o czym będzie jeszcze mowa niżej.
70