Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
moda na obecny w dramacie<br />
i teatrze wspierający się na<br />
ulotnych, wirtualnych wątkach<br />
brutalizm. Tabloid i reportaż<br />
ustępują miejsca dyskusji na<br />
temat teatru zaangażowanego,<br />
nawet politycznego. W którym<br />
miejscu na podobnej teatralnej<br />
mapie znajduje się Andrzej<br />
Bartnikowski?<br />
Gdzieś na uboczu, myślę.<br />
Teatr zaangażowany to dla mnie<br />
kolejny bożek, który zbiera liczne<br />
hołdy, ale swym wyznawcom ma<br />
do zaoferowania mniej niżby<br />
chcieli. Mnie interesuje teatr, który<br />
stawia sobie za cel wywołanie<br />
doświadczenia wewnętrznego,<br />
przeżycia, które wskazywałoby na<br />
istnienie w naszej rzeczywistości<br />
ukrytych, niewidzialnych aspektów,<br />
ujawniających się czasami na<br />
moment, kiedy nasze doznania i<br />
nasza uwaga stają się odpowiednio<br />
intensywne. Oczywiście, teatr nie<br />
powinien uciekać przed ważnymi,<br />
trudnymi tematami. Pytanie tylko,<br />
w jakiej intencji je podejmuje. To<br />
jest pytanie o to, do czego w ogóle<br />
teatr może być współczesnemu<br />
człowiekowi potrzebny. Zaznaczam –<br />
potrzebny. Bo, na przykład, teatr jako<br />
miejsce rozrywki nie jest z pewnością<br />
czymś potrzebnym. Raczej<br />
pożądanym, a to już zupełnie co<br />
innego. Istotne więc, żeby wiedzieć,<br />
po co robi się teatr. A im więcej<br />
różnorodnych uczciwych odpowiedzi<br />
na to pytanie, tym lepiej dla teatru.<br />
Nie ma nic gorszego niż jeden<br />
obowiązujący model. Poza jednym –<br />
brakiem wizji.<br />
Wynika – i to bardzo dużo. Dla mnie osobiście napięcie,<br />
jakie wytwarza się między przynależącym do innej epoki<br />
tekstem a zupełnie obcą mu materią współczesności, jest<br />
czymś bardzo interesującym. Bardziej niż gorączkowe<br />
komentowanie bieżących wydarzeń. Tekst klasyczny też je<br />
zresztą skomentuje, tylko z innej niż doraźna perspektywy.<br />
Artykuł Demirskiego jest z pewnością poważną i wartą dysputy<br />
propozycją. Tyle, że sam problem jest według mnie dość<br />
fałszywie postawiony. Na swoim przykładzie mogę powiedzieć,<br />
że reżyserując współczesny dramat mam tę świadomość, iż<br />
właśnie wypracowuję sobie pewne teatralne narzędzia, które<br />
będą mi potem bardzo pomocne w otwieraniu na interesujące<br />
mnie sensy tekstu klasycznego. Z kolei obcowanie z klasykami<br />
sprawia, że będę umiał wejść ze współczesnym tekstem w<br />
dialog, zadać mu parę pytań, pokłócić się z nim, wyciągnąć z<br />
niego coś więcej niż tylko współczesny obrazek (bo jeśli tekst<br />
jest dobry, to owo „coś więcej” powinno w nim być: schowane i<br />
czekające na wydobycie).<br />
Jesteś reżyserem, także dramatopisarzem.<br />
Jako dramatopisarz potrafisz reżysersko ogarnąć<br />
tekst, dostrzec go. Stąd moje pytanie: bliżej Ci do<br />
modelu teatru reżysera, czy też do modelu teatru<br />
dramatopisarza?<br />
Nie wierzę w model teatru dramatopisarza. Kiedy sam<br />
piszę dramat, piszę go bardziej jako scenariusz. Myślę<br />
sytuacją sceniczną, a nie samym tylko dialogiem. Dramat bez<br />
potrafiącego go rozczytać, a często i – w jakimś sensie – napisać<br />
na nowo, reżysera jest tylko literaturą i wtedy jego miejsce<br />
jest w księgarni i bibliotekach, a nie w teatrze. Dramaturg,<br />
tak jak reżyser, jest jednym z ogniw w procesie, którego<br />
ukoronowaniem powinien być spektakl. Niczym więcej, ale też<br />
niczym mniej.<br />
Dziękuję za rozmowę.<br />
W jednym z artykułów<br />
Paweł Demirski atakuje<br />
reżyserów adaptujących i<br />
uwspółcześniających klasykę.<br />
Niczym zarzut stawia pytanie:<br />
„Co wynika z tej pracy myślowej<br />
reżysera, ograniczonego materią<br />
archaicznego tekstu”. Interesuje<br />
mnie, jaki jest Twój stosunek do<br />
podobnych tez i poglądów?<br />
195
Change language